ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VÀ HƯƠNG ƯỚC<br />
Chính<br />
sách thực<br />
hiện, áp dụng pháp luật...<br />
TRONG QUẢN LÝ XÃ HỘI<br />
NÔNG<br />
THÔN<br />
<br />
Chính sách thực hiện, áp dụng pháp luật,<br />
vận dụng hương ước trong quản lý xã hội ở nông thôn:<br />
thực trạng và những vấn đề đặt ra<br />
Phạm Hữu Nghị *<br />
Tóm tắt: Muốn quản lý xã hội bằng pháp luật và theo pháp luật cần có một hệ<br />
thống pháp luật đầy đủ, đồng bộ, công khai, minh bạch. Hệ thống pháp luật đó phải<br />
được đưa vào cuộc sống, phải được thực hiện, áp dụng thì mới tạo ra trật tự, ổn định<br />
trong xã hội, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, bảo đảm sự phát triển bền<br />
vững của quốc gia. Cùng với chính sách thực hiện pháp luật, áp dụng pháp luật, Nhà<br />
nước đã đề ra chính sách vận dụng hương ước, tập quán trong quản lý xã hội nông<br />
thôn. Việc thực hiện chính sách vận dụng hương ước, tập quán có ý nghĩa như là công<br />
cụ bổ sung pháp luật trong quản lý xã hội ở nông thôn. Bài viết phân tích, đánh giá<br />
thực trạng chính sách thực hiện, áp dụng pháp luật và vận dụng hương ước, tập quán<br />
trong quản lý xã hội ở nông thôn và những vấn đề đang đặt ra.<br />
Từ khóa: Chính sách; pháp luật; hương ước; quản lý xã hội; nông thôn.<br />
<br />
1. Thực trạng chính sách thực hiện, áp<br />
dụng pháp luật ở nông thôn Việt Nam<br />
hiện nay<br />
Muốn quản lý xã hội bằng pháp luật và<br />
theo pháp luật cần có một hệ thống pháp<br />
luật đầy đủ, đồng bộ, công khai, minh bạch.<br />
Trước đây, trong thời kỳ chiến tranh và cơ<br />
chế kế hoạch hóa tập trung bao cấp, hoạt<br />
động lập pháp của Quốc hội Việt Nam còn<br />
ở phạm vi rất hạn chế. Quốc hội các khóa<br />
chủ yếu tập trung vào việc thông qua các<br />
đạo luật về tổ chức: Luật Tổ chức Quốc hội,<br />
Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức Tòa<br />
án nhân dân, Luật Tổ chức Viện Kiểm sát<br />
nhân dân, Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân<br />
và Ủy ban nhân dân.<br />
Ngày nay, Việt Nam đã có một hệ thống<br />
văn bản pháp luật khá đồ sộ. Nước ta đã<br />
ban hành các đạo luật điều chỉnh tất cả các<br />
lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh,<br />
quốc phòng, hành chính, hình sự, dân sự…<br />
<br />
Tính trung bình mỗi một kỳ họp trong thời<br />
gian gần đây của Quốc hội thảo luận và<br />
thông qua từ 12 đến 15 đạo luật, bộ luật.<br />
Đây là những con số vô cùng ấn tượng.<br />
Pháp luật cần phải được tôn trọng và<br />
thực hiện trong cuộc sống thì mục đích của<br />
việc ban hành pháp luật mới đạt được. Ở<br />
nước ta pháp luật được thực hiện thông qua<br />
các hình thức chủ yếu là tuân thủ pháp luật,<br />
sử dụng pháp luật, chấp hành pháp luật<br />
(thực thi pháp luật) và áp dụng pháp luật,<br />
trong đó:(*)<br />
- Tuân thủ pháp luật là hình thức thực<br />
hiện pháp luật mà chủ thể quan hệ pháp luật<br />
Phó giáo sư, tiến sĩ, Học viện Khoa học xã hội.<br />
ĐT: 0982323511. Email: phnghi53@yahoo.com.vn.<br />
Bài viết trong khuôn khổ đề tài “Nghiên cứu, đề xuất<br />
giải pháp áp dụng luật pháp và hương ước làng<br />
trong quản lý xã hội nông thôn mới” do Chương<br />
trình Khoa học và Công nghệ phục vụ xây dựng<br />
nông thôn mới giai đoạn 2011 - 2015 tài trợ.<br />
(*)<br />
<br />
79<br />
<br />
