intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

BÁO CÁO " XÁC ĐỊNH LƯỢNG ĐẠM VÀ KALI BÓN THÍCH HỢP CHO LÚA XI23 TRONG VỤ XUÂN TẠI HUYỆN THẠCH HÀ, TỈNH HÀ TĨNH "

Chia sẻ: Vồng Cầu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

40
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thí nghiệm được thực hiện nhằm xác định lượng phân đạm (N) và kali (K2O) bón phối hợp đạt năng suất cao nhất với lúa thuần Xi23, trên đất 2 vụ lúa tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh trong vụ xuân 2008. Thí nghiệm được sắp xếp theo kiểu chia ô lớn - ô nhỏ (Split - Plot), với 3 lần nhắc lại, diện tích ô nhỏ là 10 m2. Trong điều kiện đất phù sa ven biển miền Trung (Thạch Hà, Hà Tĩnh), chua nghèo chất hữu cơ và các dinh dưỡng khác, bón phối hợp N...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: BÁO CÁO " XÁC ĐỊNH LƯỢNG ĐẠM VÀ KALI BÓN THÍCH HỢP CHO LÚA XI23 TRONG VỤ XUÂN TẠI HUYỆN THẠCH HÀ, TỈNH HÀ TĨNH "

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập 7, số 5: 585 - 594 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI X¸C §ÞNH L¦îNG §¹M Vμ KALI BãN THÝCH HîP CHO LóA Xi23 TRONG Vô XU¢N T¹I HUYÖN TH¹CH Hμ, TØNH Hμ TÜNH Determining of Nitrogen and Potassium Rate for Xi23 Spring Rice in Thach Ha District, Ha Tinh Province Nguyễn Thị Lan1, Nguyễn Văn Duy2 1 Khoa Nông học, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 2 Học viên cao học Trồng trọt Khóa 15, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội Địa chỉ email tác giả liên lạc: ntlan@hua.edu.vn TÓM TẮT Thí nghiệm được thực hiện nhằm xác định lượng phân đạm (N) và kali (K2O) bón phối hợp đạt năng suất cao nhất với lúa thuần Xi23, trên đất 2 vụ lúa tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh trong vụ xuân 2008. Thí nghiệm được sắp xếp theo kiểu chia ô lớn - ô nhỏ (Split - Plot), với 3 lần nhắc lại, diện tích ô nhỏ là 10 m2. Trong điều kiện đất phù sa ven biển miền Trung (Thạch Hà, Hà Tĩnh), chua nghèo chất hữu cơ và các dinh dưỡng khác, bón phối hợp N và K2O ở các mức khác nhau đã làm thay đổi thời gian sinh trưởng của lúa Xi23, cho số bông/m2 và năng suất thực thu tăng có ý nghĩa ở độ tin cậy P= 95%. Bón (120 kg N + 80 ÷ 100 kg K2O)/ha trên nền (10 tấn phân chuồng + 70 kg P2O5 + 400 kg vôi bột)/ha cho năng suất thực thu cao nhất. Từ khóa : Lúa thuần giống Xi23, phân đạm, phân kali, Thạch Hà - Hà Tĩnh. SUMMARY The experiment was conducted at Thach Ha district in Ha Tinh province to study effect of nitrogen and potassium fertilizer levels on the growth, development, leaf area index (LAI), dry matter and yield on rice cultivar Xi23 in spring cropping season in 2008 using split-plot experimental design. Increase of nitrogen and potassium fertilizer levels promoted the growth characters, viz. LAI, dry matter and increased yield components and grain yield. Nitrogen and K2O fertilizers applied at the rate of (120 k g N + 80 ÷ 100 k g K2O) per hectare gave highest grain yield. Key words: Nitrogen and potassium fertilizer, rice cultivar Xi23. 