Đánh giá chất lượng chăm sóc điều dưỡng tại khoa hồi sức tích cực

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG CHĂM SÓC ĐIỀU DƯỠNG  <br /> TẠI KHOA HỒI SỨC TÍCH CỰC <br /> Hồ Thị Quỳnh Duyên*, Lê Hữu Thiện Biên**<br /> <br /> TÓM TẮT  <br /> Đặt vấn đề: chất lượng chăm sóc điều dưỡng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến kết quả điều trị bệnh<br /> nhân trong khoa hồi sức tích cực. Chất lượng chăm sóc điều dưỡng tuỳ thuộc tỷ lệ bệnh nhân/điều dưỡng, trình<br /> độ điều dưỡng và có thể đánh giá bằng các chỉ số khách quan. Tại nước ta hiện chưa có nghiên cứu nào đánh giá<br /> chất lượng chăm sóc điều dưỡng cũng như cơ cấu điều dưỡng trong khoa hồi sức tích cực.<br /> Phương pháp: nghiên cứu theo dõi dọc các chỉ số chăm sóc điều dưỡng và cơ cấu điều dưỡng tại khoa hồi<br /> sức tích cực bệnh viện Đại học Y dược từ 11/2011 đến 11/2012.<br /> Kết quả: 102 bệnh nhân được chọn vào nghiên cứu. Các chỉ số đánh giá chất lượng chăm sóc điều dưỡng<br /> gồm: loét tì 7,8%, té ngã 1,4/1000 ngày điều trị, cột tay chân 1%, dùng thuốc sai 11,1/1000 ngày điều trị (hoặc<br /> 3,9% y lệnh), viêm phổi mắc phải trong bệnh viện 2% và nhiễm trùng tiểu mắc phải trong bệnh viện 11,8%. Tỷ<br /> lệ bệnh nhân/điều dưỡng là 2,38 ± 0,66, số năm kinh nghiệm là 7,3 ± 5,9.<br /> Kết luận: chất lượng chăm sóc điều dưỡng đạt yêu cầu về các chỉ số té ngã, cột tay chân, dùng thuốc sai,<br /> nhưng chưa đạt yêu cầu về các chỉ số loét tì và nhiễm trùng tiểu mắc phải. Chất lượng chăm sóc điều dưỡng<br /> chưa cao này có lẽ do tỷ lệ bệnh nhân/điều dưỡng còn khá cao so với chuẩn thông thường.<br /> Từ khóa:chăm sóc điều dưỡng, khoa hồi sức tích cực.<br /> <br /> ABSTRACT <br /> EVALUATION OF NURSING CARE QUALITY IN A INTENSIVE CARE UNIT<br /> Ho Thi Quynh Duyen, Le Huu Thien Bien <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 4 ‐ 2013: 164 ‐ 169 <br /> Background: nursing care quality had an important role in patient outcomes in intensive care unit (ICU).<br /> Nursing quality depended on patient‐to‐nurse ratio, nurse skill and can be measured by objective indicators. In<br /> Viet Nam, there was no study about nursing quality and nurse staffing in intensive care.<br /> Method: longitudinal observation study in a mixed ICU from 11/2011 to 11/2012.<br /> Results: 102 patients were recruited. Six nursing quality indicators were measured: pressure ulcer 7.8%,<br /> patient fall 1.4/1000 patient‐day, physical restraint 1%, medication error 11.1/1000 patient‐day (or 3.9%<br /> prescriptions), hospital‐acquired pneumonia 2%, hospital‐acquired urinary tract infection 11.8%. The average<br /> patient:nurse ratio was 2.38 ± 0.66 and experienced year was 7.3 ± 5.9.<br /> Conclusion: our nursing quality was comparable to reference values regarding to patient fall, physical<br /> restraint and medication error. The high incidence of acquired pressure ulcer and pneumonia may suggest the<br /> patient‐to‐nurse ratio did not meet the recommended standards.