intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Liên kết trong chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

13
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm phân tích thực trạng, lợi ích kinh tế và khó khăn trong liên kết chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Ngoài thông tin thứ cấp, nghiên cứu còn dựa trên dữ liệu điều tra 66 hộ chăn nuôi lợn thịt tại huyện Tiên Lữ.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Liên kết trong chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên

  1. Vietnam J. Agri. Sci. 2023, Vol. 21, No. 6: 729-738 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2023, 21(6): 729-738 www.vnua.edu.vn LIÊN KẾT TRONG CHĂN NUÔI LỢN THỊT CỦA CÁC HỘ NÔNG DÂN TẠI HUYỆN TIÊN LỮ, TỈNH HƯNG YÊN Giang Hương*, Phạm Văn Hùng Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn, Học viện Nông nghiệp Việt Nam * Tác giả liên hệ: gianghuong@vnua.edu.vn Ngày nhận bài: 21.03.2023 Ngày chấp nhận đăng: 21.06.2023 TÓM TẮT Nghiên cứu này được thực hiện nhằm phân tích thực trạng, lợi ích kinh tế và khó khăn trong liên kết chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Ngoài thông tin thứ cấp, nghiên cứu còn dựa trên dữ liệu điều tra 66 hộ chăn nuôi lợn thịt tại huyện Tiên Lữ. Kết quả nghiên cứu cho thấy các hộ nông dân chăn nuôi lợn thịt liên kết theo cả hình thức chính thức và phi chính thức. Các hoạt động liên kết thể hiện ở việc mua bán con giống, mua chung thức ăn, phòng trừ dịch bệnh, vay vốn và tiêu thụ sản phẩm. Hộ chăn nuôi liên kết chính thức với nhau bằng việc tham gia hợp tác xã. Một số lợi ích khi tham gia liên kết là giá đầu vào giảm, chất lượng đầu vào đảm bảo, được tham gia tập huấn và chia sẻ thông tin cũng như tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi, do đó hộ tham gia hợp tác xã có mức thu nhập và hiệu quả kinh tế tốt hơn so với hộ không tham gia. Tuy vậy, liên kết chưa có tính đa dạng, chủ yếu mới ở khâu sản xuất, nội dung liên kết còn ít và lỏng lẻo, chưa có sự phân biệt giữa sản phẩm liên kết và không liên kết. Từ khóa: Liên kết, hợp tác xã, chăn nuôi lợn. Linkages in Pig Raising of Farm Households in Tien Lu District, Hung Yen Province ABSTRACT This paper presented the situation, economic benefits, and difficulties in linkages in pig raising of farm households in Tien Lu district, Hung Yen province. The source of data included the secondary and primary data which were based on the survey of 66 pig farm households in Tien Lu district. Research results showed that pig farm households linked in both formal and informal ways. Linkage activities included the purchase and sale of breeds, group purchase of feeds, veterinary services, access to credit and product selling. Pig farm households were linked with each others in formal way by joining cooperatives. Some benefits of joining the linkages were reduced input prices, guaranteed input quality, training and information sharing as well as access to preferential loans. Thus, households participating in cooperative had higher income, and improved economic efficiency compared to households that did not participate. However, the linkages were not diversified, which were mainly in the production aspect; otherwise, the linkages were still few and weak; and there was no distinction between linked and non-linked products. Keywords: Livestock linkages, cooperative, pig raising. cău chî ra rìng, liên kết cÿng đem läi lČi ích cho 1. ĐẶT VẤN ĐỀ ngāĈi nông dân (Key & McBride, 2003; Guo & Trong sân xuçt nông sân, liên kết chính là cs., 2007; Naziri & cs., 2014) vì liên kết có thể chìa khóa giúp phát triển mût nền nông nghiệp giúp nông dân giâm chi phí đæu vào, tëng khâ hiện đäi, đâm bâo hài hòa lČi ích cþa các chþ nëng tiếp cên vĉi thð trāĈng và thāćng lāČng giá thể, giúp kết nøi và điều phøi hoät đûng giąa các câ, hú trČ nhau nâng cao kỹ nëng sân xuçt và tác nhân trong chuúi tĂ cung ăng đæu vào, sân giâm thiểu rþi ro (Nilsson, 1998; Xu & cs., 2013; xuçt cho đến tiêu thĀ (Kirsten & Sartorius, Lê Thð Minh Chåu & cs., 2016). Tuy nhiên, cÿng 2002; H÷ Thð Thanh Thþy, 2017). Nhiều nghiên có nghiên cău cho rìng liên kết làm tëng thêm 729
