intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kết quả bước đầu nghiên cứu định tính về hành vi dọa tự tử tại huyện Sóc Sơn - Hà Nội

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

41
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hàng năm, theo ước tớnh của Tổ chức Y tế thế giới, cú 1 triệu người chết do tự tử, điều đú cú nghĩa là cứ 40 giõy sẽ cú 1 người chết do tự tử. Tỷ lệ doạ tự tử được ước tớnh là gấp 20 lần so với tỷ lệ chết do tự tử [6]. Tự tử là một hành vi khụng chỉ liờn quan tới y học mà cũn liờn quan tới cỏc yếu tố về văn hoỏ, xó hội, tõm lý [1]. Tại Việt Nam cỏc nghiờn cứu về doạ tự tử và tự tử cũn hạn chế. Cỏc nghiờn cứu đó được thực hiện chủ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kết quả bước đầu nghiên cứu định tính về hành vi dọa tự tử tại huyện Sóc Sơn - Hà Nội

  1. TCNCKH 36 (3) - 2005 PH¦¥NG PH¸P CHUYÓN GEN MíI T¡NG TRIÓN VäNG Sö DôNG ARNi TRONG LIÖU PH¸P §IÒU TRÞ GEN T¹ Thµnh V¨n Bé m«n Hãa-Hãa sinh- Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi Ngµy nay c¸c nhµ khoa häc ®· hiÓu nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ARNi vµ c¸c c«ng ty d−îc phÈm trªn thÕ giíi hiÖn ®ang nghiªn cøu ®Ó t¨ng c−êng kh¶ n¨ng øng dông c«ng nghÖ nµy in vivo. VÊn ®Ò then chèt nhÊt ®Ó cã thÓ ®Ó tiÕn tíi ¸p dông ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ nµy trªn l©m sµng ph¶i cã kü thuËt chuyÓn t¶i ARNi vµo trong tÕ bµo mét c¸ch hiÖu qu¶, kÕt hîp víi c¸c ph−¬ng ph¸p sµng läc nhanh, chÝnh x¸c. §ång thêi viÖc nghiªn cøu t¹o ra nh÷ng ph©n tñ ARNi cã kh¶ n¨ng bÊt ho¹t gen ®Æc hiÖu vµ hiÖu qu¶ còng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng (1). C¸c nhµ khoa häc trªn thÕ giíi ®· nhËn ra tiÒm n¨ng to lín cña viÖc sö dông ARNi trong liÖu ph¸p ®iÒu trÞ gen. Mét sè c«ng ty d−îc phÈm ®· c«ng bè kÕt qu¶ c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu mµ hä ®ang tiÕn hµnh trong héi nghÞ vÒ ARNi toµn Ch©u ¢u t¹i London vµo th¸ng 10 n¨m 2004. 