Khoa hoïc vaø Coâng ngheä Caàn Thô – 10 naêm thaønh töïu<br />
<br />
Trong 10 naêm qua, ngaønh khoa hoïc vaø coâng ngheä (KH&CN) thaønh phoá Caàn Thô ñaõ ñaït<br />
ñöôïc nhieàu keát quaû thieát thöïc, goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi chung cuûa thaønh phoá. Ñaëc<br />
bieät laø vieäc trieån khai thöïc hieän Nghò quyeát soá 20, ngaøy 01/11/2012 cuûa Ban chaáp haønh Trung öông<br />
Ñaûng taïi Hoäi nghò laàn 6 -Khoùa XI veà phaùt trieån KH vaø CN phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoùa,<br />
hieän ñaïi hoùa trong ñieàu kieän kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa vaø hoäi nhaäp quoác teá.<br />
Veà hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä:<br />
- Veà Quaûn lyù ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc: ñaõ kyù hôïp ñoàng trieån khai 145 ñeà taøi, döï aùn khoa<br />
hoïc vaø coâng ngheä caáp thaønh phoá, vôùi toång kinh phí treân 67 tyû ñoàng. Trong ñoù coù 114 ñeà taøi, döï aùn<br />
ñaõ nghieäm thu. Keát quaû caùc ñeà taøi, döï aùn sau nghieäm thu ñöôïc chuyeån giao öùng duïng nhaèm goùp<br />
phaàn giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà böùc xuùc trong saûn xuaát vaø ñôøi soáng, phuïc vuï phaùt trieån kinh teá - xaõ<br />
hoäi - moâi tröôøng cuûa thaønh phoá cho phaùt trieån beàn vöõng.<br />
Moät soá keát quaû nghieân cöùu noåi baät thuoäc caùc lónh vöïc trong giai ñoïan 2004-2013:<br />
Trong lónh vöïc noâng nghieäp, döï aùn “ÖÙng duïng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät xaây döïng moâ hình<br />
luùa toâm caøng xanh taïi xaõ Thôùi Thaïnh huyeän Côø Ñoû thaønh phoá Caàn Thô” giuùp ngöôøi daân taêng toång<br />
thu nhaäp töø moâ hình toâm - luùa cao gaáp 2,5 laàn<br />
so vôùi troàng luùa ñôn thuaàn; ñeà taøi “Nghieân<br />
cöùu choïn gioáng vaø phaùt trieån maïng löôùi nhaân<br />
gioáng luùa thaønh phoá Caàn Thô” ñaõ xaây döïng<br />
vuøng saûn xuaát haït gioáng luùa caáp xaùc nhaän,<br />
cung caáp 7 taán luùa gioáng taùc giaû cho thaønh<br />
phoá. Trong nghieân cöùu veà caây luùa coøn choïn<br />
taïo ñöôïc caùc gioáng luùa mang teân Caàn Thô:<br />
Caàn Thô 1 (OM 7347), Caàn Thô 2 vaø phuïc<br />
traùng 3 gioáng luùa: Jasmine 85 (doøng 1, 10 vaø<br />
25), IR 64 vaø OM 4900. Beân caïnh ñoù coøn coù<br />
moät soá keát quaû nghieân cöùu goùp phaàn phuïc vuï<br />
coâng taùc khuyeán noâng nhö öùng duïng kyõ thuaät<br />
GIS trong quaûn lyù cô sôû baûo veä thöïc vaät, xaây döïng quy trình quaûn lyù ñaïo oân, coû daïi, luøn luùa coû,…,<br />
nghieân cöùu saûn xuaát cheá phaåm sinh hoïc phoøng tröø saâu haïi luùa, haïi rau maøu höôùng tôùi neàn noâng<br />
nghieäp beàn vöõng.<br />
Trong lónh vöïc moâi tröôøng, ñeà taøi “Ñaùnh giaù taùc ñoäng do khai thaùc caùt ñeán söï oån ñònh bôø<br />
soâng Haäu vaø caùc troïng ñieåm (Thoát Noát, khu coâng nghieäp Traø Noùc, Coàn Khöông)” laø cô sôû cho vòeäc<br />
