Bộ đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 10 cấp trường năm 2020-2021 có đáp án

Tham khảo thêm:

• Bộ đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 10 cấp trường năm 2020-2021 có đáp án
• Bộ đề thi học sinh giỏi môn Tiếng Anh lớp 10 cấp trường năm 2020-2021 có đáp án
• Bộ đề thi học sinh giỏi môn Hóa học lớp 10 cấp trường năm 2020-2021 có đáp án

1. Đề thi học sinh giỏi lớp 10 môn Sinh học - Trường THPT Phùng Khắc Khoan

Câu 1: (2 điểm) Em hãy cho biết vị trí phân loại của vi khuẩn lam, tảo và thực vật trong hệ thống phân loại 5 giới. Vì sao vi khuẩn lam có hình thức quang hợp giống với tảo và thực vật nhưng không được xếp cùng giới với tảo hoặc thực vật?

Câu 2: (2 điểm)

a. Mô tả cấu trúc của nhân tế bào?

b. Trong cơ thể người loại tế bào nào có nhiều nhân, loại tế bào nào không có nhân? Các tế bào không có nhân có khả năng sinh trưởng hay không? Vì sao?

Câu 3: (2,5 điểm) Các câu sau đúng hay sai. Nếu sai hãy chỉnh lại cho đúng.

a. Nguyên nhân chính làm cho các thực vật không ưa mặn không có khả năng sinh trưởng trên những loại đất có nồng độ muối cao là do thế nước của đất quá thấp.

b. Vi khuẩn bị các tế bào bạch cầu thực bào và tiêu huỷ trong lizôxôm.

c. Tế bào vi khuẩn có thể bị phá vỡ khi đưa vào dung dịch quá nhược trương.

d. Tinh bột và xenlulozơ là nguồn nguyên liệu cung cấp năng lượng cho tế bào thực vật.

Câu 4: (4 điểm)

a. Nêu những điểm khác nhau về cấu trúc và chức năng của ty thể và lục lạp ?

b. Chứng minh rằng prôtêin là hợp chất vô cùng quan trọng đối với cơ thể sống

Câu 5: (3,5 điểm)

a. Quan sát tác động của enzim trong tế bào, người ta có sơ đồ sau: 

b. Trong nghiên cứu tìm hiểu vai trò của Enzim có trong nước bọt, em An đã tiến hành thí nghiệm sau: Trong 3 ống nghiệm đều có chứa hồ tinh bột loãng, em lần lượt đổ thêm vào:

Ống 1: thêm nước cất

Ống 2: thêm nước bọt

Ống 3: cũng thêm nước bọt và có nhỏ vài giọt HCl vào Tất cả các ống đều đặt trong nước ấm. An quên không đánh dấu các ống. Em có cách nào giúp An tìm đúng các ống nghiệm trên? Theo em trong ống nào tinh bột sẽ bị biến đổi và ống nào khồng? Tại sao?

c. Phân biệt vận chuyển thụ động, vận chuyển chủ động các chất qua màng sinh chất? Cho ví dụ minh họa. 

Câu 6 (3 điểm).

a. Phân biệt pha sáng và pha tối của quang hợp về các dấu hiệu: Điều kiện xảy ra, nơi xảy ra và sản phẩm tạo ra. Tại sao trong quang hợp, pha tối lại phụ thuộc vào pha sáng?

b. Tại sao các biện pháp bảo quản nông phẩm đều hướng tới việc làm giảm cường độ hô hấp?

Câu 7: (3 điểm) Một nhóm tế bào sinh dục đực sơ khai chứa 360 nhiễm sắc thể đơn, đang phân bào tại vùng sinh sản. Mỗi tế bào đều nguyên phân một số lần bằng số nhiễm sắc thể đơn bội 1n. Tất cả các tế bào con sinh ra đều trở thành tế bào sinh tinh, giảm phân tạo tinh trùng. Hiệu suất thụ tinh của tinh trùng là 12,5%. Các hợp tử tạo ra chứa tổng số 2880 nhiễm sắc thể đơn.

a. Xác định bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội của loài, tên loài (biết ruồi giấm 2n=8, chuột túi 2n=16, muỗi vằn 2n=6, ruồi vang 2n = 12)

b. Xác định số tế bào sinh dục đực sơ khai ban đầu và số tế bào sinh tinh.

