intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Những bất cập trong quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam hiện hành về quyền tác giả, quyền liên quan "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

159
lượt xem
37
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những bất cập trong quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam hiện hành về quyền tác giả cũng không đảm bảo tính xã hội nếu vi phạm các quy định của doanh nghiệp về lựa chọn nhân sự khi chấm dứt hợp đồng hoặc vẫn có thể sử dụng NLĐ làm việc ở vị trí khác trong doanh nghiệp và HĐXN đã phản đối bằng văn bản trong thời hạn quy định.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Những bất cập trong quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam hiện hành về quyền tác giả, quyền liên quan "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TS. TrÇn V¨n H¶i * L u t s h u trí tu (SHTT) có hi u l c k t ngày 01/7/2006 nhưng tình tr ng vi ph m pháp lu t v SHTT và xâm ph m - Tác ph m ư c coi là chung duy nh t; - Tác ph m ư c coi là ng s h u ng s h u quy n SHTT không h gi m i mà v n có chung theo ph n, trư ng h p này ư c i u chi u hư ng gia tăng, m t trong nh ng ch nh b i i u 38 c a Lu t: các ng tác gi nguyên nhân d n n hi n tư ng này là pháp sáng t o ra tác ph m, n u có ph n riêng bi t lu t v SHTT có nhi u b t c p. có th tách ra s d ng c l p mà không làm Trong ph m vi bài vi t chúng tôi phân phương h i n ph n c a các ng tác gi tích m t s b t c p c a pháp lu t SHTT hi n khác thì có các quy n nhân thân và quy n tài hành v quy n tác gi , quy n liên quan và s n i v i ph n riêng bi t ó. xu t vi c hoàn thi n. Quan ni m quá ơn gi n như trên là 1. V thu t ng “tác gi ” và “ ng tác gi ” không ph quát, b i l nó không th i u M c dù Lu t SHTT năm 2005, s a i ch nh ư c quy n nhân thân i v i tác năm 2009 (g i t t là Lu t) không nh nghĩa ph m mà các ví d sau ây là minh ch ng: thu t ng “tác gi ” nhưng i u 8 Ngh nh - M t bài thơ ư c công b , sau ó nh c s 100/2006/N -CP ã quy nh: “Tác gi sĩ ph nh c cho bài thơ thành bài hát, gi là ngư i tr c ti p sáng t o ra m t ph n ho c nh r ng tác gi bài thơ ch bi t n bài hát toàn b tác ph m văn h c, ngh thu t và khi nó ư c công b . N u coi bài hát (bao khoa h c” ng th i Ngh nh này không g m ph n nh c và ph n l i) là m t tác ph m quy nh tác gi là pháp nhân, do ó có th ng tác gi thì pháp lu t không th i u nói r ng tác gi ch có th là cá nhân. ch nh ư c khi x y ra tranh ch p v quy n Pháp lu t Vi t Nam v SHTT cũng nhân thân gi a các ng tác gi , b i l ngoài không nh nghĩa thu t ng “ ng tác gi ” vi c m i ng tác gi có các quy n nhân mà m c nhiên quan ni m trong trư ng h p thân i v i ph n riêng bi t c a mình thì h có t hai tác gi tr lên cùng sáng t o nên còn có quy n nhân thân chung i v i toàn m t tác ph m thì h là các ng tác gi c a b tác ph m ng tác gi . tác ph m ó. Quan ni m này ch i u ch nh - Tác gi c a m t b n nh c không l i ã ư c m i quan h v quy n tài s n i v i ch t, m t ngư i vi t thêm l i vào b n nh c tác ph m gi a các ng tác gi i v i các thành bài hát có l i, n u quan ni m như trên * Gi ng viên Khoa khoa h c qu n lí trư ng h p sau: thì ph i coi bài hát làxã h t và nhân văn ng Trư ng i h c khoa h c m i tác ph m t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010 13
