Hình thành một số kĩ năng làm việc cơ bản trong lĩnh vực du lịch thông qua học tập môn Đề án tiếng Pháp du lịch

Đặng Thị Kiều<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 188(12/3): 83 - 86<br /> <br /> HÌNH THÀNH MỘT SỐ KĨ NĂNG LÀM VIỆC CƠ BẢN TRONG LĨNH VỰC<br /> DU LỊCH THÔNG QUA HỌC TẬP MÔN ĐỀ ÁN TIẾNG PHÁP DU LỊCH<br /> Đặng Thị Kiều*<br /> Khoa Ngoại ngữ - ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Ngày nay dạy ngoại ngữ không chỉ tập trung vào việc cung cấp cho sinh viên những kiến thức<br /> ngôn ngữ và rèn luyện các kĩ năng giao tiếp thành thạo bằng ngôn ngữ đích mà còn cả những kiến<br /> thức chuyên ngành, kĩ năng làm việc trong một số lĩnh vực đang có nhu cầu cao về nhân lực ngoại<br /> ngữ như du lịch, dịch vụ và thương mại… Để đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn này, môn học tiếng<br /> Pháp du lịch cũng đã được giảng dạy theo hình thức đề án tại Khoa Ngoại ngữ, Đại học Thái<br /> Nguyên và đã thu được nhiều kết quả tốt. Đó là sự tích hợp phát triển các kĩ năng giao tiếp bằng<br /> ngôn ngữ đích và các kĩ năng cơ bản cho sinh viên (kĩ năng thuyết trình trước đám đông, kĩ năng<br /> làm việc nhóm, kĩ năng sử dụng và khai thác các phương tiện thông tin đại chúng…) ở một số vị<br /> trí công việc trong lĩnh vực du lịch. Sau khi học tập môn học Đề án tiếng Pháp du lịch, sinh viên<br /> đã thực sự hào hứng và tự tin hơn khi làm việc liên quan đến du lịch.<br /> Từ khóa: Dạy, học, Đề án tiếng Pháp du lịch, thực hành, kĩ năng, kiến thức, làm việc<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> Ngày nay mục tiêu của việc dạy và học ngoại<br /> ngữ không chỉ dừng lại ở việc giúp cho người<br /> học có thể giao tiếp thành thạo bằng ngôn ngữ<br /> đích trong mọi tình huống giao tiếp mà còn<br /> phải cung cấp cho họ những kiến thức cơ bản<br /> liên quan đến một số chuyên ngành, rèn<br /> luyện, hình thành và làm chủ những kĩ năng<br /> cơ bản trong một số lĩnh vực mang tính chất<br /> chuyên môn nghề nghiệp. Xuất phát từ mục<br /> tiêu này, các cơ sở giáo dục đào tạo đã không<br /> ngừng đổi mới và nâng cao phương pháp<br /> giảng dạy nhằm đáp ứng nhu cầu đòi hỏi của<br /> xã hội. Thật vậy, trong lịch sử về giáo học<br /> pháp, trải qua nhiều thập kỉ, các nhà sư phạm<br /> học đã không ngừng nghiên cứu và tìm tòi ra<br /> những phương pháp dạy và học phù hợp với<br /> yêu cầu của từng thời kì: từ phương pháp<br /> giảng dạy truyền thống, phương pháp nghe<br /> nhìn, phương pháp đường hướng giao tiếp<br /> cho đến phương pháp giảng dạy đường hướng<br /> giao tiếp hành động (phương pháp giảng dạy<br /> mà thông qua đó hoạt động ngôn ngữ phải<br /> giúp người học hoàn thành nhiệm vụ phức tạp<br /> thông qua mức độ và kết quả công việc cụ<br /> thể). Trong các phương pháp giảng dạy kể<br /> trên thì phương pháp giảng dạy theo đường<br /> hướng giao tiếp hành động sẽ giúp hoạt động<br /> *<br /> <br /> Tel: 0913 349777, Email: kieutnn@gmail.com<br /> <br /> dạy và học đạt được mục tiêu, yêu cầu đặt ra.