Giáo trình Bảo dưỡng sửa chữa động cơ diesel - Nghề: Công nghệ ô tô (Dùng cho trình độ Cao đẳng): Phần 2

Chia sẻ: Huyền Thanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:81

Thêm vào BST

Báo xấu

46
lượt xem 20
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 của giáo trình gồm có những nội dung chính sau: Bơm cao áp VE; hệ thống nhiên liệu EDC; hệ thống nhiên liệu Common Rail; hệ thống điều khiển Turbocharger, EGR. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Bảo dưỡng sửa chữa động cơ diesel - Nghề: Công nghệ ô tô (Dùng cho trình độ Cao đẳng): Phần 2

BAØI 4 BÔM CAO VE I. NGUYEÂN LYÙ HOAÏT ÑOÄNG: 1. Sô ñoà heä thoáng: Hình 5.1: Sô ñoà heä thoáng bôm cao aùp phaân phoái EP/VE – KE/VE. 2. Nguyeân lyù hoaït ñoäng: Bôm cao aùp phaân phoái VE laø loaïi bôm cao aùp chæ coù moät piston bôm cao aùp. Ñaëc ñieåm cuûa loaïi bôm naøy laø piston bôm cao aùp vöøa chuyeån ñoäng tònh tieán leân xuoáng ñeå eùp nhieân lieäu vöøa xoay troøn ñeå phaân phoái daàu cao aùp cho caùc voøi phun. Trong heä thoáng bôm cao aùp phaân phoái kieåu VE, nhieân lieäu ñöôïc huùt leân töù thuøng chöùa ñeán bôm cao aùp nhôø bôm tieáp vaän sau khi ñaõ ñi qua baàu loïc daàu. Bôm tieáp vaän thöôøng laø loaïi bôm caùnh gaït ñöôïc laép ôû beân trong cuûa bôm cao aùp. Ñeán thì phun nhieân lieäu, coát bôm quay keùo ñóa cam vaø piston quay theo. Ñóa cam quay töïa vaøo caùc con laên, laøm cho piston chuyeån ñoäng tònh tieán leân treân eùp nhieân lieäu. Piston vöøa ñi leân vöøa eùp nhieân lieäu, khi raõnh phaân phoái treân piston truøng vôùi loã 75
daàu phaân phoái, nhieân lieäu ñöôïc ñöa ñeán voøi phun vaøo xi lanh ñoäng cô. Nhieân lieäu dö ôû kim phun vaø bôm cao aùp theo oáng daàu veà veà thuøng chöùa. II. CAÁU TAÏO CUÛA BÔM CAO AÙP EP/VE – KE/VE: Moät bôm cao aùp VE goàm coù caùc heä thoáng. - Heä thoáng tieáp vaän nhieâm lieäu. - Heä thoáng naâng cao aùp. - Heä thoáng phun daàu sôùm töï ñoäng. - Heä thoáng ñieàu toác 1. Heä thoáng tieáp vaän nhieâm lieäu. a. Bôm tieáp vaän: Caáu taïo: Moät ñaàu coát bôm coù gaén baùnh raêng, nhaän truyeàn ñoäng töø baùnh raêng coát maùy. Coát bôm ñieàu khieån rotor bôm tieáp vaän, piston, ñóa cam vaø baùnh raêng boä ñieàu toác. Treân loaïi bôm phaân phoái VE, bôm tieáp vaän thöôøng laø loaïi bôm kieåu caùnh gaït. Treân coát bôm coù gaén rotor, treân rotor coù gaén caùc caùnh gaït (thöôøng laø 4 caùnh). Voû bôm tieáp vaän ñaët leäch taâm vôùi coát bôm. Caùc caùnh gaït tì saùt vaøo thaønh trong cuûa voû bôm bôûi löïc li taâm khi bôm quay. Hình 5.2: Sô ñoà caáu taïo bôm tieáp vaän: Hoaït ñoäng: Khi coát bôm quay, caùc caùnh gaït gaït daàu töø khoang cung caáp (tieát ñieän lôùn daàn) sang khoang neùn (tieát dieän nhoû daàn). Cung caáp daàu ñeán buoàng bôm cho bôm cao aùp hoaït ñoäng, ñoàng thôøi reõ qua van ñieàu aùp ñeå ñieàu hoøa aùp löïc nhieân lieäu. 2. Heä thoáng naâng cao aùp: 76
