Giáo án Ngữ văn 9

Chia sẻ: _Nguyễn Thi Vân _Khánh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:90

Thêm vào BST

Báo xấu

71
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo án Ngữ văn 9 định hướng phát triển năng lực học sinh là tư liệu tham khảo hữu ích cho các giáo viên, hỗ trợ cho quá trình biên soạn giáo án, bài giảng phục vụ giảng dạy môn Ngữ văn lớp 9.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Ngữ văn 9

MẪU SỐ 4 TUẦN 1 Tiết 1: Văn bản: PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH Lê Anh Trà I. Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức: Thấy được một số biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống và sinh hoạt. Ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc. Đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một văn bản cụ thể. 2. Kĩ năng: Nắm bắt nội dung văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc. Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hoá, lối sống. 3. Thái độ: Trân trọng vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh.Có ý thức học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. II. Trọng tâm 1. Kiến thức: Ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc. Đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một đoạn văn cụ thể. 2. Kĩ năng: Nắm bắt nội dung văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc. Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hoá, lối sống. 3. Thái độ: Trân trọng vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh.Có ý thức học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. 4. Năng lực cần hình thành cho HS: Hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề, hợp tác, phân tích. Sáng tạo, vận dụng giải quyết những tình huống trong thực tiễn cuộc sống… III. Chuẩn bị : +Thầy: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án. Phương pháp: Đọc diễn cảm, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, phân tích, giảng bình... + Trò: Đọc trước bài, dự kiến trả lời các câu hỏi, phiếu học tập. IV. Tổ chức dạy và học: 1. Ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra sgk và việc chuẩn bị bài của học sinh. 3. Tổ chức dạy và học bài mới:
MẪU SỐ 4 Thầy Trò Chuẩn kiến thức kĩ năng Ghi cần đạt chú * HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: Thời gian: 4 phút Mục tiêu:Giúp học sinh tạo tâm thế tốt vào bài học. Phương pháp: thảo luận nhóm, thuyết trình Kĩ thuật: Động não Yêu cầu lớp trưởng điều hành, Thực hiện chia lớp thành 2 nhóm, thi đọc theo yêu cầu Học sinh có hứng thú tiếp thơ, nêu tên những mẩu truyện của lớp trưởng. thu bài mới. về Bác. Giới thiệu vào bài: Hồ Chí Minh không chỉ là anh hùng dân tộc vĩ đại mà còn là danh nhân văn hoá thế Lắng nghe, giới. Bởi vậy, phong cách sống suy nghĩ và làm việc của Bác Hồ không chỉ là phong cách sống và làm việc của người anh hùng dân tộc vĩ đại mà còn là của một nhà văn hoá lớn, một con người của nền văn hoá tương lai. Vậy vẻ đẹp văn hoá của phong cách Hồ Chí Minh được hình thành và biểu hiện trong suốt cuộc đời của Người ra sao? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài hôm nay. * HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC: *Hoạt động 2: Tri giác Thời gian dự kiến: 8 phút Mục tiêu: Nắm được về tác giả, tác phẩm, cảm nhận bước đầu về văn bản qua việc đọc. Phương pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. Kĩ thuật: Động não, các mảnh ghép... * HD tìm hiểu chung I. Tìm hiểu I. Tìm hiểu chung chung 1. Chú thích ? Nêu hiểu biết của em về tác Dựa vào chú a. Tác giả giả của văn bản? thích trả lời. Lê Anh Trà b. Tác phẩm ? Nêu xuất xứ văn bản ? Dựa vào chú * Xuất xứ: Văn bản trích từ