<br /> Vì thế việc áp dụng phương pháp giảng dạy<br /> theo mô hình đề án, dự án đã được thực hiện<br /> rất rộng rãi từ hơn chục năm qua với các môn<br /> học ngoại ngữ bằng các tiếng Anh, Pháp,<br /> Trung, Nga… trong khắp các trường đại học<br /> của Việt nam như môn học Đề án văn hóa, Đề<br /> án truyền hình, Đề án tạp chí, Đề án du<br /> lịch…. Phát huy được những lợi ích của việc<br /> dạy học qua đề án, chúng tôi áp dụng giảng<br /> dạy môn tiếng Pháp du lịch theo mô hình đề<br /> án nhằm hình thành cho sinh viên một số kĩ<br /> năng cơ bản cần thiết khi làm việc trong lĩnh<br /> vực du lịch ở các vị trí như là hướng dẫn viên,<br /> điều hành tour, lễ tân, phục vụ bàn, bar,<br /> buồng và bếp… Trong bài viết này chúng tôi<br /> trình bày các nội dung sau:<br /> - Một số kĩ năng cơ bản cần có khi làm việc<br /> trong lĩnh vực du lịch và sự lựa chọn giảng<br /> dạy môn Tiếng Pháp du lịch thông qua đề án<br /> - Mô tả việc dạy và học môn Đề án tiếng<br /> Pháp du lịch<br /> - Cách thức tiến hành dạy và học môn Đề án<br /> tiếng Pháp du lịch<br /> - Đánh giá những kết quả thu được<br /> MỘT SỐ KĨ NĂNG CƠ BẢN CẦN CÓ KHI<br /> LÀM VIỆC TRONG LĨNH VỰC DU LỊCH VÀ<br /> SỰ LỰA CHỌN GIẢNG DẠY MÔN TIẾNG<br /> PHÁP DU LỊCH THÔNG QUA ĐỀ ÁN<br /> 83<br /> <br /> Đặng Thị Kiều<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Ngành du lịch trên thế giới nói chung và của<br /> nước ta nói riêng đang cần một lượng nhân<br /> lực lớn để đáp ứng nhu cầu phục vụ khách<br /> hàng ngày càng tăng cao. Hơn bao giờ, số<br /> lượng du khách quốc tế đến Việt Nam cũng<br /> không ngừng tăng lên hàng năm (6 tháng đầu<br /> năm 2018, lượt khách quốc tế đến Việt Nam<br /> là 7.891.530, tăng 27,2% so với cùng kì năm<br /> 2017 (theo số liệu thống kê của Tổng cụ du<br /> lịch Việt Nam) đã minh chứng cho một thị<br /> trường lao động rất hấp dẫn, đặc biệt rất thu<br /> hút các sinh viên học ngoại ngữ trong đó có<br /> tiếng Pháp. Họ sử dụng ngoại ngữ như một<br /> công cụ giao tiếp với du khách quốc tế là một<br /> điều hiển nhiên tuy nhiên chưa đủ nếu thiếu<br /> một số kĩ năng cơ bản trong lĩnh vực du lịch.<br /> Do vậy môn học Tiếng Pháp du lịch được<br /> giảng dạy thông qua đề án nhằm cung cấp cho<br /> người học những kĩ năng cơ bản cũng như<br /> cho phép họ được thực hành và trải nghiệm<br /> qua các vị trí khác nhau khi làm việc trong<br /> lĩnh vực du lịch. Dù ở các vị trí nào khi làm<br /> du lịch: hướng dẫn viên, nhân viên điều hành<br /> tour, nhân viên lễ tân, nhân viên marketing,<br /> nhân viên phục vụ bàn, bar, buồng, bếp… thì<br /> đều cần có một số kĩ năng sau:<br /> Kĩ năng giao tiếp, thuyết trình, thuyết phục<br /> trước đám đông<br /> Với tính chất của công việc liên quan đến du<br /> lịch, khách hàng thường là một nhóm hay một<br /> đoàn, việc liên hệ, gặp gỡ, tiếp xúc và chào<br /> đón khách (không chỉ trong nước mà cả<br /> khách quốc tế đến từ các nước khác nhau có<br /> nền văn hóa, phong tục tập quán, trình độ<br /> hiểu biết và tâm tính khác nhau) chúng ta phải<br /> luôn sẵn sàng, tự tin giao tiếp thật khéo léo để<br /> làm hài lòng bất kì đối tượng khách du lịch.