Luận văn Thạc sĩ Định hướng ứng dụng: Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La

Chia sẻ: Hao999 Hao999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được nghiên cứu với mục tiêu nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý về đội ngũ công chức cấp xã và chất lượng đội ngũ công chức cấp xã. Phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã cấp xã huyện Yên Châu. Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Định hướng ứng dụng: Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La

BỘ NỘI VỤ TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI HÀ NGỌC ÁNH CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN YÊN CHÂU, TỈNH SƠN LA LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI, 2020
BỘ NỘI VỤ TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI HÀ NGỌC ÁNH CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN YÊN CHÂU, TỈNH SƠN LA LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 83.40.403 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS TRẦN THỊ THANH THỦY HÀ NỘI, 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu được sử dụng trong luận văn là trung thực, số liệu trong Luận văn không sao chép của bất cứ nghiên cứu khoa học nào. Những kết quả nêu trong luận văn chưa được sử dụng trong bất kỳ công trình nào khác. Thông tin tham khảo trong Luận văn đều được trích dẫn cụ thể nguồn sử dụng. Tác giả Hà Ngọc Ánh
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu Luận văn với đề tài về “Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu, tỉnh Sơn la”, tác giả đã nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ từ Quý thầy, cô giáo và một số cơ quan, đơn vị. Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến: Quý thầy, cô giáo Khoa Hành chính học, trường Đại học Nội vụ Hà Nội đã tạo một môi trường học tập, nghiên cứu khoa học, sinh hoạt chuyên môn chất lượng và bổ ích cho các học viên Cao học. Lãnh đạo và cán bộ, công chức Uỷ ban nhân dân huyện Yên Châu, Uỷ ban nhân dân các xã thuộc huyện Yên Châu đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong thực hiện phỏng vấn, khảo sát và cung cấp thông tin, tư liệu nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến PGS,TS Trần Thị Thanh Thủy – người hướng dẫn khoa học của tôi. Sự định hướng và những góp ý của cô là những trí thức vô cùng quý báu, giúp tác giả hoàn thành luận văn này. Hà Nội, năm 2020 Tác giả luận văn Hà Ngọc Ánh
DANH MỤC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ Bảng biểu Số bảng Nội dung Trang Số lượng công chức cấp xã của huyện Yên 27 Bảng 2.1 Châu từ năm 2016 đến năm 2020 Cơ cấu độ tuổi của công chức cấp ã 30 Bảng 2.2 huyện Yên Châu Giới tính CCCX huyện Yên Châu từ năm 31 Bảng 2.3 2016-2020 Số lượng đội ngũ CCCX là người dân tộc 32 Bảng 2.4 thiểu số năm 2020 Kết quả khám sức khỏe của CCCX huyện 33 Bảng 2.5 Yên Châu năm 2020 Thống kê trình độ văn hóa C CX giai 34 Bảng 2.6 đoạn 2016-2020 Trình độ lý luận của công chức cấp xã 35 Bảng 2.7 huyện Yên Châu giai đoạn 2016-2020 Trình độ chuyên môn nghiệp vụ CCCX 36 Bảng 2.8 huyện Yên Châu Trình độ quản lý nhà nước của ĐN CCCX 38 Bảng 2.9 huyện Yên Châu Mức độ hoàn thành nhiệm vụ CCCX từ 39 Bảng 2.10 năm 2016-2019 Biểu đồ Biểu đồ so sánh cơ cấu kinh tế huyện Yên 25 Biểu đồ 1.1. Châu 2018-2019 Biểu đồ so sánh tỷ lệ hộ nghèo năm 2017- 26 Biểu đồ 1.2 2019
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT CCCX Công chức cấp xã BCHTW Ban Chấp hành trung ương UBND Ủy ban nhân dân QLNN Quản lý nhà nước
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan tới đề tài .....................................3 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................4 5. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................5 7. Bố cục của Luận văn..........................................................................................6 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ ............................................................................................7 1.1. Các khái niệm cơ bản .....................................................................................7 1.1.1. Khái niệm công chức.................................................................................7 1.1.2. Khái niệm công chức cấp xã .....................................................................7 1.1.3. Khái niệm đội ngũ công chức cấp xã .......................................................8 1.1.4. Khái niệm chất lượng đội ngũ công chức cấp xã ....................................8 1.2. Đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ, vai trò của đội ngũ công chức cấp xã .........9 1.2.1. Đặc điểm của đội ngũ công chức cấp xã ..................................................9 1.2.2. Chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ công chức cấp xã ...........................10 1.2.3. Vai trò của đội ngũ công chức cấp xã ....................................................14 1.3. Các yếu tố cấu thành chất lượng đội ngũ công chức cấp xã .....................15 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức cấp xã ............15 1.4.1. Yếu tố thuộc môi trường bên ngoài ........................................................15 1.4.2. Yếu tố thuộc môi trường bên trong ........................................................16 1.4.3. Yếu tố thuộc về đội ngũ công chức cấp xã .............................................19 1.5. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức cấp xã .....................19 1.5.1. Về số lượng ..............................................................................................19