MẪU SỐ 4 thích trả lời. bài viết “Phong cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với sự giản dị” của Lê Anh Trà in trong tập “Hồ Chí Minh và văn hóa Việt Nam” ? Trong những từ ngữ của 12 Giải thích từ c. Từ khó chú giải, những từ ngữ nào là khó. từ khó? Tại sao?( Từ Hán Việt) Hướng dẫn HS đọc: Giọng Nghe 2. Đọc chậm rãi, khúc chiết. Đọc, nhận xét. Giáo viên đọc mẫu một đoạn Gọi HS đọc, nhận xét. Yêu cầu HS xác định kiểu Nhận diện 3.Thể loại loại văn bản. kiểu VB. * Kiểu văn bản: Nhật dụng ? Vì sao gọi đây là văn bản nhật Tự bộc lộ. dụng? 4. Phương thức bỉểu đạt ? Xác định phương thức biểu Phát hiện trả Nghị luận. đạt chính của văn bản? lời. 5. Bố cục ? Nêu bố cục của văn bản Xác định bố * Bố cục: 3 đoạn trích? cục +Bố cục: 3 đoạn Từ đầu... rất hiện đại: Quá trình hình thành và điều kì lạ của phong cách văn hóa Hồ Chí Minh Tiếp... “hạ tắm ao”: Những vẻ đẹp cụ thể của phong cách Hồ Chí Minh Còn lại: bình luận và khẳng định ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh. ? Nhận xét cách chia đoạn? Nhận xét. * Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa Thời gian dự kiến : 60 phút Mục tiêu : Nắm được một số biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống và sinh hoạt; ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một văn bản cụ thể. Phương pháp: Đọc, vấn đáp, thuyết trình, bình giảng, hoạt động nhóm Kĩ thuật: Dạy học theo góc, các mảnh ghép. II. Phân tích II. Phân tích II. Phân tích Gọi học sinh đọc phần đầu Đọc 1.Con đường hình thành
MẪU SỐ 4 văn bản. phong cách văn hóa Hồ ? Theo em câu văn nào thể hiện Phát hiện trả Chí Minh rõ nhất nhận xét của tác giả về lời. sự tiếp xúc, am hiểu của Bác đối với văn hóa nhân loại? + “Trong cuộc đời...” + “ Có thể nói...” Tác giả nhận xét trên hai bình diện ở Bác: “Hiểu nhiều, hiểu sâu”. Dựa vào đâu mà tác giả nhận xét như vậy? Hãy chứng minh bằng các chi tiết trong văn bản?(Năm 1911 từ bến cảng Nhà Rồng, Bác đã ra đi...) ? Như vậy bằng cách nào Người học hỏi trong quá Người có vốn văn hóa sâu rộng Thảo luận trình hoạt động cachcs như thế? theo bàn trả lời. mạng. Tiếp thu vốn văn Nói và viết bằng nhiều thứ hóa tri thức sâu rộng của tiếng, nắm vững phương tiện phương Đông và phương giao tiếp là ngôn ngữ Tây, từ châu Á đến châu Làm nhiều nghề, học hỏi qua lao động. Âu. Đến đâu cũng học hỏi học, hỏi tìm hiểu đến mức sâu sắc. ? Bác đã tiếp thu nền văn hóa nhân loại theo cách riêng của Suy nghĩ trả mình như thế nào? lời. Tiếp thu cái mọi cái hay, cái đẹp. Tiếp thu một cách có Phê phán những tiêu cực. chọn lọc. Theo em điều kì lạ nhất để tạo nên phong cách Hồ Chí Minh là gì? ? Sự tiếp thu văn hóa thế giới tạo nên vẻ đẹp gì ở Bác qua Suy nghĩ trả câu văn cuối đoạn? lời. Có ý kiến cho rằng đây là câu văn hay nhất đoạn, em có đồng ý không? Tại sao? Trên nền tảng văn hóa ? Để làm nổi bật vẻ đẹp của dân tộc mà tiếp thu Bác qua tiếp thu văn hóa những ảnh hưởng quốc nhân loại, đoạn văn đã sử Tự bộc lộ. tế. dụng nghệ thuật nào?Tác dụng?
MẪU SỐ 4 Câu văn khẳng định, dùng Suy nghĩ trả điệp từ, từ ngữ truyền cảm. lời Khép lại ý của đoạn 1: . + Kết hợp các phương thức Tự bộc lộ. biểu đạt: kể kết hợp bình + Dùng từ ngữ có sức truyền cảm * Qua tìm hiểu em rút ra nhận Suy nghĩ trả xét gì về phong cách Hồ Chí lời Minh? Khái quát trả > Nhân cách và lối sống lời. rất bình dị, rất Việt Nam, Gọi học sinh đọc phần 2 rất phương Đông, rất ? Lối sống rất bình dị, rất Việt mới, rất hiện đại. Nam, rất phương Đông được Đọc 2. Những nét đẹp trong tác giả giới thiệu tập trung ở Vận dụng vốn lối sống của Hồ Chí những phần nào? kiến thức thực Minh. ? So sánh với những gì em đã tế so sánh, nhận quan sát được từ thực tế khi xét. thăm lăng Bác hãy nhận xét cách giới thiệu của tác giả ? Nhận xét khái =>Trình bày, giới thiệu chân quát. thực khách quan chính xác. + Sử dụng câu khẳng định sức thuyết phục cao ? Qua lời giới thiệu của tác giả và qua văn bản “Đức tính giản dị của Bác Hồ” em hình dung như thế nào về cuộc sống của Tự bộc lộ Bác? Từ nơi ở, bữa ăn đến ? Ví sao có thể nói lối sống của lối sống của Bác rất giản Bác là sự kết hợp giữa giản dị dị nhưng gần gũi, thanh và thanh cao? cao, nhẹ nhàng, luôn GV: Nêu những câu thơ, câu Trả lời. hướng về nhân dân, đất văn viết về cách sống của Bác. nước. + “Bác để tình thương cho chúng con Một đời thanh bạch, chẳng vàng son Mong manh áo vải hồn muôn trượng Hơn tượng đồng phơi những lối mòn” + “Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị...”
