Luận văn Thạc sĩ Mĩ thuật: Nghệ thuật phù điêu hoành tráng Việt Nam giai đoạn 1985 - 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỸ THUẬT VIỆT NAM<br /> <br /> PHẠM XUÂN KHÁNH<br /> <br /> NGHỆ THUẬT PHÙ ĐIÊU HOÀNH TRÁNG VIỆT NAM<br /> GIAI ĐOẠN 1985-2015<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ MỸ THUẬT<br /> Chuyên ngành: Mỹ thuật tạo hình (Điêu khắc)<br /> Mã số: 60210102<br /> Khóa: 18 (2015 – 2017)<br /> <br /> GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN KHOA HỌC :<br /> PGS.TS NGUYỄN VĂN DƯƠNG<br /> <br /> Hà Nội – 2017<br /> <br /> BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT<br /> <br /> Cxb<br /> Gs.<br /> H<br /> Http<br /> Nxb<br /> Pgs<br /> Tp<br /> Tr<br /> TS<br /> <br /> : Cục xuất bản<br /> : Giáo sư<br /> : Hình<br /> : HyperText Transfer Protocol<br /> : Nhà xuất bản<br /> : Phó giáo sư<br /> : Thành phố<br /> : Trang<br /> : Tiến sĩ<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang phụ bìa<br /> <br /> Trang<br /> <br /> Bảng chữ cái viết tắt<br /> PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 3<br /> 1. Lí do chọn đề tài ............................................................................................ 3<br /> 2. Tình hình nghiên cứu đề tài .......................................................................... 4<br /> 3. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 7<br /> 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 7<br /> 4.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................................. 7<br /> 4.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................... 7<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 7<br /> 6. Đóng góp của đề tài....................................................................................... 8<br /> 7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 9<br /> PHẦN NỘI DUNG ......................................................................................... 10<br /> CHƯƠNG 1: CỞ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI NGHỆ<br /> THUẬT PHÙ ĐIÊU HOÀNH TRÁNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 1985 –<br /> 2015 ................................................................................................................. 10<br /> 1.1. Khái niệm phù điêu hoành tráng .............................................................. 10<br /> 1.1.1. Khái niệm phù điêu ............................................................................... 10<br /> 1.1.2. Khái niệm hoành tráng .......................................................................... 12<br /> 1.2. Chức năng của phù điêu hoành tráng ....................................................... 15<br /> 1.3. Khái quát phù điêu hoành tráng Việt Nam .............................................. 16<br /> Tiểu kết chương 1............................................................................................ 20<br /> CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC CỦA PHÙ ĐIÊU HOÀNH<br /> TRÁNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 1985 – 2015. .......................................... 22<br /> 2.1. Nội dung phù điêu hoành tráng Việt nam giai đoạn 1985 – 2015 ........... 22<br /> 2.1.1. Vinh danh những anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa ...................... 22<br /> 2.1.2. Tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ ........................................................... 24<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2.1.3. Đề tài sự kiện lịch sử, tôn vinh chiến thắng của dân tộc ...................... 26<br /> 2.1.4. Đề tài những thành tựu trong lao động sản xuất, văn hoá, kinh tế ....... 28<br /> 2.2. Hình thức của phù điêu hoành tráng Việt Nam giai đoạn 1985 – 2015 . 29<br /> 2.2.1 Bố cục phù điêu hoành tráng.................................................................. 30<br /> 2.2.2. Đường nét trong phù điêu hoành tráng ................................................. 