Bệnh học thủy sản : KHÁI NIỆM VỀ BỆNH KÝ SINH TRÙNG part 3

Chia sẻ: Asda Asdad | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

91
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

3. Các hình thức ký sinh Hình thức ký sinh thường xuyên lại chia ra hai loại: - Ký sinh thường xuyên, giai đoạn: Chỉ một hay vài giai đoạn nhất định trong QT PT của KST là sống ký sinh. Những giai đoạn khác còn lại trong cuộc đời của chúng lại sống tự do. Như vậy những KST này có giai đoạn sống ký sinh, có giai đoạn sống tự do như: Giống giáp xác Sinergasilus, giai đoạn ấu trùng sống tự do, giai đoạn trưởng thành ký sinh trên mang của nhiều loài cá. ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bệnh học thủy sản : KHÁI NIỆM VỀ BỆNH KÝ SINH TRÙNG part 3

3. Các hình thức ký sinh 3. th ký sinh Hình thức ký sinh thường xuyên lại chia ra hai loại: th ký sinh th xuyên chia ra hai lo - Ký sinh thường xuyên, giai đoạn: Chỉ một hay vài giai đoạn nhất Ký sinh th xuyên Ch hay giai nh định trong QT PT của KST là sống ký sinh. Những giai đoạn khác trong QT KST ký sinh giai kh còn lại trong cuộc đời của chúng lại sống tự do. Như vậy những KST còn trong cu ch do. nh KST này có giai đoạn sống ký sinh, có giai đoạn sống tự do như: Giống giai ký sinh giai do giáp xác Sinergasilus, giai đoạn ấu trùng sống tự do, giai đoạn gi Sinergasilus tr do, trưởng thành ký sinh trên mang của nhiều loài cá. Hoặc KST thuộc tr th ký sinh trên mang nhi lo KST lớp sán lá đơn chủ (Monogenea), giai đoạn ấu trùng có tiêm mao đơ ch tr tiêm mao sống tự do trong nước, giai đoạn trưởng thành sống ký sinh trên da, do tr th ký sinh trên da mang cá - Ký sinh thường xuyên, vĩnh viễn: trong suốt chu kỳ sống, KST đều Ký sinh th xuyên vi trong su chu sống ký sinh, nó có thể ký sinh trên một vật chủ hoặc nhiều vật chủ, ký sinh th ký sinh trên ch ho nhi ch nhưng không có giai đoạn sống tự do. Do vậy, KST sẽ bị chết nếu không giai do. ch trong MT không có ký chủ. trong MT ký ch Tiên mao trùng (Trypanosoma spp.) KS trong máu cá. là đại diện Tiên cho nhóm KST có hình thức ký sinh thường xuyên, vĩnh viễn có thay đổi ật hủ
3. Các hình thức ký sinh 3. th ký sinh 3.2. Căn cứ vào vị trí ký sinh 3.2. tr ký sinh Hình thức ngoại ký sinh th ngo ký sinh KST ký sinh trên bề mặt cơ thể, trên mang, vây hốc mũi, xoang miệng, hốc mũi, KST xoang miệng của cá, trên vỏ, các phần phụ, mang của giáp xác gọi là hình thức ngoại ký sinh, như Trichodina, Ichthyophthirius, Zoothamnium, Epistylis, Acineta, Argulus, Lernaea... Trong hình thức ngoại ký sinh, KST không những phải chống đỡ phản ứng đào Trong thải của ký chủ, mà còn phải chống lại tác dụng ma sát của dòng nước, nên cơ quan bám của chúng ĐB PT. KST ngoại ký sinh có thể gây ra những thương tổn nặng nề trên bề mặt cơ thể, KST chúng mở đường cho các tác nhân khác xâm nhập và gây tác hại. Hình thức nội ký sinh th ký sinh KST ký sinh trong các cơ quan nội tạng, trong tổ chức tế bào, trong xoang của KST vật chủ, trong máu... Vi bào tử (Microsporidia) ký sinh trong cơ của tôm, sán lá Sanguinicola sp. ký sinh trong máu cá; sán dây Caryophyllaeus sp., giun đầu gai Acanthocephala ký sinh trong ruột cá. Trong hình thức ký sinh này, ngoại trừ ký sinh trong đường ruột, còn ở các bộ phận khác ký sinh trùng thường có cơ quan bám rất kém PT.