a. Piston Bôm: Hình 5.3 : Caáu taïo bít toâng. Piston bôm cao aùp trong bôm cao aùp phaân phoái kieåu VE coù daïng truï. Ñænh piston coù caùc raõnh naïp daàu naèm caùch ñeàu nhau doïc theo chieàu daøi cuûa piston. Soá raõnh naïp treân ñænh piston baèng vôùi soá xi lanh cuûa ñoäng cô. Thaân piston coù loã khoang doïc trong thaân, loã naøy thoâng vôùi cöûa phaân phoái (chæ coù 1 cöûa phaân phoái treân treân piston) vaø thoâng vôùi loã khoang ngang. Taïi vò trí loã khoang ngang coù laép voøng traøn. Voøng traøn coù chöùc naêng ñònh löôïng nhieân lieäu ñöa ñeán kim phun baèng caùch môû loã khoang ngang, xaû daàu coù aùp suaát cao töø buoàng neùn cuûa piston xi lanh bôm cao aùp sang vuøng chöùa daàu coù aùp suaát thaáp. Piston ñöôïc daãn ñoäng bôûi coát bôm nhôø 1 choát ñònh vò. Piston quay cuøng toác ñoä vôùi coát bôm. Hai loø xo hoài ñaåy piston vaø ñóa cam tì leân caùc con laên. Truïc coát bôm quay laøm cho piston bôm , ñóa bôm quay theo. Khi ñóa cam quay, maët cam tì leân caùc con laên (caùc con laên gaén treân voøng mang caøc con laên, voøng laên chæ quay moät goùc nhoû khi coù söï taùc ñoäng cuûa boä phun daàu sôùm töï ñoäng). Ñieàu naøy laøm cho piston vöøa quay theo ñóa cam vöøa di chuyeån leân xuoáng. b. Xi lanh bôm (ñaàu phaân phoái): Chính giöõa raùp xi lanh bôm, ñaàu treân cuøng ñaäy laïi bôûi moät vít vaø ñeäm kín. Xung quanh xi lanh coù khoan moät loã huùt, caùc loã phaân phoái (soá loã phaân phoái tuyø theo soá xi lanh cuûa ñoäng cô). Taïi ñaàu ra cuûa loã phaân phoái coù gaén van cao aùp, loø xo cao aùp, oác luïc giaùc ñeå gaén oáng cao aùp. 77
Hình 5.4: Sô ñoà ñaàu piston phaân phoái ñoäng cô 4 xi lanh Hình 5.5: Caáu taïo ñaàu phaân phoái: c. Ñóa cam: Ñóa cam chuyeån ñoäng theo coát bôm nhôø khôùp noái chöõ thaäp. Treân ñóa cam coù caùc böôùu cam, soá böôùu cam tuyø theo soá xi lanh ñoäng cô. d. Ñóa chöùa con laên: Ñóa naøy raùp döôùi ñóa cam, ñöùng yeân moät choå vaø lieân keát vôùi boä phun daàu sôùm töï ñoäng. Vì vaäy khi coát bôm quay, piston vöøa di chuyeån leân xuoáng vöøa xoay troøn. e. Nguyeân lyù hoaït ñoäng: Ví duï: Bôm cao aùp duøng cho ñoäng cô 4 xi lanh. Nhieân lieäu ñöôïc phaân phoái cho 1 xi lanh ñoäng cô trong ¼ voøng quay vaø 1 laàn chuyeån ñoäng leân xuoáng cuûa piston. Naïp nhieân lieäu: 78
Hình 5.6: Naïp nhieân lieäu Khi moät trong boán raõnh naïp daàu truøng vôùi raõnh huùt (chæ coù moät raõnh huùt, coù 4 raõnh phaân phoái treân xi lanh bôm), daàu ñöôïc naïp vaøo buoàng neùn qua raõnh huùt. Söï phaân phoái ñöôïc thöïc hieän khi moät trong 4 raõnh phaân phoái thaúng haøng vôùi cöûa piston. Phaân phoái nhieân lieäu ñeán kim phun: Khi ñóa cam vaø piston quay (ñoàng thôøi chuyeån ñoäng tònh tieán veà phía tröôùc khi böôùu cam baét ñaàu tì leân caùc con laên), cöûa huùt baét ñaàu ñoùng laïi. Khi cöûa huùt ñoùng hoaøn toaøn baét ñaàu quaù trình eùp daàu. Khi cöûa phaân phoái truøng vôùi raõnh phaân phoái, daàu ñöôïc piston cho kim phun. 79
