Đánh giá ảnh hưởng của canxi hydroxit và sodium hypochlorite lên độ vi cứng của ngà chân răng

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA CANXI HYDROXIT VÀ SODIUM<br /> HYPOCHLORITE LÊN ĐỘ VI CỨNG CỦA NGÀ CHÂN RĂNG<br /> Đinh Thị Khánh Vân*, Bùi Huỳnh Anh*, Huỳnh Thị Thùy Trang*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá ảnh hưởng của canxi hydroxit và sodium hypochlorite lên độ vi cứng của ngà chân răng<br /> sau thời gian đặt canxi hydroxit trong ống tủy 7 ngày .<br /> Phương pháp: Nghiên cứu in vitro được thực hiện trên 30 răng cối nhỏ vĩnh viễn một chân đã đóng chóp.<br /> Tất cả các răng được cắt ngay dưới đường tiếp nối men- xê măng và được chia ngẫu nhiên thành ba nhóm (n=10),<br /> các chân răng được sửa soạn ống tủy bằng trâm dũa K. Nhóm 1 là nhóm chứng- bơm rửa bằng nước cất khi sửa<br /> soạn, nhóm 2 bơm rửa bằng nước cất khi sửa soạn và đặt canxi hydroxit trong ống tủy 7 ngày, nhóm 3 bơm rửa<br /> bằng NaOCl 2,5% khi sửa soạn và đặt canxi hydroxit trong ống tủy 7 ngày. Sau đó các chân răng được đo độ<br /> cứng theo thang đo độ cứng Vickers tại vị trí cách gờ ống tủy 100µm với tải lực 100g trong 10 giây. Sử dụng<br /> phần mềm SPSS 16.0 với phép kiểm Anova để ghi nhận và xử lý kết quả.<br /> Kết quả: Sau 7 ngày, độ vi cứng ngà chân răng ở cả hai nhóm sửa soạn ống tủy bơm rửa nước cất và nhóm<br /> bơm rửa sodium hypochlorite 2,5% thấp hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng (p < 0,05); độ vi cứng ngà<br /> chân răng của hai nhóm này không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p > 0,05).<br /> Kết luận: Việc đặt canxi hydroxit trong ống tủy làm giảm độ vi cứng ngà chân răng. Sửa soạn ống tủy bơm<br /> rửa với sodium hypochlorite 2,5% không gây ảnh hưởng đáng kể trên độ cứng ngà răng.<br /> Từ khóa: canxi hydroxit, độ vi cứng, ngà chân răng.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> THE IN VITRO EFFECT OF CALCIUM HYDROXIDE AND SODIUM HYPOCHLORITE<br /> ON THE MICROHARDNESS OF RADICULAR DENTIN<br /> Dinh Thi Khanh Van, Bui Huynh Anh, Huynh Thi Thuy Trang<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 2 - 2014: 235 - 239<br /> Objectives: The aim of this study was to evaluate the effect of sodium hypochlorite 2.5% as an irrigant in<br /> root canal treatment and calcium hydroxide as an an intracanal dressing on the microhardness of radicular dentin<br /> after 7 days exposure.<br /> Methods: In this in vitro study, 30 single root premolars with its crowns were removed at the cementenamel junction The sample was then randomly divided into 3 groups of 10 roots each; and the root canals then<br /> were prepared with K-files, group 1 (control group)- using sterile water as an irrigant; group 2- using sterile<br /> water as an irrigant and having calcium hydroxide application for 7 days; group 3- using 2.5% sodium<br /> hypochlorite as an irrigant and having calcium hydroxide application for 7 days. Dentin microhardness of all<br /> groups was measured using a Vicker’s indenter with a load of 100 g for 10 seconds. Data were statistically<br /> analyzed using one-way ANOVA test.