zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Về điều kiện pháp lý đảm bảo thị trường chứng khoán minh bạch "

Chia sẻ: Mơ Mộng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Báo xấu

83
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Về điều kiện pháp lý đảm bảo thị trường chứng khoán minh bạch chức liên kết theo pháp luật lao động Đó là các tổ chức công đoàn và các hiệp hội NSDLĐ, được hình thành trên cơ sở quyền tự do liên kết do Hiến pháp bảo vệ. Theo khoản 3 Điều 9 Hiến pháp, mỗi người ở mọi ngành nghề đều được bảo đảm quyền liên kết để duy trì và thúc đẩy các điều kiện lao động và điều kiện kinh tế...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Về điều kiện pháp lý đảm bảo thị trường chứng khoán minh bạch "

nghiªn cøu - trao ®æi TS. NguyÔn ThÞ ¸nh V©n * T h trư ng ch ng khoán (TTCK) minh b ch là m c tiêu ph n u c a b t kì qu c gia nào trên th gi i có TTCK. t còn c n ph i tuân th nghiêm ng t ch toán và ki m toán. Ch k k toán t t có kh năng em l i tính th ng nh t, ng b , rõ ư c m c tiêu ó, các qu c gia c n t o d ng ràng trong báo cáo tài chính (BCTC) c a các và duy trì nh ng i u ki n pháp lí c n thi t doanh nghi p ang ho t ng trong n n kinh cho m t TTCK minh b ch. Nh ng i u ki n t qu c n i, giúp nhà u tư so sánh ư c pháp lí ó th hi n s t n t i c a ch m t cách chính xác tình tr ng s n xu t kinh công b thông tin (CBTT), ch k toán, doanh và tình hình tài chính gi a các doanh ch ki m toán hoàn thi n cùng v i nh ng nghi p trong nư c. M t h th ng chu n m c chu n m c k toán và ki m toán tương thích k toán qu c gia phù h p v i chu n m c k v i nh ng chu n m c tương ng c a qu c t toán qu c t còn có kh năng giúp các nhà và cu i cùng, cũng không kém ph n quan u tư so sánh ư c năng l c tài chính, năng tr ng là cơ ch cư ng ch thi hành pháp lu t l c s n xu t kinh doanh gi a các doanh h u hi u v i h th ng ch tài m nh áp nghi p trong nư c v i doanh nghi p ngoài d ng i v i hành vi sai ph m mb o nư c. ây là nh ng v n có ý nghĩa thi t r ng các ch nói trên ư c th c thi. th c i v i công chúng u tư, giúp h có S dĩ ph i có ch CBTT toàn di n ư c quy t nh u tư sáng su t: u tư vào trên TTCK vì thi u ch này, TTCK s doanh nghi p nào, u tư vào doanh nghi p ti m n nguy cơ r i ro l n cho các nhà u trong nư c hay ngoài nư c... Thêm vào ó, tư. Các quy nh v CBTT, vì v y, là b ch ki m toán t t song hành v i ch ph n c u thành quan tr ng c a pháp lu t k toán, còn h a h n tính y , trung th c ch ng khoán, v i m c tiêu là công khai c a các thông tin tài chính mà các doanh thông tin v i công chúng u tư, giúp h có nghi p cung c p cho th trư ng. Như v y, ba quy t nh u tư úng n, b o v quy n và ch : CBTT, k toán và ki m toán có th l i ích h p pháp c a nhà u tư. Tuy nhiên, xem là ba i u ki n pháp lí không th tách thông tin ư c công khai mà không minh r i mà các qu c gia c n duy trì mb o b ch, chính xác thì thông tin ó s vô ích i tính minh b ch, y và chính xác c a v i nhà u tư. m b o r ng thông tin thông tin do các doanh nghi p cung ng cho n v i các nhà u tư trên TTCK y và * Gi ng viên chính Trung tâm lu t so sánh trung th c, các ch th có nghĩa v CBTT Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 57