1.5.2. Về cơ cấu ..................................................................................................20 1.5.3. Về thể lực .................................................................................................20 1.5.4. Về Tâm lực ...............................................................................................21 1.5.5. Về trí lực...................................................................................................22 1.5.6. Kết quả thực hiện nhiệm vụ ....................................................................22 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 .........................................................................................23 Chương 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN YÊN CHÂU GIAI ĐOẠN 2016-2020 ..............................................24 2.1. Khái quát chung về huyện Yên Châu .........................................................24 2.1.1. Về điều kiện tự nhiên ..............................................................................24 2.1.2. Về điều kiện kinh tế - xã hội ...................................................................25 2.1.3. Về số lượng UBND xã, thị trấn trực thuộc UBND huyện ....................26 2.2. Thực trạng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu giai đoạn 2016- 2020 .......................................................................................................................26 2.2.1. Về số lượng ..............................................................................................26 2.2.2. Về cơ cấu ..................................................................................................30 2.2.3. Về thể lực .................................................................................................33 2.2.4. Về tâm lực ................................................................................................34 2.2.5. Về trí lực...................................................................................................34 2.2.6. Về kết quả thực hiện nhiệm vụ ...............................................................38 2.3. Các hoạt động đánh giá chất lượng công chức cấp xã huyện Yên Châu 40 2.3.1. Kiểm tra, đánh giá năng lực công chức cấp xã .....................................40 2.3.2. Đánh giá chất lượng công chức cấp xã dựa trên ý kiến phản hồi của nhân dân ............................................................................................................41 2.4. Những yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu ..............................................................................................................42 2.4.1. Các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài .................................................42 2.4.2. Các yếu tố thuộc môi trường bên trong ..................................................44 2.4.3. Yếu tố thuộc về đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu ................47 2.5. Đánh giá chung ............................................................................................48
2.5.1. Ưu điểm ....................................................................................................48 2.5.2. Hạn chế còn tồn tại .................................................................................49 2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế ......................................................................49 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 .........................................................................................51 Chương 3. MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN YÊN CHÂU .................52 3.1. Định hướng chung ........................................................................................52 3.2. Các giải pháp cụ thể cải thiện chất lượng đội ngũ CCCX huyện Yên Châu ......................................................................................................................52 3.2.1. Quan tâm công tác đào tạo, quy hoạch CCCX là người dân tộc thiểu số52 3.2.2. Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng đạo đức cho công chức cấp xã ........................................................................................................53 3.2.3. Đổi mới, nâng cao chất lượng tuyển dụng, bố trí và sử dụng công chức cấp xã ........................................................................................................54 3.2.4. Đổi mới công tác đào tạo bồi dưỡng công chức cấp xã .........................55 3.2.5. Thực hiện tốt việc đánh giá, khen thưởng, kỷ luật ................................56 3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với công chức cấp xã. ................................................................................................................57 3.2.7. Quan tâm cải thiện môi trường, điều kiện làm việc cho CCCX ............57 3.3. Các điều kiện để các giải pháp được khả thi ..............................................58 KẾT LUẬN ..............................................................................................................61 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................63 PHIẾU ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC.......................................................... .............. 66