1. §ÆT VÊN §Ò vμ lμ nguyªn nh©n g©y ¶nh h−ëng xÊu tíi Ph©n bãn cã ¶nh h−ëng quyÕt ®Þnh ®Õn m«i tr−êng, ®Æc biÖt lμ m«i tr−êng ®Êt n«ng n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng n«ng s¶n, bªn c¹nh nghiÖp. Do ®ã, ph©n bãn lμ yÕu tè ®Çu t− rÊt ®ã ¶nh h−ëng tíi hiÖu qu¶ vμ thu nhËp cña ®−îc quan t©m. n«ng d©n. Song, kh«ng ph¶i cø bãn nhiÒu Chi phÝ cho ph©n bãn cã thÓ chiÕm h¬n ph©n lμ cho n¨ng suÊt c©y trång cao. Bãn 30% chi phÝ trång trät. §èi víi ng−êi n«ng ph©n kh«ng hîp lý sÏ ¶nh h−ëng tíi n¨ng d©n ViÖt Nam, trång trät lÊy c«ng lμm l·i, suÊt, chÊt l−îng còng nh− hiÖu qu¶ kinh tÕ nªn kh«ng tÝnh c«ng lao ®éng, chi phÝ sö dông 585
  2. Xác định lượng đạm và kali bón thích hợp cho lúa Xi23 trong vụ xuân tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh ph©n bãn cã khi chiÕm tíi trªn 50% tæng chi vÒ phÝa B¾c. Víi chiÒu dμi 33 km ch¹y däc phÝ trång trät (Vâ Minh Kha, 2003) §Êt phï theo quèc lé 1A vμ chiÒu ngang réng 29 km. sa trång lóa däc theo c¸c con s«ng ë miÒn DiÖn tÝch ®Êt trång lóa cña toμn huyÖn n¨m Trung kÐm mμu mì, cã ®Æc ®iÓm næi bËt lμ 2007 lμ 9546,52 ha, nh−ng ®Êt nghÌo dinh ®Òu bÞ ¶nh h−ëng cña c¸c líp ®¸ mÑ chua, d−ìng, nªn n¨ng suÊt c©y trång vμ lóa cßn nghÌo c¸c chÊt kiÒm thæ vμ thμnh phÇn c¬ thÊp. §Ó ®¶m b¶o an ninh l−¬ng thùc cho giíi nhÑ. §Êt nghÌo l©n, kali, h÷u c¬ vμ ®¹m ng−êi d©n trong huyÖn vμ mét phÇn ng−êi thÊp h¬n râ so víi ®Êt trång lóa ®ång b»ng d©n cña thμnh phè Hμ TÜnh lμ vÊn ®Ò cÇn s«ng Hång, do ®©y lμ vïng th−êng xuyªn bÞ ®−îc quan t©m hμng ®Çu. Nghiªn cøu nμy ¶nh h−ëng cña lò lôt lªn xuèng kh¸ nhanh, ®−îc thùc hiÖn ®Ó gãp phÇn gi¶i quyÕt yªu c¸c h¹t sÐt vμ h¹t limon mÞn kh«ng kÞp l¾ng cÇu cña ®Þa ph−¬ng ®Æt ra hiÖn nay. ®äng ®Ó båi ®¾p c¸c chÊt dinh d−ìng. Líp ®Êt mÆt th−êng cã mμu x¸m, x¸m nh¹t hoÆc xanh tro (NguyÔn Nh− Hμ; 2006). 2. VËT LIÖU Vμ PH¦¥NG PH¸P Ph©n ®¹m (N), ph©n kali cã vai trß rÊt NGHI£N CøU quan träng ®Ó t¨ng n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng ThÝ nghiÖm ®· ®−îc thùc hiÖn t¹i x· lóa g¹o. Nghiªn cøu x¸c ®Þnh l−îng kali bãn Th¹ch VÜnh, huyÖn Th¹ch Hμ, tØnh Hμ TÜnh, cho lóa thuÇn Q5 vô mïa 2005 t¹i tr¹i gièng víi gièng lóa Xi23 ®ang ®−îc trång phæ biÕn lóa §Þnh B×nh, huyÖn Yªn §Þnh, tØnh Thanh t¹i ®Þa ph−¬ng, trong vô xu©n 2008 trªn Hãa cho thÊy, trªn nÒn ph©n bãn chung (5 ch©n ®Êt chuyªn lóa. §Êt thÝ nghiÖm cã ®Æc tÊn ph©n chuång + 120 kg N + 90 kg ®iÓm sau: pHKCl = 5,19; cacbon h÷u c¬ (OC) P2O5)/ha, bãn kali cho sè b«ng/m2 vμ n¨ng 1,10%; hμm l−îng c¸c chÊt tæng sè (N: suÊt thùc thu cao h¬n h¼n kh«ng bãn. Trong 0,063%; P2O5: 0,0095%; K2O: 0,095%); c¸c ®ã bãn 60 kg K2O/ha cho n¨ng suÊt ®¹t cao chÊt dÔ tiªu: (P2O5: 2,12 mg/100 g ®Êt; K2O nhÊt (52,0 t¹/ha) vμ còng ®¹t hiÖu suÊt bãn lμ 7,9 mg/100 g ®Êt). C¸c ph−¬ng ph¸p ph©n cao nhÊt (14,5 kg thãc/kg K2O). Nh−ng khi tÝch do Phßng Ph©n tÝch, Khoa Tμi nguyªn bãn t¨ng kali ë møc (90 vμ 120) kg K2O/ha vμ M«i tr−êng, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp n¨ng suÊt kh¸c nhau kh«ng cã ý nghÜa so víi Hμ Néi thùc hiÖn: pH ®o b»ng pH kÕ víi tû lÖ bãn 60 kg K2O/ha. Trong ®ã, hiÖu suÊt bãn ®Êt vμ n−íc lμ 1/5; chÊt h÷− c¬ x¸c ®Þnh theo gi¶m ®¸ng kÓ chØ cßn (7,78 vμ 6,42) kg ph−¬ng ph¸p Walkley & Black, ®¹m tæng sè thãc/kg K2O (NguyÔn ThÞ Lan, 2006). KÕt b»ng ph−¬ng ph¸p Kjeldahl, l©n tæng