nghiªn cøu - trao ®æi th trư ng. Tuy nhiên, ngay c khi có ư c tin i chúng và b n tin TTCK (kho n 4 ch CBTT, ch k toán, ki m toán hoàn i u 51). Hi n nay, các phương ti n CBTT thi n, r t có th các ch này v n không theo Lu t ch ng khoán ã ư c m r ng hơn ư c th c thi. V n còn l i là c n có h so v i quy nh trong Ngh nh c a Chính th ng ch tài nghiêm kh c và b máy ph s 144/2003/N -CP. Theo i u 100 m nh cư ng ch thi hành các ch tài ó thì Lu t ch ng khoán, vi c CBTT ư c th c m i s c răn e nh ng hành vi vi ph m. hi n qua các phương ti n thông tin i B máy cư ng ch thi hành h th ng ch chúng, qua n ph m c a các t ch c, công ti tài áp d ng i v i ch th có hành vi vi và các phương ti n thông tin c a s giao ph m pháp lu t là v n l n, không th gi i d ch ch ng khoán (SGDCK), trung tâm giao quy t th u áo trong ph m vi bài vi t này. d ch ch ng khoán (TTGDCK). Ph n dư i ây c a bài vi t ch bàn v th c i tư ng có nghĩa v CBTT theo Lu t tr ng ch CBTT, ch k toán, ki m ch ng khoán cũng ư c quy nh r ng hơn toán c a Vi t Nam và v h th ng ch tài áp so v i Ngh nh c a Chính ph s 144. d ng i v i các ch th có hành vi vi ph m Ngoài các i tư ng có nghĩa v CBTT như nh ng ch này; ng th i bài vi t cũng trư c ây (g m SGDCK, TTGDCK, t ch c ưa ra m t vài ý ki n nh m góp ph n tăng phát hành, t ch c niêm y t, công ti ch ng cư ng tính công khai và minh b ch c a khoán, công ti qu n lí qu ), Lu t ch ng TTCK Vi t Nam. khoán còn ưa thêm c công ti i chúng và 1. Th c tr ng ch công b thông tin công ti u tư ch ng khoán vào danh m c Trư c ây, ho t ng CBTT trên TTCK i tư ng có nghĩa v CBTT. chưa ư c chú ý úng m c trong Ngh nh Ph m vi thông tin các doanh nghi p ph i c a Chính ph s 48/1998/N -CP và th m chí công b , nhìn chung cũng ư c m r ng hơn c trong Ngh nh c a Chính ph s nhi u so v i trư c. Thông tin n v i nhà 144/2003/N -CP (sau ây g i t t là Ngh nh u tư trên TTCK qua các hình th c công b c a Chính ph s 144). Hi n nay, Lu t ch ng thông tin nh kì, công b thông tin b t khoán ã dành ra m t chương riêng, Chương thư ng và công b thông tin theo yêu c u VIII quy nh v “Công b thông tin” v i c a các cơ quan có th m quy n. nh ng i u kho n khá chi ti t. Có th nói ch CBTT trong Lu t Quy nh v phương ti n CBTT là m t ch ng khoán ã ư c xây d ng và hoàn trong nh ng ví d cho th y Lu t ch ng thi n hơn so v i ch ó trong Ngh nh khoán c th hơn so v i Ngh nh c a c a Chính ph s 144, tuy nhiên v n không Chính ph s 144. Trư c ây, Ngh nh c a tránh kh i m t s h n ch . C th như sau: Chính ph s 144 ch quy nh vi c CBTT Th nh t, quy nh chênh l ch gi a ư c th c hi n qua các phương ti n thông nghĩa v CBTT c a công ti i chúng và c a 58 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010
nghiªn cøu - trao ®æi t ch c niêm y t gây b t l i cho nhà u tư, do. M t là m c gây thi t h i cho nhà u ng th i không khuy n khích các công ti tư do thi u thông tin t phía công ti i i chúng “lên sàn”. chúng và công ti niêm y t có th nói không Trư c ây, Ngh nh c a Chính ph s khác nhau nhi u l m vì theo lu t và trên th c 144 t ra nghĩa v CBTT hoàn toàn gi ng t , c hai lo i công ti này u có s lư ng nhau gi a t ch c phát hành và t ch c niêm nhà u tư l n (t 100 nhà u tư tr lên). y t. Hi n nay, Lu t ch ng khoán quy nh Hai là do nghĩa v CBTT c a công ti niêm nghĩa v CBTT c th cho t ng lo i hình t y t l n hơn, các công ti i chúng có xu ch c, có phân bi t gi a công ti i chúng và hư ng ng i “lên sàn” vì s ph i i m t v i t ch c niêm y t. T ch c niêm y t, ngoài nghĩa v CBTT, s b b i l chi n lư c s n vi c ph i CBTT như các công ti i chúng xu t kinh doanh trư c các i th c nh tranh ( i u 101), còn ph i gánh vác thêm m t vài trên thương trư ng. Và vì v y, s lư ng các nghĩa v CBTT khác như: 1) CBTT trong công ti i chúng không ph i công khai th i h n 24 gi k t khi b t n th t tài s n thông tin r ng rãi s tăng, nguy cơ r i ro v có giá tr t 10% v n ch s h u tr lên; 2) thông tin i v i công chúng u tư cũng vì Ph i công b thông tin v BCTC quý; 3) th tăng lên tương ng. Ph i tuân th quy ch CBTT c a SGDCK, Th hai, vi c m r ng ph m vi thông