intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đánh giá diễn biến môi trường khu vực trọng điểm phát triển kinh tế- xã hội của hai vùng tam giác phía Bắc và Nam

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:366

85
lượt xem
15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

VKTTĐ BẮC BỘ Như trên đã nêu, mục đích của quy hoạch sử dụng đất VKTTĐ Bắc bộ là thể hiện những mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của cả vùng theo các mục đích sử dụng đất đai hợp lý và có hiệu quả. Vì vậy, về tổng thể, các tác động môi trường có thể xảy ra khi thực hiện quy hoạch sử dụng đất là các tác động môi trường có thể xảy ra khi thực hiện chiến lược phát triển kinh tế-xã hội trong mối liên quan tới việc phân bổ diện...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đánh giá diễn biến môi trường khu vực trọng điểm phát triển kinh tế- xã hội của hai vùng tam giác phía Bắc và Nam

  1. Bé Gi¸o dôc vµ Bé Khoa Häc vµ Bé Tµi nguyªn vµ ®µo t¹o c«ng nghÖ M«i tr−êng §Ò tµi nhiÖm vô “ §¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng khu vùc träng ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña hai vïng phÝa B¾c vµ phÝa nam” Chñ nhiÖm: GS.TSKH. Ph¹m Ngäc §¨ng Phã chñ nhiÖm: PGS.TS. Lª Tr×nh Th− ký KH: TS. NguyÔn Quúnh H−¬ng TËp III §¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ m«i tr−êng ë vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa nam (b¶n chØnh söa vµ bæ sung theo kÕt luËn cña héi ®ång c¬ së ngµy 19.10.2004) Hµ Néi 10.2004
  2. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” B¶ng gi¶i thÝch c¸c tõ viÕt t¾t ADB Ng©n hµng Ph¸t triÓn Ch©u ¸ AusAID C¬ quan Hç trî Ph¸t triÓn Quèc tÕ cña Australia BOD Nhu cÇu oxy sinh ho¸ BR - VT Bµ RÞa - Vòng Tµu BVMT B¶o vÖ m«i tr−êng BVTV B¶o vÖ thùc vËt BVTN & MT B¶o vÖ Thiªn nhiªn vµ M«i tr−êng CN C«ng nghiÖp CNM - BVMT C«ng nghÖ míi vµ b¶o vÖ m«i tr−êng CO, NO2, SO2 C«ng thøc cña c¸c ho¸ chÊt: cacbon monoxit, nit¬ dioxit, l−u huúnh dioxit COD Nhu cÇu oxy ho¸ häc CTNH ChÊt th¶i nguy h¹i CTR ChÊt th¶i r¾n CTV Céng t¸c viªn §BSCL §ång b»ng s«ng Cöu Long §CCT §Þa chÊt c«ng tr×nh §HQG §¹i häc Quèc gia §N - SG §ång Nai - Sµi Gßn §TM §¸nh gi¸ T¸c ®éng M«i tr−êng §CTV §Þa chÊt thuû v¨n GIS HÖ thèng Th«ng tin §Þa lý EC Céng ®ång Ch©u ¢u ENTEC Trung t©m c«ng nghÖ m«i tr−êng GDP Tæng s¶n phÈm quèc néi GEMS HÖ thèng Quan tr¾c M«i tr−êng Toµn cÇu JBIC Ng©n hµng Hîp t¸c Quèc tÕ NhËt B¶n JICA C¬ quan Hîp t¸c Quèc tÕ cña NhËt B¶n Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp
  3. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” KCN Khu c«ng nghiÖp KHCN Khoa häc c«ng nghÖ KH & §T KÕ ho¹ch vµ §Çu t− KHCNMT Khoa häc - C«ng nghÖ - M«i tr−êng KHKT vµ CNQS Khoa häc Kü thuËt vµ C«ng nghÖ Qu©n sù KHTN & CNQG Khoa häc Tù nhiªn vµ C«ng nghÖ Quèc gia KT - TV KhÝ t−îng - Thuû v¨n KT – XH Kinh tÕ - X· héi KTT§PN Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam LHQ Liªn Hîp quèc MT M«i tr−êng MT - TN M«i tr−êng vµ Tµi nguyªn ng Ngµy ng.® Ngµy ®ªm NH4+, NO3- C«ng thøc ho¸ chÊt: amoni, nitrat NN & PTNT N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n PM10 Bôi cã kÝch th−íc ≤ 10 micromet QH Quy ho¹ch QHMT Quy ho¹ch M«i tr−êng QL Quèc lé QLMT Qu¶n lý m«i tr−êng QSH L−u l−îng n−íc sinh ho¹t QTMT Quan tr¾c M«i tr−êng QT & PTMT Quan tr¾c vµ Ph©n tÝch M«i tr−êng SS ChÊt l¬ löng SXKD S¶n xuÊt kinh doanh TCVN Tiªu chuÈn ViÖt Nam TDS Tæng chÊt r¾n hoµ tan TH Thuû ho¸ Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp
  4. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” THC Tæng hydrocacbon TN vµ MT Tµi Nguyªn vµ M«i tr−êng TLKTTN Tr÷ l−îng khai th¸c tiÒm n¨ng TOC Tæng cacbon h÷u c¬ Tp Thµnh phè Tp. HCM Thµnh phè Hå ChÝ Minh TS Thuû sinh TTCN TiÓu thñ c«ng nghiÖp TV Thuû v¨n UBND Uû ban Nh©n d©n UNEP Ch−¬ng tr×nh M«i tr−êng cña Liªn Hîp quèc UNESCO Tæ chøc Gi¸o dôc, Khoa häc vµ V¨n ho¸ cña Liªn Hîp quèc URENCO C«ng ty M«i tr−êng §« thÞ USD §« la Mü VOC Hîp chÊt h÷u c¬ dÔ bay h¬i WHO Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi WMO Tæ chøc KhÝ t−îng ThÕ giíi Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp
  5. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” Môc lôc Ch−¬ng Mét Kh¸i qu¸t vÒ m«i tr−êng tù nhiªn Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam 1.1. VÞ trÝ Vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam .....................................................1 1.2. ChÕ ®é thuû v¨n ...................................................................................................4 1.2.1. ChÕ ®é thñy v¨n mïa m−a .....................................................................................5 1.2.2. ChÕ ®é thuû v¨n mïa kiÖt ......................................................................................8 1.2.3. Dù b¸o vÒ thay ®æi l−u l−îng s«ng Sµi Gßn vµ §ång Nai sau khi cã c¸c c«ng tr×nh hå chøa ....................................................................................................................9 1.2.4. ChÕ ®é thuû v¨n vïng cöa s«ng §ång Nai - Sµi Gßn ..........................................10 1.2.5. Vai trß hå chøa ®èi víi chÕ ®é thñy v¨n ë Vïng KTT§PN ................................12 1.3. ChÕ ®é h¶i v¨n.....................................................................................................13 1.3.1. C¸c ®Æc tr−ng ®é lín thuû triÒu ...........................................................................14 1.3.2. C¸c ®Æc tr−ng dßng ch¶y .....................................................................................14 1.3.3. C¸c ®Æc tr−ng sãng ..............................................................................................18 1.4. KhÝ hËu ..................................................................................................................19 1.4.1. NhiÖt ®é ...............................................................................................................19 