Hình 5.7: Phaân phoái nhieân lieäu. Keát thuùc: 80
Hình 5.8: Keát thuùc Piston tieáp tuïc dòch chuyeån veà phía tröôùc (Beân phaûi), loã khoang ngang loä ra khoûi voøng traøn. Nhieân lieäu coù aùp suaát cao xaû töø buoàng neùn qua loã khoang ngang ra khoang trong thaân bôm. Aùp suaát trong buoàng neùn giaûm ñoät ngoät vaø quaù trình phun keát thuùc. 3. Heä thoáng ñieàu khieån phun sôùm töï ñoäng: Nhieân lieäu trong ñoäng cô diesel cuõng phaûi ñöôïc phun sôùm theo toác ñoä ñoäng cô ñeå coù ñöôïc coâng suaát cao, ñaõm baûo tính naêng cao nhaát. a. Caáu taïo: Piston boä ñieàu khieån phun sôùm gaén lieàn trong voû boä ñieàu khieån, vuoâng goùc vôùi truïc bôm vaø tröôït theo söï caân baèng giöõa aùp suaát nhieân lieäu vaø söùc caêng loø xo boä ñieàu khieån. Choát tröôït bieán chuyeån ñoäng ngang cuûa piston thaønh chuyeån ñoäng quay cuûa voøng ñôõ caùc con laên. b. Hoaït ñoäng: Hình 5.9: Phun sôùm 81
Loø xo coù xu höôùng ñaåy piston veà phía phun treã (phía phaûi). Khi toác ñoä ñoäng cô taêng, aùp suaát nhieân lieäu taêng, aùp löïc daàu taùc duïng leân piston thaéng löïc ñaåy cuûa loø xo vaø ñaåy piston sang traùi. Voøng ñôõ caùc con laên quay ngöôïc chieàu piston bôm cao aùp, do ñoù laøm sôùm thôøi ñieåm phun nhieân lieäu öùng vôùi cuøng moät vò trí cuûa ñóa cam. Hình 5.10: Phun treã 4. Heä thoáng ñieàu toác: a. Caáu taïo: Hình 5.11 : Boä ñieàu chænh moïi toác ñoä. 82
1. 2 Các quả văng 11. Cần điều khiển tốc độ động cơ 3. Ống trượt 12. Lò xo điều tốc 4. Cần lắc 13. Chốt hãm 5. Cần khởi động 14. Lò xo cầm chừng 6. Lò xo khở động a. Độ nén của lò xo khởi động 7. Van định lượng c. Độ nén của lò xo cầm chừng 8. Lỗ cúp dầu trên piston h1.Thì cung cấp nhiên liệu tối đa lúc khởi động 9. Piston h2.Thì cung cấp nhiên liệu tối thiểu lúc cầm chừng 10. Ốc điều chỉnh tốc độ cầm chừng M2. Chốt của cần 4 và 5 - Baùnh raêng daãn ñoäng boä ñieàu chænh gaén treân truïc boä ñieàu chænh aên khôùp vôùi baùnh raêng treân coát bôm. Treân baùnh raêng truïc boä ñieàu chænh coù gaén caùc quaû vaêng, caùc quaû vaêng naøy phaùt hieän toác ñoä goùc truïc boä ñieàu khieån nhôø löïc li taâm, baïc boä ñieàu chænh truyeàn löïc li taâm ñeán caùc caàn ñieàu khieån. - Loø xo ñieàu khieån coù ñoä caân theo taûi (möùc ñoä ñaïp chaân ga). - Loø xo giaûm chaán, loø xo khoâng taûi traùnh cho boä ñieàu chænh hoaït ñoäng giaät cuïc baèng caùch tì nheï vaøo caàn caêng. Hình 5.12 : Boä ñieàu chænh toác ñoä nhoû nhaát – lôùn nhaát. - Cuïm boä ñieàu chænh seõ ñieàu chænh vò trí cuûa voøng traøn theo toác ñoä ñoäng cô vaø taûi. Noù bao goàm caàn daãn höôùng, caàn