MẪU SỐ 4 ? Để nêu bật lối sống giản dị của Bác, tác giả đã sử dụng nghệ thuật nào? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật này? * NT: Liệt kê Suy nghĩ trả 3. Ý nghĩa của phong cách So sánh lời. Hồ Chí Minh. Kể, bình luận So sánh cách sống của ? Việc so sánh cách sống của Bác với cách sống của Bác với cách sống của Nguyễn Nguyễn Trãi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm là tác Bỉnh Khiêm là tác giả giả muốn nhấn mạnh điều gì? nhấn mạnh tính dân tộc, ? Lời văn thuyết minh kết hợp Trình bày cảm tính truyền thống trong với bình luận có tác dụng gì? nhận. Khắc họa lối sống của Bác lối sống của Bác: Cái đẹp trên nhiều khía cạnh. =>Niềm là ở sự giản dị, tự nhiên; kinh yêu vô hạn đối với Bác. sự quyện hoà giữa lối Suy nghĩ trả sống của nhà chính trị, lời. nhà văn hoá, nhà cách mạng lớn của dân tộc. * Hoạt động 4:Đánh giá, khái quát Thời gian dự kiến : 5 phút Mục tiêu : Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản. Phương pháp : vấn đáp, thuyết trình Kĩ thuật : Động não * HD tổng kết: III. Tổng kết: III. Tổng kết: ? Để làm rõ và nổi bật những Khái quát trả *Nghệ thuật: vẻ đẹp và phẩm chất cao quý lời Kết hợp hài hòa giữa của phong cách Hồ Chí Minh, Rút ra nội thuyết minh với lập luận. người viết đã dùng những biện dung ghi nhớ. Chọn lọc chi tiết giữa pháp nghệ thuật nào? thuyết minh với lập luận. ?Cảm nhận của em về vẻ đẹp Ngôn từ sử dụng chuẩn phong cách Hồ Chí Minh? mực. *Nội dung: Sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa dân tộc với tinh hoa nhân loại; giữa cái vĩ đại mà giản dị; giữa cái giản dị và thanh cao. * Hoạt động 5: Luyện tập: Thời gian dự kiến : 5 phút Mục tiêu : Củng cố được nội dung, nghệ thuật, các nhân vật trong VB. Phương pháp : Vấn đáp, thuyết trình. Kĩ thuật : Dạy học theo góc, động não.
MẪU SỐ 4 * HD luyện tập, củng cố: IV. Luyện tập: IV. Luyện tập: Cho HS hoạt động nhóm, Thảo luận, ? Kể những mẩu chuyện chọn mẩu chuyện mình thích, trình bày. về lối sống giản dị của Bác kể trước lớp. mà em biết * HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP: * HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG: * HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG: 4. Củng cố: 2' ? Từ văn bản trên em có suy nghĩ gì về việc hình thành phong cách sống của thế hệ trẻ hiện nay? 5. HDVN: Đọc lại văn bản, thuộc ghi nhớ. Thuộc lòng một đoạn văn bản mà em thích nhất. Chuẩn bị bài cho tiết học sau: Phương châm hội thoại ( Đọc các ví dụ, trả lời các câu hỏi/ Sgk). Ngày soạn: Ngày Dạy Tiết Lớp 9 Tiết 2: CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI I. Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức: Nắm được những hiểu biết cốt yếu về hai phương châm hội thoại: phương châm về lượng, phương châm về chất. 2. Kĩ năng: Nhận biết và phân tích được cách sử dụng phương châm về lượng và phương châm về chất trong một tình huống giao tiếp cụ thể. Vận dụng phương châm về lượng, phương châm về chất trong hoạt động giao tiếp. 3. Thái độ: Có ý thức vận dụng phù hợp các phương châm hội thoại trong giao tiếp. 4. Năng lực cần hình thành cho HS: Hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp. Sáng tạo, vận dụng giải quyết những tình huống trong thực tiễn cuộc sống… II. Trọng tâm: 1. Kiến thức: Nội dung phương châm về lượng, phương châm về chất. 2. Kĩ năng: Nhận biết và phân tích được cách sử dụng phương châm về lượng và phương châm về chất trong một tình huống giao tiếp cụ thể. Vận dụng phương châm về lượng, phương châm về chất trong hoạt động giao tiếp.