  2. Liên kết trong chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên bçt bình đîng, nhçt là các hû nông dân nhó và viên đã kí cam kết tĆ nguyện tham gia và đåy cò chî có doanh nghiệp hay đćn vð liên kết lĉn có lČi thể coi là mût trong nhąng hình thăc liên kết hćn (Singh, 2002; Miyata & cs., 2009). ngang chính thøng (Guzmán & cs., 2019; Huyện Tiên Lą, tînh Hāng Yên cò lČi thế về Stephen & cs., 2022). Do sø thành viên HTX sân xuçt nông nghiệp vĉi diện tích sân xuçt là không nhiều (15 hû) nên trong nghiên cău này, trên 5.400ha, có 12km sông Luûc cùng các tuyến chýng töi điều tra toàn bû. Do điều kiện ngu÷n đāĈng giao thông huyết mäch chäy qua nhā: quøc lĆc, sø méu (hû) đāČc chõn ngéu nhiên theo lû 38B, 39A, đāĈng 200, đāĈng cao tøc Hà Nûi - phāćng pháp sø méu tøi thiểu vĉi phāćng sai Hâi Phòng vĉi Cæu Giẽ Ninh Bình. Đåy là điều lĉn và theo quy luêt sø lĉn (≥ 30) cþa Jenkins & kiện thuên lČi cho việc tiêu thĀ nông sân trên đða Quintana-Ascencio (2020) và theo phāćng pháp “điều chînh kinh nghiệm” (heuristics bàn huyện (Đëng Hinh, 2022). Chën nuöi lČn là justification) cþa Lakens (2022) thì sø méu nên mût trong nhąng hoät đûng sân xuçt nông tĂ 50. Trong nghiên cău này, chúng tôi ăng nghiệp phù biến Ċ huyện Tiên Lą vĉi quy mö đàn dĀng phāćng pháp cþa Jenkins & Quintana- khoâng 51 nghìn con vào nëm 2021 (CĀc Thøng Ascencio (2020) và Lakens (2022) để xác đðnh sø kê tînh Hāng Yên, 2022), gòp phæn täo thu nhêp méu cho hai xã và câ huyện. Tùng sø hû đāČc cho hû nöng dån. Tuy nhiên, trong điều kiện hiện chõn là 66, vĉi 32 hû täi xã Đăc Thíng (bao g÷m nay, ngāĈi chën nuöi lČn đang phâi đøi mặt vĉi câ thành viên HTX) và 34 hû täi xã Lệ Xá. nhiều thách thăc nhā dðch tâ lČn châu Phi, giá Ngoài ra, chýng töi cÿng thu thêp thông tin qua thăc ën chën nuöi (TACN) tëng cao, giá lČn thðt hai cuûc thâo luên nhóm vĉi các hû nông dân täi không ùn đðnh khiến hiệu quâ sân xuçt cþa 2 xã. Các phāćng pháp sĄ dĀng bao g÷m phân ngāĈi chën nuöi lČn khöng đāČc nhā mong muøn tù, phāćng pháp thøng kê mô tâ, phāćng pháp (Lê Thð Minh Châu & cs., 2016; Træn Thanh häch toán và phāćng pháp so sánh để xĄ lý và Dÿng, 2020). Khi đò, liên kết là mût trong các phân tích dą liệu. Ngoài ra, kiểm đðnh T (T- giâi pháp quan trõng giýp ngāĈi nông dân giâm test) cÿng đāČc sĄ dĀng để kiểm đðnh sĆ khác thiểu rþi ro, nâng cao hiệu quâ chën nuöi lČn nhau cþa các chî tiêu phân tích giąa các nhóm (Nguyễn Quøc Nghi & cs., 2013; Lê Thð Minh hû nhìm đāa ra phån tích và kết luên đâm bâo Châu & cs., 2016). MĀc tiêu cþa nghiên cău này ý nghïa khoa hõc. là phân tích thĆc träng liên kết trong chën nuöi lČn thðt cþa các hû nöng dån, các khò khën hiện täi và đề xuçt mût sø kiến nghð nhìm thýc đèy 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN liên kết trong chën nuöi lČn thðt cþa các hû nông 3.1. Khái quát về chăn nuôi lợn tại huyện dân trong thĈi gian tĉi. Tiên Lữ Nhąng nëm gæn đåy, huyện Tiên Lą đòng 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU góp mût phæn đáng kể cho ngành chën nuöi lČn Dą liệu và thông tin thă cçp về chën nuöi cþa tînh Hāng Yên, sø lāČng lČn cþa huyện cþa huyện đāČc thu thêp tĂ các báo cáo cþa chiếm tĂ 11 đến 14% tùng đàn lČn cþa tînh và tĂ UBND huyện Tiên Lą, các phòng, ban cþa 11% đến 17% tùng sân lāČng câ tînh trong giai Huyện, Niên giám Thøng kê tînh Hāng Yên và đoän 2017-2021 (Bâng 1). Tùng đàn lČn cÿng các báo cáo hoät đûng cþa hČp tác xã (HTX). Dą nhā sân lāČng lČn cþa huyện đät măc cao nhçt liệu sć cçp đāČc thu thêp dĆa trên phāćng pháp vào nëm 2018 do giá lČn nëm 2018 đã đāČc phĀc chõn méu ngéu nhiên phân tæng (stratified h÷i sau đČt khþng hoâng giá lČn nëm 2017 đ÷ng random sampling). Thông qua kết quâ thâo luên thĈi trên đða bàn huyện cÿng khöng xây ra dðch vĉi cán bû thuûc Phòng NN&PTNT huyện Tiên bệnh trong chën nuöi lČn. Nëm 2019, ngành Lą, hai xã Đăc Thíng và Lệ Xá đã đāČc chõn vì chën nuöi lČn huyện Tiên Lą chðu thiệt häi có truyền thøng chën nuöi lČn thðt và xuçt hiện nặng tĂ dðch tâ lČn châu Phi, dðch này đã xuçt hình thăc chën nuöi têp thể chuyên về chën hiện Ċ 15 xã khiến tùng đàn lČn giâm hćn 40% nuôi lČn, đò là HTX dðch vĀ chën nuöi nöng và sân lāČng lČn giâm hćn 30% so vĉi nëm 2018. nghiệp Đăc Thíng. Khi vào HTX, các thành Sau nëm 2019, dðch bệnh đã đāČc kiểm soát, 730