tin TTGDCK ( i u 103). các t ch c phát hành trái phi u ra công Như v y, Lu t ch ng khoán ã áp t chúng, t ch c niêm y t và công ti i chúng nghĩa v CBTT n ng hơn lên vai t ch c ph i công b theo Lu t ch ng khoán s làm niêm y t so v i công ti i chúng. Quy nh r i thông tin ư c công b và có kh năng t này trong th i gian u xem ra h p lí vì v các ch th CBTT nói trên vào th b t l i. phương di n lí thuy t, các công ti có ch ng Lu t ch ng khoán yêu c u các công ti khoán niêm y t trên sàn giao d ch s gây nh i chúng, t ch c phát hành trái phi u ra hư ng t i s an toàn c a s lư ng l n các công chúng, và t ch c niêm y t ph i CBTT nhà u tư. Tuy nhiên, th c ti n thi hành v BCTC hàng năm (các i u 101, 102 và Lu t ch ng khoán trong nh ng năm qua cho 103); riêng t ch c niêm y t còn ph i CBTT th y lư ng ch ng khoán c a các công ti i v BCTC quý ( i m b kho n 1 i u 103). chúng ư c mua bán, trao i ngoài SGDCK V a qua, Thông tư c a B tài chính s cũng nh hư ng t i l i ích c a s lư ng 09/2010/TT-BTC ã áp t thêm nghĩa v không nh các nhà u tư. Vì v y vi c ti p CBTT v BCTC bán niên lên vai các t ch c t c duy trì quy nh pháp lu t v nghĩa v niêm y t ( i m 1 o n 1.3 M c IV). Trư c CBTT c a công ti i chúng h p hơn nghĩa ây, Ngh nh c a Chính ph s 144 ch yêu v ó c a công ti niêm y t xem ra không c u các t ch c nói trên ph i công b báo ph i là s l a ch n sáng su t vì ít nh t hai lí cáo k t qu ho t ng s n xu t, kinh doanh - t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 59
nghiªn cøu - trao ®æi m t b ph n c a BCTC.(1) Hi n nay, Lu t s b “x u m t” khi m i sai l m trong quá ch ng khoán không ch yêu c u các ch th trình ho t ng kinh doanh c a công ti u nói trên ph i CBTT v báo cáo k t qu ho t b phơi bày ra ánh sáng. X lí ư c v n ng s n xu t kinh doanh mà ph i CBTT v này m t cách úng m c trong Lu t ch ng toàn b BCTC, trong ó báo cáo k t qu khoán s góp ph n thúc y các công ti l n ho t ng s n xu t kinh doanh ch là m t m nh d n “lên sàn”. trong b n b ph n c u thành. Yêu c u này rõ Th ba, các quy nh v th i h n công ràng kh t khe hơn trư c vì th c ch t ã bu c b BCTC quý c a công ti niêm y t v a mơ các i tư ng có nghĩa v CBTT ph i cung h , v a mâu thu n. c p nhi u thông tin hơn cho công chúng u Lu t ch ng khoán quy nh công ti niêm tư, th m chí công khai c nh ng thông tin y t ph i công b BCTC quý trong th i h n 5 không th c s c n thi t cho các nhà u tư. ngày k t ngày hoàn thành BCTC quý.(3) Kinh nghi m c a m t s nư c phát tri n Quy nh như v y không rõ là ngày nào công như Anh, M , Australia và Singapore cho th y ti niêm y t s ph i công b BCTC quý vì c các nư c này pháp lu t thư ng không quy Lu t k toán và Ngh nh c a Chính ph s nh các công ti niêm y t và công ti trách nhi m 129/2004/N -CP (hư ng d n thi hành Lu t h u h n l n ph i công khai toàn b BCTC k toán) u không quy nh th i h n hoàn c a mình. Thông tin trong BCTC ư c phân thành BCTC quý c a doanh nghi p. Ngh chia thành hai nhóm: 1) Thông tin s ư c nh c a Chính ph s 129/2004/N -CP ch công b ; 2) Thông tin s không công b .(2) quy nh th i h n n p BCTC quý c a doanh V i cách ti p c n này, các qu c gia nghi p là 20 ngày, k t ngày k t thúc quý. nói trên, công chúng u tư không th ti p Vì v y doanh nghi p có th trì hoãn vi c c n toàn b thông tin n m trong BCTC c a công b thông tin v i lí do chưa hoàn thành các công ti có nghĩa v CBTT mà ch có th BCTC quý. ti p c n nh ng thông tin c n thi t, ph c v Có l vì lí do này, trên th c t , gi a tr c ti p cho vi c ra quy t nh u tư úng tháng 3/2010, U ban ch ng khoán (UBCK) n. Nên chăng các nhà làm lu t Vi t Nam nhà nư c ã ph i ra công văn nh c nh t i lưu ý và cân nh c kĩ lư ng v n này khi hơn 200 trong s hơn 500 công ti niêm y t hoàn thi n Lu t ch ng khoán. Trên th c t , do ch m g i BCTC quý IV/2009. Tuy nhiên, vi c công b m t ph n hay toàn b BCTC UBCK nhà nư c ã không có bi n pháp x là v n r t có ý nghĩa i v i b n thân các lí i v i các doanh nghi p này.