<br /> Result: After 7 days application of calcium hydroxide, there was a statistically significant (p < 0.05)<br /> difference in the decrease of dentin microhardness in both groups 2,3 when compare with the control group 1. The<br /> diference of microhardness between group 2 and 3 was no statistically significant (p > 0.05).<br /> * Bộ Môn Chữa Răng – Nội Nha, Khoa Răng Hàm Mặt, Đại Học Y Dược TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: ThS Bùi Huỳnh Anh<br /> ĐT: 0909094950<br /> Email: buihuynhanh@yahoo.fr<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> 235<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Conclusion: According to the result of this study, the use of calcium hydroxide as an intracanal dressing<br /> softens dentin after 7 days. The irrigation solution of 2.5% sodium hypochlorite was found no significant effect on<br /> root dentin microhardness.<br /> Key words: Calcium hydroxide, microhardness, root dentin.<br /> hypochlorite nồng độ cao(3,5). Điều này được giải<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> thích là do khả năng hòa tan collagen làm ảnh<br /> Trong điều trị nội nha lâm sàng, canxi<br /> hưởng đến thành phần hữu cơ trong mô ngà của<br /> hydroxit là vật liệu được dùng phổ biến để kiểm<br /> dung dịch Sodium hypochlorite. Vì vậy việc<br /> soát nhiễm trùng trong ống tủy trong thời gian<br /> đánh giá ảnh hưởng của sodium hypochlorite<br /> ngắn hạn hay dài hạn. Các sản phẩm có canxi<br /> lên tính chất ngà răng cũng như lựa chọn nồng<br /> hydroxit đã được chứng minh là có hiệu quả<br /> độ và thời gian bơm rửa thích hợp trong ống tủy<br /> đáng kể trong điều trị nhiều tình trạng bệnh lý<br /> là cần thiết cho điều trị nội nha lâm sàng.<br /> của răng như: hỗ trợ việc tạo ra ngà sửa chữa<br /> Chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm<br /> trong điều trị răng bị lộ tủy, kích thích đóng<br /> xác định ảnh hưởng ngắn hạn của canxi hydroxit<br /> chóp ở những răng đã lấy tủy chưa phát triển<br /> và sodium hypochlorite lên độ vi cứng của ngà<br /> hoàn tất (Fava 1994), hỗ trợ sự lành thương của<br /> chân răng vĩnh viễn ở người với các mục tiêu cụ<br /> sang thương quanh chóp (Crabb, 1965; Kennedy<br /> thể sau:<br /> và Simpson 1969), ngăn ngừa hay làm ngừng lại<br /> 1. Đánh giá ảnh hưởng của canxi hydroxit<br /> quá trình tiêu chân răng (Andreasen, 1971) và<br /> lên độ vi cứng của ngà chân răng vĩnh viễn<br /> sửa chữa chỗ thủng do nội tiêu chân răng (Frank<br /> trưởng thành ở người sau thời gian đặt canxi<br /> và Weine, 1973). Ngày nay, canxi hydroxit là<br /> hydroxit 7 ngày.<br /> chất được lựa chọn để băng thuốc trong ống tủy<br /> khi một răng không thể điều trị hoàn tất trong<br /> một lần hẹn. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho<br /> thấy việc tiếp xúc trong thời gian dài với canxi<br /> hydroxit làm giảm có ý nghĩa thống kê độ bền cơ<br /> học của ngà chân răng (độ bền uốn, độ bền kéo,<br /> môđun đàn hồi, độ vi cứng..) (2,8), nguyên nhân là<br /> do có sự tăng độ pH khi ion hydroxit khuyếch<br /> tán trong các ống ngà làm giảm độ bền liên kết<br /> giữa hydroxyapatite và collagen. Vì vậy vẫn có<br /> nhiều tranh cãi liên quan đến thời gian cho canxi<br /> hydroxit tiếp xúc ngà chân răng đủ để đạt hiệu<br /> quả mong muốn mà không gây ảnh hưởng đáng<br /> kể đến tính chất của ngà răng.<br /> Bên cạnh đó, sodium hypochlorite (2,55,25%) là chất bơm rửa phổ biến được khuyến<br /> cáo sử dụng trong điều trị nội nha với ưu điểm<br /> nổi bật là khả năng kháng khuẩn, kháng nấm,<br /> khả năng hòa tan mô tủy và thành phần hữu cơ<br /> trong lớp mùn. Một vài nghiên cứu đánh giá ảnh<br /> hưởng của sodium hypochlorite trên thành phần<br /> và cấu trúc ngà cho thấy có sự giảm độ cứng và<br /> mô đun đàn hồi ngà khi sử dụng sodium<br /> <br /> 236<br /> <br /> 2. Đánh giá ảnh hưởng của sodium<br /> hypochlorite lên độ vi cứng của ngà chân răng<br /> vĩnh viễn trưởng thành ở người khi bơm rửa<br /> trong ống tủy và kết hợp đặt canxi hydroxit 7<br /> ngày.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG– PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> 30 răng cối nhỏ vĩnh viễn một chân, nhổ vì lý<br /> do chỉnh hình, có chân răng nguyên vẹn, không<br /> có các vết nứt, sâu răng, không quá cong, không<br /> bị nội tiêu hay ngoại tiêu, được rửa sạch và bảo<br /> quản trong nước muối sinh lý sau khi nhổ cho<br /> đến khi tiến hành nghiên cứu.<br /> <br /> Chuẩn bị mẫu<br /> Các răng được cạo vôi làm sạch; cắt bỏ thân<br /> răng ở tiếp nối men - xê măng bằng đĩa cắt kim<br /> cương và tay khoan tốc độ chậm dưới vòi nước.<br /> Các mẫu chân răng được chia ngẫu nhiên thành<br /> ba nhóm, mỗi nhóm gồm 10 mẫu. Sửa soạn ống<br /> tủy theo phương pháp bước lùi tới trâm dũa số<br /> 80, ở nhóm 1 và 2 bơm rửa sau mỗi lần thay trâm<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> bằng nước cất, ở nhóm 3 bơm rửa bằng NaOCl<br /> 2,5%. Bít kín lỗ chóp bằng composite. Mẫu chân<br /> răng được vùi trong nhựa tự cứng với mặt cắt<br /> quay lên trên. Bề mặt ngà chân răng trong mỗi<br /> khối nhựa được làm nhẵn bằng giấy nhám với<br /> độ mịn tăng dần. Các chân răng ở nhóm 2 và 3<br /> được đặt canxi hydroxit trong ống tủy. Trộn<br /> canxi hydroxit với nước cất thành dạng bột nhão<br /> và đưa vào ống tủy bằng lentulo, sau đó làm<br /> sạch bề mặt chân răng và bịt kín lỗ vào ống tủy<br /> bằng composite (Minu Koshi và cs, 2011).<br /> Sau đó tất cả các mẫu chân răng được bảo<br /> quản trong tủ giữ ấm (nhiệt độ 37°C) trong 7<br /> ngày.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> giây (Hình 3). Độ vi cứng Vickers (VHN) ghi<br /> nhận là giá trị trung bình của 3 giá trị đo được.