  3. Giang Hương , Phạm Văn Hùng tình hình chën nuöi lČn cþa huyện bāĉc đæu 60 con và sĆ khác biệt cò ý nghïa thøng kê. đāČc h÷i phĀc, tuy nhiên do giá thăc ën chën Trong khi tỷ lệ thu nhêp tĂ chën nuöi lČn trong nuôi vén gią Ċ măc cao nên cöng tác tái đàn cþa tùng thu nhêp cþa các hû bình quân gæn 65%, hû nông dân còn gặp nhiều khò khën. Trong giai nhā vêy, chën nuöi lČn đòng vai trñ quan trõng đoän 2017-2021, sø lāČng lČn cÿng nhā sân trong ngu÷n thu cþa các hû. Nhāng giąa hai lāČng lČn cþa huyện Tiên Lą giâm bình quân nhóm hû không có sĆ khác biệt cò ý nghïa thøng 10%/nëm. kê (Bâng 2). Đề cêp đến hû chën nuöi, tuùi bình quân cþa chþ hû là hćn 53 tuùi. Kết quâ so sánh cho 3.2. Tình hình liên kết trong chăn nuôi lợn thçy trình đû hõc vçn, sø nëm kinh nghiệm của các hộ nông dân trong chën nuöi lČn, diện tích chu÷ng, tỷ lệ thu Chën nuöi lČn đòng vai trñ quan trõng trong nhêp tĂ chën nuöi lČn trong tùng thu nhêp cþa ngành nông nghiệp huyện Tiên Lą cÿng nhā các hû tham gia HTX không có sĆ khác biệt so vĉi hû không tham gia HTX (Bâng 2). Quy mô trong kinh tế hû nhāng vén phâi đøi mặt vĉi chën nuöi cþa nhóm hû tham gia HTX cao hćn, nhiều khò khën tiềm èn. Do đò, mût sø hû chën gçp khoâng hai læn so vĉi hû không tham gia nuôi lČn trên đða bàn đã liên kết theo câ hình HTX. Bình quân mût nëm, hû tham gia HTX thăc chính thăc lén phi chính thăc để kiểm soát xuçt chu÷ng khoâng 126 con lČn trong khi hû nguy cć dðch bệnh, giá câ bçp bênh nhìm phát không tham gia HTX chî xuçt chu÷ng khoâng triển chën nuöi bền vąng (Hoa Phāćng, 2023). Bâng 1. Tổng đàn và sân lượng ngành chăn nuôi lợn tại huyện Tiên Lữ Chỉ tiêu ĐVT 2017 2018 2019 2020 2021 TĐPTBQ (%) Số lượng lợn Huyện Tiên Lữ Con 81.337 86.576 48.842 60.456 51.204 89,07 Cả tỉnh Con 575.195 649.505 435.821 455.563 475.852 95,37 Tỷ lệ trong tỉnh % 14,14 13,33 11,21 13,27 10,76 Sản lượng Huyện Tiên Lữ Tấn 16.112 19.202 12.806 11.739 10.376 89,58 Cả tỉnh Tấn 111.649 112.830 94.635 86.750 91.161 95,06 Tỷ lệ trong tỉnh % 14,43 17,02 13,53 13,53 11,38 Nguồn: Cục Thống kê tỉnh Hưng Yên (2022). Bâng 2. Thông tin chung của các hộ điều tra (nëm 2022) Hộ tham gia HTX Hộ không tham gia HTX Kiểm định Chỉ tiêu ĐVT Chung (n = 15) (1) (n = 51) (2) (1) - (2) Tuổi của chủ hộ tuổi 53,45 52,80 53,65 -0,23ns Trình độ học vấn -0,38ns Trung học cơ sở % 46,97 40 49,02 Trung học phổ thông % 53,03 60 50,98 Số năm kinh nghiệm nuôi lợn năm 19,74 20,47 19,53 0,31ns Tham gia tập huấn kỹ thuật chăn nuôi % 53,03 66,67 49,00 1,45** Diện tích chuồng bình quân/hộ m2 130,70 103,60 138,67 -1,51ns Quy mô lợn thịt/hộ/năm con 74,57 126,60 59,27 1,75** Thu nhập từ chăn nuôi lợn so với tổng thu nhập % 64,39 76,43 60,84 2,97ns Ghi chú: **: Có ý nghĩa thống kê ở mức 5%; ns: Không có ý nghĩa thống kê. 731
  4. Liên kết trong chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên Đøi vĉi hình thăc chính thăc, thành lêp trong vüng. Nëm 2022, giá lČn giøng dao đûng HTX là hāĉng liên kết cć bân. CĀ thể, HTX dðch tĂ 900 nghìn đến 1,2 triệu đ÷ng/con (khoâng vĀ chën nuöi nöng nghiệp Đăc Thíng đāČc 8-10 kg/con). Tuy nhiên, con giøng mua cþa các thành lêp nëm 2017 vĉi 15 thành viên trên cć sĊ trang träi lĉn, chuyên bán giøng thāĈng đít hćn tĆ nguyện và giýp đċ lén nhau. Khi thành lêp, 200-300 nghìn đ÷ng/con so vĉi mua tĂ các hû múi hû góp 20 triệu đ÷ng thành quỹ lāu đûng chën nuöi nhó trong dân do chi phí vên chuyển, cþa HTX. Quỹ này düng để duy trì hoät đûng lý lðch lČn mẹ rõ ràng, lČn giøng tĂ trang träi có quân lý cþa HTX và có thể cho xã viên vay khi thể chçt khóe mänh cÿng nhā đāČc tiêm phòng gặp khò khën về vøn. đæy đþ các loäi bệnh dðch tâ, tĀ dçu, phò thāćng Đøi vĉi hình thăc liên kết phi chính thăc, hû hàn và lĊ m÷m long móng. chën nuöi tĆ liên kết vĉi ngāĈi cung cçp đæu vào 3.2.2. Liên kết trong mua thức ăn chăn nuôi hoặc ngāĈi mua sân phèm qua thóa thuên miệng; hoặc giąa các hû nông dân, nhçt là nhóm Trong chën nuöi lČn, chi phí cho thăc ën chën nuöi chiếm khoâng 70% tùng chi phí trung cüng tham gia chën nuöi theo quy trình gian. Hćn 92% sø hû cho lČn ën hoàn toàn thăc VietGAHP (trao đùi và hú trČ nhau về kỹ thuêt). ën đāČc mua bên ngoài. Hõ mua tĂ nhiều hãng Däng liên kết này thāĈng không có ràng buûc và thăc ën chën nuöi (TACN) khác nhau nhā CP, cam kết. Cargill, ABC, Hanofeed, Q&T. 3.2.1. Liên kết trong mua, bán con giống Các hû tham gia HTX thāĈng mua thăc ën qua HTX (80% sø hû) vì khi các hû mua cùng Trong vùng nghiên cău, gæn 90% sø hû tĆ nhau vĉi sø lāČng lĉn thì sẽ đāČc chiết khçu nên sân xuçt giøng lČn bìng cách nuôi lČn nái. Tỷ lệ giá TACN giâm hćn so vĉi các hû chën nuöi đûc sø hû nuôi lČn nái Ċ các hû tham gia HTX (hćn lêp. HTX Đăc Thíng đëng ký mua thăc ën chën 93%) cao hćn so vĉi các hû không tham gia HTX nuôi ùn đðnh và lâu dài täi mût công ty, múi læn (hćn 86%). LČn nái có thể là lČn con āu việt đāČc mua khoâng 5 tçn TACN, thāĈng mua 5 chõn ra tĂ đàn lČn cþa nhà hoặc cÿng cò thể ngày/læn. Các xã viên