intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Pháp luật, áp dụng pháp luật về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng ở Việt Nam - thực trạng và phương hướng hoàn thiện "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

191
lượt xem
37
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Pháp luật, áp dụng pháp luật về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng ở Việt Nam - thực trạng và phương hướng hoàn thiện Doanh nghiệp phải rút ngắn thời giờ làm việc đối với lao động nữ, lao động là người tàn tật và lao động chưa thành niên. Không sử dụng lao động chưa thành niên, lao động nữ có thai từ tháng thứ 7 trở lên hoặc nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi, lao động tàn tật bị suy giảm 51% khả năng lao động trở lên làm thêm, làm đêm....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Pháp luật, áp dụng pháp luật về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng ở Việt Nam - thực trạng và phương hướng hoàn thiện "

  1. x©y dùng ph¸p luËt §inh ThÞ Mai Ph−¬ng * T r¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång l néi dung quan träng trong chÕ ®Þnh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña LuËt n y ® d nh to n bé Ch−¬ng 4 ®Ó quy ®Þnh vÒ c¸ch thøc x¸c ®Þnh thiÖt h¹i còng nh− c¸c tiªu chuÈn tÝnh ®Ó Ên ®Þnh møc båi ph¸p luËt c¸c n−íc trªn thÕ giíi. th−êng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt còng nh− vÒ tinh Ch¼ng h¹n, t¹i Trung Quèc, viÖc x¸c thÇn m ng−êi bÞ h¹i ph¶i g¸nh chÞu. ®Þnh tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i T¹i NhËt B¶n, ngo i hÖ thèng c¸c quy ngo i hîp ®ång ®−îc quy ®Þnh mét c¸ch ph¹m ph¸p luËt t−¬ng ®èi ho n thiÖn ®iÒu t−¬ng ®èi ho n thiÖn, nhÊt l ph¸p luËt vÒ chØnh vÒ vÊn ®Ò n y, c¸c luËt gia cßn ®Þnh k× båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång trong so¹n th¶o ra c¸c cuèn h−íng dÉn vÒ c¸c quy mèi quan hÖ gi÷a Nh n−íc víi c¸ nh©n, ®Þnh vÒ båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång tæ chøc. víi néi dung bao gåm: §Ó gi¶i quyÕt tr¸ch nhiÖm båi th−êng + C¸ch tÝnh kho¶n båi th−êng thiÖt h¹i vÒ thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång trong c¸c tr−êng vËt chÊt, trong ®ã cã c¸c phÇn nhá nh−: hîp oan sai do c«ng chøc trong c¸c c¬ - X¸c ®Þnh phÇn thu nhËp bÞ mÊt: quan nh n−íc g©y ra, Trung Quèc ® ban * §èi víi nh÷ng ng−êi ®ang cã viÖc l m; h nh LuËt nh n−íc båi th−êng thiÖt h¹i * §èi víi nh÷ng ng−êi kh«ng cã viÖc l m; v o n¨m 1995. LuËt n y kh«ng chØ cô thÓ - KhÊu trõ chi phÝ sinh ho¹t ph¸t sinh do ho¸ c¸c nguyªn t¾c ®−îc ghi nhËn trong møc chªnh lÖch gi÷a chi phÝ cÇn thiÕt khi ch−a luËt d©n sù m cßn cô thÓ hãa tõng vÊn ®Ò bÞ g©y thiÖt h¹i v sau khi bÞ thiÖt h¹i trong tæng sè tiÒn båi th−êng