Báo cáo y học: "Nghiên cứu tỷ lệ đau đầu ở một nhóm nhân viên y tế và một nhóm ng-ời trong cộng đồng"

Chia sẻ: Nguyễn Phương | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

71
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đau đầu tyup căng thẳng phổ biến nhất (58,4%), sau đó là Migraine (19,7%) trong dau đầu tin pht. Đau rễ thần kinh cổ chim 8,0%, đau đầu do rượu bia 19,8% trong đau đầu th phát (6,4% trong các loại đau đầu), đau đầu do suy nh-ợc thần kinh 16,5%....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo y học: "Nghiên cứu tỷ lệ đau đầu ở một nhóm nhân viên y tế và một nhóm ng-ời trong cộng đồng"

Nghiªn cøu tû lÖ ®au ®Çu ë mét nhãm nh©n viªn y tÕ vµ mét nhãm ng−êi trong céng ®ång NguyÔn V¨n TuÊn* NguyÔn V¨n Ch−¬ng** Tãm t¾t Nghiên cứu mô tả cắt ngang, điều tra theo mẫu câu hỏi 808 ng−êi (407 nh©n viªn y tÕ vµ 401 ng−êi trong céng ®ång) cho thấy: sè ng−êi m¾c bÖnh ®au ®Çu t−¬ng ®èi cao (82,8%, trong ®ã nh©n viªn y tÕ 87,2%, ở céng ®ång lµ 78,3%). §au ®Çu týp c¨ng th¼ng phæ biÕn nhÊt (58,4%), sau ®ã lµ Migraine (19,7%) trong đau đầu tiên phát. §au rÔ thÇn kinh cæ chiÕm 8,0%, ®au ®Çu do r−îu bia 19,8% trong ®au ®Çu thø ph¸t (6,4% trong c¸c lo¹i ®au ®Çu), ®au ®Çu do suy nh−îc thÇn kinh 16,5%. * Từ khoá: Đau đầu; Nhân viên y tế; Người trong cộng đồng. STUDY OF HEADACHE IN MEDICAL STAFF AND PUBLIC PERSON Summary The cross-section study was carried out on 808 persons (407 medical staff and 401 public). Results showed that: rate of headaches 82.8% (medical staff 87.2% and public 78.3%). Mostly observed headache type was tension type headache (58.4%) then Migrraine (19.7%). Pain caused by injured cervical roots was 8%, headache caused by alcohol was 19.8% and caused by neurasthenia was 16.5% in secondary headache types. * Key words: Headache; Medical staff; Public. §Æt vÊn ®Ò §au ®Çu lµ chøng bÖnh hay gÆp nhÊt trong l©m sµng vµ lµ triÖu chøng cã tû lÖ cao nhÊt cña nhiÒu bÖnh kh¸c nhau. Chøng ®au ®Çu cã ¶nh h−ëng s©u s¾c ®Õn con ng−êi vµ x· héi. §au ®Çu cã thÓ xuÊt hiÖn ë mäi ng−êi, kh«ng kÓ giíi tÝnh, løa tuæi, nghÒ nghiÖp, thµnh phÇn x· héi vµ bất cứ ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh nµo. Theo Ramusen vµ CS (1991), c¸c c«ng d©n §an M¹ch løa tuæi tõ 25 - 64 cã 93% nam vµ 99% n÷ m¾c Ýt nhÊt mét chøng ®au ®Çu. Hµng n¨m ë Mü cã kho¶ng 42 triÖu ng−êi ®· ®Õn c¸c thÇy thuèc ®Ó ch÷a bÖnh ®au ®Çu (S. Diamon, 1981). Theo thèng kª cña Phßng kh¸m bÖnh, BÖnh viÖn 103, cã tíi 50% bÖnh nh©n (BN) tíi kh¸m cã kÌm theo triÖu chøng ®au ®Çu. * BÖnh viÖn Qu©n y 7 ** BÖnh viÖn 103 Ph¶n biÖn khoa häc: PGS. TS. §oµn Huy HËu HiÖn nay trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ ®au ®Çu. ë nhiÒu n−íc cã nh÷ng phßng kh¸m, khoa ®iÒu trÞ ®au ®Çu vµ ®· cã HiÖp héi Quèc tÕ vÒ ®au ®Çu. Nhiều c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ ®iÒu trÞ ®au ®Çu ë ViÖt Nam, nh−ng ch−a cã c«ng tr×nh nµo vÒ dÞch tÔ ®au ®Çu. V× vËy, chóng t«i thùc hiÖn ®Ò tµi nghiªn cøu ®Æc ®iÓm chøng bÖnh ®au ®Çu ë mét nhãm nh©n viªn y tÕ với mục tiêu:
X¸c ®Þnh tû lÖ mét sè lo¹i ®au ®Çu ë mét nhãm nh©n viªn y tÕ vµ mét nhãm ng−êi trong céng ®ång. ®èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 1. §èi t−îng nghiªn cøu. 808 người (407 nh©n viªn y tÕ và 401 ng−êi trong cộng đồng, ≥ 18 tuæi). 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu. - ThiÕt kÕ nghiªn cøu: m« t¶ c¾t ngang. - Cách chọn mẫu điều tra: chọn ngẫu nhiên các đối tượng và địa dư điều tra, thuộc phường Cẩm Thượng, Thành phố Hải Dương và nhân viên y tế Bệnh viện Quân y 7. - Tiêu chuẩn chẩn đoán các loại đau đầu: theo bảng phân loại và tiêu chuẩn chẩn đoán của Hội đau đầu quốc tế (2004). - Tiêu chí điều tra về đau đầu: C¸ch khëi ph¸t - tiÒn sö gia ®×nh; vÞ trÝ ®au - tÝnh chÊt vµ c−êng ®é; tÇn sè vµ chu kú cña ®au ®Çu - thêi gian xuÊt hiÖn; thêi gian kÐo dµi cña c¬n - tiÒn triÖu, triÖu chøng kÌm theo; c¸c yÕu tè g©y c¬n - yÕu tè dÞu ®au; yÕu tè t¨ng ®au - c¸c triÖu chøng kÌm theo. - Tổ chức điều tra: tËp huÊn cho c¸n bé ®iÒu tra c¸ch hái, kh¸m bÖnh vµ ®iÒn vµo phiÕu ®iÒu tra in s½n, lập phiếu điều tra. Phương pháp phân tích xö lý sè liÖu: trªn trªn m¸y tÝnh theo ch−¬ng tr×nh Epi. info 6.0 (WHO) víi sù gióp ®ì cña Bé m«n DÞch tÔ häc qu©n sù, Häc viÖn Qu©n y. vÀ bÀn luẬn KÕt qu¶ nghiªn cøu 1. §Æc ®iÓm chung. * Tû lÖ ng−êi m¾c bÖnh ®au ®Çu: B¶ng 1: Ph©n bè tû lÖ ng−êi m¾c bÖnh theo ®¬n vÞ ®iÒu tra (n = 808). Sè l−îng n % §èi t−îng ng−êi m¾c bÖnh Nh©n viªn y tÕ 407 355 87,2 Céng ®ång 401 314 78,3 Tæng 808 669 82,8 Tû lÖ nh©n viªn y tÕ m¾c bÖnh ®au ®Çu (87,2%) cao hơn trong céng ®ång (78,3%), phù hợp với nhận xét của các tác giả nước ngoài. Tû lÖ ®au ®Çu chung c¶ hai ®¬n vÞ 82,8%, kh¸c biÖt kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05). Chúng tôi thấy tỷ lệ này tương đối cao so với các tác giả trên thế giới [Amery W.K. (1989) là 68,15%, Bing R. (1952) là 77%]. * Ph©n bè ®èi t−îng ®au ®Çu theo tuæi vµ giíi: B¶ng 2: Tuæi vµ giíi cña đối tượng ®iÒu tra (n = 808). NHÂN VIÊN Y TẾ CỘNG ĐỒNG CỘNG TUỔI GIỚI (n = 407) (n = 401) (n = 808)