muøn mua thăc ën đëng mua lČn nái ngoäi Ċ các träi giøng. Lý do nhiều ký sø lāČng cæn mua vĉi HTX qua nhóm Zalo hû tĆ sân xuçt giøng vì ngāĈi dân muøn chþ chung. ThāĈng các xã viên sẽ trâ tiền ngay và đûng đāČc ngu÷n giøng, biết ngu÷n gøc tinh rõ giá TACN khi đò rẻ hćn khoâng 10 nghìn ràng, con giøng đāČc tiêm vacxin đæy đþ và hû đ÷ng/bao TACN (25kg) so vĉi giá mua lẻ trên thð tin tāĊng chçt lāČng giøng do hõ tĆ sân xuçt trāĈng. Ngoài giá TACN thçp hćn, các hû tham đâm bâo chçt lāČng trong bøi cânh nhiều dðch gia HTX mua chung TACN còn vì thăc ën đâm bệnh nhā hiện nay. Mût sø hû cho rìng lČn bâo chçt lāČng và có ngu÷n gøc rõ ràng. giøng do ngāĈi dân tĆ sân xuçt dễ nuöi hćn so Nguyên nhân chõn nći mua TACN cþa các vĉi mua cþa träi giøng vì lČn con quen môi hû tham gia HTX là vì đâm bâo chçt lāČng trāĈng, quen cách chëm sòc cþa hõ nên phát (86,6% lāČt hû), giá rẻ (33,3% lāČt hû) và quen triển sẽ tøt hćn. Sø còn läi, hćn 13% sø hû chën biết (33,3% lāČt hû). Các hû tham gia HTX cÿng nuöi đã trao đùi và cùng nhau mua lČn nái bìng trao đùi thông tin vĉi ngāĈi cung cçp thăc ën cách liên hệ vĉi cùng mût träi giøng, ký hČp chën nuöi (về giá câ thð trāĈng, chçt lāČng đæu đ÷ng mua lČn nái vĉi träi giøng đò để hõ chĊ lČn vào hoặc kỹ thuêt chën nuöi) thāĈng xuyên hćn nái đến các hû dân trên cùng chuyến xe, nhìm so vĉi nhąng hû không tham gia HTX (80% so giâm chi phí vên chuyển và các chi phí kỹ thuêt vĉi 47%). Hû không tham gia HTX có thể mua khác. Giá lČn nái khi mua chung nhā vêy sẽ rẻ thăc ën Ċ các đäi lý cçp 1 (62,7% sø hû), các cĄa hćn đāČc khoâng tĂ 500-600 nghìn đ÷ng/con lČn hàng trên đða bàn xã (25,5%) hoặc mua trĆc tiếp nái. Ngoài ra, để giýp ngāĈi chën nuöi lČn lĆa tĂ công ty TACN vĉi mût sø hû chën nuöi quy chõn đāČc giøng lČn tøt, mût sø hû đã chþ đûng mô lĉn. nuôi lČn đĆc giøng ngoäi, đâm bâo cung cçp Trāĉc khi dðch tâ lČn châu Phi xây ra, múi ngu÷n tinh có chçt lāČng cho các hû nuôi lČn nái xã có rçt nhiều đäi lý thăc ën chën nuöi. Hõ bán 732
  5. Giang Hương , Phạm Văn Hùng vĉi sø lāČng lĉn và có thể cho hû mua trâ sau thành hČp lý. Khi lČn bð míc các bệnh thông (đến khi xuçt bán lČn). Hćn 60% sø hû đāČc hói thāĈng thì hû tham gia HTX chþ đûng trao đùi trâ hết ngay toàn bû tiền khi mua thăc ën, vĉi các thành viên khác để nhên đāČc tā vçn. 28,8% mua trâ sau và 10,6% mua trâ sau mût Hćn 86% sø hû tham gia HTX hài lòng vĉi chçt phæn. ThĈi gian mua trâ sau thăc ën cÿng ngín lāČng dðch vĀ thú y so vĉi 57,1% sø hû không hćn so vĉi trāĉc dðch tâ lČn châu Phi, chþ yếu hû tham gia HTX. Các hû tham gia HTX cÿng mua trâ sau tĂ 1-3 tháng cuøi trāĉc khi xuçt thāĈng xuyên đāČc têp huçn về kỹ thuêt nhìm bán lČn. Tùy theo møi quan hệ thân quen vĉi đâm bâo an toàn sinh hõc trong chën nuöi hćn ngāĈi, đćn vð bán thăc ën chën nuöi mà hû phâi (2/3 sø hû) so vĉi nhąng hû không tham gia HTX trâ thêm tĂ 10 đến 20 nghìn đ÷ng/bao loäi 25kg (khoâng 1/2 sø hû). Việc thāĈng xuyên đāČc khi mua trâ sau. Trong thĈi gian vĂa qua, giá tham gia các buùi têp huçn kỹ thuêt chën nuöi TACN không giâm mà tëng liên tĀc. Thînh lČn rçt quan trõng vì dðch bệnh mĉi có thể phát thoâng, cò đČt khuyến mäi, đäi lý sẽ thông báo sinh và các thuøc đặc trð cÿng thāĈng xuyên cho các hû chën nuöi để đặt mua. Giá khuyến thay đùi (Nguyen Thi Thu Huyen & Pham Van mäi có thể đāČc giâm khoâng 200 đ÷ng/kg, tāćng Hung, 2016). đāćng 5 nghìn đ÷ng/bao TACN (loäi 25kg). 3.2.4. Liên kết trong vay vốn 3.2.3. Liên kết trong phòng trừ dịch bệnh Sau dðch tâ lČn châu Phi, sø lāČng ngāĈi Mût trong các lý do hû chën nuöi bð thiệt häi chën nuöi giâm, đặc biệt là các hû chën nuöi nhó là do dðch bệnh và phòng trĂ dðch bệnh cho lČn. lẻ do không còn khâ nëng tài chính để tái đàn. Kết quâ cho thçy trên đða bàn Huyện tçt câ các Nhiều hû chën nuöi lČn cÿng khöng vay vøn hû đã tiêm phñng vacxin cho lČn và đã nhên (chiếm 62,1%) vì nhiều hû cÿng sČ rþi ro nếu thăc tøt trong phòng trĂ dðch bệnh cho lČn. Nếu dðch bệnh xây ra thì không có khâ nëng trâ nČ và là vacxin đāČc huyện cung cçp theo chāćng vay ngân hàng cæn phâi thế chçp tài sân. Chî có trình thì có thể do cán bû thú y xã tiêm hoặc hû 37,9% sø hû vay vøn, vĉi khoân vay dao đûng tĆ tiêm. Đøi vĉi vacxin do hû mua bù sung Ċ cĄa trong khoâng tĂ 50-100 triệu đ÷ng, chþ yếu để hàng thì thāĈng do hû tĆ tiêm. Do tình hình mua thăc ën và mua giøng. Ngu÷n vay có thể tĂ dðch bệnh diễn biến phăc täp, đ÷ng thĈi hû đã cò ngân hàng, tĂ tù chăc tín dĀng hoặc tĂ HTX. Lãi nhiều nëm kinh nghiệm