ñeà xuaát caùc bieän phaùp quaûn lyù phaïm vi vaø quy moâ tieán haønh khai thaùc caùt soâng Haäu; ñeà taøi “öùng<br />
duïng heä thoáng thoâng tin ñòa lyù GIS trong quaûn lyù moâi tröôøng thaønh phoá Caàn Thô” ñaõ cung caáp<br />
thoâng tin phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng treân ñòa baøn thaønh phố; ñeà taøi “ÖÙng duïng coâng ngheä<br />
sinh hoïc ñeå chuyeån hoùa ñaïm vaø laân trong xöû lyù nöôùc ræ raùc taïi thaønh phoá Caàn Thô”, böôùc ñaàu saûn<br />
xuaát ñöôïc cheá phaåm chuyeån hoùa ñaïm vaø laân trong xöû lyù nöôùc ræ raùc, ñeà xuaát quy trình xöû lyù nöôùc ræ<br />
raùc baèng cheá phaåm vi sinh goùp phaàn giaûm thaûi oâ nhieãm moâi tröôøng.<br />
Trong lónh vöïc kinh teá - vaên hoùa - xaõ hoäi, keát quaû nghieân cöùu “Loä trình phaùt trieån saûn xuaát<br />
kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp thaønh phoá Caàn Thô khi Vieät Nam gia nhaäp WTO vaø thöïc hieän<br />
AFTA” ñaõ ñeà xuaát nhöõng döï baùo ñònh löôïng cuï theå veà nhu caàu phaùt trieån cuûa töøng lónh vöïc saûn<br />
xuaát kinh doanh. Ñònh höôùng chuyeån ñoåi caáu truùc saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp trong töøng<br />
lónh vöïc sang nhöõng ngaønh ñem laïi hieäu quaû kinh teá ngaøy caøng cao; keát quaû “Nghieân cöùu möùc ñoä<br />
ñaùp öùng cuûa caùc dòch vuï thu huùt ñaàu tö vaø phaùt trieån doanh nghieäp ôû thaønh phoá Caàn Thô” ñaõ cung<br />
caáp thoâng tin veà nhu caàu phaùt trieån cuõng nhö nhöõng haïn cheá cuûa caùc dòch vuï thu huùt ñaàu tö vaø phaùt<br />
trieån doanh nghieäp; ñaùnh giaù thöïc traïng veà nhu caàu vaø möùc ñoä ñaùp öùng, xaùc ñònh caùc yeáu toá moâi<br />
tröôøng kinh doanh beân trong vaø beân ngoaøi aûnh höôûng chaát löôïng dòch vuï hoã trôï, ñeà xuaát caùc giaûi<br />
phaùp. Ngoaøi ra moät soá keát quaû vaên hoùa, xaõ hoäi nhö ñeà xuaát giaûi phaùp ñaøo taïo ngheà lao ñoäng noâng<br />
thoân, xaây döïng moâ hình quaûn lyù ñoâ thò cho thaønh phoá, söu taàm Vaên hoïc daân gian Caàn Thô, söu taàm,<br />
nhaân baûn toaøn boä soá baùo An Haø Baùo (laø tôø baùo ñaàu tieân xuaát baûn baèng chöõ Quoác ngöõ ôû Caàn Thô töø<br />
naêm 1917- 1933) phuïc vuï cho coâng taùc giaûng daïy vaø baûo toàn vaên hoùa phi vaät theå.<br />
Trong lónh vöïc y teá, caùc nghieân cöùu ñöôïc trieån khai öùng duïng taïi caùc beänh vieän trong thaønh<br />
phoá nhaèm phuïc vuï chaêm soùc söùc khoûe ngöôøi daân nhö: öùng duïng nghieäm phaùp pheát teá baøo voøm<br />
hoïng vaø xeùt nghieäm ñaùnh giaù ung thö trong chaån ñoaùn sôùm ung thö voøm hoïng; xaùc ñònh chæ soá saâu<br />
raêng löùa tuoåi 11-12 trong coäng ñoàng thaønh phoá Caàn Thô vaø öùng duïng ñieàu trò cho treû em; öùng duïng<br />
kyõ thuaät cao phaùt hieän sôùm vaø ñieàu trò hieäu quaû beänh lao; ñieàu trò hieäu quaû caùc beänh hen pheá quaûn<br />
vaø beänh phoåi taéc ngheõn maïn tính trong beänh vieän vaø ngoaøi coäng ñoàng.<br />
