Bệnh cơ tim có liên quan đến thai kỳ: Báo cáo trường hợp

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 6 * 2018<br /> <br /> <br /> BỆNH CƠ TIM CÓ LIÊN QUAN ĐẾN THAI KỲ:<br /> BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP<br /> Huỳnh Vĩnh Phạm Uyên**, Phạm Thu Hương*.<br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Bệnh cơ tim có liên quan đến thai kỳ lần đầu tiên được mô tả cách đây hơn nửa thế kỷ. Tuy<br /> nhiên, do tần suất hiếm gặp của nó và sự khác biệt về mặt địa lý, bệnh cảnh lâm sàng của bệnh này vẫn chưa<br /> được xác định đầy đủ. Bệnh cơ tim có liên quan đến thai kỳ được chẩn đoán sớm trong thai kỳ có bệnh cảnh lâm<br /> sàng và kết cục tương tự như bệnh cơ tim chu sinh.<br /> Trường hợp lâm sàng: Thai phụ 34 tuổi, điều trị tại bệnh viện Nhân Dân Gia Định, do bệnh cơ tim có liên<br /> quan đến thai kỳ lúc thai 25 tuần. Một trường hợp suy tim cấp xuất hiện lúc thai 25 tuần với phân suất tống<br /> máu tâm thất trái (EF = 22%), giãn các buồng tim, nồng độ NT-proBNP tăng cao, không hình ảnh điển hình trên<br /> ECG và X-quang ngực.Phối hợp giữa khoa tim mạch và khoa sản giúpcải thiện đáng kể tình trạng suy tim, kéo<br /> dài thai kỳ đến 38 tuần, sinh có trợ giúp bằng Forceps 1 bé trai 2200g apgar 8/9.<br /> Bàn luận: Các biểu hiện lâm sàng của thai phụ này gồm có: suy tim tiến triển, không có nguyên nhân có thể<br /> xác định cho suy tim, không có bệnh tim trước khi mang thai, và suy chức năng tâm thu thất trái với phân suất<br /> tống máu thất trái (LVEF) < 45%, tương tự như bệnh cảnh của một trường hợp bệnh cơ tim chu sinh, nhưng có<br /> thời điểm xuất hiện sớm hơn.<br /> Từ khoá: Bệnh cơ tim có liên quan đến thai kỳ, bệnh cơ tim có liên quan đến thai kỳ sớm, bệnh cơ tim chu<br /> sinh.<br /> ABSTRACT<br /> PREGNANCY-ASSOCIATED CARDIOMYOPATHY: CASE REPORT WITH REVIEW OF LITERATURE<br /> Huynh Vinh Pham Uyen, Pham Thu Huong<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 22 - No 6- 2018: 176 – 186<br /> Background: Cardiomyopathy associated with pregnancy was first described more than half a century ago.<br /> However, because of its rare occurrence and geographical differences, the clinical profile of this condition has<br /> remained incompletely defined. Clinical presentation and outcome of patients with pregnancy-associated<br /> cardiomyopathy diagnosed early in pregnancy are similar to those of patients with traditional peripartum<br /> cardiomyopathy. These two conditions may represent a spectrum of the same disease.<br /> Case: 34-year-oldwoman at 25 weeks of pregnancy, who was admitted to Nhan Dan Gia Dinh hospital, due<br /> to left ventricular systolic dysfunction with left ventricular ejection fraction (EF = 22%). We also found that four<br /> chambers of heartweredilated with mitral and tricuspid regurgitation, and small pericardial effusion. This woman<br /> had highNT-proBNP level. ECG findings in thispatientwere nonspecific, including sinus tachycardia and<br /> nonspecific ST and T wave abnormalities. Chest radiograph didn’t show any evidence of pulmonary venous<br /> congestion or interstitial edema. Multidisciplinary management was administered successfully. A healthy boy at<br /> 2200g was born at 38 weeks of gestation.<br /> Discussion: A case ofcardiomyopathy associated with pregnancy has had the clinical presentation, with<br /> development of cardiac failure at 25 weeks of pregnancy, absence of an identifiablecause for the cardiac failure,<br /> <br /> <br /> *Khoa Sanh - Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định - Bộ môn Sản, Đại học Y Dược Tp. HCM<br /> Tác giả liên lạc: Ths. BS. Huỳnh Vĩnh Phạm Uyên ĐT: 0938999627 Email: huynhvinhphamuyen@ump.edu.vn<br /> <br /> 176 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Nhân Dân Gia Định 2018<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 6 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> absence of recognizable heart disease before pregnancy, and left ventricular systolic dysfunction with left<br /> ventricular ejection fraction (LVEF) < 45% by echocardiography, were similar to those of patients with traditional<br /> peripartum cardiomyopathy.<br /> Keywords: Early pregnancy-associated cardiomyopathy, pregnancy-associated cardiomyopathy, peripartum<br /> cardiomyopathy.