1.4.2. Giã .......................................................................................................................21 1.4.3. §é Èm t−¬ng ®èi ..................................................................................................22 1.4.4. Bèc h¬i.................................................................................................................23 1.4.5. M−a......................................................................................................................23 1.4.6. N¾ng.....................................................................................................................23 1.5. §Þa h×nh .................................................................................................................24 1.6. Thæ nh−ìng ..........................................................................................................25 1.7. Tµi nguyªn sinh häc ..........................................................................................25 1.7.1. Rõng ngËp mÆn....................................................................................................25 1.7.2. Rõng Èm nhiÖt ®íi vµ rõng nhiÖt ®íi th−êng xanh ..............................................27 1.7.3. Tµi nguyªn thuû sinh ...........................................................................................28 1.7.4. C¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn trong Vïng KTT§PN ............................................28 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp i
  6. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” Ch−¬ng Hai HIÖn tr¹ng vµ dù b¸O PH¸T TRIÓN KT - XH, t¸c ®éng m«i tr−êng ë Vïng KINH TÕ TRäNG §IÓM PHÝA NAM ®Õn 2010 2.1. HiÖn tr¹ng kinh tÕ - x· héi ............................................................................29 2.1.1. Ph¸t triÓn vµ ph©n bè d©n sè ................................................................................29 2.1.2. HiÖn tr¹ng c«ng nghiÖp........................................................................................29 2.1.3. HiÖn tr¹ng n«ng - l©m nghiÖp ..............................................................................34 2.1.4. Ng− nghiÖp ..........................................................................................................34 2.1.5. HiÖn tr¹ng c¬ së h¹ tÇng ......................................................................................36 2.1.6. Du lÞch .................................................................................................................38 2.1.7. V¨n ho¸, gi¸o dôc ................................................................................................39 2.1.8. Y tÕ ......................................................................................................................40 2.1.9. X· héi ..................................................................................................................40 2.1.10. HiÖn tr¹ng vµ diÔn biÕn sö dông ®Êt ..................................................................41 2.2. Quy ho¹ch ph¸t triÓn KT - XH ®Õn 2010 .........................................................42 2.2.1. Tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ...................................................................................42 2.2.2. §« thÞ ho¸ ............................................................................................................42 2.2.3. C«ng nghiÖp ho¸ ..................................................................................................45 2.2.4. Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng........................................................................................47 2.2.5. N«ng - l©m nghiÖp ...............................................................................................48 2.2.6. Thuû s¶n...............................................................................................................48 2.2.7. Du lÞch .................................................................................................................49 2.3. §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng do quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi ë Vïng KTT§PN ...................................................................................................49 2.3.1. C¸c t¸c ®éng tÝch cùc...........................................................................................50 2.3.2. C¸c t¸c ®éng tiªu cùc...........................................................................................50 Ch−¬ng Ba §¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng n−íc mÆt, n−íc ngÇm ë Vïng Kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam 3.1. C¸c nguån g©y « nhiÔm n−íc mÆt, n−íc ngÇm .........................................64 3.2. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng n−íc ..........................................65 3.2.1. ¶nh h−ëng thñy triÒu vµ vÊn ®Ò « nhiÔm trong l−u vùc §ång Nai - Sµi Gßn .....65 3.2.2. ¶nh h−ëng cña c¸c yÕu tè sinh - ®Þa - hãa ®Õn chÊt l−îng n−íc l−u vùc §ång Nai - Sµi Gßn .......................................................................................................................66 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp ii