1. Ph−¬ng ph¸p chuyÓn gen b»ng bµo ®−îc ph¸t hiÖn sím chØ trong kho¶ng kü thuËt hãa häc míi mét vµi giê sau khi ARNi ®−îc ®−a tõ H·ng Ambion cã kÕ ho¹ch ®−a ra s¶n ngoµi vµo. §Ó t¨ng c−êng tû lÖ sèng cña phÈm lµ siPORTer-96, mét thiÕt bÞ t¹o tÕ bµo sau khi chuyÓn gen nhê t¸c dông ®iÖn tr−êng (electroporation) cho phÐp cña ®iÖn tr−êng, c«ng ty ®· nghiªn cøu c¸c nhµ nghiªn cøu ®−a ARNi vµo trong vµ s¶n xuÊt dung dÞch ®Öm cho kü thuËt c¸c dßng tÕ bµo mµ khã ®−îc thùc hiÖn chuyÓn gen nµy. Dung dÞch ®Öm nµy cã bëi c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c nh− c¸c tÕ bµo ®é dÉn ®iÖn thÊp vµ cã thµnh phÇn gièng gèc hay c¸c tÕ bµo næi (kh«ng b¸m vµo nh− bµo t−¬ng. ChÝnh v× vËy mµ c¸c lç ®¸y cña c¸c ph−¬ng tiÖn nu«i cÊy). C¸c siªu nhá sau khi ®−îc t¹o ra, ®−îc hµn ph−¬ng ph¸p chuyÓn gen b»ng ph−¬ng g¾n l¹i nhanh chãng. Dung dÞch ®Öm nµy ph¸p hãa häc (sö dông c¸c hãa chÊt cã cho phÐp thu håi l¹i 65-95% tÕ bµo sèng b¶n chÊt lµ lipid) ®−îc sö dông th−êng sau khi ®−îc chuyÓn gen vµ tû lÖ bÊt ho¹t xuyªn ®èi víi c¸c dßng tÕ bµo tr−ëng gen ®¹t tíi 75-99%. thµnh nh−ng l¹i kh«ng hiÖu qu¶ ®èi víi Nghiªn cøu t×m ra ph−¬ng ph¸p c¸c dßng tÕ bµo gèc (2). ThiÕt bÞ t¹o ®iÖn chuyÓn siARN míi, cã hiÖu qu¶ cao lµ tr−êng t¹o ra c¸c xung ®iÖn ®Ó t¹o ra c¸c h−íng nghiªn cøu ®−îc nhiÒu nhµ khoa lç siªu nhá ë mµng tÕ bµo, qua ®ã c¸c häc trªn thÕ giíi quan t©m nh»m môc phÇn tö cã thÓ dÔ dµng x©m nhËp vµo ®Ých bÊt ho¹t mét gen ®Ých bÊy kú nµo ®ã trong tÕ bµo. C¸c lç siªu nhá nµy sau ®ã trong tÕ bµo. Song song víi h−íng ®−îc ®ãng l¹i nhê nh÷ng xung ®iÖn trong nghiªn cøu nµy, viÖc cÇn thiÕt lµ ph¶i chÕ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt ®Ó cho phÐp c¸c t¹o ra ARNi ®Æc hiÖu víi gen ®Ých vµ cã tÕ bµo håi phôc vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn. ¦u t¸c dông kÐo dµi. §ång thêi còng cÇn ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ qu¸ tr×nh thiÕt ph¶i nghiªn cøu t¸c dông phô do ®−a gen tõ ngoµi vµo ®éc lËp víi chu tr×nh ARNi g©y ra khi nã ®−îc chuyÓn ®Õn c¬ ph©n chia cña tÕ bµo vµ t¸c dông cña quan ®Ých. Mét trong nh÷ng t¸c dông phô ARNi trªn qu¸ tr×nh thÓ hiÖn gen cña tÕ ®−îc c¸c nhµ khoa häc chó ý nhiÒu lµ 84
  2. TCNCKH 36 (3) - 2005 ARNi t¹o ra sù ®¸p øng cña interferon vµ sù ra ®êi cña phøc hîp ARNi “tµng h×nh”, hËu qu¶ lµ dÉn ®Õn chÕt tÕ bµo. Kh¾c s¶n phÈm cña sù biÕn ®æi cÊu tróc vµ ®Æc phôc t×nh tr¹ng nµy, c¸c nhµ khoa häc ®· tÝnh hãa häc cña c¸c dÉn xuÊt ARNi tr−íc chÕ t¹o ra c¸c dÉn xuÊt ARNi ®Ó h¹n chÕ ®ã ®· cho phÐp bÊt ho¹t c¸c gen ®Ých t¸c dông kÝch thÝch sù ®¸p øng cña mét c¸ch hiÖu qu¶, bÒn vµ h¹n chÕ ®−îc interferon nh−ng