thiÖt h¹i cho ng−êi bÞ nh− ph¹m vi, tr×nh tù båi th−êng, c¬ quan h¹i. cã tr¸ch nhiÖm båi th−êng, c¸ nh©n, tæ - C¸ch tÝnh thiÖt h¹i liªn quan tíi thu nhËp lÏ chøc cã quyÒn yªu cÇu båi th−êng v chÕ ra ph¶i cã nÕu kh«ng bÞ g©y thiÖt h¹i. ®é cô thÓ trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt tr¸ch + C¸ch tÝnh kho¶n båi th−êng thiÖt h¹i vÒ nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp tinh thÇn, trong ®ã bao gåm: ®ång. H¬n thÕ, c¸c vÊn ®Ò n y cßn ®−îc - Tr−êng hîp båi th−êng do bÞ th−¬ng tËt quy ®Þnh mét c¸ch cô thÓ trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh− trong tè tông d©n sù, tè * ViÖn nghiªn cøu khoa häc ph¸p lÝ tông h nh chÝnh v trong tè tông h×nh sù. Bé t− ph¸p T¹p chÝ luËt häc - 53
  2. x©y dùng ph¸p luËt vÒ th©n thÓ; thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång, gãp phÇn quan träng - TiÒn båi th−êng do thiÖt h¹i vÒ nh»m b¶o vÖ quyÒn v lîi Ých hîp ph¸p cña tÝnh m¹ng; c¸c chñ thÓ trong giao l−u d©n sù. - Båi th−êng sau chÊn th−¬ng. Trong BLDS, tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt + C¸ch tÝnh båi th−êng thiÖt h¹i trªn h¹i ngo i hîp ®ång ®−îc quy ®Þnh t¹i Ch−¬ng c¬ së lçi, trong ®ã bao gåm: V, PhÇn thø ba. Bªn c¹nh c¸c quy ®Þnh c¬ b¶n - Båi th−êng thiÖt h¹i b»ng tiÒn; ®−îc quy ®Þnh trong ch−¬ng n y, c¸c quy ®Þnh - C¸c h×nh thøc båi th−êng kh«ng ph¶i kh¸c cã liªn quan cßn n»m trong nhiÒu phÇn b»ng tiÒn; kh¸c nhau cña BLDS nh− PhÇn thø nhÊt vÒ c¸c - Mét sè tr−êng hîp cô thÓ. quy ®Þnh chung, c¸c quy ®Þnh vÒ nghÜa vô d©n Cïng víi nh÷ng néi dung trªn, nh÷ng sù v tr¸ch nhiÖm d©n sù. ph¸n quyÕt ®iÓn h×nh còng ®−îc dÉn chiÕu Ng y 3/5/1997, ChÝnh phñ ® ban h nh ®Ó c¸c thÈm ph¸n cã thÓ ¸p dông trong qu¸ NghÞ ®Þnh sè 47/CP vÒ viÖc gi¶i quyÕt båi tr×nh xÐt xö c¸c vô viÖc sau n y... th−êng thiÖt h¹i do c«ng chøc, viªn chøc nh Ph¸p luËt vÒ båi th−êng thiÖt h¹i ngo i n−íc, ng−êi cã thÈm quyÒn trong c¸c c¬ quan hîp ®ång cña c¸c n−íc rÊt cã gi¸ trÞ ®Ó tiÕn h nh tè tông g©y ra; Bé t i chÝnh ® ban chóng ta tham kh¶o. h nh Th«ng t− sè 38/1998-TT-BTC ng y 1. §¸nh gi¸ chung ph¸p luËt hiÖn 30/3/1998 h−íng dÉn viÖc lËp dù to¸n, sö h nh vÒ tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt dông v quyÕt to¸n ng©n s¸ch nh n−íc cho h¹i ngo i hîp ®ång ë n−íc ta båi th−êng thiÖt h¹i do c«ng chøc, viªn chøc Tr−íc khi cã BLDS, vÊn ®Ò n y míi nh n−íc, ng−êi cã thÈm quyÒn cña c¬ quan chØ ®−îc ®Ò cËp trong mét sè v¨n b¶n nh n−íc, c¬ quan tiÕn h nh tè tông g©y ra; h−íng dÉn cña Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao Ban tæ chøc - c¸n bé ChÝnh phñ ® ban h nh nh− Th«ng t− sè 173/UBTP ng y Th«ng t− sè 54/1998-TT-TCCP ng y 4/6/1998 23/03/1972 h−íng dÉn xÐt xö vÒ båi h−íng dÉn thùc hiÖn mét sè néi dung NghÞ ®Þnh