  2. nghiªn cøu - trao ®æi tác gi vì ã có hai tác gi cùng sáng t o Chúng tôi xu t hoàn thi n v n này nên tác ph m, như trư ng h p nh c sĩ theo hư ng sau: Dương Th và ca sĩ M Linh i v i Album - S a i thu t ng “ch s h u quy n “Chat v i Mozart". tác gi ” thành thu t ng “ch s h u tác ph m”; hoàn thi n v n này chúng tôi cho - Quy nh thêm ch s h u tác ph m có r ng nên tham kh o quy nh v tác ph m quy n công b tác ph m ho c cho phép ng tác gi trong Lu t quy n tác gi c a ngư i khác công b tác ph m. Hoa Kỳ: “Tác ph m ng tác gi là tác 3. i tư ng c a quy n liên quan ph m ư c sáng t o b i hai ho c nhi u tác Kho n 3 i u 4 Lu t quy nh: “Quy n gi v i ch ý là s óng góp c a h ư c liên quan n quy n tác gi (sau ây g i là k t h p thành các ph n không th tách r i quy n liên quan) là quy n c a t ch c, cá và ph thu c l n nhau trong m t t ng th nhân i v i cu c bi u di n, b n ghi âm, ghi hoàn ch nh”,(1) trong ó nh t thi t các hình, chương trình phát sóng, tín hi u v ng tác gi ph i ch ý cùng sáng t o nên tinh mang chương trình ư c mã hoá”. m t tác ph m chung. Như v y quy n liên quan là thu t ng 2. V thu t ng “ch s h u quy n tác gi ” ư c hi u là nó ph i liên quan n quy n Thu t ng “ch s h u quy n tác gi ” tác gi , hay nói cách khác nh t thi t nó ch xu t hi n t i i u 13 và m t s i u khác ư c phát sinh trên cơ s ã t n t i tác c a Lu t. i u 36 nh nghĩa: “Ch s h u ph m trư c ó. quy n tác gi là t ch c, cá nhân n m gi Nhưng kho n 3 i u 16 Lu t l i quy m t, m t s ho c toàn b các quy n tài s n nh: “T ch c, cá nhân nh hình l n u quy nh t i i u 20”. âm thanh, hình nh c a cu c bi u di n ho c nh nghĩa trên ây là chưa chính xác, các âm thanh, hình nh khác”. Như v y các b i l n i dung c a quy n tác gi ư c quy âm thanh, hình nh khác trong quy nh này nh t i i u 18 bao g m quy n nhân thân có th ư c hi u là âm thanh, hình nh và quy n tài s n, như v y v m t hình th c không liên quan n quy n tác gi , ví d m t ch s h u quy n tác gi ph i n m toàn b ngư i ghi ti ng chim kêu, vư n hót, hình n i dung quy n tác gi (bao g m quy n nhân hươu, nai nh y múa trong r ng ho c b n thân và quy n tài s n). Nhưng như i u 36 ghi hình tr n u th thao… thì theo kho n nh nghĩa thì cho th y ch s h u quy n tác 3 i u 16 ư c b o h theo quy n liên quan gi ch n m quy n tài s n ch không h n m nhưng b n ghi âm, ghi hình này l i không quy n nhân thân. h liên quan gì n quy n tác gi , không M t khác, ngư i n m gi toàn b quy n ư c phát sinh trên cơ s ã t n t i tác tài s n i v i tác ph m thì có quy n công ph m b t kì nào trư c ó. Th c ch t b n b tác ph m ho c cho phép ngư i khác công ghi âm, ghi hình này là tác ph m ngh thu t b tác ph m như ư c quy nh t i kho n 3 (n u nó tho mãn nh nghĩa tác ph m ngh i u 19 c a Lu t. thu t - nhưng r t ti c Lu t cũng không nh 14 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010