  7. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” 3.3. DiÔn biÕn chÊt l−îng n−íc theo kh«ng gian ...........................................67 3.3.1. DiÔn biÕn « nhiÔm h÷u c¬ theo dßng s«ng ..........................................................67 3.3.2. Møc ®é phó d−ìng hãa theo dßng s«ng...............................................................70 3.3.3. DiÔn biÕn nhiÔm mÆn theo dßng s«ng ................................................................71 3.3.4. DiÔn biÕn møc ®é axit ho¸...................................................................................72 3.3.5. DiÔn biÕn chÊt r¾n l¬ löng....................................................................................75 3.3.6. ¤ nhiÔm do vi sinh...............................................................................................76 3.4. ¤ nhiÔm nguån n−íc mÆt do ho¸ chÊt cã ®éc h¹i ..................................76 3.4.1. C¸c nguån g©y « nhiÔm do ho¸ chÊt ®éc h¹i .......................................................76 3.4.2. ¤ nhiÔm s«ng §ång Nai do ho¸ chÊt ®éc h¹i......................................................78 3.4.3. ¤ nhiÔm s«ng Sµi Gßn do ho¸ chÊt ®éc h¹i ........................................................79 3.4.4. KÕt luËn chung vÒ hiÖn tr¹ng « nhiÔm c¸c s«ng trong l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn do c¸c hãa chÊt ®éc h¹i ....................................................................................81 3.5. HiÖn tr¹ng « nhiÔm c¸c hå vµ kªnh r¹ch ë Vïng KTT§PN ...................81 3.5.1. ChÊt l−îng n−íc c¸c hå .......................................................................................81 3.5.2. ¤ nhiÔm c¸c kªnh r¹ch ........................................................................................83 3.6. Ph©n vïng chÊt l−îng n−íc l−u vùc §ång Nai - Sµi Gßn .......................85 3.6.1. Ph−¬ng ph¸p luËn vÒ ph©n vïng chÊt l−îng n−íc l−u vùc s«ng §N - SG ...........85 3.6.2. Ph©n lo¹i chÊt l−îng n−íc vµ ph©n vïng chÊt l−îng n−íc c¸c s«ng lín ë l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn ..............................................................................................88 3.6.3. Dù b¸o « nhiÔm do chÊt th¶i tõ th−îng nguån ®−a vÒ vïng cöa s«ng §ång Nai – Sµi Gßn ..........................................................................................................................90 3.6.4. Dù b¸o vÒ lan truyÒn dÇu do sù cè trµn dÇu.........................................................94 3.6.5. §Ò xuÊt ph©n vïng vµ quy ho¹ch chÊt l−îng n−íc trong l−u vùc s«ng §ång Nai – Sµi Gßn...........................................................................................................................97 3.7. Tµi nguyªn n−íc ngÇm ë Vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam .............99 3.7.1. HiÖn tr¹ng tµi nguyªn n−íc ngÇm........................................................................99 3.7.2. DiÔn biÕn tµi nguyªn n−íc ngÇm .......................................................................106 3.7.3. §¸nh gi¸ tæng hîp vÒ chÊt l−îng n−íc ngÇm ë Vïng KTT§PN ......................114 Ch−¬ng Bèn HiÖn tr¹ng vµ diÔn biÕn m«i tr−êng biÓn vµ ®íi bê ë vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam 4.1. §Æc ®iÓm m«i tr−êng vïng cöa s«ng, ven biÓn vµ tµi nguyªn thuû sinh .............................................................................................................................117 4.1.1. §Æc ®iÓm m«i tr−êng ven biÓn Vïng KTT§PN ................................................117 4.1.2. HiÖn tr¹ng tµi nguyªn thuû sinh khu vùc ven biÓn ............................................118 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp iii
  8. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” 4.2. DiÔn biÕn « nhiÔm biÓn vµ cöa s«ng ............................................................124 4.2.1. DiÔn biÕn chÊt l−îng n−íc vïng cöa s«ng §ång Nai - Sµi Gßn t¹i CÇn Giê.....124 4.2.2. DiÔn biÕn chÊt l−îng n−íc biÓn ven bê Vïng KTT§PN theo kh«ng gian ........125 4.3. T¸c ®éng m«i tr−êng vµ suy tho¸i tµi nguyªn sinh vËt ven biÓn vµ cöa s«ng ë Vïng KTT§PN ..................................................................................... 129 4.3.1. Suy gi¶m tµi nguyªn sinh vËt trªn c¹n ...............................................................129 4.3.2 Suy gi¶m tµi nguyªn thñy sinh............................................................................130 Ch−¬ng N¨m ®¸nh gi¸ diÔn biÕn « nhiÔm m«i tr−êng kh«ng khÝ ë Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam 5.1. HiÖn tr¹ng vµ diÔn biÕn « nhiÔm kh«ng khÝ khu ®« thÞ ......................131 5.1.1. HiÖn tr¹ng chÊt l−îng kh«ng khÝ khu vùc d©n c− ë ®« thÞ.................................131 5.1.2. DiÔn biÕn « nhiÔm kh«ng khÝ khu vùc d©n c− ...................................................134 5.2. HiÖn tr¹ng vµ diÔn biÕn « nhiÔm kh«ng khÝ ë c¸c khu c«ng nghiÖp ..136 5.2.1. HiÖn tr¹ng « nhiÔm kh«ng khÝ khu c«ng nghiÖp ...............................................136 5.2.2. DiÔn biÕn « nhiÔm kh«ng khÝ ë khu vùc c«ng nghiÖp .......................................140 5.3. HiÖn tr¹ng vµ diÔn biÕn « nhiÔm kh«ng khÝ giao th«ng ....................142 5.3.1. HiÖn tr¹ng « nhiÔm kh«ng khÝ do ho¹t ®éng giao th«ng ...................................142 5.3.2. DiÔn biÕn « nhiÔm kh«ng khÝ khu vùc giao th«ng.............................................144 5.4. Ph©n vïng chÊt l−îng kh«ng khÝ vµ b¶n ®å « nhiÔm kh«ng khÝ ....146 Ch−¬ng S¸u HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o gia t¨ng chÊt th¶i ®Õn n¨m 2010 ë vïng kinh tÕ träng ®iÓm PhÝa Nam 6.1. HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o t¶i l−îng « nhiÔm do n−íc th¶i ®« thÞ ..........153 6.1.1. HiÖn tr¹ng hÖ thèng tho¸t vµ xö lý n−íc th¶i.....................................................153 6.1.2. Dù b¸o l−u l−îng vµ t¶i l−îng « nhiÔm do n−íc th¶i sinh ho¹t .........................153 6.2. HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o t¶i l−îng « nhiÔm do n−íc th¶i c«ng nghiÖp ..158 6.2.1. Thµnh phÇn n−íc th¶i c«ng nghiÖp ë Vïng KTT§PN ......................................158 6.2.2. L−u l−îng n−íc th¶i tõ c¸c KCN tËp trung........................................................159 6.2.3. L−u l−îng vµ t¶i l−îng « nhiÔm do n−íc th¶i c«ng nghiÖp ngoµi KCN ............162 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp iv