th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång; Th«ng t− sè 47/CP ng y 3/5/1997 cña ChÝnh phñ. sè 03/TATC ng y 05/04/1983 h−íng dÉn KÓ tõ khi BLDS cã hiÖu lùc, c¸c c¬ quan gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò vÒ båi th−êng nh n−íc cã thÈm quyÒn ® ban h nh sè l−îng thiÖt h¹i trong tai n¹n « t«. ®¸ng kÓ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn vÒ vÊn ®Ò båi Víi sù ra ®êi cña BLDS, c¸c quy ®Þnh th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång. Tuy nhiªn, ë ph¸p luËt vÒ tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt møc ®é kh¸i qu¸t cã thÓ thÊy, c¸c quy ®Þnh h¹i ngo i hîp ®ång ® ®−îc ghi nhËn mét ph¸p luËt vÒ båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp c¸ch t−¬ng ®èi ®Çy ®ñ. Sù ghi nhËn tr¸ch ®ång vÉn tån t¹i mét sè bÊt cËp sau: nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång 1.1. C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt n−íc ta vÒ trong BLDS ® t¹o ra c¬ së ph¸p lÝ cho c¸c tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp tßa ¸n trong c«ng t¸c xÐt xö nh÷ng tranh ®ång ch−a cã sù g¾n kÕt víi c¸c quy ®Þnh chÊp liªn quan tíi tr¸ch nhiÖm båi th−êng trong nh÷ng phÇn kh¸c cña BLDS. §iÒu n y 54 - T¹p chÝ luËt häc
  3. x©y dùng ph¸p luËt g©y ra t×nh tr¹ng khã ¸p dông luËt. ThËt t¾c, trong khi ®ã, c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thi vËy, vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h nh vÉn ch−a ®−îc ban h nh. h¹i ngo i hîp ®ång ®−îc quy ®Þnh t¹i ViÖc x¸c ®Þnh thiÖt h¹i v Ên ®Þnh møc båi Ch−¬ng V, PhÇn thø ba (vÒ NghÜa vô d©n th−êng ®èi víi nh÷ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt v sù v Hîp ®ång d©n sù); Ch−¬ng I vÒ tinh thÇn ®Òu ® ®−îc quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu Nh÷ng quy ®Þnh chung t¹i Môc 3 (Tr¸ch 612, 613, 614, 615 v 616. Tuy nhiªn, nÕu chØ nhiÖm d©n sù). Theo quan ®iÓm cña chóng c¨n cø v o quy ®Þnh trong c¸c ®iÒu luËt trªn t«i, bè côc nh− vËy ch−a thùc sù hîp lÝ. th× thÈm ph¸n kh«ng thÓ ®−a ra quyÕt ®Þnh XÐt vÒ b¶n chÊt, tr¸ch nhiÖm båi hîp lÝ trong c¸c tr−êng hîp cô thÓ, ®Æc biÖt th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång l d¹ng ®èi víi nh÷ng thiÖt h¹i vÒ tinh thÇn. ®Æc biÖt cña tr¸ch nhiÖm d©n sù. Tuy T×nh tr¹ng thiÕu v¨n b¶n h−íng dÉn ® nhiªn, xem xÐt c¸c quy ®Þnh t¹i môc 3, g©y ra t×nh tr¹ng mçi thÈm ph¸n, mçi tßa ¸n Ch−¬ng I, PhÇn thø ba, BLDS, mèi quan hiÓu v ¸p dông theo mét c¸ch kh¸c nhau. hÖ gi÷a tr¸ch nhiÖm d©n sù v tr¸ch nhiÖm §èi víi nh÷ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt, mÆc båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång ch−a dï ® cã Th«ng t− liªn tÞch sè 01/TTLT ng y ®−îc thÓ hiÖn mét c¸ch râ r ng. NÕu chØ 19/6/1997 