Đề thi thử THPT Quốc gia (lần 2) năm học 2016-2017 - Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng

TRƯỜNG THPT<br /> HUỲNH THÚC KHÁNG<br /> <br /> ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA (LẦN 2)<br /> NĂM HỌC 2016 – 2017<br /> Môn thi: Ngữ văn<br /> Thời gian 120 phút ( không kể thời gian phát đề)<br /> <br /> (Đề gồm 01 trang)<br /> I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)<br /> Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:<br /> Rất nhiều người tìm kiếm sự an toàn và chắc chắn trong tư duy số đông. Họ nghĩ<br /> rằng nếu số đông người đang làm việc gì đó, việc đó chắc chắn phải đúng. Đó phải chăng<br /> là một ý tưởng tốt? Nếu mọi người chấp nhận nó, phải chăng đó là biểu tượng cho sự<br /> công bằng, liêm chính, lòng từ bi và sự nhạy cảm? Không hẳn. Tư duy số đông cho rằng<br /> Trái đất là tâm điểm của vũ trụ, nhưng Copernicus nghiên cứu những vì sao, các hành<br /> tinh và chứng minh một cách khoa học rằng Trái đất và nhũng hành tinh khác trong thái<br /> dương hệ của chúng ta quay quanh Mặt trời. Tư duy số đông cho rằng phẫu thuật không<br /> cần những dụng cụ y tế sạch, nhưng Joseph Lister đã nghiên cứu tỉ lệ tử vong cao trong<br /> các bệnh viện và giới thiệu biện pháp khử trùng, ngay lập tức cứu được bao nhiêu mạng<br /> người. Tư duy số đông cho rằng phụ nữ không nên có quyền bỏ phiếu, tuy nhiên những<br /> người như Emmeline Pankhurst và Susan B. Anthony đã đấu tranh và giành được quyền<br /> đó. Tư duy số đông đưa Hitler lên nắm quyền lực ở Đức, nhưng đế chế của Hitler đã giết<br /> hại hàng triệu người và gần như tàn phá cả châu Âu. Chúng ta luôn cần nhớ rằng có một<br /> sự khác biệt lớn giữa sự chấp nhận và trí tuệ. Mọi người có thể nói rằng có sự an toàn<br /> trong một số trường hợp tư duy số đông, nhưng nó không phải lúc nào cũng đúng.<br /> (John Maxwell, Tôi tư duy, tôi thành đạt. NXB Lao động xã hội, 2012, tr.130 - 131)<br /> <br /> Câu 1. Đoạn trích sử dụng thao tác lập luận chính nào?<br /> Câu 2. Đoạn trích trình bày theo cách nào?<br /> Câu 3. Nêu tác dụng của phép lặp cấu trúc câu “Tư duy số đông…”.<br /> Câu 4. Qua đoạn trích trên, anh/chị hiểu thế nào là “Tư duy số đông”? Anh/chị<br /> ứng xử với “Tư duy số đông” như thế nào?<br /> II. LÀM VĂN (7,0 điểm)<br /> Câu 1. (2,0 điểm)<br /> Tư duy số đông có phải là lực cản của sự thành công?<br /> Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về điều này.<br /> Câu 2. (5,0 điểm)<br /> Về nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh<br /> Châu, có ý kiến cho rằng: nét nổi bật ở người nghệ sĩ này là một tâm hồn nhạy cảm và say<br /> mê cái đẹp thơ mộng của cảnh vật. Ý kiến khác thì nhấn mạnh: vẻ đẹp sâu xa của nghệ sĩ<br /> Phùng chính là một tấm lòng đầy trăn trở, lo âu về thân phận con người. Từ cảm nhận<br /> của mình về nhân vật Phùng, anh/chị hãy bình luận những ý kiến trên.<br /> --- HẾT ---<br /> <br /> TRƯỜNG THPT<br /> HUỲNH THÚC KHÁNG<br /> <br /> ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM<br /> ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA (LẦN 2)<br /> NĂM HỌC 2016 - 2017<br /> Môn thi: Ngữ văn<br /> <br /> I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)<br /> Câu<br /> <br /> Nội dung cần đạt<br /> <br /> Điểm<br /> <br /> 1<br /> <br /> Đoạn trích sử dụng thao tác lập luận chính là: Bác bỏ.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 2<br /> <br /> Đoạn trích trình bày theo cách: Tổng - phân - hợp<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 3<br /> <br /> Tác dụng của phép lặp cấu trúc “Tư duy số đông …”:<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> - Tạo sự liên kết về hình thức giữa các câu trong đoạn.<br /> - Nhấn mạnh vấn đề cần bàn luận.<br /> - Tạo nên giọng điệu hùng biện hấp dẫn lôi cuốn, thể hiện nhiệt huyết<br /> của người viết<br /> 4<br /> <br /> Thế nào là “Tư duy số đông” và cách ứng xử với “Tư duy số đông”.