(4) Có l vì công ti có nghĩa v CBTT, c bi t khi lí do thi u bi n pháp x lí nghiêm kh c mà t i t n “ng i niêm y t” c a các công ti i chúng ngày 20/4/2010 m i ch có kho ng 40 trong tiêu chu n niêm y t hi n nay v n là s b s hơn 500 công ti niêm y t n p BCTC quý.(5) b i l chi n lư c s n xu t kinh doanh hay Tình tr ng này có th s tr m tr ng thêm 60 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010
nghiªn cøu - trao ®æi vì g n ây, Thông tư c a B tài chính s s không ph i CBTT; 2) N u quy nh này 09/2010/TT-BTC “dư ng như” ã cho phép ư c hi u là “m t s cá nhân/m t s t ch c các công ti niêm y t trì hoãn vi c công b tr thành c ông l n c a công ti i chúng BCTC quý thêm m t th i gian n a. Theo ph i báo cáo…” thì cũng vô lí vì dư ng như Thông tư này, công ti niêm y t ch ph i công b t kì nhóm cá nhân, t ch c nào mua vư t b BCTC quý trong th i h n 25 ngày k t quá 5% s c ph n có quy n bi u quy t c a ngày k t thúc quý ( i m 1 o n 1.2 M c công ti i chúng u ph i CBTT, b t k h IV). S thi u nh t quán trong quy nh v có hay không câu k t v i nhau khi mua. th i h n công b BCTC quý c a công ti V a qua, Thông tư c a B tài chính s niêm y t gi a Lu t ch ng khoán và Thông tư 09/2010/TT-BTC ( i m 4 M c II) ã ph n c a B tài chính s 09/2010/TT-BTC s làm nào gi i to th c m c trên b ng cách quy suy y u kh năng cư ng ch thi hành nghĩa nh: “T ch c, cá nhân, nhóm ngư i có liên v CBTT c a các công ti niêm y t, có nguy quan n m gi t 5% tr lên s c phi u có cơ e do s an toàn c a các nhà u tư và quy n bi u quy t… ph i báo cáo…”. Tuy tính n nh c a TTCK. nhiên, quy nh t i nghĩa trong i u 29 Lu t Th tư, quy nh c ông l n ph i báo ch ng khoán c n ph i ư c kh c ph c khi cáo v s lư ng c ph n mình s h u v a t i hoàn thi n Lu t ch ng khoán sau này. nghĩa v a không bao quát h t i tư ng có Th năm, vi c thu h p nghĩa v CBTT nghĩa v CBTT: c a các SGDCK s làm lu m vai trò t qu n i u 29 Lu t ch ng khoán quy nh: c a các SGDCK. “T ch c, cá nhân tr thành c ông l n Tương t Ngh nh c a Chính ph s c a công ti i chúng ph i báo cáo công ti 144, Lu t ch ng khoán cũng yêu c u các i chúng, UBCK nhà nư c và SGDCK nơi SGDCK ph i CBTT v : 1) Các giao d ch c phi u c a công ti ư c niêm y t trong ch ng khoán trên sàn giao d ch c a mình; 2) th i h n b y ngày, k t ngày tr thành c V t ch c niêm y t, v công ti ch ng ông l n”. Quy nh này khá t i nghĩa vì: 1) khoán, công ti qu n lí qu , qu u tư ch ng N u quy nh này ư c hi u là “1 cá nhân khoán và công ti u tư ch ng khoán; 3) V ho c 1 t ch c tr thành c ông l n c a giám sát ho t ng c a th trư ng ( i u công ti i chúng ph i báo cáo…” thì s 107). i m khác bi t l n nh t trong quy nh không bao quát trư ng h p m t vài cá nhân v nghĩa v CBTT c a SGDCK theo Lu t ho c t ch c thông ng v i nhau mua t ng ch ng khoán so v i Ngh nh c a Chính s c phi u th m chí vư t quá 5% s c ph s 144 là ch : trư c ây, SGDCK có phi u có quy n bi u quy t c a cùng m t nghĩa v CBTT qu n lí th trư ng nhưng công ti i chúng nhưng m i cá nhân/t ch c hi n nay SGDCK ch có nghĩa v CBTT ch mua 4,9%, khi ó nh ng i tư ng này giám sát ho t ng th trư ng. t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 61