32<br /> 2.2.3. Hình khối của phù điêu hoành tráng ..................................................... 33<br /> 2.2.4 Không gian của phù điêu hoành tráng ................................................... 35<br /> 2.2.5. Phong cách sáng tác của các tác giả phù điêu hoành tráng................... 38<br /> 2.2.6. Các thể loại phù điêu ............................................................................. 38<br /> 2.2.7. Chất liệu của phù điêu hoành tráng....................................................... 39<br /> Tiểu kết chương 2............................................................................................ 41<br /> CHƯƠNG 3: NHỮNG THÀNH CÔNG VÀ HẠN CHẾ CỦA PHÙ ĐIÊU<br /> HOÀNH TRÁNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 1985 – 2015. ........................... 42<br /> 3.1. Thành công của nghệ thuật phù điêu hoành tráng Việt Nam giai đoạn<br /> 1985 - 2015...................................................................................................... 42<br /> 3.2. Hạn chế của phù điêu hoành tráng Việt nam giai đoạn 1985 - 2015 ....... 45<br /> Tiểu kết chương 3............................................................................................ 50<br /> KẾT LUẬN ..................................................................................................... 52<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 55<br /> PHỤ LỤC 1 ..................................................................................................... 60<br /> PHỤ LỤC 2 ..................................................................................................... 69<br /> PHỤ LỤC 3 ..................................................................................................... 82<br /> PHỤ LỤC 4 ..................................................................................................... 98<br /> <br /> 3<br /> <br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lí do chọn đề tài<br /> Trên thế giới nghệ thuật phù điêu hoành tráng xuất hiện từ thờ cổ đại,<br /> trung đại, cận đại từ Đông sang Tây với những thời kì phồn thịnh và rực rỡ.<br /> Các phù điêu hoành tráng xuất hiện dưới dạng hoạt cảnh tái hiện lại cho các<br /> đền đài, lăng tẩm, chùa chiền, đấu trường, đài kỉ niệm, tưởng niệm. Nhằm đáp<br /> ứng cho nhu cầu phục vụ vương quyền, thần quyền, truyền tải những tư tưởng<br /> về tôn giáo, thẩm mỹ của xã hội. Phù điêu hoành tráng được phát triển rất đa<br /> dạng ở nhiều lĩnh vực qua nhiều thời kì lịch sử nhưng nó cũng được định hình<br /> và mang đặc trưng văn hóa kinh tế chính trị từng quốc gia từng khu vực và<br /> từng vùng lãnh thổ.<br /> Phù điêu hoành tráng phương Đông từ cổ đại đến cận đại đều phục vụ<br /> cho thần quyền và vương quyền ở các đền đài, chùa chiền, lăng tẩm của vua<br /> chúa, tập trung vào tôn giáo, tín ngưỡng với lối tạo hình dàn trải theo chiều<br /> ngang, rất linh thiêng lan tỏa từ bên trong, thể hiện theo phong cách ẩn dụ,<br /> ước lệ. Phù điêu hoành tráng phi tôn giáo chưa phát triển do kinh tế, khoa<br /> học chưa phát triển mấy.<br /> Phù điêu xuất hiện ở Việt Nam từ lâu trong các cấu kiện kiến trúc đình<br /> làng, chùa chiền, lăng tẩm nhưng được thực hiện với kích thước nhỏ. Phù<br /> điêu hoành tráng là một loại hình nghệ thuật mới xuất hiện ở Việt Nam vào<br /> những năm cuối thập niên 80. Trước năm 1985 nền kinh tế còn chưa phát<br /> triển nên những công trình phù điêu hoành tráng không được chủ trọng. Tuy<br /> nhiên trong những năm 1985 trở lại đây, đất nước thống nhất kinh tế phục<br /> hồi, phù điêu hoành tráng có cơ hội phát triển với số lượng lớn.<br /> Đã có những học giả, nhà điêu khắc, nhà phê bình đã đề cập và nghiên<br /> cứu những khía cạnh của điêu khắc hoành tráng Việt Nam và được đề cập rất<br /> nhiều qua các hội thảo khoa học, nhưng thực sự vẫn chưa có công trình nào<br /> nghiên cứu chuyên sâu về đặc điểm loại hình nghệ thuật này. Do đó tác giả<br /> <br />