<br /> <br /> 100µm<br /> <br /> Hình 3. Hình minh họa 3 điểm đo độ cứng trong thử<br /> nghiệm (đầu đo đặt trong khoảng giữa 2 điểm trắng<br /> và đen - cách nhau 50 µm)(6)<br /> Sử dụng phép kiểm Anova để đánh giá sự<br /> khác biệt giữa các nhóm nghiên cứu (phần mềm<br /> SPSS 16.0)<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Bảng 1: Độ vi cứng ngà chân răng ba nhóm thử<br /> nghiệm<br /> Hình 1: Chân răng được bịt kín lỗ chóp bằng<br /> composite<br /> Nhóm 1<br /> Nhóm 2<br /> Nhóm 3<br /> <br /> Độ vi cứng<br /> TB ± ĐLC (VHN)<br /> 34,95 ± 3,52<br /> 29,93 ± 2,11<br /> 30,74 ± 1,74<br /> <br /> MIN<br /> (VHN)<br /> 31,03<br /> 27,2<br /> 31,03<br /> <br /> MAX<br /> (VHN)<br /> 42,53<br /> 33,4<br /> 34,25<br /> <br /> Sau thử nghiệm, độ vi cứng của đa số các<br /> mẫu chân răng trong nhóm 2 và 3 đều thấp hơn<br /> ở nhóm 1, sử dụng phép kiểm ANOVA so sánh<br /> trung bình từng cặp nhóm với nhau, ta có:<br /> - Độ vi cứng nhóm 2 so với nhóm 1 là thấp<br /> hơn có ý nghĩa thống kê (p < 0,05)<br /> Hình 2: Mẫu các chân răng vùi trong nhựa tự cứng<br /> <br /> Đo độ vi cứng – phân tích số liệu<br /> Sau 7 ngày cả ba nhóm nghiên cứu được đo<br /> độ vi cứng của ngà chân răng được đo tại trung<br /> tâm Kĩ Thuật Tiêu Chuẩn Đo Lường Chất Lượng<br /> 3 (QUATEST3) tại 3 điểm tách biệt nhau song<br /> song với gờ của ống tủy chân, cách 100µm từ<br /> tiếp nối ngà tủy, sử dụng tải lực 100g trong 10<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> - Độ vi cứng nhóm 3 so với nhóm 1 là là thấp<br /> hơn có ý nghĩa thống kê (p < 0,05)<br /> - Độ vi cứng nhóm 2 so với nhóm 3 không có<br /> sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p> 0,05)<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Độ cứng ngà răng trên cùng một răng có<br /> khác biệt đáng kể ở các vị trí khác nhau, do đó<br /> trong nghiên cứu này vị trí đo độ cứng trên<br /> mỗi mẫu chân răng được xác định cách đều<br /> <br /> 237<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> 100 µm từ gờ ống tủy và lấy số đo trung bình<br /> của ba vị trí trên mỗi mẫu. Khoảng cách này<br /> gấp ba lần đường kính đầu đo để làm giảm<br /> thấp nhất ảnh hưởng của sự thay đổi độ cứng<br /> trên cùng một răng ở các vị trí khác nhau lên<br /> kết quả đo độ cứng.<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, kết quả<br /> đánh giá tác động của canxi hydroxit cho thấy<br /> sau 7 ngày đặt trong ống tủy, độ vi cứng của<br /> ngà chân răng trong nhóm sửa soạn với nước<br /> cất và với NaOCl đều giảm có ý nghĩa thống<br /> kê so với nhóm chứng. Kết quả này phù hợp<br /> với nghiên cứu của một số tác giả như Yoldas,<br /> Hasheminia MS, Trần Nguyễn Anh Đào, Lê<br /> Thị Hương (2004, 2009, 2013) (1,3,6). Nhiều tranh<br /> cãi vẫn còn tồn tại liên quan đến việc canxi<br /> hydroxit có làm giảm độ bền cơ học của ngà<br /> chân răng dẫn tới nguy cơ răng nứt gãy hay<br /> không, hay là ngà chân răng có thể tiếp xúc<br /> với canxi hydroxit trong thời gian bao lâu để<br /> không làm thay đổi các đặc tính cơ học của<br /> ngà răng. Chưa có nghiên cứu in vitro nào đưa<br /> ra cơ chế chính xác để canxi hydroxit làm thay<br /> đổi tính chất cơ học của ngà chân răng. Tuy<br /> nhiên, Andreasen và cs (2002), White(7) và cs<br /> (2002) đưa ra giả thuyết ảnh hưởng của canxi<br /> hydroxit trên ngà răng có thể do độ pH