intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình khám dạ dày loài nhai lại với vị trí dạ cỏ nằm hoàn toàn phía trên thành bụng p1

Chia sẻ: Sdafs Afdsg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

118
lượt xem
9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngược lại khi bị bội thực ấn vào dạ cỏ thấy thức ăn trong dạ cỏ chắc như túi bột, sức căng của bề mặt da dạ cỏ kém, thường để lại vết lõm, sau một thời gian mới trở lại bình thường. Gõ dạ cỏ: Ở trạng thái khoẻ, gõ vùng dạ cỏ chia làm 3 phần: phía trên cùng của dạ cỏ là âm trống do tích hơi; phần giữa dạ cỏ do lẫn hơi và thức ăn - âm đục tương đối; phần dưới cùng của dạ cỏ tích toàn bộ thức ăn - âm đục tuyệt...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình khám dạ dày loài nhai lại với vị trí dạ cỏ nằm hoàn toàn phía trên thành bụng p1

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Giáo trình khám dạ dày loài nhai lại với vị trí to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o dạ cỏ nằm hoàn toàn phía trên thành bụng c .c . .d o .d o ack c u -tr a c k c u -tr * Tích khí do th c ăn lên men làm cho b ng căng to, da căng. - Trâu bò: chư ng hơi d c ; - Ng a: đ y hơi ru t. * Tích nư c do th m xu t ho c th m l u làm cho b ng ng, dùng tay n lùng nhùng gõ có vùng âm đ c n m ngang: xơ gan c chư ng. * Gan sưng do m , ung thư, xơ c ng làm vùng b ng to. * Vùng b ng n i lên c c sưng: thoát v (Hernia), m , th y thũng, huy t thũng. Ngư c l i khi quan sát th y th tích vùng b ng bé g p trong các trư ng h p gia súc b suy dinh dư ng, g y y u, a ch y m n tính, li t d c trâu bò. b. S n n vùng b ng - gia súc nh thành b ng m ng, s n n vùng b ng có th ch n đoán ru t b l ng, b t c, d v t trong d dày. Cách khám: hai tay đ hai bên, n nh l n theo cung sư n t trư c ra sau, n sâu có th s đ n các khí quan trong xoang b ng. - V i trâu bò, s n n đ khám d c , d t ong. - ng a thành b ng dày, căng nên s n n bên ngoài đ khám b nh ít có k t qu ; thư ng ph i khám qua tr c tràng. Cách khám: m t tay đ t vào s ng lưng làm đi m t a, tay còn l i n m nh vào vùng b ng đ khám. n vào vùng b ng th y gia súc đau, thư ng g p khi: viêm màng b ng, l ng ru t, xo n ru t. Thành b ng c ng: u n ván, viêm màng b ng, viêm não t y truy n nhi m,… 3.3.6. Khám d dày loài nhai l i D dày loài nhai l i bao g m d c , d t ong, d lá sách và d múi kh . gia súc trư ng thành d c có th tích l n nh t, gia súc đang kỳ bú s a d múi kh l n hơn d c. Tuy d dày chia làm b n túi nhưng chúng ho t đ ng m t thi t v i nhau. Ví d : lúc d c co bóp m nh, d múi kh tăng cư ng phân ti t, đ axit tăng. Lúc d c li t, Hình 3.7. Gõ vùng d c đ axit d múi kh gi m rõ r t. a - Vùng âm bùng hơi; Trong th c t d dày loài nhai l i b, c - Vùng âm đ c tương đ i; thư ng m c các b nh: tích th c ăn d c , d - Vùng âm đ c tuy t đ i li t d c , chư ng hơi d c , ngh n d lá sách và viêm d t ong do ngo i v t. 55
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k a. Khám d c V trí d c n m hoàn toàn phía bên trái thành b ng. * Quan sát: Th tích d c căng to hơn bình thư ng g p trong trư ng h p: b i th c d c và chư ng hơi d c . Trư ng h p chư ng hơi c p tính th tích d c phình to vư t quá c t s ng, con v t th khó, n u không can thi p k p th i con v t ch t nhanh tr ng thái ng t th . Th tích d c bé hơn bình thư ng g p trong trư ng h p gia súc b đói ăn lâu ngày, a ch y c p tính, li t d c . * S n n d c : Dùng n m tay n vào hõm hông phía bên trái, khi b chư ng hơi có c m giác như n vào qu bóng bơm căng ch a đ y khí. S c đàn h i b m t da d c r t l n. Ngư c l i khi b b i th c n vào d c th y th c ăn trong d c ch c như túi b t, s c căng c a b m t da d c kém, thư ng đ l i v t lõm, sau m t th i gian m i tr l i bình thư ng. * Gõ d c : tr ng thái kho , gõ vùng d c chia làm 3 ph n: phía trên cùng c a d c là âm tr ng do tích hơi; ph n gi a d c do l n