nghiªn cøu - trao ®æi Quy nh m i này có l xu t phát t s và hình th c t ch c c a sàn giao d ch này. thay i hình th c s h u và hình th c t Dù là công ti c ph n hay công ti trách ch c c a “th trư ng giao d ch ch ng khoán” nhi m h u h n, các SGDCK v n có th th c theo Lu t ch ng khoán và theo Ngh nh hi n t t trách nhi m t qu n c a mình và c a Chính ph s 144. Trư c ây, TTGDCK vi c lu t hoá nghĩa v CBTT v qu n lí th là ơn v s nghi p có thu, tr c thu c UBCK trư ng c a các t ch c t qu n này chính là nhà nư c, ho t ng b ng kinh phí do ngân m t trong nh ng bi n pháp m b o các sách nhà nư c c p. Nói cách khác, t ch c t qu n th c hi n có hi u qu vai trò TTGDCK là m t b ph n c a cơ quan qu n qu n lí c a mình. lí nhà nư c v ch ng khoán và vì v y cũng Hơn n a Vi t Nam, m c dù pháp lu t có ch c năng t ch c, qu n lí, i u hành và không chính th c th a nh n SGDCK là t giám sát các ho t ng giao d ch ch ng ch c t qu n nhưng ã cho phép SGDCK khoán t i trung tâm. Lu t ch ng khoán ã ư c xây d ng và phát tri n quy ch áp d ng i m i hình th c s h u và hình th c t i v i các thành viên c a SGDCK và v i ch c c a th trư ng giao d ch ch ng khoán, các công ti niêm y t trên sàn giao d ch c a theo ó SGDCK là nh ng công ti c ph n mình. Quy n ban hành quy ch và giám sát ho c công ti trách nhi m h u h n, có ch c th c hi n quy ch do mình ban hành cũng năng t ch c và giám sát ho t ng giao d ch như quy n gi i quy t tranh ch p gi a các ch ng khoán niêm y t t i sàn giao d ch. Như ch th tham gia ho t ng trên sàn giao v y, theo Lu t ch ng khoán, SGDCK không d ch…(7) là nh ng d u hi u ch ng t có ch c năng qu n lí nhà nư c i v i SGDCK Vi t Nam là t ch c t qu n. TTCK như trư c. Vì v y ph m vi và m c 2. Th c tr ng ch k toán và ki m toán CBTT c a SGDCK cũng ã ư c xác nh T năm 2003, Vi t Nam ã có Lu t k l i cho phù h p v i a v pháp lí m i. toán và trong nh ng năm v a qua, B tài Theo kinh nghi m c a các nư c có chính liên t c ban hành các chu n m c k TTCK phát tri n, b n thân các SGDCK dù toán Vi t Nam (VAS) d a vào chu n m c k ư c t ch c dư i hình th c hi p h i thành toán qu c t (IAS). Tuy nhiên, không ph i viên hay hình th c công ti u ư c pháp t t c các IAS th nh hành u có m t Vi t lu t th a nh n là nh ng t ch c t qu n, Nam mà v n còn nh ng kho ng tr ng; hơn qu n lí các ho t ng di n ra trên sàn giao n a, b n thân Liên oàn k toán qu c t d ch c a mình và ch u s giám sát c a cơ cũng ti n hành s a i và ban hành m i các quan qu n lí nhà nư c v ch ng khoán.(6) Vì IAS.(8) Vì v y VAS v n khác IAS m t s v y, các nhà làm lu t Vi t Nam không nh t khía c nh, ví d : các VAS liên quan n vi c thi t ph i thu h p nghĩa v CBTT c a l p d phòng gi m giá hàng t n kho, d SGDCK ch vì chuy n i hình th c s h u phòng gi m giá ch ng khoán, hay cách i u 62 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010
nghiªn cøu - trao ®æi ch nh lãi, l ; cách th c o lư ng và trình bày ư c ch p thu n s ư c UBCK nhà nư c rà lãi trên m i c phi u (EPS) và EPS pha soát l i hàng năm. C Quy ch ( i u 6) và loãng; cách th c ghi chép chia c t c b ng Ngh nh c a Chính ph s 105/2004/N - c phi u, nh n c t c b ng c phi u…(9) CP ( i u 27) u có nh ng quy nh nh m V ch ki m toán, m c dù cơ s ngăn ch n nh ng tình hu ng có th nh pháp lí n n t ng cho ho t ng ki m toán hư ng t i tính khách quan và chi ph i k t c l p Vi t Nam m i ch d ng l i văn qu ki m toán c a t ch c ki m toán c b n do Chính ph ban hành: Ngh nh c a l p… Ví d : Doanh nghi p ki m toán ư c Chính ph s 105/2004/N -CP và Ngh ch p thu n (bên ki m toán) không ư c th c nh c a Ch nh ph s 133/2005/N -CP hi n ki m toán cho t ch c phát hành, t s a i, b sung Ngh nh c a Chính ph ch c niêm y t và t ch c kinh doanh ch ng s 105/2004/N -CP nhưng các quy nh v khoán (bên ư c ki m toán) trong các ki m toán c l p i v i các doanh