Hộp đựng sách để trên giá

Chia sẻ: Mơ Mộng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

87
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Christopher Clarkson - Nhân viên bảo quản, Private Practice Oxford và Sherelyn Ogden - Trưởng Bộ phận Bảo quản, Minnesota Historical Society Tất cả các loại sách đều cần được bảo vệ và gia cố do sách có thể bị hư hỏng và cần được bó lại trong lúc chờ sửa hoặc đang trong tình trạng được sửa; sách có thể được làm từ những vật liệu dễ bị hỏng; hoặc sách có giá trị đặc biệt. ở hầu hết các thư viện, các loại hộp, bìa kẹp giấy và giá sách kín (shelf envelopes) có thể đáp ứng được...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hộp đựng sách để trên giá

Hộp đựng sách để trên giá Christopher Clarkson - Nhân viên bảo quản, Private Practice Oxford và Sherelyn Ogden - Trưởng Bộ phận Bảo quản, Minnesota Historical Society Tất cả các loại sách đều cần được bảo vệ và gia cố do sách có thể bị hư hỏng và cần được bó lại trong lúc chờ sửa hoặc đang trong tình trạng được sửa; sách có thể được làm từ những vật liệu dễ bị hỏng; hoặc sách có giá trị đặc biệt. ở hầu hết các thư viện, các loại hộp, bìa kẹp giấy và giá sách kín (shelf envelopes) có thể đáp ứng được yêu cầu này. Loại hộp kín hoàn toàn có tác dụng bảo vệ sách khỏi ánh sáng và bụi bẩn trong không khí là cách tốt nhất để bảo quản sách. Nhưng ở những nơi sách cũng đóng vai trò vào việc trang trí cho phòng trưng bày như ở một thư viện lịch sử hay ở nơi mà sách phải được trưng ra để mọi người cùng xem, việc sử dụng các loại hộp sẽ không thích hợp. Kết quả là phần lớn số sách được trưng bày mà không hề được bảo quản và vì vậy việc bảo quản chỉ có thể dễ dàng được thực hiện trong các kho sách khép kín hay trong các phòng đọc, là những nơi sách phát huy tác dụng sử dụng hơn là làm đẹp. Tất nhiên điều đó không có nghĩa là những cuốn sách để trưng bày không cần phải bảo quản nhiều. Hộp đựng sách để trên giá được phát minh để cung cấp một loại hộp đựng sách gần như “vô hình” và ít nhất có thể thực hiện được các chức năng của những loại hộp trước đây hay sử dụng. Hơn nữa, loại hộp sách mới này không đắt mà lại dễ làm.
Nhiều thợ đóng sách phương Tây chẳng bao giờ nắm vững những điểm cần lưu ý khi xếp đứng sách (Hình 1): sức nặng của phần ruột sách (A) làm cho đầu gáy sách bị bẹp (B) và làm đáy gáy sách bị uốn cong lên (C), làm cho chỗ gấp nối ở hai đầu gáy sách bị rách (D). Những rắc rối này càng trầm trọng hơn khi để những cuốn sách trong tình trạng gấp mà không có vật gì đỡ và các trang sách tự động mở ra (E). Nhận biết được điều này, các nhân viên thư viện cố gắng giữ cho sách xếp trên giá chật khít. Nhưng điều này lại làm tăng thêm hư hỏng ở hai đầu sách và trầy xước ở hai mặt bìa sách khi rút ra rút vào. Nếu phải xếp đứng một cuốn sách có phần bìa sách trườm ra so với phần ruột sách, cách tốt nhất là xếp nó vào hẳn một hộp sách được thiết kế riêng, loại hộp này phải có một bộ phận có tác dụng đỡ sức nặng của ruột sách khi cuốn sách ở tình trạng gấp. Nếu không thể cất cuốn sách trong hộp do cuốn sách cần phải được trưng bày, ít nhất cũng cần giữ cho phần mép phía trước của quyển sách được gập chặt lại và cho nó một một miếng đỡ ruột sách riêng (F). Những chiếc hộp sách hở gáy để tra sách vào, loại hộp có cạnh phía trên đóng kín, đôi khi đã được sử dụng vào mục đích này. Tuy nhiên, hiện nay người ta cho rằng những chiếc hộp kiểu này có hại đối với việc đóng sách đặc biệt với những cuốn sách có bìa ngoài mỏng manh dễ trầy xước, bởi chính thiết kế của loại hộp này sẽ gây ra sự mài mòn bìa sách.