Phaùt trieån coâng ngheä: ñaõ toå chöùc thaåm tra coâng ngheä 18 döï aùn ñaàu tö thuoäc lónh vöïc moâi<br />
tröôøng, taùi cheá phuï phaåm noâng nghieäp, coâng ngheä thoâng tin, caáp nöôùc saïch, ñieän töû... Keát quaû thaåm<br />
tra laø trong nhöõng cô sôû ñeå cô quan quaûn lyù xem xeùt caáp giaáy chöùng nhaän ñaàu tö cho döï aùn.<br />
Veà coâng taùc sôû höõu trí tueä (SHTT) vaø an toaøn böùc xaï haït nhaân:<br />
Veà sôû höõu trí tueä: Höôùng daãn thuû tuïc lieân quan ñeán xaùc laäp vaø baûo veä quyeàn sôû höõu coâng<br />
nghieäp cho 738 toå chöùc, caù nhaân. Coù 2697 ñôn ñaêng kyù baûo hoä sôû höõu coâng nghieäp ñaõ noäp vaø 1959<br />
vaên baèng ñöôïc caáp môùi. Nhieàu saûn phaåm ñaëc saûn, ñaëc tröng cuûa thaønh phoá ñaõ ñöôïc baûo hoä sôû höõu<br />
trí tueä nhö mít Ba laùng khoâng haït, daâu Haï chaâu Phong Ñieàn, gaïo Sohafarm, Soharice, gaïo Miss<br />
Caàn Thô, Xoaøi caùt Soâng haäu, côm röôïu Trung Thaïnh, naám baøo ngö Thôùi An Ñoâng...<br />
Veà an toaøn böùc xaï haït nhaân: Caáp 89 löôït giaáy pheùp söû duïng thieát bò X-quang y teá cho caùc<br />
cô sôû vaø chöùng chæ nhaân vieân böùc xaï, cô sôû X-quang treân ñòa baøn thaønh phoá; caáp chöùng chæ nhaân<br />
vieân böùc xaï cho 33 caù nhaân phuï traùch an toaøn böùc xaï taïi caùc cô sôû X-quang y teá. Vaø ñaõ caáp 15 giaáy<br />
xaùc nhaän khai baùo thieát bò X-quang cho 14 cô sôû.<br />
Veà coâng taùc tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng (TCÑLCL):<br />
Thaønh phoá Caàn Thô laø moät trong soá caùc tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc Trung öông ñaõ trieån khai<br />
thöïc hieän caùc Quyeát ñònh cuûa Thuû töôùng veà thöïc hieän ISO haønh chính coâng vaøo hoaït ñoäng cuûa caùc<br />
cô quan haønh chính. Toaøn thaønh phoá Caàn Thô coù 122 ñôn vò haønh chính caáp thaønh phoá,<br />
quaän/huyeän, xaõ/phöôøng thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng theo tieâu chuaån quoác gia TCVN ISO<br />
9001:2008 vaøo hoaït ñoäng quaûn lyù haønh chính. Trong ñoù, coù 05/122 ñôn vò khoâng coù thuû tuïc haønh<br />
chính nhöng vaãn xaây döïng vaø aùp duïng heä<br />
thoáng quaûn lyù chaát löôïng theo tieâu chuaån<br />
TCVN ISO 9001:2008, caùc cô quan naøy aùp<br />
duïng caùc quy trình noäi boä lieân quan ñeán chöùc<br />
naêng, nhieäm vuï cuûa ñôn vò. Tính ñeán cuoái<br />
thaùng 6 naêm 2013, trong soá 122 ñôn vò thöïc<br />
hieän Ñeà aùn thì thaønh phoá Caàn Thô coù 90 ñôn<br />
vò ñaõ ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän vaø 55/85<br />
UBND caáp xaõ, UBND caùc xaõ, phöôøng, thò<br />
traán cuõng ñaõ chæ ñaïo cho trieån khai xaây döïng<br />
vaø aùp duïng TCVN ISO 9001:2008.<br />
Hoaït ñoäng KH&CN caáp quaän, huyeän:<br />
Haèng naêm Sôû KH&CN ñaõ daønh töø 08 - 10% kinh phí söï nghieäp khoa hoïc ñeå caáp cho quaän,<br />
huyeän (200 - 400 trieäu ñoàng/ quaän, huyeän/ naêm) ñeå thöïc hieän töø 02 ñeán 04 döï aùn KH&CN. Trong<br />