trong chën nuöi lČn suçt vay ngån hàng dao đûng tĂ 5%-13%/nëm, nên khi lČn bð bệnh nhiều, ngāĈi chën nuöi sẽ thĈi gian vay tĂ 1 đến 5 nëm. Lãi suçt vay tù mô tâ dçu hiệu bệnh r÷i xin tā vçn tĂ đäi lý chăc tín dĀng dao đûng tĂ 2%-10%, vay tĂ 1 đến thuøc thý y, sau đò mua thuøc về tĆ chąa, tĆ 3 nëm. NgāĈi chën nuöi cò thể vay vøn qua Hûi tiêm cho lČn nhìm giâm chi phí và hän chế Liên hiệp PhĀ ną vĉi măc lãi suçt thāĈng bìng ngāĈi vào chu÷ng lČn gây lây lan dðch bệnh. Kết măc lãi suçt vay cþa Ngân hàng Chính sách xã quâ khâo sát cho thçy 56,1% sø hû tham khâo hûi tùy tĂng thĈi điểm, vĉi phāćng thăc trâ góp. thông tin về sĄ dĀng thuøc thý y qua đäi lý Đøi vĉi các hû tham gia HTX, nếu hõ gặp khó thuøc thú y, 33,3% sø hû tham khâo ý kiến cþa khën trong chën nuöi lČn thì có thể vay tĂ quỹ nhân viên thú y, 7,6% sø hû tham khâo ý kiến tĂ cþa HTX vĉi sø tiền vay có thể lên đến 80 triệu ngāĈi chën nuöi khác, cñn läi là tĂ các phāćng đ÷ng, thĈi hän vay tøi đa là mût nëm vĉi lãi suçt tiện truyền thông. Quy trình phòng trĂ dðch 1%/nëm khi cò sĆ đ÷ng ý cþa tçt câ các thành bệnh là mût trong nhąng nûi dung quan trõng viên khác trong HTX. cþa quy trình thĆc hành chën nuöi tøt (VietGAHP) và nếu hû thĆc hiện tøt sẽ giâm 3.2.5. Liên kết trong tiêu thụ sản phẩm thiểu thiệt häi do dðch bệnh (Nguyễn Thð Dāćng LČn thðt Ċ huyện Tiên Lą đāČc tiêu thĀ Nga, 2017). thöng qua hai kênh chính, đò là là kênh qua tác HTX dðch vĀ chën nuöi nöng nghiệp Đăc nhån thāćng lái, chiếm 90-95% tùng sø lČn. Sø Thíng cÿng cung cçp vacxin và thuøc trð bệnh lČn đāČc tiêu thĀ qua kênh cò tác nhån ngāĈi giết cþa công ty thuøc thú y vĉi chçt lāČng tøt, giá mù chî chiếm 5-10% (Hình 1). Các thāćng lái thu 733
  6. Liên kết trong chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên mua lČn cþa hû dân r÷i tiêu thĀ Ċ các tînh khác thoäi và zalo để chuyển hình ânh đàn lČn cho nhā Hâi Phòng và Quâng Ninh. Để mua đāČc lČn mût sø thāćng lái đã cò møi quan hệ. Tuy nhiên, đþ câ về sø lāČng và đâm bâo chçt lāČng theo giá bán lČn thì thāćng lái thóa thuên trĆc tiếp đýng thĈi gian yêu cæu thì mût sø thāćng lái cò vĉi ngāĈi chën nuöi và thāĈng giá thu mua qua thể thu mua lČn thðt thöng qua ngāĈi môi giĉi. kênh thāćng lái khöng cò sĆ khác biệt nhiều Trāĉc khi bán lČn, ngāĈi chën nuöi chþ yếu giąa hû tham gia HTX và hû không tham gia thāĈng tham khâo giá đæu ra thöng qua trao đùi HTX. Đøi vĉi kênh tiêu thĀ qua lò mù, các hû thông tin vĉi thāćng lái, ngāĈi môi giĉi hoặc tham gia HTX có thể tiêu thĀ qua doanh nghiệp nhąng ngāĈi chën nuöi khác. Phāćng Thþy do các hû này đāČc cçp giçy chăng Về cách thăc bán lČn, có hai cách thăc bán nhên VietGAHP và có nhêt ký sân xuçt. Các hû lČn tāćng đøi khác nhau giąa các hû chën nuöi nếu bán đāČc lČn cho doanh nghiệp giết mù quy mô lĉn (trên 30 con/lăa) và quy mô vĂa và Phāćng Thþy thì giá thāĈng cao hćn giá thð nhó (hû nuôi tĂ 30 con/lăa trĊ xuøng). Nhąng hû trāĈng 1.000 đ÷ng/kg. Doanh nghiệp giết mù chën nuöi quy mö lĉn thāĈng khöng cho thāćng Phāćng Thþy có hČp đ÷ng tiêu thĀ sân phèm lái vào xem lČn trĆc tiếp mà hõ quay video cho thðt lČn cho các bếp ën têp thể nên lāČng mua thāćng lái xem và thāćng thâo giá. Cñn đøi vĉi lČn thðt khá ùn đðnh. hû chën nuöi quy mö vĂa và nhó có thể kết hČp câ hình thăc bán lČn qua video và cho thāćng lái 3.3. Lợi ích liên kết tới kết quâ chăn nuôi xem trĆc tiếp. lợn của các hộ dân Về hình thăc liên kết trong tiêu thĀ lČn thðt, đa sø các hû bán lČn không có hČp đ÷ng Phân tích trên cho thçy, mût sø lČi ích khi trāĉc (93,8% sø hû quy mô vĂa và nhó, 76,5% sø tham gia liên kết qua HTX là giá đæu vào giâm, hû quy mô lĉn) (Hình 2). Mût sø hû có thóa chçt lāČng đæu vào đāČc đâm bâo, đāČc vay vøn thuên trāĉc vĉi ngāĈi môi giĉi về sø lāČng bán cþa HTX. Ngoài ra, khi hû tham gia HTX còn và giá bán lČn nhāng chî thóa thuên miệng và đāČc āu tiên tham gia các lĉp têp huçn cÿng chî trāĉc mût khoâng thĈi gian ngín trāĉc khi nhā thāĈng xuyên trao đùi thông tin thð trāĈng lČn xuçt chu÷ng. Tỷ lệ hû quy mô lĉn thóa thuên và giýp đċ nhau về kỹ thuêt chën nuöi. Hai trāĉc (25,5% sø hû) cao hćn so vĉi hû quy mô phæn ba sø hû tham gia HTX đāČc tham gia têp vĂa và nhó (6,3% sø hû). huçn và chî có 1/2 sø hû không tham gia HTX có HTX không trĆc tiếp bán lČn thðt mà chî đāČc lČi ích này. Hû tham gia têp huçn đāČc tiếp đòng vai trñ là tác nhån trung gian hú trČ các xã nhên thông tin kỹ thuêt và thð trāĈng. Nhąng viên liên hệ vĉi ngāĈi mua lČn thðt. Đøi vĉi hình hû tham gia HTX sau khi tham gia têp huçn thăc tiêu thĀ qua thāćng lái, HTX sẽ thu thêp cñn thāĈng xuyên chia sẻ thông tin vĉi các thông tin về sø lāČng lČn cæn tiêu thĀ cþa các xã thành viên khác. Trong nghiên cău cþa Lê Thð viên r÷i cung cçp cho thāćng lái. Khi gæn đến Minh Chåu & cs. (2016) cÿng cò kết quâ thøng ngày lČn xuçt chu÷ng, HTX liên hệ qua điện nhçt vĉi kết quâ này. Môi giới Thương lái Tỉnh khác Hải Phòng, Quảng Ninh 90-95% Người chăn nuôi lợn Bếp ăn tập thể (trường 5 - 10% học, cơ quan, công ty) Người giết mổ Bán lẻ Hình 1. Kênh tiêu thụ lợn thịt của các hộ nông dân (nëm 2022) 734