Đáp án đề thi học sinh giỏi lớp 10 môn Sinh học

Câu 1: 2đ

- Theo hệ thống phân loại 5 giới, vi khuẩn lam được xếp vào giới khởi sinh, tảo được xếp vào giới nguyên sinh, thực vật được xếp vào giới thực vật.

- Vi khẩn lam không được xếp vào giới nguyên sinh cùng với tảo vì:

+ Vi khẩn lam là sinh vật nhân sơ, tảo là sinh vật nhân thực.

+ Thành tế bào vi khuẩn lam là Murêin, thành tế bào tảo là xenlulôzơ

- Vi khẩn lam không được xếp vào giới thực vật vì:

+ Vi khẩn lam là sinh vật nhân sơ, đơn bào; thực vật là sinh vật nhân thực, đa bào phân hoá phức tạp.

+ Thành tế bào vi khuẩn lam là Murêin, thành tế bào thực vật là xenlulôzơ. 

Câu 2: (2 điểm) a. Nhân cấu tạo gồm 3 phần:

- Màng nhân: là một màng kép, trên màng có nhiều lỗ nhỏ để thực hiện sự trao đổi chất giữa nhân với tế bào.

- Nhân con: là nơi tổng hợp ribôxôm cho tế bào chất.

- Nhiễm sắc thể: là vật chất di truyền tồn tại dưới dạng sợi mảnh. Lúc sắp phân chia tế bào, những sợi này sẽ co xoắn lại và dày lên thành các nhiễm sắc thể với số lượng và hình thái đặc trưng cho loài. Thành phần của nhiễm sắc thể gồm có: prôtein và ADN.

b.

- Tế bào gan là tế bào có nhiều nhân,tế bào hồng cầu là tế bào không nhân.

- Tế bào không nhân thì không có khả năng sinh trưởng.

- vì nhân chứa nhiều nhiễm sắc thể mang ADN có các gen điều khiển và điều hoà mọi hoạt động sống của tế bào.

---

2. Đề thi học sinh giỏi lớp 10 môn Sinh học - Trường THPT Đồng Đậu

Câu 1:

a. Vì sao các cấp tổ chức như đại phân tử, bào quan, mô, cơ quan, hệ cơ quan chưa được xem là cấp tổ chức cơ bản của thế giới sống?

b. Trong các cấp tổ chức của thế giới sống cấp tổ chức nào được xẹm là đơn vị cơ bản nhất ? Vì sao?

Câu 2:

a. Kích thước nhỏ đem lại ưu thế gì cho tế bào nhân sơ?

b. Bào quan nào được ví như là một túi chứa enzim trong tế bào nhân thực? Nêu chức năng của bào quan đó?

Câu 3. Những phát biểu sau đây đúng hay sai ? Giải thích.

a. Khi nhiệt độ tăng thì hoạt tính của enzim cũng tăng.

b. Ở tế bào thực vật, ti thể là bào quan duy nhất có khả năng tổng hợp ATP.

c. Tinh bột và xenlulôzơ đều là nguồn dự trữ năng lượng cho tế bào thực vật.

d. Pha sáng quang hợp cung cấp cho pha tối ATP và NADH.

Câu 4:

a. Trong quá trình hô hấp nội bào, có 2 giai đoạn xảy ra tại ti thể. Đó là giai đoạn nào và xảy ra ở đâu?

b. Trong quá trình hô hấp nội bào có 10 phân tử glucôzơ được phân giải. Tính số NADH và FADH2 tạo ra?