<br /> Ngoài việc sử dụng tốt ngôn ngữ, ngoại ngữ,<br /> cử chỉ, điệu bộ (ngôn ngữ cơ thể), khả năng<br /> thuyết trình thuyết phục thì trên khuôn mặt<br /> cũng có các biểu cảm tích cực những nụ cười<br /> để tạo cho khách có giảm giác yên tâm, tin<br /> tưởng và không còn khoảng cách. Trong lĩnh<br /> vực du lịch, hai vị trí làm việc (tiếp thị<br /> chương trình du lịch với khách hàng và<br /> hướng dẫn viên du lịch) thì những kĩ năng<br /> này đặc biệt quan trọng quyết định sự lựa<br /> chọn sản phẩm cũng như sự hài lòng của<br /> khách du lịch.<br /> 84<br /> <br /> 188(12/3): 83 - 86<br /> <br /> Kĩ năng ứng biến, xử lí tình huống<br /> Trong lĩnh vực du lịch, nhân viên luôn phải<br /> ứng phó, xử lí các tình huống phát sinh rất<br /> thường xuyên vì vậy nó đòi hỏi nhân viên<br /> phải biết tiên liệu, dự đoán và ứng phó tìm ra<br /> các giải pháp tối ưu để giải quyết tình huống.<br /> Kĩ năng ngoại ngữ<br /> Như chúng tôi đã nêu ở trên, theo số liệu<br /> thống kê của Tổng cục du lịch Việt Nam, chỉ<br /> trong sáu tháng đầu năm 2018, chúng ta đã<br /> đón 7.891.530 lượt du khách quốc tế đến<br /> tham quan Việt Nam. Vậy để đáp ứng yêu cầu<br /> đón tiếp và phục vụ du khách quốc tế thì làm<br /> chủ từ một đến hai ngoại ngữ là điều kiện tiên<br /> quyết để chúng ta có thể làm việc trong lĩnh<br /> vực du lịch. Đó là những kĩ năng giao tiếp<br /> (nghe, nói, đọc, viết) thành thạo bằng ngoại<br /> ngữ (Anh, Nga, Pháp, Trung…). Để có được<br /> những kĩ năng này, ngay trong quá trình học<br /> tập lĩnh hội những kiến thức chuyên ngành về<br /> du lịch, chúng ta không ngừng rèn luyện, thực<br /> hành nghe, nói, đọc, viết bằng một ngoại ngữ<br /> tùy chọn với mục tiêu có thể giao tiếp thành<br /> thạo với du khách nước ngoài nói ngôn ngữ đó.<br /> Kĩ năng tìm kiếm thông tin thông qua các<br /> phương tiện truyền thông<br /> Du lịch là sự quảng bá hình ảnh các di sản<br /> văn hóa, thiên nhiên và con người đến với du<br /> khách vậy các phương tiện truyền thông:<br /> truyền hình, mạng Internet, truyền thanh,<br /> mạng xã hội … là các trợ thủ đắc lực giúp<br /> chúng ta quảng bá du lịch cũng như là những<br /> phương tiện hữu ích để tìm kiếm các thông tin<br /> liên quan đến du lịch khi cần thiết.<br /> Kĩ năng làm việc nhóm<br /> Để có thể thành công trong lĩnh vực du lịch<br /> thì làm chủ kĩ năng làm việc nhóm là rất cần<br /> thiết bởi vì để có một chuyến du lịch thành<br /> công thì nó phải được bắt đầu từ khâu thiết kế<br /> chương trình, quảng bá tiếp thị giới thiệu,<br /> thực hiện dẫn tour đi tham quan đến ăn<br /> nghỉ…Vậy cần có sự liên kết, hỗ trợ và chia<br /> sẻ công việc giữa các bộ phận sao cho kịp<br /> thời và đạt hiệu quả tốt nhất.