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ lá. Khám thai 1 lần lúc thai khoảng 16 tuần,<br /> không ghi nhận triệu chứng khó thở hay các<br /> Bệnh cơ tim có liên quan đến thai kỳ<br /> bệnh lý tim. Siêu thai (17/12/2018) # 16 tuần <br /> (pregnancy-associated cardiomyopathy) xuất<br /> Dự sinh 6/6/2018.<br /> hiện trong thời kỳ chu sinh. Các nhà nghiên cứu<br /> cho rằng bệnh cảnh của bệnh cơ tim có liên quan Nhập viện lúc 19g 11 phút, ngày 27 tháng 2<br /> đến thai kỳ giống với bệnh lý cơ tim chu sinh năm 2018 vì bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ<br /> (peripartum cardiomyopathy) và từ đó thiết lập Đức chuyển với chẩn đoán suy tim cấp- bệnh cơ<br /> ra các tiêu chuẩn chẩn đoán. Mặc dù bệnh tim có tim chu sinh/ thai # 25 tuần.<br /> liên quan đến thai kỳ được quan sát thấy từ rất Không ghi nhận tiền căn bệnh lý tim mạch<br /> lâu(24) nhưng do đây là một bệnh hiếm, sự khác trước lần mang thai này. Cách nhập viện khoảng<br /> biệt về địa lý, và sự biểu hiện bệnh đa 1 tuần, bệnh nhân ho khan, đi khám tư được<br /> dạng (11,24,40), cho đến nay bệnh cảnh này chưa chẩn đoán viêm họng cấp, điều trị thuốc uống<br /> được báo cáo rõ ràng. Tiêu chuẩn để chẩn đoán không rõ loại. Triệu chứng ho ngày một tăng,<br /> bệnh tim có liên quan đến thai kỳ dựa vào tiêu khó thở tăng dần, nằm đầu cao (2 gối), khó thở<br /> chuẩn cổ điển để chẩn đoán bệnh cơ tim chu về ban đêm, không triệu chứng đau ngực. Sáng<br /> sinh của tác giả Demakis và cs, tuy nhiên, một số ngày nhập viện (27/12/2018), bệnh nhân thấy<br /> báo cáo mô tả thời điểm xuất hiện bệnh cơ tim mệt nhiều kèm khó thở dữ dội, phải ngồi để<br /> thường sớm hơn thời điểm của bệnh cơ tim chu thở đến khám tại BV Đa khoa khu vực Thủ<br /> sinh(1,5,13,29,35,Error! Reference source not found.). Bệnh cơ tim Đức, được làm các xét nghiệm:<br /> chu sinh (peripartum cardiomyopathy) là một Siêu âm thai: thai sống khoảng 25 tuần trong<br /> nguyên nhân hiếm gặp gây suy tim xảy ra trong lòng tử cung. ECG: nhịp nhanh xoang, tần số tim<br /> thai kỳ hoặc trong thời kỳ hậu sản(38). Chúng tôi 160 lần phút. Siêu âm tim: giảm động nặng<br /> trình bày một trường hợp trong đó tình trạng thành vách thất trái (gần như vô động), chức<br /> suy tim cấp đột ngột xuất hiện lúc thai khoảng năng tâm thu thất trái giảm (EF 17%), BNP: 2 240<br /> 25 tuần, được bác sĩ tim mạch và bác sĩ sảnphối pg/ml. Bệnh nhân đã được xử trí: Glyceryl<br /> hợp theo dõi và điều trị tại bệnh viện Nhân Dân trinitrat, Dobutamin, Furosemide. Chuyển bệnh<br /> Gia Định, với kết cục ổn định tình trạng của thai nhân qua bệnh viện Nhân Dân Gia Định trong<br /> phụ và sinh ra một bé khoẻ lúc 38 tuần trình trạng: bệnh tỉnh, sinh hiệu ổn, khó thở nhẹ.<br /> GIỚI THIỆU TRƯỜNG HỢP BỆNH Tình trạng bệnh nhân lúc nhập viện bệnh<br /> viện Nhân Dân Gia Định: bệnh nhân tỉnh, tiếp<br /> Bệnh nhân BÙI THỊ KIỀU H. sinh năm 1984,<br /> PARA 2002. 2 lần sinh ngã âm đạo, con nhỏ sinh xúc được.<br /> năm 2012 tại bệnh viện Từ Dũ, không ghi nhận M: 164 l/ph; Nhiệt độ: 37oC; Huyết áp: 90/60<br /> có bệnh lý tim mạch ở 2 lần sinh trước. Lập gia mmHg; Nhịp thở 24 l/ph.<br /> đình lần 2 được khoảng 9 tháng. Bệnh nhân làm Niêm hồng nhạt, không phù. Tĩnh mạch cổ<br /> nghề thợ hồ (không biểu hiện triệu chứng gì nổi. T1, T2 rõ, đều, nhanh. Phổi ran ứ đọng.<br /> trước khi mang thai), chưa ghi nhận tiền căn Bụng mềm. Gan 3cm dưới bờ sườn. Bề cao tử<br /> nhập viện vì khó thở hay bệnh lý tim. Không có cung: 18 cm, tim thai (+). Cổ tử cung đóng,<br /> tiền căn sử dụng chất gây nghiện hoặc hút thuốc ngôi cao.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Nhân Dân Gia Định 2018 177<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 6 * 2018<br /> <br /> Chẩn đoán tại cấp cứu: suy tim cấp – bệnh KL: Bóng tim to, không tổng thương nhu mô<br /> cơ tim giãn nở- viêm phổi/ thai 25 tuần. phổi trên phim.<br /> Chẩn đoán phân biệt: viêm cơ tim cấp/thai Bảng 2: Phân tích tế bào máu, chức năng thận, Ion<br /> 25 tuần. đồ trong giới hạn bình thường<br /> Xử trí cấp cứu: thở Oxy 5 l/ph. Ngưng 27/2/2018 28/2/2018 6/3/2018<br /> SGOT 241,8 U/L 49,5 U/L<br /> Glycerin trinitrat của tuyến trước, tiếp tục<br /> SGPT 190,7 U/L 73,3 U/L<br /> Dobutamin liều 5 ml/h. Furosemide.<br /> CKMB 46,74 U/L 20,94 U/L<br /> Xét nghiệm (