MẪU SỐ 4 3. Thái độ: Có ý thức vận dụng phù hợp các phương châm hội thoại trong giao tiếp. 4. Năng lực cần hình thành cho HS: Hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề, giao tiếp. Vận dụng giải quyết những tình huống trong thực tiễn cuộc sống… III. Chuẩn bị : +Thầy: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án, bảng phụ. Phương pháp: Nêu vấn đề, thảo luận nhóm, quy nạp... + Trò: Đọc trước bài, dự kiến trả lời các câu hỏi, phiếu học tập. IV. Tổ chức dạy và học: 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: 5' Từ văn bản“Phong cách Hồ Chí Minh” em có suy nghĩ gì về việc hình thành phong cách sống của thế hệ trẻ hiện nay? 3. Tổ chức dạy và học bài mới: Thầy Trò Chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt * HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: Thời gian: 1' Mục tiêu :Giúp học sinh tạo tâm thế tốt vào bài học. Phương pháp:Thuyết trình Kĩ thuật: Động não * Giới thiệu vào bài:Trong giao tiếp, để đạt được hiệu quả giao tiếp Lắng nghe, suy Học sinh có hứng thú cao người nói cần tuân thủ các nghĩ tiếp thu bài mới. phương châm hội thoại. Vậy đó là những phương châm hội thoại nào? Cụ thể ra sao? Chúng ta sẽ tìm hiểu bài học hôm nay. * Hoạt động 2,3,4: Tri giác; phân tích, cắt nghĩa; đánh giá, khái quát: Thời gian: 17' Mục tiêu: Nắm được nội dung phương châm về lượng, phương châm về chất. Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm Kĩ thuật: động não, khăn trải bàn. * HD tìm hiểu phương châm về I.Phươngchâm I.Phương châm về lượng: về lượng: lượng: Đưa bảng phụ ghi đoạn đối thoại Đọc đoạn đối 1.Xét ngữ liệu: trong SGK gọi học sinh đọc thoại *Ví dụ (SGK) ? Nhận xét về nội dung đoạn thoại? Nhận xét =>Nội dung không bình thường Chỉ ra chỗ không bình bình thường trong nội dung đó?
MẪU SỐ 4 “ở dưới nước” ? Điều mà bạn An muốn biết là gì? =>Địa điểm mà Ba học bơi: sông, Phát hiện trả hồ, bể bơi thành phố... lời. ? Theo em Ba phải trả lời ntn cho hợp câu hỏi của An? “Tớ học bơi ở bể bơi trung tâm Suy nghĩ trả thành phố” lời. ? Từ đó em rút ra bài học gì trong giao tiếp? Kể lại truyện “Lợn cưới áo mới”? Rút ra nhận xét. Nói phải có nội dung đáp ? Vì sao truyện lại gây cười? Kể lại truyện. ứng yêu cầu của giao tiếp =>thừa thông tin, các nhân vật nói nhiều hơn những gì cần nói Suy nghĩ trả ? Theo em ở câu chuyện này, các lời. nhân vật phải hỏi như thế nào và trả lời như thế nào? Học sinh nêu ý ? Nếu chỉ hỏi và trả lời vừa đủ, kiến. truyện còn gây cười nữa không? (Đặc điểm của truyện cười: tạo ra Suy nghĩ trả tiếng cười từ cái đáng cười) lời. ? Từ câu chuyện, em thấy khi giao tiếp cần tuân thủ điều gì? Rút ra nội dung Nội dung của lời nói vừa ? Rút ra kết luận về phương châm ghi nhớ. đủ, không thừa, không về lượng? thiếu GV chốt kiến thức. 2.Bài học: Khi giao tiếp, cần nói Nghe, ghi chép. có nội dung;. Nội dung của lời nói đáp ứng yêu cầu của cuộc giao tiếp II.Phương châm về chất: II.Phương châm không thừa, không thiếu về chất: II.Phương châm về Đọc truyện chất: Gọi học sinh đọc câu chuyện cười 1.Xét ngữ liệu: “Quả bí khổng lồ” Suy nghĩ trả ? Truyện cười này nhằm phê phán *Ví dụ: lời. điều gì? Truyện cười nhằm phê Phát hiện trả ? Chỉ ra chi tiết khoác lác trong phán tính nói khoác lời. truyện? Học sinh rút ra ? Từ đó rút ra điều gì cần tránh khi nội dung ghi nhớ giao tiếp? Khái quát trả ? Qua đây em hiểu thế nào là lời. phương châm về chất? 2. Bài học: Khi giao tiếp,
