Khảo sát tính an toàn và hợp lý của thuốc điều trị tăng huyết áp tại khoa tim mạch Bệnh Viện Cấp Cứu Trưng Vương

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT TÍNH AN TOÀN VÀ HỢP LÝ<br /> CỦA THUỐC ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP<br /> TẠI KHOA TIM MẠCH BỆNH VIỆN CẤP CỨU TRƯNG VƯƠNG<br /> Võ Văn Bảy*, Bùi Tùng Hiệp**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Tại Việt Nam bệnh THA càng tăng nhanh trong cộng đồng, biến chứng THA ngày một tăng,<br /> THA là vấn đề thời sự và gánh nặng y tế. Điều trị THA không chỉ dừng lại ở mức độ khống chế trị số huyết áp<br /> (HA) cho đến mức xem như bình thường mà còn cần ngăn ngừa, giảm, làm chậm xuất hiện các tổn thương cơ<br /> quan đích.<br /> Mục tiêu: Khảo sát tính an toàn và hợp lý của thuốc chống THA tại khoa tim mạch Bệnh Viện Cấp Cứu<br /> Trưng Vương (BVCCTV).<br /> Phương pháp: Cắt ngang mô tả, hồi cứu và tiền cứu. Chia thành 2 giai đoạn (GĐ): GĐ 1: phân tích, đánh<br /> giá trên 385 hồ sơ bệnh án từ 09/2009- 02/2010, đề ra biện pháp can thiệp. GĐ 2: phân tích, đánh giá trên 290 hồ<br /> sơ bệnh án từ 03/2010 - 06/2010, đánh giá biện pháp can thiệp.<br /> Kết quả: Sự phân bổ giới tính gồm 111 (28,83%) nam và 274 nữ (71,17%). Độ tuổi từ 40 đến 105, trung<br /> bình (66,52 ± 11,79). Tần suất rối loạn điện giải là 39,22%, tần suất THATT đơn độc chiếm 25,19%. Tỷ lệ đạt<br /> HA mục tiêu chung là 92,2%, số thuốc chống THA trung bình cho mỗi bệnh nhân để đạt HA mục tiêu là 2,07 ±<br /> 0,42 loại. Lựa chọn thuốc theo thứ tự giảm dần: UCMC, UC calci, chẹn beta, lợi tiểu, UCTT, UCTKTU. Tỷ lệ<br /> phối hợp thuốc chống THA lần lượt là: hai thuốc (42,6%); đơn trị liệu (31,69%); phối hợp 3 thuốc (21,04%);<br /> phối hợp trên 3 thuốc (4,42%). Nếu THA không có bệnh lý hoặc kèm theo ĐTĐ type 2 hoặc sau NMCT; bệnh<br /> mạch máu não; kèm suy tim; THATT đơn độc ở người cao tuổi thì thuốc UCMC dùng nhiều nhất. THA kèm<br /> bệnh thận mạn thì thuốc UC calci dùng nhiều nhất. Liều lượng nhóm UCMC có 7/385 trường hợp (1,82%)<br /> dùng liều chưa hợp lý theo Dược Thư Việt Nam. Việc chọn thuốc chống THA ở bệnh nhân THA kèm: ĐTĐ type<br /> 2, sau NMCT và hội chứng suy tim ở 2 giai đoạn (trước và sau khi khi có biện pháp can thiệp), cho thấy hiệu quả<br /> khác nhau không có ý nghĩa thống kê. Ngược lại, việc chọn thuốc chống THA ở bệnh nhân THA kèm bệnh thận<br /> và bệnh mạch máu não ở 2 giai đoạn, cho thấy hiệu quả khác nhau có ý nghĩa thống kê.<br /> Kết luận. Tỷ lệ chọn thuốc điều trị THA hợp lý là 98,18%.<br /> Từ khóa. Tăng huyết áp (THA), tăng huyết áp tư thế (THATT), ức chế men chuyển (UCMC), ức chế calci<br /> (UC calci), ức chế thụ thể angiotensin II (UCTT), ức chế thần kinh trung ương (UCTKTU)<br /> <br /> ABSTRACT<br /> STUDYING THE SAFETY AND REASONABILITY OF MEDICAMENT TREATMENT<br /> IN THE HYPERTENSION AT THE CARDIOVASCULAR DEPARTMENT<br /> OF TRUNG VUONG EMERGENCY HOSPITAL<br /> Vo Van Bay, Bui Tung Hiep* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 245 - 251<br /> Background: In Vietnam, the hypertension increases faster and faster in the community and its side-effects<br /> increases more and more are topical question and the health load. To treat the hypertension, it is not only to<br /> control the blood pressure index until the blood pressure is considered as normal but also to prevent, to decrease<br /> *Bệnh viện huyện Bình Chánh, TP. HCM **Bệnh viện cấp cứu Trưng Vương, TP. HCM<br /> Tác giả liên lạc: TS. Bùi Tùng Hiệp ĐT: 0913912872<br /> E-mail: buitunghiep@yahoo.com<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> 245<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> and to delay the injuries at the principal target organs.<br /> Objectives: To study the safety and reasonability of medicaments treatment in the hypertension at the<br /> cardiovascular department of Trung Vuong emergency hospital.<br /> Method: Cross-sectional, descriptive, retrospective and prospective study. It is divided into two stages:<br /> Stage 1: analyze, estimate over 385 clinical records from September 2009 to February 2010 to suggest the<br /> measures of intervention. Stage 2: analyze, estimate over 290 clinical records from March 2010 to June 2010 to<br /> evaluate the measures of intervention.<br /> Results: Arrangement according to sex including 111 (28.83%) males and 274 females (71.17%). Age:<br /> from 40 to 105, average (66.52 ± 11.79). The percentage of electrolytic disorder was 39.22%, the percentage of<br /> hypertension systole occupying 25.19%. Ratio obtains the blood pressure for common aim was 92.2%, the<br /> average of antihypertensive drugs used for each patient to obtain the desired blood pressure was 2.07 ± 0.42<br /> kinds. The choice of hypertensive drugs according to the decrease more and more was: ACEI, CCB, beta blocker,<br /> diuretic, ARB, inhibit the central nervous system. The ratio of associated antihypertensive drugs was: 2<br /> medicaments (42.6%); 1 medicament (31.69%); three medicaments (21.04%); over three medicaments (4.42%),<br /> respectively. The choice of the medicaments against hypertension were: In the hypertension without pathological<br /> signs or with diabetes type 2 or after coronary thrombosis; with brain vascular diseases; heart failure; mental<br /> disorder at elderly persons, the ACEI were indicated the most. In the hypertension with renal disease, the CCB<br /> were used the most. The dosage of group of the medicaments of inhibiting enzyme, are 7/385 cases (1.82%) they<br /> used unreasonable dosage according to Vietnam Pharmacy Book. The choice of medicaments against hypertension<br /> of the hypertension’s patients associated diabetes type 2 or with coronary and heart failure symtoms of two stages<br /> (before and after the intervention) not showed a significant difference. Contrary to the choice of medicaments<br /> against hypertension of hypertension’s patients associated renal disease and brain vascular diseases at two stages,<br /> indicated a significant difference.