nghi p trư ng h p: 1) Gi a bên ki m toán và bên có ch ng khoán lưu hành r ng rãi Vi t ư c ki m toán) có quan h kinh t (hùn Nam ư c thi t k khá toàn di n. ng th i v n, liên doanh, góp c ph n...); 2) Bên nhi u chu n m c ki m toán Vi t Nam ư c ki m toán và bên ư c ki m toán có chung d ch tr c ti p t chu n m c ki m toán qu c m t c ông l n; 3) Bên ki m toán là khách t , m c dù ôi lúc còn gây khó khăn cho hàng ang hư ng nh ng i u ki n ưu ãi c a th c ti n ho t ng ki m toán do cách d ch bên ư c ki m toán; 4) Bên ki m toán ang nhưng ã góp ph n làm tăng m c tương th c hi n ho c ã th c hi n trong 2 năm thích gi a k t qu ki m toán c a nư c ta trư c li n k d ch v ghi s k toán, l p v i qu c t . BCTC, d ch v ki m toán n i b , nh giá tài Theo Lu t ch ng khoán, công ti i s n, tư v n qu n lí, tư v n tài chính cho bên chúng, công ti niêm y t và t ch c phát hành ư c ki m toán. trái phi u ra công chúng u ph i ư c t Có th nói t i nay, Vi t Nam ã có ch ch c ki m toán c l p ki m toán BCTC k toán và ki m toán khá chi ti t và m t năm (các i u 101, 102, 103) và theo Quy m c nh t nh, các chu n m c k toán và ch l a ch n doanh nghi p ki m toán ư c ki m toán c a Vi t Nam tương i phù h p ch p thu n ki m toán cho t ch c phát hành, v i các chu n m c ó c a qu c t . Tuy t ch c niêm y t và t ch c kinh doanh nhiên, c n nh n th c r ng không ph i c có ch ng khoán (g i t t là Quy ch ) ban hành ch k toán, ki m toán ch t ch và có các kèm theo Quy t nh c a B tài chính s chu n m c k toán, ki m toán phù h p v i 89/2007/Q -BTC, d ch v ki m toán ó chu n m c qu c t là s m b o s thành ph i do t ch c ki m toán ư c ch p thu n công c a ch CBTT trên TTCK. Th c cung ng; danh sách các t ch c ki m toán ti n thi hành ch k toán và ki m toán t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 63
nghiªn cøu - trao ®æi óng vai trò không kém ph n quan tr ng l i ích, o lu t c m các công ti ki m toán t ư c s thành công ó. Kinh nghi m c a th c hi n ki m toán cho các công ti i M ã minh ch ng cho nh n nh trên qua chúng n u công ti ki m toán ó tuy n d ng s s p c a hai t p oàn kinh t kh ng l : nh ng ngư i ã t ng là cán b c p cao (giám Enron và WorldCom vào u thiên niên k c tài chính, k toán trư ng…) t i các công m i. C hai t p oàn u phá s n do qu n tr ti i chúng nói trên… o lu t còn quy công ti y u kém; do tình tr ng không ch p nh rõ c công ti i chúng và ki m toán hành nghiêm túc pháp lu t k toán và ki m viên c a công ti u ph i tuân th quy nh toán; do gian l n trong ho t ng k toán, m i v k toán và ki m toán. Ví d : 1) C n ki m toán nh m th i ph ng l i nhu n và che có công ti ki m toán c l p th hai rà soát gi u nh ng y u kém trong qu n lí tài chính l i và thông qua báo cáo ki m toán; 2) Các t phía b n thân m i t p oàn và c t phía công ti ki m toán không ư c cung c p d ch công ti ki m toán… v không thu c lĩnh v c ki m toán như: lưu Trư c th c t này, tháng 7/2002 T ng gi s sách k toán, thi t k h th ng thông th ng Bush ã phê chu n o lu t Sarbanes- tin, ánh giá d ch v …(10) Oxley (còn ư c g i là Lu t hi n i hoá tài Kh o sát th c ti n ho t ng k toán, chính công ti - Corporate Financial ki m toán Vi t Nam trong th i gian qua Mordenization Act) nh m c i t th c ti n cho th y: u năm 2009, có t i 47 doanh ho t ng tài chính công ti. o lu t ã nghi p có chênh l ch lên t i trên 50% gi a thành l p ra U ban giám sát ho t ng k k t qu kinh doanh trư c và sau ki m toán. toán c a công ti i chúng, ch u trách nhi m Nhi u công ti v n ã l , sau ki m toán còn giám sát và i u tra ho t ng ki m toán và b l n ng hơn nhi u. Theo gi i trình c a các ki m toán viên c a công ti i chúng; áp nh ng công ti niêm y t ã ư c SGDCK d ng ch tài i v i các t ch c và cá nhân thành ph H Chí Minh và SGDCK Hà N i vi ph m pháp lu t v k toán và ki m toán. công b là có chênh l ch k t qu kinh doanh Nh m nâng cao ch t lư ng thông tin do các trư c và sau ki m toán, nguyên nhân c a công ti công b , o lu t còn quy nh các tình tr ng này khá a d ng.