MẪU SỐ 4 ? Để tuân thủ phương châm về Khái quát trả đừng nói những điều lượng và phương châm về chất lời. mình không tin là đúng khi giao tiếp ta cần chú ý điều gì? hoặc không có bằng chứng xác thực * Hoạt động 5:Luyện tập: Thời gian:20' Mục tiêu: Nhận biết và phân tích được cách sử dụng phương châm về lượng và phương châm về chất trong một tình huống giao tiếp cụ thể.Vận dụng phương châm về lượng, phương châm về chất trong hoạt động giao tiếp. Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm. Kĩ thuật: động não, các mảnh ghép ... * HD luyện tập: III.Luyện III.Luyện tập: Gọi học sinh đọc yêu cầu của bài tập: Bài tập1/10 tập 1, vận dụng phương châm về Xác định a,thừa cụm từ:“nuôi ở nhà” lượng để giải bài tập. yêu cầu của b,thừa cụm từ: “có 2 cánh” đề, làm bài Bài tập2/10 Chọn từ ngữ thích hợp điền vào tập. a,Nói có sách, mách có chứng chỗ trống? Điền từ. b,....nói dối c,...nói mò d,....nói nhăng nói cuội Thảo luận Bài tập3/11 ? Trong truyện cười phương châm nhóm, trả Thừa câu: “Rồi có nuôi…” hội thoại nào không được tuân thủ? lời. =>vi phạm phương châm về lượng 4.Củng cố Tuân thủ phương châm về chất trong hội thoại là như thế nào? 5. HDVN: Hoàn thành bài tập, học thuộc ghi nhớ Chuẩn bị bài: Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh ( đọc trước bài, trả lời câu hỏi) Ngày soạn: Ngày Dạy Tiết Lớp 9 Tiết 3: SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH . Vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi nói, viết bài thuyết minh. 3. Thái độ: Giáo dục cho học sinh thêm yêu, tự hào cảnh đẹp quê hương đất nước. Lồng ghép giáo dục môi trường sống: giữ gìn bảo vệ cảnh quan thiên nhiên.
MẪU SỐ 4 4. Năng lực cần hình thành cho HS: Hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề, giao tiếp. Sáng tạo trong tạo lập văn bản, vận dụng giải quyết những tình huống trong thực tiễn cuộc sống… II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng 1. Kiến thức: Văn bản thuyết minh và một số phương pháp thuyết minh thường dùng. Vai trò của các biện pháp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh. 2. Kĩ năng. Nhận ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong các văn bản thuyết minh. Vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi nói, viết bài thuyết minh. 3. Thái độ: Giáo dục cho học sinh thêm yêu, tự hào cảnh đẹp quê hương đất nước. Lồng ghép giáo dục môi trường sống: giữ gìn bảo vệ cảnh quan thiên nhiên. 4. Năng lực cần hình thành cho HS: Hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề, giao tiếp. Sáng tạo trong tạo lập văn bản, vận dụng giải quyết những tình huống trong thực tiễn cuộc sống… III. Chuẩn bị : *Thầy: + Sưu tầm văn bản thuyết minh về Hạ Long( không sử dụng biện pháp nghệ thuật) + Tranh ảnh về Hạ Long. * Trò: Đọc kĩ bài, trả lời câu hỏi tìm hiểu trong SGK IV. Tổ chức dạy và học: 1. Ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 5' Khi giao tiếp muốn người nghe hiểu rõ, hiểu đúng vấn đề ta cần chú ý điều gì? 3. Tổ chức dạy và học bài mới: Thầy Trò Chuẩn kiến thức kĩ năng Ghi chú cần đạt * HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: Thời gian: 1' Mục tiêu :Giúp học sinh tạo tâm thế tốt vào bài học. Phương pháp:Thuyết trình Kĩ thuật: Động não Giới thiệu vào bài: Ở lớp 8, các em đã được tìm hiểu về kiểu bài Lắng nghe, Học sinh có hứng thú tiếp thuyết minh. Tuy nhiên để bài suy nghĩ thu bài mới. thuyết minh sinh động, hấp dẫn và có thể truyền đạt tri thức một cách hiệu quả nhất đến người