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 6(91) - 2015<br />
<br />
kiềm chế, giữ mình không làm những gì mà<br />
pháp luật cấm.<br />
- Sử dụng pháp luật là hình thức mà chủ<br />
thể thực hiện pháp luật thực hiện quyền<br />
được pháp luật quy định. Đương nhiên, các<br />
quyền là cách xử sự mà pháp luật cho phép,<br />
pháp luật thừa nhận. Bởi vậy, chủ thể có thể<br />
thực hiện hoặc không thực hiện các quyền,<br />
tự do đó tùy theo ý chí của mình, chứ pháp<br />
luật không bắt buộc chủ thể phải thực hiện.<br />
- Chấp hành pháp luật (thực thi pháp<br />
luật) là hình thức thực hiện pháp luật mà<br />
chủ thể thực hiện nghĩa vụ pháp lý theo quy<br />
định của pháp luật.<br />
- Áp dụng pháp luật là hình thức mà chủ<br />
thể là các cơ quan nhà nước có thẩm quyền,<br />
các cá nhân được Nhà nước trao quyền áp<br />
dụng các quy phạm pháp luật vào trường<br />
hợp cụ thể đối với cá nhân, tổ chức để giải<br />
quyết quyền, nghĩa vụ cho họ hoặc xác định<br />
trách nhiệm pháp lý đối với họ(1).<br />
Việt Nam đã đề ra chính sách thực hiện<br />
pháp luật nói chung và thực hiện pháp luật<br />
ở nông thôn nói riêng. Hiến pháp Việt Nam<br />
và hàng loạt các văn bản pháp luật, trong đó<br />
có Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật ngày<br />
26 tháng 12 năm 2012 và Nghị định số<br />
59/2012/NĐ-CP ngày 23 tháng 7 năm 2012<br />
của Chính phủ về theo dõi tình hình thi<br />
hành pháp luật .<br />
Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm<br />
2012 này quy định quyền được thông tin về<br />
pháp luật và trách nhiệm tìm hiểu, học tập<br />
pháp luật của công dân; nội dung, hình thức<br />
phổ biến, giáo dục pháp luật; trách nhiệm<br />
của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm<br />
quyền và các điều kiện bảo đảm cho công<br />
tác phổ biến, giáo dục pháp luật.<br />
Công dân có quyền được thông tin về<br />
pháp luật và có trách nhiệm chủ động tìm<br />
hiểu, học tập pháp luật. Nhà nước bảo đảm,<br />
tạo điều kiện cho công dân thực hiện quyền<br />
được thông tin về pháp luật.<br />
80<br />
<br />
Đối với người dân ở vùng dân tộc thiểu<br />
số, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới,<br />
ven biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế<br />
- xã hội đặc biệt khó khăn và ngư dân, việc<br />
phổ biến, giáo dục pháp luật căn cứ vào đặc<br />
điểm của từng đối tượng mà tập trung vào<br />
các quy định pháp luật về dân tộc, tôn giáo,<br />
trách nhiệm tham gia bảo vệ, giữ gìn an<br />
ninh, quốc phòng, biên giới, chủ quyền<br />
quốc gia, biển, đảo, tài nguyên, khoáng sản<br />
và các lĩnh vực pháp luật khác gắn liền với<br />
đời sống, sản xuất của người dân.<br />
Hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật<br />
cho người dân ở vùng dân tộc thiểu số,<br />
miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, ven<br />
biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã<br />
hội đặc biệt khó khăn và ngư dân được chú<br />
trọng thực hiện thông qua hòa giải ở cơ sở,<br />
trợ giúp pháp lý lưu động; tư vấn pháp luật,<br />
cung cấp miễn phí thông tin, tài liệu pháp<br />
luật bằng tiếng dân tộc cho đồng bào dân<br />
tộc thiểu số; lồng ghép phổ biến, giáo dục<br />
pháp luật trong các hoạt động văn hóa<br />
truyền thống.(1)<br />
Ủy ban nhân dân các cấp tổ chức phổ<br />