<br /> Xuất phát từ việc xác định một số kĩ năng cơ<br /> bản cần có khi làm việc trong lĩnh vực du lịch<br /> trên đây, chúng tôi nhận thấy việc lựa chọn<br /> <br /> Đặng Thị Kiều<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> môn tiếng Pháp du lịch theo đề án sẽ thực sự<br /> phù hợp. Bởi vì khi học tập môn đề án tiếng<br /> pháp du lịch thì các kĩ năng trên sẽ dần được<br /> hình thành. Như chúng ta đều biết việc dạy và<br /> học theo đề án là một hình thức dạy và học<br /> trong đó một nhóm người học thực hiện một<br /> nhiệm vụ học tập phức tạp, có sự kết hợp giữa<br /> lí thuyết và thực hành để tạo ra một sản phẩm<br /> cụ thể dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Với<br /> hình thức học tập này, người học luôn phải<br /> chủ động, tự giác từ việc xác định mục tiêu,<br /> xây dựng kế hoạch làm việc cụ thể và chi tiết,<br /> có tinh thần hợp tác và làm việc nhóm, khả<br /> năng tìm kiếm thông tin qua các kênh khác<br /> nhau (truyền thông, sách vở…), khả năng<br /> thuyết trình thuyết phục và tổng hợp đánh giá<br /> quá trình và kết quả thực hiện một dự án.<br /> MÔ TẢ VIỆC DẠY VÀ HỌC MÔN ĐỀ ÁN<br /> TIẾNG PHÁP DU LỊCH<br /> Thực hiện dạy và học theo mô hình đề án,<br /> giáo viên đề xuất các hoạt động trong lĩnh<br /> vực du lịch liên quan đến công việc của một<br /> điều hành viên, hướng dẫn viên, lễ tân, tiếp<br /> thị, phục vụ buồng, bàn, bar, bếp. Sinh viên<br /> chia nhóm rồi lựa chọn một trong các vị trí<br /> trên. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, sinh<br /> viên xác định mục đích yêu cầu nội dung<br /> công việc cần tiến hành, kế hoạch hoàn thành<br /> của đề án đã chọn, phân công nhiệm vụ cho<br /> mỗi thành viên trong nhóm. Trong quá trình<br /> thực hiện đề án của các nhóm sinh viên, giáo<br /> viên sẽ hướng dẫn, định hướng và điều chỉnh<br /> sao cho đề án của sinh viên được thực hiện<br /> theo đúng mục tiêu. Sản phẩm của đề án sẽ<br /> được trình bày trong các tình huống giả định<br /> tiệm cận với thực tế. Phần đánh giá sản phẩm đề<br /> án dựa trên các tiêu chí đánh giá của môn học:<br /> thái độ, kiến thức và kĩ năng cần đạt được.<br /> CÁCH THỨC THỰC HIỆN MÔN ĐỀ ÁN<br /> TIẾNG PHÁP DU LỊCH<br /> Chuẩn bị<br /> - Giáo viên:<br /> + Xây dựng các chủ đề đề án liên quan đến<br /> các hoạt động du lịch;<br /> + Chuẩn bị những nội dung kiến thức, kĩ năng<br /> cần đạt được, tài liệu giáo trình và các nguồn<br /> tham khảo từ các phương tiện truyền thông để<br /> gợi ý cho sinh viên;<br /> <br /> 188(12/3): 83 - 86<br /> <br /> + Thiết lập bảng tiêu chí đánh giá về kiến<br /> thức, thái độ, kĩ năng đạt được của sinh viên<br /> thông qua đề án họ thực hiện.<br /> - Sinh viên:<br /> + Nhóm sinh viên khoảng từ 3-5 em một<br /> nhóm lựa chọn 1 trong các chủ đề mà giáo<br /> viên đưa ra;<br /> + Xác định mục tiêu, yêu cầu và nội dung<br /> công việc của đề án để từ đó nhóm trưởng sẽ<br /> phân công công việc cho mỗi thành viên trong<br /> nhóm;<br /> + Chuẩn bị sách vở, tài liệu và các phương<br /> tiện cần thiết để thực hiện đề án.