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Theo Hiến pháp năm 2013 quy định chính quyền cấp xã là cấp quản lý nhà nước thấp nhất, gần dân nhất, trực tiếp thực thi các chính sách của Nhà nước. Đội ngũ công chức cấp xã (CCCX) là chủ thể có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong bộ máy hành chính, có vai trò then chốt trong việc thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đội ngũ CCCX là nền tảng của bộ máy Nhà nước, là chỗ dựa, là công cụ sắc bén để thực hiện và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, làm cơ sở cho chiến lược ổn định và phát triển đất nước, là yếu tố chi phối mạnh mẽ đến đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống tinh thần của nhân dân. Ngoài ra đội ngũ CCCX còn là người trực tiếp nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân; đại diện cho nhân dân nêu lên những ý kiến đề xuất, để cấp trên có những nhận định và đường lối lãnh đạo đúng đắn. Để đáp ứng được những yêu cầu cải cách hành chính mạnh mẽ như hiện nay Đảng và Nhà nước ta đã xác định mục tiêu là đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị từ trung ương đến cơ sở nhằm xây dựng tổ chức bộ máy đồng bộ, tinh gọn, có tính ổn định, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có số lượng hợp lý, có phẩm chất chính trị, đạo đức, có trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ ngày càng cao. Đặc biệt tại Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 ban hành chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020, tại mục 4, Điều 3 đã nêu ra một trong những nhiệm vụ của chương trình cải cách hành chính là xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; tại Nghị quyết số 26/NQ/TW ngày 19/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương (tại Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII) về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; Hội nghị lần thứ 5 BCHTW Đảng khóa IX đã ban hành Nghị quyết về đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn; Kết luận số 64- KL/TW, Hội nghị lần thứ bảy BCHTW Đảng khóa XI “Một số vấn đề về tiếp tục
2 đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở”. Thực tiễn cho thấy, đội ngũ CCCX là yếu tố then chốt quyết định sự vững mạnh của hệ thống chính quyền cấp xã. Ở đâu có chính quyền cơ sở mạnh, thì các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước được thực hiện nghiêm túc và đem lại hiệu quả cao, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Tuy nhiên hoạt động hành chính ở cấp xã nói chung vẫn còn nhiều bất cập, chưa phát huy được hiệu lực, hiệu quả trong quá trình quản lý hành chính và chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới trong giai đoạn hiện nay. Trong những năm qua, chất lượng đội ngũ CCCX huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La đã từng bước được nâng lên nhưng vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế chưa đáp ứng được những đòi hỏi trong thời kỳ đổi mới hiện nay. Số lượng CCCX chưa được bố trí sắp xếp hợp lý, vẫn còn tình trạng thừa và thiếu công chức và làm việc không đúng chuyên môn, sở trường; trình độ chuyên môn chưa đáp ứng chuẩn theo vị trí việc làm đang đảm nhận; kỹ năng xử lý công việc và tác phong làm việc không chuyên nghiệp, vẫn còn tình trạng đùn đẩy nhiệm vụ và trách nhiệm cho nhau. Từ những hạn chế trên đã gây ra nhiều hệ quả như: Chất lượng hoạt động công vụ không đạt hiệu quả cao; không đáp ứng được những yêu cầu của nhân dân. Trong thực tế huyện Yên Châu đã đưa ra rất nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX nhưng vẫn còn tồn tại những hạn chế và kết quả chưa đạt được như mong muốn, đặc biệt là năng lực của đội ngũ CCCX chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của huyện. CCCX tại một số xã đang còn yếu về số lượng và chất lượng, sự phân công nhiệm vụ nhiều lúc chưa được phù hợp với chuyên môn, một bộ phận CCCX còn chưa tự ý thức được trách nhiệm của mình trong thực hiện nhiệm vụ cho nên còn tồn tại thái độ chủ quan, ỷ lại, không chủ động sáng tạo trong việc thực hiện nhiệm vụ. Nhận thấy sự cần thiết của việc nghiên cứu và phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ CCCX từ đó đưa những giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX tại huyện Yên Châu nhằm tạo ra một sự chuyển biến về chất lượng đội ngũ CCCX để đáp ứng yêu cầu phát triển của huyện, Vì vậy tôi chọn đề tài “Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La” làm luận văn Thạc sỹ.