  9. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” 6.2.4. HiÖn tr¹ng xö lý n−íc th¶i t¹i c¸c KCN ë Vïng KTT§PN ...............................168 6.3. HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o chÊt th¶i r¾n sinh ho¹t .....................................171 6.3.1. Khèi l−îng chÊt th¶i r¾n sinh ho¹t.....................................................................171 6.3.2. Tû lÖ chÊt th¶i nguy h¹i trong r¸c sinh ho¹t ......................................................172 6.3.3. Thµnh phÇn chÊt th¶i r¾n ®« thÞ .........................................................................173 6.3.4. HiÖn tr¹ng thu gom, vËn chuyÓn CTR ë c¸c ®« thÞ trong Vïng KTT§PN........174 6.3.5. HiÖn tr¹ng xö lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ ..................................................................178 6.3.6. Dù b¸o chÊt th¶i r¾n ®« thÞ Vïng KTT§PN ®Õn n¨m 2010 ..............................180 6.4. HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o chÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp ................................181 6.4.1. HiÖn tr¹ng ph¸t sinh chÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp .................................................181 6.4.2. Dù b¸o khèi l−îng chÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp n¨m 2010...................................184 6.5. HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o chÊt th¶i nguy h¹i ë Vïng KTT§PN ..................185 6.6. HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o khÝ th¶i ë Vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam .........188 6.6.1. C¸c nguån khÝ th¶i.............................................................................................188 6.6.2. Dù b¸o vÒ t¶i l−îng khÝ th¶i ®Õn 2010...............................................................189 6.7. §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng vµ dù b¸o chÊt th¶i r¾n y tÕ Vïng KTT§PN ®Õn n¨m 2010......................................................................................................................194 6.7.1. Ho¹t ®éng y tÕ trong Vïng KTT§PN................................................................194 6.7.2. Khèi l−îng chÊt th¶i r¾n y tÕ .............................................................................195 6.7.3. Dù b¸o l−îng chÊt th¶i r¾n y tÕ ®Õn n¨m 2010 ..................................................196 6.7.4. DiÔn biÕn khèi l−îng chÊt th¶i r¾n y tÕ ë Vïng KTT§PN tõ n¨m 1997-2010..196 Ch−¬ng b¶y HiÖn tr¹ng vµ diÔn biÕn rõng vµ ®a d¹ng sinh häc ë Vïng Kinh tÕ träng ®iÓm phÝa nam 7.1. DiÔn biÕn tµi nguyªn rõng ............................................................................197 7.1.1. HiÖn tr¹ng rõng..................................................................................................197 7.1.2. DiÔn biÕn rõng ...................................................................................................199 7.1.3. Ph©n tÝch nh÷ng nguyªn nh©n diÔn biÕn rõng ...................................................201 7.1.4. Gi¸ trÞ m«i tr−êng cña rõng vµ ®Þnh h−íng b¶o vÖ rõng....................................202 7.2. C¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn - v−ên quèc gia ........................................203 7.2.1. V−ên Quèc gia C¸t Tiªn ....................................................................................203 7.2.2. Khu b¶o tån thiªn nhiªn B×nh Ch©u-Ph−íc Böu ................................................205 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp v
  10. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” 7.2.3.Rõng ngËp mÆn CÇn Giê.....................................................................................206 7.2.4. V−ên Quèc gia C«n §¶o ...................................................................................207 7.3. DiÔn biÕn tµi nguyªn thuû sinh ...................................................................209 7.3.1. DiÔn biÕn tµi nguyªn thuû sinh trªn c¸c hÖ thèng s«ng chÝnh...........................209 7.3.2. DiÔn biÕn tµi nguyªn thuû sinh vïng cöa s«ng, ven biÓn ..................................217 7.4. Dù b¸o diÔn biÕn ®a d¹ng sinh häc ®Õn n¨m 2010 .....................................220 Ch−¬ng T¸m T¸c ®éng m«i tr−êng do c«ng nghiÖp ho¸, §« thÞ ho¸ ®Õn søc khoÎ ë VïNG KINH TÕ TRäNG §IÓM PHÝA NAM 8.1. HiÖn tr¹ng « nhiÔm m«i tr−êng lao ®éng t¹i Vïng KTT§PN..............221 8.1.1. ¤ nhiÔm m«i tr−êng lao ®éng t¹i ngµnh dÖt, may .............................................221 8.1.2. ¤ nhiÔm m«i tr−êng lao ®éng t¹i ngµnh nhùa - cao su......................................222 8.1.3. ¤ nhiÔm m«i tr−êng lao ®éng t¹i ngµnh chÕ biÕn gç - giÊy ..............................222 8.1.4. ¤ nhiÔm m«i tr−êng lao ®éng t¹i ngµnh c¬ khÝ.................................................223 8.1.5. ¤ nhiÔm m«i tr−êng lao ®éng t¹i ngµnh xi m¨ng..............................................224 8.1.6. ¤ nhiÔm m«i tr−êng lao ®éng t¹i ngµnh chÕ biÕn thùc phÈm............................225 8.1.7. ¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i ngµnh ®iÖn tö...............................................................226 8.1.8. ¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i ngµnh s¶n xuÊt thÐp.....................................................226 8.1.9. ¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i ngµnh s¶n xuÊt sµnh sø - thuû tinh..............................227 8.1.10. ¤ nhiÔm m«i tr−êng trong ngµnh hãa chÊt.....................................................228 8.1.11. ¤ nhiÔm m«i tr−êng trong ngµnh s¶n xuÊt ho¸ chÊt b¶o vÖ thùc ....................228 8.1.12. ¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i v¨n phßng.................................................................228 