zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Giáo án điện tử

Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012

Chia sẻ: Bui Coi | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:130

Báo xấu

412
lượt xem 154
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Nêu được định nghĩa của dao động, dao động tuần hoàn, dao động điều hòa - Viết được biểu thức của phương trình của dao động điều hòa giải thích được các đại lượng trong phương trình - Nêu được dao động điều hòa và chuyển động tròn đều. 2. Về kĩ năng - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn giản và nâng cao trong SGK hoặc SBT vật lý 12....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012

Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 Ngày soạn: 13/ 8 / 2011 CHƯƠNG I: DAO ĐỘNG CƠ Tiết 1: DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Nêu được định nghĩa của dao động, dao động tuần hoàn, dao động điều hòa - Viết được biểu thức của phương trình của dao động điều hòa giải thích được các đại lượng trong phương trình - Nêu được dao động điều hòa và chuyển động tròn đều. 2. Về kĩ năng - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn gi ản và nâng cao trong SGK ho ặc SBT vật lý 12. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Chuẩn bị một con lắc lò xo treo thẳng đứng - Chuẩn bị các hình vẽ về con lắc lò xo nằm ngang. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới Hoạt động 1: Dao động cơ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung I. Dao động cơ - Lấy ví dụ về dao động - Theo gợi ý của GV định 1. Thế nào là dao động cơ? trong thực tế mà hs có thể nghĩa dao động cơ. Dao động cơ là chuyển động là chuyển thấy từ đó yêu cầu hs định động qua lại quanh một vị trí đặc biệt nghĩa dao động cơ. gọi là vị trí cân bằng. - Lấy một con lắc đơn cho - Quan sát và trả lời câu hỏi 2. Dao động tuần hoàn dao động và chỉ cho hs dao của GV - Dao động tuần hoàn là dao động mà động như vậy là dao động - Đình nghĩa dao động tuần trạng thái chuyển động của vật được tuần hoàn lặp lại như cũ (vị trí cũ và hướng cũ) sau hòan (SGK) - Dao động tuần hoàn là gì? những khoảng thời gian bằng nhau. - Kết luận - Ghi tong kết của GV - Dao động tuần hoàn đơn giản nhất là dao động điều hòa Hoạt động 2: Phương trình của dao động điều hòa II. Phương trình của dao động điều - Vẽ hình minh họa ví dụ - Quan sát hòa 1. Ví dụ Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 - Yêu cầu hs xác định góc - M có tọa độ góc φ + ωt MOP sau khoảng thời gian - Giả sử M chuyển động ngược chiều dương vận tốc góc là ω, P là hình chiếu t. của M lên Ox. - Yêu cầu hs viết phương x = OM cos(ωt + ϕ ) Tại t = 0, M có tọa độ góc φ trình hình chiếu của OM lên Sau t, M có tọa độ góc φ + ωt Khi đó: OP = x ⇒ điểm P có phương x - Đặt OM = A yêu cầu hs x = A cos(ω.t + ϕ ) trình là: x = OM cos(ωt + ϕ ) viết lại biểu thức - Đặt A = OM ta có: - Nhận xét tính chất của - Hàm cosin là hàm điều hòa x = A cos(ω.t + ϕ ) hàm cosin - Tiếp thu Trong đó A, ω, φ là hằng số - Rút ra P dao động điều - Do hàm cosin là hàm điều hòa nên điểm hòa P được gọi là dao động điều hòa - Định nghĩa (SGK) 2. Định nghĩa - Yêu cầu hs định nghĩa dựa Dao động điều hòa là dao động trong vào phương trình -Tiếp thu và chuẩn bị trả đó li độ của vật là một hàm cosin (hay - Giới thiệu phương trình lời các câu hỏi cuảt GV sin) của thời gian. dao động điều hòa 3. Phương trình - Giải thích các đại lượng - Phương trình x = A cos(ωt + φ) gọi là +A phương trình của dao động điều hòa * A là biên độ dao động, là li độ cực + (ωt + φ) đại của vật. A > 0. * (ωt + φ) là pha của dao động tại thời +φ điểm t - Phân tích ví dụ để cùng * φ là pha ban đầu tại t = 0 (φ < 0, φ>0, - Nhấn mạnh hai chú ý của GV rút ra các chú ý về quỹ φ = 0) dao động liên hệ với bài đạo dao động và cách tính 4. Chú ý sau. pha cho dao động điều hòa a) Điểm P dao động điều hòa trên một đoạn thẳng luôn luôn có thể coi là hình chiếu của điểm M chuyển động tròn đều lên đường kính là đoạn thẳng đó. - Ghi vào vở b) Ta quy ước chọn trục x làm gốc để - Tổng kết tính pha của dao động và chiều tăng của pha tương ứng với chiều tăng của góc MOP trong chuyển động tròn đều. 4. Củng cố và BTVN Chọn câu sai A. Hình chiếu của một chuyển động tròn đều lên đường kính là dao động điều hòa. B. Biên độ của dao động là li độ lớn nhất của vật dao động và có giá trị âm C. Biên độ của dao động là li độ lớn nhất của vật dao động và có giá trị dương D. Pha ban đầu của dao động là pha của dao động lúc t = 0 -------------//------------ Tiết 2:DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Nắm được công thức liên hệ giữa tần số góc, chu kì và tần số. Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 - Nắm được công thức của vận tốc và gia tốc của vật dao động điều hòa. 2. Về kĩ năng - Vẽ được đồ thị của li độ theo thời gian với pha ban đầu bằng không - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn gi ản và nâng cao trong SGK ho ặc SBT vật lý 12. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Chuẩn bị một con lắc lò xo treo thẳng đứng - Chuẩn bị các hình vẽ về con lắc lò xo. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: - Nêu định nghĩa của dao động, dao động tuần hoàn, dao động điều hòa - Viết biểu thức của phương trình của dao động điều hòa giải thích đ ược các đ ại l ượng trong phương trình - Nêu MQH dao động điều hòa và chuyển động tròn đều. 3. Bài mới Hoạt động 1: Chu kì, tần số, tần số góc của dao động điều hòa Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung III. Chu kì, tần số, tần số góc của dao - Giới thiệu cho hs nắm - Tiếp thu động điều hòa được thế nào là dao động 1. Chu kì và tần số tòn phần. Khi vật trở về vị trí cũ hướng cũ thì ta nói vật thực hiện 1 dao động toàn phần. - Yêu cầu hs nhắc lại cách - Nhắc lại kiến thức lớp 10: * Chu kì (T): của dao động điều hòa là định nghĩa chu kì và tần số “chu kì là khoảng thời gian khoảng thời gian để vật thực hiện một của chuyển động tròn? vật chuyển động 1 vòng” dao động toàn phần. Đơn vị là s “Tần số là số vòng chuyển * Tần số (f): của dao động điều hòa là động trong 1 giây” số dao động tuần hoàn thực hiện trong một s. Đơn vị là 1/s hoặc Hz. 2. Tần số góc - Theo gợi ý của GV phát Trong dao động điều hòa ω được gọi là - Liên hệ dắt hs đi đến định biểu định nghĩa của các đại tần số góc. nghĩa chu kì và tần số, tần lượng cần tìm hiểu Giữa tần số góc, chu kì và tần số có số góc của dao động điều mối liên hệ: 2π - Ghi nhận xét của GV hòa. ω= = 2πf - Nhận xét chung T Hoạt động 2: Vận tốc và gia tốc của dao động điều hòa IV. Vận tốc và gia tốc của dao động ∆f ( x ) - Yêu cầu hs nhắc lại biểu điều hòa thức của định nghĩ đạo hàm ∆t →0 ∆x = f ' ( x ) lim 1. Vận tốc - Gợi ý cho hs tìm vận tốc Vận tốc là đạo hàm của li độ theo thời tại thời điểm t của vật dao - Khi Δt → 0 thì v = x’ gian. động ⇒ v = x' v = x’ = -ωA sin(ωt + φ) Tiến hành lấy đạo hàm - Vận tốc cũng biến thiên theo thời gian - Hãy xác định giá trị của v v = x’ = -ωA sin(ωt + φ) * Tại x = ± A thì v = 0 tại * Tại x = ± A thì v = 0 + Tại x = ± A * Tại x = 0 thì v = vmax = ω.A * Tại x = 0 2. Gia tốc + Tại x = 0 thì v = vmax = ω.A Gia tốc là đạo hàm của vận tốc theo thời gian - Tương tự cho cách tìm Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 hiểu gia tốc a = v’ = x” = -ω2A cos(ωt + φ) - Theo sự gợi ý của GV tìm a = - ω2x - Nhận xét tổng quát hiểu gia tốc của dao động * Tại x = 0 thì a = 0 * Tại x = ± A thì a = amax = ω2A điều hòa. - Ghi nhận xét của GV Hoạt động 3: Đồ thị của dao động điều hòa - Yêu cầu hs lập bảng giá - Khi φ = 0 V. Đồ thị của dao động điều hòa trị của li độ với đk pha ban x = A cosωt T 3T đầu bằng không t ωt x t 2 2 0 0 A T T/4 π/2 0 T/2 π -A - Nhận xét gọi hs lên bản Đồ thị của dao động điều hòa với φ = 3T/4 3π/2 0 vẽ đồ thị. 0 có dạng hình sin nên người ta còn gọi T 2π A là dao động hình sin. - Củng cố bài học 4. Củng cố và BTVN a. Củng cố 1. Một vật dao động điều hòa theo quy luật x = Acos(ωt + φ) v ận t ốc c ủa ch ất đi ểm có đ ộ lớn cực đại khi: A. li độ có trị số cực đại B. gia tốc có trị số cực đại C. pha dao động có trị số cực đại D. pha dao động có trị số bằng không 2. Một vật dao động điều hòa. Mệnh đề nào sau đây không đúng A. Li độ của vật biến thiên theo hàm sin hoặc cosin theo thời gian B. Ở các vị trí biên thì gia tốc có giá trị cực đại C. Vectơ vận tốc của vật đổi chiều khi vật qua vị trí cân bằng D. Chu kì dao động là khoảng thời gian vật thực hiện một dao động toàn phần b. BTVN - Làm tất cả các bài tập trong SGK và SBT có liên quan. --------------//------------- Ngày soạn: 16/ 8 / 2011 Tiết 3: CON LẮC LÒ XO ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Nắm được công thức của lực kéo về tác dụng vào vật dao động điều hòa. - Nắm được công thức tính chu kì của con lắc lò xo. - Công thức tính thế năng, động năng và cơ năng của con lắc lò xo. - Nhận xét định tính về sự biến thiên động năng và thế năng của con lắc lò xo 2. Về kĩ năng - Giải thích được tại sao dao động của con lắc lò xo là dao động điều hòa. - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn gi ản và nâng cao trong SGK ho ặc SBT vật lý 12. - Viết được phương trình động học của con lắc lò xo. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 - Chuẩn bị một con lắc lò xo treo thẳng đứng - Chuẩn bị các hình vẽ về con lắc lò xo nằm ngang. (Nếu có thể chuẩn bị con lắc lò xo trên đệm không khí) III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ - Nêu công thức liên hệ giữa tần số góc, chu kì và tần số. - Nêu công thức của vận tốc và gia tốc của vật dao động điều hòa. 3. Bài mới Hoạt động 1: Con lắc lò xo Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung I. Con lắc lò xo - Vẽ hình hoặc cho hs quan - Mô tả con lắc lò xo Con lắc lò xo gồm một vật nặng m sát con lắc lò xo yêu cầu hs gắn vào 1 đầu của lò xo có độ cứng k và mô tả con lắc? khối lượng không đáng kể. Đầu còn lại - Quan sát con lắc khi cân - Có một vị trí cân bằng của lò xo cố định. bằng. Nhận xét? Con lắc có 1 vị trí cân bằng mà khi ta - Nếu kéo ra yêu cầu hs dự - Chuyển động qua lại thả vật ra vật sẽ đứng yên mãi. doán chuyển động của nó. quanh vị trí cân bằng Nếu kéo vật khỏi vị trí cân bằng - Kết luận - Ghi chép kết luận buông ra vật sẽ dao động quanh vị trí cân bằng, giữa hai vị trí biên Hoạt động 2: Khảo sát dao động của con lắc lò xo về mặt động lực học II. Khảo sát dao động của con lắc lò xo - Nêu giả thuyết về con lắc - Tiếp thu về mặt động lực học lò xo. Chọn trục tọa độ, vẽ hình. - Yêu cầu hs phân tích các - Lên bảng tiến hành phân lực tác dụng lên con vật m? tích lực - Gợi ý cho hs tiến hành tìm phương trình động lực học - Áp dụng định luật II NT Xét vật ở li độ x, lò xo giản một đoạn của con lắc lò xo. tiến hành tính toán theo Δl = x. Lực đàn hồi F = - kΔl gợi ý của GV ⇒ a + ω2x = 0 Tổng lực tác dụng lên vật F = - kx - Yêu cầu hs kết luận về Theo định luật II Niu tơn dao động của con lắc lò xo? - Dao độngcủa con lắc lò k xo là dao động điều hòa. a=− x - Yêu cầu hs tìm tần số góc m và chu kì. Đặt ω2 = k/m ⇒ a + ω2x = 0 k * Tần số góc: ω = Vậy dao động của con lắc lò xo là dao m động điều hòa. m * Chu kì: T = 2π k * Tần số góc: ω = k m - Từ phương trình lực làm m cho vật chuyển động rút ra * Chu kì: T = 2π khái niệm lực kéo về. - Nhận xét về dấu và độ k - Kết luận chung lớn của lực kéo về * Lực kéo về Lực hướng về vị trí cân bằng gọi là lực - Ghi kết luận kéo về. Lực kứo vè có độ lớn tỉ lệ với li Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 độ và gây gia tốc cho vật dao động điều hòa. Hoạt động 3: Khảo sát dao động của lò xo về mặt năng lượng III. Khảo sát dao động của lò xo về - Yêu cầu hs viết biêu thức - Động năng mặt năng lượng tính động năng, thế năng 1. Động năng của con lắc lò xo 1 Wđ = mv 2 của con lắc? 1 2 Wđ = mv 2 - Thế năng 2 2. Thế năng của con lắc lò xo 1 Wt = kx 2 1 2 Wt = kx 2 - Nhận xét sự biến thiên * Thế năng và động năng 2 của thế năng và đông năng? của con lắc lò xo biến * Thế năng và động năng của con lắc lò thiên điều hòa với chu kì xo biến thiên điều hòa với chu kì T/2. - Viết biểu thức tính cơ 3. Cơ năng của con lắc lò xo. Sự bảo T/2. năng và yêu cầu hs nhận toàn cơ năng 1 1 W = mv 2 + kx 2 xét? 1 1 2 2 W = mv 2 + kx 2 2 2 1 1 ⇒ W = kA 2 = mω 2 A 2 1 1 2 2 ⇒ W = kA 2 = mω 2 A 2 - Kết luận 2 2 - Nhận xét và kết luận Cơ năng của con lắc tỉ lệ với bình phương với biên độ dao động (SGK) Cơ năng của con lắc lò xo được bảo toàn nếu bỏ qua mọi ma sát. 4. Củng cố và BTVN a. Củng cố Chọn công thức đúng khi tính chu kì dao động của con lắc m k A. T = 2π B. T = 2π k m b. BTVN - Làm tất cả các bài tập trong SGK và SBT có liên quan. Ngày soạn: 19/ 8 / 2011 Tiết 4: BÀI TẬP -------o0o------ I. MỤC TIÊU TIẾT HỌC - Hệ thống kiến thức và phương pháp giải bài tập về dao động điều hòa. - Rèn luyện kĩ năng phân tích bài toán dựa vào đề ra và các hiện tượng vật lý để thành lập mối quan hệ giữa các phương trình động học. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Phương pháp giải bài tập - Lựa chọn cac bài tập đặc trưng III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ - Nêu công thức của lực kéo về tác dụng vào vật dao động điều hòa. - Nêu công thức tính chu kì của con lắc lò xo. - Nêu công thức tính thế năng, động năng và cơ năng của con lắc lò xo. 3. Bài mới Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 Hoạt động 1: Bài tập trắc nghiệm PHIẾU HỌC TẬP 1. Tích của tần số và chu kì của một dao động điều hòa bằng hằng số nào sau đây: A. 1 B. π D. Biên độ của dao động C. – π 2. Vận tốc đạt giá trị cực đại của một dao động điều hòa khi: A. vật ở vị trí biên dương B. vật qua vị trí cân bằng C. vật ở vị trí biên âm D. vật nằm có li độ bất kì khác không 3. Một vật dao động điều hòa có quỹ đạo là một đoạn thẳng dài 12 cm. Biên độ dao động là: A. 12cm B. -6 cm C. 6 cm D. -12 cm x = −5 cos(4πt ) cm. Biên độ và pha ban đầu là bao nhiêu? 4. Cho phương trình dao động điều hòa A. 5 cm; 0 rad B. 5 cm; 4π rad C. 5 cm; (4πt) rad D. 5 cm; π rad Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung - Phát phiếu học tập - Nhận phiếu học tập và thảo luận trả lời theo yêu 1 2 3 4 - Hướng dẫn học sinh làm cầu của GV A B C D - Ghi nhận kết quả của GV bài sửa Hoạt động 2: Bài tập SGK Bài 7 - Yêu cầu hs đọc các bài - Đọc SGK thảo luận đai Đáp án C tập 7, 8, 9 SGK thảo luận diện lên trả lời và giải -----------//---------- theo nhóm 2 đến 3 hs trả thích. Bài 8 lời. Đáp án A ------//------ Bài 9 Đáp án D - Yêu cầu hs đọc bài 10 và - Dựa vào phương trình --------//--------- x = A cos(ωt + ϕ ) cm tiến hành giải Bài 10 * A = 2 cm ⇒ A, ϕ , pha tại t π *φ= - rad 6 π * pha ở thời điểm t: (5t - ) rad 6 - Yêu cầu hs giải bài 11 * AB = 36cm ⇒ A = 18cm -------//------- * T = 0,5 s Bài 11 * f = 2 Hz Biên độ A = 18 cm T = 2. 0,25 s = 0,5 s - Ghi nhận kết luận của GV 1 = 2 Hz - Kết luận chung f= 0,5 IV. CỦNG CỐ VÀ BTVN - Về nhà làm lại các bài tập đã được hướng dẫn và đọc trước bài co lắc lò xo. --------------//------------- Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 1m 1k C. T = D. T = 2π k 2π m b. BTVN - Làm tất cả bài tập trong SGK và SBT. Đọc trứớc bài CON LẮC ĐƠN. --------------//------------ Ngày soạn: 22/ 8 / 2011 Tiết 5:CON LẮC ĐƠN ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Nêu được cấu tạo con lắc đơn. - Điều kiện để vật nặng con lắc đơn dao động điều hòa. Viết được công th ức tính chu kì, tần số góc của dao động. - Viết được công thức tính thế năng, động năng và cơ năng của con lắc đơn. - Xác định lực kéo về tác dụng vào con lắc đơn - Nêu nhận xét định tính về sự bi ến thiên năng lượng c ủa con l ắc đ ơn và chu kì bi ến thiên đó. 2. Về kĩ năng - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn gi ản và nâng cao trong SGK ho ặc SBT vật lý 12. - Viết được phương trình động học của con lắc đơn. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Chuẩn bị một con lắc đơn treo vào giá đỡ - Chuẩn bị các hình vẽ về con lắc đơn. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới Hoạt động 1: Con lắc đơn Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung I. Con lắc đơn - Vẽ hình hoặc cho hs quan - Mô tả con lắc đơn sát con lắc đơn yêu cầu hs mô tả con lắc? - Quan sát con lắc khi cân - Có một vị trí cân bằng Con lắc đơn gồm một vật nhỏ khối bằng. Nhận xét? lượng m, treo ở đầu của một sợi dây - Chuyển động qua lại không giãn có chiều dài l và khối lượng quanh vị trí cân bằng không đáng kể. - Nếu kéo ra yêu cầu hs dự Con lắc có 1 vị trí cân bằng là vị trí doán chuyển động của nó. dây treo thẳng đứng - Kết luận - Ghi chép kết luận Nếu kéo vật khỏi vị trí cân bằng m ột góc α buông ra vật sẽ dao động quanh vị trí cân bằng, giữa hai vị trí biên Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 Hoạt động 2: Khảo sát dao động của con lắc đơn về mặt động lực học II. Khảo sát dao động của con lắc đơn - Nêu giả thuyết về con lắc - Tiếp thu về mặt động lực học đơn. Chọn trục tọa độ, vẽ hình. - Yêu cầu hs phân tích các - Lên bảng tiến hành phân lực tác dụng lên con vật m? tích lực - Gợi ý cho hs tiến hành tìm phương trình động lực học - Áp dụng định luật II NT của con lắc đơn. tiến hành tính toán theo Xét vật khi lệch khỏi vị trí cân bằng với gợi ý của GV li độ góc α hay li độ cong s = lα ⇒ a + ω2x = 0 - Thành phần lực kéo về Pt = -mgsinα - Áp dụng định luật II Niu tơn - Yêu cầu hs kết luận về Pt = m a dao động của con lắc đơn? - Dao độngcủa con lắc s đơn là dao động điều hòa. - Nếu α nhỏ thì sinα ≈ α = l - Yêu cầu hs tìm tần số góc s ⇒ − mg = ma = ms" và chu kì. l g ⇔ s"+ s = 0 l g ⇒ s"+ω 2 s = 0 Đặt ω2 = l - Từ phương trình lực làm * Vậy dao động của con lắc đơn là dao cho vật chuyển động rút ra - Nhận xét về dấu và độ động điều hòa. Với phương trình s = s0 cos( ωt + ϕ ) khái niệm lực kéo về. lớn của lực kéo về g * Tần số góc: ω = l - Kết luận chung - Ghi kết luận l T = 2π * Chu kì: g Hoạt động 3: Khảo sát dao động của đơn về mặt năng lượng III. Khảo sát dao động của đơn về - Yêu cầu hs viết biêu thức - Động năng mặt năng lượng tính động năng, thế năng 1. Động năng của con lắc đơn 1 Wđ = mv 2 của con lắc? 1 2 Wđ = mv 2 - Thế năng 2 Wt = mgl (1 − cos α ) 2. Thế năng của con lắc đơn * Thế năng và động năng của - Chọn góc thế năng ở vị trí cân bằng - Nhận xét sự biến thiên Wt = mg (1 − cos α ) con lắc đơn biến thiên điều của thế năng và đông năng? hòa với chu kì T/2. * Thế năng và động năng của con lắc đơn biến thiên điều hòa với chu kì T/2. 1 - Viết biểu thức tính cơ W = mv 2 + mgl (1 − cos α ) 3. Cơ năng của con lắc đơn. Sự 2 năng và yêu cầu hs nhận bảo toàn cơ năng W= hs xét? Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 12 mv + mgl (1 − cos α ) = hs W= - Hướng dẫn hs làm câu C3 - Nhận xét và kết luận 2 (SGK) Bỏ qua ma sát thì cơ năng được bảo - Dựa vào công thức tính - Làm câu C3 toàn. chu kì gợi ý cho hs xác định IV. Ứng dụng: xác định gia tốc rơi tự gia tốc trọng trường và kết do hợp SGK đưa ra phương án - Đọc SGK đưa ra phương án - Người ta dùng con lắc đơn để đo áp dụng đo gia tốc rơi tự do gia tốc trọng trường của trái đất. + Đo chu kì tương ứng với chiều - Kết luận dài của con lắc nhiều lần 4π 2 + Áp dụng g = 2 l T - Ghi nhận kết luận 4. Củng cố và BTVN(4 phút) a. Củng cố 1. Chọn ccông thức đúng khi tính chu kì dao động của con lắc l g B. T = 2π A. T = 2π g l 1l 1g C. T = D. T = 2π g 2π l 2. Một con lắc dao động với biên độ nhỏ. Chu kì của con lắc không thay đổi khi: A. thay đổi chiều dài con lắc B. thay đổi gia tốc trọng trường C. tăng biên độ góc lên 30 D. thay đổi khối lượng con lắc . 0 b. BTVN - Làm tất cả bài tập trong SGK và SBT. --------------//------------ Ngày soạn: 25/ 8 / 2011 Tiết 6: DAO ĐỘNG TẮT DẦN. DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Nêu được khái niệm dao động tắt dần, dao động duy trì và dao động cưỡng bức - Nắm được nguyên nhân và quá trình tắt - Nắm được hiện tượng cộng hưởng - Phân biệt được dao động duy trì và dao động cưỡng bức. - Vẽ và giải thích được đường cong cộng hưởng 2. Về kĩ năng - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn gi ản và nâng cao v ề hi ện t ượng c ộng hưởng trong SGK hoặc SBT vật lý 12. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Một số ví dụ về hiện tượng cộng hưởng, dao động cưỡng bức có lợi và có hại… III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ - Nêu cấu tạo con lắc đơn. Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 - Điều kiện để vật nặng con lắc đơn dao động điều hòa? Vi ết công thức tính chu kì, tần s ố góc của dao động. - Viết công thức tính thế năng, động năng và cơ năng của con lắc đơn. 3. Bài mới Hoạt động 1: Dao động tắt dần, dao động duy trì Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung I. Dao động tắt dần - Tiến hành TN với con lắc - Quan sát và nhận xét: biên 1. Thế nào là dao động tắt dần. đơn cho hs quan sát và nhận độ giảm dần. Dao động có biên độ giảm dần theo xét biên độ. thời gian được gọi là dao động tắt dần - Gợi ý cho hs định nghĩa - Định nghĩa dao động tắt dao động tắt dần. dần (SGK) - Gọi hs giải thích - Đọc SGK giải thích 2. Giải thích Trong dao động của con lắc thì ma sát làm mất đi một phần năng lượng của - Nhận xét - Tiếp thu dao động làm cho biên độ giảm dần. - Giới thiệu ứng dụng của - Ứng dụng: giảm xóc ô tô, 3. Ứng dụng dao động tắt dần Dao động tắt dần được ứng dụng mô tô… - Yêu cầu hs nêu những ứng trong các thiết bị đóng cửa tự động, dụng mà hs biết. - Ghi nhận kết luận giảm xóc ô tô, mô tô. . . - Kết luận II. Dao động duy trì - Muốn dao động duy trì - Cung cấp đủ phần năng Để dao động không tắt dần người ta phải làm như thế nào? lượng bị mất đi. dùng thiết bị cung cấp năng lượng đúng - Hình thành kn dao động - KN dao động duy trì bằng năng lượng tiêu tốn sau mỗi chu kì. Dao động như thế gọi là dao động duy duy trì (SGK) - Yêu cầu hs lấy VD dao - Lấy VD về dao động duy trì. động duy trì trì - Kết luận - Ghi kết luận Hoạt động 2: Dao động cưỡng bức III. Dao động cưỡng bức - Giới thiệu dao động - Tiếp thu 1. Thế nào là dao động cưỡng bức? cưỡng bức Dao động được duy trì bằng cách tác dụng vào nó một ngoại lực cưỡng bức - Yêu cầu hs tìm VD về dao - Tìm vài ví dụ về dao động tuần hoàn. Gọi là dao động tuần hoàn động cưỡng bức. cưỡng bức 2.Ví dụ 3. Đặc điểm - Nhận xét về đặc điểm - Tiếp thu các đặc điểm của - Dao động cưỡng bức có biên độ của dao động cưỡng bức dao động cưỡng bức không đổi, tần số bằng tần số lực cưỡng bức. - Biên độ phụ thuộc vào biên độ lực cưỡng bức và sự chênh lệch tần số của lực cưỡng bức và tần số riêng của dao động Hoạt động 3: Hiện tượng cộng hưởng IV. Hiện tượng cộng hưởng - Nêu vài hiện tượng cộng - Tiếp thu 1. Định nghĩa hưởng trên thực tế (Cây Hiện tượng biên độ dao động cưỡng cầu ở Xanh petecbua – Nga bức tăng đến giá trị cực đại khi tần số f Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 và cây cầu ở Ta kô ma - của lực cưỡng bức tiến đến bằng tần số Mỹ) riêng f0 của hệ dao động gọi là hiện - Hình thành kn cộng - Định nghĩa HTCH (SGK) tượng cộng hưởng. hưởng. - Điều kiện f = f0 * Điều kiện cộng hưởng: f = f0 - Tìm điều kiện cộng 2. Giải thích hưởng? - Tiếp thu Khi f = f0 thì năng lượng được cung - Giải thích cấp một cách nhịp nhàng biên độ tăng dần lên. Biên độ cực đại khi tốc độ cung cấp năng lượng bằng tốc độ tiêu hao - Yêu cầu hs tìm tầm quan - Hiện tượng cộng năng lượng trọng của hiện tượng cộng hưởng có hại: làm sập nhà 3. Tầm quan trọng của hiện tượng hưởng cửa, cầu … cộng hưởng + Có lợi - Hiện tượng cộng - Hiện tượng cộng hưởng có hại: làm + Có hại hưởng có lợi: hộp đàn sập nhà cửa, cầu … - Hiện tượng cộng hưởng có lợi: hộp guitar, violon…. - Kết luận đàn guitar, violon…. 4. Củng cố và BTVN a. Củng cố Một con lắc dao động tắt dần. Cứ sau mỗi chu kì, biên độ gi ảm 3%. Phần năng l ượng c ủa con l ắc bị mất đi trong một dao động toàn phần là bao nhiêu? A. 3% B. 9% C. 4,5% D. 6% b. BTVN Làm tất cả các bài tập trong SGK và SBT Vật Lý 12 -------------//----------- Ngày soạn: 29/ 8 / 2011 Tiết 7: BÀI TẬP -------o0o------ I. MỤC TIÊU TIẾT HỌC - Hệ thống kiến thức và phương pháp giải bài tập về dao động điều hòa của con lắc lò xo và con lắc đơn. - Rèn luyện kĩ năng phân tích bài toán dựa vào đ ề ra và các hi ện t ượng v ật lý đ ể thành l ập mối quan hệ giữa các phương trình động học. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Phương pháp giải bài tập - Lựa chọn cac bài tập đặc trưng III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ - Nêu khái niệm dao động tắt dần, dao động duy trì , dao động c ưỡng bức, hiện tượng cộng hưởng 3. Bài mới Hoạt động 1: Bài tập SGK trang 13 Bài 4 - Yêu cầu hs đọc các bài - Đọc SGK thảo luận đai Đáp án D tập 4,5,6 SGK thảo luận diện lên trả lời và giải -----------//---------- theo nhóm 2 đến 3 hs trả thích. Bài 5 lời. Đáp án D Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 ------//------ Bài 6 Đáp án B - Kết luận chung - Ghi nhận kết luận của GV --------//--------- Hoạt động 2: Bài tập SGK trang 17 Bài 4 - Yêu cầu hs đọc các bài - Đọc SGK thảo luận đai Đáp án D tập 4,5,6 SGK thảo luận diện lên trả lời và giải -----------//---------- theo nhóm 2 đến 3 hs trả thích. Bài 5 lời. Đáp án D ------//------ Bài 6 Đáp án C --------//--------- - Yêu cầu hs tiến hành giải - Tiến hành giải bài 7 Bài 7 bài 7 + Tính chu kì T l Chu kì T = 2π = 2,837 s + Tính số dao động g - Kết luận chung - Ghi nhận kết luận của GV Số dao động thực hiện được trong 300s t 300 n= = = 105,745 ≈ 106 dao động T 2,837 4. Củng cố và BTVN - Về nhà làm lại các bài tập đã được hướng dẫn và đọc trước bài co lắc lò xo. ------------------//------------------ Ngày soạn: 2/ 9 / 2011 Tiết 8:TỔNG HỢP HAI DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA , CÙNG PHƯƠNG, CÙNG TẦN SỐ. PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐỒ FRE-NEN ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Biểu diễn được phương trình dao động điều hòa bằng phương pháp vectơ quay - Vận dụng được phương pháp giản đồ Fre – nen để tìm phương trình dao đ ộng t ổng h ợp hai dao động điều hòa cùng phương, cùng tần số. 2. Về kĩ năng - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn gi ản và nâng cao v ề hi ện t ượng c ộng hưởng trong SGK hoặc SBT vật lý 12. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Hình 5.2 trên khổ giấy lớn III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới Hoạt động 1: Véc tơ quay Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung - Gợi ý cho hs từ so sánh - Nhớ lại kiến thức cũ và I. Vectơ quay một vật chuyển động tròn theo gợi ý của GV định hình Ta có thể biểu diễn một dao động x = A cos(ωt + ϕ ) bằng một vectơ quay đều với vật vật dao động kn vectơ quay. điều hòa. tai thời điểm ban đầu có các đặc điểm - Từ đó hướng dẫn hs biểu - Tìm ba đặc điểm của sau: diễn dđđh bằng vectơ quay. vectơ quay (SGK) + Có góc tai góc tọa độ của Ox - Tìm các đặc điểm của + Có độ dài bằng biên độ dao động; vectơ quay. OM = A. + Hợp với Ox một góc ϕ Hoạt động 2: Phương pháp giản đồ Fre – nen - Đặt vấn đề tổng hợp một - Hs tìm phương pháp tính II. Phương pháp giản đồ Fre-nen vật tham gia hai dao động tổng chúng. 1. Đặt vấn đề đièu hòa cùng lúc. Xác định - Đọc hai pt Tìm tổng của hai dao động tổng hợp dao động như thế x1 = A1 cos(ωt + ϕ1 ) x1 = A1 cos(ωt + ϕ1 ) nào? x 2 = A2 cos(ωt + ϕ 2 ) x 2 = A2 cos(ωt + ϕ 2 ) - Hướng dẫn cách tính cần phải dùng giản đồ Fre-nen. - Tiếp thu - Bài toán đơn giản nếu A 1 = A2 và phức tạp khi A1 ≠ A2 vì vậy ta dùng phương pháp giản đồ Fre-nen cho tiện. - Gợi ý cho hs dựa vào Vectơ quay để tính tổng. - Yêu cầu hs lên bảng biểu - Tiếp thu 2. Phương pháp giản đồ Fre-nen Ta lần lượt ta vẽ hai vec tơ quay đặt diễn vectơ quay của hai pt - Lên bảng biễu diễn bằng trưng cho hai dao động: dđđh. - Biễu diễn vectơ quay của vectơ quay phương trình tổng của hai - dđđh. Ta - Nhận xét ? thấy OM 1 và OM 2 quay với tốc độ góc - Nhận xét dao động tổng ω thì OM cũng quay với tốc độ góc là ω. hợp. (SGK) - Phương trình tổng hợp x = A cos(ωt + ϕ ) * Kết luận: “Dao động tổng hợp của hai dao động điều hòa cùng phương, cùng tần số là một dao dộngddieeuf - Yêu cầu hs tiến hành làm hòa cùng phương, cùng tần số với hai câu C2 dao động đó” - Tiến hành làm câu C2 Trong đó: - Nhận xét kết quả của hs Tìm hai công thức (1) và A 2 = A12 + A2 + 2 A1 A2 cos(ϕ 2 − ϕ1 ) (1) tìm được và sửa chữa. 2 (2). A sin ϕ1 + A2 sin ϕ 2 tan ϕ = 1 - Từ công thức tính biên độ (2) A1 cos ϕ1 + A2 cos ϕ 2 nhận xét ảnh hưởng của độ 3. Ảnh hưởng của độ lệch pha lệch pha. Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 * Nếu hai dao động cùng Ta thấy * Nếu hai dao động cùng pha pha ∆ϕ = ϕ 2 − ϕ1 = 2nπ với n ∆ϕ = ϕ 2 − ϕ1 = 2nπ với n = ± 1;±2;±3... = ± 1;±2;±3... ⇒ A = A1 + A2 (lớn nhất) - Nhận xét chung ⇒ A = A1 + A2 * Nếu hai dao động ngược pha * Nếu hai dao động ngược ∆ϕ = ϕ 2 − ϕ1 = (2n + 1)π với n = ± 1;±2;±3... pha - Cho hs đọc SGK ví dụ ∆ϕ = ϕ 2 − ϕ1 = (2n + 1)π ⇒ A = A1 − A2 (nhỏ nhất) trong SGK và thảo luận với n = ± 1;±2;±3... 4. Ví dụ cách giải bài ví dụ. ⇒ A = A1 − A2 Tính tổng hai dao động x1 = 3 cos(5πt )(cm) - Đọc SGK và thảo luận - Yêu cầu hs lên bảng trình theo bàn về cách giải π bày. x 2 = 4 cos(5πt + )(cm) 3 - Kết luận bài học Giải - Lên bảng trình bày Áp dụng các công thức đã học x = 6,1 cos(5πt + 0,19π )(cm) - Ghi nhận kết luận của GV 4. Củng cố và BTVN a. Củng cố Hai dao động ngược pha khi A. φ2 – φ1 = 2nπ B. φ2 – φ1 = nπ C. φ2 – φ1 = (n – 1)π D. φ2 – φ1 = (2n – 1)π b. BTVN - Làm tất cả các bài tập trong SGK và SBT Vật Lý 12 và chuẩn b ị tr ước các công th ức đ ể làm bài tập cho tiết bài tập tiếp theo. -------------//------------ Ngày soạn: 4/ 9 / 2011 Tiết 9: BÀI TẬP -------o0o------ I. MỤC TIÊU TIẾT HỌC - Hệ thống kiến thức và phương pháp giải bài tập về dao động tắt dần, duy trì, hi ện t ượng cộng hưởng. - Vận dụng công thức tổng hợp hai dao động - Rèn luyện kĩ năng phân tích bài toán dựa vào đ ề ra và các hi ện t ượng v ật lý đ ể thành l ập mối quan hệ giữa các phương trình đã học. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Phương pháp giải bài tập - Lựa chọn cac bài tập đặc trưng III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ - Biểu diễn phương trình dao động điều hòa bằng phương pháp vectơ quay 3. Bài mới Hoạt động 1: Bài tập SGK trang 21 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung - Cho hs đọc đề bài 5, 6 Bài 5 Bài 5 Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 tiến hành giải và tìm kết 12 Đáp án D W2 = kA2 2 quả.  97  -----//----- 2 =  = 0,94 1 W1 = kA12  100  2 Vậy năng lượng bị mất là 100% – 94% = 6% Chọn đáp án D Bài 6 Bài 6 Đáp án B Chu kì của con lắc l T = 2π = 1,33s g Để con lắc có biên độ cực đại - Nhận xét đánh giá. nghĩa là dao động của toa xe phải có tần số bằng với tần số của con lắc. l 12,5 v= = = 9,39 m/s T 1,33 = 34km/h Chọn đáp án B Hoạt động 2: Bài tập SGK trang 25 Bài 4 - Yêu cầu hs đọc các bài - Đọc SGK thảo luận đai Đáp án D tập 4,5 SGK thảo luận theo diện lên trả lời và giải -----------//---------- nhóm 2 đến 3 hs trả lời. thích. - Bài 5 Bài 5 A=2 Đáp án B ω = 1 rad/s ------//------ π φ= 6 π x = 2 cos(t + ) - Nhận xét 6 Chọn đáp án B - Yêu cầu hs tiến hành giải bài 6 Bài 6 Bài 6 x = Acos (ωt + φ) Áp dụng các công thức đã Trong đó: học về dao động tổng hợp là biên độ và pha ban đầu A = A1 + A2 + 2 A1 A2 cos(ϕ 2 − ϕ1 ) 2 2 2 ⇒ A = 2,3 cm để giải bài toán x = 2,3 cos(5πt + 0,73π ) A sin ϕ1 + A2 sin ϕ 2 tan ϕ = 1 A1 cos ϕ1 + A2 cos ϕ 2 ⇒ ϕ = 0,73π - Kết luận chung * Vậy pt dao động tổng hợp x = 2,3 cos(5πt + 0,73π ) IV. CỦNG CỐ VÀ BTVN - Về nhà làm lại các bài tập đã được hướng dẫn và đ ọc tr ước bài và chu ẩn b ị bài báo cáo th ực hành cho bài thực hành tiết sau. ----------//------- Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 Ngày soạn: 5/ 9 / 2011 Tiết 10,11: THỰC HÀNH: KHẢO SÁT THỰC NGHIỆM CÁC ĐỊNH LUẬT DAO ĐỘNG CỦA CON LẮC ĐƠN ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU TIẾT HỌC 1. Về kiến thức - Nhận biết được hai phương pháp dùng để phát hiện ra một định luật + Phương pháp suy diễn toán học: Dựa vào m ột thuyết hay đ ịnh lu ật đã bi ết đ ể suy ra định luật mới rồi dùng thí nghiệm kiểm tra sự đúng đắn của nó. + Phương pháp thực nghiệm: Dùng một hệ thống thí nghiệm để làm bộc lộ mối quan hệ hàm số giữa các đại lượng có liên quan nhằm tìm ra định luật mới. - Biết dùng phương pháp thực nghiệm để: + Phát hiện ra sự ảnh hưởng của biên độ, khối lượng, chiều dài con l ắc đ ơn đ ến chu kì T l + Tìm và kiểm tra công thức tính chu kì T = 2π từ đó ứng dụng đo gia tốc trọng g trường tại điểm khảo sát. 2. Về kĩ năng - Lựa chọn được các độ dài con lắc và cách đo đúng l với sai số cho phép. - Lựa chọn được hai loại đồng hồ đo thời gian và dự tính hợp lý số lần dao động toàn ph ần cần thực hiện để đo chu kì con lắc đơn với sai số tỉ đối 2% - 4%. - Kĩ năng thu thập và xử lý kết quả thí nghiệm: Lập bảng ghi kết qu ả đo kèm theo sai s ố. Xử lí bằng cách thu thập các tỉ số cần thiết và bằng cách v ẽ đ ồ th ị đ ể tìm giá tr ị c ủa a, t ừ đó tìm thực nghiệm chu kì của con lắc đơn, kiểm chứng công th ức v ới lý thuyết, v ận d ụng tính gia t ốc g tại điểm khảo sát. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Nhắc nhở hs chuẩn bị bài theo các nội dung ở phần báo cáo thực hành trong SGK - 7 bộ dụng cụ thí nghiệm gồm: + Ba quả nặng có móc treo 50g + Một sợi dây mảnh dài 1m + Giá thí nghiệm + Đồng hồ bấm giây hoặc đồng hồ có cổng quang điện - Thước 500 mm và giấy kẻ ô 2. Học sinh - Đọc kỹ bài thực hành để định rõ mục đích thực hành - Trả lời các câu hỏi cuối bài để định hưỡng thực hành - Chuẩn bị bản báo cáo thực hành III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra sự chuẩn bị của hs Chia lớp ra 6 nhóm và chỉ định vị trí thí nghiệm của các nhóm 3. Tiến hành thí nghiệm Tiết 1 Hoạt động 1: Giới thiệu dụng cụ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 - Yêu cầu hs các nhóm kiểm tra lại dụng c ụ thí - Quan sát và nghe GV giới thiệu dụng cụ và nghiệm theo sự giới thiệu của mình kiểm tra. - Trình bày tác dụng của các loại dụng c ụ trong - Trả lời câu hỏi của GV khi được gọi bài thí nghiệm. - Hướng dẫn hs sử dụng các dụng cụ đo thời - Tiếp thu gian - Kiểm tra vài hs đại diện nhóm sử dụng đồng - Đại diện nhóm sử dụng mẫu đồng hồ bấm hồ hoặc đọc số trên đồng hồ hiện số. giây hoặc đọc số trên đồng hồ điện tử Hoạt động 2: Thí nghiệm 1: Khảo sát chu kì của con lắc đơn phụ thuộc vào biên độ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Yêu cầu hs trình bày phương án thí nghiệm - Cố định m, l của con lắc. Thực hi ện dao động đo chu kì của con lắc với biên độ khác nhau. Làm lại nhiều lần. Sau đó rút ra mối quan hệ - Nhận xét phương án và sửa chữa giữa T và A. - Cho hs tiến hành thí nghiệm, thu thập số liệu - Tiến hành thí nghiệm có sự phân chia công và xử lý kết quả. việc hợp lí trong nhóm. - Theo dõi quan sát các nhóm thí nghiệm, hướng - Lấy số liệu chính xác, khoa học dẫn khi cần thiết - Xử lý số liệu độc lập - Đánh giá quá trình thực hành của từng hs. - Ghi kết quả xử lí vào báo cáo thực hành Hoạt động 3: Thí nghiệm 2: Khảo sát chu kì của con l ắc đ ơn ph ụ thu ộc vào kh ối lượng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Yêu cầu hs trình bày phương án thí nghiệm - Cố định A, l của con lắc. Thực hi ện dao đ ộng đo chu kì của con lắc với khối lượng khác nhau. Làm lại nhiều lần. Sau đó rút ra mối quan hệ - Nhận xét phương án và sửa chữa giữa T và A. - Cho hs tiến hành thí nghiệm, thu thập số liệu - Tiến hành thí nghiệm có sự phân chia công và xử lý kết quả. việc hợp lí trong nhóm. - Theo dõi quan sát các nhóm thí nghiệm, hướng - Lấy số liệu chính xác, khoa học dẫn khi cần thiết - Xử lý số liệu độc lập - Đánh giá quá trình thực hành của từng hs. - Ghi kết quả xử lí vào báo cáo thực hành Tiết 2 Hoạt