Giáo trình về Xã hội học đại cương: Phần 1

NGUYÊN SINH HUY<br /> 7 7 > ^ ,<br /> <br /> .<br /> <br /> 1<br /> <br /> /<br /> <br /> Ã HCII HỌC<br /> 'ƠNG<br /> ỈT TT-TV * ĐHQGUN<br /> <br /> 301.071<br /> NG-H<br /> 2008<br /> LC/02160<br /> <br /> NGUYEN SINH HUY<br /> <br /> X Ä<br /> <br /> H<br /> <br /> O• I<br /> <br /> H<br /> <br /> O• C<br /> <br /> D A• I<br /> <br /> C<br /> <br /> Ü<br /> <br /> Ö<br /> <br /> N<br /> <br /> G<br /> <br /> (In län thü näm)<br /> <br /> NHÄ XIJÄT BAN DAI HOC QUÖC GIA HA NÖI<br /> <br /> NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> <br /> !6 Hàng Chuối - Hai Bà Trưng - Hà Nội<br /> Điện thoại: (04) 9714896; (04) 9724770.Fax (04) 9714899<br /> E-Mail: nxb@vnu.edu.vn<br /> <br /> Chịu trách nhiệm xuất bản:<br /> Giám dốc:<br /> <br /> PHÙNG QUỐC BẢO<br /> <br /> Tổng biên tập:<br /> <br /> NGUYỄN bá t h à n h<br /> <br /> Chịu trách nhiệm nội dung:<br /> Người nhận xét: PGS.PTS BÙI VÃN HUỆ<br /> <br /> PTS TRẦN QUỐC BẢO<br /> Biên tập:<br /> <br /> ĐỈNH VĂN VANG<br /> <br /> Trình bày bìa:<br /> <br /> NGỌC ANH<br /> <br /> XÃ HỘI HỌC ĐẠI CƯƠNG<br /> Mã số: 2L-112 ĐH2008<br /> In 1.000 cuốn, khổ 14.5x20.5 cm. Tại Cty CP in & Thương mại HTC<br /> Sỏ' xuất bản: 318-2008/CXB/05-58/ĐHQGHN<br /> Quyết định xuất bán số: 112LK/XB, ngày 13 tháng 5 nãm 2008<br /> In xong và nộp lưu chiểu quý III nâm 2008<br /> <br /> LỜI NÓI ĐẨU<br /> <br /> Xã hội học đại cương là một trong những môn học cư bản<br /> itroiìiỊ chương trình dào tạo dại học dại cương của cúc nhóm<br /> 1)1 ục)nil thuộc Khoa học xã hội và Iiliân văn ở các trường Đại<br /> ¡học và Cao đẳng. Để đáp ứng nhu cầu giànq dạy và học tập<br /> (.cùa cán bộ và sinh viên, chủng tói biên soạn lập giáo trình<br /> mày.<br /> Giáo trình được biên soạn dựa trên chương trình đại học<br /> dại cương do Bộ Giáo dục và Đảo tạo qui định. Trong quá<br /> n inh biên soạn chúng tôi đã tham kháo có chọn lọc lĩhiểu tài<br /> íiệu hiện có Iron V và ngoải nước về khoa học xã hội và các<br /> khoa học có liên quan, đồng thời mạnh dạn đưa vào những<br /> kiến thức hiện đại mưng tính cập nhật. Do vậy, giáo trình này<br /> còn là một tài liệu tham khảo hữu ích clio học viên cao học,<br /> nghiên cứu sinli và các cán bộ nghiên cứu khoa học xã hội<br /> nói chung.<br /> Xã hội liọc đại cương là một môn khoa liọc mới dược đưa<br /> vào chương trình đào tạo của các trường Đại học và Cao<br /> đẳng, lần đấu tiên giáo trình này dược biên soạn cho sinh<br /> viên, do vậy khó tránh khói những thiếu sót nhát định.<br /> Tác giả mong nhận dược những ỷ kiến đón ạ góp của các<br /> dong nghiệp và dông dào độc giá dể giáo trinh ngày càng<br /> dược hoàn thiện hơn.<br /> Tác giả bày tỏ lòng cảm ơn G.s - PTS. Bùi Văn Huệ, PTS<br /> Trần Quốc Thành đã có những nhận xét, đánh giá khích lệ và<br /> quỷ báu.<br /> Tác gia<br /> <br /> Chương l<br /> ĐỐI TƯỢNG, CHỨC NĂNG, NHIỆM v ụ CỦA<br /> XÃ HỘI HỌC<br /> <br /> Ngày nay hầu hết các trường đại học trên thế giới đều nghiên<br /> cứu và giăng dạy xã hội học. Kiến thức về xã hội học liên quan<br /> mật thiết với nhiều ngành khoa học, nhất là trong lĩnh vực các<br /> khoa học xã hội: dân tộc học, văn hóa học, chính trị học, giáo<br /> dục học, tâm lí học...<br /> Nói cách khác, muốn nghiên cứu và giảng dạy xã hội học,<br /> nhà xã hội học phải có kiến thức rộng, có tính chất liên ngành.<br /> Giống như các khoa học nghiên cứu về con người, xã hội học<br /> "là lĩnh vực nghiên cứu một cách khoa học những con nguời<br /> trong mối tương quan với người khác (H. Fichter 1971) nhưng<br /> đi sâu hơn trong viộc nghiên cứu các hoạt động xã hội, các hành<br /> vi xã hội của con người.<br /> Ở nước ta, xã hội học mới được hình thành khoảng mươi năm<br /> lại đây và ngày càng tỏ ra có tác dụng và có ý nghĩa sâu sắc đối<br /> với quá trình nghiên cứu khoa học nói chung và có những đóng<br /> góp đáng kể vào công tác tổ chức, quản lí xã hội nói riêng. Tuy<br /> nhiên do phạm vi nghiên cứu quá rộng, quan điểm nghiên cứu<br /> của các học giả cũng chưa hoàn toàn nhất trí với nhau, cho nên<br /> việc nghiên cứu và áp dụng kiến thức xã hội học cũng còn nhiểu<br /> khó khãn. Trong phạm vi nghiên cứu xã hội học đại cương chúng<br /> ta cố gắng đi từ những khái niệm cơ bản, để từ đó tìm hiểu<br /> những vấn đổ quan trọng, nổi bật nhất như đối tượng, phạm vi và<br /> các phương pháp nghiên cứu chủ yếu cúa xã hội học.<br /> 1. Xà hội học là gì?<br /> Muôn hiểu đúng nội dung và tính chất của xã hội học chúng<br /> ta bát đầu tìm hiểu nguồn gốc của thuật ngữ này. Chúng ta biết<br /> 5<br /> <br />