<br /> Thực hiện đề án<br /> Môn học được thực hiện theo hình thức đề án<br /> do vậy nó không theo hình thức dạy và học<br /> truyền thống. Thầy và trò không bắt buộc<br /> phải lên lớp theo một biểu thời gian đều đặn<br /> hàng tuần mà có thể gặp nhau theo định kì 2-3<br /> tuần 1 lần để giáo viên giám sát, điều chỉnh,<br /> tư vấn cho sinh viên những gì liên quan đến<br /> đề án của họ.<br /> Sau khi lựa chọn chủ đề cho đề án, nhóm sinh<br /> viên sẽ cùng bàn bạc vạch ra các mục tiêu,<br /> yêu cầu, nhiệm vụ thực hiện trong đó có việc<br /> lập dàn ý cho đề án, tìm kiếm thông tin trong<br /> các nguồn học liệu, sách hướng dẫn du lịch,<br /> các phương tiện thông tin truyền thông (các<br /> website, báo mạng, mạng xã hội…), viết kịch<br /> bản hay nội dung cho đề án rồi tập giới thiệu,<br /> trình bày- sản phẩm cuối cùng của đề án.<br /> Sau khi đề án hoàn thành, các nhóm sinh viên<br /> sẽ lần lượt trình bày, giới thiệu sản phẩm đề<br /> án của mình trước hội đồng đánh giá là các<br /> thầy cô phụ trách chuyên môn.<br /> KẾT LUẬN<br /> Trong quá trình thực hiện đề án của các nhóm<br /> sinh viên, ngoài việc thực hành các kĩ năng<br /> ngôn ngữ (tiếng Pháp): Nghe, nói, đọc, viết<br /> (vì họ phải tìm kiếm các thông tin, sự hiểu<br /> biết thuộc chuyên ngành du lịch qua bản tin<br /> trong báo nói, báo hình, báo viết, trong các<br /> sách các tài liệu bằng tiếng chuyên ngành) thì<br /> sinh viên còn thực hành và hình thành thêm<br /> nhiều các kĩ năng khác. Trong số đó phải kể<br /> đến kĩ năng thuyết trình, thuyết phục trước<br /> đám đông vì nội dung của đề án du lịch đều<br /> 85<br /> <br /> Đặng Thị Kiều<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> hướng tới việc cung cấp thông tin về các dịch<br /> vụ lữ hành, nhà hàng, khách sạn, giới thiệu<br /> danh tham thắng cảnh, văn hóa và con người<br /> các vùng miền…với du khách vậy sinh viên<br /> cũng phải luyện tập nghe nói trôi chảy đồng<br /> thời hình thành kĩ năng thuyết trình thuyết<br /> phục sao cho hấp dẫn du khách. Tiếp đến là kĩ<br /> năng làm việc nhóm của sinh viên. Đối với<br /> môn học đề án này, một nhóm sinh viên sẽ<br /> chia sẻ nhiệm vụ với nhau, mỗi thành viên<br /> phụ trách một mảng đồng thời trong nhóm có<br /> sự tương trợ lẫn nhau sao cho đề án của họ<br /> hoàn thành đúng tiến độ và đạt kết quả cao vì<br /> việc đánh giá cho điểm sản phẩm đề án là kết<br /> quả chung của cả nhóm. Do vậy tinh thần<br /> đồng đội, sự chia sẻ và hợp tác luôn được nêu<br /> cao. Song song với các kĩ năng này thì kĩ<br /> năng sử dụng công nghệ thông tin để khai<br /> thác thông tin, kiến thức liên quan đến nội<br /> dung của đề án cũng được hình thành. Cuối<br /> cùng phải kể đến sự hình thành kĩ năng ứng<br /> biến, xử lí tình huống. Thật vậy, trong quá<br /> trình học tập đề án, các thành viên trong mỗi<br /> nhóm sinh viên đã