8.1.13. NhËn xÐt chung................................................................................................229 8.2. T×nh h×nh bÖnh nghÒ nghiÖp t¹i Vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam...230 8.2.1. T×nh h×nh chung.................................................................................................230 8.2.2. T×nh h×nh bÖnh nghÒ nghiÖp ë c¸c ®Þa ph−¬ng..................................................232 8.2.3. NhËn xÐt chung..................................................................................................233 8.3. DiÔn biÕn c¸c bÖnh ®−êng n−íc ..................................................................234 8.4. C¸c bÖnh do vËt truyÒn trung gian..........................................................235 8.5. C¸c bÖnh do « nhiÔm nguån n−íc do ho¸ chÊt ......................................236 8.6. DiÔn biÕn c¸c bÖnh do « nhiÔm kh«ng khÝ................................................236 8.7. kÕt luËn vÒ C¸c vÊn ®Ò søc khoÎ m«i tr−êng ë vïng KTT§PN ..........237 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp vi
  11. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” Ch−¬ng chÝn §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý vµ quy ho¹ch §Ó B¶o vÖ m«i tr−êng Vïng KINH TÕ TRäNG §IÓM PHÝA NAM 9.1. C¸c gi¶i ph¸p vÒ khoa häc qu¶n lý m«i tr−êng ...................................239 9.1.1. G¾n kÕt quy ho¹ch ph¸t triÓn KT-XH víi BVMT .............................................239 9.1.2. §Þnh h−íng b¶o vÖ m«i tr−êng n−íc .................................................................242 9.1.3. C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i tr−êng kh«ng khÝ .....................................................246 9.1.4. Nghiªn cøu c¬ së KHCN b¶o vÖ m«i tr−êng ven biÓn ......................................247 9.1.5. B¶o vÖ vµ ph¸t triÓn tµi nguyªn rõng .................................................................251 9.1.6. Nghiªn cøu hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý tæng hîp m«i tr−êng toµn Vïng KTT§PN......................................................................................................................252 9.1.7. ThiÕt lËp c¬ së d÷ liÖu phôc vô qu¶n lý m«i tr−êng, sö dông hîp lý tµi nguyªn thiªn nhiªn Vïng KTT§PN.........................................................................................253 9.1.8. Ph¸t triÓn m« h×nh hãa trong qu¶n lý tæng hîp m«i tr−êng Vïng KTT§PN ...255 9.1.9. ThiÕt lËp vµ ho¹t ®éng HÖ thèng Quan tr¾c M«i tr−êng Vïng KTT§PN .........257 9.1.10. TÝch cùc thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh, chØ thÞ, chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc vÒ xö lý c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh g©y « nhiÔm nghiªm träng .........................................259 9.2. C¸c gi¶i ph¸p vÒ quy ho¹ch m«i tr−êng ..................................................260 9.2.1. Quy ho¹ch tæng thÓ Vïng KTT§PN .................................................................260 9.2.2. §Ò xuÊt c¸c quy ho¹ch chuyªn ngµnh ...............................................................271 Ch−¬ng M−êi §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ ®Ó b¶o vÖ m«i tr−êng vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa nam 10.1. Kh¸i qu¸t chung ............................................................................................289 10.1.1. §¸nh gi¸ chung vÒ hiÖn tr¹ng c«ng nghÖ m«i tr−êng ¸p dông ë Vïng KTT§PN .289 10.1.2. C¸c ®Þnh h−íng chÝnh vÒ c«ng nghÖ b¶o vÖ m«i tr−êng .................................291 10.2. C«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i ®« thÞ tËp trung cho c¸c ®« thÞ lín ë Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa nam ..................................................................292 10.2.1. Thµnh phÇn n−íc th¶i ®« thÞ trong Vïng KTT§PN ........................................292 10.2.2. HiÖn tr¹ng vµ dù b¸o l−u l−îng n−íc th¶i sinh ho¹t t¹i c¸c ®« thÞ ë Vïng KTT§PN......................................................................................................................293 10.3. C«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i c«ng nghiÖp côc bé vµ tËp trung .......300 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp vii
  12. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” 10.3.1. C«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i tËp trung cho c¸c khu c«ng nghiÖp ®iÓn h×nh ë Vïng KTT§PN......................................................................................................................300 10.3.2. C«ng nghÖ xö lý cho mét sè ngµnh c«ng nghiÖp ®iÓn h×nh.............................301 10.4. §Ò xuÊt C¸c gi¶i ph¸p vµ C«ng nghÖ kiÓm so¸t « nhiÔm kh«ng khÝ ë Vïng KTT§PN ...........................................................................................................306 10.4.1. Chän lùa nhiªn liÖu phï hîp............................................................................306 10.4.2. Sö dông c¸c kü thuËt xö lý khÝ th¶i hiÖn ®¹i vµ phï hîp .................................306 10.5. BiÖn ph¸p qu¶n lý vµ xö lý chÊt th¶i r¾n t¹i Vïng KTT§PN ............310 10.5.1. Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n........................................................................................310 10.5.2. Xö lý chÊt th¶i r¾n ...........................................................................................311 10.5.3. §Ò xuÊt vÞ trÝ c¸c tr¹m xö lý chÊt th¶i r¾n .......................................................316 10.6. Phßng chèng sù cè m«i tr−êng ë Vïng KTT§PN ..................................317 10.6.1. Phßng chèng sù cè « nhiÔm m«i tr−êng diÖn réng..........................................317 10.6.2. Phßng chèng ch¸y, næ......................................................................................317 10.7. KiÓm so¸t « nhiÔm m«i tr−êng trong c«ng nghiÖp dÇu khÝ ............318 10.7.1. KiÓm so¸t chÊt th¶i ..........................................................................................318 10.7.2. KÕ ho¹ch øng cøu sù cè trµn dÇu.....................................................................319 Ch−¬ng m−êi mét §Ò xuÊt quy ho¹ch hÖ thèng quan tr¾c m«i tr−êng ë Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam (vµ më réng cho l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn) ®Õn n¨m 2010 11.1. Tæ chøc hÖ thèng quan tr¾c .....................................................................328 11.2. TÝnh cÊp thiÕt..................................................................................................330 11.3. C¸c môc tiªu c¬ b¶n............................................................................................331 11.4. m¹ng l−íi quan tr¾c chÊt l−îng n−íc .................................................332 11.4.1. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng n−íc trong Vïng KTT§PN vµ l−u vùc §ång Nai - Sµi Gßn......................................................................................................332 11.4.2. C¸c lo¹i tr¹m trong M¹ng l−íi Quan tr¾c M«i tr−êng n−íc t¹i l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn......................................................................................................333 11.4.3. TÇn suÊt quan tr¾c............................................................................................336 11.4.4. C¸c th«ng sè quan tr¾c chän läc......................................................................337 11.4.5. §o ®¹c thuû v¨n ...............................................................................................338 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp viii
  13. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” 11.4.6. Xö lý vµ l−u tr÷ sè liÖu ....................................................................................338 11.5. M¹ng l−íi Quan tr¾c chÊt l−îng kh«ng khÝ ë Vïng KTT§PN .........338 11.5.1. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng kh«ng khÝ trong Vïng KTT§PN.........338 11.5.2. C¸c lo¹i tr¹m trong M¹ng l−íi quan tr¾c chÊt l−îng kh«ng khÝ trong Vïng KTT§PN......................................................................................................................339 11.5.3. C¸c th«ng sè quan tr¾c chän läc......................................................................340 11.5.4. TÇn suÊt qu¹n tr¾c............................................................................................341 11.5.5. Quan tr¾c hç trî (quan tr¾c vi khÝ hËu)............................................................341 11.6. M¹ng l−íi quan tr¾c m«i tr−êng ®Êt trong Vïng KTT§PN .............341 11.6.1. C¸c nguån g©y « nhiÔm vµ suy tho¸i ®Êt .........................................................341 11.6.2. C¸c lo¹i tr¹m (®iÓm) quan tr¾c m«i tr−êng ®Êt................................................341 11.6.3. VÞ trÝ c¸c ®iÓm quan tr¾c m«i tr−êng ®Êt.........................................................342 11.6.4. TÇn suÊt quan tr¾c............................................................................................342 11.6.5. C¸c th«ng sè quan tr¾c chän läc......................................................................342 11.6.6. Ph−¬ng ph¸p quan tr¾c.....................................................................................343 11.7. Quan tr¾c ®a d¹ng snh häc .......................................................................343 11.7.1. C¸c ngyuªn nh©n g©y suy tho¸ tµi nguyªn sinh vËt vµ ®a d¹ng sinh häc ........343 11.7.2. VÞ trÝ c¸c ®iÓm quan tr¾c §DSH......................................................................343 11.7.3. C¸c th«ng sè quan tr¾c.....................................................................................344 11.7.4 TÇn suÊt quan tr¾c.............................................................................................344 11.7.5. Ph−¬ng ph¸p quan tr¾c.....................................................................................344 11.8. Quan tr¾c chÊt th¶i r¾n .............................................................................345 11.8.1. C¸c nguån ph¸t sinh chÊt th¶i r¾n ë Vïng KTT§PN ......................................345 11.8.2. VÞ trÝ c¸c ®iÓm quan tr¾c .................................................................................345 11.8.3. C¸c th«ng sè quan tr¾c chän läc......................................................................346 11.8.4. TÇn suÊt quan tr¾c............................................................................................346 11.8.5. Ph−¬ng ph¸p quan tr¾c.....................................................................................346 11.9. C¸c biÖn ph¸p chung trong hÖ thèng quan tr¾c m«i tr−êng ë Vïng KTT§PN ......................................................................................................................346 11.9.1. C¸c biÖn ph¸p vÒ kü thuËt................................................................................346 11.9.3. Dù tÝnh kinh phÝ ...............................................................................................347 KÕt luËn phÇn III ..............................................................................................349 Tµi liÖu tham kh¶o.........................................................................................351 Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp ix