<br /> <br /> 0,5<br /> 0,25<br /> 0,25<br /> 1,0<br /> <br /> - “Tư duy số đông” là cách suy nghĩ, nhìn nhận, đánh giá của đa số,<br /> của đại bộ phận các tầng lớp trong xã hội về một vấn đề, hiện tượng<br /> nào đó.<br /> - Cách ứng xử với “Tư duy số đông”:<br /> + Bình tĩnh nhìn nhận vấn đề và có chính kiến riêng.<br /> + Không a dua theo đám đông mà thiếu sự suy nghĩ, phân tích thấu<br /> đáo, khách quan.<br /> + “Tư duy số đông” không hẵn luôn đúng nhưng con người cũng cần<br /> lắng nghe, xem xét, phân tích để từ đó xác lập cho mình một cách<br /> nghĩ, cách làm đúng.<br /> (Học sinh chỉ cần nêu một trong những cách ứng xử trên)<br /> II. LÀM VĂN (7,0 điểm)<br /> Câu<br /> 1<br /> <br /> Nội dung cần đạt<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> Điểm<br /> <br /> Tư duy số đông có phải là lực cản của sự thành công? Viết một đoạn 2,0<br /> văn (khoảng 200 chữ) bàn về vấn đề này.<br /> 1.1. Yêu cầu về hình thức:<br /> Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ và cấu trúc đoạn văn theo<br /> một trong các cách diễn dịch, quy nạp, song hành, tổng - phân - hợp.<br /> Trình bày mạch lạc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.<br /> 1.2. Yêu cầu về nội dung:<br /> 1.2.1. Giải thích: “Tư duy số đông” là cách suy nghĩ, nhìn nhận, đánh<br /> giá của đa số, của đại bộ phận các tầng lớp trong xã hội về một vấn<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> đề, hiện tượng nào đó.<br /> 1.2.2. Phân tích:<br /> Trên thực tế “Tư duy số đông” có không ít ảnh hưởng đến con<br /> người. Có người a dua nghe theo, tin theo mà không cần suy nghĩ. Họ<br /> luôn tin “Tư duy số đông” là đúng. Cũng có người bình tĩnh sáng suốt<br /> nhìn nhận vấn đề, có người thì phân vân, do dự…<br /> 1.2.3. Bàn luận: “Tư duy số đông” có phải là lực cản của sự thành<br /> công? (HS có thể đồng tình hoặc phản đối, cũng có thể vừa đồng tình<br /> vừa phản đối)<br /> - Đồng tình: Nếu quan niệm thành công là khác biệt, là sáng tạo thì<br /> “Tư duy số đông” nhiều khi tạo ra đường mòn, hạn chế sự tìm tòi,<br /> sáng tạo, lối riêng trong suy nghĩ và hành động của con người. Vì thế<br /> sẽ là lực cản của sự thành công.<br /> - Phản đối: Thành công là đạt được mục tiêu đề ra trong cuộc sống.<br /> Trên con đường thực hiện mục tiêu, con người phải biết lắng nghe và<br /> khi đó cách nhìn nhận, đánh giá của số đông cũng có những tác dụng<br /> nhất định: Thể hiện xu hướng, trào lưu phổ biến nào đó; cảnh báo tính<br /> khả thi của mục tiêu đặt ra; từ sự nhìn nhận đối với “Tư duy số đông”<br /> con người tự xác lập cho mình một cách nghĩ, cách làm đúng. Vậy<br /> nên tư duy số đông không hề cản trở thành công.<br /> - Vừa đồng tình, vừa phản đối:<br /> + “Tư duy số đông” sẽ là lực cản nếu con người chưa đủ năng lực<br /> tìm tòi cái mới, cái riêng cho suy nghĩ và hành động của mình, bị lệ<br /> thuộc vào cách nghĩ, cách làm của số đông. Khó mang lại thành công.<br /> + “Tư duy số đông” cũng có thể là lực đẩy thôi thúc người ta tìm<br /> kiếm cách nghĩ, cách làm riêng; nổ lực tìm tòi, sáng tạo những giá trị<br /> mới… Thành công là kết quả tất yếu của sự lao động nghiêm túc,<br /> không ngại khó, giàu nhiệt tình và đam mê.<br /> 1.2.4. Bài học nhận thức và hành động: Cần phải bình tĩnh nhìn<br /> nhận và có chính kiến riêng, có lập trường kiên định và tinh thần sáng<br /> tạo, có khát khao và niềm tin thì mới thành công.<br /> 2<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 0,75<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> Từ cảm nhận về nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền 5,0<br /> ngoài xa của Nguyễn Minh Châu bình luận các ý kiến nêu trong đề.<br /> 2.1. Về kỹ năng:<br /> - Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận có đủ mở bài, thân bài, kết bài.<br /> - Sáng tạo: Suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ.<br /> - Chính tả, dùng từ, đặt câu đúng nguyên tắc.<br /> - Xác định đúng yêu cầu nghị luận, vận dụng tốt các thao tác lập<br /> luận.<br /> 2.2. Về kiến thức:<br /> <br /> 0,25<br /> 0,25<br /> 0,25<br /> 0,25<br /> <br /> 2.2.1. Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, dẫn dắt hai ý kiến<br /> nêu ở đề bài<br /> 2.2.2. Giải thích ý kiến:<br /> - Tâm hồn nhạy cảm và say mê cái đẹp là khả năng khám phá, phát<br /> hiện tinh tế và có những rung động mãnh liệt trước những vẻ đẹp<br /> phong phú trong cuộc sống.<br /> - Tấm lòng trăn trở, lo âu về thân phận con người là mối quan tâm<br /> thường trực sâu nặng dành cho những cảnh đời đau khổ, thân phận bất<br /> hạnh; là phản ứng trước những nhiễu nhương, ngang trái.<br /> 2.2.3. Cảm nhận về nhân vật Phùng và bình luận về hai ý kiến:<br /> - Một tâm hồn nhạy cảm và say mê cái đẹp thơ mộng của cảnh vật:<br /> + Phùng có một trái tim nghệ sĩ say đắm nghệ thuật, say đắm cái<br /> đẹp, tâm hồn thăng hoa trước cái đẹp.<br /> + Khoảnh khắc khám phá phát hiện ra cái đẹp của thiên nhiên, tạo<br /> vật, con người khiến cho Phùng xúc động mải mê thưởng thức, vồ vập<br /> nắm bắt, háo hức ghi vào ống kính<br /> + Niềm hân hoan của khám phá và sáng tạo tràn ngập tâm hồn khi<br /> chìm đắm trong những suy tưởng về sự thống nhất giữa cái đẹp và cái<br /> thiện, về sự tận thiện, tận mĩ của nghệ thuật và cuộc sống.<br /> - Một tấm lòng đầy trăn trở, lo âu về thân phận con người:<br /> + Phùng có một trái tim nghệ sĩ trước cuộc đời: Chứng kiến cảnh<br /> chồng đánh vợ, vợ nhẫn nhục cam chịu vì yêu thương chồng con, con<br /> đánh bố vì muốn bảo vệ mẹ… làm cho Phùng bất ngờ, sửng sốt, bức<br /> xúc; xót xa, trăn trở, lo âu về thân phận con người, về sự tha hóa của<br /> trẻ con khi chứng kiến bạo lực của người lớn; hành động: xông vào<br /> can thiệp để bảo vệ người đàn bà, …<br /> + Phản xạ của anh trước những sự kiện ấy là phản xạ tự nhiên của<br /> con người với bản chất thiên lương, tốt đẹp. Hành động bênh vực<br /> người phụ nữ, chống lại tình trạng bạo lực gia đình là một nghĩa cử<br /> cao đẹp, một tấm lòng luôn trăn trở, lo âu về thân phận con người.<br /> + Phùng lắng nghe,day dứt với câu chuyện cuộc đời của người<br /> đàn bà hàng chài ở tòa án huyện; ám ảnh bởi hình ảnh và thân phận<br /> người đàn bà hàng chài khi trở lại thành phố; lo âu cho tương lai của<br /> những người trong cuộc; thay đổi hẳn nhận thức của bản thân về cuộc<br /> đờì và nghệ thuật.<br /> - Nghệ thuật thể hiện:<br /> + Phùng vừa là một nhân vật trong truyện, vừa là người kể<br /> chuyện tạo nên tính đa dạng về điểm nhìn; được khắc họa với đời<br /> sống nội tâm sâu sắc.<br /> + Nhân vật được đặt trong hoàn cảnh đặc biệt liên tiếp đối mặt<br /> với hai cảnh trái ngược. Qua đó, làm nổi bật lên nhân cách của kiểu<br /> nhân vật nghệ sĩ.<br /> <br /> 0,25<br /> 0,5<br /> <br /> 0,75<br /> <br /> 0,75<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 2.2.4. Bình luận về hai ý kiến:<br /> - Hai ý kiến đã đề cập đến những vẻ đẹp khác nhau trong phẩm chất<br /> của nghệ sĩ Phùng. Ý kiến thứ nhất nhấn mạnh phẩm chất hàng đầu<br /> của người nghệ sĩ là tâm hồn nhạy cảm và say mê cái đẹp. Ý kiến thứ<br /> hai khẳng định phẩm chất sâu xa nhất của người nghệ sĩ chân chính là<br /> tấm lòng trăn trở, lo âu về thân phận con người.<br /> - Hai ý kiến tuy khác nhau nhưng không đối lập mà bổ sung cho<br /> nhau, hợp thành sự nhìn nhận toàn diện và thống nhất về phẩm chất<br /> của nghệ sĩ Phùng, giúp người đọc nhận thức sâu sắc hơn về vẻ đẹp<br /> toàn vẹn của nhân vật này, thấm thía hơn ý tưởng nghệ thuật của nhà<br /> văn Nguyễn Minh Châu.<br /> 2.2.5. Đánh giá chung:<br /> - Khẳng định hai ý kiến về nhân vật Phùng đều đúng.<br /> - Khẳng định ngòi bút tài hoa của Nguyễn Minh Châu trong việc<br /> khắc họa nhân vật Phùng và thể hiện ý tưởng nghệ thuật của nhà văn.<br /> <br /> 1, 0<br /> <br /> 0,25<br /> <br />