3 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan tới đề tài Chất lượng đội ngũ CCCX ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh của hệ thống chính trị - chính quyền cơ sở. Do đó, vấn đề này được nhiều người quan tâm, nghiên cứu với những cấp độ, cách tiếp cận khác nhau. Vì vậy, trong quá trình nghiên cứu tác giả đã kế thừa những tư liệu quý báu, có giá trị tham khảo của những tác giả đi trước như: TS. Thang Văn Phúc và TS. Nguyễn Minh Phương (2005), Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Trong cuốn sách này, các tác giả đã nêu ra những cơ sở lý luận về xây dựng CBCC theo yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân. Phân tích sâu sắc về khái niệm của CB,CC; phân tích yếu tố khách quan của việc xây dựng đội ngũ CB,CC đáp ứng nhu cầu hiện nay. PGS. TS Trần Xuân Sầm và PGS.TS Nguyễn Phú Trọng“Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2001. Cuốn sách này đã luận chứng sâu sắc về vị trí, vai trò và yêu cầu khách quan, cấp bách của việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức nói chung để tác giả áp dụng vào việc nâng cao chất lượng CCCX trên địa bàn huyện. Luận văn thạc sỹ, “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp xã huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định”, Đoàn Văn Tình (2014). Đề tài nghiên cứu này đã nêu ra tổng quan về CCCX, lý luận chung về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức chính quyền cấp xã. Bên cạnh đó, luận văn tập trung phân tích thực trạng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức chính quyền cấp xã tại huyện Giao thủy, tỉnh Nam Định. Trên cơ sở lý luận và thực trạng đã phân tích, luận văn đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác nâng cao chất lượng cán bộ, công chức chính quyền cấp xã huyện Giao Thủy, tỉnh Nam định. Từ đó tác giả có thể tham khảo và kế thừa những lý luận về chất lượng đội ngũ CCCX để áp dụng vào nghiên cứu và phân tích luận văn. TS Tạ Ngọc Hải “Chất lượng công chức và chất lượng đội ngũ công chức”,
4 Tạp chí Tổ chức Nhà nước (2018). Bài viết đã nêu ra khái niệm chất lượng công chức và đội ngũ công chức; đưa ra các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức để tác giả có thể tham khảo áp dụng xây dựng các tiêu chí để đánh giá chất lượng đội ngũ CCCX huyện Yên Châu. Cầm Giang “Sơn La nâng cao chất lượng đội ngũ công chức viên chức”(2020), với nội dung chính là đánh giá kết quả xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức, đặc biệt là cán bộ công chức cấp xã. Thanh Huyền, “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức xã trên địa bàn tỉnh Sơn La”(năm 2019). Bài báo đã thống kê chất lượng của đội ngũ CCCX tỉnh Sơn La, đánh giá chung về công tác đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, thực hiện chế độ chính sách đối với công chức cấp xã; đồng thời đã đưa ra những giải pháp nâng cao chất lượng CCCX trong giai đoạn tiếp theo. Viễn Thông “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ở một tỉnh miền núi” năm 2019. Bài báo đánh giá kết quả vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và nêu ra một số giải pháp đồng bộ để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh. 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài này nghiên cứu về thực trạng chất lượng đội ngũ CCCX và đưa ra định hướng, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX huyện Yên Châu. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý về đội ngũ CCCX và chất lượng đội ngũ CCCX. - Phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ CCCX cấp xã huyện Yên Châu. - Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX huyện Yên Châu 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng đội ngũ CCCX - Phạm vi về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng chất lượng đội ngũ CCCX tại huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La. - Phạm vi về thời gian: Đề tài nghiên cứu, phân tích làm rõ chất lượng CCCX tại huyện Yên Châu giai đoạn 2016 - 2020.