  3. nghiªn cøu - trao ®æi nghĩa c th tác ph m, trong ó có tác ph m thêm quy nh c a Lu t thì chúng ta l i b t ngh thu t), b i v y nó ư c b o h quy n g p thu t ng m i, ó là tác ph m nghe tác gi ch không ph i ư c b o h theo nhìn và tác ph m nghe nhìn khác. C n lưu ý quy n liên quan. r ng Lu t và Ngh nh s 100/2006/N -CP ây là v n quan tr ng ph i bàn b i không nh nghĩa tác ph m nghe nhìn. Sau l vi c phân nh quy n tài s n khi b o h n a, quy nh chi ti t này cũng không th theo quy n tác gi hay quy n liên quan r t cho bi t b n ghi hình tr n u th thao ư c khác nhau. b o h theo cơ ch nào. M t khác, Lu t không nh nghĩa th nào Như v y, theo kho n 3 i u 16 c a là b n ghi hình nên không th xác nh ư c Lu t, n u: i tư ng b o h ,(2) b i v y có th nh m l n - B n ghi hình ư c nh hình l n u b n ghi hình v i tác ph m i n nh theo quy âm thanh, hình nh c a cu c bi u di n thì nh t i i u 14 Ngh nh s 100/2006/N -CP: ư c b o h quy n liên quan; “Tác ph m i n nh và tác ph m ư c t o - B n ghi hình ư c nh hình l n u ra theo phương pháp tương t quy nh t i các âm thanh, hình nh khác thì ư c coi là i m e kho n 1 i u 14 c a Lu t s h u trí tác ph m và ư c b o h quy n tác gi . tu là nh ng tác ph m ư c h p thành b ng Cũng c n bàn thêm là khi ưa b n ghi hàng lo t hình nh liên ti p t o nên hi u ng hình là i tư ng c a quy n liên quan, Lu t chuy n ng kèm theo ho c không kèm theo ã ưa thêm m t i tư ng m i vào ph m vi âm thanh, ư c th hi n trên m t ch t li u b o h mà cho n nay chưa có i u ư c nh t nh và có th phân ph i, truy n t t i qu c t nào quy nh.(3) công chúng b ng các thi t b kĩ thu t, công V v n này, chúng tôi xu t hoàn ngh , bao g m lo i hình phim truy n, phim thi n như sau: gi nguyên kho n 3 i u 4 tài li u, phim khoa h c, phim ho t hình và và s a i kho n 3 i u 16 thành: “T ch c, các lo i hình tương t khác”. cá nhân nh hình l n u âm thanh, hình tránh vi c ng nh t b n ghi âm, nh c a cu c bi u di n”. ghi hình v i tác ph m i n nh và cũng 4. Quy n nhân thân minh h a cho quy nh t i kho n 3 i u 4 Quy n nhân thân có th ư c chia thành c a Lu t, kho n 6 i u 4 Ngh nh s quy n nhân thân không th chuy n giao (quy 100/2006/N -CP quy nh chi ti t: “B n ghi nh t i kho n 1, 2, 4 i u 19 c a Lu t) và âm, ghi hình là b n nh hình các âm thanh, quy n có th chuy n giao (quy nh t i hình nh c a cu c bi u di n ho c các âm kho n 3 i u 19 c a Lu t). Quy n nhân thân thanh, hình nh khác ho c vi c nh hình s không th chuy n giao ư c b o h vô th i tái hi n l i các âm thanh, hình nh không h n và t n t i vĩnh vi n cùng v i tác ph m. ph i dư i hình th c nh hình g n v i tác Trong các quy n nhân thân không th ph m i n nh ho c tác ph m nghe nhìn chuy n giao thì quy n “b o v s toàn v n khác”. Tư ng ch ng ư c làm rõ nghĩa c a tác ph m, không cho ngư i khác s a t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010 15