l¹i lµm t¨ng c−êng vµ c¸c t¸c dông phô. C¸c nhµ khoa häc vÒ kÐo dµi t¸c dông bÊt ho¹t gen. liÖu ph¸p ®iÒu trÞ gen cho r»ng s¶n phÈm 2. T¨ng c−êng t¸c dông cña ARNI nµy høa hÑn mét triÓn väng øng dông C«ng ty Invitrogen ®· nghiªn cøu t¨ng ®iÒu trÞ lín cña ARNi trong trªn l©m sµng. c−êng tiÒm n¨ng ¸p dông cña ARNi vµ ®· C¸c chuyªn gia thiÕt kÕ Block-iT ARNi cho ra ®êi s¶n phÈm lµ Block-iTTM x¸c ®Þnh nh÷ng vïng gen ®Æc hiÖu nhÊt transfection control kit (h×nh 1) cho phÐp trªn gen ®Ých ®Ó thiÕt kÕ c¸c ph©n tö tèi −u hãa c¸c ®iÒu kiÖn ®−a ARNi vµo ARNi “tµng h×nh” cã chiÒu dµi kho¶ng 25 trong tÕ bµo ®ång thêi còng cho phÐp nucleotide b»ng phÇn mÒm ph©n tÝch nguêi sö dông theo dâi hiÖu qu¶ vµ sù ARNi. Cho ®Õn nay, trong th− viÖn ARNi kh¸c biÖt gi÷a c¸c lÇn thÝ nghiÖm. Lipfect- (ARNi library) ®· cã trªn 10 ngµn siARN amineTM2000 trong kit nµy cho phÐp t¨ng ®Æc hiÖu víi trªn 5 ngµn gen ®Ých kh¸c c−êng hiÖu qu¶ cña viÖc chuyÓn gen cßn nhau. Nghiªn cøu s¶n xuÊt ra ARNi ®Æc Block-iT Fluorescent oligonucleotide hiÖu víi c¸c gen ®Ých tr¶i dµi trªn c¶ mang tÝn hiÖu huúnh quang m¹nh cho genome cña tÕ bµo lµ ®Ých mµ c¸c nhµ phÐp ph¸t hiÖn ®−îc c¸c tÕ bµo ®· ®−îc khoa häc ®ang h−íng ®Õn. C¸c chuyªn chuyÓn gen. Cho ®Õn nay, ®©y lµ mét kit gia nµy còng nghiªn cøu ph¸t triÓn c¸c kü cho phÐp chóng ta kiÓm tra hiÖu qu¶ cña thuËt ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ t¸c dông cña viÖc chuyÓn gen mét c¸ch dÔ dµng vµ ARNi khi nã ®−îc ®−a vµo trong tÕ bµo. ®¬n gi¶n nhÊt víi hiÖu suÊt chuyÓn gen §©y lµ h−íng nghiªn cøu ®ang ®−îc chó ®¹t tíi 90-95%. Kü thuËt hiÖn t¹i ®· cho ý nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ t¸c dông cña phÐp cã thÓ thùc hiÖn 10 ngµn thÝ nghiÖm c¸c thuèc ®Ó gãp phÇn t¨ng c−êng kh¶ chuyÓn gen chØ trong vßng mét ngµy vµ n¨ng t¸c dông cña thuèc cò vµ nghiªn quy tr×nh chuyÓn gen ®ang ®−îc ph¸t cøu øng dông ®iÒu trÞ c¸c thuèc míi. triÓn theo h−íng tù ®éng hãa. §ång thêi H×nh 1: M« h×nh c¬ chÕ bÊt ho¹t gen cña hÖ thèng BLOCK-iT ARNi sau khi ®−îc chuyÓn vµo trong tÕ bµo (s¶n phÈm cña h·ng Invitrogen) 85