<br /> Conclusion: The ratio of reasonable choice of antihypertensive drugs against hypertension was 98.18%.<br /> Keywods: Hypertension, angiotensin-converting enzyme inhibitor (ACEI), calcium channel blocker (CCB),<br /> angiotensin II receptor blocker (ARB), inhibit the central nervous system<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Ở các nước kinh tế phát triển cũng như các<br /> nước kinh tế đang phát triển bệnh tim mạch là<br /> nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế<br /> giới, trong đó bệnh THA chính là yếu tố nguy cơ<br /> làm cho bệnh tim mạch ngày càng gia tăng.<br /> THA là nguyên nhân dẫn đến hậu quả bệnh lý<br /> nguy hiểm như: suy tim, suy thận, bệnh mạch<br /> vành, đột quỵ... Do đó THA là vấn đề thời sự và<br /> gánh nặng y tế.<br /> Việt Nam đang trên đà phát triển cùng với<br /> sự phát triển đời sống xã hội, mức sống ngày<br /> càng cao, bệnh THA ngày càng tăng nhanh<br /> trong cộng đồng, biến chứng THA ngày một<br /> tăng. Theo số liệu cập nhật của tổ chức Y tế thế<br /> giới (WHO) năm 2007, ở Việt Nam tử vong do<br /> bệnh mạch vành là 66,179 người/năm.<br /> <br /> 246<br /> <br /> Việc điều trị cho bệnh nhân THA không chỉ<br /> dừng lại ở mức độ khống chế trị số HA cho đến<br /> mức HA xem như bình thường, mà còn là cần<br /> ngăn ngừa, giảm, làm chậm xuất hiện các tổn<br /> thương cơ quan đích do nguyên nhân THA gây<br /> ra. Việc kiểm soát HA giúp giảm các yếu tố<br /> nguy cơ, như nguy cơ tim mạch, nguy cơ tai<br /> biến mạch máu lớn và mạch máu nhỏ nhằm<br /> giảm tử suất và bệnh suất.<br /> THA là một bệnh mạn tính, việc điều trị đòi<br /> hỏi quá trình liên tục và lâu dài. Trong điều trị<br /> THA với nhiều bệnh lý tim mạch kèm theo đòi<br /> hỏi thầy thuốc phải hết sức thận trọng khi lựa<br /> chọn thuốc chống THA cho mỗi đối tượng theo<br /> khuyến cáo, có nhiều chứng cứ lâm sàng nhằm<br /> bảo vệ cơ quan đích tối ưu. Việc điều trị điều<br /> bệnh THA không theo khuyến cáo làm cho bệnh<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> trầm trọng thêm, suất hiện sớm biến chứng,<br /> không ngăn chặn được tổn thương cơ quan đích<br /> do nguyên nhân THA gây ra.. Khoa tim mạch<br /> bệnh viện cấp cứu Trưng Vượng, TP HCM<br /> (BVCCTV) là những khoa có tần suất sử dụng<br /> các thuốc điều trị THA khá cao, chính vì những<br /> lý do trên chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Khảo<br /> sát tính an toàn và hợp lý của thuốc điều trị<br /> THA tại khoa tim mạch BVCCTV” nhằm góp<br /> phần sử dụng thuốc an toàn, hợp lý và giúp<br /> nâng cao chất lượng điều trị tại khoa tim mạch<br /> BVCCTV.<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Mục tiêu tổng quát<br /> Khảo sát tính an toàn và hợp lý của thuốc<br /> chống THA tại khoa tim mạch BVCCTV.<br /> Mục tiêu chuyên biệt<br /> Khảo sát cơ cấu các loại thuốc chống THA<br /> chỉ định cho bệnh nhân THA.<br /> Phân tích, đánh giá sự lựa chọn thuốc, phối<br /> hợp thuốc và tỷ lệ đạt HA mục tiêu điều trị theo<br /> JNC VII và khuyến cáo của Hội Tim Mạch Học<br /> Việt Nam năm 2008.