Hình 1 Ví dụ về các kích cỡ tiêu chuẩn: Chiều cao x Chiều rộng x Chiều sâu S1 270mm x 210mm x 100mm S2 320mm x 245mm x 100mm S3 370mm x 285mm x 100mm S4 500mm x 385mm x 100mm S5 680mm x 525mm x 100mm Hình 2.
Hộp đựng sách để trên giá thực chất là loại hộp sách hở gáy để tra sách vào không có phần nắp phía trên và được làm vừa khít bởi một miếng đỡ ruột sách. Hộp đựng sách để trên giá sẽ giữ cho cuốn sách đóng gập lại, và miếng đỡ có tác dụng loại bỏ được lực ép của ruột sách khi xếp đứng sách. Hộp đựng sách để trên giá: - Cung cấp bộ phận đỡ ruột sách đơn giản; - Bảo vệ hai mặt của loại bìa sách được trang trí hay bìa sách mỏng manh như bìa sách bọc vải khỏi những vật để bên cạnh; - Giữ cuốn sách cách xa những đồ vật bằng kim loại như những móc sắt hay những hoa văn nổi và ngăn những phản ứng của kim loại làm hỏng hai mặt bìa cuốn sách (mặc dù người ta đặc biệt khuyên rằng những cuốn sách được đóng như vậy cần được cất trữ trong những chiếc hộp đựng sách thật đơn giản). - Bảo vệ những cuốn sách có dây buộc bằng sợi dệt hay sợi da khỏi bị vướng dưới những cuốn sách bên cạnh. - Tránh những hư hỏng tại các rìa cạnh đáy của bìa đóng sách khi sách được rút ra rút vào giá sách. - Có thể di chuyển những cuốn sách mà không cần chạm trực tiếp vào sách.
Hình 3 Để giảm thiểu sự mài mòn do cọ xát, bạn nên nhẹ nhàng banh rộng phần trên của hộp khi nhét nghiêng cuốn sách vào và đặt dần sách xuống miếng đỡ ruột sách. Khi tất cả sách trên giá đã được xếp trong hộp, có khi chúng ta lại muốn để nguyên hộp trên giá và chỉ lôi cuốn sách ra, nhưng điều này lại đi ngược với mục đích sử dụng của hộp đựng sách để trên giá, nó làm sách bị hư hỏng thêm do va quệt và mòn xước -- trên thực tế sự hư hỏng do kéo sách ra khỏi những giá sách xếp chật cứng hay lấy sách khỏi những chiếc hộp sách hở gáy để tra sách vào là như nhau. Bởi vậy, luôn luôn lấy sách ra và nhét sách vào cùng với hộp đựng sách để trên giá sách. Bạn có thể làm những hộp đựng sách để trên giá thật công phu và bọc chúng bằng vải, nhưng thời gian làm hộp càng lâu sẽ càng làm tăng chi phí và nếu
hộp quá dày, hộp để trên giá trông có thể sẽ lộ. Những chỉ dẫn kỹ thuật dưới đây đã được hàng ngàn người áp dụng để làm những hộp đựng sách để trên giá vừa đơn giản vừa tiết kiệm. Hộp đựng sách để trên giá nên làm từ bìa không có axit và không có lignin, loại bìa này có chất lượng gấp tốt và có sức bền cơ học để làm các thành hộp đủ cứng. Loại bìa dày 1 mm là tốt nhất, ngoại trừ loại sách cao dưới 7 inch có thể thay thế bằng loại bìa mỏng hơn. Bìa phải có bề mặt nhẵn để giảm thiểu sự mòn xước gây ra đối với bề mặt sách. ( homogeneous hard rolled board) Loại bìa cuộn cứng đồng nhất , ví dụ như loại (non-layer millboard) bìa cứng một lớp là tốt nhất bởi vì nó tạo ra đường gờ (G) nhỏ nhất khi ta gấp bìa lại (Hình 3). Loại bìa dày từ 1 đến 2 mm hay mỏng hơn có thể được gấp vào ở mặt có đường gấp (ngược lại so với cách gấp hộp truyền thống) để không có đường gờ ở mặt trong của hộp. Vết (machine direction) máy chạy trên tấm bìa của hộp đựng sách để trên giá hoàn chỉnh nên hướng dọc theo chiều đứng