  7. Giang Hương , Phạm Văn Hùng 93,75 100 90 76,47 80 70 60 50 40 23,53 30 20 6,25 10 0 Hợp đồng miệng Không hợp đồng QM vừa và nhỏ QM lớn Hình 2. Hình thức liên kết trong tiêu thụ lợn thịt của các hộ nông dân (nëm 2022) Về chi phí chën nuöi cho thçy có sĆ khác biệt chāa cò sĆ khác biệt. Trên đða bàn nghiên cău, giąa hai nhóm hû tham gia HTX và không tham ngāĈi dån chāa thçy có sĆ khác nhau về chçt gia HTX. Nhóm hû tham gia HTX có chi phí lāČng sân phèm giąa các nhóm hû, sân phèm cþa trung gian cho 100kg lČn hći xuçt chu÷ng là HTX chāa tiếp cên đāČc vĉi các kênh tiêu thĀ cao khoâng 4,3 triệu đ÷ng, thçp hćn 216 nghìn đ÷ng cçp nhā siêu thð, cĄa hàng thĆc phèm, việc truy so vĉi các hû không tham gia HTX (Bâng 3). xuçt ngu÷n gøc chāa đāČc thĆc hiện. Đåy cÿng là Nguyên nhân cĀ thể do: (i) Các hû tham gia HTX nguyên nhân khiến nhiều hû dån chāa thêt sĆ tĆ sân xuçt giøng nên chi phí giøng thçp hćn so mong muøn tham gia vào HTX. vĉi hû không tham gia HTX; (ii) Chi phí thuøc Do chi phí chën nuöi thçp hćn nên giá trð thú y nhóm hû tham gia HTX ít hćn nhòm hû gia tëng và thu nhêp hún hČp cþa các hû tham khöng tham gia HTX. Điều này cho thçy, nhóm gia HTX cao hćn (tāćng ăng 1,33 và 1,46 læn) so hû tham gia HTX áp dĀng đýng các quy trình kỹ vĉi các hû không tham gia HTX (măc sai khác có thuêt chën nuöi nên giâm đāČc tỷ lệ lČn bệnh, ý nghïa thøng kê). Sø liệu phân ánh các hû tham tiết kiệm đāČc chi phí thuøc thú y mà vén đät gia HTX đã đät đāČc măc thu nhêp và hiệu quâ đāČc măc tëng trõng đàn lČn tøt; (iii) Mặc dù các kinh tế cao hćn so vĉi nhąng hû không tham gia hû tham gia HTX khi mua chung TACN thì giá HTX (Bâng 3). Kết quâ nghiên cău này cÿng giâm đāČc 20 nghìn đ÷ng/bao so vĉi giá mua lẻ tāćng thích vĉi kết quâ cþa Lê Thð Minh Châu cùng loäi trên thð trāĈng, tuy nhiên do sĆ đa & cs. (2016) và cþa Stephen & cs. (2022). däng về chþng loäi TACN và các loäi giá TACN khác nhau nên chāa cò sĆ khác biệt rõ ràng về 3.4. Khó khăn, thách thức trong liên kết chi phí thăc ën giąa hai nhóm hû. của hộ nông dân chăn nuôi lợn Giá trð sân xuçt cþa các hû chën nuöi đät Hoät đûng cþa HTX nông nghiệp vĂa mang khoâng 5,4 triệu đ÷ng cho 100kg lČn hći xuçt tính liên kết ngang giąa nhąng hû chën nuöi vĉi chu÷ng và chî tiêu này không có sĆ khác biệt giąa nhau, vĂa là hình thăc tëng cāĈng liên kết dõc hai nhóm hû tham gia và không tham gia HTX giąa nông dân vĉi ngāĈi cung ăng đæu vào cÿng bĊi do giá bán lČn hći qua kênh thāćng lái (kênh nhā tiêu thĀ sân phèm. HTX là cæu nøi thông tiêu thĀ chþ yếu) không có sĆ khác biệt giąa hû tin giąa các hû nông dân vĉi các tác nhân khác tham gia và không tham gia HTX. Mặc dù giá trong chuúi cung ăng lČn thðt. Liên kết giąa bán lČn qua kênh lò mù cao hćn 1.000 đ/kg nhāng nông dân và HTX là khá chặt chẽ. Tuy nhiên, sø do tỷ lệ lČn tiêu thĀ qua kênh này còn ít dén đến hû tham gia HTX còn hän chế. 735
  8. Liên kết trong chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên Bâng 3. Hiệu quâ kinh tế trong chăn nuôi lợn của các nhóm hộ (nëm 2022) Tính chung Hộ tham gia HTX Hộ không tham gia HTX Kiểm định Chỉ tiêua (n = 66) (n = 15) (1) (n = 51) (2) (1) - (2) Các loại chi phí (1000 đ) Giống 955,06 856,16 984,14 -127,98** TACN 3.106,74 3.151,13 3.093,69 57,44ns Dịch vụ thú y 246,44 165,01 270,40 -105,39** Điện nước 62,66 68,38 60,97 7,41 ns Dụng cụ 61,90 26,90 72,19 -45,29 ns Chi phí trung gian 4.437,27 4.270,11 4.486,43 -216,32** Một số chỉ tiêu kết quả và hiệu quả Giá trị sản xuất (GO) (1000 đ) 5.417,27 5.480,00 5.398,82 81,18 ns Giá trị gia tăng (VA) (1000 đ) 980,01 1.209,89 912,39 297,49*** Thu nhập hỗn hợp (MI) (1000 đ) 857,21 1.133,38 775,98 357,39*** VA/IC (lần) 0,23 0,28 0,21 - MI/IC (lần) 0,20 0,27 0,18 - Ghi chú: *** và **: Có ý nghĩa thống kê tương ứng ở mức 1% và 5%; ns : không có ý nghĩa thống kê; a: Tính bình quân cho 100kg thịt lợn hơi xuất chuồng. Dðch