động 4: Thí nghiệm 2: Khảo sát chu kì của con lắc đơn phụ thuộc vào chiều dài Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Yêu cầu hs trình bày phương án thí nghiệm - Cố định A, m của con lắc. Thực hiện dao động đo chu kì của con lắc với chiều dài khác nhau. Làm lại nhiều lần. Sau đó rút ra mối quan hệ - Nhận xét phương án và sửa chữa giữa T và A. - Cho hs tiến hành thí nghiệm, thu thập số liệu - Tiến hành thí nghiệm có sự phân chia công và xử lý kết quả. việc hợp lí trong nhóm. - Theo dõi quan sát các nhóm thí nghiệm, hướng - Lấy số liệu chính xác, khoa học dẫn khi cần thiết - Xử lý số liệu độc lập, vẽ đồ thị để khảo sát - Đánh giá quá trình thực hành của từng hs. chu kì lệ thuộc vào chiều dài l - Ghi kết quả xử lí vào báo cáo thực hành Hoạt động 5: Kết luận - Hướng dẫn học sinh từ kết quả thí nghiệm đi - Kết luận về chu kì dao động của con lắc đơn đến kết luận về kết quả tìm được. và so sánh với lí thuyết xem có nghiệm đúng hay - Tính gia tốc trọng trường tại nơi làm thí không? Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 nghiệm - Tiến hành tìm gia tốc trọng trường dựa vào kết quả của thí nghiệm 2 (A, m không đổi, l thay đổi) Hoạt động 6: Hướng dẫn báo cáo thí nghiệm - Mỗi học sinh làm 1 bản báo cáo thí nghi ệm ghi Nội dung báo cáo đầy đủ các mục SGK yêu cầu - Họ và tên, lớp - Nhận xét kết quả - Mục tiêu thí nghiệm - Độ sai số - Cách tiến hành - Kết quả - Nguyên nhân - Cách khắc phục GV nhận xét rút kinh nghiệm, đánh giá về nội dung, tổ chức thực hành 4. CỦNG CỐ VÀ BTVN Chuẩn bị tốt bài báo cáo thực hành. -------------//------------ CHƯƠNG II. SÓNG CƠ VÀ SÓNG ÂM ---------o0o------- Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ (Tiết 1) ---------o0o-------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức - Phát biểu được định nghĩa sóng cơ - Phát biểu được định nghĩa các khái niệm liên quan với sóng: sóng d ọc, sóng ngang, t ốc đ ộ truyền sóng, tần số, chu kì, bước sóng, pha. - Viết được phương trình sóng. - Nêu được các đặc trưng của sóng là biên độ, chu kì hay t ần s ố, b ước sóng và năng l ượng sóng 2. Về kĩ năng - Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn gi ản v ề sóng c ơ trong SGK ho ặc SBT vật lý 12. - Tự làm thí nghiệm về sự truyền sóng trên một sợi dây. 3. Về thái độ - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Hình 5.2 trên khổ giấy lớn III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới * Vào bài - Trong đời sóng hằng ngày, chúng ta thường nghe nói nhi ều lo ại sóng khác nhau nh ư: sóng nước, sóng âm, sóng siêu âm, sóng vô tuyến, sóng đi ện t ừ, sóng ánh sáng…V ậy sóng là gì? Quy lu ật chuyển động của sóng và các đặc trưng cho nó là gì? Sóng có tác d ụng gì có ý nghĩa gì đ ối v ới đ ời sống và kĩ thuật. Để tìm hiểu nó ta vào bài mới “SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ” * Tiến trình giảng dạy Hoạt động 1: Sóng cơ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung I. Sóng cơ - Đặt vấn đề: Nếu ném một - Các vòng tròn đồng tâm 1. Thí nghiệm hòn đá xuống nước quan sát lồi lõm xen kẻ nhau Nguyễn Thị Huyền
Giáo án Vật Lý 12 Cơ Bản năm học: 2011 - 2012 và kết luận. - Vừa làm thí nghiệm vừa - Quan sát thí nghiệm và hội vẽ hình. Gọi hs nêu hiện ý trả lời và rút ra kết luận tượng phân tích rút ra định + Dạng hình sin + Dao động chuyển động nghĩa sóng. xa dần tâm 2. Định nghĩa + Dao động của nút chai Sóng cơ là dao động lan truyền trong tại chỗ một môi trường. - Định nghĩa sóng cơ (SGK) - Sóng nước truyền theo các phương - Yêu cầu hs định nghĩa khác nhau với cùng một vận tốc v sóng cơ. - Đặt vấn đề về phương dao động của phần tử sóng. + Sóng ngang 3. Sóng ngang + Nếu phương dao động Sóng ngang là sóng trong đó các phần vuông góc với phương tử của môi trường dao động theo phương truyền sóng + Sóng dọc vuông góc với phương truyền sóng + Phương dao động trùng - Trừ sóng nước, còn sóng ngang chỉ phương truyền sóng. - Tiếp thu truyền trong chất rắn. - Giải thích thêm phần tạo thành sóng của các phân tử - Cung cấp cho hs môi - Tiếp thu 4. Sóng dọc trường truyền sóng của Sóng dọc là sóng mà trong đó các phần sóng dọc, sóng ngang và tử của môi trường dao động theo phương sóng cơ. trùng với phương truyền sóng. Sóng dọc truyền được trong môi trường rắn, lỏng, khí. Sóng cơ không truyền được trong chân không. Hoạt động 2: Các đặc trưng của một sóng hình sin - Vẽ hình và giải thích cách - Tiếp thu tạo ra một sóng hình sin trên dây. - Trình bày cách truyền - Theo dõi cách giải thích sóng của một sóng hình sin. của GV II. Các đặc trưng của một sóng hình - Đưa ra khái niệm bước - Tiếp thu khái niệm bước sin. sóng 1. Sự truyền của một sóng hình sin sóng Kích thích một đầu dây căng thẳng, đầu còn lại cố định cho nó dao động hình sin. Trên dây cũng xuất hiện một sóng hình sin - Nhận xét về vận tốc dịch Từ hình vẽ ta thấy đỉnh sóng dịch chuyển của đỉnh sóng. - Tiếp thu chuyển theo phương truyền sóng với Nguyễn Thị Huyền

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.05: Bộ 300+ Đề Thi Thử THPT Quốc Gia 2022

304 tài liệu

922 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.