biến, giáo dục pháp luật cho người dân ở<br />
vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu,<br />
vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội<br />
đặc biệt khó khăn và ngư dân; chủ trì phối<br />
hợp với bộ đội biên phòng, công an, hải<br />
quan, kiểm lâm, cảnh sát biển tổ chức phổ<br />
biến, giáo dục pháp luật cho người dân ở<br />
khu vực biên giới, ven biển và hải đảo.<br />
Để bảo đảm việc thi hành pháp luật cần<br />
có nguồn nhân lực làm công tác tuyên<br />
truyền, phổ biến pháp luật cho người dân<br />
nông thôn. Các địa phương tiến hành rà<br />
soát, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho đội<br />
ngũ cán bộ thực hiện công tác tuyên truyền,<br />
Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội (2005),<br />
Giáo trình Lý luận về Nhà nước và Pháp luật, Hà<br />
Nội, tr.78 - 79.<br />
(1)<br />
<br />
Chính sách thực hiện, áp dụng pháp luật...<br />
<br />
phổ biến pháp luật (TTPBPL) cho người<br />
dân nông thôn và đồng bào dân tộc thiểu số;<br />
mở các lớp tập huấn đào tạo, bồi dưỡng<br />
nghiệp vụ phổ biến pháp luật, cung cấp tài<br />
liệu và các kiến thức pháp luật có liên quan<br />
cho đội ngũ cán bộ tại trung ương và các<br />
sở, ban, ngành của các địa phương làm<br />
công tác TTPBPL cho người dân nông thôn<br />
và đồng bào dân tộc thiểu số. Trên cơ sở<br />
đó, các địa phương đã tập huấn đào tạo, bồi<br />
dưỡng nghiệp vụ phổ biến pháp luật cho đội<br />
ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên tại cơ<br />
sở. Bên cạnh đó, thông qua lồng ghép các<br />
hội nghị, hội thảo, các lớp tập huấn nghiệp<br />
vụ mà tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kiến thức<br />
pháp luật chuyên ngành và kỹ năng tuyên<br />
truyền, phổ biến pháp luật cho đội ngũ cán<br />
bộ làm công tác TTPBPL cho người dân<br />
nông thôn.<br />
Khảo sát xác định nhu cầu về nội dung<br />
và hình thức thực hiện tuyên truyền, phổ<br />
biến pháp luật cho người dân nông thôn.<br />
Đối tượng khảo sát gồm: cán bộ làm công<br />
tác TTPBPL cấp tỉnh, huyện; cán bộ làm<br />
công tác TTPBPL cấp xã; người dân nông<br />
thôn. Cán bộ xã, Chi bộ thôn bản; đồng bào<br />
dân tộc thiểu số. Cán bộ Hội Nông dân tỉnh,<br />
huyện; cán bộ Hội Nông dân cơ sở, Ban<br />
Chủ nhiệm câu lạc bộ, tuyên truyền viên cơ<br />
sở; cán bộ Trung tâm tư vấn pháp luật của<br />
Hội Nông dân; hội viên, nông dân. Cán bộ<br />
các cấp Hội Phụ nữ, cán bộ của một số sở,<br />
ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh trực tiếp làm<br />
công tác TTPBPL; hội viên, phụ nữ là nông<br />
dân, đồng bào dân tộc thiểu số.<br />
Qua đó, đã xác định được thực trạng và<br />
nhu cầu tìm hiểu các nội dung pháp luật,<br />
các hình thức thích hợp để phổ biến các nội<br />
dung pháp luật theo nhu cầu của người dân<br />
nông thôn và đồng bào dân tộc thiểu số;<br />
thực trạng và nhu cầu đào tạo của cán bộ<br />
làm công tác TTPBPL cho đối tượng trên;<br />
các địa điểm có đủ điều kiện xây dựng mô<br />
<br />
hình thí điểm để phổ biến pháp luật về nông<br />
nghiệp phát triển nông thôn (NNPTNT).<br />
Xây dựng mô hình thí điểm thực hiện<br />
TTPBPL cho người dân nông thôn<br />
Nội dung hoạt động của mô hình gồm:<br />
TTPBPL cho người dân nông thôn tại mô<br />
hình; đào tạo, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ<br />
