Khảo sát tác dụng của dung dịch timolol maleate dùng tại chỗ trên trẻ nhũ nhi bị u máu vùng da đầu

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT TÁC DỤNG CỦA DUNG DỊCH TIMOLOL MALEATE 0,5% <br /> DÙNG TẠI CHỖ TRÊN TRẺ NHŨ NHI BỊ U MÁU VÙNG DA ĐẦU <br /> Phan Ngọc Quỳnh Anh*, Hoàng Văn Minh* <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mở đầu: U máu nhũ nhi là dạng lành tính thường gặp nhất ở trẻ sơ sinh, phát triển trong một năm đầu, <br /> sau đó thoái triển tự nhiên trong khoảng 2‐7 năm sau. Tuy nhiên, u máu thường không thoái triển hoàn toàn, trẻ <br /> có thể còn lại di chứng của u máu như mô sợi, sẹo, và/hoặc giãn mạch. Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị u <br /> máu, gần đây nhất là dùng dung dịch timolol thoa tại chỗ. Do đó, chúng tôi thực hiện đề tài “Khảo sát tác dụng <br /> của timolol 0,5% dùng tại chỗ trên bệnh nhi bị u máu vùng da đầu”. <br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu mô tả hàng loạt ca trên bệnh nhi dưới 9 <br /> tháng tuổi có u máu vùng đầu đến khám lần đầu tiên tại Trung tâm U máu – Bệnh viện Đại học Y Dược – Cơ <br /> sở 3. Trẻ được cho thoa dung dịch nhỏ mắt timolol maleate 0,5% hai lần/ngày trong ít nhất 6 tháng. Kết quả <br /> được đánh giá dựa trên  thang điểm Investigator’s global assessment, bảng điểm tổng quan của phụ huynh và <br /> 100‐mm visual analog scale (VAS). Mỗi trẻ được đo mạch, huyết áp, chiều cao và cân nặng vào lần đầu tiên và <br /> sau mỗi 4 tuần tái khám. Kết thúc quá trình điều trị, Cha Me/Người giám hộ trẻ sẽ được yêu cầu đánh giá về <br /> kích thước u máu, tăng và giảm sắc tố, khả năng ảnh hưởng đến hoạt động của trẻ mức độ tin tưởng điều trị, các <br /> tác dụng phụ nếu có, khả năng mọc tóc vùng được thoa thuốc. <br /> Kết quả: Tổng cộng 14 trẻ được điều trị với timolol thoa tại chỗ. Sau 6 tháng, tỉ lệ u máu đáp ứng rất tốt là <br /> 21,4% (3/14), đáp ứng tốt là 28,7% (4/14), đáp ứng trung bình là 21,4% (3/14), đáp ứng ít là 14,3% (2/14), đáp <br /> ứng rất ít là 1/14 (7,1%) chỉ 1 trường hợp u máu không giảm mà còn tăng kích thước, trường hợp này chiếm tỉ <br /> lệ 1/14 (7,1%). Không có tác dụng ngoại ý nào đáng kể ảnh hưởng đến trẻ. <br /> Kết luận: U máu nhũ nhi vùng da đầu được điều trị bằng phương pháp thoa timolol maleate 0,5% đạt kết <br /> quả khả quan và an toàn sau sáu tháng điều trị. Cần những nghiên cứu với quy mô lớn hơn để đánh giá và đưa <br /> ra khuyến cáo chung. <br /> Từ khóa: u máu nhũ nhi, da đầu, timolol maleate <br /> <br /> ABSTRACT <br /> EVALUATE THE EFFECTS OF TOPICAL TIMOLOL MALEATE 0.5%  <br /> FOR INFANTILE HEMANGIOMA ON THE SCALP <br /> Anh Quynh Ngoc Phan, Minh Van Hoang  <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2014: 479 ‐ 484 <br /> Background:  Infantile  hemangioma  (IH)  is  the  most  common  tumor  in  infants.  The  lesions  normally <br /> proliferate during the first year of life, after that the involutions naturally happen between 2‐7 years of age. IH, <br /> however,  often  does  not  completely  resolve  following  involution.  Children  may  be  left  with  fibrofatty  tissue, <br /> damaged skin, and/or telangiectasias. IH are managed with many different methods, recently the use of topical <br /> treatment with timolol. We report a series of 14 children treated IH on the scalp with topical application of timolol <br /> maleate 0.5% ophthalmic solution.  <br /> Subjects  and  Method: prospective study, case series report. Under nine month‐old children were treated <br /> * Trung tâm U máu – Trường Đại học Y Dược TP.HCM <br /> Tác giả liên lạc: BS. Phan Ngọc Quỳnh Anh   ĐT: 0903335041 <br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> Email: famy_bo@yahoo.com <br /> <br /> 479<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> with the drops of timolol maleate 0.5% ophthalmic solution twice daily on the lesions at least during 6 months. <br /> Therapeutic effects were evaluated by an investigator’s global assessment, a patient/parent global score and the <br /> 100‐mm visual analog scale (VAS) as well as heart rate, blood pressure, height and weight of the patients were <br /> also measured at first and every 4 week intervals. At the end of the study, parent/guardian was advised to assess <br /> about the cosmetically acceptable outcome, functional improvement, adverse reactions, alopecia… <br /> Result: There were 14 children treated with timolol application. After six months being treated with timolol <br /> maleate  0.5%  ophthalmic  solution,  the  ratio  of  lesions  which  had  complete  improvement  was  21.4%  (3/14), <br /> substantial change in 28.7% (4/14), moderate change in 21.4% (3/14), fair change in 14.3% (2/14), and 7.1% <br /> (1/14) remains in which their lesions had the minimal change, only one (7.1% ‐ 1/14) case did not change and the <br /> lesion was to be increasing in size. There were no adverse effects observed. <br /> Conclusion: Timolol maleate 0.5% ophthalmic solution had clinical efficacy and safety for the treatment <br /> of  infantile  hemangiomas  locate  on  the  scalp  after  6  months.  