hơi và th c ăn - âm đ c tương đ i; ph n dư i cùng c a d c tích toàn b th c ăn - âm đ c tuy t đ i. Khi b b i th c d c , gõ xu t hi n toàn b âm đ c. Ngư c l i chư ng hơi d c , gõ th y toàn b âm tr ng. * Nghe d c : Dùng ng nghe đ t vào hõm hông phía bên trái c a loài nhai l i đ nghe nhu đ ng c a d c . tr ng thái kh e, nhu đ ng d c trong 2 phút: trâu bò 2 - 5 l n; dê 2 - 4 l n; c u 3 - 6 l n. Nghe ti ng nhu đ ng d c như ti ng s m t xa v ng l i (hình 3.8). - Nghe th y nhu đ ng d c gi m g p trong trư ng h p cơ d c co bóp y u do li t d c , tích th c ăn d c , các b nh n ng, các b nh làm cơ th s t cao. Hình 3.8. Nghe vùng d c - Trư ng h p nghe th y m t hoàn toàn nhu đ ng: li t d c , chư ng hơi c p tính, b i th c d c , ngh n d lá sách, viêm màng b ng và các b nh n ng. - Nhu đ ng d c tăng, co bóp nhi u, l c co bóp m nh: giai đo n đ u chư ng hơi d c , trúng đ c th c ăn, ăn ph i các lo i th c ăn lên men m nh, m c, th i, hàm lư ng gluxit cao. * Xét nghi m ch t ch a trong d c : Sau khi trâu, bò ăn t 2 - 3 gi b t đ u dùng ng thông l y d ch d c ra ki m tra: 56
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k - Màu s c d ch d c tuỳ thu c vào ch t ch a, th c ăn trong d c . N u d ch có màu đen, cà phê, g ch là do có quá trình viêm loét trong d c . - N u d ch d c có mùi th i do li t d c lâu ngày. Đ pH ch t ch a trong d c tr ng thái sinh lý dao đ ng t 6,8 - 7,4 và đ axít chung t 0,6 - 9,2 đơn v . Khi ki m tra th y đ axit tăng (30 - 40 đơn v ) do quá trình lên men trong d c m nh, làm đ pH gi m so v i bình thư ng. Ki m tra s lư ng vi khu n h u ích (Infuzoria - vi khu n phân hu xenluloza ) trong d c trên kính hi n vi tr ng thái bình thư ng cho th y: trong 1ml d ch d c có 200.000 - 500.000 vi sinh v t. Trên m t lam kính khi soi kính hi n vi đ m đư c trung bình t 15 - 20 vi sinh v t. Khi s lư ng vi khu n h u ích gi m, cơ th trâu bò rơi vào tr ng thái lo n khu n d c . b. Khám d t ong trâu bò nư c ta thư ng hay g p viêm d t ong do ngo i v t. Khi b viêm d t ong do ngo i v t thư ng k phát chư ng hơi d c . V trí d t ong n m trên xương m m ki m, kho ng xương sư n 6 - 8, hơi nghiêng v trái. Khám d t ong nh m m c đích phát hi n ph n ng đau c a trâu, bò khi b viêm d t ong do ngo i v t. Trong th c t thư ng dùng các phương pháp phát hi n ph n ng đau c a trâu, bò như sau: Dùng đòn khiêng ho c đo n g y có đ dài 1m đ t sau hai chân trư c vào v trí d t ong, hai ngư i hai bên nâng ép lên vùng d t ong và quan sát trâu bò có ph n ng đau hay không? D t trâu, bò lên d c và xu ng d c đ quan sát. Khi đi lên, các khí quan trong xoang b ng d n v phía sau, d t ong không b chèn ép, con v t d ch u. Lúc đi xu ng, d t ong b chèn ép, n u có ngo i v t thì trâu, bò s t ra đau đ n. Cho trâu, bò nh y qua rãnh hay b tư ng và quan sát: khi b viêm d t ong do ngo i v t trâu, bò thư ng đ ng d ng l i không dám nh y. D t trâu, bò quay ph i ho c quay trái đ t ng t. Khi b viêm d t ong do ngo i v t, d t quay trái trâu, bò đau đ n và thư ng chùn chân, không bư c vì d t ong b chèn ép, khi quay ph i trâu, bò v n đi bình thư ng. Dùng Arecolin ho c Pilocarpin tiêm vào dư i da cho trâu bò, sau khi tiêm kho ng t 5 - 10 phút quan sát th y trâu, bò có ph n ng đau d d i. Ph n ng đau d d i này là do thu c tăng cư ng cơ trơn d t ong co bóp m nh tác đ ng vào ngo i v t gây ph n ng đau. Trư ng h p ngo i v t là kim lo i có th dùng máy dò mìn đ t vào v trí d t ong đ phát hi n. 57