TTPBPL cho đội ngũ cán bộ của mô hình;<br />
cung cấp tài liệu pháp luật; hỗ trợ trang<br />
thiết bị phục vụ cho hoạt động TTPBPL tại<br />
mô hình; đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm<br />
và triển khai nhân rộng mô hình.<br />
Ủy ban Dân tộc xây dựng mô hình<br />
TTPBPL tại các xã miền núi thông qua việc<br />
mở câu lạc bộ pháp luật với việc cung cấp<br />
đầu sách văn bản pháp luật, tổ sinh hoạt,<br />
tuyên truyền phổ biến pháp luật tập trung<br />
theo chuyên đề và được thực hiện thường<br />
xuyên hàng tháng; bồi dưỡng kiến thức,<br />
cung cấp kịp thời các quy định mới của<br />
pháp luật cho cán bộ tuyên truyền viên, hòa<br />
giải viên ở cơ sở để tuyên truyền cho nhân<br />
dân và phục vụ công tác hòa giải ở cơ sở.<br />
Người dân có nhu cầu tìm hiểu pháp luật<br />
đều có quyền tham gia sinh hoạt Câu lạc bộ<br />
và tiếp cận các văn bản pháp luật một cách<br />
nhanh chóng, thuận lợi.<br />
Trung ương Hội Nông dân Việt Nam<br />
(TƯHNDVN) xây dựng các mô hình điểm<br />
“Vận động nông dân chấp hành pháp luật<br />
về bảo vệ nguồn lợi thủy sản”, xây dựng<br />
mô hình điểm “Vận động nông dân chấp<br />
hành pháp luật về sản xuất các sản phẩm<br />
nông nghiệp sạch”... Tại các mô hình này,<br />
người dân được cung cấp các thông tin<br />
pháp luật bằng nhiều hình thức khác nhau<br />
như tổ chức các buổi TTPBPL, phối hợp tổ<br />
chức tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, các<br />
lớp tập huấn, hội nghị đầu bờ, tuyên truyền<br />
trên hệ thống loa truyền thanh, tuyên truyền<br />
bằng pa nô, áp phích, tờ rơi, tờ gấp pháp<br />
luật, các cuốn sổ tay hỏi - đáp, xây dựng và<br />
duy trì hoạt động của các Câu lạc bộ pháp<br />
81<br />
<br />
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 6(91) - 2015<br />
<br />
luật, tổ chức thi tìm hiểu pháp luật. Nội<br />
dung tuyên truyền, phổ biến được tập trung<br />
vào các quy định của pháp luật về tiêu<br />
chuẩn, quy chuẩn an toàn thực phẩm; các<br />
quy định về khai thác, đánh bắt, nuôi trồng<br />
thuỷ, hải sản đồng thời bảo vệ nguồn lợi về<br />
thủy sản, về môi trường; những kiến thức<br />
khoa học kỹ thuật trong sản xuất và chế<br />
biến nông sản. Từ các hoạt động tuyên<br />
truyền, phổ biến góp phần nâng cao nhận<br />
thức, ý thức chấp hành pháp luật của nông<br />
dân, ngư dân qua đó các hộ đã hưởng ứng,<br />
đồng thuận ký cam kết “sản xuất sản phẩm<br />
nông nghiệp sạch” và cam kết “bảo vệ<br />
nguồn lợi thủy, hải sản trong khai thác,<br />
đánh bắt, nuôi trồng”. Đây cũng là cách<br />
thức để người dân tự giác tham gia và thấy<br />
được ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân,<br />
mỗi hộ gia đình trong thực thi các quy định<br />
pháp luật về sản xuất lương thực, thực<br />
phẩm hay khai thác, đánh bắt thủy, hải sản<br />
qua đó thúc đẩy phát triển sản xuất theo<br />
hướng bền vững, đời sống của nông dân,<br />
ngư dân ngày càng được cải thiện.<br />
TƯHLHPNVN xây dựng mô hình Câu<br />
lạc bộ “Phụ nữ nông thôn với pháp luật”,<br />
“Phụ nữ dân tộc với pháp luật” để phổ biến<br />
pháp luật cho người dân nông thôn và đồng<br />
bào dân tộc. Các hoạt động chủ yếu là tổ<br />
chức tập huấn cho ban chủ nhiệm Câu lạc<br />
bộ, phổ biến pháp luật cho thành viên Câu<br />
lạc bộ và người dân địa phương, hỗ trợ các<br />
trang bị thiết bị phục vụ hoạt động phổ biến<br />