  14. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” Lêi nãi ®Çu Thùc hiÖn nhiÖm vô nghiªn cøu “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam (Vïng KTT§PN)” trong NhiÖm vô cÊp Nhµ n−íc “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng khu vùc träng ®iÓm ph¸t triÓn KTXH cña hai vïng tam gi¸c phÝa B¾c vµ phÝa Nam”, trong thêi gian tõ th¸ng VI ®Õn th¸ng XII n¨m 2003, ViÖn M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn BÒn v÷ng (VESDI) ®· kÕt hîp víi Ph©n viÖn C«ng nghÖ míi vµ B¶o vÖ M«i tr−êng - Bé Quèc phßng; Trung t©m C«ng nghÖ M«i tr−êng - Héi BVTN vµ MT ViÖt Nam; ViÖn M«i tr−êng - Tµi nguyªn - §HQG Tp. Hå ChÝ Minh; Trung t©m B¶n ®å Tµi nguyªn – Bé NN vµ PTNT ®· tiÕn hµnh khèi l−îng lín c¸c c«ng t¸c: - Thu thËp, xö lý tµi liÖu tõ c¸c viÖn, tr−êng, tØnh, thµnh phè vÒ c¸c thµnh phÇn m«i tr−êng; - Kh¶o s¸t, ph©n tÝch bæ sung vÒ hiÖn tr¹ng m«i tr−êng kh«ng khÝ, n−íc, ®Êt, tµi nguyªn sinh vËt ë toµn Vïng KTT§PN (Tp. Hå ChÝ Minh, §ång Nai, B×nh D−¬ng, Bµ RÞa - Vòng Tµu), träng t©m lµ 30 KCN, 4 ®« thÞ lín vµ c¸c s«ng, b·i biÓn chÝnh trong Vïng; - Kh¶o s¸t, tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh c¸c nguån n−íc th¶i, chÊt th¶i r¾n, khÝ th¶i ë 30 KCN, KCX lín vµ c¸c khu xö lý r¸c chÝnh ë c¶ 4 tØnh, thµnh phè; - Kh¶o s¸t, x¸c ®Þnh khèi l−îng, thµnh phÇn chÊt th¶i r¾n ®« thÞ, c«ng nghiÖp, y tÕ ë c¸c tØnh, thµnh phè; - Nghiªn cøu ®¸nh gi¸ diÔn biÕn chÊt l−îng kh«ng khÝ, chÊt l−îng n−íc trong Vïng tõ n¨m 1995 ®Õn nay, nhÊt lµ tõ n¨m 1998 - 2002; - Kh¶o s¸t, ph©n tÝch bæ sung vµ ®¸nh gi¸ diÔn biÕn tµi nguyªn sinh vËt ë c¸c hÖ sinh th¸i chÝnh trong Vïng; - Nghiªn cøu dù b¸o t¶i l−îng vµ l−u l−îng « nhiÔm tõ c¸c nguån th¶i trong Vïng ®Õn n¨m 2010; - Nghiªn cøu, dù b¸o t¸c ®éng do c«ng nghiÖp ho¸, ®« thÞ ho¸ ®Õn m«i tr−êng, tµi nguyªn vµ søc khoÎ nh©n d©n trong Vïng; - Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p vÒ khoa häc, quy ho¹ch vµ qu¶n lý m«i tr−êng toµn Vïng; - Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p vÒ c«ng nghÖ vÒ BVMT toµn Vïng; - Nghiªn cøu x©y dùng c¸c b¶n ®å sè ho¸ theo kü thuËt GIS vÒ chÊt l−îng n−íc, chÊt l−îng kh«ng khÝ, thæ nh−ìng, b¶n ®å hiÖn tr¹ng vµ quy ho¹ch sö dông ®Êt cña Vïng; KÕt qu¶ nghiªn cøu ®−îc tr×nh bµy chi tiÕt trong 12 b¸o c¸o chuyªn ®Ò kÌm theo. B¸o c¸o tæng hîp nµy ph¶n ¸nh kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c ®¬n vÞ tham ra thùc hiÖn ®Ò tµi theo sù chØ ®¹o chung cña PGS.TS. Lª Tr×nh, theo ®Ò c−¬ng nhiÖm vô ®−îc GS.TSKH Ph¹m Ngäc §¨ng - Chñ tr× dù ¸n giao. KÕt qu¶ nghiªn cøu cã nhiÒu néi dung, quan ®iÓm vµ nhÊt lµ cã sè liÖu míi víi nhiÒu tÝnh to¸n ®Þnh l−îng cã tÝnh hÖ thèng, tÝnh dù b¸o nªn cã thÓ phôc vô tèt cho c«ng t¸c b¶o vÖ m«i tr−êng, ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë Vïng KTT§PN - còng nh− tõng tØnh, thµnh phè trong Vïng. Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp
  15. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” Ch−¬ng Mét Kh¸i qu¸t vÒ m«i tr−êng tù nhiªn Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam 1.1. VÞ trÝ Vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam Vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam (KTT§PN) bao gåm toµn bé c¸c tØnh B×nh D−¬ng, §ång Nai, Bµ RÞa - Vòng Tµu vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh n»m ë §«ng Nam Bé, trong l−u vùc s«ng §ång Nai – Sµi Gßn (H×nh 1.1 vµ 1.2). Giíi h¹n cña Vïng n»m tõ 10020 - 11030 vÜ ®é B¾c vµ tõ 106020 - 107030 kinh ®é §«ng, phÝa B¾c gi¸p c¸c tØnh L©m §ång, B×nh Ph−íc; phÝa §«ng gi¸p tØnh B×nh ThuËn; phÝa T©y gi¸p tØnh Long An vµ T©y Ninh; phÝa Nam gi¸p tØnh TiÒn Giang vµ biÓn §«ng. PhÇn lín Vïng KTT§PN n»m ë h¹ l−u hÖ thèng s«ng §ång Nai - Sµi Gßn; mét phÇn phÝa §«ng Nam thuéc Bµ RÞa - Vòng Tµu n»m trong l−u vùc c¸c s«ng Ray, Dinh (H×nh 1.2). Vïng KTT§PN cã tæng diÖn tÝch vµo kho¶ng 12.660 km2 (chiÕm 3,8% diÖn tÝch c¶ n−íc) vµ d©n sè lµ 9.027 triÖu ng−êi vµo n¨m 2001 vµ ®¹t 10,1 triÖu ng−êi vµo n¨m 2002, chiÕm 12,5% sè d©n c¶ n−íc. Tõ n¨m 2003, Vïng KTT§PN më réng ®Õn c¸c tØnh T©y Ninh, B×nh Ph−íc (ë §«ng Nam Bé) vµ Long An (ë §ång b»ng s«ng Cöu Long). §Ò tµi nµy chØ nghiªn cøu Vïng KTT§PN víi 4 tØnh, thµnh phè tr−íc ®©y. Sè ®¬n vÞ hµnh chÝnh cña Vïng KTT§PN ®−îc tr×nh bµy trong B¶ng 1.1. B¶ng 1.1: DiÖn tÝch, d©n sè, ®¬n vÞ hµnh chÝnh ph©n theo ®Þa ph−¬ng ë Vïng KTT§PN n¨m 2001 TØnh, thµnh DiÖn D©n sè Thµnh QuËn ThÞ HuyÖn Ph−êng ThÞ X· phè tÝch (ngµn phè x· trÊn 2 (km ) ng−êi) Tp. Hå ChÝ 2.095,0 5.378 1 18 5 238 4 61 Minh B×nh D−¬ng 2.695,5 743 1 6 5 8 66 §ång Nai 5.894,7 2.067 1 8 23 7 133 Bµ RÞa - 1.975,2 839 1 1 5 16 5 48 Vòng Tµu Tæng 12.660,4 9.027 3 17 2 24 282 24 308 Nguån: Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2001 - NXB Thèng kª, 2002 Do cã tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, thÞ tr−êng lín, chÝnh s¸ch kinh tÕ cëi më vµ nguån nh©n lùc dåi dµo, Vïng KTT§PN cã nhiÒu lîi thÕ ph¸t triÓn so víi c¸c vïng kh¸c trong n−íc. §©y lµ vïng cã tiÒm lùc kinh tÕ lín nhÊt vµ ph¸t triÓn n¨ng ®éng nhÊt c¶ n−íc trong 10 n¨m qua. Víi sè d©n chØ chiÕm 12,50% d©n sè c¶ n−íc nh−ng GDP cña Vïng KTT§PN chiÕm gÇn 40% tæng GDP c¶ n−íc (n¨m 2002). Tèc ®é t¨ng GDP trung b×nh cña c¸c tØnh, thµnh phè trong vïng giai ®o¹n 1996 - 2000 lµ 8 - 9%/n¨m vµ giai ®o¹n 2001 - 2003 lµ 9 - 10%/n¨m. GDP theo ®Çu ng−êi cña tõng ®Þa ph−¬ng trong n¨m 2002 lµ 1.200 USD (Tp. Hå ChÝ Minh), 2.200 USD (Bµ RÞa - Vòng Tµu), 1.850 USD (B×nh D−¬ng) vµ 750 USD (§ång Nai). Møc nµy cao gÊp 1,8 - 5,5 lÇn trung b×nh c¶ n−íc (kho¶ng 400 USD vµo n¨m 2002). Møc t¨ng GDP hµng n¨m trong giai ®o¹n 2001 - 2010 dù tÝnh lµ 8 - 10%/n¨m. Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp 1
  16. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” H×nh 1.1 VÞ trÝ Vïng KTT§PN trªn b¶n ®å ViÖt Nam Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp 2
  17. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” H×nh 1.2 VÞ trÝ Vïng KTT§PN trong l−u vùc §ång Nai – Sµi Gßn Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp 3