  4. nghiªn cøu - trao ®æi ch a, c t xén ho c xuyên t c tác ph m dư i nhân thân:“B o v s toàn v n c a tác b t kì hình th c nào gây phương h i n ph m, không cho ngư i khác s a ch a, c t danh d và uy tín c a tác gi ” ư c coi là xén ho c xuyên t c tác ph m”. quan tr ng nh t và trong th c ti n nó cũng hoàn thi n v n này, theo chúng tôi hay b xâm ph m nh t. nên s a i quy n nhân thân không th C m t “gây phương h i n danh d và chuy n giao t i kho n 4 i u 19 như i m d uy tín c a tác gi ” có th làm cho kho n 4 kho n 2 i u 738 B lu t dân s năm 2005 i u 19 ư c hi u là n u m t ngư i th c ã quy nh. hi n hành vi s a ch a, c t xén ho c xuyên 5. Quy n tác gi i v i chương trình t c tác ph m c a ngư i khác nhưng l i máy tính ch ng minh ư c là hành vi ó không gây ã có nhi u nghiên c u v quy n tác gi phương h i n danh d và uy tín c a tác gi i v i chương trình máy tính, tác gi c a ho c ch ng minh là hành vi ó ã làm cho bài vi t này cũng có m t nghiên c u riêng.(4) tác ph m “hay” lên thì không vi ph m i u B i v y m b o tính m i c a bài vi t, kho n 4 i u 19. chúng tôi không nh c l i nh ng nghiên c u tránh vi c hi u như v a phân tích, i trư c mà ch c p m c này nh m ch ra kho n 3 i u 22 Ngh nh s 100/2006/N -CP m t trong nh ng b t c p c a Lu t. quy nh chi ti t: “Quy n b o v s toàn v n C n hoàn thi n v n này theo hư ng: c a tác ph m, không cho ngư i khác s a - Nên có quy nh riêng b o h chương trình máy tính; ch a, c t xén tác ph m quy nh t i kho n 4 - N u chưa có quy nh riêng như v a i u 19 c a Lu t s h u trí tu là vi c nêu thì chương trình máy tính v n ư c b o không cho ngư i khác s a ch a, c t xén tác h như tác ph m văn h c theo quy nh c a ph m tr trư ng h p có tho thu n c a tác Lu t và quy nh c a Hi p nh TRIPs thì gi ”. Ngoài vi c nh ng ngư i so n th o c n có quy nh c thù riêng v quy n nhân Ngh nh s 100/2006/N -CP ã tùy ti n thân, v th i h n b o h quy n tài s n, nh t c t xén c m t “xuyên t c” trong kho n 4 là quy n ư c lưu gi 01 b n sao chương i u 19 thì quy nh này l i không th gi i trình máy tính phòng s c máy tính mà quy t ư c trư ng h p n u tác gi ã qua không b coi là xâm ph m quy n sao chép i thì ngư i s d ng tác ph m s “tho tác ph m như i m c kho n 1 i u 20 c a thu n” v i ai? T t nhiên không th tho Lu t ã quy nh. thu n v i ngư i th a k quy n tài s n i 6. Quy n tác gi i v i tác ph m văn v i tác ph m vì c n nh r ng quy n nhân h c, ngh thu t dân gian thân quy nh t i kho n 1, 2, 4 i u 19 c a Kho n 1 i u 23 c a Lu t nh nghĩa: Lu t là không th chuy n giao. Cũng c n “Tác ph m văn h c, ngh thu t dân gian là nh thêm r ng i m d kho n 2 i u 738 B sáng t o t p th trên n n t ng truy n th ng lu t dân s năm 2005 ch quy nh quy n c a m t nhóm ho c các cá nhân nh m ph n 16 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010
  5. nghiªn cøu - trao ®æi ánh khát v ng c a c ng ng, th hi n tương m i”. N u hành vi phi thương m i mà ph i x ng c i m văn hoá và xã h i c a h , các tr thù lao thì l i trái v i quy nh t i i u tiêu chu n và giá tr ư c lưu truy n b ng 25 c a Lu t. cách mô ph ng ho c b ng cách khác”. Sau Còn quá nhi u b t c p khi quy nh v ó kho n 2 i u 23 quy nh: “T ch c, cá quy n tác gi i v i tác ph m văn h c, nhân khi s d ng tác ph m văn h c, ngh ngh thu t dân gian như không th bi t chính thu t dân gian ph i d n chi u xu t x c a xác ai là ngư i lưu gi tác ph m văn h c, lo i hình tác ph m ó và b o m gi gìn ngh thu t dân gian, chưa có quy nh v giá tr ích th c c a tác ph m văn h c, ngh m i quan h gi a tác gi c a tác ph m phái thu t dân gian”. sinh t tác ph m g c là tác ph m văn h c, Như v y, v i quy nh t i kho n 2 i u ngh thu t dân gian v i ngư i lưu gi tác 23 tác ph m văn h c, ngh thu t dân gian ph m văn h c, ngh thu t dân gian (n u xác ư c b o h như tác ph m thu c v công nh ư c)… nhưng khuôn kh có h n c a chúng như quy nh t i i u 43 c a Lu t, có bài vi t không cho phép bàn r ng hơn. nghĩa là Lu t ch b o h quy n nhân thân V v n này chúng tôi xin xu t ch không b o h quy n tài s n i v i tác hoàn thi n như sau: ph m văn h c, ngh thu t dân gian. - nh nghĩa l i thu t ng “s d ng” t i s a ch a nh ng l i như v a phân kho n 2 i u 20 Ngh nh s 100/2006/N -CP theo hư ng s d ng v i nghĩa là hành vi th c tích, kho n 2, 3 i u 20 Ngh nh s hi n quy n tài s n i v i tác ph m tác ph m 100/2006/N -CP quy nh chi ti t: “S d ng văn h c, ngh thu t dân gian. tác ph m văn h c, ngh thu t dân gian quy - N u không nh nghĩa l i thu t ng “s nh t i kho n 2 i u 23 c a Lu t s h u trí d ng” t i kho n 2 i u 20 Ngh nh s tu là vi c nghiên c u sưu t m, gi i thi u giá 100/2006/N -CP thì ph i b quy nh t i tr ích th c c a tác ph m văn h c, ngh kho n 3 i u 20 vì quy nh như v y là ngăn thu t dân gian” và “Ngư i s d ng tác c n các nhà nghiên c u khi nghiên c u sưu ph m văn h c, ngh thu t dân gian quy nh t m, gi i thi u giá tr ích th c c a tác ph m t i kho n 2 i u này ph i tho thu n v vi c văn h c, ngh thu t dân gian. tr thù lao cho ngư i lưu gi tác ph m văn 7. M t s b t c p khác h c, ngh thu t dân gian và ư c hư ng - Kho n 12 i u 28 coi hành vi c ý hu quy n tác gi i v i ph n nghiên c u sưu b ho c làm vô hi u các bi n pháp kĩ thu t t m, gi i thi u c a mình”. Như v y, thu t do ch s h u quy n tác gi th c hi n b o ng “s d ng” trong kho n 2 i u 20 Ngh v quy n tác gi i v i tác ph m c a mình nh s 100/2006/N -CP quy nh là vi c là xâm ph m quy n tác gi . Nên t quy nghiên c u, sưu t m, gi i thi u giá tr ích nh này trong m t i u kho n khác, b i l th c c a tác ph m văn h c, ngh thu t dân không th coi các bi n pháp kĩ thu t do ch gian. ây th c ch t là hành vi “phi thương s h u quy n tác gi th c hi n b o v t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010 17
  6. nghiªn cøu - trao ®æi quy n tác gi i v i tác ph m là b ph n có quy n yêu c u ngư i có hành vi xâm c a tác ph m, vì n i dung c a quy n tác gi ph m ch m d t hành vi xâm ph m, xin l i, ch bao g m quy n nhân thân ( ư c quy c i chính công khai, b i thư ng thi t h i”. nh t i i u 19 c a Lu t) và quy n tài s n M t ph n c a quy nh này không có kh ( ư c quy nh t i i u 20 c a Lu t) năng th c thi, b i l : - Kho n 4 i u 4 Ngh nh s + Tác ph m ã k t thúc th i h n b o h 100/2006/N -CP quy nh: “B n sao tác quy n tài s n, do ó c m t “b i thư ng ph m là b n sao chép tr c ti p ho c gián thi t h i” ch c ch n không ph i là b i ti p m t ph n ho c toàn b tác ph m”. thư ng v v t ch t; Chúng tôi cho r ng không th coi b n sao + N u b i thư ng v uy tín và danh d m t ph n tác ph m là b n sao tác ph m c a tác gi thì t ch c, cá nhân nào là ch ư c, ch có b n sao toàn b tác ph m m i là th nh n b i thư ng? Hơn n a, hành vi này b n sao tác ph m. B i l , n u quan ni m như ch xâm ph m các quy n nhân thân không v y thì ph n trích d n tác ph m cũng b coi th chuy n giao ư c quy nh t i kho n 1, là b n sao tác ph m. Pháp lu t i u ch nh 2, 4 i u 19 c a Lu t (mà các quy n này l i ph n trích d n tác ph m và b n sao tác ph m vĩnh vi n thu c v tác gi - là ngư i ã ch t). r t khác nhau, vì: cho ch t ch , có l nên b c m t + Quy n trích d n tác ph m không b “b i thư ng thi t h i” trong quy nh trên. pháp lu t ngăn c m như ã quy nh t i i u Ngoài nh ng b t c p v a phân tích 25 c a Lu t. trên, trong bài vi t này chúng tôi chưa bàn + Quy n sao chép tác ph m là m t trong n các quy nh v tác ph m… vì khuôn nh ng quy n thu c nhóm quy n tài s n ư c kh có h n và hơn n a cũng có các nghiên quy nh t i i m c kho n 1 i u 20 c a c u khác ã c p(5)./. Lu t, quy n này là c quy n c a ch s h u tác ph m. Th c ch t quy n sao chép theo (1).Xem: United States Code Title 17-Copyrights, As nh nghĩa t i kho n 10 i u 4 “Sao chép là amended through December 13, 2003. vi c t o ra m t ho c nhi u b n sao tác ph m (2).Xem: Kh c Chi n, 10 n ho i v i l i ích c a Vi t Nam, Ngư i i bi u nhân dân s 221 (613) ho c b n ghi âm, ghi hình b ng b t kì ngày 15/11/2009. phương ti n hay hình th c nào, bao g m c (3). Công ư c Geneve ch b o h nhà s n xu t b n vi c t o b n sao dư i hình th c i n t ”. ghi âm (Phonograms) ch ng vi c sao chép không - Kho n 2 i u 30 Ngh nh s ư c phép b n ghi âm c a h . 100/2006/N -CP quy nh: “Các cơ quan nhà (4).Xem: Tr n Văn H i, “Chương trình máy tính nên ư c b o h là i tư ng nào c a quy n SHTT?”, nư c, t ch c, cá nhân có quy n và nghĩa v T p chí ho t ng khoa h c, B khoa h c và công liên quan khi phát hi n các hành vi xâm ngh , s 597 tháng 2/2009 ho c http://thongtinphap ph m quy n nhân thân quy nh t i kho n 1, luatdansu.wordpress.com/2009/11/12/4041 2, 4 i u 19 c a Lu t s h u trí tu iv i (5). Ngu n: http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com các tác ph m ã k t thúc th i h n b o h thì /2009/05/19/2917/ 18 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2