5 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu - Phương pháp này sử dụng để phân tích tài liệu của các chuyên gia, các nhà khoa học nhằm đánh giá nhưng thành công và hạn chế của các công trình liên quan tới vấn đề nghiên cứu và chỉ ra những khoảng trống mà luận văn cần phải tiếp tục nghiên cứu làm rõ. - Phương pháp tổng hợp: phương pháp này được sử dụng để tổng hợp các số liệu, báo cáo, thông tin thu thập được qua phân tích, hỏi chuyên gia,… để khái quát hoá, trừu tượng hoá và luận giải các vấn đề nghiên cứu. - Phương pháp thống kê và phân tích: Phương pháp này được sử dụng để phân tích các số liệu từ nhiều số nguồn khác nhau, đồng thời thực hiện phân tích các tài liệu đã thu thập được để đưa vào luận văn. - Phương pháp so sánh: được sử dụng trong việc so sánh chất lượng CCCX theo từng năm, so sánh chất lượng công chức cấp xã huyện Yên Châu với một số huyện khác và mặt bằng chung của tỉnh Sơn La để rút ra kinh nghiệm cho việc nâng cao chất lượng CCCX tại huyện Yên Châu. 5.2. Phương pháp chuyên gia Được áp dụng thông qua phỏng vấn sâu, trao đổi trực tiếp với Chủ tịch UBND huyện Yên Châu, Chủ tịch UBND các xã, trưởng phòng Nội vụ huyện và một số CCCX huyện Yên Châu nhằm thu thập tài liệu và thông tin để phục vụ cho quá trình nghiên cứu. Trong quá trình sử dụng phương pháp này, tác giả sử dụng một số câu hỏi dựa trên những tiêu chí đánh giá về thực trạng, chất lượng của đội ngũ CCCX huyện Yên Châu hiện nay. 5.3. Phương pháp khảo sát sử dụng bảng hỏi Tác giả xây dựng bảng hỏi, phát ra 200 phiếu đối với 200 người dân đã và đang thực hiện giao dịch tại các bộ phận một cửa ở các xã: Chiềng Sàng, Chiềng Pằn, Tú Nang, Chiềng Tương; Chiềng Hặc; Tác giả đã thu về đủ 200 phiếu có kết quả đánh giá của nhân dân về phẩm chất đạo đức lối sống; thái độ phục vụ người dân và chất lượng đội ngũ CCCX huyện Yên Châu.
6 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài 6.1. Về lý luận Góp phần củng cố, bổ sung tri thức lý luận về quản lý công nói chung, quản lý và phát triển nguồn nhân lực công vụ nói riêng và lý luận về chất lượng đội ngũ CCCX một cách cụ thể. 6.2. Về thực tiễn Đóng góp thông tin thực tiễn, bao gồm dữ liệu sơ cấp về chất lượng đội ngũ CCCX và thông tin thứ cấp về số lượng, chất lượng đội ngũ CCCX huyện Yên Châu giai đoạn 2016-2020; Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho nghiên cứu chuyên sâu hơn về giải pháp nâng cao lượng đội ngũ CCCX và cải cách hành chính ở cấp xã hoặc cho bồi dưỡng cán bộ, công chức nói chung. 7. Bố cục của Luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và các Phụ lục, nội dung của Luận văn được kết cấu thành 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp lý về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã Chương 2: Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu giai đoạn 2016-2020 Chương 3: Một số định hướng và giải pháp nhằm cải thiện chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện Yên Châu
7 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm công chức Theo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, Công chức và viên chức năm 2019 quy định: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”.[21,Tr1] 1.1.2. Khái niệm công chức cấp xã Theo Khoản 3, Điều 4, Luật cán bộ, công chức năm 2008 quy định công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước + Cơ cấu CCCX Theo Khoản 3, Điều 61 của Luật cán bộ, công chức 2008, công chức cấp xã có các chức danh sau đây [21,tr18]. a) Trưởng Công an; b) Chỉ huy trưởng Quân sự; c) Văn phòng - thống kê; d) Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã); đ) Tài chính - kế toán;