MẪU SỐ 4 đọc ta có thể sử dụng các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. Vậy những biện pháp nghệ thuật nào thường được sử dụng trong kiểu văn bản này? Vai trò cụ thể ra sao? Chúng ta cùng đi tìm hiểu bài học hôm nay. * Hoạt động 2,3,4: Tri giác; phân tích, cắt nghĩa; đánh giá, khái quát: Thời gian: 17' Mục tiêu: Củng cố văn bản thuyết minh và một số phương pháp thuyết minh thường dùng. Nắm được vai trò của các biện pháp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh. Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm Kĩ thuật: động não, khăn trải bàn. * HD tìm hiểu 1 số biện pháp I.Tìm hiểu 1 I.Tìm hiểu 1 số biện pháp nghệ thuật trong VB thuyết số biện pháp nghệ thuật trong VB thuyết minh: nghệ thuật ... minh Văn bản thuyết minh có những Nhớ lại kiến 1.Ôn tập văn bản thuyết minh tính chất gì? thức đã học ở Trình bày, giới thiệu đặc điểm lớp 8 trả lời. tính chất của sự vật. Mục đích của văn bản thuyết Suy nghĩ trả minh? lời Cung cấp những tri thức khách quan về những sự vật,hiện tượng. Nêu các phương pháp thuyết minh đã học? 2.Viết văn bản thuyết minh có Gọi học sinh đọc văn bản Đọc văn bản. sử dụng một số biện pháp ? Văn bản thuyết minh về đặc Phát hiện trả nghệ thuật điểm gì của Hạ Long? lời. Văn bản: “Hạ Long Đá và Sự kì lạ của Hạ Long Nước” ? Tác giả có cung cấp đựơc tri Suy nghĩ trả thức khách quan về Hạ Long lời không? Đó là gì? Có. Sự kì lạ của Hạ Long là do Đá và Nước tạo nên ? Câu văn nào trong văn bản đã Phát hiện trả khái quát sự kì lạ của Hạ Long? lời. Phương pháp thuyết minh: “ Chính nước ....” liệt kê ? Văn bản đã sử dụng phương Suy nghĩ trả pháp thuyết minh chủ yếu nào? lời Phương pháp thuyết minh: liệt
MẪU SỐ 4 kê ? Kết hợp với liệt kê tác giả còn Biện pháp nghệ thuật: sử dụng biện pháp nghệ thuật + Liên tưởng nào nữa? Phát hiện trả + Tưởng tượng Tìm 1 số câu văn miêu tả sinh lời. + Miêu tả, so sánh động ? + Nhân hóa Sự biến hóa kì diệu được thể hiện qua những từ ngữ nào? + Chính nước làm cho đá sống dậy, làm cho đá vốn bất động và vô tri bỗng trở nên linh hoạt... Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng ở câu văn trên? *Kết luận: ? Như vậy các biện pháp nghệ => Các biện pháp nghệ làm thuật nào đã được sử dụng để Khái quát trả cho văn bản thuyết minh trở thuyết minh cho sự kì lạ của Hạ lời nên hấp dẫn, sinh động Long? Tác dụng? Qua việc tìm hiểu, em rút ra kết Rút ra nội dung Ghi nhớ:(SGK) luận gì về việc sử dụng biện ghi nhớ. pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh? * Lưu ý: các biện pháp nghệ thuật chỉ được coi là phụ trợ... * Hoạt động 5:Luyện tập: Thời gian:18' Mục tiêu: HS vận dụng lí thuyết giải quyết các bài tập. Nhận ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong các văn bản thuyết minh.Vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm. Kĩ thuật: động não, các mảnh ghép ... * HD luyện tập: III. Luyện tập III. Luyện tập: Yêu cầu HS đọc văn bản: Ngọc Đọc Bài tập1 Hoàng xử tội Ruồi xanh Có tính chât thuyết ? Nêu yêu cầu bài tập, giải bài tập? Nêu yêu cầu minh: cung cấp tri thức Bài văn có tính chất thuyết minh của bài tập? khách quan về loài ruồi. không? Tính chất ấy được thể hiện ở Thảo luận => nêu định nghĩa, liệt những điểm nào? nhóm trả lời. kê, nêu số liệu... Phương pháp thuyết minh nào được Câu chuyện tồn tại sử dụng? dưới hình thức một phiên Bài thuyết minh này có gì đặc biệt? tòa... 4. Củng cố: 2' Những biện pháp nghệ thuật thường sử dụng trong văn bản thuyết minh? 5. HDVN: 2'