n % n % n % Nam 24 14,0 30 16,3 162 20,05 18 - 29 N÷ 68 28,8 50 23,0 Nam 49 28,7 48 26,1 189 23,39 30 - 39 N÷ 46 19,5 46 21,2 Nam 71 41,5 35 19,0 246 30,45 40 - 49 N÷ 99 41,9 41 18,9 Nam 27 15,7 40 21,7 127 15,72 50 - 59 N÷ 23 9,7 38 17,5 Nam 0 0,0 12 6,5 27 3,34 60 - 69 N÷ 0 0,0 15 6,9 Nam 0 0,0 19 10,3 47 5,82 > 70 N÷ 0 0,0 27 12,4 Nam 171 42,0 184 45,9 808 100 Tæng N÷ 236 58,0 217 54,1 Cao nhÊt ë løa tuæi 40 - 49 (30,45%), sau ®ã lµ 30 - 39 (23,39%). Chúng tôi thấy tỷ lệ lứa tuổi trong nghiên cứu này chưa đại diện cho cộng đồng vì cách chọn BN nghiên cứu. B¶ng 3: Tuæi vµ giíi cña ng−êi m¾c bÖnh ®au ®Çu (n = 669). NHÂN VIÊN Y TẾ CỘNG ĐỒNG CỘNG TUỔI GIỚI (n = 355) (n = 314) (n = 669) n % n % n % Nam 18 13,0 20 14,9 38 14,0 18 - 29 N÷ 65 30,0 34 18,9 99 24,9 Nam 42 30,4 42 31,3 84 30,9 30 - 39 N÷ 42 19,4 39 21,7 81 20,5 Nam 56 40,6 21 15,7 77 28,3 40 - 49 N÷ 92 42,4 33 18,3 125 31,5 Nam 22 15,9 26 19,4 48 17,6 50 - 59 N÷ 18 8,3 35 19,4 53 13,4 Nam 0 0,0 10 7,5 10 3,7 60 - 69 N÷ 0 0,0 13 7,2 13 3,3 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) Nam 0 0,0 15 11,2 15 5,5 > 70 N÷ 0 0,0 26 14,4 26 6,5 Nam 138 38,9 134 42,7 272 40,7 Tæng N÷ 217 61,1 180 57,3 397 59,3 Nam m¾c bÖnh ®au ®Çu cao nhÊt ë løa tuæi 30 - 39 (84 ng−êi = 30,9%). N÷ m¾c bÖnh ®au ®Çu cao nhÊt ë løa tuæi 40 - 49 (125 ng−êi = 31,5%). Tuy nhiên, số liệu này chưa phản ánh tỷ lệ đau đầu thực trong cộng đồng (đối tượng nghiên cứu được lựa chọn ≥ 18 tuổi).
2. Tû lÖ c¸c lo¹i ®au ®Çu. B¶ng 4: Tû lÖ ®au ®Çu nguyªn ph¸t vµ thø ph¸t (n = 669). CỘng Nh©n viªn y tÕ Céng ®ång (n = 355) (n = 314) (n = 669) Ph©n lo¹i n % n % n % §au ®Çu nguyªn ph¸t 249 70,1 203 64,6 452 67,6 §au ®Çu thø ph¸t 106 29,9 111 35,4 217 32,4 Chung 355 100 314 100 699 100 §a sè BN m¾c c¸c chøng ®au ®Çu nguyªn ph¸t (67,6%). Các tác giả trên thế giới cũng cho rằng đau đầu nguyên phát có tỷ lệ cao nhất (Amery, Bing), trong đó đau đầu do căng thẳng hay gặp nhất. B¶ng 5: Tû lÖ c¸c lo¹i ®au ®Çu nguyªn ph¸t (n = 452). CỘng ®ång NhÂn viªn y tÕ Chung (n = 249) (n = 203) (n = 452) C¸c lo¹i ®au ®Çu n % n % n % §au ®Çu týp c¨ng th¼ng 150 60,2 114 56,2 264 58,4 §au ®Çu Migraine 51 20,5 38 18,7 89 19,5 §au ®Çu chuçi 0 0 1 0,5 1 0,2 §au ®Çu dai d¼ng hµng ngµy 1 0,4 9 4,4 10 2,2 §au ®Çu khi ngñ 0 0 1 0,5 1 0,2 §au ®Çu ch−a xÕp lo¹i ë n¬i kh¸c 47 18,9 40 19,7 87 19,2 Céng 249 100 203 100 452 100 Tû lÖ c¸c lo¹i ®au ®Çu nguyªn ph¸t gi÷a nh©n viªn y tÕ và nhóm ng−êi trong céng ®ång kh¸c biÖt kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05). Đau ®Çu týp c¨ng th¼ng cã tû lÖ cao nhÊt (58,4%), ®au ®Çu Migraine 19,7%. Ramusen (1981) và Diamon (1991) cũng có số liệu tương tự. B¶ng 6: Tû lÖ c¸c lo¹i ®au ®Çu thø ph¸t (n = 217). NhÂn viªn y tÕ Céng ®ång Chung (n = 106) (n = 111) (n = 217) C¸c lo¹i ®au ®Çu n % n % n % §au rÔ thÇn kinh cæ 17 15,1 37 33,3 53 24,4 §au ®Çu do bia r−îu 33 31,1 10 9,0 43 19,8 §au ®Çu do suy nh−îc thÇn kinh 27 25,5 9 8,1 36 16,5 §au ®Çu do do viªm mòi xoang 14 13,2 13 11,7 27 12,4 §au ®Çu do nhiÔm khuÈn 8 7,5 15 13,5 23 10,5 §au ®Çu do t¨ng huyết áp 6 5,7 13 11,7 19 8,7 §au ®Çu do tiÕp xóc ho¸ chÊt 2 1,9 1 0,9 3 1,3 §au ®Çu do l¹m dông thuèc 0 0,0 7 6,3 7 3,2
§au ®Çu do bÖnh lý m¾t 0 0,0 3 2,7 3 1,3 §au ®Çu do chấn thương sọ não 0 0,0 1 0,9 1 0,5 §au ®Çu do ®ét quþ n·o 0 0,0 1 0,9 1 0,5 §au ®Çu do dÞ øng thuèc 0 0,0 1 0,9 1 0,5 Céng 106 100 111 100 217 100 Trong 12 loại đau đầu thứ phát hay gặp thì đau rÔ thÇn kinh cæ chiÕm tû lÖ cao nhÊt (24,4%). Tû lÖ ®au ®Çu do suy nh−îc thÇn kinh và do uống rượu ë nhãm nh©n viªn y tÕ cao h¬n ë céng ®ång cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,01 vµ 0,05). Tû lÖ ®au c¸c rÔ thÇn kinh cæ ë nhãm ng−êi trong céng ®ång cao h¬n nhãm nh©n viªn y tÕ cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,05). B¶ng 7: C¸c lo¹i ®au ®Çu/sè ng−êi ®iÒu tra (n = 808). NhÂn viªn y tÕ CỘng Céng ®ång (n = 407) (n = 401) (n = 808) C¸c lo¹i ®au ®Çu n % n % n % §au ®Çu týp c¨ng th¼ng 150 36,9 114 28,4 264 32,7 §au ®Çu Migraine 51 12,5 38 9,5 89 11,0 §au ®Çu chuçi 0 0,0 1 0,2 1 0,1 §au ®Çu dai d¼ng hµng ngµy 1 0,2 9 2,2 10 1,2 §au ®Çu khi ngñ 0 0,0 1 0,2 1 0,1 §au ®Çu ch−a xÕp lo¹i n¬i ë kh¸c 47 11,5 40 10,0 87 10,8 §au rÔ thÇn kinh cæ 17 4,2 37 9,2 54 6,7 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) §au ®Çu do bia r−îu 33 8,1 10 2,5 43 5,3 §au ®Çu do suy nhược thần kinh 27 6,6 9 2,2 36 4,5 §au ®Çu do viªm mòi xoang 14 3,4 13 3,2 27 3,3 §au ®Çu do nhiÔm khuÈn 8 2,0 15 3,7 23 2,8 §au ®Çu do t¨ng huyết áp 6 1,5 13 3,2 19 2,4 §au ®Çu do tiÕp xóc ho¸ chÊt 2 0,5 1 0,2 3 0,4 §au ®Çu do l¹m dông thuèc 0 0,0 7 1,7 7 0,9 §au ®Çu do bÖnh lý m¾t 0 0,0 3 0,7 3 0,4 §au ®Çu do ®ét quþ n·o 0 0,0 1 0,2 1 0,1 §au ®Çu do dÞ øng thuèc 0 0,0 1 0,2 1 0,1 Tû lÖ ®au ®Çu do c¨ng th¼ng cao nhÊt (32,7%), sau ®ã ®Õn ®au ®Çu Migraine (11,0%), đau đầu do uống rượu, bia và do suy nhược thần kinh cũng chiếm tỷ lệ tương đối cao. KÕt luËn