sè qu¶ nghiªn cøu x¸c ®Þnh l−îng ®¹m bãn v·i b»ng ph−¬ng ph¸p 2 axit (H2SO4 & HClO4), cho lóa thuÇn N18 t¹i TÝch Giang, Phóc Thä, l©n dÔ tiªu b»ng ph−¬ng ph¸p Oniani; kali Hμ T©y vô mïa 2005 cho n¨ng suÊt thùc thu tæng sè c«ng ph¸ b»ng ph−¬ng ph¸p 2 axit ®¹t cao nhÊt 5,58 tÊn/ha ë l−îng bãn 150 kg (H2SO4 & HClO4) sau ®ã ®o trªn m¸y quang N/ha. HiÖu suÊt ®¹t cao nhÊt lμ 9,2 kg kÕ ngän löa, kali dÔ tiªu ph©n tÝch b»ng thãc/kg N ë møc bãn 100 kg N/ha trªn nÒn Amonaxetat (chiÕt trong dung dÞch cã pH = 7) ph©n (5 tÊn ph©n chuång + 90 kg P2O5 + 90 vμ ®o trªn m¸y quang kÕ ngän löa. kg K2O)/ha víi ®Êt 2 vô lóa, sù kh¸c nhau cã ThÝ nghiÖm gåm 2 nh©n tè: §¹m cã 4 ý nghÜa ë ®é tin cËy P = 95 % (NguyÔn ThÞ møc (60; 90; 120 vμ 150) kg N/ha ®−îc phèi Lan vμ cs., 2007). hîp ®Çy ®ñ víi c¸c møc kali (40; 60; 80 vμ Th¹ch Hμ lμ mét huyÖn thuéc tØnh Hμ 100) kg K2O/ha. Tæng sè c«ng thøc lμ 16 víi TÜnh, cã vÞ trÝ kh¸ thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn c¸c néi dung nh− sau: kinh tÕ. Th¹ch Hμ n»m bao quanh thμnh C«ng thøc 1: Bãn (60 kg N + 40 kg phè Hμ TÜnh vμ c¸ch thμnh phè Vinh 45 km K2O)/ha (CT1). 586
  3. Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Văn Duy C«ng thøc 2: Bãn (60 kg N + 60 kg M¹ gieo ngμy 15 th¸ng 12 n¨m 2007; cÊy K2O)/ha (CT2). ngμy 25 th¸ng 01 n¨m 2008. Thu ho¹ch tõ C«ng thøc 3: Bãn (60 kg N + 80 kg ngμy 15 th¸ng 6 ®Õn 19 th¸ng 6 n¨m 2008. K2O)/ha (CT3). Ph©n ®¹m urª cã 46% N, l©n super 16% P2O5 C«ng thøc 4: Bãn (60 kg N + 100 kg vμ kali clorua 60% K2O. K2O)/ha (CT4). C¸c chØ tiªu theo dâi gåm: thêi gian sinh C«ng thøc 5: Bãn (90 kg N + 40 kg tr−ëng (TGST); chiÒu cao c©y cuèi cïng K2O)/ha (CT5). (CCCC); tæng sè nh¸nh vμ sè nh¸nh h÷u hiÖu/khãm, c¸c chØ tiªu ®−îc theo dâi 10 C«ng thøc 6: Bãn (90 kg N + 60 kg khom/« theo 2 ®−êng chÐo 5 ®iÓm. ChØ sè K2O)/ha (CT6). diÖn tÝch l¸ ®o b»ng ph−¬ng ph¸p c©n nhanh C«ng thøc 7: Bãn (90 kg N + 80 kg vμ kh¶ n¨ng tÝch lòy chÊt kh« theo dâi ë 3 K2O)/ha (CT7). thêi kú: ®Î nh¸nh ré, trç vμ chÝn s¸p. Mét sè C«ng thøc 8: Bãn (90 kg N + 100 kg yÕu tè cÊu thμnh n¨ng suÊt: sè b«ng/m2; tæng K2O)/ha (CT8). sè h¹t/b«ng; tû lÖ h¹t ch¾c/b«ng) lÊy ë 10 C«ng thøc 9: Bãn (120 kg N + 40 kg khãm ®· theo dâi c¸c chØ tiªu sinh tr−ëng, K2O)/ha (CT9). khèi l−îng 100 h¹t (gam), n¨ng suÊt lý C«ng thøc 10: Bãn (120 kg N + 60 kg thuyÕt vμ n¨ng suÊt thùc thu (t¹/ha). C¸c K2O)/ha (CT10). kÕt qu¶ ®−îc tÝnh to¸n b»ng c¸c tham sè C«ng thøc 11: Bãn (120 kg N + 80 kg thèng kª m« t¶ c¬ b¶n vμ ph©n tÝch ph−¬ng K2O)/ha (CT11). sai (ANOVA) theo m« h×nh bè trÝ Split - Plot C«ng thøc 12: Bãn (120 kg N + 100 kg cho 2 nh©n tè trªn phÇn mÒm IRRISTAT K2O)/ha (CT12). version 5.0. C«ng thøc 13: Bãn (150 kg N + 40 kg K2O)/ha (CT13). 