Câu 5: Một bạn học sinh đã tiến hành thí nghiệm sau: "Cắt 3 lát khoai tây: 1 lát để ngoài không khí, 1 lát luộc chín, 1 lát cho vào tủ lạnh khoảng 30 phút. Sau đó nhỏ lên mỗi lát 1 giọt H2O2."

a. Hiện tượng gì sẽ xảy ra?

b. Tại sao có sự khác nhau về lượng khí thoát ra ở các lát khoai tây đó?

c. Cơ chất của enzim catalaza (có trong khoai tây) là gì?

d. Sản phẩm tạo thành của phản ứng do enzim xúc tác trong thí nghiệm này là gì?

Đáp án đề thi học sinh giỏi lớp 10 môn Sinh học

Câu 1:

a. vì:

- Các tổ chức này ở trạng thái riêng biệt không thực hiện được chức năng của chúng.

+ Các đại phân tử axit nucleic, protein khi ở trong tế bào mới thực hiện chức năng của chúng.

+ Các mô, cơ quan, các hệ cơ quan chỉ thực hiện được đầy đủ chức năng của chúng khi ở trong cơ thể.

b

.- Tế bào được xem là cấp độ tổ chức cơ bản của thế giới sống

- Tế bào là đơn vị cấu trúc của mọi cơ thể sống.

- Mọi hoạt động sống chỉ diễn ra trong tế bào

- Từ tế bào sinh ra các tế bào mới tạo sự sinh sản ở mọi loài

- Cơ thể đa bào lớn lên nhờ sự sinh sản của tế bào 

Câu 2:

a. Tế bào nhỏ thì tỉ lệ S/V giữa diện tích bề mặt (màng sinh chất) (S) trên thể tích của tế bào (V) sẽ lớn.

- Tỉ lệ S/V lớn sẽ giúp tế bào trao đổi chất với môi trường một cách nhanh chóng làm cho tế bào sinh trưởng và sinh sản nhanh hơn so với những tế bào có cùng hình dạng nhưng có kích thước lớn hơn.

b.

- Đó là Lizoxom

- Chức năng: phân hủy các tế bào già, tế bào chết,các bào quan hoặc tế bào bị tổn thương không còn khả năng phục hồi… 

---

3. Đề thi học sinh giỏi lớp 10 môn Sinh học - Trường THPT Liễn Sơn

Câu 1: (2 điểm)

1. Phân biệt phân chia tế bào chất ở tế bào động vật và tế bào thực vật. Hãy giải thích về sự xuất hiện vách ngăn trong quá trình phân chia tế bào chất.

2. Bộ NST lưỡng bội của mèo 2n = 38. Tổng số tế bào sinh tinh trùng và sinh trứng bằng 320. Tổng số NST đơn trong các tinh trùng tạo ra nhiều hơn các NST đơn trong các trứng 18240. Các trứng tạo ra đều được thụ tinh. Một trứng thụ tinh với 1 tinh trùng tạo ra 1 hợp tử.

a. Nếu các tế bào sinh tinh trùng và sinh trứng nói trên đều được tạo ra từ 1 tế bào sinh dục đực sơ khai và từ 1 tế bào sinh dục cái sơ khai thì mỗi loại tế bào phải trải qua mấy đợt nguyên phân?

b. Tìm hiệu suất thụ tinh của tinh trùng?

c. Số lượng NST đơn mới tương đương mà môi trường cung cấp cho tế bào sinh dục sơ khai để tạo trứng?

Câu 2: (2 điểm) So sánh hiệu suất tích ATP của quá trình đường phân, chu trình Crep và chuỗi truyền electron trong hô hấp tế bào. Nêu ý nghĩa của chu trình Crep?

Câu 3: (2 điểm)

1. Một số bác sỹ cho những người muốn giảm khối lượng cơ thể sử dụng một loại thuốc. Loại thuốc này rất có hiệu quả nhưng cũng rất nguy hiểm vì có một số người dùng nó bị tử vong nên thuốc đã bị cấm sử dụng. Hãy giải thích tại sao loại thuốc này lại làm giảm khối lượng cơ thể và có thể gây chết? Biết rằng người ta phát hiện thấy nó làm hỏng màng trong ty thể.

2. Tại sao hô hấp kị khí giải phóng rất ít ATP nhưng lại được chọn lọc tự nhiên duy trì ở tế bào cơ của cơ thể người, vốn là loại tế bào cần nhiều ATP.