3. Các hình thức ký sinh 3. th ký sinh 3.2. Căn cứ vào vị trí ký sinh 3.2. tr ký sinh Hình thức ký sinh cấp II (siêu ký sinh) th ký sinh II ký sinh Ngoài 2 hình thức KS trên còn có hiện tượng KS cấp hai (hay Ngo còn gọi là siêu KS), bản thân KST có thể làm vật chủ của KST khác. Sán lá đơn chủ Gyrodactylus sp. KS trên cá, nhưng nguyên sinh động vật Trichodina sp. lại KS trên sán lá đơn chủ đó. Như vậy sán lá đơn chủ Gyrodactylus là vật chủ của Trichodina nhưng lại KST của cá. Tương tự như trùng mỏ neo Lernaea KS trên cá, nguyên sinh Lernaea động vật Zoothamnium sp. lại KS trên trùng mỏ neo Lernaea. Lernae Ấu trùng của giun tròn Spironoura babei (Hà Ký), KS trong ruột tịt của sán lá Amurotrema dombrowskajae Achmerov, giun tròn và sán lá đều KS trong ruột của cá bỗng (Spinibarbichthys denticulatus).
4. Nguồn gốc của sinh vật sống ký sinh 4. sinh ký sinh KSTcó nguồn gốc là các sinh vật sống tự do, chúng chuyển từ đời sống tự do sang đời sống KS bằng một số con đường sau: Do sự quen dần của mối quan hệ dinh dưỡng - Sinh vật sống luôn có mối quan hệ chặt chẽ với MT vô sinh và hữu sinh xung quanh nó. Trong mối quan hệ đó, có thể đến một ngày, 1 sinh vật sống tự do có thể chuyển dần sang đời sống hội sinh, rồi sang KS do sự quen dần của mối quan hệ dinh dưỡng. - Giống giun tròn Temnocephala spp. bản chất là sinh vật sống tự do trong nước, sau nhiều thế hệ, chúng ngẫu nhiên chuyển sang sống hội sinh trên bề mặt mai của 1 loài cua cho tiện di chuyển trong nước để lấy thức ăn từ môi trường ngoài. Nhưng sau nhiều thế hệ trôi qua, giun tròn xuất hiện một màng sinh học để thẩm thấu dinh dưỡng từ cua, khi quan hệ dinh dưỡng này được thiết lập, thì quan hệ dinh dưỡng giữa giun và môi trường lỏng lẻo dần và cuối cùng chấm dứt. Khi đó, giun đã chuyển sang đời sống KS. Phương thức sống KS này được hình thành thường do ngẫu nhiên lặp đi lặp lại nhiều lần từ KS giả rồi đến KS thật, từ hội sinh đến KS.
Do sự quen dần của hiện tượng rơi ngẫu nhiên vào ruột của một cơ thể khác. - Hiện tượng này cứ lặp đi lặp lại nhiều lần đối với 1 giống, 1 loài, thì bản thân sinh vật này phải có những biến dị, thích nghi để tồn tại trong MT mới (trong ruột một sinh vật khác) để có thể duy trì nòi giống. Từ vị trí ký sinh là ruột, KST này có thể chuyển sang KS ở các nội quan khác. - Tổ tiên của sinh vật KS trải qua một quá trình lâu dài để thích nghi với hoàn cảnh MT mới, về hình thái cấu tạo và đặc tính sinh lý, sinh hoá của cơ thể có sự biến đổi lớn, 1 số cơ quan trong cơ thể không cần dùng đến thì thoái hoá hoặc tiêu giảm như cơ quan cảm giác, cơ quan vận động...Ngược lại, những cơ quan cần đảm bảo sự tồn tại của sinh vật trong MT mới và duy trì nòi giống thì phát triển mạnh như cơ quan bám, cơ quan sinh dục. Một số đặc tính sinh học mới được hình thành và dần dần ổn định và di truyền cho đời sau. Qua nhiều thế hệ, cấu tạo cơ thể càng thể hiện sự thích ghi với đời sống KS sâu sắc hơn.