(11) công ti ph i có ban ki m toán n i b c l p. Ngư c l i, có ý ki n cho r ng có hai kh Thêm vào ó, m b o c công ti i năng d n n tình tr ng chênh l ch nói trên chúng và công ti ki m toán có trách nhi m trong k t qu kinh doanh c a các doanh i v i các BCTC ã ư c ki m toán, o nghi p trư c và sau ki m toán. M t là lu t quy nh các ki m toán viên ph i báo doanh nghi p mu n gi m b t s lãi th c t cáo và ch u s giám sát c a ban ki m toán gi m b t s thu thu nh p ph i n p; ho c công ti và ban này có quy n phê chu n t t c doanh nghi p quá th n tr ng v i các di n các d ch v ki m toán. ch ng xung t bi n c a th trư ng nên ã trích l p d 64 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010
nghiªn cøu - trao ®æi phòng gi m giá hàng t n kho, gi m giá các 3. Th c tr ng h th ng ch tài áp d ng kho n u tư nói chung quá l n, vư t quá i v i ch th vi ph m ch công b m c c n thi t. Hai là có nhi u doanh thông tin, ch k toán, ki m toán nghi p trích l p d phòng gi m giá quá ít so Cho t i nay, cơ s pháp lí cho vi c x lí v im c gi m giá th c t c a các kho n các hành vi vi ph m các quy nh pháp lu t u tư che gi u tình tr ng làm ăn y u có nh hư ng tr c ti p t i tính minh b ch, kém, t o ra b c tranh gi t o v th c tr ng chính xác, y và công khai c a TTCK ho t ng c a doanh nghi p.(12) v n còn khá l ng l o. C th là Vi t Nam Như v y, ngoài nguyên nhân gian l n vì m i có hai ngh nh quy nh v x ph t các l i ích khác nhau c a doanh nghi p ã hành chính trong lĩnh v c ch ng khoán, lĩnh c p, lí do ch y u d n n tình tr ng v c k toán: Ngh nh c a Chính ph s 85/2010/N -CP, Ngh nh c a Chính ph chênh l ch k t qu kinh doanh c a doanh s 185/2004/N -CP nhưng chưa có văn b n nghi p trư c và sau ki m toán v n là cách riêng quy nh c th v x ph t hành chính ghi chép, tính toán các kho n thu, chi; cách trong lĩnh v c ki m toán. Ngh nh c a h ch toán chênh l ch t giá; cách trích l p Chính ph s 105/2004/N -CP ch có duy các kho n d phòng… Nói cách khác, nh t m t i u ( i u 38) quy nh chung v nguyên nhân n m s thi u nh t quán trong x lí vi ph m: “T ch c, cá nhân có hành vi vi c th c hi n nghi p v k toán gi a các vi ph m quy nh c a Ngh nh này thì tùy doanh nghi p ư c ki m toán và các công ti theo tính ch t, m c vi ph m mà b x lí k ki m toán. S thi u nh t quán này m t ph n lu t, x ph t hành chính ho c b truy c u do b n thân ch k toán và m t ph n ph trách nhi m hình s , n u gây thi t h i thì thu c vào th c ti n thi hành ch k toán. ph i b i thư ng theo quy nh c a pháp Nh n nh trên cũng phù h p v i m t ý lu t”. Thông tư c a B tài chính s ki n khác cho r ng các chu n m c k toán 64/2004/TT-BTC (hư ng d n thi hành Ngh liên quan n lĩnh v c thu ã rõ ràng, tuy nh c a Chính ph s 105/2004/N -CP) nhiên, vi c th c hi n các chu n m c k toán cũng m i ch ưa ra m t vài hình th c x v n ph thu c vào các công ti i chúng vì ph t n u doanh nghi p ki m toán gây thi t ba lí do. M t là nhi u công ti i chúng có h i cho khách hàng như: ch m d t h p ng các k toán và ki m toán viên thi u ki n th c ki m toán ã kí; không ư c ti p t c kí h p chuyên môn và kinh nghi m; hai là m t s ng ki m toán trong các năm sau; tr ti n giám c công ti không bi t ho c không phí ki m toán ã th a thu n trong h p ng; ư c ào t o v chu n m c k toán; ba là ph t ti n cao nh t g p 10 l n giá phí ki m Lu t k toán năm 2003 không quy nh các toán trong h p ng năm b ph t (Ph n II, công ti Vi t Nam ph i tuân th các chu n M c C, i m 6). Như v y, t i nay, pháp lu t m c k toán như th nào.(13) ki m toán v n chưa quy nh c th hành vi t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 65