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Nghiên cứu cắt ngang mô tả (hồi cứu và tiền<br /> cứu) trên hồ sơ bệnh án và khảo sát trực tiếp<br /> trên bệnh nhân điều trị nội trú tại khoa tim<br /> mạch BVCCTV từ: 09/2009 - 06/2010(8,9), chia<br /> thành 2 giai đoạn (GĐ):<br /> Giai đoạn I: khảo sát trên 385 hồ sơ bệnh án<br /> nội trú có chỉ định điều trị tại khoa tim mạch từ:<br /> 09/2009 - 02/2010.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Hồ sơ của bệnh án trốn viện, chuyển viện và<br /> bệnh nhân < 18 tuổi.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Bảng 1. Tỷ lệ rối loạn điện giải<br /> STT<br /> Rối loạn<br /> điện giải<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Giảm kali<br /> Giảm natri<br /> Giảm kali, natri<br /> Tăng natri<br /> Tăng kali<br /> Tăng kali, giảm natri<br /> Phân loại<br /> Lúc nhập viện<br /> Sau điều trị<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn lựa vào nghiên cứu<br /> Các hồ sơ bệnh án nội trú có chẩn đoán THA<br /> được chỉ định điều trị tại khoa tim mạch<br /> BVCCTV từ: 09/2009 - 06/2010.<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Tần số<br /> 95<br /> 29<br /> 15<br /> 1<br /> 9<br /> 2<br /> 142<br /> 9<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 62,91<br /> 19,21<br /> 9,93<br /> 0,66<br /> 5,96<br /> 1,32<br /> 94,03<br /> 5,97<br /> <br /> Bảng 2. Tỷ lệ đạt HA mục tiêu chung<br /> Đạt HA mục tiêu<br /> Có<br /> Không<br /> Tổng<br /> <br /> Số lượng<br /> 355<br /> 30<br /> 385<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 92,20<br /> 7,8<br /> 100<br /> <br /> Bảng 3. Số loại thuốc chống THA cho mỗi nhóm<br /> bệnh<br /> THA<br /> Kèm ĐTĐ<br /> Kèm bệnh thận<br /> Kèm NMCT<br /> Kèm suy tim<br /> Không bệnh kèm<br /> Kèm đột quỵ<br /> Chung<br /> <br /> Min<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Max<br /> 4<br /> 4<br /> 2<br /> 5<br /> 4<br /> 4<br /> 5<br /> <br /> Mean<br /> 2,12<br /> 2,37<br /> 2,07<br /> 2,50<br /> 1,97<br /> 2,52<br /> 2,07<br /> <br /> SD<br /> 0,82<br /> 0,11<br /> 0,22<br /> 0,17<br /> 0,80<br /> 0,19<br /> 0,42<br /> <br /> Bảng 4. Tần suất sử dụng thuốc chống THA<br /> STT<br /> <br /> 1.<br /> <br /> Giai đoạn II: dựa trên kết quả khảo sát đề ra<br /> biện pháp can thiệp trên 290 bệnh nhân điều trị<br /> nội trú tại khoa tim mạch từ: 03/2010 - 6/2010.<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Nhóm thuốc<br /> UCMC<br /> Captopril<br /> Imidapril<br /> Lisinopril<br /> Perindopril<br /> Quinapril<br /> Enalapril<br /> UC calci<br /> Amlodipin<br /> Felodipin<br /> Diltiazem<br /> Nifedipin<br /> Chẹn beta<br /> Bisoprolol<br /> Carvedilol<br /> Metoprolol<br /> <br /> Tần suất<br /> 266<br /> 146<br /> 51<br /> 34<br /> 31<br /> 2<br /> 2<br /> 177<br /> 127<br /> 31<br /> 12<br /> 7<br /> 143<br /> 109<br /> 20<br /> 8<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 34,91<br /> 19,16<br /> 6,69<br /> 4,46<br /> 4,07<br /> 0,26<br /> 0,26<br /> 23,23<br /> 16,67<br /> 4,07<br /> 1,57<br /> 0,92<br /> 18,77<br /> 14,30<br /> 2,62<br /> 1,05<br /> <br /> 247<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> STT<br /> <br /> 4.