<br /> Keywords: nursing care, intensive care unit (ICU).<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Trong  thời  gian  gần  đây,  chất  lượng  chăm <br /> <br /> sóc  điều  dưỡng  được  thừa  nhận  là  có  vai  trò <br /> quan  trọng  trong  kết  quả  điều  trị.  Chất  lượng <br /> chăm  sóc  điều  dưỡng  kém  có  thể  làm  kéo  dài <br /> <br /> * Khoa Hồi Sức Tích Cực‐ Bệnh Viện Đại Học Y Dược TpHCM, ** Đại Học Y Dược TpHCM <br /> Tác giả liên lạc: Ths. BS Lê Hữu Thiện Biên, ĐT: 0903644931. Email: bien.le@umc.edu.vn <br /> <br /> 164<br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thời  gian  điều  trị,  phát  sinh  các  biến  chứng, <br /> thậm  chí  tăng  tỷ  lệ  tử  vong(18,19).  Đối  với  bệnh <br /> nhân  điều  trị  tại  khoa  hồi  sức  tích  cực  thì  chất <br /> lượng  chăm  sóc  điều  dưỡng  càng  đóng  vai  trò <br /> quan trọng hơn nữa vì đây là những bệnh nhân <br /> nặng và  hoàn  toàn  phụ  thuộc  vào  sự  chăm  sóc <br /> của nhân viên y tế(13,20).  <br /> <br /> giá theo mức độ chăm sóc của Bộ Y tế Việt nam <br /> .  Bệnh  nhân  chọn  vào  nghiên  cứu  là  những <br /> bệnh nhân trên có thời gian điều trị trên 48 giờ. <br /> Điều dưỡng làm việc theo ca 8 giờ, mỗi ca có 1 <br /> điều  dưỡng  trưởng  kíp  và  điều  dưỡng  trưởng <br /> kíp cũng tham gia chăm sóc bệnh nhân.  <br /> <br /> Các  yếu  tố  ảnh  hưởng  đến  chất  lượng <br /> chăm  sóc  điều  dưỡng  gồm:  mức  độ  nặng  của <br /> bệnh nhân(12), tỷ lệ bệnh nhân‐điều dưỡng(13) và <br /> trình  độ  điều  dưỡng(17).  Các  chỉ  số  thường <br /> được  sử  dụng  để  đánh  giá  chất  lượng  chăm <br /> sóc  điều  dưỡng  gồm:  tỷ  lệ  tử  vong,  thời  gian <br /> điều trị, mức độ đau sau mổ, loét tì, tự rút nội <br /> khí quản, nhiễm trùng bệnh viện, cột tay chân, <br /> dùng sai thuốc(21,25).  <br /> <br /> Điều dưỡng trưởng kíp ghi nhận tỷ lệ bệnh <br /> nhân/điều  dưỡng  trong  mỗi  ca.  Điều  dưỡng <br /> viên  ghi  nhận  các  chỉ  số  đánh  giá  chất  lượng <br /> chăm sóc điều dưỡng trên bệnh nhân của mình <br /> phụ trách. Các chỉ số đánh giá chất lượng chăm <br /> sóc  điều  dưỡng  dùng  trong  nghiên  cứu  gồm: <br /> viêm  phổi  mắc  phải  trong  bệnh  viện,  nhiễm <br /> trùng  tiểu  mắc  phải  trong  bệnh  viện,  loét  tì,  té <br /> ngã, cột tay chân, dùng thuốc sai.  <br /> <br /> Tại Việt nam, Nguyễn Văn Thông ghi nhận <br /> tỷ lệ nhiễm trùng tiểu là 6% và tỷ lệ loét tì là 4% <br /> trên  bệnh  nhân  điều  trị  tại  Trung  tâm  đột  quỵ <br /> não Bệnh viện 108(3). Mặc dù mô hình của trung <br /> tâm đột quỵ khá giống khoa hồi sức tích cực, tuy <br /> nhiên nghiên cứu này thiếu một số một số thông <br /> tin  quan  trọng  về  mô  hình  phân  công  điều <br /> dưỡng (ví dụ: tỷ lệ bệnh nhân/điều dưỡng, trình <br /> độ điều dưỡng). Nghiên cứu chưa ghi nhận đầy <br /> đủ cũng như có định nghĩa rõ ràng các chỉ tiêu <br /> đánh  giá  chất  lượng  chăm  sóc  điều  dưỡng. <br /> Ngoài  ra  nghiên  cứu  chỉ  thực  hiện  trên  một <br /> nhóm bệnh nhân duy nhất (đột quỵ) do đó kết <br /> quả khó có thể áp dụng rộng rãi. Vì vậy chúng <br /> tôi  tiến  hành  nghiên  cứu  này  nhằm  đánh  giá <br /> chất  lượng  chăm  sóc  điều  dưỡng  tại  khoa  hồi <br /> sức  tích  cực,  sử  dụng  các  chỉ  số  của  Hội  điều <br /> dưỡng  Hoa  kỳ  và  Trung  tâm  nghiên  cứu  chất <br /> lượng điều trị.  <br /> <br /> Năng  lực  điều  dưỡng  được  tính  bằng  trình <br /> độ học vấn và số năm làm việc trong ngành hồi <br /> sức cho tới khi tham gia vào nghiên cứu. <br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Nghiên  cứu  theo  dõi  dọc  từ  11/2011  đến <br /> 11/2012 tại khoa hồi sức tích cực‐bệnh viện Đại <br /> học Y dược TP.HCM. <br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu <br /> Khoa  hồi  sức  tích  cực‐bệnh  viện  Đại  học  Y <br /> dược TP.HCM là một khoa hồi sức tích cực nội‐<br /> ngoại. Mức độ nặng của bệnh nhân được đánh <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br /> <br /> (1)<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu <br /> <br /> Viêm  phổi  mắc  phải  trong  bệnh  viện  được <br /> chẩn đoán theo tiêu chuẩn của Trung tâm kiểm <br /> soát  và  dự  phòng  bệnh  tật  Hoa  Kỳ(8):  có  thâm <br /> nhiễm trên phim X quang mới xuất hiện sau khi <br /> vào khoa hồi sức tích cực 48 giờ kèm sốt > 38o C <br /> hoặc bạch  cầu  máu  >  10.000/mm3.  Những  bệnh <br /> nhân  đã  bị  viêm  phổi  khi  vào  khoa  sẽ  không <br /> được  tính  vào  số  trường  hợp  mắc  viêm  phổi <br /> trong bệnh viện. Tỷ lệ viêm phổi mắc phải trong <br /> bệnh  viện  được  tính  bằng  số  trường  hợp  viêm <br /> phổi mắc phải sau khi vào khoa hồi sức tích cực <br /> trên tổng số bệnh nhân trong nghiên cứu.  <br /> Nhiễm trùng tiểu mắc phải trong bệnh viện <br /> được chẩn đoán theo tiêu chuẩn của Trung tâm <br /> kiểm  soát  và  dự  phòng  bệnh  tật  Hoa  kỳ(8):  cấy <br /> nước tiểu >105 khúm vi trùng/ml kèm sốt > 38oC <br /> hoặc  bạch  cầu  máu  >10.000/mm3.  Những  bệnh <br /> nhân  đã  bị  nhiễm  trùng  tiểu  khi  vào  khoa  sẽ <br /> không được tính vào số trường hợp mắc nhiễm <br /> trùng  tiểu  trong  bệnh  viện.  Tỷ  lệ  nhiễm  trùng <br /> tiểu mắc phải trong bệnh viện được tính bằng số <br /> trường  hợp  nhiễm  trùng  tiểu  mắc  phải  sau  khi <br /> vào khoa hồi sức tích cực trên tổng số bệnh nhân <br /> trong nghiên cứu. <br /> <br /> 165<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013<br /> <br /> Loét tì được chẩn đoán theo tiêu chuẩn của <br /> Uỷ  ban  phòng  chống  loét  tì  Hoa  kỳ  và  Châu <br /> Âu(14).  Tất  cả  bệnh  nhân  bị  loét  tì  độ  I‐IV  sau <br /> khi  vào  khoa  sẽ  được  xem  như  bị  loét  tì  mắc <br /> phải tại khoa hồi sức tích cực. Tỷ lệ loét tì được <br /> tính bằng tổng số trường hợp loét tì mắc phải <br /> tại  khoa  hồi  sức  tích  cực  trên  tổng  bệnh  nhân <br /> trong nghiên cứu. <br /> Điều dưỡng tự ghi nhận số lần bệnh nhân <br /> té  ngã  khỏi  giường.  