8 e) Tư pháp - hộ tịch; g) Văn hóa - xã hội. + Số lượng công chức được quy định tại Nghị định số 34/2019/NĐ-CP ngày 22/10/2019 của Chính phủ, trong đó quy định mỗi đơn vị hành chính cấp xã giảm 02 biên chế so với số lượng được quy định tại Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính phủ quy định, cụ thể như sau:[11,tr2] + Xã, thị trấn loại 1 bố trí 12 biên chế; + Xã, thị trấn loại 2 bố trí 11 biên chế; + Xã, thị trấn loại 3 bố trí 9 biên chế. 1.1.3. Khái niệm đội ngũ công chức cấp xã Đội ngũ CCCX là toàn bộ công chức đang làm việc trong cơ quan hành chính cấp xã, cùng chung một mục tiêu nhất định đó là thực hiện chức năng quản lý nhà nước, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. 1.1.4. Khái niệm chất lượng đội ngũ công chức cấp xã Chất lượng đội ngũ CCCX được đánh giá dựa trên tiêu chuẩn của công chức là những quy định cụ thể các yêu cầu về trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức… và mức độ hoàn thành nhiệm vụ. Theo đó, chất lượng công chức là tập hợp các yếu tố của cá nhân mỗi công chức qua các mặt thể hiện đó là: Thể lực, Trí lực và Tâm lực.[17]. Thể lực bao gồm thể chất và tâm lý. Thể lực có vai trò vô cùng quan trọng trong công việc. Khi cơ thể không có bệnh tật, không ốm đau; tinh thần phấn chấn sẽ giúp cho con người năng động, hăng hái, có ý chí, có nghị lực để hoàn thành tốt công việc. Trí lực là năng lực của trí tuệ, quyết định phần lớn khả năng lao động sáng tạo của con người. Trí tuệ được xem là yếu tố quan trọng hàng đầu của nguồn lực con người bởi tất cả những gì thúc đẩy con người hành động phải thông qua trí óc của họ. Tâm lực còn được gọi là phẩm chất tâm lý - xã hội, chính là tác phong tinh thần - ý thức trong lao động bao gồm thái độ làm việc, tâm lý và khả năng chịu áp
9 lực công việc hay còn gọi là năng lực ý chí. Tóm lại, chất lượng CCCX chính là sự thống nhất giữa phẩm chất chính trị và năng lực công tác, thể hiện ở kết quả hoàn thành nhiệm vụ thể hiện quan điểm phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, trình độ, năng lực, kỹ năng công tác, chất lượng và hiệu quả thực hiện nhiệm vụ được phân công của mỗi công chức cũng như cơ cấu hợp lý về độ tuổi, về ngạch, bậc với số lượng công chức bảo đảm thực hiện chức năng, nhiệm vụ của UBND xã. 1.2. Đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ, vai trò của đội ngũ công chức cấp xã 1.2.1. Đặc điểm của đội ngũ công chức cấp xã 1.2.1.1. Nguồn tuyển dụng đội ngũ CCCX CCCX là những người trực tiếp làm việc với người dân để phổ biến, triển khai đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Hiện nay, đội ngũ CCCX được tuyển dụng chủ yếu là người của địa phương. Đặc điểm này dẫn đến thuận lợi là sát dân và thuận tiện hơn cho việc thực thi công vụ, gắn bó lâu dài với công việc tuy nhiên có thể bị hạn chế là nguồn tuyển dụng không phong phú nên ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ CCCX và đôi khi không đảm bảo khách quan khi giải quyết công việc. 1.2.1.2. Chức năng nhiệm vụ quyền hạn của đội ngũ CCCX Hoạt động của đội ngũ CCCX cơ bản được quy định bởi chính vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã. Vì thế, CCCX có vai trò quan trọng trong việc giải quyết những vấn đề có liên quan đến mối quan hệ giữa các lợi ích cá nhân - cộng đồng - Nhà nước, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế xã hội ở địa phương. Hoạt động thực thi công vụ của CCCX mang tính đa dạng, phức tạp. Nếu CCCX có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ sẽ đảm bảo chính quyền cấp xã nói chung và UBND cấp xã nói riêng hoạt động có hiệu quả. Họ phải giải quyết tất cả các công việc trong đời sống xã hội ở địa phương, mang tính thường xuyên để đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người dân. 1.2.1.3. Trình độ của đội ngũ CCCX Hiện nay trình độ của CCCX đã từng bước được nâng lên cả về số lượng lẫn