rất sáng tạo luôn biết đưa<br /> ra những tình huống giả định có thể xảy ra<br /> trong quá trình làm việc sau này cho bạn<br /> mình để xử lý, giải quyết. Cùng với việc tích<br /> lũy thêm các kiến thức, sự hiểu biết về<br /> chuyên ngành du lịch và làm chủ các kĩ năng<br /> <br /> 188(12/3): 83 - 86<br /> <br /> kể trên, sinh viên cũng thể hiện rõ thái độ học<br /> tập rất tích cực, nghiêm túc và luôn chủ động,<br /> có trách nhiệm cao với việc học tập của mình.<br /> Việc dạy và học thông qua đề án không còn<br /> mới mẻ trong lĩnh vực đào tạo hiện nay,<br /> nhưng bằng trải nghiệm của cá nhân trong<br /> việc giảng dạy môn Đề án tiếng Pháp du lịch,<br /> chúng tôi nhận thấy mô hình giảng dạy này<br /> thực sự mang lại hiệu quả cao. Đó là không<br /> chỉ là sự tích hợp đơn thuần của bốn kĩ năng<br /> giao tiếp nghe nói đọc viết bằng tiếng Pháp<br /> mà còn đồng thời giúp sinh viên hình thành<br /> các kĩ năng cần thiết khác trong lĩnh vực du<br /> lịch. Những kết quả này có thể mở thêm<br /> những cơ hội thuận lợi hơn cũng như sự tự tin<br /> khi sinh viên muốn làm các công việc liên<br /> quan đến du lịch.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. CALMY A-M., 2004, Le Français du<br /> Tourisme, Editions Hachette.<br /> 2. CHIARI O.C., CORBEAU S., DUBOIS C.,<br /> Les Métiers du tourisme, Cours de français,<br /> Hachette F.L.E.<br /> 3. DUQUETTE L. et RENIÉ D., 1998, Stratégies<br /> d’apprentissage dans un contexte d’autonomie et<br /> environnement hypermédia, Université d’Ottawa,<br /> Institut des Langues Secondes.<br /> <br /> SUMMARY<br /> ESTABLISHING SEVERAL BASIC SKILLS IN TOURISM FIELD<br /> FOR UNIVERSITY STUDENTS THROUGH THE SUBJECT<br /> OF FRENCH TOURISM PROJECT<br /> Dang Thi Kieu*<br /> School of Foreign Languages - TNU<br /> <br /> Nowadays, Foreign language teaching focuses on providing students with not only language<br /> knowledge, on training communication skills in language target but also several related basic<br /> knowledge and skills in some other fields offering a lot of work such as tourism, trade and<br /> services...To respond to this, French Tourist module has been taught as a project based- learning in<br /> School of Forein Languages, ThaiNguyen University which has got excellent results. French<br /> Tourism Project is a combination of the target language communicative skills and some essential<br /> skills in the tourism industry such as making presentations, making groupwork discussions,<br /> exploiting the information from media. After accomplishing this subject, students feel more<br /> excited and more confident when they work in the fields related to the tourism aspect.<br /> Key words: teaching, learning, French tourism project, skills, knowledge, working<br /> Ngày nhận bài: 17/8/2018; Ngày phản biện: 10/9/2018; Ngày duyệt đăng: 12/10/2018<br /> *<br /> <br /> Tel: 0913 349777, Email: kieutnn@gmail.com<br /> <br /> 86<br /> <br />