ñoù, lónh vöïc öùng duïng noâng nghieäp coâng ngheä cao vaø coâng ngheä thoâng tin chieám khoaûng 48%; döï<br />
aùn trieån khai thöïc nghieäm vaø saûn xuaát thöû haøng naêm ñaït tæ leä 76 – 82%, coøn laïi laø soá ñeà taøi khoa<br />
hoïc xaõ hoäi vaø nhaân vaên. Qua ñoù, ñaõ goùp phaàn naâng cao nhaän thöùc veà aùp duïng tieán boä KHCN trong<br />
saûn xuaát vaø ñôøi soáng taïi ñòa phöông. Hieäu quaû aùp duïng goàm cung caáp cô sôû khoa hoïc giuùp UBND<br />
quaän, huyeän chæ ñaïo nhöõng vaán ñeà kinh teá - xaõ hoäi böùc xuùc ôû quaän, huyeän; phaùt trieån caùc moâ hình<br />
öùng duïng tieán boä KH&CN noâng nghieäp coâng ngheä cao; öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong quy<br />
hoaïch söû duïng ñaát; phaùt trieån y teá, giaùo duïc, dòch vuï; phoøng choáng thieân tai vaø baûo veä moâi tröôøng.<br />
Taïo saûn phaåm ñaëc thuø vaø hoã trôï laøng ngheà<br />
cuûa ñòa phöông ñöôïc baûo hoä veà sôû höõu trí tueä<br />
nhö: Daâu Haï chaâu Phong Ñieàn, Mít Ba Laùng<br />
khoâng haït, Naám baøo ngö Thôùi An Ñoâng,<br />
Baùnh teùt Chín Caåm, Côm röôïu Trung Thaïnh,<br />
Laøng hoa Phoù Thoï - Baø Boä, Chôï noåi Caùi<br />
Raêng.<br />
Taêng cöôøng tieàm löïc khoa hoïc vaø<br />
coâng ngheä<br />
Ñöôïc söï quan taâm cuûa Boä KH&CN,<br />
UBND thaønh phoá Caàn Thô, Sôû KH&CN ñaõ<br />
trieån khai thöïc hieän Döï aùn “Xaây döïng Trung<br />
taâm Kyõ thuaät vaø ÖÙng duïng Coâng ngheä vuøng<br />
ÑBSCL taïi thaønh phoá Caàn Thô” vaø ñaõ nghieäm thu vaø ñöa vaøo söû duïng vaøo cuoái naêm 2012. Döï aùn<br />
ñaõ hoã trôï raát lôùn trong vieäc ñaàu tö trang thieát bò chuyeân duøng veà kyõ thuaät ño löôøng - chaát löôïng<br />
nhaèm phuïc vuï cho quaûn lyù nhaø nöôùc, phuïc vuï ñôøi soáng xaõ hoäi vaø nhieàu ñoái töôïng khaùch haøng laø<br />
caùc doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh quan taâm ñeán chaát löôïng saûn phaåm haøng hoùa trong thôøi kyø<br />
hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Hieän nay, Trung taâm ñaõ ñaõ ñaùnh giaù ñöôïc chaát löôïng xaêng daàu: xaêng 83,<br />
xaêng 92, xaêng 95 cho caùc tænh ÑBSCL maø tröôùc ñaây phaûi kieåm nghieäm ôû TP. Hoà Chí Minh. Phoøng<br />
thí nghieäm cuûa Trung taâm laø ñôn vò ñaàu tieân cuûa vuøng ÑBSCL ñöôïc coâng nhaän heä thoáng quaû n lyù<br />
chaát löôïng theo tieâu chuaån ISO/IEC 17025 (töø 2001) lieân tuïc ñöôïc naâng cao naêng löïc chuyeân saâu,<br />
môû roäng vaø ñöôïc coâng nhaän laïi. Cuøng vôùi trang thieát bò töông ñoái hieän ñaïi, ñoäi nguõ caùn boä vieân<br />
chöùc ñöôïc ñaøo taïo toát vaø kinh nghieäm neân ngaøy caøng naâng cao uy tín. Vì vaäy, ñòa baøn phuïc vuï cuûa<br />
Trung taâm ngaøy caøng ñöôïc môû roäng ñaõ vöôn ñeán moät soá tænh mieàn Trung, Taây nguyeân...<br />
Döï aùn thöù hai laø xaây döïng Trung taâm<br />
Thoâng tin Tö lieäu ñaõ ñöa vaøo hoaït ñoäng töø<br />