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vμ TH¶O C«ng thøc 14: Bãn (150 kg N + 60 kg LUËN K2O)/ha (CT14). C«ng thøc 15: Bãn (150 kg N + 80 kg 3.1. ¶nh h−ëng cña ®¹m vμ kali ®Õn mét K2O)/ha (CT15). sè chØ tiªu sinh tr−ëng C«ng thøc 16: Bãn (150 kg N + 100 kg 3.1.1. ¶nh h−ëng cña bãn phèi hîp ®Çy ®ñ K2O)/ha (CT16). c¸c møc cña ®¹m vμ kali ®Õn mét sè ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theo kiÓu Split - chØ tiªu sinh tr−ëng plot (chia « lín - « nhá) víi 3 lÇn nh¾c l¹i. Trong ®ã, kali lμ nh©n tè chÝnh (n»m trong « T¨ng møc N bãn phèi hîp víi c¸c møc nhá cã diÖn tÝch 10 m2 víi kÝch th−íc 2,5 m x kali, thêi gian sinh tr−ëng cña lóa Xi23 kÐo 4,0 m), ®¹m lμ nh©n tè phô ®Æt trong « lín dμi h¬n (ng¾n nhÊt lμ 181 ngμy ë møc (60 kg (NguyÔn ThÞ Lan vμ Ph¹m TiÕn Dòng; N + 60 kg K2O)/ha vμ (60 kg N + 80 kg 2006). C¸c c«ng thøc cã chung nÒn ph©n bãn K2O)/ha dμi ngμy nhÊt lμ bãn phèi hîp (150 (10 tÊn ph©n chuång + 70 kg P2O5 + 400 kg kg N víi 4 møc kali tõ: 40; 60; 80 vμ 100 kg v«i bét)/ha. Bãn lãt 100% ph©n chuång + K2O)/ha lμ 185 ngμy, sù sai kh¸c cã ý nghÜa ë 100% l©n vμ 100% v«i + 40% N. Bãn thóc 2 ®é tin cËy 95%. ChiÒu cao c©y cuèi cïng, tæng lÇn: LÇn 1 bãn thóc ®Î 40% N + 40% K2O. sè nh¸nh vμ sè nh¸nh h÷u hiÖu/khãm kh«ng LÇn 2 bãn thóc ®ßng víi 20% N + 60% K2O. cã sù sai kh¸c ®¸ng kÓ trong c¸c c«ng thøc MËt ®é cÊy 50 khãm/m2, cÊy 2 d¶nh/khãm. (B¶ng 1a). 587
  4. Xác định lượng đạm và kali bón thích hợp cho lúa Xi23 trong vụ xuân tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh B¶ng 1a. Mét sè chØ tiªu sinh tr−ëng cña lóa Xi23 khi bãn phèi hîp c¸c møc ®¹m vμ kali TGST CCCC Tổng số Số nhánh Tỷ lệ nhánh Công thức (ngày) (cm) nhánh/khóm hữu hiệu/khóm hữu hiệu (%) CT 1 182 d 102,2 a 6,5 a 4,3 a 66,15. CT 2 182 d 104,3 a 6,1 a 4,6 a 75,41 CT 3 181 e 105,8 a 6,0 a 4,7 a 78,33 CT 4 181 e 105,4 a 6,7 a 4,6 a 68,66 CT 5 183 c 108,0 a 6,7 a 4,7 a 70,15 CT 6 182 d 111,5 a 6,8 a 4,8 a 70,59 CT 7 182 d 111,0 a 6,4 a 4,8 a 75,00 CT 8 182 d 112,3 a 6,6 a 5,0 a 75,76 CT 9 184 b 113,6 a 7,2 a 4,9 a 68,06 CT 10 184 b 114,4 a 7,0 a 5,0 a 71,43 CT 11 183 c 115,5 a 7,3 a 5,1 a 69,86 CT 12 182 d 115,1 a 7,2 a 5,2 a 72,22 CT 13 185 a 116,5 a 7,0 a 5,2 a 74,29 CT 14 185 a 118,0 a 7,3 a 5,1 a 69,86 CT 15 185 a 117,6 a 7,7 a 5,3 a 68,83 CT 16 185 a 118,3 a 7,5 a 5,4 a 72,00 CV% 3,0 3,1 11,0 3,8 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê kh¸c nhau cã ý nghÜa ë ®é tin cËy (P = 95%). 3.1.2. ¶nh h−ëng cña c¸c møc ®¹m ®Õn Tuy nhiªn, tû lÖ nh¸nh h÷u hiÖu l¹i gi¶m mét sè chØ tiªu sinh tr−ëng dÇn khi N bãn t¨ng (B¶ng 1b). Khi chØ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña N bãn kh¸c nhau ë møc kali cè ®Þnh ®−îc tÝnh tõ 3.1.3. ¶nh h−ëng cña c¸c møc kali ®Õn trung b×nh cña 4 møc kali (70 kg K2O trªn mét sè chØ tiªu sinh tr−ëng nÒn ph©n chuång 10 tÊn + 70 kg P2O5 + 400 §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña kali bãn kh¸c kg v«i bét)/ha. nhau víi nÒn N cè ®Þnh ®−îc tÝnh trung b×nh KÕt qu¶ cho thÊy, khi l−îng N t¨ng ®· cña 4 møc N (105 kg N trªn nÒn ph©n dÉn tíi thêi gian sinh tr−ëng, chiÒu cao c©y, chuång 10 tÊn + 70 kg P2O5 + 400 kg v«i tæng sè nh¸nh vμ nh¸nh h÷u hiÖu t¨ng sù bét)/ha (B¶ng 1c). B¶ng 1b. Mét sè chØ tiªu sinh tr−ëng cña lóa Xi23 khi bãn c¸c møc ®¹m kh¸c nhau Đạm TGST CCCC Tổng số Số nhánh Tỷ lệ nhánh (kg N/ha) (ngày) (cm) nhánh/khóm hữu hiệu/khóm hữu hiệu (%) 60 182 d 104,4 d 6,3 c 4,6 d 73,06 90 183 c 110,7 c 6,6 bc 4,8 c 72,73 120 184 b 114,7 b 7,2 ab 5,1 b 70,83 150 185 a 117,6 a 7,4 a 5,3 a 71,62 CV% 3,5 5,9 6,3 4,0 588
  5. Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Văn Duy B¶ng 1c. Mét sè chØ tiªu sinh tr−ëng cña lóa Xi23 khi bãn c¸c møc kali kh¸c nhau Kali Tỷ lệ nhánh TGST CCCC Tổng số Số nhánh hữu (không gian hữu hiệu (ngày) (cm) nhánh/khóm hiệu/khóm K2O/ha) (%) 40 184 a 110,1 a 6,9 a 4,8 c 69,57 60 184 a 112,1 a 6,8 a 4,9 bc 72,06 80 183 b 112,5 a 6,9 a 5,0 ab 72,46 100 183 b 112,8 a 7,0 a 5,1 a 72,86 CV% 3,0 5,1 11,0 3,8 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê Thêi gian sinh tr−ëng vμ sè nh¸nh h÷u 3.2. ¶nh h−ëng cña ®¹m vμ kali ®Õn chØ hiÖu/khãm cã sù kh¸c nhau cã ý nghÜa khi sè diÖn tÝch l¸ (LAI) bãn kali kh¸c nhau. cô thÓ kali bãn t¨ng thêi 3.2.1. ¶nh h−ëng cña bãn phèi hîp ®Çy ®ñ gian sinh tr−ëng ng¾n h¬n (chªnh nhau 1 c¸c møc cña ®¹m vμ kali ®Õn LAI ngμy), nh−ng sè nh¸nh h÷u hiÖu l¹i ®ång biÕn víi l−îng kali bãn.(thÊp nhÊt ë møc bãn KÕt qu¶ ë b¶ng 2a cho thÊy, bãn phèi 40 kg K2O/ha cã 4,8 nh¸nh h÷u hiÖu/khãm hîp gi÷a N vμ K20 hay c¸c c«ng thøc kh¸c vμ cao nhÊt 5,1 nh¸nh h÷u hiÖu/khãm víi nhau LAI ë 3 giai ®o¹n ®Î nh¸nh ré, giai møc bãn 100 kg K2O/ha. Kali ¶nh h−ëng ®o¹n trç vμ giai ®oan chÝn s¸p sù kh¸c nhau kh«ng ®¸ng kÓ víi chiÒu cao cuèi cïng víi kh«ng cã ý nghÜa. Tuy nhiªn, phèi hîp t¨ng Xi23. N vμ K2O LAI cã chiÒu h−íng t¨ng dÇn. B¶ng 2a. ChØ sè diÖn tÝch l¸ (m2 l¸/m2 ®Êt) víi c¸c møc bãn phèi hîp ®¹m vμ kali Công thức Đẻ rộ Trỗ Chín sáp CT 1 3,80 a 4,40 a 3,73 a CT 2 3,80 a 4,48 a 3,97 a CT 3 4,00 a 4,62 a 4,07 a CT 4 4,07 a 4,67 a 4,20 a CT 5 4,03 a 4,57 a 4,13 a CT 6 4,10 a 4,60 a 4,17 a CT 7 4,23 a 4,80 a 4,39 a CT 8 4,17 a 4,83 a 4,40 a CT 9 4,33 a 4,92 a 4,30 a CT 10 4,40 a 5,00 a 4,43 a CT 11 4,47 a 5,03 a 4,50 a CT 12 4,67 a 5,17 a 4,61 a CT 13 5,00 a 5,37 a 4,80 a CT 14 5,07 a 5,52 a 4,97 a CT 15 5,17 a 5,53 a 5,20 a CT 16 5,13 a 5,69 a 5,17 a CV% 39 3,3 3,6 Ghi chú: Cùng chữ trong cùng cột biểu thị sự sai khác không có ý nghĩa thống kê 589
  6. Xác định lượng đạm và kali bón thích hợp cho lúa Xi23 trong vụ xuân tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh B¶ng 2b. ¶nh h−ëng cña ®¹m ®Õn chØ sè diÖn tÝch l¸ (LAI) cña lóa Xi23 (m2 l¸/m2 ®Êt) Đạm Đẻ rộ Trỗ Chín sáp (kg N/ha) 60 3,89 d 4,54 d 3,99 d 90 4,13 c 4,70 c 4,26 c 120 4,47 b 5,03 b 4,46 b 150 5,09 a 5,53 a 5,04 a CV% 5,0 3,1 6,0 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê B¶ng 2c. ChØ sè diÖn tÝch l¸ (LAI) cña lóa Xi23 (m2 l¸/m2 ®Êt) khi bãn c¸c møc kali kh¸c nhau Kali Đẻ rộ Trỗ Chín sáp (kg K2O/ha) 40 4,27 b 4,82 c 4,24 c 60 4,34 b 4,90 bc 4,39 b 80 4,60 a 5,00 ab 4,55 a 100 4,51 a 5,09 a 4,60 a CV% 3,9 3,3 3,6 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê 3.2.2. ¶nh h−ëng cña N ®Õn chØ sè diÖn 3.3.1. ¶nh h−ëng cña bãn phèi hîp gi÷a tÝch l¸ cña lóa Xi23 c¸c møc cña N víi c¸c møc kali ®Õn chÊt kh« Víi c¸c møc bãn ®¹m kh¸c nhau vμ møc kali trung b×nh lμ 70 kg K2O/ha cho thÊy KÕt qu¶ ë b¶ng 3a cho thÊy, bãn phèi hîp t¨ng l−îng N bãn chØ sè diÖn tÝch l¸ ë c¶ 3 gi÷a N vμ K20 hay c¸c c«ng thøc kh¸c nhau giai ®o¹n ®Òu t¨ng, sù sai kh¸c cã ý nghÜa ë chÊt kh« tÝch lòy ë 3 giai ®o¹n ®Î nh¸nh ré, 95% ®é tin cËy (B¶ng 2b). giai ®o¹n trç vμ giai ®o¹n chÝn s¸p sù kh¸c nhau kh«ng cã ý nghÜa. Tuy nhiªn, phèi hîp 3.2.3. ¶nh h−ëng cña kali ®Õn chØ sè diÖn t¨ng N vμ K2O, LAI cã chiÒu h−íng t¨ng dÇn. tÝch l¸ cña lóa Xi23 3.3.2. ¶nh h−ëng cña N ®Õn chÊt kh« víi T¸c ®éng cña kali ë c¸c møc bãn kh¸c lóa Xi23 nhau ë mét nÒn N cè ®Þnh ®−îc tÝnh trung Xem xÐt vai trß cña ®¹m bãn víi c¸c b×nh cña 4 møc N (105 kg N trªn nÒn ph©n møc kh¸c nhau ë cïng l−îng kali ®−îc tÝnh chuång 10 tÊn + 70 kg P2O5 + 400 kg v«i tõ trung b×nh cña 4 møc kali (70 kg K2O bét)/ha víi LAI. Kali bãn t¨ng ®· dÉn ®Õn trªn nÒn ph©n chuång 10 tÊn + 70 kg P2O5 LAI cña c¶ 3 thêi kú theo dâi ®Òu t¨ng vμ sù + 400 kg v«i bét)/ha ®Õn chÊt kh« tÝch lòy kh¸c nhau cã ý nghÜa víi P = 95% (B¶ng 2c). (B¶ng 3b). §¹m ®· chi phèi chÊt kh« ®−îc tÝch lòy t¨ng dÇn khi N bãn t¨ng ë c¶ 3 thêi 3.3. ¶nh h−ëng cña ®¹m vμ kali ®Õn tÝch kú ®Î nh¸nh ré, trç vμ chÝn s¸p, sù sai kh¸c lòy chÊt kh« ®Òu cã ý nghÜa ë ®é tin cËy (P = 95%). 590
  7. Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Văn Duy B¶ng 3a. ¶nh h−ëng cña bãn phèi hîp c¸c møc ®¹m vμ kali ®Õn tÝch lòy chÊt kh« (g/khãm) Công thức Đẻ rộ Trỗ Chín sáp CT 1 12,43 a 27,22 a 37,83 a CT 2 13,13 a 27,37 a 38,10 a CT 3 13,30 a 28,26 a 38,63 a CT 4 13,20 a 28,50 a 39,81 a CT 5 13,23 a 29,98 a 40,67 a CT 6 13,35 a 31,13 a 41,60 a CT 7 13,70 a 28,36 a 41,50 a CT 8 13,94 a 30,55 a 43,20 a CT 9 14,08 a 29,34 a 41,36 a CT 10 14,14 a 28,85 a 42,57 a CT 11 14,99 a 31,19 a 44,86 a CT 12 14,82 a 30,55 a 45,83 a CT 13 14,40 a 31,80 a 42,13 a CT 14 14,23 a 32,31 a 43,46 a CT 15 14,72 a 33,07 a 44,57 a CT 16 14,90 a 33,64 a 44,27 a CV% 8,3 5,6 5,7 Ghi chú: Cùng chữ trong cùng cột biểu thị sự sai khác không có ý nghĩa thống kê B¶ng 3b. ¶nh h−ëng cña c¸c møc ®¹m ®Õn chÊt kh« cña lóa Xi23 (g/khãm) Đạm Đẻ rộ Trỗ Chín sáp (kg N/ha) 60 13,02 c 27,81 c 38,60 b 90 13,56 bc 30,00 b 41,74 a 120 14,51 ab 29,06 b 43,66 a 150 14,56 a 32,70 a 43,61 a CV% 6,6 6,9 2,5 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê 591
  8. Xác định lượng đạm và kali bón thích hợp cho lúa Xi23 trong vụ xuân tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh B¶ng 3c. ¶nh h−ëng cña c¸c møc kali ®Õn chÊt kh« cña lóa Xi23 (g/khãm) Kali Đẻ rộ Trỗ Chín sáp (kg K2O/ha) 40 13,54 a 29,59 a 40,56 b 60 13,71 a 29,89 a 41,43 ab 80 14,18 a 30,20 a 42,24 ab 100 14,56 a 30,81 a 43,88 a CV% 8,3 5,6 5,7 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê 3.3.3. ¶nh h−ëng cña kali ®Õn chÊt kh« víi 3.4.2. ¶nh h−ëng cña ®¹m ®Õn c¸c yÕu tè lóa Xi23 n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt Vai trß cña kali bãn cho lóa Xi23 víi ¶nh h−ëng cña riªng N ë c¸c møc bãn l−îng t¨ng dÇn, trªn cïng mét nÒn N cè ®Þnh kh¸c nhau, ë nÒn cè ®Þnh cña kali ®−îc tÝnh ®−îc tÝnh trung b×nh cña 4 møc N (105 kg N tõ trung b×nh cña 4 møc kali (70 kg K2O trªn trªn nÒn ph©n chuång 10 tÊn + 70 kg P2O5 + nÒn ph©n chuång 10 tÊn + 70 kg P2O5 + 400 400 kg v«i bét)/ha,¶nh h−ëng ®Õn chÊt kh« kg v«i bét)/ha (B¶ng 4b). tÝch lòy cã sè liÖu ë b¶ng 3c. KÕt qu¶ cho thÊy, khi cè ®Þnh kali ®¹m Nh− vËy, bãn kali t¨ng dÇn ®· t¸c ®éng bãn t¨ng ®· lμm t¨ng c¸c yÕu tè n¨ng suÊt ®Õn chÊt kh« ®−îc tÝch lòy t¨ng theo chØ ë vμ n¨ng suÊt thùc thu cã ý nghÜa ë møc 95% (trõ khèi l−îng 1000 h¹t vμ n¨ng suÊt lý thêi kú chÝn s¸p, sù sai kh¸c ®Òu cã ý nghÜa thuyÕt kh«ng ph©n tÝch thèng kª). ThÊp víi ®é tin cËy 95%. Cßn 2 thêi kú ®Î nh¸nh nhÊt ë bãn 60 kg N/ha, cao nhÊt 248 b«ng/m2 ré vμ trç biÓu hiÖn t¨ng chÊt kh« tÝch lòy lμ khi bãn 150 kg N/ha; sè h¹t/b«ng vμ sè h¹t kh«ng cã ý nghÜa. ch¾c /b«ng th× cao nhÊt l¹i ë c¸c møc (90 & 120) kg N/ha. N¨ng suÊt thùc thu lμ yÕu tè 3.4. ¶nh h−ëng cña ®¹m vμ kali ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ cña biÖn ph¸p kü yÕu tè n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt lóa thuËt vμ trong nghiªn cøu nμy bãn 120 kg Xi23 N/ha cho n¨ng suÊt thùc thu cao nhÊt ®¹t §©y lμ môc ®Ých cña tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p 60,1 t¹/ha, bãn t¨ng ®Õn 150 kg N/ha n¨ng kü thuËt trång trät, trong ®ã ph©n bãn cã vÞ suÊt cã biÓu hiÖn gi¶m. trÝ t¸c ®éng rÊt lín.. 3.4.3. ¶nh h−ëng cña kali ®Õn c¸c yÕu tè 3.4.1. ¶nh h−ëng cña phèi hîp bãn ®¹m vμ n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt kali ®Õn c¸c yÕu tè n¨ng suÊt vμ Vai trß cña kali bãn ë c¸c møc kh¸c n¨ng suÊt nhau, trªn cïng mét nÒn N cè ®Þnh ®−îc tÝnh trung b×nh cña 4 møc N (105 kg N trªn nÒn Bãn phèi hîp t¨ng ®¹m vμ kali ®· lμm ph©n chuång 10 tÊn + 70 kg P2O5 + 400 kg t¨ng sè b«ng/m2 vμ n¨ng suÊt thùc thu cã ý v«i bét)/ha (B¶ng 4c). Kali ®· cã t¸c ®éng nghÜa ë møc 95% ®é tin cËy. Sè b«ng/m2 ®¹t ®¸ng kÓ víi sè h¹t ch¾c/b«ng vμ n¨ng suÊt cao nhÊt 254 b«ng ë bãn (150 kg N + 80 kg thùc thu. Khi t¨ng kali, sè h¹t ch¾c/b«ng vμ K2O)/ha, nh−ng n¨ng suÊt thùc thu l¹i ®¹t n¨ng suÊt thùc thu t¨ng cao nhÊt ë møc bãn cao nhÊt lμ 64,4 (t¹/ha) ë møc bãn (120 kg N 100 kg K2O/ha cã 132 h¹t ch¾c/b«ng vμ n¨ng + 100 kg K2O)/ha. ThÊp nhÊt lμ c«ng thøc ®èi suÊt 57,7 t¹/ha. ThÊp nhÊt ë møc bãn 40 kg chøng ë møc bãn (60 kg N + 40 kg K2O)/ha lμ K2O/ha cã 129 h¹t ch¾c/b«ng vμ n¨ng suÊt 198 b«ng/m2 vμ 48,5 (t¹/ha). Tæng sè h¹t vμ 54,1 t¹/ha. C¸c chØ tiªu sè b«ng/m2 vμ tæng sè h¹t ch¾c/b«ng sù kh¸c nhau kh«ng cã ý h¹t /b«ng sù kh¸c nhau kh«ng cã ý nghÜa nghÜa (B¶ng 4a). (B¶ng 4c). 592
  9. Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Văn Duy B¶ng 4a. C¸c yÕu tè n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt lóa Xi23 khi bãn phèi hîp c¸c møc ®¹m vμ kali Công 2 Số hạt Tỷ lệ hạt chắc KL 1000 hạt NSLT NSTT Bông/m Tổng hạt/bông thức chắc/bông (%) (g) (tạ/ha) (tạ/ha) CT 1 198 f 139 a 124 a 89,21 23,4 57,5 48,5 h CT 2 222 def 149 a 128 a 85,91 23,4 66,5 50,4 gh CT 3 225 cde 143 a 127 a 88,81 23,5 67,2 51,7 fg CT 4 218 efg 143 a 132 a 92,31 23,5 67,6 52,2 fg CT 5 229 bcde 145 a 133 a 91,72 23,4 71,3 53,0 fg CT 6 235 abcde 147 a 131 a 89,12 23,3 71,7 54,1 ef CT 7 200 fg 146 a 133 a 91,10 23,6 62,8 53,3 fg CT 8 231 bcde 149 a 132 a 88,59 23,6 72,0 54,5 ef CT 9 245 abc 148 a 133 a 88,86 23,4 76,2 56,5 de CT 10 241 abc 146 a 130 a 89,04 23,5 73,6 57,1 de CT 11 227 bcde 147 a 134 a 91,16 23,7 72,1 62,5 ab CT 12 228 bcde 145 a 132 a 91,03 23,7 71,3 64,4 a CT 13 243 abc 147 a 127 a 86,39 23,5 72,5 58,2 cd CT 14 246 abc 149 a 130 a 87,25 23,6 75,5 58,8 cd CT 15 254 a 146 a 132 a 90,41 23,6 79,1 60,3 b CT 16 248 ab 145 a 131 a 90,34 23,7 77,0 59,7 bc CV% 5,8 2,0 1,9 3,4 