Qua nghiªn cøu ®iÒu tra 808 ng−êi ë nhãm nh©n viªn y tÕ vµ nhãm ng−êi trong céng ®ång, chóng t«i ®−a ra nh÷ng kÕt luËn nh− sau: - Tû lÖ ®au ®Çu: sè ng−êi m¾c bÖnh ®au ®Çu t−¬ng ®èi cao, tû lÖ chung cho 2 ®¬n vÞ ®iÒu tra lµ 82,8% (Bệnh viÖn 7 lµ 87,2%, ph−êng CÈm Th−îng lµ 78,3%). Tû lÖ ®au ®Çu gi÷a hai ®¬n vÞ kh«ng cã sù kh¸c biÖt. - Nh÷ng lo¹i ®au ®Çu nguyªn ph¸t cã tû lÖ cao: + Tû lÖ c¸c lo¹i ®au ®Çu nguyªn ph¸t gi÷a hai ®¬n vÞ ®iÒu tra kh«ng cã sù kh¸c biÖt. + §au ®Çu týp c¨ng th¼ng phæ biÕn nhÊt (58,4%) trong c¸c lo¹i ®au ®Çu nguyªn ph¸t (nh©n viªn y tÕ: 60%, nhãm céng ®ång: 56,2%) vµ 39,5% trong c¸c lo¹i ®au ®Çu. + §au ®Çu Migraine hay gÆp sau ®au ®Çu týp c¨ng th¼ng (19,7%) trong c¸c lo¹i ®au ®Çu nguyªn ph¸t (nh©n viªn y tÕ: 20,5%, nhãm céng ®ång: 18,7%) vµ 13,0% trong c¸c lo¹i ®au ®Çu. - Nh÷ng lo¹i ®au ®Çu thø ph¸t cã tû lÖ cao: + Tû lÖ ®au ®Çu thø ph¸t gi÷a hai ®¬n vÞ cã sù kh¸c biÖt. + §au rÔ thÇn kinh cæ cã tû lÖ cao nhÊt trong c¸c lo¹i ®au ®Çu thø ph¸t (24,4%) (8% trong c¸c lo¹i ®au ®Çu). Tû lÖ ®au rÔ thÇn kinh cæ ë nhãm céng ®ång (33,3%) cao h¬n nhãm nh©n viªn y tÕ (15,1%). + §au ®Çu do r−îu bia là 19,8% trong ®au ®Çu thø ph¸t (6,4% trong c¸c lo¹i ®au ®Çu). Tû lÖ ®au ®Çu do r−îu bia ở nhóm nh©n viªn y tÕ (31,1%) cao h¬n nhãm céng ®ång (9%). + §au ®Çu do suy nh−îc thÇn kinh chiếm 16,5% trong ®au ®Çu thø ph¸t (5,3% trong c¸c lo¹i ®au ®Çu). Tû lÖ ®au ®Çu do suy nh−îc thÇn kinh ë nh©n viªn y tÕ (25,5%) cao h¬n ë nhãm céng ®ång (8,1%). Tµi liÖu tham kh¶o 1. Vò Quang BÝch. Phßng vµ ch÷a c¸c lo¹i ®au ®Çu. NXB Y häc. Hµ Néi. 2002, tr.28-46. 2. Vò Quang BÝch, NguyÔn V¨n Th«ng, NguyÔn V¨n Ch−¬ng. Phßng vµ ch÷a bÖnh ®au nöa ®Çu. NXB Y häc. Hµ Néi. 1995, tr.3-19. 3. NguyÔn V¨n Ch−¬ng. Nghiªn cøu l©m sµng vµ ®iÒu trÞ Migraine ë ng−êi lín. LuËn ¸n TiÕn sĩ khoa häc Y - D−îc. Hµ Néi. 1996. 4. NguyÔn V¨n Ch−¬ng. Ảnh h−ëng cña thêi tiÕt víi bÖnh Migraine. C«ng tr×nh Nghiªn cøu y häc qu©n sù. 1999, sè 3, tr.26-29. 5. Hå H÷u L−¬ng. Phßng vµ ch÷a bÖnh ®au ®Çu. NXB Y häc. Hµ Néi. 2001, 3, tr.45-97. 6. NguyÔn Xu©n Th¶n. Migraine l©m sµng thÇn kinh häc. Häc viÖn Qu©n y. 1995, tr.295-306. 7. Heinzlefo. ChÈn ®o¸n, xö lý c¸c héi chøng vµ bÖnh thÇn kinh th−êng gÆp. Ng−êi dÞch: NguyÔn V¨n §¨ng vµ Lª Quang C−êng. NXB Y häc. Hµ Néi. 1994, tr.9-10. 8. V−¬ng TuÊn - Saigonbook biªn dÞch. ChÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ chøng ®au ®Çu. NXB §µ N½ng. Pathophysiology World Neurology. 2005, 2 (635), pp.3-54. 9. Amery W.K. The prelude to a migraine attack and mechanism involved. Migraine and other headaches. 1989, pp.56-60. 10. Bing R. Migraine - prevalence and treatment. J. Nerv.Ment.sis. 1952, 116, p.862.