caêng, caàn ñieàu khieån. Caùc caàn naøy noái vôùi nhau taïi ñieåm töïa A (ñieåm töïa töï do). Caàn daãn höôùng quay quanh ñieåm D (ñieåm töïa coá ñònh gaén vaøo voû boä ñieàu chænh). - Löôïng phun ñieàu chænh baèng caùch ñaåy voøng traøn qua traùi (giaûm löôïng phun) hay qua phaûi (taêng löôïng phun) thoâng qua söï taùc ñoäng töø caùc quaû vaêng, baïc, caàn ñieàu khieån, voøng traøn. b. Hoaït ñoäng (kieåu moïi toác ñoä): 83
Cheá ñoä khôûi ñoäng: Hình 13 : Ñieàu khieån löôïng phun ôû cheá ñoä khôûi ñoäng. Khi ñaïp chaân ga, caàn ñieàu chænh dòch chuyeån veà phía ñaày taûi. Loø xo ñieàu khieån keùo caàn caêng ñeán khi noù tieáp xuùc vôùi vaáu chaën. Do ñoäng cô chöa hoaït ñoäng, caùc quaû vaêng khoâng dòch chuyeån, caàn ñieàu khieån tì leân baïc bôûi söùc caêng cuûa loø xo khôûi ñoäng, vì vaäy caùc quaû vaêng ôû vò trí ñoùng hoaøn toaøn. Cuøng luùc ñoù, caàn ñieàu khieån quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà quanh ñieåm töïa A, ñaåy voøng traøn veà vò trí khôûi ñoäng (phun cöïc ñaïi). Do ñoù löoâng nhieân lieäu caàn thieát ñöôïc cung caáp cho ñoäng cô ñeå khôûi ñoäng. Cheá ñoä khoâng taûi: 84
Hình 5.14 : Ñieàu khieån löôïng phun ôû cheá ñoä khoâng taûi. Khi ñoäng cô ñaõ khôûi ñoäng xong, chaân ga ñöôïc nhaõ ra, caàn ñieàu chænh quay veà vò trí khoâng taûi. Ôû vò trí naøy, loø xo ñieàu chænh töï do hoaøn toaøn neân noù khoâng keùo caàn caêng. Vì vaäy, ngay ôû toác ñoä thaáp caùc quaû vaêng baét ñaàu môû ra, ñaåy baïc veà phía phaûi. Caàn ñieàu khieån vaø caàn caêng phaûi choáng laïi söùc caêng cuûa caùc loø xo (loø xo khoâng taûi, loø xo giaûm chaán, loø xo khôûi ñoäng). Vì vaäy, caàn ñieàu khieån quay theo chieàu kim ñoàng hoà quanh ñieåm A, ñaåy voøng traøn veà vò trí giaûm daàu (khoâng taûi). Söï caân baèng ñöôïc duy trì giöõa löïc li taâm cuûa caùc qua vaêng vaø söùc caêng cuûa caùc loø xo (loø xo khoâng taûi, loø xo giaûm chaán, loø xo khôûi ñoäng) giöõ cho toác ñoä ñoäng cô oån ñònh ôû cheá ñoä khoâng taûi Cheá ñoä ñaày taûi: Hình 5.15: Cheá ñoä ñaày taûi Khi ñaïp chaân ga, caàn ñieàu chænh dòch veà phía ñaày taûi, söùc caêng cuûa loø xo ñieàu khieån trôû neân lôùn hôn (laøm cho loø xo giaûm chaán bò eùp laïi hoaøn toaøn). Do 85
ñoù caàn caêng tieáp xuùc vôùi vaáu caëhn vaø ñöùng yeân. Hôn nuõa, khi caàn ñieàu khieån bò ñaåy bôûi baïc, noù tieáp xuùc vôùi caàn caêng neân voøng traøn ñöôïc giöõ ôû vò trí ñaày taûi. Khi vaën vít ñaày taûi (ñieàu chænh löôïng phun cheá ñoä ñaày taûi) quay theo chieàu kim ñoàng hoà, ñaåy caàn daãn höôùng quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà quanh ñieåm töïc D neân caàn ñieàu khieån cuõng quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà quanh ñieåm töïa D, ñaåy voøng traøn theo höôùng taêng löôïng phun. Cheá ñoä toác ñoä toái ña: Hình 5.16 : Cheá ñoä toái ña. Toác ñoä ñoäng cô taêng vôùi taûi ñaày, löïc li taâm cuûa caùc quaû vaêng daàn daàn lôùn hôn löïc li taâm cuûa caùc loø xo ñieàu khieån. Ñaåy caàn caêng vaø caàn ñieàu khieån quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà quay ñieåm töïa A, ñaåy voøng traøn veà phía giaûm löôïng phun (giaûm daàu). ñoäng cô quay chaäm laïi, ngaên khoâng cho ñoäng cô quay quaù nhanh. 