bệnh còn tiềm èn (34,3% sø ý kiến), giá đñi hói cæn phâi cò cć chế điều tiết nhçt đðnh thăc ën chën nuöi cao khiến chi phí thăc ën cþa Nhà nāĉc. Tác giâ Nguyễn Quøc Nghi & cs. chiếm tỷ lệ lĉn trong tùng chi phí (40,7% sø ý (2013) cÿng phát hiện ra các vçn đề tāćng tĆ täi kiến) khiến ngāĈi chën nuöi chāa thêt sĆ yên thành phø Cæn Thć. tâm sân xuçt, xuçt hiện tình träng ngāĈi chën HTX Đăc Thíng mĉi thể hiện đāČc vai trò nuôi bó chën nuöi lČn vì gánh nặng chi phí. Việc trong liên kết sân xuçt, vai trò trong tiêu thĀ nhiều hû chën nuöi lČn nhó lẻ, ít vøn treo sân phèm còn mĈ nhät, chāa thĆc hiện đāČc thu chu÷ng vĂa là cć hûi đ÷ng thĈi cÿng là thách mua lČn thðt cho hû nông dân, vén còn bð đûng thăc đøi vĉi việc hình thành liên kết trong chën trong việc tìm đæu ra cho sân phèm. Mặc dù lČn nuôi lČn thðt cþa các hû tham gia HTX có thể đāČc mua vĉi Liên kết giąa ngāĈi chën nuöi lČn vĉi các giá cao hćn khi tiêu thĀ qua kênh giết mù, song tác nhân cung cçp đæu vào và đæu ra còn lóng măc chênh lệch này khöng đáng kể, giá bán qua lẻo, chþ yếu thóa thuên về giá, sø lāČng và chçt kênh thāćng lái khöng khác biệt giąa các nhóm lāČng sân phèm ngay khi hoät đûng mua bán hû. Đò là vì sân phèm giąa nhąng hû tham gia diễn ra, ít khi thóa thuên trāĉc. Nếu hình thành liên kết và nhąng hû không tham gia liên kết liên kết thì cÿng chî là sĆ thóa thuên bìng chāa cò sĆ khác biệt, lČn chāa đāČc truy xuçt miệng. Nghiên cău cþa Nguyễn Vën Phć & cs. ngu÷n gøc, HTX cÿng chāa hình thành đāČc (2021) khi thĆc hiện täi huyện Yên Phong, tînh chuúi liên kết tĂ sân xuçt tĉi ngāĈi tiêu dùng và Bíc Ninh cÿng cho thçy điều này. niềm tin cþa ngāĈi tiêu dùng vĉi các chăng Liên kết trong tiêu thĀ lČn thðt giąa hû nhên an toàn lČn thðt trên thð trāĈng còn thçp chën nuöi và thāćng lái phæn lĉn mĉi chî dĂng Ċ (Nguyễn Thð Dāćng Nga, 2016). việc trao đùi thöng tin. Giá bán là do thāćng lái Để hú trČ ngāĈi dân, HTX, doanh nghiệp đāa ra nên dễ dén đến tình träng thāćng lái ép liên kết trong sân xuçt và tiêu thĀ nông sân, giá khi ngāĈi chën nuöi tiêu thĀ lČn thðt (21,2% Chính phþ đã ban hành Nghð đðnh sø sø ý kiến). Việc täo liên kết để mua bán dĆa trên 98/2018/NĐ-CP nhìm hú trČ phí tā vçn liên kết, mût măc giá hČp lý khó có thể thĆc hiện đāČc, cć sĊ hä tæng, khuyến nông, giøng, bào bì, nhãn 736
  9. Giang Hương , Phạm Văn Hùng mác... (Chính phþ, 2018). Tuy nhiên h÷ sć để TÀI LIỆU THAM KHẢO xin hú trČ còn rçt phăc täp, các quy đðnh còn Chính phủ (2018). Nghị định số 98/2018/NĐ-CP ngày chāa rô ràng và chāa phü hČp vĉi thĆc tế đða 05/07/2018 về chính sách khuyến khích phát triển phāćng nên chính sách ban hành chāa hiệu quâ hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản để khuyến khích HTX liên kết sân xuçt, bao phẩm nông nghiệp. tiêu sân phèm chën nuöi nhā hú trČ đçt đai, Cục Thống kê tỉnh Hưng Yên (2022). Niên giám thống kê tỉnh Hưng Yên năm 2021. Nhà xuất bản Thống tiếp cên tín dĀng. kê, Hà Nội. Đăng Hinh (2022). Thế và lực huyện Tiên Lữ. Truy cập 4. KẾT LUẬN từ https://congthuong.vn/the-va-luc-huyen-tien-lu- 232881.html ngày 10/1/2023. Liên kết trong sân xuçt nông nghiệp là mût Guo H., Jolly R.W. & Zhu J. (2007). Contract farming giâi pháp để giâm chi phí sân xuçt cÿng nhā in China: Perspectives of farm households and góp phæn đâm bâo đæu ra cþa nông sân. Nghiên agribusiness firms. Comparative Economic Studies. 49: 285-312. cău täi huyện Tiên Lą cho thçy trong chën nuöi Guzmán C., Santos F.J. & Barroso M. de la O. (2019). lČn thðt, hû nông dân có thể liên kết vĉi nhau Analysing the links between cooperative (liên kết ngang) hoặc có thể liên kết vĉi các tác principles, entrepreneurial orientation and nhân khác trong chuúi (liên kết dõc) theo hình performance. Small Business Economics. thăc chính thăc hoặc phi chính thăc. Hû chën doi:10.1007/s11187-019-00174-5. nuôi lČn thðt cÿng cò thể liên kết theo tĂng hoät Hoa Phương (2023). Liên kết để phát triển chăn nuôi đûng tĂ cung ăng đæu vào đến tiêu thĀ sân bền vững. Báo Hưng Yên điện tử. Truy cập từ https://baohungyen.vn/kinh-te/202306/lien-ket-de- phèm. Hû tham gia liên kết có thu nhêp và hiệu phat-trien-chan-nuoi-ben-vung-88c07c5/ ngày quâ kinh tế cao hćn so vĉi hû không tham gia 08/06/2023. nhĈ chi phí đæu vào thçp hćn. Ngoài ra, hû tham Hồ Thị Thanh Thủy (2017). Vai trò của liên kết trong gia liên kết đāČc têp huçn và chia sẻ thông tin sản xuất nông sản. Tạp chí Giáo dục lý luận. nhiều hćn so vĉi hû không tham gia liên kết. 269 + 270: 34-40. Tuy nhiên, các hoät đûng liên kết còn ít và lóng Jenkins, D.G. & Quintana-Ascencio P.F. (2020). A lẻo, nếu có liên kết thì chþ yếu là trao đùi bìng solution to minimum sample size for regressions. miệng. Hoät đûng liên kết mĉi chî têp trung Ċ PLoS ONE 15(2): e0229345. doi.org/10.1371/ journal.pone.0229345. khía cänh sân xuçt, rçt ít Ċ khía cänh tiêu thĀ Key N. & McBride W. (2003). Production contracts sân phèm. Yếu tø thð trāĈng cÿng tiềm èn nhiều and productivity in the U.S. Hog Sector. American rào cân đøi vĉi liên kết cþa hû nhā giá thăc ën Journal of Agricultural Economics. 