intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình khám dạ dày loài nhai lại với vị trí dạ cỏ nằm hoàn toàn phía trên thành bụng p3

Chia sẻ: Sdafs Afdsg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

82
lượt xem
8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thể tích dạ cỏ căng to hơn bình thường gặp trong trường hợp: bội thực dạ cỏ và chướng hơi dạ cỏ. Trường hợp chướng hơi cấp tính thể tích dạ cỏ phình to vượt quá cột sống, con vật thở khó, nếu không can thiệp kịp thời con vật chết nhanh ở trạng thái ngạt thở. Thể tích dạ cỏ bé hơn bình thường gặp trong trường hợp gia súc bị đói ăn lâu ngày, ỉa chảy cấp tính, liệt dạ cỏ....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình khám dạ dày loài nhai lại với vị trí dạ cỏ nằm hoàn toàn phía trên thành bụng p3

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k * Máu trong phân: xét nghi m phát hi n máu trong phân đư c s d ng trong trư ng h p nghi phân có máu mà m t thư ng không nhìn th y đư c. Thu c th : 1/ Benzidin 1% trong axit acetic đ c (glacian, pha và dùng ngay). 2/ Nư c oxy già (H2O2) 3%. Cách làm: l y 2 - 3g phân ki m nghi m cho vào trong ng nghi m, thêm vào 3 - 4ml nư c c t, ngoáy cho tan r i đun sôi. Đ ngu i, l y vài gi t h n d ch trên vào m t ng nghiêm khác, cho thêm 10 - 12 gi t 1% Benzidin, nư c oxy già cùng lư ng 3%. N u h n d ch xu t hi n màu xanh có nghĩa là dương tính (trong phân có máu). Có th làm: l y 3g phân, 1ml axit acetic đ c, 1ml ete (ether) etylic (ethylic), l c đ u và đ yên. Hút vài gi t ph n trong trên và thêm vào 10 - 20 gi t 1% Benzidin, nư c oxy già cùng lư ng. H n d ch xu t hi n màu xanh nghĩa là ph n ng dương tính. Các ph n ng tìm máu v i thu c th Benzidin đ u d a trên nguyên t c trong h ng c u có men oxydaza, môi trư ng toan tính gi i phóng oxy trong nư c oxy già dư i d ng oxy nguyên t . Oxy nguyên t oxy hóa Benzidin thành d n xu t màu xanh. Gia súc ăn các lo i th c ăn như th t, ti t, gan,… hai ngày sau ph n ng tìm máu trong phân v n có k t qu dương tính. Do v y, lúc c n xét nghi m máu trong phân c a chó, mèo ph i chú ý ki m tra kh u ph n th c ăn c a chúng 1 - 2 ngày trư c. 3.3.10. Ch c dò xoang b ng a. Ý nghĩa ch n đoán Khi quan sát th y con v t b ng to, th khó, gõ vào vùng b ng th y âm đ c song song v i m t đ t, chúng ta ti n hành ch c dò xoang b ng l y d ch ra đ ki m tra xem d ch đó là d ch viêm hay d ch phù, t đó ch n đoán đư c nguyên nhân gây ra b nh và đưa ra phương pháp đi u tr thích h p. b. Phương pháp ch c dò Khi ch c dò xoang b ng ph i c đ nh gia súc th t ch c ch n. V trí ch c hai bên thành b ng, cách đư ng tr ng 2 - 3cm, cách xương m m ki m 10 - 15cm v phía sau. ng a nên ch c v bên trái đ tránh manh tràng. trâu, bò ch c bên ph i đ tránh d c . Tùy gia súc to nh , dùng kim s 16, 14 Hình 3.10. Ch c dò xoang b ng l n đ ch c. Chú ý: kim ch c dò đư c n i li n ng hút khi c n thi t đ hút d ch. - Ph i sát trùng t t d ng c ch c dò, nh t là đ i v i ng a và chó. 65