Tỷ  lệ  té  ngã  được  tính <br /> bằng tổng số lần bệnh nhân té ngã trên tổng số <br /> ngày điều trị của  các  bệnh  nhân  trong  nghiên <br /> cứu × 1000. <br /> Điều  dưỡng  tự  ghi  nhận  bệnh  nhân  bị  cột <br /> tay hoặc chân. Tỷ lệ cột tay chân được tính bằng <br /> số bệnh nhân bị cột tay chân trên tổng số bệnh <br /> nhân trong nghiên cứu.  <br /> Dùng  thuốc  sai  được  định  nghĩa  là  những <br /> trường  hợp  dùng  thuốc  sai  loại,  liều  lượng, <br /> đường dùng hoặc quên dùng. Tỷ lệ dùng thuốc <br /> sai  được  tính  bằng  số  lần  dùng  thuốc  sai  trên <br /> tổng số y lệnh và số lần dùng thuốc sai trên tổng <br /> số ngày điều trị × 1000. <br /> Số  liệu  trình  bày  trong  nghiên  cứu  dưới <br /> dạng trung bình ± độ lệch chuẩn. <br /> <br /> KẾT QUẢ <br /> Trong  thời  gian  từ  11/2011‐11/2012  có  102 <br /> bệnh  nhân  được  chọn  vào  nghiên  cứu  với  tuổi <br /> trung bình là 70,4 ± 13,3 năm. Các bệnh nguyên <br /> nhân  gồm:  suy  hô  hấp,  sốc,  bệnh  thần  kinh, <br /> phẫu thuật có biến chứng (bảng 1).  <br /> Bảng 1. Đặc biểm bệnh nhân trong nghiên cứu<br /> Nguyên nhân<br /> Suy hô hấp<br /> Sốc<br /> Bệnh lý thần kinh<br /> Phẫu thuật có biến chứng<br /> Nguyên nhân khác<br /> <br /> Số lượng<br /> 38<br /> 20<br /> 17<br /> 14<br /> 12<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 37,3<br /> 20,6<br /> 16,7<br /> 13,7<br /> 11,8<br /> <br /> Mức độ nặng của bệnh nhân từ thấp đến cao <br /> gồm:  chăm  sóc  cấp  1  (21,6%),  chăm  sóc  cấp  2 <br /> (9,8%),  chăm  sóc  cấp  3  (68,6%)  (bảng  2).  Thời <br /> gian  điều  trị  trung  bình  của  bệnh  nhân  là  7,0  ± <br /> 4,9 ngày.  <br /> <br /> 166<br /> <br /> Bảng 2: Mức độ chăm sóc<br /> Mức độ chăm sóc<br /> Cấp 1<br /> Cấp 2<br /> Cấp 3<br /> <br /> Số lượng<br /> 70<br /> 10<br /> 22<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 68,6<br /> 9,8<br /> 21,6<br /> <br /> Các  chỉ  số  đánh  giá  chất  lượng  chăm  sóc <br /> điều dưỡng gồm: loét tì 7,8%, té ngã 1,4 lần/1000 <br /> ngày  điều  trị,  cột  tay  chân  1%,  dùng  thuốc  sai <br /> 11,1  lần/1000  ngày  điều  trị  (3,9%  y  lệnh),  viêm <br /> phổi 2%, nhiễm trùng tiểu 11,8% (bảng 3). <br /> Bảng 3. Các chỉ số đánh giá chất lượng chăm sóc<br /> điều dưỡng<br /> Loét tì<br /> Té ngã<br /> Cột tay chân<br /> Dùng thuốc sai<br /> Viêm phổi<br /> Nhiễm trùng tiểu<br /> <br /> 7,8%<br /> 1,4/1000 ngày điều trị<br /> 1%<br /> 11,1/1000 ngày điều trị (3,9% y lệnh)<br /> 2%<br /> 11,8%<br /> <br /> Tỷ  lệ  bệnh  nhân/  điều  dưỡng  trung  bình  là <br /> 2,38 ± 0,66 và thời gian làm việc trung bình trong <br /> ngành hồi sức của điều dưỡng khoa săn sóc đặc <br /> biệt là 7,3 ± 5,9 năm (bảng 4).  <br /> Bảng 4. Đặc điểm đội ngũ điều dưỡng trong nghiên<br /> cứu<br /> Đặc điểm<br /> Tuổi<br /> <br /> Trung bình ± độ lệch chuẩn<br /> 30,2 ± 6,5<br /> <br /> 7,3 ± 5,9<br /> Trình độ học vấn<br /> Cử nhân điều dưỡng<br /> 9 (20%)<br /> Điều dưỡng trung học<br /> 37 (80%)<br /> Năm kinh nghiệm<br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> Kết  quả  quan  trọng  nhất  thu  được  qua <br /> nghiên cứu này là một số chỉ số đánh giá chất <br /> lượng  chăm  sóc  điều  dưỡng  gồm:  (1)  loét  tì <br /> 7,8%,  (2)  té  ngã  1,4  lần/1000  ngày  điều  trị,  (3) <br /> cột  tay  chân  1%,  (4)  dùng  thuốc  sai  3,9%,  (5) <br /> viêm phổi mắc phải 2% và (6) nhiễm trùng tiểu <br /> mắc phải 11,8%.  <br /> So  với  nghiên  cứu  của  Nguyễn  Văn <br /> Thông(19),  bệnh  nhân  trong  nghiên  cứu  này  có <br /> tỷ lệ loét tì cao hơn. Tuy nhiên vì Nguyễn Văn <br /> Thông  không  cho  biết  tuổi,  thời  gian  điều  trị <br /> cũng  như  mức  độ  bất  động  của  bệnh  nhân  là <br /> những yếu tổ ảnh hưởng đến loét tì(4,6) nên rất <br /> khó  so  sánh  với  kết  quả  của  chúng  tôi.  Trong <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013 <br /> nghiên cứu này hầu hết bệnh nhân có mức độ <br /> hộ lý cấp 3, phải dùng các phương pháp điều <br /> trị  hỗ  trợ  chức  năng  sống  (ví  dụ:  máy  thở, <br /> thuốc vận mạch) do đó gần như hoàn toàn bất <br /> động. Theo Reilly(24) tỷ lệ loét tì của bệnh nhân <br /> hồi sức tích cực vào khoảng 8,4%. Đối với các <br /> nghiên cứu trong khu vục thì Chitpakdee(2) ghi <br /> nhận tỷ lệ loét tì thay đổi từ 0‐10,9% tuỳ khoa. <br /> Cho  rằng  tỷ  lệ  loét  tì  cao  nhất  trong  nghiên <br /> cứu  của  Chitpakdee  xảy  ra  trên  nhóm  bệnh <br /> nhân  nặng  nhất  (bệnh  nhân  hồi  sức  tích  cực), <br /> thì tỷ lệ loét tì của chúng tôi không phải là cao.  <br /> Theo Lake(13) tỷ lệ té ngã của bệnh nhân khoa <br /> hồi sức tích cực là 1,38 ± 2,79 lần/1000 ngày điều <br /> trị  với  yếu  tố  nguy  cơ  chính  là  thời  gian  chăm <br /> sóc  bệnh  nhân  trong  ngày  của  điều  dưỡng.  So <br /> với chuẩn tỷ lệ điều bệnh nhân :điều dưỡng của <br /> các nước là 1‐2 thì tỷ lệ té ngã trong nghiên cứu <br /> này cũng tương tự. Có lẽ vì hầu hết bệnh nhân <br /> đều được dùng an thần nên tỷ lệ té ngã ít bị ảnh <br /> hưởng bởi tỷ lệ bệnh nhân/điều dưỡng.  <br /> Một  điểm  lý  thú  nữa  là  mặc  dù  tỷ  lệ  bệnh <br /> nhân té ngã tương tự với khoa hồi sức tích cực <br /> các nước nhưng tỷ lệ bệnh nhân bị cột tay chân <br /> lại  rất  thấp.  Theo  khảo  sát  của  Eser(6)  trên  các <br /> điều  dưỡng  hồi  sức  thì  81,7%  bệnh  nhân  bị  cột <br /> tay  chân,  tuy  nhiên  chỉ  có  32,2%  y  lệnh  cột  tay <br /> chân  được  ghi  nhận  trong  bệnh  án.  Điều  này <br /> cũng  phản  ánh  việc  cột  tay  chân  bệnh  nhân  là <br /> khá phổ biến trong khoa hồi sức tích cực, nhưng <br /> ít  khi  được  ghi  nhận  chính  xác.  Tương  tự  như <br /> chỉ  số  té  ngã,  số  bệnh  nhân  bị  cột  tay  chân  do <br /> điều dưỡng tự  ghi nhận, do đó có  sự  khác  biệt <br /> khá nhiều so với các nghiên cứu khác. Chúng tôi <br /> cho rằng cần sử dụng phương pháp khác, ví dụ: <br /> người quan sát độc lập, thì mới đánh giá chính <br /> xác  được  tỷ  lệ  bệnh  nhân  bị  cột  tay  chân  trong <br /> khoa hồi sức tích cực.  <br /> Cho bệnh nhân dùng thuốc là một công việc <br /> chính  của  điều  dưỡng,  vì  vậy  dùng  thuốc  sai <br /> được  xem  như  một  chỉ  số  đánh  giá  chất  lượng <br /> chăm  sóc  bệnh  nhân.  Bệnh  nhân  khoa  hồi  sức <br /> tích  cực  thường  dùng  nhiều  loại  thuốc  hơn  các <br /> bệnh  nhân  thông  thường,  bên  cạnh  đó  điều <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> dưỡng của khoa hồi sức còn tốn thời gian để vận <br /> hành  nhiều  loại  trang  thiết  bị  phức  tạp  (ví  dụ: <br /> máy giúp thở), vì vậy tỷ lệ dùng thuốc sai sẽ cao <br /> hơn(5). Trong nghiên cứu này mỗi bệnh nhân có <br /> trung  bình  17,8  ±  5  y  lệnh/ngày  với  tỷ  lệ  dùng <br /> thuốc sai là 11,1/1000 ngày điều trị (hoặc 3,9% y <br /> lệnh)  và  khá  thấp  so  với  các  nghiên  cứu <br /> khác(10,11,26). Tuy nhiên chúng tôi cũng thừa nhận <br /> phương  pháp  tự  ghi  nhận  thường  phản  ánh <br /> không chính xác tỷ lệ dùng thuốc sai(12). <br /> Nhiễm  trùng  bệnh  viện  có  liên  quan  đến <br /> công tác chăm sóc bệnh nhân, do đó tỷ lệ nhiễm <br /> trùng bệnh viện cũng thường được sử dụng để <br /> đánh  giá  chất  lượng  chăm  sóc  điều  dưỡng. <br /> Trong nghiên cứu này chúng tôi ghi nhận tỷ lệ <br /> viêm phổi mắc phải là 2% và tỷ lệ nhiễm trùng <br /> tiểu  mắc  phải  là  11,8%.  So  với  nghiên  cứu  của <br /> Needleman(16)  thì  tỷ  lệ  nhiễm  trùng  tiểu  mắc <br /> phải  này  là  khá  cao  trong  khi  tỷ  lệ  viêm  phổi <br /> mắc phải lại khá thấp. Trong nghiên cứu này khi <br /> giảm tỷ lệ bệnh nhân:điều dưỡng từ tứ phân vị <br /> thứ tư xuống tứ phân vị thứ nhất thì giảm được <br /> tỷ  lệ  nhiễm  trùng  tiểu  xuống  9%  và  tỷ  lệ  viêm <br /> phổi xuống 5,1%. Như vậy với tỷ lệ bệnh nhân <br /> /điều  dưỡng  trung  bình  là  2,38  thì  có  lẽ  muốn <br /> giảm tỷ lệ nhiễm trùng tiểu mắc phải xuống thì <br /> cũng  phải  giảm  tỷ  lệ  bệnh  nhân/điều  dưỡng. <br /> Chúng  tôi  cảm  thấy  hơi  khó  giải  thích  về  tỷ  lệ <br /> viêm phổi mắc phải khá thấp trong nghiên cứu <br /> này, có lẽ một phần vì tỷ lệ bệnh nhân vào khoa <br /> hồi sức tích cực do nhiễm trùng hô hấp ban đầu <br /> khá  cao  và  những  bệnh  nhân  được  xem  như <br /> không mắc viêm phổi mắc phải nữa đã làm tỷ lệ <br /> viêm phổi mắc phải thấp đi giả tạo.  <br /> Tỷ  lệ  bệnh  nhân/điều  dưỡng  trong  nghiên <br /> cứu này là 2,38 ± 0,66, tương tự như số liệu của <br /> bộ y tế năm 201(18). Mặc dù tỷ lệ bệnh nhân/điều <br /> dưỡng không hoàn toàn quyết định chất lượng <br /> chăm sóc bệnh nhân trong khoa hồi sức tích cực, <br /> nhưng  đây  là  một  thông  số  rất  quan  trọng  đã <br /> được  đồng  thuận  của  nhiều  hội  chuyên  ngành <br /> với tỷ lệ bệnh nhân/điều dưỡng ≤ 2 cho các bệnh <br /> nhân  không  thở  máy  là  1  cho  bệnh  nhân  thở <br /> máy(7,22).  