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k c. Khám d lá sách V trí d lá sách bên ph i xoang b ng, trong kho ng xương sư n 7 - 9, trên dư i đư ng ngang k t kh p vai song song v i m t đ t. S n n: dùng ngón tay hay n m tay n m nh vào các gian sư n 7, 8, 9 vùng d lá sách. N u con v t t ra khó ch u, đau, né tránh, thư ng là tri u ch ng ngh n d lá sách. Gõ: dùng búa gõ nh nhàng vùng d lá sách. N u có âm đ c l n âm bùng hơi và không có ph n ng đau là tr ng thái bình thư ng. N u gia súc t ra khó ch u, đau là tri u ch ng ngh n d lá sách, viêm d múi kh . Nghe: dùng ng nghe đ t vào v trí d lá sách đ nghe. Ti ng nhu đ ng c a d lá sách g n gi ng ti ng nhu đ ng c a d c , nhưng nh hơn. Sau lúc ăn nhu đ ng c a d lá sách khá rõ. Chú ý: lúc gia súc ăn th c ăn nhi u nư c thì nhu đ ng d lá sách g n gi ng như nhu đ ng ru t. Nhu đ ng d lá sách m t là tri u ch ng ngh n d lá sách. N u y u thư ng g p trong các b nh s t cao. Ch c dò: dùng kim ch c dò vào v trí d lá sách, quan sát không th y đ c kim quay hình con l c ho c dùng xi lanh bơm dung d ch MgSO4 25% vào d lá sách, n u th y n ng tay, k t h p v i các tri u ch ng lâm sàng có th k t lu n con v t b ngh n d lá sách. d. Khám d múi kh D múi kh n m ph n dư i b ng, sát cung sư n, t xương sư n 12 đ n m m ki m bên ph i. S n n: đ i v i trâu bò, dùng 3 đ u ngón tay n m nh theo cung sư n ph i vào trong và v phía trư c. Bê, nghé, dê, c u thì cho n m nghiêng bên trái đ s n n d múi kh . Gõ: gõ d múi kh có âm đ c, âm bùng hơi là tr ng thái bình thư ng. Nghe: ti ng nhu đ ng c a d múi kh như ti ng nư c ch y, g n gi ng nhu đ ng ru t. Nhu đ ng d múi kh tăng khi viêm d múi kh ; nhu đ ng gi m khi d c b li t ho c b i th c. Đ i v i bê, nghé giai đo n bú s a thư ng hay b r i lo n tiêu hóa do b viêm d múi kh , loét d múi kh , viêm ru t a ch y do E.coli và Salmonella. 3.3.7. Khám d dày đơn a. D dày ng a D dày n m sâu trong xoang b ng nên khám bên ngoài không có giá tr ch n đoán. Quan sát các tri u ch ng bi u hi n bên ngoài, khi c n có th dùng ng thông d dày, khám tr c tràng và xét nghi m d ch d dày. 58
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Ng a bi u hi n tri u ch ng: cơ th g y sút, tr ng thái u o i, hay ng g t, thi u máu, niêm m c vàng thư ng do viêm loét d dày. Ng a bi u hi n đau b ng đ t ng t, nôn m a, ng i như chó ng i, vùng b ng t kho ng sư n 15 - 17 bên trái căng đ y thư ng do co th t thư ng v , giãn d dày c p tính. Khi ti n hành thông d dày, hơi ra nhi u, chua, gia súc d u nh ng cơn đau thư ng là do giãn d dày c p tính. N u con v t v n đau đ n thì tìm nguyên nhân khác. V i ng a th vóc nh mà d dày b giãn n ng, có th khám qua tr c tràng đưa tay v phía trư c th n trái, s g p d dày tròn, đàn h i và di đ ng theo nh p th . b. D dày l n V trí bên trái xoang b ng. Khi quan sát th y vùng b ng bên trái căng to thì thư ng b đ y hơi ho c b i th c. Khi d dày b chư ng hơi s vào như bóng khí. Khi d dày b b i th c s vào th y th c ăn r n c h c, n m nh làm l n c ó ph n x nôn. Ngoài ra m t s b nh gây viêm loét d dày (d ch t l n, phó thương hàn l n) khi n m nh vào vùng d dày cũng có th gây nôn. c. D dày chó, mèo B i th c, đ y hơi thì vùng b ng trái căng to. Khi n m nh tay vào vùng b ng, d dày b i th c thì th c ăn trong d dày c ng và ch c như n vào túi b t. Còn trư ng h p d dày b đ y hơi n tay vào có c m giác như n vào túi khí. Khi n tay vào vùng b ng gia súc đau, giãy gi a thì do viêm màng b ng, viêm d dày. Dùng phương pháp gõ vùng b ng giúp cho vi c ch n đoán các b nh trên. 3.3.8. Khám ru t Ti p theo d dày là ru t non: tá tràng, không tràng, h i tràng và ru t già: manh tràng, k t tràng (đ i k t tràng, ti u k t tràng), tr c tràng li n v i h u môn. Đ ng m ch treo tràng trư c và đ ng m ch treo tràng sau cung c p máu cho đư ng ru t. H lâm ba ru t r t phát tri n. Th n kinh th c v t chi ph i ho t đ ng c a đư ng ru t: dây phó giao c m hưng ph n tăng nhu đ ng và phân ti t ru t. Dây th n kinh giao c m có tác d ng ngư c l i. Do c u t o đư ng ru t loài gia súc không gi ng nhau nên phương pháp khám b nh cũng khác nhau. a. Khám ru t loài nhai l i Ru t loài nhai l i t p trung trong h c b ng ph i m t khu v c khá h p, do đó khám lâm sàng cho giá tr ch n đoán ít nh t là đ i v i gia súc l n. 59
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2