  18. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” Møc ®ãng gãp ng©n s¸ch cña Vïng KTT§PN chiÕm trªn 40% møc thu ng©n s¸ch Nhµ n−íc, trong ®ã Tp. Hå ChÝ Minh ®· ®ãng gãp ®Õn 25% tæng ng©n s¸ch Nhµ n−íc. Vµo n¨m 2002, trong sè 5 tØnh, thµnh phè cã møc ®ãng gãp cho Nhµ n−íc cao h¬n møc nhËn l¹i tõ Nhµ n−íc cã 4 tØnh trong Vïng KTT§PN (®Þa ph−¬ng cßn l¹i lµ Hµ Néi). §Õn n¨m 2010 møc ®ãng gãp cho ng©n s¸ch Nhµ n−íc cña Vïng KTT§PN −íc tÝnh lªn tíi 50% tæng thu ng©n s¸ch Nhµ n−íc. MÆc dï vËy, do tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ nhanh nh−ng c¬ së h¹ tÇng cßn h¹n chÕ, b¶o vÖ m«i tr−êng ch−a ®−îc g¾n kÕt víi ph¸t triÓn kinh tÕ nªn Vïng KTT§PN ®ang vµ sÏ gÆp nhiÒu th¸ch thøc lín ®èi víi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 1.2. ChÕ ®é thuû v¨n S«ng Sµi Gßn b¾t nguån tõ c¸c suèi Tonle Chµm, r¹ch Chµm ë biªn giíi ViÖt Nam - Campuchia (®Þa phËn huyÖn Léc Ninh tØnh B×nh Ph−íc) ch¶y vµo hå DÇu TiÕng sau ®ã lµm thµnh ranh giíi tù nhiªn gi÷a c¸c tØnh T©y Ninh - B×nh D−¬ng vµ B×nh D−¬ng - Tp. Hå ChÝ Minh, qua trung t©m Tp. Hå ChÝ Minh råi hîp l−u víi s«ng §ång Nai t¹i Nam C¸t L¸i (ng· ba §Ìn §á). S«ng §ång Nai b¾t nguån tõ Nam T©y Nguyªn. ë th−îng l−u cã hai nh¸nh chÝnh lµ §a Nhim vµ §a Dung b¾t nguån tõ cao nguyªn L©m Viªn (huyÖn L¹c D−¬ng, L©m Hµ, Tp. §µ L¹t - tØnh L©m §ång) ch¶y qua vïng §«ng B¾c tØnh L©m §ång, råi lµm ranh giíi tù nhiªn gi÷a c¸c huyÖn Di Linh, B¶o L©m, C¸t Tiªn, Da Teh cña L©m §ång víi c¸c huyÖn Dak Nong, Dak Rlap - tØnh Dak N«ng, Bï §¨ng - tØnh B×nh Ph−íc vµ T©n Phó - tØnh §ång Nai, tr−íc khi ®æ vµo hå TrÞ An. Sau hå TrÞ An, s«ng §ång Nai nhËn n−íc tõ s«ng BÐ råi ch¶y qua c¸c huyÖn T©n Uyªn, tØnh B×nh D−¬ng, VÜnh Cöu, Tp. Biªn Hßa, Long Thµnh, Nh¬n Tr¹ch - tØnh §ång Nai vµ quËn 9, quËn 2 - Tp. Hå ChÝ Minh vµ hîp l−u víi s«ng Sµi Gßn ë Nam C¸t L¸i t¹o thµnh s«ng Nhµ BÌ. Tõ Phó Xu©n huyÖn Nhµ BÌ, dßng s«ng chia thµnh nhiÒu nh¸nh, ®æ vµo vÞnh Gµnh R¸i. C¸c nh¸nh chÝnh lµ: Soµi R¹p, Lßng Tµu - Ng· B¶y, §ång Tranh, Gß Da. S«ng La Ngµ ë th−îng l−u cã tªn lµ Da R’Gna b¾t nguån tõ c¸c suèi nhá ë vïng cao nguyªn Di Linh vµ B¶o Léc, B¶o L©m - tØnh L©m §ång, ch¶y vÒ c¸c huyÖn T¸nh Linh, §øc Linh - tØnh B×nh ThuËn, c¸c huyÖn Xu©n Léc, §Þnh Qu¸n - tØnh §ång Nai råi ®æ vµo hå TrÞ An. Hå TrÞ An ®−îc hoµn thµnh vµo n¨m 1987 cã dung tÝch 2,54 tû m3 lµ hå thñy ®iÖn lín nhÊt ë miÒn Nam. S«ng BÐ b¾t nguån tõ Dak R’LÊp (T©y Nam tØnh Daklak) ch¶y qua c¸c huyÖn Bï §¨ng, Ph−íc Long, Léc Ninh, B×nh Long-tØnh B×nh Ph−íc, Phó Gi¸o, T©n Uyªn- tØnh B×nh D−¬ng råi ®æ vµo s«ng §ång Nai ë ®iÓm sau nhµ m¸y thñy ®iÖn TrÞ An. Trªn s«ng BÐ ë ®Þa phËn tØnh B×nh Ph−íc cã hå Th¸c M¬ (dung tÝch 1,2 tû m3) míi ®−îc x©y dùng vµo n¨m 1994. DiÖn tÝch vµ chiÒu dµi cña nh÷ng con s«ng chÝnh trong l−u vùc §ång Nai - Sµi Gßn kh«ng ®−îc thèng nhÊt gi÷a c¸c tµi liÖu (B¶ng 1.2). Ngoµi ra s«ng ThÞ V¶i cã ®é dµi gÇn 50 km b¾t nguån tõ huyÖn Long Thµnh - tØnh §ång Nai ®æ ra VÞnh Gµnh R¸i còng nèi víi c¸c s«ng thuéc vïng cöa s«ng §ång Nai - Sµi Gßn. C¸c s«ng Vµm Cá §«ng, Vµm Cá T©y cã thÓ ®−îc tÝnh vµo l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn. Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp 4
  19. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” B¶ng 1.2: DiÖn tÝch l−u vùc vµ chiÒu dµi c¸c con s«ng chÝnh ë Vïng KTT§PN S«ng chÝnh DiÖn tÝch l−u vùc (km2) ChiÒu dµi (km) §ång Nai 14.800* 14.800** 476* 476** La Ngµ 4.200 4.648 290 290 Sµi Gßn 4.500 4.710 280 280 BÐ 7.650 7.310 350 350 Vµm Cá §«ng 6.300 3.908 283 220 Vµm Cá T©y 6.000 2.2270 235 - Tæng céng 43.450 37.646 Nguån: Quy ho¹ch Tæng thÓ Vïng träng ®iÓm Kinh tÕ phÝa Nam (1995)(cét cã dÊu *) vµ Dù ¸n "M«i tr−êng l−u vùc s«ng Sµi Gßn - §ång Nai do L©m Minh TriÕt chñ nhiÖm XII.2002 (cét cã dÊu **) NÕu tÝnh c¶ c¸c s«ng ®éc lËp ven biÓn Ninh ThuËn, B×nh ThuËn, Bµ RÞa - Vòng Tµu (s«ng C¸i, s«ng Luü, s«ng Quao, s«ng Cµ Ty, s«ng Phan, s«ng Linh, s«ng Bµ §¸p, s«ng Ray, s«ng Dinh.v.v...) th× l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn trong nhiÒu tµi liÖu tÝnh ®Õn 48.268 km2 hoÆc cã tµi liÖu ghi lµ 47.052 km2. C¸c s«ng chÝnh trong l−u vùc §ång Nai - Sµi Gßn ®−îc thÓ hiÖn ë H×nh 1.3. ChÕ ®é dßng ch¶y ë l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo chÕ ®é m−a trªn ®Êt liÒn vµ chÕ ®é triÒu tõ biÓn §«ng. Do vËy chÕ ®é thñy v¨n biÕn ®æi lín theo kh«ng gian vµ thêi gian - m−a nhiÒu th× dßng ch¶y m¹nh, m−a Ýt th× dßng ch¶y yÕu, thuû triÒu m¹nh (triÒu c−êng) th× dßng ch¶y m¹nh h¬n, x©m nhËp s©u vµo ®Êt liÒn, cã biªn ®é lín, khi triÒu kÐm th× ng−îc l¹i. KhÝ hËu trong l−u vùc cã hai mïa chÝnh: (mïa m−a vµ mïa kh«) nªn chÕ ®é dßng ch¶y ë l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn còng h×nh thµnh hai chÕ ®é t−¬ng øng: chÕ ®é dßng ch¶y mïa m−a, chÕ ®é dßng ch¶y mïa kiÖt. Sù biÕn ®æi dßng ch¶y cña hai mïa rÊt t−¬ng ph¶n nhau. 1.2.1. ChÕ ®é thñy v¨n mïa m−a M«®un dßng ch¶y trung b×nh trªn toµn l−u vùc hÖ thèng l−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn kho¶ng 25 l/s/km2, t−¬ng øng víi líp dßng ch¶y 800 mm trªn tæng líp n−íc m−a trung b×nh 2100 mm, ®¹t hÖ sè dßng ch¶y 0,83 thuéc vµo dßng ch¶y lo¹i trung b×nh ë n−íc ta. Do sù ph©n bè l−îng m−a kh«ng ®Òu ë c¸c vïng nªn sù ph©n bè dßng ch¶y còng kh«ng gièng nhau theo c¸c vïng. Qua sè liÖu thùc tÕ cã thÓ x¸c ®Þnh mét sè vïng ®Æc tr−ng nh− sau. • L−u vùc cã m«®un dßng ch¶y nhá S«ng Vµm Cá §«ng, h¹ l−u s«ng §ång Nai - Sµi Gßn cã m«®un dßng ch¶y kho¶ng 15 - 20 l/s.km2, h¹ l−u §a Nhim m«®un dßng ch¶y 20 - 22 l/s.km2. §©y lµ nh÷ng vïng cã hiÖu suÊt dßng ch¶y thÊp (tõ 23 - 33 % l−îng m−a).\ • L−u vùc cã m«®un dßng ch¶y trung b×nh H¹ l−u s«ng BÐ, ven biÓn Vòng Tµu - Tp. Hå ChÝ Minh, th−îng l−u s«ng Sµi Gßn: m«®un dßng ch¶y tõ 18 - 28 l/s.km2. Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp 5
  20. “§¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i tr−êng Vïng KTT§ PhÝa Nam” H×nh 1.3: HÖ thèng c¸c s«ng chÝnh trong l−u vùc §ång Nai - Sµi Gßn Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp 6
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2