cña Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao, ViÖn c¨n cø v o quy ®Þnh t¹i §iÒu 308 v §iÒu kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao, Bé t− ph¸p, Bé t i 310 chóng ta ch−a thÓ thÊy ®−îc mèi quan chÝnh “H−íng dÉn viÖc xÐt xö v thi h nh ¸n hÖ n y. C¸ch x©y dùng hai ®iÒu luËt n y vÒ t i s¶n” nh−ng nhiÒu vÊn ®Ò liªn quan tíi ch−a thËt hîp lÝ. Quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu viÖc båi th−êng nh÷ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt 308 còng nh− t¹i §iÒu 310 ch−a nªu râ ®−îc néi h m v ngo¹i diªn cña kh¸i niÖm vÉn ch−a ®−îc ®Ò cËp. §èi víi nh÷ng thiÖt h¹i tr¸ch nhiÖm d©n sù nãi chung v tr¸ch vÒ vËt chÊt do tÝnh m¹ng, søc kháe, danh dù, nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång uy tÝn bÞ x©m ph¹m th× ho n to n kh«ng thÓ nãi riªng. H¬n thÕ, quy ®Þnh t¹i §iÒu 609 ¸p dông nh÷ng h−íng dÉn trong Th«ng t− n y. còng kh«ng l m râ ®−îc ®iÒu n y. Chóng t«i xin ®¬n cö mét vÝ dô rÊt phæ biÕn Theo ý kiÕn cña chóng t«i, sù “c« lËp” vÒ t×nh tr¹ng n y, ®ã l c¸ch x¸c ®Þnh møc cña c¸c quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm båi tiÒn cÊp d−ìng m ng−êi ng−êi bÞ h¹i cã nghÜa th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång trong vô cÊp d−ìng trong kho¶n båi th−êng thiÖt h¹i BLDS trong mèi quan hÖ víi c¸c chÕ ®Þnh vÒ vËt chÊt do tÝnh m¹ng, søc kháe bÞ x©m kh¸c l mét trong c¸c nguyªn nh©n mang ph¹m, ph−¬ng thøc thùc hiÖn viÖc cÊp d−ìng, tÝnh lËp ph¸p ® t¹o ra t×nh tr¹ng khã kh¨n ph¹m vi c¸c ®èi t−îng ®−îc cÊp d−ìng vÉn l v t©m lÝ “ng¹i” ¸p dông c¸c quy ®Þnh trªn thùc tiÔn. vÊn ®Ò nan gi¶i, g©y khã kh¨n cho c¸c thÈm 1.2. C¸c quy ®Þnh vÒ x¸c ®Þnh thiÖt h¹i ph¸n trong ho¹t ®éng xÐt xö. v Ên ®Þnh møc båi th−êng thiÖt h¹i trong §èi víi nh÷ng thiÖt h¹i vÒ tinh thÇn, còng BLDS ch−a cô thÓ, míi mang tÝnh nguyªn t−¬ng tù nh− ®èi víi thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt cho T¹p chÝ luËt häc - 55
  4. x©y dùng ph¸p luËt tíi nay vÉn ch−a cã v¨n b¶n h−íng dÉn chi 1.3. C¸c quy ®Þnh vÒ båi th−êng thiÖt h¹i tiÕt. H¬n thÕ, theo quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu ngo i hîp ®ång trong BLDS kh«ng nh÷ng míi 613 (kho¶n 4); §iÒu 614 (kho¶n 4); §iÒu chØ dõng l¹i ë c¸c quy ®Þnh mang tÝnh nguyªn 615 (kho¶n 3) th× chÝnh b¶n th©n thÈm t¾c m cßn tån t¹i nh÷ng kho¶ng trèng ch−a ph¸n l ng−êi cã quyÒn ra quyÕt ®Þnh Ên ®−îc ®iÒu chØnh tr−íc yªu cÇu ph¸t sinh trong ®Þnh møc båi th−êng ®èi víi nh÷ng thiÖt thùc tiÔn. h¹i vÒ tinh thÇn. §iÒu n y ® g©y ra t×nh VÝ dô: HiÖn nay, c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt tr¹ng thiÕu thèng nhÊt trong ho¹t ®éng xÐt t¹o c¬ së ph¸p lÝ cho viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu xö cña tßa ¸n, t×nh tr¹ng ®¬n th− khiÕu n¹i, båi