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê KL: Khối lượng 1000 hạ; NSLT: Năng suất lý thuyết; NSTT: Năng suất thực thu B¶ng 4b. C¸c yÕu tè n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt lóa Xi23 khi bãn c¸c møc ®¹m kh¸c nhau Đạm (không 2 Tỷ lệ hạt chắc KL 1000 NSLT NSTT Bông/m Tổng hạt/bông Số hạt chắc/bông gian (%) hạt (g) (tạ/ha) (tạ/ha) N/ha) 60 216 c 143 b 128 b 89,51 23,5 65,0 50,7 c 90 224 c 147 a 132 a 89,80 23,5 69,5 53,7 b 120 235 b 147 a 132 a 89,80 23,6 73,2 60,1 a 150 248 a 147 a 130 ab 88,44 23,6 76,1 59,5 a CV% 9,0 5,9 25 4,1 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê KL: Khối lượng 1000 hạ; NSLT: Năng suất lý thuyết; NSTT: Năng suất thực thu B¶ng 4c. C¸c yÕu tè n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt lóa Xi23 víi c¸c møc bãn kali kh¸c nhau Kali 2 Tỷ lệ hạt chắc KL 1000 NSLT NSTT Bông/m Tổng hạt/bông Số hạt chắc/bông (kg K2O/ha) (%) hạt (g) (tạ/ha) (tạ/ha) 40 229 a 145 a 129 b 88,97 23,4 69,1 54,1 c 60 236 a 148 a 130 ab 87,84 23,5 72,1 55,1 b 80 227 a 145 a 132 a 91,03 23,6 70,7 56,9 a 100 231 a 146 a 132 a 90,41 23,6 72,0 57,7 a CV% 5,8 2,0 1,9 3,4 Ghi chú: Các chữ khác nhau trong cùng cột biểu thị sự sai khác có ý nghĩa thống kê KL: Khối lượng 1000 hạ; NSLT: Năng suất lý thuyết; NSTT: Năng suất thực thu 593
  10. Xác định lượng đạm và kali bón thích hợp cho lúa Xi23 trong vụ xuân tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh Vâ Minh Kha (2003). Sö dông ph©n bãn 4. KÕT LUËN phèi hîp c©n ®èi. NXB. NghÖ An. Tr.5. Trªn ®Êt phï sa chua, nghÌo chÊt h÷u c¬ NguyÔn ThÞ Lan (2006). Nghiªn cøu ¶nh vμ nghÌo dinh d−ìng chuyªn lóa t¹i huyÖn h−ëng cña kali ®Õn mét sè chØ tiªu vμ Th¹ch Hμ, tØnh Hμ TÜnh trong vô xu©n 2008 n¨ng suÊt lóa t¹i tØnh Hμ Nam vμ tØnh víi lóa Xi23 khi ®−îc bãn phèi hîp víi (10 Thanh Hãa. B¸o c¸o khoa häc héi th¶o: tÊn ph©n chuång + 70 kg P2O5 + 400 kg v«i bét)/ha l−îng ®¹m vμ kali phèi hîp cho hiÖu Khoa häc c«ng nghÖ qu¶n lý n«ng häc v× qu¶ cao nhÊt lμ: 120 N + 80 ÷ 100 kg K2O/ha. sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp bÒn v÷ng ë ViÖt Víi gièng lóa thuÇn Xi23 cÊy trong vô Nam. Tr. 264 - 268. xu©n 2008 ®¹m cã t¸c dông lμm t¨ng sè NguyÔn ThÞ Lan, Ph¹m TiÕn Dòng (2006). b«ng/m2, tæng sè h¹t/b«ng, sè h¹t ch¾c/b«ng Ph−¬ng ph¸p thÝ nghiÖm. NXB. N«ng vμ n¨ng suÊt thùc thu khi l−îng ®¹m bãn nghiÖp. Tr.116 - 121. t¨ng. Nh−ng møc bãn 120 N lμ hiÖu qu¶ nhÊt. NguyÔn ThÞ Lan, §ç ThÞ H−êng, NguyÔn Vai trß cña kali còng thÓ hiÖn râ t¸c ®éng ®Õn V¨n Th¸i (2007). Nghiªn cøu ¶nh h−ëng sè h¹t ch¾c/b«ng vμ n¨ng suÊt thùc thu, bãn cña ®¹m ®Õn mét sè chØ tiªu sinh tr−ëng, 80 - 100 K2O cã t¸c dông t−¬ng tù nhau. Do vËy, bãn 80 kg K2O/ha lμ hiÖu qu¶ nhÊt. Sù phate triÓn vμ n¨ng suÊt lóa t¹i huyÖn sai kh¸c cã ý nghÜa ë ®é tin cËy 95%. Phóc Thä, tØnh Hμ T©y (cò). T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp. Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hμ Néi, tËp V sè 1/2007. TμI LIÖU THAM KH¶O Tr.8 -12. NguyÔn Nh− Hμ (2006). Gi¸o tr×nh Bãn ph©n Phßng Tμi nguyªn M«i tr−êng huyÖn Th¹ch cho c©y trång. NXB. N«ng nghiÖp. Tr. 11. Hμ. Sè liÖu thèng kª 2007. 594
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2