<br /> <br /> Tần suất<br /> 5<br /> 1<br /> 129<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 0,66<br /> 0,13<br /> 16,93<br /> <br /> Furosemid<br /> <br /> 94<br /> <br /> 12,34<br /> <br /> Indapamid<br /> <br /> 18<br /> <br /> 2,36<br /> <br /> Spironolacton<br /> <br /> 16<br /> <br /> 2,10<br /> <br /> Hydrochlothiazid<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0,13<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> Nhóm thuốc<br /> Atenolol<br /> Proranolol<br /> Lợi tiểu<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 45<br /> 34.3 8%<br /> <br /> 30<br /> <br /> 2 1. 4 3 %<br /> <br /> 16.52%<br /> 7.59%<br /> 0.90%<br /> <br /> 0<br /> UCMC<br /> <br /> UC<br /> calci<br /> <br /> Chẹn Lợi t iểuUCT T UCT K<br /> bet a<br /> TW<br /> <br /> Nhóm thuốc<br /> <br /> Biểu đồ 4. Tần suất thuốc chống THA ở bệnh THA<br /> kèm ĐTĐ<br /> <br /> UCTT<br /> <br /> 39<br /> <br /> 5,12<br /> <br /> Valsartan<br /> <br /> 26<br /> <br /> 3,41<br /> <br /> 40 33.650%<br /> <br /> Telmisartan<br /> <br /> 11<br /> <br /> 1,44<br /> <br /> 30<br /> <br /> Losartan<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0,26<br /> <br /> 20<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> UCTKTU<br /> <br /> 8<br /> <br /> 1,05<br /> <br /> 10<br /> <br /> Methyldopa<br /> <br /> 8<br /> <br /> 1,05<br /> <br /> 0<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 762<br /> <br /> 100<br /> <br /> 27.88%<br /> 17 . 3 3 %<br /> <br /> 15.38%<br /> 2.88%<br /> <br /> 2.88%<br /> <br /> UC calci Lợi tiểu UCMC<br /> <br /> Chẹn<br /> beta<br /> <br /> Nhóm<br /> thuốc<br /> <br /> UCTT UCTK<br /> TW<br /> <br /> Biểu đồ 5. Tần suất thuốc chống THA ở bệnh THA<br /> kèm bệnh thận<br /> <br /> 42.70%<br /> <br /> 45<br /> <br /> 19 . 2 0 %<br /> <br /> 15<br /> <br /> 31.80%<br /> 30<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> 21.10%<br /> <br /> 15<br /> <br /> 30<br /> <br /> 4.40%<br /> <br /> 25.37%<br /> 22.39%<br /> 20.09%<br /> <br /> 0<br /> Đơn trị<br /> <br /> Phối hợp 2<br /> thuốc<br /> <br /> P hối hợp 3<br /> P hối hợp<br /> t huốc<br /> hơn 3 t huốc<br /> <br /> Trị liệu<br /> <br /> 20<br /> <br /> 11.95%<br /> <br /> Biểu đồ 1. Lựa chọn thuốc chống THA trong điều trị THA<br /> <br /> 10<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> 45<br /> <br /> 19.40%<br /> <br /> Nhóm<br /> thuốc<br /> <br /> 0<br /> UCMC<br /> <br /> 41.33%<br /> <br /> UC Calci<br /> <br /> UCTT<br /> <br /> Lợi tiểu<br /> <br /> Biểu đồ 6. Tần suất thuốc chống THA kèm bệnh<br /> mạch máu não<br /> <br /> 27.04%<br /> <br /> 30<br /> <br /> Chẹn beta<br /> <br /> 15.31%<br /> <br /> 15<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 11.73%%<br /> <br /> 40<br /> <br /> 35.00%<br /> <br /> 35.00%<br /> <br /> 4.8%%<br /> <br /> 30<br /> <br /> 1.05%<br /> <br /> 0<br /> <br /> Biểu đồ 2. Tần suất thuốc chống THA cho bệnh<br /> THA không bệnh lý kèm theo<br /> Tỷ lệ %<br /> 50<br /> <br /> 42.53%<br /> <br /> 10.00%<br /> <br /> 18.65%<br /> 5.23%<br /> <br /> UCM C<br /> <br /> Chẹn<br /> beta<br /> <br /> 5.00%<br /> <br /> Lợi tiểu UCTT UC calci UCTK<br /> TW<br /> <br /> Nhóm thuốc<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> 20<br /> 10<br /> <br /> UCMC<br /> <br /> 7.59%<br /> <br /> Biểu đồ 7. Tần suất thuốc chống THA ở bệnh THA<br /> sau NMCT<br /> <br /> 29.11%<br /> <br /> 30<br /> <br /> 15.00%<br /> <br /> 10<br /> 0<br /> <br /> 40<br /> <br /> 0<br /> <br /> 20<br /> <br /> UC calci Chẹn beta UCTT<br /> <br /> 3.73%<br /> <br /> 0.75%<br /> <br /> Thiazid UCTKTW<br /> <br /> Nhóm<br /> thuốc<br /> <br /> 50<br /> <br /> 41.67%<br /> <br /> 40<br /> 30<br /> <br /> 23.34%<br /> 16.67%<br /> <br /> 20<br /> <br /> Biểu đồ 3. Tần suất thuốc chống THA ở bệnh<br /> THATT đơn độc<br /> <br /> 10.00%<br /> <br /> 10<br /> <br /> 8.34%<br /> <br /> 0<br /> UCMC<br /> <br /> Chẹn beta Đối kháng UC calci<br /> aldosteron<br /> <br /> UCT T<br /> <br /> Nhóm<br /> thuốc<br /> <br /> Biểu đồ 8. Tần suất thuốc chống THA ở bệnh THA<br /> kèm hội chứng suy tim<br /> <br /> 248<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> Khảo sát về liều UCMC trên bệnh THA kèm<br /> bệnh thận: tỷ lệ sử dụng chưa hợp lý là 1,82%<br /> (trên liều khuyến cáo)(2,4)<br /> Nhận xét: trong GĐ I chúng tôi khảo sát hồi<br /> cứu trên 385 bệnh nhân nội trú từ: 9/2009 02/2010. Kết quả khảo sát về sự lựa chọn thuốc<br /> chống THA cho trên 4 nhóm đối tượng chính là<br /> bệnh THA với các bệnh lý kèm theo như: ĐTĐ<br /> type 2, bệnh lý thận mạn (thuốc khuyến cáo:<br /> UCMC, UCTT), sau NMCT (thuốc khuyến cáo:<br /> UCMC, chẹn beta) và bệnh mạch máu não<br /> (thuốc khuyến cáo: UCMC, lợi tiểu thiazid). Đa<br /> số được chọn thuốc theo khuyến cáo, nhưng<br /> cũng còn nhiều bệnh nhân chưa được dùng<br /> thuốc theo khuyến cáo JNC VII và Hội TMHVN<br /> 2008 nên chúng tôi đã tổ chức trình bày với bác<br /> sĩ trưởng khoa tim mạch ngay sau khi kết thúc<br /> GĐ I và GĐ II tác động trên 4 nhóm đối tượng<br /> bệnh nhân này. Trong GĐ II chúng tôi thu thập<br /> được 290 bệnh nhân từ tháng 3/2010 - 6/2010.<br /> Bảng 5. So sánh lựa chọn thuốc chống THA ở bệnh<br /> THA kèm ĐTĐ type 2 ở các GĐ<br /> UCMC<br /> <br /> GĐI (n = 118)<br /> 77 (34,38%)<br /> <br /> GĐ II (n = 68)<br /> 48 (34,78%)<br /> <br /> P<br /> > 0,05<br /> <br /> UCTT<br /> <br /> 17(7,59%)<br /> <br /> 8 (5,8%)<br /> <br /> > 0,05<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 94 (41,97%)<br /> <br /> 56 (40,58%)<br /> <br /> Bảng 6. So sánh thuốc chống THA ở bệnh THA kèm<br /> bệnh mạch máu não các GĐ<br /> UCMC<br /> <br /> GĐ I (n = 27)<br /> 17 (25,37%)<br /> <br /> GĐ II (n = 19)<br /> 15 (45,45%)<br /> <br /> P<br /> < 0,05<br /> > 0,05<br /> <br /> Thiazid<br /> <br /> 1(1,7%)<br /> <br /> 1(3,03%)<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 18(27,07%)<br /> <br /> 16(48,48%)<br /> <br /> Bảng 7. So sánh sự chọn thuốc chống THA ở bệnh<br /> THA sau NMCT các GĐ<br /> GĐ I (n = 11)<br /> 7 (35,00%)<br /> <br /> GĐII (n = 5)<br /> 4 (36,36%)<br /> <br /> p<br /> > 0,05<br /> <br /> Chẹn beta<br /> <br /> 7 (35,00%)<br /> <br /> 2 (18,18%)<br /> <br /> > 0,05<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 14 (70,00%)<br /> <br /> 6 (54,54%)<br /> <br /> UCMC<br /> <br /> Bảng 8. So sánh thuốc chống THA ở bệnh THA kèm<br /> bệnh thận các GĐ<br /> UCMC<br /> <br /> GĐ (n = 46)<br /> 18(17,33%)<br /> <br /> GĐ II (n = 22)<br /> 16(31%)<br /> <br /> P<br /> < 0,05<br /> > 0,05<br /> <br /> UCTT<br /> <br /> 3 (2,88%)<br /> <br /> 2 (4%)<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 21(20,21%)<br /> <br /> 18 (34%)<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> - Tỷ lệ rối loạn điện giải chiếm 39,22%, giảm<br /> kali (24,67%) > giảm natri (7,53%) > giảm natri và<br /> kali (3,89%) > tăng kali (2,33%). Do người cao<br /> tuổi cơ địa suy giảm dễ mắc bệnh nội khoa và<br /> do dùng thuốc. Xét tương quan giữa giảm kali<br /> và thuốc lợi tiểu gây mất kali sau quá trình điều<br /> trị (χ2 = 6,30; n = 9; df = 8; p = 0,61), không có<br /> tương quan. Tuy nhiên cỡ mẫu nhỏ (9 trường<br /> hợp) nên chưa kết luận giảm kali do thuốc lợi<br /> tiểu gây mất kali.<br /> Tỷ lệ đạt HA mục tiêu chung sau thời gian<br /> điều trị là 92,2%, qua quá trình theo dõi điều trị<br /> đã có sự điều chỉnh thuốc hợp lý để bệnh nhân<br /> đạt HA mục tiêu.<br /> -<br /> <br /> Số loại thuốc chống THA trung bình cho<br /> mỗi bệnh nhân để đạt HA mục tiêu là (2,07 ±<br /> 0,42) loại. Ở bệnh nhân đột quỵ cần nhiều hơn<br /> so với trung bình (2,52 ± 0,19) loại. Số thuốc<br /> trung bình để đạt HA mục tiêu thấp hơn JNC7.<br /> Theo JNC VII, hầu hết bệnh nhân THA sẽ phải<br /> cần hai hoặc nhiều hơn các thuốc chống THA để<br /> đạt được HA mục tiêu (< 140/90 mmHg, <<br /> 130/80mmHg đối với ĐTĐ).<br /> -<br /> <br /> - Tần suất lựa chọn thuốc chống THA phân<br /> bố không đều, xu hướng ít sử dụng thuốc lợi<br /> tiểu thiazid (2,49%). Nhóm UCMC dùng nhiều<br /> nhất (41,84%) trong đó captopril dùng nhiều<br /> nhất (19,16%) do có nhiều bệnh lý kèm theo có<br /> chỉ định bắt buộc(5,6). Kế đến là nhóm UC calci<br /> (28%) trong đó amlodipin được sử dụng nhiều<br /> nhất (16,67%), do có nhiều bệnh nhân có chỉ<br /> định bắt buộc(5) và dùng phối hợp thuốc. Tiếp<br /> theo là nhóm chẹn beta (23%) trong đó<br /> bisoprolol sử dụng nhiều nhất (14,30%), do có<br /> nhiều bệnh nhân có chỉ định bắt buộc(6,10). Và<br /> nhóm lợi tiểu chiếm tỷ lệ sử dụng ít (19%), trong<br /> đó tỷ lệ furosemid khá cao (12,34%) do có nhiều<br /> bệnh nhân có chỉ định bắt buộc(5) và dùng cấp<br /> cứu cơn THA. Nhóm UCTT ít được lựa chọn<br /> thường sử dụng khi bệnh nhân không dung nạp<br /> với UCMC, thường là vì ho khan.<br /> <br /> 249<br /> <br />