85(1): 121-133. chën nuöi cao, chāa cò sĆ phân biệt về giá giąa Kirsten J. & Sartorius K. (2002). Linking agribusiness lČn thðt cþa hû tham gia HTX và hû không tham and small-scale farmers in developing countries: Is gia HTX. Vì vêy, để thýc đèy liên kết và câi there a new role for contract farming? thiện thu nhêp cho hû chën nuöi lČn cæn Development Southern Africa. 19(4): 503-529. (i) Tëng cāĈng têp huçn và truyền thöng để hû Lakens D. (2022). Sample Size Justification. Collabra: Psychology. 8(1). doi.org/10.1525/collabra.3326. chën nuöi thay đùi nhên thăc về liên kết và tā Lê Thị Minh Châu, Trần Minh Huệ & Trần Thị Hải duy thð trāĈng; (ii) Đèy mänh việc áp dĀng và Phương (2016). Liên kết chăn nuôi lợn theo hình chăng nhên thĆc hành chën nuöi tøt; (iii) Có các thức tổ hợp tác tại huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang. chính sách tín dĀng āu đãi cho HTX cÿng nhā Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. các hû tham gia liên kết; (iv) Täo điều kiện để 15(8): 1286-1294. các hû chën nuöi lČn thành lêp các tù hČp tác Miyata S., Minot N. & Hu D. (2009). Impact of hoặc HTX để phù biến kinh nghiệm, thông tin contract farming on income: Linking small farmers, packers, and supermarkets in China. thð trāĈng, tiến bû kỹ thuêt mĉi, täo cć sĊ ký kết World Development. 37(11): 1781-1790. hČp đ÷ng xây dĆng chuúi liên kết trong sân xuçt Naziri D., Aubert M., Codron J.M., Loc N.T.T. & và tiệu thĀ sân phèm; (v) Hú trČ HTX kết nøi Moustier P. (2014). Estimating the impact of vĉi các kênh bán lẻ hiện đäi. small-scale farmer collective action on food safety: 737
  10. Liên kết trong chăn nuôi lợn thịt của các hộ nông dân tại huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên The case of vegetable in Vietnam. Journal of Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. Development Studies. 50: 715-730. 19(8): 1091-1102. Nguyễn Quốc Nghi, Võ Văn Phong, Trần Quế Anh & Nilsson J. (1998). The emergence of new Nguyễn Đinh Yến Oanh (2013). Xây dựng mô organizational models for agricultural hình liên kết giảm thiểu rủi ro trong sản xuất của cooperatives. Swedish Journal of Agricultural hộ chăn nuôi heo ở thành phố Cần Thơ. Tạp chí Research. 28: 39- 48. Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 25: 52-60. Singh S. (2002). Contracting Out Solutions: Political Nguyễn Thị Dương Nga (2017). Phát triển chăn nuôi Economy of Contract Farming in the Indian lợn VietGAHP ở huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Punjab. World Development. 30(9): 1621-1638. Dương. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. 15(6): 844-851. Stephen I., Le Thi Thanh Huyen, Pham Van Hung, Tran Thi Bich Ngoc & Duong Nam Ha (2022). Nguyễn Thị Dương Nga (2016). Ứng xử của hộ gia Intensification of beef cattle production in upland đình trong tiêu dùng thịt lợn tại tỉnh Hưng Yên. cropping systems in Northwest Vietnam. The final Tạp chí Kinh tế và Phát triển. 229(II): 29-36. report of the ACIAR project LPS/2015/037. Nguyen Thi Thu Huyen & Pham Van Hung (2016). Pig ACIAR, Canberra, Australia. production and risk exposure: A case study in Hung Yen, Vietnam. Can Tho University Journal Trần Thanh Dũng (2020). Ảnh hưởng của dịch tả heo of Sciences. 4: 95-99. Châu Phi đến hoạt động chăn nuôi của nông hộ tại huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang. Tạp chí Khoa Nguyễn Văn Phơ, Phạm Văn Hùng, Nguyễn Thị Thu học Nông nghiệp Việt Nam. 18(10): 828-838. Huyền, Ninh Xuân Trung, Nguyễn Thị Tuyết, Trần Thanh Hà, Vũ Thị Khánh Toàn & Tạ Thị Thùy Xu X.C., Shao K., Liang Q., Guo H.D., Lu J. & Huang (2021). Thực trạng chăn nuôi lợn trong bối cảnh Z.H. (2013). Entry of Chinese small farmers into dịch bệnh ở huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. big markets. The Chinese Economy. 46: 17-19. 738
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2