kiềm<br /> của canxi hydroxit. Độ bền của ngà răng được<br /> xác định bởi liên kết giữa tinh thể<br /> hydroxyapatite và collagen dạng sợi, liên kết<br /> này có thể bị phá hủy do độ kiềm mạnh của<br /> canxi hydroxit, điều này gây ra sự biến tính<br /> nhóm carboxylate và nhóm phosphate dẫn tới<br /> phá hủy cấu trúc ngà răng. Sự biến đổi cấu<br /> trúc ngà răng có thể do sự trung hòa, sự tan rã<br /> hay biến tính của phân tử protein có tính axit<br /> và phân tử proteoglycans, hai phân tử đóng<br /> vai trò tác nhân kết nối giữa mạng lưới sợi<br /> collagen và tinh thể hydroxyapatite trong ngà<br /> răng (5). Kawamoto và cs (2008) đưa ra giả<br /> thuyết rằng tính kiềm của canxi hydroxit có<br /> thể gây ra sự phá hủy các cấu trúc vô cơ của<br /> ngà chân răng hoặc làm biến tính các sợi<br /> collagen của ngà răng, làm cho ngà răng dễ bị<br /> <br /> 238<br /> <br /> nứt gãy hơn. Sợi collagen chiếm gần 90%<br /> thành phần khung hữu cơ của ngà răng, chiếm<br /> 30% thể tích ngà răng. Những sợi collagen này<br /> được bao quanh bởi các tinh thể<br /> hydroxyapatite vô cơ. Do đó, một khoảng thời<br /> gian là cần thiết để canxi hydroxit có thể đi<br /> xuyên qua các tinh thể này đến tiếp xúc trực<br /> tiếp và gây ra sự biến tính các sợi collagen,<br /> hậu quả là ngà răng giòn và dễ nứt gãy hơn(4,9).<br /> Sự giải thích này có thể được củng cố qua một<br /> số nghiên cứu in vitro cho thấy cần một<br /> khoảng thời gian tiếp xúc tương đối dài trước<br /> khi canxi hydroxit có thể gây ra sự giảm đáng<br /> kể các tính chất cơ học của ngà răng(6). Vì vậy,<br /> việc giảm tối đa thời gian tiếp xúc của canxi<br /> hydroxit trong ống tủy là điều cần quan tâm<br /> lưu ý của các nhà lâm sàng hiện nay khi điều<br /> trị nội nha. Các quan điểm nội nha mới<br /> khuyến khích lựa chọn nội nha trong một lần<br /> hẹn ở những trường hợp không đòi hỏi băng<br /> thuốc trong ống tủy. Bên cạnh đó, việc sử<br /> dụng các vật liệu thay thế có tác dụng tương<br /> tự canxi hydroxit trong điều trị nội nha cần<br /> được nghiên cứu và phát triển.<br /> Kết quả đánh giá tác động của sodium<br /> hypochlorite cũng tương đồng với nghiên cứu<br /> của Lê Thị Hương (2013)(3) cho thấy đặt NaOCl<br /> 3% trong ống tủy 1 giờ làm giảm độ vi cứng của<br /> ngà chân răng, và tương tự nghiên cứu của Saleh<br /> và Ettman (1999), Oliveira (2007), Al-Weshah<br /> Ảnh hưởng của sodium<br /> (2010, 2012).<br /> hypochlorite ở những nồng độ và thời gian tác<br /> dụng khác nhau lên độ vi cứng của ngà răng<br /> được tìm thấy ở nhiều nghiên cứu khác trên thế<br /> giới. Tuy nhiên, nghiên cứu này chúng tôi dùng<br /> NaOCl nồng độ thấp (2,5%), và chỉ bơm rửa<br /> trong thời gian ngắn (tối đa chỉ khoảng 15-20<br /> phút/chân răng-tương tự thời gian thực hiện trên<br /> thực tế lâm sàng), ngắn hơn thời gian tiếp xúc<br /> NaOCl của các nghiên cứu khác nên ảnh hưởng<br /> của NaOCl có thể không đáng kể, có lẽ vì vậy mà<br /> sự khác biệt độ cứng của nhóm này với nhóm<br /> bơm rửa nước cất là không có ý nghĩa thống kê.<br /> Tuy vậy, cần lưu ý rằng mặc dù tác dụng làm<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> mềm tương đối của tác nhân bơm rửa lên thành<br /> ngà của ống tủy có thể có lợi ích lâm sàng bởi vì<br /> cho phép việc sửa soạn ống tủy nhanh chóng<br /> hơn, nhưng những thay đổi này ảnh hưởng đến<br /> độ vi cứng của ngà chân răng. Qua đó, các nhà<br /> lâm sàng cần lưu ý thời gian tiếp xúc tối thiểu và<br /> giảm nồng độ sodium hypochlorite để hạn chế<br /> những tác dụng không mong muốn.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Việc đặt canxi hydroxit trong ống tủy đều<br /> làm giảm độ vi cứng ngà chân răng ở cả hai<br /> nhóm sửa soạn ống tủy bơm rửa nước cất và<br /> nhóm bơm rửa sodium hypochlorite 2,5%. Sửa<br /> soạn ống tủy bơm rửa với sodium hypochlorite<br /> 2,5% không gây ảnh hưởng đáng kể trên độ<br /> cứng ngà răng.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Hasheminia MS, Norozynasab S, Feizianfard M (2009), “The<br /> effect of three different Calcium Hydroxide Combinations on<br /> root Dentin Microhardness”, Res. J. Biol. Sci, 4 (1), 121-125.<br /> Koshy M, Prabu M, Prabhakar V (2011), “Long Term Effect Of<br /> Calcium Hydroxide On The Microhardness Of Human<br /> Radicular Dentin – A Pilot Study”, The Internet Journal of<br /> Dental Science, 9(2), DOI: 10.5580/1b82.<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Lê Thị Hương, Phạm Văn Khoa, Huỳnh Thị Thùy Trang<br /> (2013), “Đánh giá ảnh hưởng của dung dịch bơm rửa sodium<br /> hypochlorite 3% lên độ vi cứng của ngà chân răng”, luận văn<br /> tốt nghiệp BS. Răng Hàm Mặt 2013.<br /> Shin EJ, Park YJ, Lee BN (2011), “The effects of short-term<br /> application of calcium hydroxide on dentin fracture strength”,<br /> J Kor Acad Dent, 36(5), 435-430.<br /> Slutzky-Goldberg I, Maree M, Liberman R, Heling I, (2004)<br /> "Effect of sodium hypochlorite on dentin microhardness." J<br /> Endod 30: 880 - 882.<br /> Trần Nguyễn Anh Đào, Đinh Thị Khánh Vân, Bùi Huỳnh<br /> Anh (2013), “Đánh giá ảnh hưởng ngắn hạn của canxi<br /> hydroxit lên độ vi cứng của ngà chân răng”, luận văn tốt<br /> nghiệp BS. Răng Hàm Mặt 2013.<br /> White JD, Lacefield WR, Chavers LS, Eleazer PD (2002), “The<br /> effect of three commonly used endodontic materials on the<br /> strength and hardness of root dentin”, J Endod, (28), 828–830.<br /> Yassen GH, Platt JA(2013), “The effect of nonsetting calcium<br /> hydroxide on root fracture and mechanical properties of<br /> radicular dentine: a systematic review”, International<br /> Endodontic Journal , (46), 112–118.<br /> Yoldas O, Dogan C, Seydaoglu G (2004), “The effect of two<br /> different calcium hydroxide combinations on root den-tine<br /> microhardness”. International Endodontic Journal, (37), 828 –<br /> 831.<br /> <br /> Ngày nhận bài báo:<br /> <br /> 10/01/2014<br /> <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo:<br /> <br /> 15/01/2014<br /> <br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> 20/03/2014<br /> <br /> 239<br /> <br />