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k - C t s ch lông, sát trùng b ng c n iod 5%. - Ch c kim th ng góc v i thành b ng, đ y nh vào tránh ch c th ng khí quan bên trong. gia súc kho d ch ch c dò trong xoang b ng có kho ng 2 - 5ml, d ch trong su t. + N u gia súc đau b ng mà d ch ch c dò ra nhi u, màu vàng thì có th ru t bi n v . + D ch ch c dò có máu, nhi u ch t nh y thì có th do gia súc b xo n ru t. + D ch đ c, nhi u niêm d ch, s i huy t thì có th do gia súc b viêm màng b ng. + D ch ch c ra toàn máu thì có th do v gan, lách hay m ch qu n l n. + N u d ch l n m nh th c ăn, mùi chua, máu thì có th do v d dày. + D ch ch c dò có nư c ti u thì có th do v bàng quang. Chú ý: ph n ng Rivanta đ phân bi t d ch phù (d ch th m l u) và d ch viêm (d ch th m xu t) (xem ph n “ch c dò xoang ng c”). 3.3.11. Khám gan a. Ý nghĩa ch n đoán Khám gan đ phát hi n các trư ng h p viêm gan, xơ gan và r i lo n ch c năng c a gan. gia súc gan thư ng b viêm, thoái hoá, xơ gan,…Đ c bi t trâu, bò nư c ta t l nhi m sán lá gan r t n ng, thư ng gây t n thương gan d n đ n cơ th g y y u, a ch y, năng su t lao đ ng và hi u qu chăn nuôi kém. Nh ng b nh gan gia súc và gia c m ti n tri n c p tính, tri u ch ng rõ (viêm gan c p tính), thư ng ch n đoán không khó (viêm gan v t). b. V trí khám gan Trâu bò: gan n m vùng bên ph i, t xư n 6 đ n xư n cu i. Ph n sau gan l ra ngoài ph i, ti p giáp v i thành b ng kho ng xư n 10 - 12. Gõ t xư n 10 - 12 trên dư i đư ng k ngang t m m xương hông là vùng âm đ c c a gan. Phía sau là vùng tá tràng, phía trư c là ph i. Gan sưng to, vùng âm đ c m r ng v phía sau, có th kéo đ n xư n 12, trên đư ng ngang k t m m xương ng i, v phía dư i âm đ c c a gan có th đ n trên đư ng ngang k t kh p vai. Trư ng h p gan sưng r t to, lòi ra ngoài cung sư n, làm cho hõm hông bên ph i nhô cao. S đư c b ng tay m t c c c ng chuy n đ ng theo nh p th . Gan trâu bò sưng to: do viêm m n tính, lao gan, xơ do sán lá gan, m , ung thư. nh ng bò s a cao s n, gan sưng to thư ng do trúng đ c th c ăn d n đ n r i lo n trao đ i ch t lâu ngày gây nên. dê, c u gi ng trâu bò. Vùng gan Ng a, la, l a: gan n m sâu trong h c b ng, b rìa ph i l p kín c hai bên ph i trái thành b ng. Không s , gõ đư c vùng gan kh e. 66
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k - Gan sưng to, gõ theo cung xư n bên trái kho ng gian sư n 7 - 10, bên ph i: 10 - 17. Khi n tay theo cung sư n có th s th y gan c ng, chuy n đ ng theo nh p th . Gan sưng to do viêm m n tính, m , kh i u. - Khi khám vùng gan ng a c n chú ý các tri u ch ng lâm sàng khác: hoàng đ n, tim đ p ch m, thành ph n nư c ti u thay đ i rõ. Gia súc rũ, hôn mê. Gia súc nh : đ gia súc đ ng và quan sát so sánh hai bên b ng. S theo cung sư n, n t nh đ n n ng. Chú ý gan to nh , đ c ng và ph n ng đau. Chó: gan bên ph i t sư n 10 - 13, gan bên trái đ n sư n 12. Gan chó thay đ i v trí theo đ dày c a d dày. Gan chó sưng to là do viêm, t máu; gan chó b leucosis sưng r t to, l i h n ra ngoài cung sư n. Gan l n: khám gi ng chó, b ng cách s n n và gõ k t qu không rõ. c. Các xét nghi