5. Caùc thieát bò phuï: a. Van ñieàu aùp: Chöùc naêng cuûa van ñieàu aùp laø ñieàu chænh aùp suaát do daàu bôm tieáp vaän cung caáp coù aùp suaát tæ leä vôùi toác ñoä ñoäng cô ñeå daãn ñoäng boä phun daàu sôùm. 86
Hình 5.17: Van ñieàu aùp. b. Van caét nhieân lieäu: Nhieäm vuï caét nhieân lieäu khi caàn taét maùy. Caáu taïo: Laø loaïi van ñieän töø, bao goàm: cuoän daây, loõi theùp, loø xo hoài vò. 1. Loã daàu vaøo 4. Solenoid 2. Pis-ton 5. Buoàng aùp löïc cao 3. Ñaàu daàu Hình 5.18: Caáu taïo van caét nhieân lieäu: Hoaït ñoäng: Khi ta môû coâng taéc maùy doøng ñieän ñi qua cuoän day, taïo ra löïc töø thaéng ñöôïc löïc caêng cuûa loø xo, huùt van leân, môû cöûa huùt cho nhieân lieäu vaøo ñaàu phaân phoái. Khi taét maùy, khoâng coù doøng ñieän chaïy qua cuoän day, loø xo ñaåy van ñoùng cöûa huùt, ñoùng ñöôøng daàu naïp vaøo bu6oàng neùn cao aùp cuûa bôm cao aùp. Khoâng coù daàu vaøo bôm cao aùp, khoâng coù daàu leân kim phun, ñoäng cô khoâng hoaït ñoäng. c. Boä ñieàu chænh thôøi ñieåm phun theo taûi: 87
1. Loø xo ñieàu toác 5. Van ñònh löôïng 2. OÁng tröôït 6. Pis-ton 3. Caàn laéc 7. Truïc boä ñieàu toác 4. Caàn khôûi ñoäng Hình 5.19: Sô ñoà boä phun sôùm theo taûi: a. Vò trí khôûi ñoäng b. Tröôùc khi môû c. Vò trí môû 1. Loã daàu 2. Truïc boä ñieàu toác 3,5,7. Loã daàu veà 4. OÁng tröôït 88
- Chöùc naêng: Duøng ñieàu chænh thôøi ñieåm (cuõng nhö ñieàu chænh aùp suaát daàu beân trong voû bôm) phun theo taûi ñoäng cô. Khi ñoäng cô chaïy ôû cheá ñoä taûi cuïc boä, noù laøm treã thôøi ñieåm moät chuùt ñeå giaûm tieáng oàn cuûa ñoäng cô. Khi hoaït ñoäng ôû cheá ñoä ñaày taûi, noù laøm sôùm thôøi ñieåm phun moät chuùt ñeå traùnh giaûm coâng suaát ñoäng cô. - Hoaït ñoäng: Hình 5.20: Hoaït ñoäng phun sôùm theo taûi Ñoäng cô chaïy ôû cheá ñoä taûi cuïc boä, caùc quaû vaêng bung ra nhieàu, ñaåy baïc dòch chuyeån sang phaûi, daàu (coù aùp suaát ñaõ ñieàu aùp) xaû qua khe baïc veà cöûa vaøo cuûa bôm tieáp vaän. Aùp suaát nhieân lieäu trong bôm giaûm, taùc ñoäng vaøo boä ñieàu khieån phun sôùm laøm treã thôøi ñieåm phun. Ngöôïc laïi khi taûi ñoäng cô taêng, caàn caêng ñaåy baïc sang phaûi, khe baïc ñoùng, aùp suaát trong buoàng bôm taêng, taùc ñoäng vaøo boä ñieàu khieån phun sôùm, laøm sôùm thôøi ñieåm phun nhieân lieäu. Boä ñieàu chænh thôøi ñieåm phun theo taûi coù theå hoaït ñoäng trong khoaûng taûi cuûa ñoäng cô töø 25% - 70% nhö hình veõ döôùi. Goùc phun treã cöïc ñaïi ôû phaàn lôùn caùc kieåu ñoäng cô laø 1.50 (goùc naøy phuï thuoäc vaøo kích thöôùc cuûa khe). d. Boä choáng quay ngöôïc Ñaëc ñieåm cuûa bôm VE laø choáng quay ngöôïc. Dòch chuyeån cuûa piston vaø vieäc ñoùng môû caùc cöûa huùt, cöûa phaân phoái ñöôïc minh hoaï nhö hình döôùi. Neáu ñoäng cô quay ngöôïc thì cöûa huùt môû, cöûa phaân phoái ñoùng khi piston chuyeån ñoäng 89