10 chất lượng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập về trình độ văn hoá, nhận thức, năng lực thực thi công vụ, điều này càng thấy rõ hơn đối với CCCX ở các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. 1.2.2. Chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ công chức cấp xã 1.2.2.1. Chức năng Đội ngũ CCCX là những người làm công tác chuyên môn thuộc biên chế của UBND cấp xã, có trách nhiệm tham mưu, giúp UBND cấp xã thực hiện chức năng QLNN về lĩnh vực công tác được phân công và thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch UBND cấp xã giao. Một số chức năng chính của CCCX là: - Tham mưu cho lãnh đạo UBND cấp xã trong việc điều hành, chỉ đạo công tác, thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. - Trực tiếp tiếp xúc với nhân dân, phục vụ nhân dân, thực hiện chức năng QLNN theo đúng chính sách và thẩm quyền được UBND cấp xã giao. Từ đó, góp phần xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đặc biệt trong triển khai, tổ chức thực hiện pháp luật, đưa pháp luật vào cuộc sống đặc biệt trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. 1.2.2.2. Nhiệm vụ Nhiệm vụ chính của đội ngũ CCCX là thực hiện chức năng QLNN tại địa phương; đồng thời là người trực tiếp triển khai thực hiện các đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân. Ngoài ra đội ngũ CCCX còn là người đại diện cho nhân dân để nhân dân có thể thực hiện quyền làm chủ của mình và là cấp đại diện cho nhân dân nói lên những nguyện vọng, nhu cầu của mình trong mọi mặt đời sống xã hội. Nhiệm vụ cụ thể của từng chức danh CCCX đều được quy định cụ thể tại Thông tư số 13/2019/TT-BNV ngày 06/11/2019 của Bộ Nội vụ hướng dẫn một số quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố[3]. * Công chức Trưởng Công an xã - Tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã trong các lĩnh vực: an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật; - Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về công an xã
11 và các văn bản có liên quan của cơ quan có thẩm quyền; - Thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao; - Đối với xã, thị trấn bố trí Công an chính quy đảm nhiệm chức danh Công an xã thì nhiệm vụ của Công an xã chính quy thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành. * Công chức Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã - Thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về Quốc phòng và các quy định khác có liên quan; - Thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao. * Công chức Văn phòng - Thống kê - Tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân cấp xã trong các lĩnh vực: Văn phòng, thống kê, cải cách hành chính, thi đua, khen thưởng, kỷ luật theo quy định của pháp luật; - Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ sau: + Xây dựng và theo dõi việc thực hiện chương trình, kế hoạch công tác, lịch làm việc định kỳ và đột xuất của Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; + Giúp Thường trực Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức các kỳ họp; chuẩn bị các điều kiện phục vụ các kỳ họp và các hoạt động của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã; + Giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức tiếp dân; thực hiện công tác văn thư, lưu trữ, cơ chế “một cửa” và “một cửa liên thông”, xây dựng chính quyền điện tử; kiểm soát thủ tục hành chính, tập hợp, thống kê và quản lý cơ sở dữ liệu theo các lĩnh vực trên địa bàn; nhận đơn thư khiếu nại, tố cáo và chuyển đến Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân xem xét, giải quyết theo thẩm quyền; tổng hợp, theo dõi, báo cáo việc thực hiện quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân cấp xã và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật; + Chủ trì, phối hợp và theo dõi việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; tổng hợp, thống kê kết quả thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội theo quy định của pháp luật; - Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành và do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao.