intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: "Một số phương hướng và giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế tỉnh Bắc Kạn từ nay đến năm 2010".

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:81

94
lượt xem
12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: "một số phương hướng và giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế tỉnh bắc kạn từ nay đến năm 2010".', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Một số phương hướng và giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế tỉnh Bắc Kạn từ nay đến năm 2010".

  1. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Một số phương hướng và giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế tỉnh Bắc Kạn từ nay đến năm 2010
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ Lêi nãi ®Çu Trong nh÷ng n¨m qua, ChÝnh phñ ViÖt nam ®· tõng b­íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch c¶i c¸ch vµ ®æi míi toµn diÖn nÌn kinh tÕ quèc d©n. Theo nhËn xÐt chung cña c¸c chuyªn gia kinh tÕ th× ViÖt Nam ®· cã b­íc ph¸t triÓn khëi ®Çu tèt ®Ñp, thµnh c«ng lín nhÊt lµ chóng ta ®· b¶o ®¶m ®­îc an ninh l­¬ng thùc, tõng b­íc héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n ®¹t ®­îc rÊt ®¸ng kÓ trong kÕ ho¹ch n¨m n¨m 1991- 1995 lµ 8,2% mét n¨m, n¨m 1996 lµ 9,3%, n¨m 1997 lµ 8.2%, tuy cã sù gi¶m xuèng 5,8% vµo n¨m 1998 vµ 4,8% n¨m 1999, nh­ng l¹i cã xu t¨ng lªn trong n¨m 2000 lµ 6,7%. MÆc dï vËy, s­ ph¸t triÓn kinh tÕ diÔn ra kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c klhu vùc vµ c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc, ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn chªnh lÖch gi÷a ®ång b»ng vµ miÒn nói. §Çu t­ n­íc ngoµi tËp trung chñ yÕu ë c¸c tØnh ®ång b»ng vµ c¸c thµnh phè lín, do ®ã sù tôt hËu cña c¸c tØnh miÒn nói ngµy lín. Trong sè c¸c tØnh miÒn nói th× B¾c K¹n lµ mét tØnh võa ®­îc t¸ch ra tõ hai tØnh Cao B»ng vµ B¾c Th¸i, cho nªn ®Ó b¾t nhÞp víi tèc ®é t¨nh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña c¶ n­íc th× B¾c K¹n cÇn ph¶i cã sù lùa chän ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ thÝch hîp. Víi mong muèn gãp phÇn nhá bÐ cña m×nh nh»m thóc ®Èy t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh B¾c K¹n em ®· m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi: "Mét sè ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh B¾c K¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010". Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ nh»m ®­a ra nh÷ng ph­¬ng h­íng cô thÓ phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ hßan c¶nh cña mét tØnh miÒn nói, ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p thiÕt thùc gãp phÇn thùc hiÖn thµnh c«ng môc tiªu mµ §¹i héi §¶ng IX ®Ò ra lµ t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m 7,2%. §Ò tµi ®­îc nghiªn cøu dùa trªn ph­¬ng ph¸p nh­ qui biÖn chøng, ph©n tÝch vµ tæng hîp, diÔn dÞch vµ qui n¹p, lÞch sö vµ l«gÝc, t­ duy cô thÓ vµ trõu t­îng, quan s¸t vµ thùc nghiÖm cïng víi ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh tÕ vµ ph©n tÝch thèng kª. Néi dung chñ yÕu cña ®Ò tµi bao gåm 3 phÇn: PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. PhÇn II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng t×nh h×nh t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh B¾c K¹n tõ n¨m 1997 ®Õn n¨m 2000. PhÇn III: Mét sè ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh B¾c K¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ §Ò tµi nµy ®ù¬c hoµn thiÖn trong mét thêi gian ng¾n, h¬n n÷a tr×nh ®é vµ n¨ng lùc b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ cho nªn ®Ò tµi kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong sù ®ãng gãp ý kiÕn quý b¸u cña c¸c thÇy c« vµ b¹n ®äc. Qua ®©y em xin ®­îc bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®Õn thÇy gi¸o T.S Phan Kim ChiÕn vµ tËp thÓ anh chÞ em c¸n bé viªn chøc së KH - §T tØnh B¾c K¹n ®· tËn tuþ quan t©m gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ phÇn i Nh÷ng vÊn §Ò c¬ b¶n vÒ t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn Kinh tÕ - x· héi I. T¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ 1/ Kh¸i niÖm ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ: a/ T¨ng tr­ëng kinh tÕ: Lµ sù biÕn ®æi kinh tÕ theo chiÒu h­íng tiÕn bé, më réng qui m« vÒ mÆt sè l­îng cña c¸c yÕu tè cña nÒn kinh tÕ trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh nh­ng trong khu«n khæ gi÷ nguyªn vÒ mÆt c¬ cÊu vµ chÊt l­îng. T¨ng tr­ëng kinh tÕ thùc chÊt lµ sù lín m¹nh cña nÒn kinh tÕ chØ ®¬n thuÇn vÒ mÆt sè l­îng; ®©y lµ sù biÕn ®æi cã ý nghÜa tÝch cùc, mÆc dï nã còng gióp cho x· héi cã thªm c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt cô thÓ ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu ®Æt ra cña c«ng d©n, cña x· héi. §Ó biÓu thÞ sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ, ng­êi ta dïng møc t¨ng thªm cña tæng s¶n l­îng nÒn kinh tÕ cña thêi k× sau so víi thêi k× tr­íc: Yo: Tæng s¶n l­îng thêi k× tr­íc Y1: Tæng s¶n l­îng thêi k× sau Møc t¨ng tr­ëng tuyÖt ®æi :  = Y1 - Yo. Møc T¨ng tr­ëng t­¬ng ®æi: = Y1/ Yo. b/ Ph¸t triÓn kinh tÕ (PTKT): Lµ sù biÕn ®æi kinh tÕ theo chiÒu h­íng tÝch cùc dùa trªn sù biÕn ®æi c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ c¬ cÊu cña c¸c yÕu tè cÊu thµnh cña nÒn kinh tÕ. Nh­ vËy, ®· cã ph¸t triÓn kinh tÕ lµ bao hµm néi dung cña sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ, nh­ng nã ®­îc t¨ng tr­ëng theo mét c¸ch v­ît tréi so sù ®æi míi vÒ khoa häc c«ng nghÖ, do n¨ng suÊt x· héi cao h¬n h¼n vµ cã c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ vµ hiÖu qu¶ h¬n h¼n. Do ®ã, kh¸i niÖm ph¸t triÓn kinh tÕ bao gåm : + Tr­íc hÕt lµ sù t¨ng thªm vÒ khèi l­îng cña c¶i vËt chÊt, dÞch vô vµ sù tiÕn bé vÒ c¬ cÊu kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi. + T¨ng thªm qui m« s¶n l­îng vµ tiÕn bé vÒ c¬ cÊu kinh tÕ x· héi lµ hai mÆt võa phô thuéc l¹i võa ®éc lËp t­¬ng ®èi cña l­îng vµ chÊt. + Sù ph¸t triÓn lµ mét qu¸ tr×nh tiÕn hãa theo thêi gian do nh÷ng nh©n tè néi t¹i cña nÒn kinh tÕ quyÕt ®Þnh. Cã nghÜa lµ ng­êi d©n cña quèc gia ®ã ph¶i lµ nh÷ng thµnh viªn chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn sù biÕn ®æi kinh tÕ cña ®Êt n­íc. + KÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi lµ kÕt qu¶ cña mét qu¸ tr×nh vËn ®éng kh¸ch quan, cßn môc tiªu kinh tÕ x· héi ®Ò ra lµ thÓ hiÖn sù tiÕp cËn tíi c¸c kÕt qu¶ ®ã. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ T¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa cña mçi quèc gia, lµ b­íc ®i tÊt yÕu cña mäi sù biÕn ®æi kinh tÕ tõ thÊp ®Õn cao, theo xu h­íng biÕn ®æi kh«ng ngõng. c/ Ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng: §©y lµ kh¸i niÖm ®ang cßn tiÕp tôc tranh c·i, tuy nhiªn theo Héi ®ång thÕ giíi vÒ m«i trêng vµ ph¸t triÓn th×: Ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng lµ ph¸t triÓn ®¸p øng c¸c nhu cÇu cña hiÖn t¹i mµ kh«ng lµm tæn th­¬ng ®Õn c¸c nhu cÇu cña c¸c thÕ hÖ t­¬ng lai. VÒ mÆt néi dung, ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng lµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ ph¶i ®¸p øng yªu cÇu sau: + Kinh tÕ ph¶i ph¸t triÓn liªn tôc + Kinh tÕ ph¶i ph¸t triÓn víi tèc ®é cao + §¸p øng c¸c nhu cÇu hiÖn t¹i nh­ng kh«ng lµm tæn th­¬ng ®Õn c¸c thÕ hÖ t­¬ng lai. 2/ Nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n vÒ t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ: a/ Quan niÖm nhÊn m¹nh vµo t¨ng tr­ëng: Quan ®iÓm nµy cho r»ng t¨ng thu nhËp lµ quan träng nhÊt, nã nh­ ®Çu tµu, kÐo theo viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c¬ cÊu kinh tÕ vµ x· héi. Thùc tÕ cho thÊy nh÷ng n­íc theo quan ®iÓm nµy ®· ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao, kh«ng ngõng t¨ng thu nhËp. Song còng cho thÊy nh÷ng h¹n chÕ c¬ b¶n sau: + Sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ qu¸ møc nhanh chãng v× nh÷ng ®éng c¬ cã lîi Ých côc bé tr­íc m¾t ®· dÉn ®Õn sù khai th¸c bõa b·i kh«ng chØ trong ph¹m vi quèc gia mµ cßn trªn ph¹m vi quèc tÕ, khiÕn cho nguån tµi nguyªn bÞ kiÖt quÖ vµ m«i tr­êng sinh th¸i bÞ ph¸ huû nÆng nÒ. + Cïng víi sù t¨ng tr­ëng lµ sù bÊt b×nh ®¼ng vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ xuÊt hiÖn, t¹o ra nh÷ng m©u thuÉn vµ xung ®ét g¨y g¾t: Xung ®ét gi÷a khu vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp; xung ®ét gi÷a giai cÊp chñ vµ thî; g¾n víi n¹n thÊt nghiÖp trµn lan; xung ®ét gi÷a c¸c d©n téc, s¾c téc, t«n gi¸o; x¶y ra m©u thuÉn vÒ lîi Ých kinh tÕ - x· héi, do qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng ®Òu t¹o nªn. +T¨ng tr­ëng ®­a l¹i nh÷ng gi¸ trÞ míi, song nã còng ph¸ huû vµ h¹ thÊp mét sè gi¸ trÞ truyÒn thèng tèt ®Ñp cÇn ph¶i b¶o tån vµ ph¸t huy nh­: nÒn gi¸o dôc gia ®×nh, c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn, ®¹o ®øc, thuÇn phong mü tôc, chuÈn mùc cña d©n téc. §ång thêi víi viÖc lµm giµu b»ng bÊt cø gi¸ nµo th× téi ¸c còng ph¸t triÓn; c¸c b¨ng ®¶ng lòng ®o¹n, s¶n xuÊt hµng gi¶, bu«n lËu chÊt ma tuý víi qui m« quèc tÕ sÏ gia t¨ng. +Sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh chãng cßn ®­a l¹i nh÷ng diÔn biÕn khã l­êng tr­íc, c¶ mÆt tèt vµ kh«ng tèt, nªn ®êi sèng kinh tÕ x· héi th­êng bÞ ®¶o lén, mÊt æn ®Þnh, khã cã thÓ l­êng tr­íc ®­îc hËu qu¶. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ b/ Quan ®iÓm nhÊn m¹nh vµo sù b×nh ®¼ng vµ bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi: Sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®ùîc ®Çu t­ dµn ®Òu cho c¸c ngµnh, c¸c vïng vµ sù ph©n phèi ®­îc tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c b×nh qu©n. §¹i bé phËn d©n c­ ®Òu ®­îc ch¨m sãc vÒ v¨n hãa, gi¸o dôc, y tÕ cña Nhµ n­íc, h¹n chÕ tèi ®a sù bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi. H¹n chÕ cña viÖc lùa chän quan ®iÓm nµy lµ nguån lùc h¹n chÕ l¹i bÞ ph©n phèi dµn tr¶i nªn kh«ng thÓ t¹o ra ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng cao vµ viÖc ph©n phèi ®ång ®Òu còng kh«ng t¹o ra ®­îc ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng. c/ Quan ®iÓm ph¸t triÓn toµn diÖn: §©y lµ sù lùa chän trung gian gi÷a hai quan ®iÓm trªn, võa nhÊn m¹nh vÒ sè l­îng võa chó ý vÒ chÊt l­îng cña sù ph¸t triÓn. Theo quan ®iÓm nµy tuy tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cã h¹n chÕ nh­ng c¸c vÊn ®Ò x· héi ®­îc quan t©m gi¶i quyÕt. II . C¸c ®¹i l­îng ®o l­êng sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ T¨ng tr­ëng kinh tÕ ®­îc biÓu hiÖn ë sù t¨ng lªn vÒ s¶n l­îng h»ng n¨m do nÒn kinh tÕ t¹o ra. Do vËy th­íc ®o cña sù t¨ng tr­ëng lµ c¸c ®¹i l­îng sau: Tæng s¶n phÈm trong n­íc (GDP); tæng s¶n phÈm quèc d©n (GNP); s¶n phÈm quèc d©n thuÇn tuý (NNP); thu nhËp quèc d©n s¶n xuÊt (NI) vµ thu nhËp quèc d©n sö dông (NDI). 1/ Tæng s¶n phÈm trong n­íc (Tæng s¶n phÈm quèc néi - GDP): GDP lµ toµn bé gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ dÞch vô míi ®­îc t¹o ra trong n¨m b»ng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt trong ph¹m vi l·nh thæ quèc gia. §¹i l­îng nµy th­êng ®­îc tiÕp cËn theo c¸c c¸ch kh¸c nhau: a/ VÒ ph­¬ng diÖn s¶n xuÊt: Tæng gi¸ trÞ gia t¨ng cña c¸c ngµnh, c¸c khu GDP = vùc s¶n xuÊt vµ dÞch vô trong c¶ n­íc Gi¸ trÞ t¨ng = Gi¸ trÞ s¶n l­îng - Chi phÝ c¸c yÕu tè trung gian (Y) (GO) (IC) b/ VÒ ph­¬ng diÖn tiªu dïng : GDP = C + I + G + (X - M) Trong ®ã: C: Tiªu dïng c¸c hé gia ®×nh G: C¸c kho¶n chi tiªu cña chÝnh phñ I: Tæng ®Çu t­ cho s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp (X - M): XuÊt khÈu rßng trong n¨m c/ VÒ ph­¬ng diÖn thu nhËp: 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ GDP lµ toµn bé gi¸ trÞ mµ c¸c hé gia ®×nh, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc Nhµ n­íc thu ®­îc tõ gi¸ trÞ gia t¨ng ®em l¹i. GDP = Cp + Ip + T Trong ®ã: Cp: c¸c kho¶n chi tiªu mµ c¸c hé gia ®×nh ®­îc quyÒn tiªu dïng Ip: C¸c kho¶n mµ doanh nghiÖp tiÕt kiÖm ®­îc dïng ®Ó ®Çu t­ GDP theo c¸ch x¸c ®Þnh trªn ®· thÓ hiÖn mét th­íc ®o cho sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ do c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trong n­íc t¹o ra, kh«ng ph©n biÖt së h÷u trong hay ngoµi n­íc víi kÕt qu¶ ®ã. Do vËy, GDP ph¶n ¸nh chñ yÕu kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña nÒn kinh tÕ mét n­íc. 2/ Tæng s¶n phÈm quèc d©n (GNP): GNP lµ toµn bé gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ dÞch vô cuèi cïng mµ tÊt c¶ c«ng d©n mét n­íc t¹o ra vµ cã thÓ thu nhËp trong mét n¨m, kh«ng ph©n biÖt s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn trong n­íc hay ngoµi n­íc. Nh­ vËy GNP lµ th­íc ®o s¶n l­îng gia t¨ng mµ nh©n d©n cña mét n­íc thùc sù thu nhËp ®­îc. GNP = GDP + Thu nhËp tµi s¶n rßng tõ n­íc ngoµi Víi ý nghÜa lµ th­íc ®o tæng thu nhËp cña nÒn kinh tÕ, sù gia t¨ng thªm GNP thùc tÕ ®ã chÝnh lµ sù gia t¨ng t¨ng tr­ëng kinh tÕ, nã nãi lªn hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®em l¹i. GNP thùc tÕ lµ GNP ®­îc tÝnh theo gi¸ trÞ cè ®Þnh nh»m ph¶n ¶nh ®óng s¶n l­îng gia t¨ng hµng n¨m lo¹i trõ nh÷ng sai lÖch do sù biÕn ®éng gi¸ c¶ (l¹m ph¸t) t¹o ra, khi tÝnh GNP theo gi¸ thÞ tr­êng th× ®ã lµ GNP danh nghÜa. HÖ sè gi¶m ph¸t lµ tû lÖ GNP danh nghÜa vµ GNP tùc tÕ ë cïng mét thêi ®iÓm. Dïng hÖ sè gi¶m ph¸t ®Ó ®iÒu chØnh GNP danh nghÜa ë thêi ®iÓm gèc, ®Ó x¸c ®Þnh møc t¨ng tr­ëng thùc tÕ vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng qua c¸c thêi ®iÓm. 3/ S¶n phÈm quèc d©n thuÇn tuý (NNP): NNP lµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña GNP, sau khi ®· trõ ®i gi¸ trÞ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh (Dp) NNP = GNP - Dp NNP ph¶n ¸nh phÇn cña c¶i thùc sù míi ®­îc t¹o ra hµng n¨m. 4/ Thu nhËp quèc d©n sö dông (NDI): NDP lµ phÇn mµ nh©n d©n nhËn ®­îc vµ cã thÓ tiªu dïng, lµ phÇn thu nhËp rßng sau khi trõ ®i thuÕ (trùc thu vµ thuÕ gi¸n thu) (Ti+Td) céng víi trî cÊp (Sd): NDI = NNP - (Ti+Td) + Sd 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ Môc ®Ých ®­a ra c¸c th­íc ®o lµ ®Ó tiÕp cËn tíi c¸c tr¹ng th¸i ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, mçi th­íc ®o ®Òu cã ý nghÜa nhÊt ®Þnh vµ ®­îc sö dông tuú thuéc vµo môc ®Ých nghiªn cøu. MÆc dï ®ã lµ c¸c th­íc ®o phæ biÕn nhÊt hiÖn nay, nh­ng ®ã chØ lµ nh÷ng con sè xÊp xØ vÒ c¸c tr¹ng th¸i vµ tèc ®é biÕn ®èi trong ph¸t triÓn kinh tÕ, v× b¶n th©n c¸c th­íc ®o ®ã ch­a thÓ ph¶n ¸nh hÕt ®­îc c¸c sù kiÖn ph¸t triÓn c¶ mÆt tèt lÉn mÆt ch­a tèt. Ch¼ng h¹n nh­ c¸c s¶n phÈm tù tóc, c«ng viÖc néi trî gia ®×nh, thêi gian nghØ ng¬i, sù tù do, tho¶i m¸i trong ®êi sèng sinh ho¹t, sù tæn h¹i do bÞ « nhiÔm m«i tr­êng th× ®­îc tÝnh b»ng c¸ch nµo. 5/ Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi : §iÒu g× sÏ thÓ hiÖn khi so s¸nh GNP cña c¸c n­íc cã d©n sè t­¬ng tù nhau nh­ ë b¶ng 1.1: B¶ng 1.1: Thu nhËp cña mét sè n­íc n¨m 1997 GNP(TØ USD) GNP/Ng­êi(USD) STT Tªn n­íc D©n sè (tr.ng­êi) 1 Anh 59 1220,2 20710 2 Ph¸p 59 1526,0 26050 3 Th¸i Lan 61 169,6 2800 4 Ai CËp 60 71,2 1180 5 £ti«pia 60 6,5 110 6 ViÖt Nam 77 24,5 320 Nguån: B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn thÕ giíi cña Ng©n hµng thÕ giíi - 1998. Q ua b¶ng sè liÖu trªn ®©y, ta thÊy nh÷ng n­íc cã d©n sè ngang nhau (trõ ViÖt Nam) nh­ng nh÷ng n­íc giµu nh­ Anh, Ph¸p, th× cã GNP vµ GNP/ng­êi lín h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c n­íc nghÌo. §iÒu nµy nãi lªn r»ng ng­êi d©n Anh, Ph¸p cã nhiÒu kh¶ n¨ng sèng sung s­íng h¬n nh÷ng ng­êi d©n ë c¸c n­íc cã møc thu nhËp thÊp nh­ Ai cËp, £tiopia vµ ViÖt Nam. Mçi liªn hÖ GNP vµ d©n sè nãi lªn r»ng muèn n©ng cao phóc lîi vËt chÊt cho nh©n d©n cña mét sè n­íc, kh«ng chØ lµ t¨ng s¶n l­îng cña nÒn kinh tÕ mµ cßn ph¶i k×m h·m tèc ®é t¨ng d©n sè. Do vËy, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi lµ mét chØ sè thÝch hîp h¬n ®Ó ph¶n ¸nh sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Tuy nhiªn nã vÉn ch­a thÓ hiÖn mÆt chÊt cña sù t¨ng tr­- ëng, nh­ lµ sù tù do h¹nh phóc cña mäi ng­êi, sù v¨n minh cña x· héi, tøc lµ sù ph¸t triÓn cña x· héi. Cho nªn ®Ó nãi lªn sù ph¸t triÓn ng­êi ta dïng hÖ thèng c¸c chØ sè. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ III. C¸c chØ sè ph¶n ¸nh sù biÕn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ - x· héi. 1/ C¸c chØ sè x· héi cña sù ph¸t triÓn: §Ó nãi lªn sù tiÕn bé cña x· héi do t¨ng tr­ëng ®­a l¹i, ng­êi ta th­êng dïng c¸c chØ sè sau xoay quanh sù biÕn ®æi cña con ng­êi. a/ Tuæi thä b×nh qu©n trong d©n sè: Sù t¨ng lªn cña tuæi thä b×nh qu©n trong d©n sè ë mét thêi kú nhÊt ®Þnh ph¶n ¸nh mét c¸ch tæng hîp vÒ t×nh h×nh søc khoÎ cña d©n c­ trong mét n­íc. Trong ®ã nã bao hµm sù v¨n minh trong ®êi sèng cña møc sinh ho¹t vËt chÊt vµ tinh thÇn ®­- îc n©ng cao. ë c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn ®êi sèng thÊp, th­êng cã tuæi thä b×nh qu©n d­íi 50 tuæi, cßn c¸c nø¬c ph¸t triÓn chØ sè ®ã ®Òu trªn 70 tuæi. b/ Møc t¨ng d©n sè hµng n¨m: §©y lµ mét chØ sè ®i liÒn víi chØ sè t¨ng thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi. X· héi loµi ng­êi ph¸t triÓn ®· minh chøng r»ng møc t¨ng d©n sè cao lu«n lu«n ®i víi sù nghÌo ®ãi vµ l¹c hËu. C¸c n­íc ph¸t triÓn ®Òu cã møc t¨ng d©n sè tù nhiªn ®Òu d­íi 2% mét n¨m, cßn c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn ®Òu ë møc trªn 2% mét n¨m . c/ Sè calo/ng­êi/ngµy: ChØ sè nµy ph¶n ¸nh c¸c cung øng c¸c lo¹i nhu cÇu thiÕt yÕu nhÊt ®èi víi mäi ng­êi d©n, vÒ l­¬ng thùc vµ thùc phÈm hµng ngµy ®­îc qui ®æi thµnh calo. Nã cho thÊy mét nÒn kinh tÕ gi¶i quyÕt ®­îc nhu cÇu c¬ b¶n nh­ thÕ nµo. d/ TØ lÖ ng­êi biÕt ch÷ trong d©n sè Cïng víi chØ sè nµy, cßn dïng chØ sè tØ lÖ trÎ em ®Õn tr­êng trong ®é tuæi ®i häc, hay tr×nh ®é phæ cËp v¨n ho¸ cña ng­êi lao ®éng trong d©n sè. C¸c chØ sè nµy ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph¸t triÓn vµ sù biÕn ®æi vÒ chÊt cña x· héi. X· héi hiÖn ®¹i ®· coi viÖc ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ lÜnh vùc ®Çu t­ hµng ®Çu cho ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi gian dµi h¹n. TØ lÖ trÎ em ®i häc vµ ng­êi biÕt ch÷ cao, ®ång nghÜa víi sù v¨n minh x· héi, vµ nã th­êng ®i ®«i víi nÒn kinh tÕ cã møc t¨ng tr­ëng cao. Do vËy, nã lµ mét chØ sè quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña mét quèc gia . e/ C¸c chØ sè vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi: - Ngoµi c¸c chØ sè nªu trªn ng­êi ta cßn dïng c¸c chØ sè ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn x· héi ë mÆt b¶o hiÓm, ch¨m sãc søc khoÎ nh­: Sè gi­êng bÖnh, sè bÖnh viÖn, bÖnh viÖn an d­ìng, sè b¸c sÜ, y sÜ b×nh qu©n cho mét v¹n d©n. VÒ gi¸o dôc vµ v¨n hãa cã tæng sè c¸c nhµ khoa häc, gi¸o s­, tiÕn sÜ, sè líp vµ sè tr­êng häc, viÖn nghiªn cøu, nhµ v¨n hãa, nhµ b¶o tµng, th­ viÖn tÝnh b×nh qu©n cho ngµn hoÆc triÖu d©n. - Sù c«ng b»ng x· héi trong ph©n phèi s¶n phÈm còng lµ mét tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé cña x· héi hiÖn ®¹i. Ng­êi ta dïng ®å thÞ Lorenz vµ hÖ sè Gini ®Ó biÓu thÞ. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ % cña thu nhËp céng §­êng b×nh ®¼ng tuyÖt ®èi dån §­êng cong Lorenz §­êng cong cña bÊt b×nh ®¼ng tuyÖt ®èi A % cña d©n sè céng dån B S¬ ®å 1.1: §­êng cong Lorenz §Ó nghiªn cøu møc chªnh lÖch trong ph©n phèi thu nhËp ng­êi ta th­êng chia d©n sè cña mét n­íc ra lµm 10 nhãm ng­êi (gäi lµ 10 bËc), mçi nhãm cã 10% d©n sè; hoÆc chia ra 5 nhãm (5 bËc ), mçi nhãm 20% d©n sè tõ thu nhËp thÊp nhÊt lªn thu nhËp cao nhÊt. NÕu nh­ trong x· héi b×nh ®¼ng tuyÖt ®èi th× cø 20% d©n sè sÏ nhËn ®­îc 20% thu nhËp, cã nghÜa lµ kh«ng cã ng­êi giµu ng­êi nghÌo. Cßn trong x· héi bÊt b×nh, ®­êng cong Lorent sÏ cho ta biÕt r»ng 20% d©n sè cã thu nhËp thÊp nhÊt vµ 20% d©n sè cã thu nhËp cao nhÊt sÏ nhËn ®­îc bao nhiªu % tæng thu nhËp. Khi thu nhËp cña nhãm ng­êi nghÌo gi¶m ®i vµ thu nhËp cña nhãm ng­êi giµu t¨ng lªn th× ®­êng cong Lorent cµng c¸ch xa ®­êng 450 vµ ng­îc l¹i . NÕu phÇn diÖn tÝch ®­îc giíi h¹n bëi ®­êng 450 vµ ®­êng cong Lorent ®­îc kÝ hiÖu lµ A vµ phÇn cßn l¹i cña tam gi¸c vu«ng ®­îc giíi h¹n bëi ®­êng cong Lorent vµ 2 ®­êng vu«ng gãc kÝ hiÖu lµ B th× hÖ sè Gini ®­îc tÝnh: DiÖn tÝch (A) HÖ sè Gini = DiÖn tÝch (B) Cã thÓ thÊy r»ng : HÖ sè Gini nhËn gi¸ trÞ tõ 0 tíi 1 HÖ sè Gini = 0: X· héi hoµn toµn b×nh ®¼ng HÖ sè Gini = 1: X· héi hoµn toµn bÊt b×nh ®¼ng Dùa vµo nh÷ng sè liÖu thu thËp cña Ng©n hµng thÕ giíi (WB) th× trong thùc tÕ gi¸ trÞ cña hÖ sè Gini biÕn ®èi trong ph¹m vi hÑp h¬n: Tõ 0,2 ®Õn 0,6. Theo nhËn xÐt cña WB th× nh÷ng n­íc cã thu nhËp thÊp, hÖ sè Gini biÕn ®éng tõ 0,3 ®Õn 0,5; ®èi víi nh÷ng n­íc cã thu nhËp trung b×nh tõ 0,4 ®Õn 0,6 vµ ®èi víi n­íc cã thu nhËp cao tõ 0,2 ®Õn 0,4. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ Tuy nhiªn hÖ sè Gini míi chØ l­îng ho¸ ®­îc møc ®é bÊt b×nh ®¼ng vÒ ph©n phèi thu nhËp, cßn tiªu thøc vÒ sù ®éc lËp hay phô thuéc vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña quèc gia, sù tù do d©n chñ c«ng d©n, sù tiÕn bé trong thÓ chÕ chÝnh trÞ, x· héi... th× còng ch­a thÓ l­îng hãa hÕt ®­îc . 2/ C¸c chØ sè vÒ c¬ cÊu kinh tÕ C¬ cÊu kinh tÕ cña mét n­íc, theo c¸ch hiÓu th«ng th­êng lµ tæng thÓ c¸c mèi quan hÖ t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a c¸c yÕu tè kinh tÕ vµ trong tõng yÕu tè cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi cô thÓ trong nh÷ng giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña x· héi. Víi quan niÖm nµy, ph¶i hiÓu c¬ cÊu kh«ng chØ lµ qui ®Þnh vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ tû lÖ gi÷a c¸c yÕu tè t¹o nªn hÖ thèng, mµ chÝnh lµ quan hÖ h÷u c¬ gi÷a c¸c yÕu tè cña hÖ thèng, cßn c¸c quan hÖ vÒ sè l­îng, tû lÖ chØ ®­îc xem nh­ lµ c¸c biÓu hiÖn cña c¸c mèi quan hÖ mµ th«i . Sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cßn biÓu hiÖn trong biÕn ®æi cña c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ c¸c khu vùc x· héi theo c¸c chØ sè sau: a/ ChØ sè c¬ cÊu ngµnh trong tæng s¶n phÈm quèc néi: ChØ sè nµy ph¶n ¸nh tØ lÖ cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ dÞch vô trong GDP. NÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× tØ lÖ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ngµy cµng cao trong GDP, cßn tØ lÖ n«ng nghiÖp th× gi¶m t­¬ng ®èi . b/ ChØ sè vÒ c¬ cÊu ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng (X - M) TØ lÖ cña gi¸ trÞ s¶n l­îng xuÊt khÈu thÓ hiÖn sù më cöa cña nÒn kinh tÕ víi thÕ giíi. Mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th­êng cã møc xuÊt khÈu rßng trong GDP t¨ng lªn. c/ ChØ sè vÒ tiÕt kiÖm - ®Çu t­ (I) TØ lÖ tiÕt kiÖm ®Çu t­ trong tæng s¶n phÈm quèc d©n (GNP) thÓ hiÖn râ h¬n vÒ kh¶ n¨ng t¨ng tr­ëng nÒn kinh tÕ trong t­¬ng lai. §©y lµ mét nh©n tè c¬ b¶n cña sù t¨ng tr­ëng. Nh÷ng n­íc cã tØ lÖ ®Çu t­ cao (tõ 20%-30% GNP) th­êng lµ c¸c