MẪU SỐ 4 Xem lại bài, thuộc ghi nhớ. Hoàn thành bài tập. Chuẩn bị bài cho tiết : Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh ( Đọc trước bài, trả lời các câu hỏi/ Sgk) Ngày soạn: Ngày Dạy Tiết Lớp 9
MẪU SỐ 4 Tiết4,5: LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH I. Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức: Nắm được cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng (cái quạt, cái bút, cái kéo...). 2. Kĩ năng. Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể. Lập dàn ý chi tiết và viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh (có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật) về một đồ dùng 3. Thái độ: Có ý thức vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh khi cần thiết để làm rõ đối tượng thuyết minh. II. Trọng tâm 1. Kiến thức: Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng (cái quạt, cái bút, cái kéo...). Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. 2. Kĩ năng. Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể. Lập dàn ý chi tiết và viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh (có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật) về một đồ dùng 3. Thái độ: Có ý thức vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh khi cần thiết để làm rõ đối tượng thuyết minh. 4. Năng lực cần hình thành cho HS: Hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề. Sáng tạo trong tạo lập văn bản, vận dụng giải quyết những tình huống trong thực tiễn cuộc sống… III. Chuẩn bị: +Thầy: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án, bảng phụ. Phương pháp: Nêu vấn đề, thảo luận nhóm, thực hành luyện viết... + Trò: Đọc trước bài, dự kiến trả lời các câu hỏi, phiếu học tập. IV. Tổ chức dạy và học: 1. Ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: KT khi luyện tập 3. Tổ chức dạy và học bài mới: Thầy Trò Chuẩn kiến thức kĩ năng Ghi cần đạt chú * HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: Thời gian: 2'
MẪU SỐ 4 Mục tiêu :Giúp học sinh tạo tâm thế tốt vào bài học. Phương pháp:Thuyết trình Kĩ thuật: Động não * Giới thiệu vào bài: Tiết trước các em Lắng nghe, suy Học sinh có hứng thú tiếp đã được tìm hiểu cách sử nghĩ thu bài mới. dụng các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. Để củng cố kiến thức, hôm nay chúng ta sẽ đi vào thực hành luyện tập về kiểu bài này. * Hoạt động 2,3,4: Tri giác; phân tích, cắt nghĩa; đánh giá, khái quát: Thời gian: 43' Mục tiêu: Nắm được cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng (cái quạt, cái bút, cái kéo...). Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm Kĩ thuật: động não, khăn trải bàn. *Kiểm tra việc chuẩn bị I. Kiểm tra việc I. Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh: chuẩn bị bài bài của học sinh của học sinh Treo bảng phụ, ghi các Đọc lại các đề đề bài(SGK), gọi học sinh bài: đọ c Thuyết minh cái (Mổi nhóm đã được phân quạt công chuẩn bị một đề bài) Thuyết minh cái bút Thuyết minh cái kéo Thuyết minh chiếc nón ? Nhắc lại yêu cầu của Nhớ lại kiến 1. Yêu cầu của văn bản văn bản thuyết minh ? thức cũ trả lời. thuyết minh Văn bản thuyết minh a. Về nội dung: phải nêu được công dụng, cấu tạo, chủng loại, lịch sử của 1 trong các đồ dùng trên. b. Về hình thức: Phải biết vận dụng một Kể chuyện, tự thuật, hỏi số biện pháp nghệ thuật đáp theo lối nhân hóa... để bài văn thuyết minh thêm sinh động, hấp dẫn.
MẪU SỐ 4 ? Nêu một số biện pháp Nhớ lại kiến nghệ thuật thường được thức cũ trả lời. sử dụng trong văn bản thuyết minh ? Yêu cầu đại diện từng Hoạt động 2. Dàn ý nhóm trình bày dàn ý nhóm. Đại diện nhóm VD: Thuyết minh chiếc nón trình bày *Mở bài : Giới thiệu chung về chiếc nón *Thân bài: Lịch sử chiếc nón Cấu tạo chiếc nón Quá trình làm ra nón Giá trị kinh tế, văn hóa của nón *Kết bài: Cảm nghĩ chung về chiếc ( Hết tiết 4, chuyển tiết nón trong đời sống hiện tại. 5) Các nhóm nhận xét chéo và gv thống nhất dàn ý chung. * Hoạt động 5:Luyện tập: Thời gian:33' Mục tiêu: Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể. Lập dàn ý chi tiết và viết phần mở bài cho bài văn thuyết minh (có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật) về một đồ dùng. Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình,thực hành luyện viết. Kĩ thuật: động não, các mảnh ghép ... * HD luyện tập: II.Luyện tập: II. Luyện tập: Viết đoạn văn cho phần 1, Viết phần mở bài mở bài. Độc lập viết * đoạn mở bài VD: Trong các đồ dùng học Giáo viên gọi HS trình Đại diện nhóm tập,chúng tôi là loài đồ dùng bày và nhận xét trình bày đc các cô cậu học sinh hay Giáo viên nhận xét chốt sử dụng nhất. Các bạn thể lại các ý cần thiết của Viết đoạn văn. đoán xem chúng tôi là ai phần thân bài. vậy? Chúng tôi là họ nhà bút Hãy viết đoạn văn cho Trình bày tiêu biểu là tôi cậy bút viết... phần thân bài (mỗi nhóm một đoạn của phần thân bài) ? HS viết đoạn, trình bày Viết đoạn văn. 2, Viết phần thân bài GV nhận xét, chữa. ( HS tự viết) Trình bày
MẪU SỐ 4 4. Củng cố : 10 GV gọi 2 3 HS trình bày miệng cho các đề trên. 5. HDVN: 2' Tập viết bài hoàn chỉnh cho 1 trong 4 đề trên. Chuẩn bị bài: Đấu tranh cho một thế giới hoà bình: (Đọc văn bản, trả lời các câu hỏi/Sgk, sưu tầm tư liệu về việc ngăn chặn chạy đua vũ khí hạt nhân)
MẪU SỐ 4 Ngày soạn: Ngày Dạy Tiết Lớp 9 Tuần 2: Tiết 6: ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HÒA BÌNH (G.Mác két) I. Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức: Nhận thức được mối nguy hại khủng khiếp của việc chạy đua vũ trang, chiến tranh hạt nhân. Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản. Nắm được hệ thống luận điểm, luận cứ, cách lập luận trong văn bản. 2. Kĩ năng. Đọc hiểu văn bản nhật dụng bàn về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hoà bình của nhân loại 3. Thái độ, phẩm chất: Có ý thức yêu mến, bảo vệ hòa bình, ngăn chặn chiến tranh. Có trách nhieemjj với cộng đồng, nhân loại. II. Trọng tâm 1. Kiến thức: Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản. Hệ thống luận điểm, luận cứ, cách lập luận trong văn bản. 2. Kĩ năng. Đọc hiểu văn bản nhật dụng bàn về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hoà bình của nhân loại 3. Thái độ, phẩm chất: Có ý thức yêu mến, bảo vệ hòa bình, ngăn chặn chiến tranh. Có trách nhiệm với cộng đồng, nhân loại. 4. Năng lực cần hình thành cho HS: Hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề, hợp tác. Năng lực cảm thụ thẩm mĩ Sáng tạo, vận dụng giải quyết những tình huống trong thực tiễn cuộc sống…
MẪU SỐ 4 III. Chuẩn bị: + Thầy: Chân dung tác giả, một số hình ảnh về chiến tranh hạt nhân, nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án. Phương pháp: Đọc diễn cảm, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, phân tích, giảng bình... + Trò: Đọc trước bài, dự kiến trả lời các câu hỏi, phiếu học tập. IV. Tổ chức dạy và học: 1. Ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 4' H: Thuyết minh ngắn gọn về cái quạt (có sử dụng các biện pháp nghệ thuật)? 3. Tổ chức dạy và học bài mới: Thầy Trò Chuẩn kiến thức kĩ năng Ghi chú cần đạt * HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: Thời gian: 1 phút Mục tiêu: Giúp học sinh tạo tâm thế tốt vào bài học. Phương pháp: Thuyết trình Kĩ thuật: Động não * Giới thiệu vào bài: Chạy đua vũ khí hạt nhân là việc làm phi Lắng nghe, suy Học sinh có hứng thú tiếp nghĩa, đi ngược lại sự văn minh nghĩ thu bài mới. và tiến hoá của loài người, nó đang đe doạ cuộc sống của chúng ta từng ngày, từng giờ. Hiểm hoạ khôn lường của nó như thế nào? Chúng ta phải làm gì để bảo về nền hoà bình thế giớibảo vệ chính cuộc sống của mỗi chúng ta? Câu trả lời đó phần nào sẽ giải đáp qua văn bản "Đấu tranh cho một thế giới hoà bình" của G. Máckét *Hoạt động 2: Tri giác Thời gian dự kiến: 7 phút Mục tiêu: Nắm được về tác giả, tác phẩm, cảm nhận bước đầu về văn bản qua việc đọc. Phương pháp : Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. Kĩ thuật : Động não, các mảnh ghép... * HD tìm hiểu chung I. Tìm hiểu I. Tìm hiểu chung chung