th−êng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt v tinh thÇn do tè c¸o v t×nh tr¹ng kh¸ng c¸o diÔn ra rÊt t i s¶n v« h×nh, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c ®èi t−îng phæ biÕn trong c¸c vô ¸n liªn quan tíi viÖc së h÷u trÝ tuÖ vÉn ch−a ®−îc ghi nhËn trong x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i BLDS; c¸c quy ®Þnh liªn quan tíi c¬ së ph¸p lÝ ngo i hîp ®ång. nh»m x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 310, tr¸ch h¹i ®èi víi ph¸p nh©n, tæ chøc g©y thiÖt h¹i nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i bao gåm thiÖt cho tíi nay còng ch−a ®−îc ghi nhËn. T×nh h¹i vÒ tinh thÇn v båi th−êng thiÖt h¹i vÒ tr¹ng n y g©y ra rÊt nhiÒu khã kh¨n cho c¸c vËt chÊt. Do vËy, theo quan ®iÓm cña thÈm ph¸n trong c«ng t¸c xÐt xö, ®Æc biÖt ®èi chóng t«i, khi x¶y ra thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt, víi nh÷ng vi ph¹m vÒ m«i tr−êng. thiÖt h¹i vÒ tinh thÇn, c¸c chñ thÓ bÞ thiÖt 2. Thùc tr¹ng gi¶i quyÕt c¸c vô viÖc d©n h¹i ®Òu cã quyÒn yªu cÇu tßa ¸n buéc sù liªn quan tíi tr¸ch nhiÖm båi th−êng ng−êi ® g©y ra thiÖt h¹i ph¶i båi th−êng. thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång ViÖc cã yªu cÇu bªn g©y thiÖt h¹i ph¶i båi 2.1. VÒ sè liÖu thô lÝ v gi¶i quyÕt c¸c yªu th−êng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt, tinh thÇn hay cÇu ®ßi båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång kh«ng ho n to n thuéc quyÒn cña ng−êi bÞ t¹i c¸c tßa ¸n ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng d−íi ®©y:(1) h¹i, tßa ¸n chØ gi÷ vai trß l ng−êi xem xÐt yªu cÇu ®ã v ra quyÕt ®Þnh. N¨m 1996 N¨m 1997 §ßi båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång Thô lÝ Gi¶i quyÕt Thô lÝ Gi¶i quyÕt - Båi th−êng thiÖt h¹i do tai n¹n giao th«ng 890 547 877 664 - Båi th−êng thiÖt h¹i do tai n¹n lao ®éng 184 142 175 162 - Båi th−êng thiÖt h¹i do h nh hung 2.563 1.832 3.016 2.593 - Båi th−êng thiÖt h¹i do c¸c nguyªn nh©n kh¸c 2.020 1.271 2.066 1.718 Tæng sè 5.657 3.819 6.179 5.137 56 - T¹p chÝ luËt häc
  5. x©y dùng ph¸p luËt N¨m 1998 Q.I N¨m 1999 §ßi båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång Thô lÝ Gi¶i quyÕt Thô lÝ Gi¶i quyÕt - ThiÖt h¹i vÒ t i s¶n 1.598 1.098 478 182 - ThiÖt h¹i vÒ søc kháe, tÝnh m¹ng 5.488 4.204 1.539 692 - ThiÖt h¹i vÒ danh dù, nh©n phÈm, uy tÝn 347 272 84 25 - ThiÖt h¹i trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, kinh doanh 484 292 128 50 Tæng sè 7.917 5.866 2.229 949 Tõ nh÷ng sè liÖu trªn ®©y cho thÊy, th«ng tin ®¹i chóng. VÝ dô, trong b i båi cïng víi c«ng t¸c xÐt xö cña c¸c cÊp tßa th−êng thiÖt h¹i vÒ tinh thÇn trong BLDS cña ¸n, c¸c quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm båi th−êng t¸c gi¶ T« Quèc K× ®−îc ®¨ng trong T¹p chÝ thiÖt h¹i trong BLDS ® ph¸t huy hiÖu lùc Tßa ¸n sè 10/1999 cã ®o¹n: “MÆc dï, tõ khi thùc tÕ trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp BLDS cã hiÖu lùc tíi nay, c¸c vô kiÖn vÒ yªu ph¸t sinh trong ®êi sèng. QuyÒn v lîi Ých cÇu båi th−êng thiÖt h¹i ngo i vÒ tinh thÇn m hîp ph¸p cña c¸c c¸ nh©n, tæ chøc ® ®−îc tßa ¸n ph¶i gi¶i quyÕt ng y mét nhiÒu h¬n. quan t©m v gi¶i quyÕt ®−îc mét phÇn Tuy nhiªn, do ch−a cã v¨n b¶n h−íng dÉn cô ®¸ng kÓ. thÓ nªn c¸c tßa ®Þa ph−¬ng rÊt lóng tóng trong Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc, kh©u gi¶i quyÕt”. nh÷ng sè liÖu trªn ®©y còng cho thÊy, t×nh VÊn ®Ò x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm båi th−êng tr¹ng x©m ph¹m tÝnh m¹ng, søc kháe, danh thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång trong c¸c vô ¸n h×nh dù, nh©n phÈm, uy tÝn v t i s¶n ®èi víi c¸c sù còng l vÊn ®Ò khã kh¨n cßn g©y nhiÒu c¸ nh©n, tæ chøc hiÖn ®ang ng y mét gia tranh c i. V× vËy, vÊn ®Ò gi¶i quyÕt c¸c tranh t¨ng. Tuy nhiªn, qua sù chªnh lÖch gi÷a sè chÊp, yªu cÇu vÒ båi th−êng thiÖt h¹i ngo i liÖu ¸n ® thô lÝ v sè liÖu ¸n ® gi¶i quyÕt hîp ®ång lu«n ®−îc ®Ò cËp trong c¸c b¸o c¸o chøng tá, trong qu¸ tr×nh xÐt xö lo¹i tranh c«ng t¸c ng nh tßa ¸n, còng nh− trong nh÷ng chÊp n y, c¸c tßa ¸n cßn gÆp rÊt nhiÒu khã c«ng v¨n h−íng dÉn c«ng t¸c xÐt xö trong lÜnh kh¨n. VÊn ®Ò gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu ®ßi vùc h×nh sù, d©n sù, kinh tÕ, lao ®éng v tè båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång, ®Æc tông cña Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao. biÖt båi th−êng tæn thÊt vÒ tinh thÇn vÉn l 2.2. Mét sè nÐt vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng xÐt chñ ®Ò lu«n ®−îc b n luËn v quan t©m cña xö c¸c vô ¸n liªn quan tíi tr¸ch nhiÖm båi nh÷ng ng−êi l m c«ng t¸c xÐt xö v c¸c ®èi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång t−îng ¸p dông ph¸p luËt kh¸c th«ng qua Qua t×m hiÓu thùc tiÔn c«ng t¸c xÐt xö t¹i c¸c diÔn ® n c«ng khai v c¸c ph−¬ng tiÖn c¸c tßa ¸n cho thÊy: T¹p chÝ luËt häc - 57
  6. x©y dùng ph¸p luËt - Thø nhÊt, hiÖu qu¶ c«ng t¸c xÐt xö râ cÊp d−ìng theo ph−¬ng thøc n o v cho cña c¸c cÊp tßa ¸n trong lÜnh vùc båi nh÷ng ai. th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång cßn ch−a - Thø hai, c¸c yªu cÇu ®ßi båi th−êng thiÖt cao, ®Æc biÖt viÖc xem xÐt ®Õn tr¸ch nhiÖm h¹i ngo i hîp ®ång, ®Æc biÖt trong c¸c tr−êng båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång trong hîp oan sai do c¸n bé, c«ng chøc hoÆc nh÷ng c¸c vô ¸n h×nh sù cßn ch−a ®−îc c¸c thÈm ng−êi cã thÈm quyÒn trong c¸c c¬ quan tiÕn ph¸n quan t©m ®óng møc. C¸c b¶n ¸n, quyÕt h nh tè tông, trong c¸c c¬ quan nh n−íc ch−a ®Þnh cña tßa ¸n vÒ tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt ®−îc gi¶i quyÕt mét c¸ch tháa ®¸ng. VÝ dô: Uû h¹i vÉn ch−a thùc sù cã c¬ së thuyÕt phôc v ban nh©n d©n x An HiÖp, huyÖn Ch©u Th nh, thiÕu chÝnh x¸c. §ång Th¸p ra quyÕt ®Þnh “t¹m ®×nh chØ h«n VÝ dô: Vô ¸n xÐt xö NguyÔn Ngäc T− nh©n” gi÷a chÞ Vâ ThÞ BÐ (ë tæ 15, Êp An Hßa, vÒ téi “Vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ an to n An HiÖp) v anh Lª Thanh Tïng (ngô ë Êp giao th«ng vËn t¶i” t¹i b¶n ¸n h×nh sù s¬ Trung 2, x T©n Hßa, Phó T©n, An Giang). thÈm sè 44/HSST ng y 7/9/1999 cñaTo ¸n Ng y 27/11/1998, hai anh chÞ ® ®−îc Uû ban nh©n d©n x An HiÖp cÊp giÊy chøng nhËn kÕt huyÖn T©n Ch©u v b¶n ¸n h×nh sù phóc h«n nh−ng v o ng y “nhãm hä” (hai th¸ng sau thÈm sè 19/HSPT ng y 25/10/1999 To ¸n ®ã), Uû ban nh©n d©n x ®Õn ®äc quyÕt ®Þnh tØnh T©y Ninh. Trong vô ¸n n y, h nh vi cña “t¹m ®×nh chØ h«n nh©n” cña hä, thu l¹i tê h«n NguyÔn Ngäc T− l kh«ng tu©n thñ c¸c thó ® cÊp v mêi c« d©u, chó rÓ lªn x l m quy ®Þnh vÒ an to n giao th«ng vËn t¶i viÖc v o ng y h«m sau (tøc ng y dù ®Þnh diÔn trong khi lïi xe nªn ® g©y ra c¸i chÕt cña ra lÔ c−íi). Sù viÖc nªu trªn ® g©y thiÖt h¹i vÒ anh Kiªn. HËu qu¶ x¶y ra ho n to n do lçi danh dù, uy tÝn v vËt chÊt cho c¶ c« d©u, chó cña bÞ c¸o. Nh−ng sau khi g©y ra tai n¹n rÓ v gia ®×nh ®«i bªn. Sau sù viÖc trªn, chÞ BÐ NguyÔn Ngäc T− ho n to n kh«ng båi ® göi ®¬n khiÕu n¹i ®Õn Uû ban nh©n d©n th−êng thiÖt h¹i cho gia ®×nh n¹n nh©n. Bªn huyÖn. MÆc dï Uû ban nh©n d©n nh×n nhËn vô c¹nh ®ã, to ¸n cÊp s¬ thÈm v phóc thÈm viÖc n y l sai thÈm quyÒn, tuy nhiªn vÉn b¸c ®Òu buéc chñ ph−¬ng tiÖn l anh NguyÔn yªu cÇu ®ßi båi th−êng thiÖt h¹i cña chÞ BÐ. V¨n Ph−íc båi th−êng cho gia ®×nh ng−êi Kh«ng ®ång ý víi quyÕt ®Þnh trªn, chÞ BÐ ® bÞ h¹i nh−ng quyÕt ®Þnh kh«ng cô thÓ, râ khëi kiÖn t¹i Tßa ¸n nh©n d©n huyÖn Ch©u r ng tõng kho¶n båi th−êng theo quy ®Þnh Th nh v yªu cÇu Uû ban nh©n d©n båi th−êng cña ph¸p luËt. Ngo i ra, to ¸n cÊp phóc cho chÞ kho¶n tiÒn l 10.600.000® ®èi víi thÈm ® buéc anh Ph−íc ph¶i båi th−êng nh÷ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt, v tinh thÇn ® g©y thªm 10.000.000® ®Ó cÊp d−ìng nu«i con ra. Tuy nhiªn, Tßa ¸n nh©n d©n huyÖn Ch©u cña n¹n nh©n mét lÇn nh−ng kh«ng tuyªn Th nh vÉn ra quyÕt ®Þnh b¸c to n bé yªu cÇu 58 - T¹p chÝ luËt häc
  7. x©y dùng ph¸p luËt ®ßi båi th−êng thiÖt h¹i cña chÞ BÐ (t¹i ®Þnh v Ên ®Þnh møc båi th−êng thiÖt h¹i vÒ vËt phiªn tßa s¬ thÈm ng y 17/03/2000). chÊt v tinh thÇn trªn c¬ së nghiªn cøu thùc Nh÷ng vô ¸n ®−îc trÝch dÉn trªn ®©y tiÔn ho¹t ®éng xÐt xö c¸c lo¹i ¸n n y cña c¸c chØ phÇn n o nãi lªn thùc tr¹ng x¸c ®Þnh tßa ¸n. tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i t¹i c¸c cÊp 3.2. VÒ c¬ chÕ phèi hîp gi¶i quyÕt