Theo  Kane(11)  nếu  tăng  thêm  1BN:ĐD <br /> <br /> 167<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013<br /> <br /> thì  làm  tăng  thêm  45%  rút  nội  khí  quản  tự  ý, <br /> 16% suy hô hấp‐tuần hoàn. So sánh với các nước <br /> trong  khu  vực  thì  tỷ  lệ  bệnh  nhân:điều  dưỡng <br /> trong khoa hồi sức tích cực của Hàn quốc là 2,8 ± <br /> 1(3). Trong nghiên cứu này tỷ lệ điều dưỡng nhận <br /> xét chất lượng chăm sóc bệnh nhân tốt giảm dần <br /> khi tỷ lệ bệnh nhân/điều dưỡng tăng dần từ 3. Hiện nay nước ta chưa có chuyên ngành <br /> điều  dưỡng  hồi  sức,  nhưng  thời  gian  làm  việc <br /> trung bình của điều dưỡng tại khoa hồi sức tích <br /> cực‐bệnh viện Đại  học Y dược là 7 năm,  so  với <br /> số  năm  kinh  nghiệm  của  điều  dưỡng  trong <br /> nghiên cứu của Cho là 5 năm, theo chúng tôi là <br /> cũng  đủ  kinh  nghiệm  để  xử  trí  những  vấn  đề <br /> thường  gặp.  Vì  vậy,  chất  lượng  chăm  sóc  bệnh <br /> nhân  nếu  có  khác  biệt  so  với  các  nghiên  cứu <br /> khác,  có  lẽ  chủ  yếu  do  tỷ  lệ  bệnh  nhân/điều <br /> dưỡng.  <br /> Hạn  chế  chính  của  nghiên  cứu  này  là  để <br /> điều  dưỡng  tự  ghi  nhận  các  biến  cố  (ví  dụ:  té <br /> ngã, cột tay chân, dùng thuốc sai) do đó có thể <br /> đánh giá không chính xác tần suất của các biến <br /> cố  này.  Những  phương  pháp  khách  quan  như <br /> có  nhân  viên  giám  sát  độc  lập,  đối  chiếu  sổ <br /> thuốc  sẽ  cho  phép  đánh  giá  chính  xác  hơn <br /> những chỉ số này. Ngoài ra chúng tôi cũng chưa <br /> có  điều  kiện  tiến  hành  khảo  chi  tiết  hơn  về <br /> cường độ làm việc và thời gian chăm sóc chăm <br /> sóc bệnh nhân là những yếu tố cũng ảnh hưởng <br /> đến chất lượng chăm sóc bệnh nhân.  <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> 11.<br /> <br /> 12.<br /> <br /> KẾT LUẬN <br /> Nghiên  cứu  này  lần  đầu  tiên  cho  biết  một <br /> vài chỉ  tiêu  đánh  giá  chất  lượng  chăm  sóc  điều <br /> dưỡng  và  tỷ  lệ  bệnh  nhân/điều  dưỡng  tại  một <br /> khoa hồi sức tích cực nước ta. Nhận xét một cách <br /> sơ  bộ  thì  chất  lượng  chăm  sóc  bệnh  nhân  đạt <br /> yêu  cầu  trên  các  chỉ  tiêu  té  ngã,  cột  tay  chân, <br /> dùng thuốc sai và chưa đạt yêu cầu trên các chỉ <br /> tiêu về loét tì, nhiễm trùng tiểu mắc phải so với <br /> chuẩn  của  Hội  hồi  sức  Ấn  độ(23).  Chất  lượng <br /> chăm  sóc  điều  dưỡng  chưa  cao  này  có  lẽ  phần <br /> nào  liên  quan  đến  tỷ  lệ  bệnh  nhân/điều  dưỡng <br /> còn hơi cao so với chuẩn thông thường. <br /> <br /> 168<br /> <br /> 13.<br /> <br /> 14.<br /> <br /> 15.<br /> <br /> 16.<br /> <br /> 17.<br /> <br /> Bộ Y tế Việt nam (2011). Hướng dẫn công tác điều dưỡng về <br /> chăm sóc người bệnh trong bệnh viện. Thông tư 07/2011/TT‐<br /> BYT. <br /> Chitpakdee  B,  Kunaviktikul  W,  Srisuphan  W(2008).  Nurse <br /> staffing and adverse patient outcomes. CMU J Nat Sci;7(1):59. <br /> Cho SS, June KJ, Kim YM. Nurse staffing, quality of nursing <br /> care  and  nurse  job  outcomes  in  intensive  care  units.  J  Clin <br /> Nursing 2009;17:1729. <br /> Cho  SS,  June  KJ,  Kim  YM(2009).  Nurse  staffing,  quality  of <br /> nursing care and nurse job outcomes in intensive care units. J <br /> Clin Nursing;17:1729. <br /> Cox J(2011). Predictors of pressure ulcers in adult critical care <br /> patients. Am J Crit Care;20:364.  <br /> Cullen DJ, Sweitzer BJ, Bates DW (1997). Preventable adverse <br /> drug events in hospitalized patients: a comparative study of <br /> intensive care and general care units. Crit Care Med;25:1289. <br /> Eser I, Khorshid L, Hakverdioglu G (2007). The characteristics <br /> of  physically  restrained  patients  in  intensive  care  units. <br /> International J Human science;4(2):1.  <br /> European federation of critical care nursing association (2007). <br /> Position statement on workforce requirements in critical care <br /> units  (http://www.efccna.org/images/stories  /  publication/ <br /> 2007_ps_ workforce_requirements_neu.pdf). <br /> Horan  TC,  Andrus  M,  Dudeck  MA  (2008).  CDC/NHSN <br /> surveillance definition of health care‐ associated infection and <br /> criteria for specific types of infections in the acute care setting. <br /> Am J Infect Control;36: 309.  <br /> Jennane  N,  Madani  N,  OuldErrkhis  R  (2011).  Incidence  of <br /> medication errors in a Morrocan medical intensive care unit. <br /> Inter Arch Med;4:32.  <br /> Jennings  BM  (2008).  Patient  acuity.  In:  Patient  safety  and <br /> quality:  an  evidenced‐based  handbook  for  nurse.  AHRQ <br /> publication <br /> No. <br /> 08‐0043. <br /> Chap <br /> 23. <br /> (http://www.ahrq.gov/professionals/clinicians‐<br /> providers/resources/nursing/resources/nurseshdbk/nurseshd<br /> bk.pdf). <br /> Kane RL, Shamliyan TA, Muller C (2007). The association of <br /> registered  nurse  staffing  levels  and  patient  outcomes: <br /> systematic review and meta‐analysis. Med Care;45(12):1195. <br /> Keikkas P, Karga M, Lemonidou C (2011). Medication errors <br /> in critically ill adults: a review of direct observation evidence. <br /> Am J Crit Care;20:36. <br /> Lake ET, Shang J, Klaus S (2010). Patient falls: association with <br /> magnet  hospital  and  nursing  unit  staffing.  Res  Nurs <br /> Health;33(5):413. <br /> Lyder CH, Ayello EA (2008). Pressure ulcers: a patient safety <br /> issue.  In:  Patient  safety  and  quality:  an  evidenced‐based <br /> handbook  for  nurse.  AHRQ  publication  No.  08‐0043.  Chap <br /> 12. <br /> (http:// <br /> www.ahrq.gov/professionals/clinicians‐ <br /> providers/resources/nursing/resources/nurseshdbk/nurseshd<br /> bk.pdf). <br /> Morrison  AL,  Beckmann  U,  Durie  M  (2001).  The  effects  of <br /> nursing staff inexperience (NSI) on the occurrence of adverse <br /> patient experiences in ICUs. Aust Crit Care;14(3):116. <br /> Needleman  J,  Beurhaus  P,  Mattke  S  (2002).  Nurse‐staffing <br /> level  and  the  quality  of  care  in  hospitals.  N  Engl  J <br /> Med;346(22):1715. <br /> Needleman J, Beurhaus P, Pankratz VS (2011). Nurse staffing <br /> and inpatient hospital mortality. N Engl J Med;364(11):1037. <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học  <br /> <br />