Câu 4: (2 điểm) Có 3 lọ đựng 3 loại dung dịch không ghi nhãn: glucozo, saccarozo, lòng trắng trứng. Với 2 loại hóa chất: NaOH, CuSO4 bằng cách nào em có thể xác định chính xác tên mỗi lọ dung dịch?

Câu 5: (2 điểm)

1. Cho 3 mô thực vật (1,2,3) cùng loại có kích thước và khối lượng bằng nhau vào ba môi trường khác nhau:

- Mô 1 vào môi trường chứa nước cất.

- Mô 2 vào môi trường chứa dung dịch nước muối ưu trương.

- Mô 3 vào môi trường chứa dung dịch muối đẳng trương. Sau vài giờ thì 3 mô thực vật trên có thay đổi như thế nào? Giải thích sự thay đổi đó.

2. Tại sao khi làm mứt các loại củ, quả … trước khi rim đường người ta thường luộc qua nước sôi? 

Đáp án đề thi học sinh giỏi lớp 10 môn Sinh học

Câu 1:

1. Điểm khác nhau:

- Ở tế bào động vật là sự hình thành eo thắt ở vùng xích đạo của tế bào bắt đầu co thắt từ ngoài (màng sinh chất) vào trung tâm.

- Ở tế bào thực vật là sự hình thành vách ngăn từ trung tâm đi ra ngoài (vách tế bào).

* Giải thích sự hình thành vách ngăn: Vì tế bào thực vật có thành (vách) tế bào bằng xenlulôzơ vững chắc, làm cho tế bào không thắt eo lại được.

2. a. Gọi: Số tế bào sinh tinh trùng là x, số tế bào sinh trứng là y (x, y nguyên dương).

Số đợt nguyên phân của tế bào sinh dục đực sơ khai: 2  256  k  8 k (lần)

Số đợt nguyên phân của tế bào sinh dục cái sơ khai: 2  64  k  6 k (lần)

Câu 2:

* So sánh:

- Đường phân tạo 2 ATP 7,3 x 2 / 674 2,16%

- Chu trình Crep 2 ATP 7,3 x 2 / 674 2,16%

- Chuỗi truyền electron 34 ATP 7,3 x 34 / 674 36,82%

=> Hô hấp hiếu khí 38 ATP 7,3 x 38 / 674 41,15%

* Ý nghĩa chu trình Crep:

- Phân giải chất hữu cơ, giải phóng năng lượng, một phần tích lũy trong ATP, một phần tạo nhiệt cho tế bào, tạo nhiều NADH, FADH2 dự trữ năng lượng cho tế bào.

- Tạo nguồn C cho các quá trình tổng hợp sản phẩm hữu cơ trung gian

Câu 3:

a)

-Ty thể là nơi tổng hợp ATP mà màng trong ty thể bị hỏng nên H+ không tích lại được trong khoang giữa hai lớp màng ty thể vì vậy ATP không được tổng hợp.

- Giảm khối lượng cơ thể vì hô hấp vẫn diễn ra bình thường mà tiêu tốn nhiều glucôzơ, lipit.

- Gây chết do tổng hợp được ít ATP, các chất dự trữ tiêu tốn dần nên có thể dẫn đến tử vong. 

b)

- Kiểu hô hấp kị khí giải phóng rất ít ATP nhưng tế bào cơ thể người vẫn ần dùng vì kiểu hô hấp này không tiêu tốn ôxi.

- Khi cơ thể vận động mạnh như chạy, nhảy, nâng vật nặng … các tế bào cơ trong mô cơ co cùng một lúc, hệ tuần hoàn chưa kịp cung cấp đủ ô xy cho hô hấp hiếu khí, khi đó giải pháp tối ưu là hô hấp kị khí đáp ứng kịp thời ATP mà không cần đến ôxy.

 

Trên đây là phần trích dẫn nội dung Bộ đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 10 cấp trường năm 2020-2021 có đáp án để tham khảo đầy đủ, mời các bạn đăng nhập và tải về tài liệu về máy.