  3. TCNCKH 36 (3) - 2005 3. TriÓn väng øng dông trong ®iÒu SiARN-027 cã thÓ ®−îc tiªm trùc tiÕp vµo trÞ m¾t vµ tr¸nh ®−îc ph¸ hñy bëi c¸c NhiÒu c«ng ty d−îc phÈm hµng ®Çu nuclease. C«ng ty nµy còng ®· t¹o ra trªn thÕ giíi ®ang ®Çu t− nghiªn cøu øng ®−îc mét sè c¸c d¹ng biÕn ®æi cña ARNi dông liÖu ph¸p ®iÒu trÞ gen trªn l©m sµng kh¸c hiÖn ®· ®−îc thö nghiÖm thµnh trong ®ã viÖc sö dông ARNi ®−îc coi lµ c«ng trªn m« h×nh ®éng vËt vµ ®ang tiÕn mét trong c¸c h−íng −u tiªn. Mét sè vÊn tíi thö nghiÖm l©m sµng. Trong sè nµy ®Ò then chèt trong qu¸ tr×nh nµy cÇn ph¶i ph¶i kÓ ®Õn anti-HCV siARN, c¸c ARNi ®−îc lµm s¸ng tá: i) ThiÕt kÕ t¹o ra ARNi bÊt ho¹t gen cña c¸c yÕu tè ph¸t triÓn ®Æc hiÖu víi gen ®Ých; ii) Nghiªn cøu ®Æc khèi u, qu¸ tr×nh tho¸i hãa thÇn kinh tÝnh d−îc ®éng häc vµ vËn chuyÓn ARNi; (Huntington, Parkinson, Alzheimer vµ Spinocerebellar ataxia 1). CÇn ph¶i nhÊn iii) Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ t¸c m¹nh r»ng, së dÜ cã sù thµnh c«ng trong dông cña ARNi. ë thùc nghiÖm in vivo, khi lÜnh vùc nµy lµ do sù kÕt hîp gi÷a hai yÕu ARNi ®−îc tiªm vµo trong c¬ thÓ ®éng vËt tè: c«ng nghÖ adenoviral siARN vµ c¸c kü (m«i tr−êng trong c¬ thÓ hoµn toµn kh¸c thuËt Y sinh häc. Trong ®ã c¸c c«ng nghÖ víi m«i tr−êng nu«i cÊy tÕ bµo víi rÊt vµ kü thuËt ®Òu nh»m h−íng ®Õn viÖc gi¶i nhiÒu c¸c nuclease trong huyÕt thanh cña quyÕt c¸c vÊn ®Ò do Y häc l©m sµng ®Æt ®éng vËt), ARNi sÏ bÞ thñy ph©n nhanh ra lµ t¹o ra thuèc ®Ó ®iÒu trÞ bÖnh. chãng tr−íc khi nã ®−îc ®−a ®Õn c¬ quan ®Ých. ChÝnh v× vËy, môc tiªu mµ c¸c nhµ Tµi liÖu tham kh¶o khoa häc ®ang h−íng ®Õn lµ nghiªn cøu 1. Phan ThÞ Phi Phi. T¾t (øc chÕ) gen t¹o ra c¸c chÕ phÈm ARNi bÒn v÷ng th«ng qua c¸c ph©n tö ARN nhá. T¹p chÝ nh»m c¶i thiÖn c¸c ®Æc tÝnh d−îc ®éng nghiªn cøu y häc 22, 89-93, (2003). häc b»ng c¸ch biÕn ®æi cÊu tróc hãa häc cña c¸c ®¬n vÞ nucleotide. Tõ nguyªn t¾c 2. T¹ Thµnh V¨n. HÖ thèng chuyÓn t¶i nµy, mét sè chÕ phÈm ARNi míi ®· ®−îc gen vµ øng dông trong liÖu ph¸p ®iÒu trÞ t¹o ra. Trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn SiARN-027 gen. T¹p chÝ nghiªn cøu y häc 24, 107- cña c«ng ty SiARN Therapeutics, USA, 110, (2003). mét s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng bÊt ho¹t gen 3. Nina Flanagan. Enhancing ARNi’s cña yÕu tè ph¸t triÓn tÕ bµo néi m¹c gãp potential. Genetic engineering news 24 phÇn ®iÒu trÞ mét sè bÖnh liªn quan ®Õn (17), 1-24, (2004). qu¸ tr×nh tho¸i hãa ë tuæi giµ (macular). 86
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2