pháp luật của Câu lạc bộ. Mô hình này có<br />
hiệu quả tốt, có sức lan tỏa trong đời sống<br />
của cộng đồng dân cư vì câu lạc bộ là nơi<br />
quy tụ, tập hợp đông đảo thành viên tham<br />
gia nhằm giao lưu, học hỏi, tạo diễn đàn,<br />
trao đổi, phổ biến kiến thức pháp luật và vận<br />
dụng pháp luật, tư vấn pháp luật và trợ giúp<br />
pháp lý cho phụ nữ, góp phần tuyên truyền<br />
vận động hội viên, phụ nữ và người thân<br />
không phá rừng làm nương rẫy, không tham<br />
82<br />
<br />
gia truyền đạo trái phép, không nghe theo lời<br />
xúi giục của kẻ xấu, hạn chế tham gia khiếu<br />
kiện đông người...<br />
Tổ chức phổ biến pháp luật thông qua<br />
các hình thức phù hợp:<br />
- Thông qua hội nghị, cuộc họp, tập<br />
huấn, giới thiệu văn bản.<br />
- Biên soạn và phát hành tài liệu pháp luật.<br />
- Tuyên truyền, phổ biến trên báo chí,<br />
trên phương tiện thông tin đại chúng.<br />
Bên cạnh các hình thức trên, nhiều hình<br />
thức khác TTPBPL đã được sử dụng đối<br />
với người dân nông thôn và đồng bào dân<br />
tộc thiểu số như: tư vấn pháp luật, trợ giúp<br />
pháp lý, tư vấn, trợ giúp lưu động cho<br />
người dân nông thôn và đồng bào dân tộc<br />
thiểu số, thi tìm hiểu pháp luật qua mạng.<br />
2. Thực trạng chính sách vận dụng<br />
hương ước, tập quán trong quản lý xã<br />
hội ở nông thôn<br />
Từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945,<br />
nhất là sau năm 1954, cơ cấu tổ chức làng<br />
xã phong kiến bị bãi bỏ, hương ước không<br />
còn cơ sở để tồn tại trong các làng đang<br />
được cải tạo theo mô hình chính quyền địa<br />
phương kiểu mới trong đó cấp cơ sở là xã<br />
bao gồm nhiều làng chứ không phổ biến<br />
một làng như trước. Từ cuối những năm 80<br />
đầu những năm 90 của thế kỷ XX, khi nông<br />
thôn Việt Nam bước vào thời kỳ Đổi mới<br />
với việc giao khoán ruộng đất cho các hộ<br />
gia đình sử dụng ổn định và lâu dài theo<br />
Nghị quyết 10 của Bộ Chính trị, thì việc<br />
quản lý kinh tế - xã hội ở các thôn làng<br />
cũng bắt đầu chuyển đổi. Hộ gia đình không<br />
còn phụ thuộc nhiều vào hợp tác xã nông<br />
nghiệp như trước mà được trở lại là đơn vị<br />
kinh tế tự chủ, trở thành tác nhân quan<br />
trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội ở<br />
nông thôn. Cùng với sự thay đổi vị trí của<br />
hộ gia đình, vị trí và vai trò quản lý kinh tế<br />
xã hội của làng thôn cũ - với tính cách là<br />
cộng đồng dân cư gắn kết truyền thống có<br />
<br />
Chính sách thực hiện, áp dụng pháp luật...<br />
<br />
thiết chế tổ chức riêng, phong tục tập quán,<br />
tín ngưỡng, tâm lý, tính cách riêng của xã<br />
hội - đã dần dần được khẳng định trở lại.<br />
Các mặt tích cực trong hoạt động thôn làng<br />
như các thiết chế dân chủ hóa và văn hóa<br />
truyền thống, tín ngưỡng được đẩy mạnh,<br />
nhưng đồng thời các yếu tố tiêu cực như<br />
tranh chấp đất đai, thói gia trưởng dòng họ,<br />
các loại tệ nạn... cũng được dịp trỗi dậy.<br />
Trong bối cảnh đó, hương ước - một hình<br />
thức bổ sung cho pháp luật, đáp ứng nhu<br />
cầu và cách thức quản lý mới ở thôn, bản đến lúc này bắt đầu có điều kiện phục hồi<br />
trở lại và phát huy tác dụng.<br />
Từ giữa những năm 90 của thế kỷ XX<br />
trở đi, thấy rõ ý nghĩa tích cực của hương<br />
ước mới trong việc quản lý xã hội và thực<br />