nghiªn cøu - trao ®æi nào là vi ph m hành chính trong lĩnh v c Chính ph s 85/2010/N -CP thay th ki m toán, vi ph m m c nào s ư c x lí Ngh nh c a Chính ph s 36/2007/N -CP. ra sao… làm cơ s pháp lí cho cơ quan (Xem ti p trang 76) qu n lí ti n hành x ph t các công ti ki m toán và ki m toán viên có hành vi sai ph m. (1). Theo kho n 3 i u 29 Lu t k toán: “Báo cáo tài chính c a ơn v k toán thu c ho t ng kinh Trong lĩnh v c k toán, Ngh nh c a doanh g m: a) B ng cân i k toán; b) Báo cáo k t Chính ph s 185/2004/N -CP ã xác nh qu ho t ng kinh doanh; c) Báo cáo lưu chuy n hành vi nào là vi ph m hành chính trong lĩnh ti n t ; d) B n thuy t minh báo cáo tài chính”. v c k toán và ã ra m c ph t c th cho (2).Xem: “Seeing a Compromise”, SGT Weekly, ngu n: http://www.vneconomy.com.vn. các hành vi vi ph m. Ví d : vi ph m quy (3). i m b kho n 1 i u 103. nh v BCTC và công khai BCTC s b (4).Xem: Nh t Minh, “SSC nh c các doanh nghi p ph t ti n t 5 n 10 tri u ng; n u vi ph m niêm y t n p báo cáo tài chính”, ngu n: http://vnexpress. nghiêm tr ng m c ph t s dao ng t 10 net/kinhdoanh/. (5).Xem: Hà Phan, “Doanh nghi p niêm y t công b n 20 tri u ng ( i u 10). Tuy nhiên Ngh l i nhu n quý I/2010: Nhà u tư ng quá kì v ng”, nh c a Chính ph s 185/2004/N -CP ngu n: http://www.sbsc.com.vn/. ư c ban hành t năm 2004 sau s ra i (6).Xem: Nguyen Thi Anh Van, “Toward a Well c a Lu t k toán, n nay ã quá n a th p Functioning Securities Market in Vietnam”, Nagoya University CALE Books 1 (2004), at 132 – 135. k . M c ph t ti n trong Ngh nh không còn (7).Xem: i u 37 Lu t ch ng khoán; i u 4 i m 2; phù h p v i m t b ng giá c hi n nay và xem thêm, ví d : i u l t ch c và ho t ng c a không s c răn e các hành vi vi ph m SGDCK Hà N i, ban hành kèm theo Quy t nh c a pháp lu t k toán trong tương lai. B tài chính s 1354/Q -BTC ngày 29/05/2009. (8).Qu c t có t i 51 chu n m c, Vi t Nam m i có Có l trong lĩnh v c CBTT nói riêng và 26 chu n m c tính n 7/2008. Tháng 12/2003, có TTCK nói chung, các quy nh v x ph t t i 15 chu n m c k toán qu c t ư c s a i, hành chính ư c quan tâm hơn c và ã liên trong ó có 10 chu n m c k toán ã ư c ban hành t c ư c hoàn thi n nh m m b o s phù t i Vi t Nam. Xem thêm: “Xây d ng và hoàn thi n chu n m c k toán Vi t Nam”, ngu n: http://www. h p gi a quy nh pháp lu t v i th c ti n tapchiketoan.com/. v n hành c a TTCK. T khi TTCK chính (9).Xem: Tr n Xuân Nam, “Chu n m c Báo cáo tài th c ra i Vi t Nam t i nay, ngh nh chính qu c t , Vi t Nam và s khác bi t”, ngu n: v x ph t vi ph m hành chính trong lĩnh http://www.tapchiketoan.com/. (10).Xem: Sarbanes – Oxley Act of 2002, sections: v c ch ng khoán và TTCK ã ư c thay 101 & 301, 15 USC. th t i b n l n: m u là Ngh nh c a (11).Xem: Bùi Sư ng, “Chênh l ch s li u trư c và Chính ph s 22/2000/N -CP, ti p ó là sau ki m toán: Nhà u tư tin ai?”, ngu n: Ngh nh c a Chính ph s 161/2004/N -CP, http://www.kiemtoan.com.vn/. (12).Xem: “Báo cáo tài chính: C n nh t là s minh r i Ngh nh c a Chính ph s b ch”, ngu n: http://www.ssoft.vn. 36/2007/N -CP; v a qua, ngày 02/08/2010, (13).Xem: “Tuân th chu n m c k toán: Tuỳ tâm Chính ph l i ban hành Ngh nh c a doanh nghi p”, ngu n: http://www.tapchiketoan.com. 66 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA

165 tài liệu

2062 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.