n­íc cã møc t¨ng tr­ëng cao. Tuy nhiªn tØ lÖ nµy cßn phô thuéc vµo qui m« cña GNP vµ tØ lÖ giµnh cho ng­êi tiªu dïng I = GNP - C + X - M d/ ChØ sè c¬ cÊu n«ng th«n vµ thµnh thÞ Sù biÕn ®æi râ nÐt ë bé mÆt x· héi cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lµ møc ®é thµnh thÞ hãa c¸c khu vùc trong n­íc. ChØ sè nµy ®­îc biÓu hiÖn ë tØ lÖ lao ®éng vµ d©n c­ sèng ë thµnh thÞ trong tæng sè lao ®éng vµ d©n sè. Sù t¨ng lªn cña d©n c­ hoÆc lao ®éng vµ lµm viÖc ë thµnh thÞ lµ mét tiÕn bé do c«ng nghiÖp hãa ®­a l¹i, nã nãi lªn sù v¨n minh trong ®êi sèng cña nh©n d©n trong n­íc . e/ ChØ sè vÒ liªn kÕt kinh tÕ : ChØ sè nµy biÓi hiÖn ë mèi quan hÖ trong s¶n xuÊt vµ giao l­u kinh tÕ gi÷a c¸c khu vùc trong n­íc, sù chÆt chÏ cña mèi liªn hÖ gi÷a c¸c ngµnh vµ c¸c khu vùc 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ trong n­íc. Sù chÆt chÏ cña mèi liªn kÕt ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua trao ®æi c¸c yÕu tè ®Çu vµo - ®Çu ra trong c¸c ma trËn liªn ngµnh, liªn vïng. §iÒu ®ã thÓ hiÖn sù tiÕn bé cña nÒn kinh tÕ trong n­íc b»ng viÖc ®¸p øng ngµy cµng nhiÒu yÕu tè s¶n xuÊt do trong n­íc khai th¸c. Dùa trªn c¸c tiªu thøc nªu trªn mµ liªn hiÖp quèc vµ Ng©n hµng thÕ giíi th­- êng s¾p xÕp c¸c n­íc cã møc ®é tiÕn bé, ph¸t triÓn kh¸c nhau; trong ®ã quan träng nhÊt vÉn lµ møc thu nhËp tæng s¶n phÈm quèc d©n b×nh qu©n ®Çu ng­êi trong n¨m. C¨n cø vµo ®©y ng­êi ta s¾p xÕp c¸c nÊc thang ph¸t triÓn kh¸c nhau gi÷a c¸c n­íc. IV. C¸c nh©n tè cña sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ 1/ C¸c nh©n tè kinh tÕ : §©y lµ l­îng ®Çu vµo mµ sù biÕn ®æi cña nã trùc tiÕp lµm thay ®æi s¶n l­îng ®Çu ra. Cã thÓ biÓu hiÖn mèi quan hÖ ®ã b»ng hµm sè: Y = F(Xi) Trong ®ã: Y lµ s¶n l­îng, cßn Xi (i = 1, 2,..., n) lµ c¸c biÕn sè ®Çu vµo thÓ hiÖn c¸c nh©n tè ®Òu chÞu sù ®iÒu tiÕt cña mèi quan hÖ cung - cÇu. Mét sè nh©n tè th× ¶nh h­ëng tíi møc cung, mét sè nh©n tè th× ¶nh h­ëng tíi møc cÇu. Sù c©n b»ng cung - cÇu do gi¸ c¶ thÞ tr­êng ®iÒu tiÕt sÏ t¸c ®éng trë l¹i c¸c nh©n tè trªn vµ dÉn tíi kÕt qu¶ cña sù s¶n xuÊt, ®ã lµ s¶n l­îng cña nÒn kinh tÕ. BiÕn sè ®Çu vµo Sù c©n b»ng cña thÞ tr­êng BiÕn sè ®Çu ra - Møc thu nhËp P - Gi¸ tiªu dïng -CÇu - C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ S D Tæng s¶n - Vèn s¶n xuÊt phÈm E - Lao ®éng S quèc - Tµi nguyªn P0 néi - Khoa häc - D c«ng nghÖ -Cung - Qu¶n lý tæ chøc Q0 Q - Qui m« s¶n xuÊt... - ................... S¬ ®å 1.2: S¬ ®å mèi quan hÖ c¸c nh©n tè kinh tÕ cña sù t¨ng Trªn s¬ ®å 1.2, c¸c biÕn sè ®ãng tr­ëng cña c¸c nh©n tè quyÕt ®Þnh tæng møc vai trß cung (S), mµ sù biÕn ®æi vËt chÊt vµ gi¸ trÞ cña nã t¹o thµnh tæng s¶n l­îng cña nÒn 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ kinh tÕ. §ã lµ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt. Cßn c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn tæng møc cÇu (D) thùc chÊt ®ã lµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n l­îng th«ng qua sù c©n b»ng vÒ cung - cÇu (E) Thùc chÊt cña viÖc tiÕp cËn ®Õn nguån gèc cña sù t¨ng tr­ëng lµ x¸c ®Þnh nh©n tè nµo lµ giíi h¹n cña sù t¨ng tr­ëng, giíi h¹n nµy do cung hay do cÇu? C¸c nhµ kinh tÕ ®Æt nÒn mãng cho c¸c häc thuyÕt kinh tÕ cæ ®iÓn nãi riªng vµ kinh tÕ häc nãi chung nh­ Adam Smith, Jean Baptiste Say, David Ricardo cho ®Õn Alfred Marshall vµ ngay c¶ Karl Marx còng ®Òu x©y dùng c¸c lý thuyÕt dùa trªn quan ®iÓm nghiªng vÒ cung chø kh«ng ph¶i lµ cÇu. Trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh (ng¾n h¹n) sù khan hiÕm cña tµi nguyªn (nguån ®Çu vµo) hay sù thiÕu cung, lu«n lu«n lµ giíi h¹n cña sù t¨ng tr­ëng, nhÊt lµ khi søc s¶n xuÊt cßn thÊp. Cßn theo tr­êng ph¸i kinh tÕ häc hiÖn ®¹i, mµ xuÊt ph¸t lµ Keynes th× møc s¶n l­îng vµ viÖc lµm lµ do cÇu quyÕt ®Þnh. §iÒu nµy ®­îc lý gi¶i s¶n l­îng cña nÒn kinh tÕ lu«n ë d­íi møc tiÒm n¨ng, tøc lµ nÒn kinh tÕ cßn c¸c nguån lùc tiÒm n¨ng, c«ng nh©n thÊt nghiÖp ë møc tù nhiªn, vèn tÝch luü lín, c«ng suÊt m¸y mãc ch­a tËn dông hÕt... §ã lµ do khoa häc kÜ thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lu«n ®­îc n©ng cao. Do ®ã cung kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò giíi h¹n cña sù gia t¨ng s¶n l- ­îng, mµ ë ®©y nã phô thuéc vµo cÇu. MÆc dï vËy, trªn thùc tÕ vÉn cßn nh÷ng n­íc qu¸ nghÌo, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu c¬ b¶n cña nh©n d©n. Song l¹i cã nh÷ng n­íc qu¸ giµu ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ®Êt n­íc vµ ®ang më réng thÞ tr­êng ra khái biªn giíi ®Ó nh»m ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng. V× vËy mçi quan ®iÓm trªn ®Òu cã gi¸ trÞ trong mçi hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn riªng biÖt cña mçi quèc gia . XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, cung vÉn ch­a ®¸p øng ®ù¬c cÇu, sù gia t¨ng s¶n l­îng ph¶i bao gåm sù gia t¨ng trong ®Çu vµo cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt theo quan hÖ hµm sè gi÷a s¶n l­îng víi vèn, lao ®éng, ®Êt ®ai vµ nguyªn liÖu, kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ ... Y = F( K,L,R,T...) Trong ®ã: K: lµ vèn L: lµ lao ®éng R: lµ ®Êt ®ai vµ tµi nguyªn T: lµ tiÕn bé cña kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ Hµm s¶n xuÊt trªn nãi lªn s¶n l­îng tèi ®a cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc tuú thuéc vµo s¶n l­îng c¸c yÕu tè ®Çu vµo trong ®iÒu kiÖn tr×nh ®é kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ nhÊt ®Þnh. Mçi yÕu tè cã vai trß nhÊt ®Þnh, do tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ë mçi n¬i, mçi lóc quyÕt ®Þnh: 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ a/ Nguån vèn: a1/ Vèn s¶n xuÊt vµ vèn ®Çu t­ a1.1/ Vèn s¶n xuÊt: Lµ mét bé phËn cña tµi s¶n quèc d©n bao gåm : - Tµi nguyªn thiªn nhiªn - Tµi s¶n ®­îc s¶n xuÊt ra - Nguån nh©n lùc Tµi s¶n ®­îc s¶n xuÊt ra bao gåm toµn bé cña c¶i vËt chÊt ®­îc tÝch luü l¹i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Nh÷ng tµi s¶n nµy ®­îc chia ra lµm 9 lo¹i: 1 C«ng x­ëng nhµ m¸y 2 Trô së c¬ quan, trang thiÕt bÞ v¨n phßng 3 M¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 4 C¬ së h¹ tÇng 5 Tån kho cña tÊt c¶ hµng hãa 6 C¸c c«ng tr×nh c«ng céng 7 C¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc quèc gia 8 Nhµ ë 9 C¸c c¬ së qu©n sù Theo chøc n¨ng tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh tÕ th× 4 nhãm cuèi lµ: c¸c c«ng tr×nh c«ng céng, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc quèc gia, nhµ ë, c¸c c¬ së qu©n sù kh«ng tham gia trùc tiÕp vµo c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nhãm thø hai bao gåm nh÷ng tµi s¶n cßn l¹i: c«ng x­ëng nhµ m¸y; trô së c¬ quan, trang thiÕt bÞ v¨n phßng; m¸y mãc thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i; c¬ së h¹ tÇng; tån kho cña tÊt c¶ hµng ho¸ lµ nh÷ng tµi s¶n ®­îc sö dông lµm ph­¬ng tiÖn phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc gäi lµ tµi s¶n s¶n xuÊt. Trong ®ã 4 lo¹i t¸i s¶n ®Çu ®­îc gäi lµ vèn cè ®Þnh, lo¹i thø 5 lµ tµi s¶n tån kho a1.2 / Vèn ®Çu t­ vµ h×nh thøc ®Çu t­ Do ®Æc ®iÓm cña viÖc sö dông tµi s¶n lµ ho¹t ®éng trong thêi gian dµi vµ bÞ hao mßn dÇn, ®ång thêi do nhu cÇu vÒ tµi s¶n ngµy cµng t¨ng thªm vÒ tµi s¶n cho nªn cÇn ph¶i tiÕn hµnh th­êng xuyªn viÖc bï ®¾p hao mßn tµi s¶n vµ t¨ng thªm khèi l­îng tµi s¶n míi. Qu¸ tr×nh nµy ®­îc tiÕn hµnh b»ng vèn ®Çu t­ th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t­. Vèn ®Çu t­ ®­îc chia lµm 2 lo¹i: ®Çu t­ cho t¸i s¶n s¶n xuÊt vµ ®Çu t­ cho tµi s¶n phi s¶n xuÊt. Vèn ®Çu t­ cho tµi s¶n s¶n xuÊt gäi lµ vèn s¶n xuÊt, ®ã lµ chi phÝ ®Ó thay thÕ tµi s¶n cè ®Þnh bÞ th¶i lo¹i ®Ó t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh míi vµ ®Ó t¨ng tµi s¶n tån kho. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ Nh­ vËy ho¹t ®éng ®Çu t­ lµ viÖc sö dông vèn ®Çu t­ ®Ó phôc håi n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ t¹o ra n¨ng lùc s¶n xuÊt míi, ®ã lµ qu¸ tr×nh chuyÓn hãa vèn thµnh c¸c tµi s¶n phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Ho¹t ®éng ®Çu t­ th­êng ®­îc tiÕn hµnh d­íi 2 h×nh thøc: - §Çu t­ trùc tiÕp :lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ mµ ng­êi cã vèn tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ qu¶n lÝ ®Çu t­, hä biÕt ®­îc môc tiªu ®Çu t­ còng nh­ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña c¸c lo¹i vèn mµ hä bá ra. Ho¹t ®éng ®Çu t­ nµy cã thÓ d­íi c¸c h×nh thøc hîp ®ång: Hîp ®ång, liªn doanh c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n. - §Çu t­ gi¸n tiÕp: Lµ h×nh thøc bá vèn vµo ho¹t ®éng kinh tÕ nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cho b¶n th©n ng­êi cã vèn còng nh­ x· héi, nh­ng ngêi cã vèn kh«ng tham gia trùc tiÕp qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­, d­íi h×nh thøc: cæ phiÕu, tÝn phiÕu ... Trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cã 3 ph­¬ng thøc ®Çu t­ míi ®­îc ¸p dông ë ViÖt Nam: + B - T - O: Ph­¬ng thøc X©y dùng - ChuyÓn giao - Kinh doanh + B - O - T: Ph­¬ng thøc X©y dùng - Kinh doanh - ChuyÓn giao + B - T: ph­¬ng thøc X©y dùng - ChuyÓn giao (B - Build, T - Transfer, O - Operate) C¶ 3 ph­¬ng thøc ®Çu t­ trªn lµ nh÷ng hîp ®ång kÝ gi÷a ChÝnh phñ víi c¸c nhµ ®Çu t­ nh»m ¸p dông cho c¸c dù ¸n vÒ c¬ së h¹ tÇng. a2/ C¸c nguån h×nh thµnh vèn ®Çu t­ : a2.1/ TiÕt kiÖm lµ nguån c¬ b¶n h×nh thµnh vèn ®Çu t­ Toµn bé thu nhËp cña mét n­íc (GNP) trong qu¸ tr×nh sö dông ®­îc chia lµm 3 quÜ lín: quÜ bï ®¾p, quÜ tÝch luü vèn vµ quÜ tiªu dïng. QuÜ bï ®¾p vµ quÜ tÝch luü lµ nguån ®Ó h×nh thµnh vèn ®Çu t­, trong ®ã quÜ ®Çu t­ lµ bé phËn quan träng nhÊt. Toµn bé quÜ tÝch luü ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c kho¶n tiÕt kiÖm. Xu h­íng chung lµ khi nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× tû lÖ tÝch luü cµng t¨ng. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc cã thu nhËp thÊp th× qui m« vµ tØ lÖ tÝch luü ®Òu thÊp trong khi yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy cµng ®ßi hái nguån vèn lín. §iÒu ®ã ®Æt ra cÇn thiÕt ph¶i cã nguån hç trî vèn tõ n­íc ngoµi : a2.2/ Nguån vèn ®Çu t­ trong n­íc . * TiÕt kiÖm cña ChÝnh phñ (Sg) : Lµ tiÕt kiÖm cña ng©n s¸ch nhµ n­íc (Sgh) vµ tiÕt kiÖm cña c¸c c«ng ty Nhµ n­íc (Sge) . * TiÕt kiÖm cña c¸c c«ng ty (Se): ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së doanh thu vµ c¸c kho¶n chi phÝ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. * TiÕt kiÖm cña d©n c­ (Sh): Phô thuéc vµo thu nhËp vµ chi tiªu hé gia ®×nh . 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ a2.3/ Nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi * ViÖn trî ph¸t triÓn kinh tÕ (ODA): ODA ®­îc gäi lµ nguån vèn tµi chÝnh do c¸c c¬ quan chÝnh thøc (chÝnh quyÒn nhµ n­íc hay ®Þa ph­¬ng ) cña mét n­íc hoÆc mét tæ chøc quèc tÕ viÖn trî cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ phóc lîi x· héi cña c¸c n­íc nµy. Néi dung viÖn trî ODA bao gåm - ViÖn trî kh«ng hoµn l¹i : Th­êng chiÕm 25% tæng vèn ODA - Hîp t¸c kÜ thuËt - Cho vay ­u ®·i, bao gåm: + Cho vay kh«ng l·i + Cho vay víi l·i suÊt ­u ®·i tõ : 0,5 - 5% /n¨m, tr¶ vån sau 3 - 10 n¨m, hoµn vèn trong thêi gian 10 - 15 n¨m. * ViÖn trî cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ (NGO): ViÖn trî NGO lµ c¸c viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, tr­íc ®©y viÖn trî nµy chñ yÕu lµ vËt chÊt, ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu nh©n ®¹o : Cung