hiện dân chủ ở nông thôn, Đảng và Nhà<br />
nước đã dành một sự quan tâm, đầu tư thích<br />
đáng. Tại Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp<br />
hành Trung ương Đảng khóa VII tháng 6<br />
năm 1993, Tổng Bí thư Đỗ Mười đã nhấn<br />
mạnh: “Nhà nước cần sớm nghiên cứu đề ra<br />
quy chế thích hợp với chức năng, vai trò<br />
của xã, thôn, xóm, làng bản trong tình hình<br />
mới. Trong khuôn khổ của pháp luật và dựa<br />
vào những quy định này có thể xây dựng<br />
hương ước làm cơ sở để tổ chức quản lý<br />
hoạt động kinh tế, xã hội, an ninh quốc<br />
phòng...”. Văn kiện Hội nghị này đã ghi:<br />
“Khuyến khích xây dựng và thực hiện các<br />
hương ước, quy chế về nếp sống văn minh<br />
ở các thôn xã”(2). Ngày 18 tháng 2 năm<br />
1998 Bộ Chính trị đã ra Chỉ thị số 30/CTTW về xây dựng và thực hiện Quy chế dân<br />
chủ ở cơ sở, tăng cường công tác quản lý<br />
Nhà nước đối với việc xây dựng và thực<br />
hiện hương ước, quy ước. Tiếp sau đó,<br />
dưới góc độ toàn quốc, Nhà nước đã ban<br />
hành một loạt văn bản chỉ đạo, hướng dẫn<br />
việc ban hành và thực hiện hương ước, quy<br />
ước như: Nghị định số 29/NĐ-CP ngày 11<br />
tháng 5 năm 1998 của Chính phủ ban<br />
<br />
hành Quy chế thực hiện dân chủ ở xã, Chỉ<br />
thị số 24/CT-TTg ngày 19 tháng 6 năm<br />
1998 của Thủ tướng Chính phủ về việc<br />
xây dựng và thực hiện hương ước, quy<br />
ước của làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư,<br />
Thông tư liên tịch số 03/2000/TTLT/BTPBVHTT-BTTUBTƯMTTQVN ngày 31 tháng<br />
3 năm 2000 của Liên bộ Tư pháp, Văn hóa<br />
- Thông tin, Ban thường trực Ủy ban trung<br />
ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hướng<br />
dẫn việc xây dựng và thực hiện hương ước,<br />
quy ước của làng, bản, thôn, cụm dân cư.<br />
Với nền tảng pháp luật này, hương ước mới<br />
đã được chính thức hóa và được triển khai<br />
mạnh mẽ trên toàn quốc.<br />
- Về tên gọi: thống nhất gọi chung là<br />
Hương ước hoặc Quy ước (làng, thôn, ấp,<br />
bản, cụm dân cư).<br />
- Về cơ cấu: có Lời nói đầu ghi nhận<br />
truyền thống văn hóa của địa phương, nêu<br />
mục đích của việc xây dựng hương ước. Tiếp<br />
đến là các chương, mục, điều, khoản, điểm.<br />
- Về nội dung, hương ước là văn bản quy<br />
phạm xã hội trong đó quy định các quy tắc<br />
xử sự chung do cộng đồng dân cư cùng thỏa<br />
thuận đặt ra để điều chỉnh các quan hệ xã<br />
hội mang tính tự quản của nhân dân nhằm<br />
giữ gìn và phát huy những phong tục, tập<br />
quán tốt đẹp và truyền thống văn hóa trên<br />
địa bàn làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư, góp<br />
phần hỗ trợ tích cực cho việc quản lý nhà<br />
nước bằng pháp luật.(2)<br />
Cho đến nay ở phạm vi chung toàn quốc,<br />
pháp luật điều chỉnh việc ban hành và thực<br />
hiện hương ước, quy ước đã khá đầy đủ và<br />
chi tiết. Ở các tỉnh, thành phố trực thuộc<br />
trung ương cũng quan tâm chỉ đạo, ra<br />
những văn bản hướng dẫn chi tiết hơn vấn<br />
đề này phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của<br />
Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), Văn kiện Hội<br />
nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương khóa VII,<br />
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.73.<br />
(2)<br />
<br />
83<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