yªu cÇu tßa ¸n. Thùc tr¹ng n y, nÕu kh«ng sím ®ßi båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång: ®−îc kh¾c phôc sÏ l m suy gi¶m lßng tin Theo quy ®Þnh cña BLDS, ng−êi bÞ thiÖt cña quÇn chóng nh©n d©n v o tÝnh nghiªm h¹i cã quyÒn ®Ò nghÞ c¬ quan cã thÈm quyÒn minh cña ph¸p luËt, ph¸p chÕ x héi chñ hoÆc tßa ¸n gi¶i quyÕt yªu cÇu ®ßi båi th−êng nghÜa, g©y mÊt c«ng b»ng x héi. thiÖt h¹i. Do vËy cÇn cã v¨n b¶n quy ®Þnh cô 3. Mét sè kiÕn nghÞ thÓ vÒ c¬ quan cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt trong Qua phÇn tÝch trªn ®©y, trong ph¹m vi c¸c vô viÖc kh¸c nhau còng nh− c¬ chÕ phèi b i viÕt cña m×nh, chóng t«i xin nªu ra mét sè hîp gi¶i quyÕt gi÷a c¸c c¬ quan cïng liªn ®íi kiÕn nghÞ ®Ó cïng trao ®æi víi c¸c b¹n ®äc: chÞu tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i, ®Æc biÖt 3.1. VÒ khÝa c¹nh lËp ph¸p: ®èi víi tr−êng hîp båi th−êng thiÖt h¹i do c¸n - CÇn söa l¹i c¸ch s¾p xÕp c¸c quy ®Þnh bé, c«ng chøc nh n−íc, ng−êi cã thÈm quyÒn trong BLDS vÒ båi th−êng thiÖt h¹i ngo i trong c¸c c¬ quan tiÕn h nh tè tông g©y ra. hîp ®ång theo h−íng chØ ®−a v o BLDS 3.3. N©ng cao hiÓu biÕt ph¸p luËt cña c¸c quy ®Þnh chung mang tÝnh nguyªn t¾c ng−êi d©n nãi chung v cña c¸c c¸n bé, c«ng vÒ tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i chøc nh n−íc, ng−êi cã thÈm quyÒn cña c¬ hîp ®ång v chuyÓn lªn môc kÕ tiÕp víi quan tiÕn h nh tè tông nãi riªng trong lÜnh vùc môc tr¸ch nhiÖm d©n sù hoÆc cã thÓ ghÐp båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång th«ng qua v o môc vÒ tr¸ch nhiÖm d©n sù v söa ®æi, viÖc ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn, bæ sung mét sè quy ®Þnh nh− ® ph©n tÝch gi¸o dôc v phæ biÕn ph¸p luËt. Qua ®ã gióp trªn ®©y. mçi ng−êi ý thøc ®−îc h¬n tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi chÝnh c¸c quyÒn d©n sù cña - CÇn r so¸t to n bé c¸c quy ®Þnh vÒ m×nh, ®èi víi c¸c quyÒn d©n sù cña ng−êi kh¸c båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp ®ång trong v ®èi víi lîi Ých chung cña to n x héi./. c¸c lÜnh vùc ph¸p luËt kh¸c nhau ®Ó tiÕn h nh söa ®æi, bæ sung hoÆc ban h nh míi (1). V× tõ n¨m 1999 trë l¹i ®©y ch−a cã sè liÖu thèng kª nh»m b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt víi c¸c quy riªng biÖt vÒ lo¹i ¸n n y nªn chóng t«i t¹m thêi trÝch dÉn sè liÖu tõ n¨m 1996 tíi quý I n¨m 1999 trong §Ò t i ®Þnh mang tÝnh nguyªn t¾c trong BLDS. nghiªn cøu khoa häc cÊp Bé cña Tßa ¸n nh©n d©n tèi - CÇn ban h nh c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn cao vÒ “VÊn ®Ò ¸p dông mét sè chÕ ®Þnh cña Bé luËt d©n mang tÝnh ®Þnh h−íng chung cho viÖc x¸c sù trong thùc tiÔn xÐt xö cña tßa ¸n, n¨m 1999”. T¹p chÝ luËt häc - 59
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2