m cơ năng Gan t ng h p ph n l n protein huy t thanh, albumin, globulin, fibrinogen, protrombin. gan di n ra quá trình chu chuy n amin, hình thành s n ph m cu i cùng c a trao đ i amin là ure. Gan tham Hình 3.11. Vùng gan ng a sưng to gia tích c c vào quá trình đông máu b ng cách t o ra fibrinogen, protrombin, heparin. Gan d tr kh i lư ng l n lipit cho cơ th , nơi hình thành các phospholipit, cholesterol. Các axit béo đư c oxy hóa thành các s n ph m như th xeton và các axit đơn gi n khác cũng x y ra gan. Vitamin A, B1 và K đư c t o thành trong gan. Các ch t đ c t các t ch c, khí quan, s n ph m c a quá trình lên men trong đư ng ru t, các s n ph m c a quá trình trao đ i ch t trong cơ th . T t c nh ng ch t c n bã đó đ u qua gan và b ng các ph n ng hóa h c ph c t p, b phá h y chuy n thành các ch t không đ c và bài th i ra ngoài cơ th . T bào gan b t n thương nh t đ nh kéo theo ch c năng c a nó r i lo n. Khám b nh gan, ngoài các phương pháp phát hi n t n thương th c th còn có các phương pháp phát hi n ch c năng - g i là các xét nghi m ch c năng. Hi n nay có hàng trăm nghi m pháp ch c năng, tùy theo yêu c u ch n đoán c th đ ch n phương pháp thích h p. 3.4. KHÁM H TH NG TI T NI U Khám b nh các cơ quan h th ng ti t ni u c a gia súc ch y u là các b nh th n và bàng quang. Ngoài ra ti n hành xét nghi m nư c ti u đ có tư li u giúp ch n đoán b nh đư ng ti t ni u cũng như b nh toàn thân (hình 3.12) 67
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 3.4.1. Khám đ ng tác đi ti u Nư c ti u t các th n ti u c u ch y v b th n, r i theo ng d n liên t c xu ng bàng quang. Trong bàng quang nư c ti u tích t đ y đ n m c đ nào đó, làm căng bàng quang s gây kích thích đi ti u, t ng nư c ti u ra ngoài. Khám đ ng tác đi ti u: tư th đi ti u, lư ng nư c ti u và các bi u hi n khác thư ng. a. Tư th đi ti u Gia súc kh e đi ti u đ u có s chu n b , như đang n m thì đ ng d y, ng ng làm vi c, ng ng Hình 3.12. H th ng ti t ni u ăn,… Bò cái khi đi ti u, hai chân sau d ng ra, đuôi cong, b ng thóp l i; trâu bò đ c l i v a đi v a ăn v a đi ti u, nư c ti u ch y ròng ròng. Ng a lúc đi ti u, hai chân sau d ng ra, hơi lùi v phía sau và ph n thân sau th p xu ng. L n cái đi ti u gi ng trâu, bò cái. L n đ c đi ti u t ng gi t liên t c. N u đư ng d n nư c ti u có b nh, tư th gia súc đi ti u thay đ i. Ví d : khi viêm ni u đ o, gia súc đi ti u đau, rên r , đ u quay nhìn b ng, hai chân sau ch m l i. b. S l n đi ti u Trong m t ngày đêm, trâu, bò đi ti u 5 - 10 l n; ng a 5 - 8 l n; dê, c u 1 - 3 l n; chó, l n: 2 - 3 l n. Chó đ c khi ng i th y mùi nư c ti u là đi ti u. Chú ý các tri u ch ng sau: - Đi ti u ít (Oliguria): s l n đi ti u ít, lư ng nư c ti u ít. Nư c ti u màu s m, t tr ng cao. Do viêm th n c p tính, các b nh làm cho cơ th m t nư c nhi u - a ch y n ng, ra nhi u m hôi, s t cao, d ch th m xu t và d ch th m l u nhi u, nôn m a liên t c. - Không đi ti u (Anuria): không đi ti u do th n, như lúc viêm th n c p tính n ng thì bàng quang tr ng. Có th ch n đoán qua tr c tràng. Gia