ngöôïc leân treân. Vì vaäy, khoâng coù nml phun vaøo ñoäng cô, ñoäng cô seõ khoâng hoaït ñoäng. Hình 5.21: Cô caáu choáng quay ngöôïc: e. Boä buø ñoä cao. Aùp suaát khí quyeån thaáp laøm tæ leä khoâng khí vaø nhieân lieäu trôû neân ñaäm hôn vaø maät ñoä khoùi trong khí xaû taêng. Ñeå traùnh hieän töôïng naøy, boä buø ñoä cao töï ñoäng giaûm löôïng nhieân lieäu phun theo ñoä cao cuûa vuøng maø xe hoaït ñoäng ñeå ñaït ñöôïc tæ leä hoãn hôïp khoâng khí nhieân lieäu toát nhaát. Caáu taïo: 90
Hình 5.22: Caáu taïo boä buø ñoä cao Döôùi aùp suaát khí quyeån cao, caùc oáng chaân khoâng bò neùn laïi. Loø xo keùo caàn ñaåy leân treân. Aùp suaát khí quyeån thaáp, caùc oàng chaân khoâng giaõn nôû thaéng löïc eùp cuûa loø xo ñaåy caàn ñaåy ñi xuoáng Hoaït ñoäng: Ñoä cao nhoû: Aùp suaát khí quyeån cao neùn caùc oáng chaân khoâng, loø xo ñaåy caàn ñaåy ñi leân, caàn ñieàu khieån giöõ voøng traøn ôû vò trí bình thöôøng. Ñoä cao lôùn: Aùp suaát khí quyeån thaáp, caùc oáng chaân khoâng nôû ra thaéng löïc eùp cuûa loø xo, ñaåy caàn ñaåy ñi xuoáng, dòch chuyeån choát noái sang traùi, laøm caàn ñieàu khieån bò ñaåy quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà, laøm cho caàn caêng quay theo chieàu kim ñoàng hoà, dòch chuyeån voøng traøn veà phía giaûm daàu. Ñoä cao nhoû Ñoä cao lôùn Hình 5.23: Hoaït ñoäng boä buø ñoä cao 91
f. Boä buø tua bin taêng aùp: Chöùc naêng: Chöùc naêng cuûa boä buø tua bin taêng aùp töông töï nhö chöùc naêng cuûa boä buø ñoä cao. tua bin taêng aùp laøm taêng aùp suaát vaø löôïng khí naïp vaøo ñoäng cô. Boä buø tua bin taêng aùp nhaèm ñieàu khieån löôïng phun phuø hôïp vôùi löôïng khí naïp vaøo ñoäng cô ñeå taêng coâng suaát ñoäng cô. Caáu taïo: Thieát bò naøy gaén treân boä ñieàu chænh caûa bôm cao aùp. aùp suaát khí naïp sau khi taêng aùp taùc duïng leân buoàng treân cuûa maøng (maøng gaén lieàn vôùi caàn ñaåy) trong khi aùp suaát khí quyeån taùc duïng xuoáng buoàng döôùi cuûa maøng. Ñaàu phía döôùi cuûa caàn ñaåy coù daïng coân. Vì vaäy, choát seõ dòch chuyeån vaøo trong hay ra ngoaøi tuyø theo söï taùc ñoäng cuûa aùp suaát khí taêng aùp leân maøng. Caàn ñaåy chuyeån ñoäng leân hoaëc xuoáng, choát noái ñaåy caàn ñieàu khieån quay theo chieàu kim ñoàng hoà hoaëc quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà quanh truïc cuûa noù. Chuyeån ñoäng cuûa caàn ñieàu khieån laøm thay ñoåi vò trí döøng cuûa caàn caêng (caàn caêng laøm dòch chuyeån voøng traøn) Hoaït ñoäng: Khi aùp suaát taêng aùp thaáp (döôùi 0.14 kgf/cm2 ). Maøng bò ñaåy leân phía treân nhôø loø xo, caàn ñieàu khieån quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà taùc ñoäng vaøo caàn caêng. Caàn caêng ñaåy voøng traøn veà phía giaûm daàu. Khi aùp suaát taêng aùp taêng, maøng ñaày caàn xuoáng döôùi. Caàn ñaåy quay theo chieàu kim ñoàng hoà taùc ñoäng vaøo caàn caêng ñaåy voøng traøn veà phía theâm daàu theo aùp suaát taêng aùp. Khi aùp suaát taêng aùp vöôït quaù ñieåm uoán cuûa ñoà thò döôùi, choát noái bò ñaåy ngöôïc sang sang traùi bôûi maët coân B, ñaåy caàn ñaåy quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Vì vaäy, giaûm löôïng phun. Ñieàu naøy traùnh aùp suaát taêng aùp quaù cao. Ñoà thò döôùi chæ löôïng phun theo aùp suaát taêng aùp. Bình thöôøng vuøng C vaø vuøng D söû duïng khi boä buø tua bin taêng aùp laøm vieäc. Vuøng B laø vuøng döï phoøng. Trong vuøng döï phoøng, löôïng phun giaûm theo söï gia taêng aùp suaát taêng aùp. 92
Hình 5.24: Hoaït ñoäng cuûa boä buø tua bin taêng aùp: 93
PHIEÁU THỰC HÀNH SOÁ 15 XAÙC ÑÒNH TÌNH TRAÏNG BÔM CAO AÙP VE TREÂN ÑOÄNG CÔ I. Muïc tieâu: Sau khi thöïc hieän xong phieáu coâng taùc naøy hoïc vieân coù theå xaùc ñònh ñöôïc tình traïng bôm VE treân ñoäng cô. II. Cung caáp: - Ñoäng cô diesel coù söû duïng bômVE. - Nhieân lòeâu, daàu boâi trôn, nöôùc laøm maùt. - Duïng cuï thích hôïp… III. Phöông phaùp thöïc hieän: - Xaû gioù haï aùp ôû heä thoáng (nhö ôû chöông I). - Thaùo rôøi caùc raéc co noái giöûa bôm cao aùp vaø caùc kim phun. - Ñeå caàn ga ôû vò trí phun daàu toái ña. - Caáp ñieän cho van caát nhieân lieäu hoaït ñoäng. - Khôûi ñoäng ñoäng cô. Quan saùt ôû ñaàu caùc raéc co. Neáu nhieân lieäu khoâng phun ra ôû moät trong nhöõng raéc co thì bôm ñaõ hö. Neáu nhieân lieäu phun ra heát ôû ñaàu caùc raéc co thì bôm coøn hoaït ñoäng. - Ngöøng khôûi ñoäng ñoäng cô. - Thaùo 1 kim phun baát kyø treân ñoäng cô ra - Noái oáng daàu cao aùp töø bôm cao aùp ñeán kim phun vöøa thaùo - Ñeå caàn ga ôû vò trí caâm chöøng - Khôûi ñoäng ñoäng cô. - Quan saùt, neáu coù daàu phun ra nôi kim phun thì bôm coøn toát, neáu khoâng coù daàu phun ra thì do piston bôm cao aùp khoâng tao ñuû aùp löïc phun. Ñeå chaéc chaén laø piston xi lanh bôm cao aùp coøn toát ta kieåm tra aùp löïc daàu khi bôm cao aùp laøm vieäc, baèng caùch: · Gaén vaøo oáng daãn daàu cao aùp tôùi kim phun 1 aùp keá. · Ñöa caàn ga ñeán vò trí phun daàu toái ña. · Quay coát bôm vaøi voøng (khoaûng 5 voøng). · Neáu aùp suaát ñaït töø 200 kg/cm2 trôû leân laø toát. · Duy trì aùp suaát naøy trong khoaûng 10 giaây. Neáu aùp suaát naøy khoâng tuït quaù 20 kg/cm2 laø van cao aùp coøn toát. Tieáp tuïc kieåm tra cho caùc toå bôm tieáp theo - Doïn veä sinh. - Baùo caùo keát quaû. 94