cÊp thuèc men cho c¸ trung t©m y tÕ, chç ë vµ l­¬ng thùc cho c¸c n¹n nh©n thiªn tai. HiÖn nay, lo¹i viÖn trî nµy l¹i ®­îc thùc hiÖn nhiÒu h¬n b»ng c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn dµi h¹n, cã sù hç trî cña c¸c chuyªn gia th­êng tró vµ tiÒn mÆt . * Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi (FDI) §©y lµ nguån vèn ®Çu t­ cña t­ nh©n n­íc ngoµi ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, lµ nguån vèn lín cã ý nghÜa quan träng víi ph¸t triÓn kinh tÕ. FDI kh«ng chØ cung cÊp vèn, mµ nã cßn thùc hiÖn qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®µo t¹o c¸n bé kÜ thuËt vµ t×m thÞ tr­êng tiªu thô. MÆt kh¸c FDI cßn g¾n víi tr¸ch nhiÖm b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. Do ®ã thu hót vµ khai th¸c tèt nguån vèn nµy sÏ gi¶m nî n­íc ngoµi ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn . a3/ T¸c ®éng cña vèn ®Õn t¨ng tr­ëng kinh tÕ : §Çu t­ lµ mét bé phËn lín vµ hay thay ®èi trong chi tiªu, do ®ã nh÷ng thay ®æi trong ®Çu t­ cã thÓ t¸c ®éng lín ®èi víi tæng cÇu vµ do ®ã t¸c ®éng tíi s¶n l­îng vµ c«ng ¨n viÖc lµm. Khi ®Çu t­ t¨ng lªn cã nghÜa lµ nhu cÇu vÒ chi tiªu ®Ó mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, vËt liÖu x©y dùng t¨ng lªn. Sù thay ®æi nµy lµm cho tæng cÇu dÞch chuyÓn: Trªn s¬ ®å 1.3 m« t¶ ®­êng tæng cÇu dÞch chuyÓn tõ AD0 ®Õn AD1. Do ®ã lµm cho møc s¶n l­îng còng biÕn ®éng tõ P0 ®Õn P1. §Çu t­ sÏ dÉn ®Õn t¨ng vèn s¶n xuÊt, cã nghÜa lµ cã thªm c¸c nhµ m¸y thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i... míi ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt lµm t¨ng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña nÒn kinh tÕ. Sù thay ®èi nµy t¸c ®éng ®Õn tæng møc cung. Trªn s¬ ®å 1.4 m« t¶ vèn 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ s¶n xuÊt sÏ lµm t¨ng tæng cung chuyÓn dÞch tõ AS0 ®Õn AS1 lµm cho møc s¶n l­îng t¨ng tõ Y0 ®Õn Y1 vµ møc gi¸ gi¶m tõ P0 ®Õn P1 . P P AS0 AS AS1 P0 P1 P1 AD1 P0 AD AD0 GDP Y0 Y 1 Y0 Y1 GDP S¬ ®å 1.3 S¬ ®å 1.4 T¸c ®éng vèn ®Çu t­ T¸c ®éng cña vèn s¶n xuÊt xuÊt ®Õn t¨ng tr­ëng ®Õn t¨ng tr­ëng b/ Lao ®éng víi ph¸t triÓn kinh tÕ : b1/ Nguån lao ®éng vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng b1.1/ Nguån nh©n lùc vµ nguån lao ®éng Nguån nh©n lùc lµ mét bé phËn cña d©n sè trong ®é tuæi nhÊt ®Þnh theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt cã kh¶ n¨ng tham gia lao ®éng. Nguån lao ®éng lµ mét bé phËn cña d©n sè cã kh¶ n¨ng lao ®éng bao gåm d©n sè trong ®é tuæi lao ®éng cã kh¶ n¨ng lao ®éng vµ d©n sè ngoµi ®é tuæi lao ®éng ®ang lµm viÖc th­êng xuyªn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n . D¢N Sè Trong ®é tuæi lao ®éng Ngoµi ®é tuæi lao ®éng Kh«ng cã kh¶ n¨ng Cã kh¶ n¨ng §ang lµm viÖc Kh«ng lµm viÖc lao ®éng lao ®éng th­êng xuyªn th­êng xuyªn Nguån lao ®éng b1.2/ C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn sè l­îng lao ®éng: * D©n sè: §­îc coi lµ yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh sè l­îng lao ®éng: qui m« vµ c¬ cÊu cña nguån lao ®éng. * Tû lÖ tham gia lùc l­îng lao ®éng: §©y lµ sè % cña d©n sè trong ®é tuæi lao ®éng tham gia lùc l­îng lao ®éng trong tæng sè nguån nh©n lùc. Nãi lªn t×nh tr¹ng sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng kh«ng cã nhu cÇu lµm viÖc v× ®ang ®i häc, ®ang viÖc néi trî hoÆc ®ang trong t×nh tr¹ng kh¸c . 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ * ThÊt nghiÖp vµ tØ lÖ thÊt nghiÖp: ThÊt nghiÖp gåm nh÷ng ng­êi kh«ng cã viÖc lµm nh­ng ®ang tÝch cùc t×m kiÕm viÖc lµm, nã sÏ ¶nh h­ëng ®Õn sè ng­êi ®ang lµm viÖc vµ ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ . Tæng sè ng­êi thÊt nghiÖp Tû lÖ thÊt nghiÖp = 100% Nguån lao ®éng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, sè ngêi lµm viÖc trong khu vùc n«ng th«n hoÆc khu vùc thµnh thÞ kh«ng chÝnh thøc tuy cã viÖc lµm nh­ng víi n¨ng suÊt thÊp, thêi gian lµm viÖc kh«ng ®Çy ®ñ mµ phÇn lín mµ lµ chia viÖc ®Ó lµm, do vËy ®Ó biÓu thÞ lo¹i thÊt nghiÖp nµy ng­êi ta gäi lµ thÊt nghiÖp tr¸ h×nh . * Thêi gian lao ®éng : th­êng ®­îc tÝnh b»ng sè ngµy lµm viÖc trong mét n¨m, sè giê lµm viÖc trong tuÇn hoÆc sè giê lµm viÖc trong ngµy... Xu h­íng chung lµ thêi gian lµm viÖc sÏ gi¶m ®i khi tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ®­îc n©ng cao. b1.3/ C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt l­îng lao ®éng : Sè l­îng lao ®éng míi ph¶n ¸nh ®­îc mét mÆt sù ®ãng gãp cña lao ®éng vµo ph¸t triÓn kinh tÕ. MÆt kh¸c cÇn ®­îc xem xÐt ®Õn chÊt l­îng lao ®éng, ®ã lµ yÕu tè lµm cho lao ®éng cã n¨ng suÊt cao h¬n. ChÊt l­îng ®­îc n©ng cao nhê gi¸o dôc, ®µo t¹o, nhê søc khoÎ cña ng­êi lao ®éng, nhê viÖc bè trÝ ®iÒu kiÖn lao ®éng tèt h¬n. b2/ Vai trß cña lao ®éng víi viÖc t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. b2.1/ §Æc ®iÓm lao ®éng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn . * Sè l­îng lao ®éng t¨ng nhanh. * PhÇn lín lao ®éng ®ang lµm viÖc trong khu vùc n«ng nghiÖp. * HÇu hÕt ng­êi lao ®éng ch­a ®­îc sö dông. b2.2/ Vai trß cña lao ®éng víi t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. * Vai trß hai mÆt cña lao ®éng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ: Lao ®éng, mét mÆt lµ mét bé phËn cña nguån lùc ph¸t triÓn, ®ã lµ yÕu tè ®Çu vµo kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. MÆt kh¸c lao ®éng lµ mét bé phËn cña d©n sè nh÷ng ng­êi ®­îc h­ëng lîi Ých cña sù ph¸t triÓn. * Lao ®éng víi sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ: Mét mÆt, lao ®éng t¸c ®éng ®Õn t¨ng tr­ëng kinh tÕ th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ sè l­îng lao ®éng, tr×nh ®é chuyªn m«n, søc khoÎ. Ng­êi lao ®éng vµ sù kÕt hîp gi÷a lao ®éng víi c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c ®Ó lµm t¨ng møc s¶n l­îng ®Çu ra 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ MÆt kh¸c, lao ®éng l¹i thÓ hiÖn tËp trung qua møc tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. Khi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng t¨ng cã nghÜa lµ chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng s¶n xuÊt t¨ng lªn. §ång thêi khi møc tiÒn t¨ng lµm cho thu nhËp cã thÓ sö dông cña ng­êi lao ®éng còng t¨ng, do ®ã kh¶ n¨ng chi tiªu cña ng­êi tiªu dïng còng t¨ng lªn. c/ Tµi nguyªn vµ m«i tr­êng víi sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ c1/ Ph©n lo¹i tµi nguyªn Tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ nh÷ng yÕu tè cña tù nhiªn mµ con ng­êi cã thÓ khai th¸c, chÕ biÕn vµ sö dông ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm vËt chÊt . * Theo c«ng dông bao gåm: - Nguån n¨ng l­îng - C¸c lo¹i kho¸ng s¶n - Nguån tµi nguyªn rõng - Nguån ®Êt ®ai - Nguån n­íc - BiÓn vµ thuû s¶n - KhÝ hËu. * Theo kh¶ n¨ng t¸i sinh, bao gåm: - Tµi nguyªn cã kh¶ n¨ng t¸i sinh th«ng qua ho¹t ®éng cña con ng­êi: Nguån tµi nguyªn rõng vµ c¸c lo¹i ®éng thùc vËt. - Tµi nguyªn cã kh¶ n¨ng t¸i sinh v« tËn trong thiªn nhiªn: Nguån n¨ng l­îng mÆt trêi, thuû triÒu, søc giã, thuû n¨ng s«ng ngßi vµ c¸c nguån n­íc, kh«ng khÝ. - Tµi ngyuªn kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸i sinh bao gåm nh÷ng tµi nguyªn cã qui m« kh«ng ®æi nh­ ®Êt ®ai vµ nh÷ng tµi nguyªn khi sö dông hÕt dÇn nh­ c¸c lo¹i kho¸ng s¶n, dÇu khÝ. c2/ Vai trß cña nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn víi ph¸t triÓn kinh tÕ. * Tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ yÕu tè thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Trong giai ®o¹n ®Çu cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th­êng quan t©m ®Õn viÖc xuÊt khÈu s¶n phÈm th«, ®ã lµ nh÷ng s¶n phÈm cã ®­îc tõ nguån tµi nguyªn ch­a qua s¬ chÕ hoÆc ë d¹ng s¬ chÕ. Nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp khai th¸c, c«ng nghiÖp chÕ biÕn . * Tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ yÕu tè quan träng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh tÝch luü vèn vµ ph¸t triÓn æn ®Þnh. ViÖc tÝch luü vèn ®èi víi hÇu hÕt c¸c n­íc ®ßi hái ph¶i tr¶i qua mét qu¸ tr×nh l©u dµi, liªn quan chÆt chÏ víi tiªu dïng trong 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Hoµng V¨n Khëi líp QLKT 39B ____________________________________________________________________________________________ n­íc vµ thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tuy nhiªn víi nh÷ng n­íc ®· ®­îc thiªn nhiªn ­u ®·i nguån tµi nguyªn lín, ®a d¹ng cã thÓ rót ng¾n qu¸ tr×nh tÝch luü vèn b»ng c¸ch khai th¸c c¸c s¶n phÈm th« ®Ó b¸n hoÆc ®Ó ®a d¹ng ho¸ nÒn kinh tÕ t¹o nguån vèn tÝch ban ®Çu cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Sù giµu cã vÒ tµi nguyªn, lµ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh kinh tÕ, Ýt bÞ phô thuéc vµo nguån tµi nguyªn, vèn lµ mét yÕu tè kh«ng æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. §iÒu nµy cho phÐp nh÷ng n­íc cã nguån tµi nguyªn phong phó cã thÓ t¨ng tr­ëng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn æn ®Þnh.Trong khi nh÷ng n­íc Ýt may m¾n h¬n vÒ tµi nguyªn ph¶i c¨ng th¼ng ®Ó ®iÒu chØnh sù lªn xuèng vÒ gi¸ c¶ khi ph¶i nhËp khÈu c¸c nguån nguyªn liÖu. d/ Khoa häc c«ng nghÖ víi t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. * C¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt lµm thay ®æi s©u s¾c ph­¬ng thøc lao ®éng cña con ng­êi. Loµi ng­êi ®· tr¶i qua hµng ngh×n n¨m trong giai ®o¹n thø nhÊt cña nÒn v¨n minh, giai ®o¹n cña nÒn n«ng nghiÖp thñ c«ng víi c«ng cô lao ®éng chñ yÕu c«ng cô th« s¬ sö dông nguån n¨ng l­îng cña c¬ thÓ vµ xóc vËt. Giai ®o¹n thø hai cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i lµ giai ®o¹n cña nÒn s¶n xuÊt c¬ khÝ ho¸. Sù ph¸t triÓn cña giai ®o¹n nµy g¾n liÒn víi nh÷ng thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt gióp cho con ng­êi khai th¸c, sö dông c¸c nguån n¨ng l­îng to lín trong thiªn nhiªn vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt (tù ®éng ho¸ c¸c vËn ®éng c¬ giíi b»ng c¸c nguån n¨ng l­îng). §ã lµ ®Æc tr­ng chñ yÕu cña c«ng cô lao ®éng trong giai ®o¹n v¨n minh c¬ khÝ ho¸ Ngµy nay víi m¸y tÝnh ®iÖn tö, víi c¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn tù ®éng, víi c¸c r« bèt th«ng minh, loµi ng­êi ®ang tiÕn tíi giai ®o¹n thø ba cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i, ®ã lµ tù ®éng ho¸ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh tÕ víi sù gióp ®ì cña tin häc. * C¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt ®­a v¨n minh ®Õn cho cuéc sèng con ng­êi: C¸ch m¹ng c«ng nghÖ kh«ng ngõng c¶i thiÖn lao ®éng cña con ng­êi tõ lao ®éng ch©n tay víi viÖc ¸p dông ngµy cµng phæ cËp kÜ thuËt c¬ giíi ho¸ vµ tù ®éng ho¸, ®Õn viÖc lao ®éng trÝ ãc víi viÖc th©m nhËp ngµy cµng réng r·i c¸c m¸y tÝnh vµ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin viÔn th«ng vµo mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng x· héi . C¸ch m¹ng c«ng nghÖ cã ¶nh h­ëng to lín ®Õn lèi sèng con ng­êi. C¸c dông cô gia ®×nh dÇn dÇn ®­îc tù ®éng ho¸ vµ ®iÖn tö ho¸, c¸c dÞch vô gia ®×nh ®­îc cung øng tiÖn lîi, ®· lµm gi¶m nhÑ rÊt nhiÒu c«ng viÖc néi trî cña phô n÷, ®Ó hä giµnh nhiÒu thêi gian cho c«ng viÖc kh¸c nh­ gi¸o dôc con c¸i, häc tËp, gi¶i trÝ, sinh ho¹t x· héi ... Víi c¸c ph­¬ng tiÖn nghe nh×n vµ th«ng tin hiÖn ®¹i ®ang h×nh thµnh mét kÕt cÊu h¹ tÇng v¨n ho¸ míi, cã thÓ giao tiÕp truyÒn ®¹t ®i kh¾p n¬i trªn thÕ giíi . 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2