súc không đi ti u đư c do bàng quang, n u b v bàng quang thì gia súc đau đ n, nư c ti u tích l i trong xoang b ng, ch n đoán qua tr c tràng và ch c dò xoang b ng. N u do co th t cơ vùng bàng quang, li t bàng quang, t c ni u đ o thì nư c ti u căng đ y bàng quang, ch n đoán phân bi t qua tr c tràng. Chú ý: gia súc nh t là trâu bò đ c gi ng hay b viêm bàng quang xu t huy t d n đ n t c ni u đ o. - Đi đái d t (Pollakiuria): đi đái nhi u l n t ng ít m t (ngư c l i đi đái nhi u l n, lư ng nư c ti u nhi u thì g i là đa ni u - Polyuria). Đi đái d t thư ng là do s i ni u đ o, gia súc cái đ ng h n, nh t là viêm ni u đ o. 68
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k - Đa ni u là tri u ch ng viêm th n m n tính, h p th tiêu d ch th m xu t trong cơ th . U ng nhi u nư c, u ng thu c l i ti u cũng gây đa ni u. Gia súc đa ni u nư c ti u màu nh t, t tr ng th p, trong su t. - Đi đái không c m đư c (Enuresis): đi đái không có đ ng tác chu n b , nư c ti u ch y r liên t c. Do không đi u ti t đư c đ ng tác đi ti u và thư ng g p trong các trư ng h p li t cơ vòng co th t bàng quang, c t s ng lưng b t n thương; gia súc hôn mê, n m lâu ngày. - Đi đái đau (Stranguria): gia súc đi đái thư ng rên, đ u quay nhìn b ng, đuôi cong chân cào đ t,...thư ng g p các b nh: viêm bàng quang, viêm ni u đ o, t c ni u đ o, viêm tuy n ti n li t. 3.4.2. Khám th n gia súc ngư i ta thư ng ch chú ý b nh viêm th n (Nephritis), b nh th n (Nephrosis) và b nh viêm b th n (Pyelitis). Ch n đoán nh ng b nh trên thư ng khó vì gia súc không bi t nói, tri u ch ng đau vùng th n thư ng b b qua. a. Nh ng tri u ch ng chung khi th n b b nh - Th y thũng mi m t, bìu đái, dư i b ng, b n chân,…Do b nh th n, bài ti t tr ng i, NaCl tích l i nhi u trong máu, trong t ch c và albumin trong máu theo nư c ti u ra ngoài nhi u... làm thay đ i áp l c keo c a máu, c a t ch c, gây th y thũng. - Đ ng tác đi ti u, lư ng nư c ti u, tính ch t nư c ti u thay đ i. Trong nư c ti u có th có huy t s c t , nh ng c n b nh lý khác,… - Trúng đ c ure do ch t đ c, ch t th i c a trao đ i ch t trong cơ th không th i ra ngoài, tích l i trong t ch c cơ th gây ra. Khi trúng đ c, gia súc rũ, tiêu hoá r i lo n, nôn, có khi a ch y. Đ ng tác hô h p thay đ i, th khó có trư ng h p viêm ph i, th y thũng ph i. Trúng đ c ure n ng, b nh súc hôn mê, ch t. - Tim thay đ i: huy t áp cao, ti ng tim th hai tăng; trư ng h p n ng, ti ng tim th hai tách đôi, tâm th t trái n dày, m ch c ng. Đáy m t gia súc viêm th n có s thay đ i đáng chú ý: vi m ch qu n sung huy t, th n kinh th giác th y thũng; xung quanh th vàng nh ng đi m xu t huy t xen l n nh ng đi m tr ng. b. Nhìn và s n n vùng th n - Đ i v i gia súc nh , nhìn vùng th n có th phát hi n nh ng thay đ i khi th n có b nh. V trí c a th n n m hai bên c t s ng. - Loài nhai l i: th n trái t đ t s ng lưng th 2 - 3 đ n đ t th 5 - 6; bên ph i t xương sư n th 12 đ n đ t s ng lưng th 2 - 3. Th n trâu bò có nhi u thùy. Th n dê, c u trơn. 69
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2