naêm 2010, nhaèm taïo ñieàu kieän cung caáp<br />
thoâng tin KH&CN ñeán doanh nghieäp, cô<br />
quan khoa hoïc vaø ngöôøi daân . Ñeán nay,<br />
Trung taâm ñaõ taïo laäp vaø löu tröõ ñöôïc<br />
104.549 taøi lieäu thuoäc 16 nhoùm cô sôû döõ lieäu<br />
KHCN ñeå phuïc vuï nhu caàu cuûa caùc ñoái<br />
töôïng duøng tin treân ñòa baøn thaønh phoá vaø<br />
ÑBSCL; phaùt haønh treân 135.100 aán phaåm<br />
thoâng tin KH&CN; phoái hôïp vôùi Ñaøi Phaùt<br />
thanh vaø Truyeàn hình thaønh phoá Caàn Thô<br />
thöïc hieän 324 chuyeân ñeà KH&CN; caäp nhaät<br />
31.590 thoâng tin leân Coång Thoâng tin Sôû KH&CN Caàn Thô vaø Trang Thoâng tin KH&CN. Beân caïnh<br />
ñoù, ñeå ñaùp öùng ngaøy caøng cao vaø ña daïng veà nguoàn löïc thoâng tin, Trung taâm ñaõ ñaêng kyù thaønh<br />
vieân Lieân hieäp thö vieän Vieät Nam vaø chuyeån giao caùc taøi khoaûn khai thaùc tröïc tuyeán cô sôû döõ lieäu<br />
toaøn vaên veà KH&CN nhaèm chia seû nhöõng nguoàn thoâng tin phong phuù hoã trôï toát cho hoïc taäp, giaûng<br />
daïy, nghieân cöùu khoa hoïc. Ñaëc bieät, ñeå taêng cöôøng Hoäi nhaäp quoác teá veà khoa hoïc vaø coâng ngheä,<br />
trong naêm 2013, Trung taâm ñaõ tham gia Taïp chí khoa hoïc Vieät Nam tröïc tuyeán nhaèm quaûng baù,<br />
phoå bieán vaø chia seû thoâng tin veà nhöõng thaønh töïu khoa hoïc vaø coâng ngheä Vieät Nam. Ngoaøi ra,<br />
tham gia vaø phoái hôïp toå chöùc Chôï Coâng ngheä vaø Thieát bò vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long 2008 taïi<br />
Caàn Thô; Chôï Coâng ngheä vaø Thieát bò Vieät Nam ASEAN + 3, Techmart Thuû ñoâ 2010, Chôï coâng<br />
ngheä vaø thieát bò Quoác teá Vieät Nam naêm 2012 taïi Haø Noäi; Techmart Ñoàng Nai 2010 vaø tham gia<br />
Hoäi chôï Trieån laõm 10 naêm thaønh töïu xaây döïng vaø phaùt trieån ñoàng baèng soâng Cöûu Long cuûa<br />
TP.Caàn Thô naêm 2012; trieån khai keát noái, khai thaùc maïng VinaREN (laø maïng thoâng tin nghieân<br />
cöùu khoa hoïc quoác teá keát noái ñeán caùc Vieän nghieân cöùu, Tröôøng Ñaïi hoïc lôùn treân toaøn theá giôùi): töø<br />
naêm 2009, Sôû Khoa hoïc vaø Coâng ngheä ñaõ trieån khai thöïc hieän döï aùn “ÖÙng duïng maïng nghieân cöùu<br />
vaø ñaøo taïo quoác gia ñeå taêng cöôøng hoaït ñoäng khoa hoïc taïi Caàn Thô” ñeå tham gia laø thaønh vieân<br />
maïng nghieân cöùu naøy vaø khai thaùc söû duïng thoâng tin nhaèm phuïc vuï nghieân cöùu vaø phaùt trieån.<br />
Töï haøo veà söï tröôûng thaønh cuûa ngaønh khoa hoïc vaø coâng ngheä trong 10 naêm qua, veà söï ñoùng<br />
goùp xöùng ñaùng cuûa ngaønh goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi chung cuûa thaønh phoá, naêm<br />
2014, ngaønh khoa hoïc coù ñuû nieàm tin ñeå vöôït moïi khoù khaên, thaùch thöùc, ñöa khoa hoïc vaø coâng<br />
ngheä tieán nhanh hôn, maïnh hôn, ñoùng goùp thieát thöïc vaø hieäu quaû hôn vaøo phát triển kinh tế - xã hội<br />
của thành phố và vùng ĐBSCL.<br />