của cuốn sách. Màu của mặt ngoài bìa nên gần với màu của sách khi xếp lên giá. Miếng đỡ ruột sách cũng phải được làm từ vật liệu không có axit và không có lignin với các độ dày khác nhau. Loại keo dùng để dán hai mặt của hộp đựng sách để trên giá phải đáp ứng được tiêu chuẩn bảo quản về sự ổn định hoá học và phải có độ bền cần thiết để đáp ứng được yêu cầu công việc. Nếu không có sẵn phương tiện vận chuyển những tấm bìa lớn, bạn có thể mua những tấm bìa được cắt theo cỡ tiêu chuẩn và có sẵn đường gấp bán trên thị trường. Kích cỡ tiêu chẩn đòi hỏi phải tương ứng với sự đa dạng về kích thước của các loại sách. Các kích cỡ tiêu biểu được liệt kê ở Hình 2 thích hợp
cho đa số các loại sách bởi có sự dung hoà giữa những kích cỡ cần cho các loại sách và kích cỡ của tấm bìa. Hộp đựng sách để trên giá được làm từ hai phần bìa, mỗi phần tạo thành một mặt của hộp và ghép chồng lên nhau tại phần cạnh trước và phần đáy (Hình 4). Cả hai mặt phải được cắt sao cho vừa với cuốn sách và sau đó được gắn vào nhau bằng các ghim dập làm bằng đồng thau (gắn sao cho các ghim dập đó không móc vào các phần của cuốn sách) và/hoặc bằng cách dán. Hộp đựng sách để trên giá nên được sử dụng cùng miếng đỡ ruột sách kèm theo, được cắt từ những miếng bìa thừa có độ dày thích hợp. Mỗi mặt của hộp đựng sách để trên giá được gấp hai lần, nếp gấp thứ hai vuông góc với nếp gấp thứ nhất. Có thể cắt cả hai góc ra khỏi tấm bìa bằng tay hay cũng có thể tạo một khuôn để cắt bằng máy. Hộp đựng sách để trên giá được làm có một mặt trái và một mặt phải nếu bạn nhìn từ phía trước (mặt mở), với cánh gập phủ lên nhau ở phía sau (phía mà phần cạnh trước của sách quay vào) và ở cạnh dưới sách (đáy sách). Số đo chiều rộng và chiều cao của mặt trái phải nhỏ hơn số đo của mặt phải, cần nhỏ hơn khoảng 1 1/2 lần độ dày của tấm bìa làm hộp. Mặt trái phải nhỏ hơn và vừa khít với mặt phải để khi ghép vào nhau, phần mép trên và mép trước đều nhau. Tấm bìa phải được gấp ở chỗ cánh gập sẽ được gập lại. Có thể thực hiện việc đó bằng một trong số các thiết bị làm đường gấp có bán sẵn trên thị trường, hay được sản xuất bởi một công ty làm hộp nếu rẻ hơn. Các góc trước ở phía trên được bọc lại.
Nếu chuẩn bị tốt và có những dụng cụ chuyên dùng, ta có thể làm những chiếc đựng sách để trên giá đúng kiểu trong vòng từ 10 đến 15 phút. Mặc dù hộp đựng sách để trên giá không phải là công cụ bảo vệ sách lý tưởng song nó có thể hoàn thiện hơn nữa các chức năng của loại hộp truyền thống và là cách chọn lựa tương đối có tính thẩm mỹ với chi phí thấp đối với các loại sách cần được bảo quản khi trưng bày. Hình 4 Hộp đựng sách để trên giá do Nicholas Pickwoad nghiên cứu phát triển khi ông làm cố vấn tại National Trust (Hội bảo tồn di tích lịch sử ở Anh). Kiểu dáng thương mại ban đầu do Christopher Clarkson phát triển, sau đó là trường đại học Wesst Dean, Anh và Anthony Cains, và trường đại học Trinity, Dublin, Ireland.
Lưu ý: Vết chạy của máy là đường mà hầu hết các thớ sợi chạy theo đó. Tấm bìa sẽ dễ bẻ gập hơn khi bẻ gập theo chiều song song với đường chạy của máy so với bẻ theo chiều ngược lại.