Larger  studies  on  long‐  term  treatment  are <br /> needed to confirm these results. <br /> Keywords: infantile hemangiomas, scalp, timolol maleate <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> U  máu  nhũ  nhi  (IH  –  Infantile <br /> Hemangioma) là dạng u máu lành tính thường <br /> gặp nhất ở trẻ sơ sinh với tỉ lệ 2 ‐ 3% ở trẻ mới <br /> sinh(7,10)  và  lên  đến  10%  ở  trẻ  dưới  một  tuổi, <br /> đặc  biệt  là  vùng  đầu  cổ(1).  Hiện  nay,  có  nhiều <br /> phương  pháp  điều  trị  u  máu  nhũ  nhi  như <br /> dùng  corticosteroids,  pulse  dye  laser  (PDL), <br /> uống  β‐blocker…  và  mới  đây  nhất  là  việc  sử <br /> dụng dung dịch timolol maleate 0,5%. Vì vậy, <br /> chúng tôi thực hiện đề tài “Khảo sát tác dụng <br /> của timolol 0,5% dùng tại chỗ trên bệnh nhi bị <br /> u  máu  vùng  da  đầu”  với  mục  tiêu  đánh  giá <br /> hiệu quả của timolol 0,5% trên u máu vùng da <br /> đầu và khảo sát tác dụng ngoại ý của thuốc. <br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Thiết kế nghiên cứu <br /> Báo cáo hàng loạt ca tiến cứu <br /> <br /> Tiêu chuẩn nhận bệnh <br /> Bệnh nhi dưới 9 tháng tuổi, có u máu vùng <br /> đầu và đến khám lần đầu tiên tại Trung tâm U <br /> máu  –  Bệnh  viện  Đại  học  Y  Dược  –  Cơ  sở  3; <br /> được sự chấp thuận và có chữ ký đồng thuận <br /> của  Cha  Mẹ/  Người  bảo  trợ  để  tham  gia <br /> nghiên cứu; tuân thủ nguyên tắc điều trị trong <br /> suốt quá trình theo dõi.  <br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ <br /> <br /> 480<br /> <br /> Trẻ đã được điều trị u máu trước đó với các <br /> phương pháp khác; có bệnh lý hoặc các vấn đề <br /> sức khỏe mãn tính; u máu loét;  u  máu  lớn  hơn <br /> 100cm2;  sẹo  vùng  u  máu;  u  máu  đang  nhiễm <br /> trùng;  trẻ  nhạy  cảm  với  bất  kì  thành  phần  nào <br /> của  Timolol;  trẻ  đang  sử  dụng  thuốc  beta‐<br /> blocker hoặc các thuốc ức chế men chuyển; Cha <br /> Mẹ/Người  bảo  trợ  không  đồng  ý  tham  gia <br /> nghiên  cứu  hoặc  không  tuân  thủ  điều  trị  trong <br /> quá trình theo dõi. <br /> Sau khi giải thích và được sự chấp thuận của <br /> Cha  Mẹ  của  bệnh  nhi,  họ  sẽ  được  hướng  dẫn <br /> thoa  dung  dịch  timolol  0.5%  hai  lần  mỗi  ngày <br /> cho u máu vùng da đầu. Chụp hình kỹ thuật số <br /> để  theo  dõi  diễn  tiến  u  máu  sẽ  được  thực  hiện <br /> ngay lúc đầu và mỗi lần tái khám. Việc đánh giá <br /> kết  quả  sẽ  dựa  trên  màu  sắc,  kích  thước  và  độ <br /> dày  u  máu  và  theo  bảng  phân  loại  100‐mm <br /> visual  analog  scale  (VAS)(13)  thang  điểm  ‐5  đến <br /> +5)  cho  người  đánh  giá  độc  lập  dựa  theo  hình <br /> chụp kỹ thuật số ban đầu. Đánh giá diễn tiến u <br /> máu  về  sẹo,  teo,  tăng  và  giảm  sắc  tố  dựa  trên <br /> quan  sát  trực  tiếp  và  thang  điểm  Investigator’s <br /> global assessment ((0) = không có, (1) = nhẹ, (2) = <br /> trung bình, (3) = nhiều), và tác dụng ngoại ý có <br /> thể  xảy  ra  (ảnh  hưởng  tim  mạch,  hô  hấp,  hoạt <br /> động  của  trẻ);  Kết  thúc  quá  trình  điều  trị, <br /> Cha/Mẹ  trẻ  sẽ  được  yêu  cầu  đánh  giá  về  kích <br /> thước u máu, tăng và giảm sắc tố, khả năng ảnh <br /> hưởng đến hoạt động của trẻ, các tác dụng phụ <br /> <br /> Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản và Bà Mẹ Trẻ em <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> nếu có và mức độ tin tưởng điều trị ((0) = không, <br /> (1) = nhẹ, (2) = trung bình, (3) = nhiều). <br /> <br /> KẾT QUẢ <br /> Tổng số bệnh nhi có u máu vùng đỉnh đầu <br /> được  tiến  hành  cho  thoa  dung  dịch  timolol <br /> 0,5% là 14 trẻ, có độ tuổi từ 2 đến 6 tháng tuổi <br /> và thời gian theo dõi từ 6 đến 12 tháng. Trong <br /> đó tỉ số nam/nữ là 3/14 (21,4%). Có 2 bệnh nhi <br /> cân nặng lúc sinh