Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại Uỷ ban nhân dân xã, phường thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang

Chia sẻ: Ocxaodua999 Ocxaodua999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:113

Thêm vào BST

Báo xấu

60
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn là đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại UBND xã phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang nói riêng và tỉnh Tuyên Quang nói chung trong tình hình mới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại Uỷ ban nhân dân xã, phường thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………. .…/…. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN ĐOÀN KHÁNH LY HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ PHẬN TIẾP NHẬN VÀ TRẢ KẾT QUẢ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN XÃ, PHƯỜNG THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………. .…/…. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN ĐOÀN KHÁNH LY HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ PHẬN TIẾP NHẬN VÀ TRẢ KẾT QUẢ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN XÃ, PHƯỜNG THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành : Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRỊNH THANH HÀ HÀ NỘI - 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu , kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Hà Nội, ngày tháng năm 2019 Tác giả Nguyễn Đoàn Khánh Ly
LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành tôi xin trân trọng cảm ơn sự hướng dẫn, giúp đỡ tận tình, trách nhiệm và hiệu quả của thầy giáo - Tiến sĩ Trịnh Thanh Hà trong quá trình nghiên cứu để hoàn thành Luận văn này. Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy, cô giáo đã tận tình giúp đỡ, giảng dạy, truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại Học viện Hành chính Quốc gia. Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng năm 2019 Tác giả Nguyễn Đoàn Khánh Ly
DANH MỤC VIẾT TẮT STT Ký hiệu viết tắt Tên đầy đủ 1 CBCC Cán bộ, công chức 2 CNTT Công nghệ thông tin 3 HĐND Hội đồng nhân dân 4 TTHC Thủ tục hành chính 5 UBND Ủy ban nhân dân
DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Ký hiệu Nội dung Trang 1 2.1 Tổng hợp số liệu kết quả giải quyết hồ sơ tại 58 Ủy ban nhân dân các xã, phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang (Từ ngày 01/01/2014 đến ngày 31/12/2018) 2 2.2 Tỷ lệ hài lòng của người dân khi đến giao 60 dịch tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại UBND cấp xã, thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang (Từ 01/01/2017 đến 31/12/2018) 3 2.3 Thống kê trình độ Công chức làm việc tại Bộ 64 phận tiếp nhận và trả kết quả tại UBND cấp xã trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang (Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2018) 4 2.4 Tổng hợp thực trạng cơ sở vật chất tại Bộ 66 phận tiếp nhận và trả kêt quả tại UBND cấp xã, thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang (Tính đến ngày 31/12/2018)
Mục lục PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................ 5 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................ 5 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn.................................... 7 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ......................................................... 11 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ........................................ 12 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .................... 12 5.1. Phương pháp luận .................................................................................. 12 5.2. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 12 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................. 13 7. Kết cấu của luận văn ................................................................................ 13 Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA, MỘT CỬA LIÊN THÔNG ................ 14 1.1. Một số vấn đề lý luận về thủ tục hành chính .......................................... 14 1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính ............................................................. 14 1.1.2. Đặc điểm của thủ tục hành chính ........................................................ 15 1.1.3. Phân loại thủ tục hành chính ............................................................... 17 1.1.4. Nguyên tắc xây dựng và thực hiện thủ tục hành chính ........................ 20 1.1.5. Ý nghĩa của thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước ..................... 23 1.2. Cải cách thủ tục hành chính ................................................................... 25 1.3. Cơ chế một cửa, một cửa liên thông. ..................................................... 28 1.3.1. Khái niệm ........................................................................................... 28 1.3.2. Các mô hình về cơ chế một cửa .......................................................... 28 1.3.3. Ưu điểm của cơ chế một cửa, một cửa liên thông ............................... 29 1.4. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ........................................................... 30 1.4.1. Khái niệm ........................................................................................... 30 1.4.2. Nguyên tắc hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ................ 30 1.5. Uỷ ban nhân dân cấp xã......................................................................... 31 1
1.5.1. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân và Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã ................................................................................................................ 31 1.5.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân và Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường ......................................................................................................... 33 1.5.3. Nhiệm vụ và quyền hạn của Ủy ban nhân dân cấp xã và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trong hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. .................................................................. 33 1.5.4. Quy trình giải quyết thủ tục hành chính tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân xã .......................................................................... 34 1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ............................................................................................................... 36 1.6.1. Những yếu tố chủ quan ....................................................................... 36 1.6.2. Những yếu tố khách quan ................................................................... 38 1.7. Kinh nghiệm hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại một số tỉnh, thành phố ............................................................................................. 39 1.7.1. Kinh nghiệm tại thành phố Đà Nẵng................................................... 39 1.7.2. Kinh nghiệm của tỉnh Bình Dương ..................................................... 41 1.7.3. Kinh nghiệm của Hà Nội .................................................................... 42 Tiểu kết chương 1 ........................................................................................ 48 Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ PHẬN TIẾP NHẬN VÀ TRẢ KẾT QUẢ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG .......................... 49 2.1. Khái quát về thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang ..................... 49 2.1.1. Vị trí địa lý và dân cư ......................................................................... 49 2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế, xã hội ..................................................... 50 2.2. Khái quát về Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân cấp xã trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang .............................. 54 2
2.3. Tổ chức và hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân cấp xã trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang ............ 55 2.3.1. Công tác chỉ đạo, điều hành, triển khai thực hiện văn bản pháp luật ... 55 2.3.2. Nhiệm vụ của Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc thành lập và tổ chức hoạt động bộ phận tiếp nhận và trả kết quả................................................... 57 2.3.3. Tổng hợp số liệu giải quyết thủ tục hành chính tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả .................................................................................................... 57 2.3.4. Công tác tổ chức bộ máy làm nhiệm vụ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ............................................................................................................... 62 2.4. Đánh giá kết quả thực hiện của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân cấp xã trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang ....... 68 2.4.1. Những mặt đã đạt được trong hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân các xã, phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. ........................................................................................ 69 2.4.2. Những tồn tại, hạn chế........................................................................ 71 2.4.3. Nguyên nhân của những tồn tại hạn chế ............................................. 75 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................ 79 Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ PHẬN TIẾP NHẬN VÀ TRẢ KẾT QUẢ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG ......................................................................................... 80 3.1. Cơ sở đề xuất giải pháp ......................................................................... 80 3.1.1. Quan điểm, định hướng của Đảng và Nhà nước về cải cách hành chính và những nội dung có liên quan đến việc hoàn thiện hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. ...................................................................................... 80 3.2. Chương trình và mục tiêu cải cách hành chính tỉnh Tuyên Quang ......... 84 3.3. Một số giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân các xã phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang........................................................................................................... 90 3
3.3.1. Về chỉ đạo và thực hiện các văn bản quy định của pháp luật .............. 90 3.3.2. Về đội ngũ cán bộ công chức.............................................................. 91 3.3.3. Về chính sách đãi ngộ ........................................................................ 93 3.3.4.Về cơ sở vật chất, trang thiết bị và ứng dụng công nghệ thông tin ....... 95 3.3.5. Nâng cao nhận thức và dân trí cho người dân ..................................... 96 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 98 KẾT LUẬN .................................................................................................. 99 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................... 101 4
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI năm 1986 của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp đổi mới ở nước ta. Lấy đổi mới kinh tế làm trọng tâm, đã kéo theo những chuyển biến nhất định trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã đặt ra yêu cầu cần phải có một nền hành chính hiện đại, đủ sức đảm nhiệm công tác quản lý trong điều kiện mới của đất nước. Trước yêu cầu đó, Đảng và Nhà nước ta đã từng bước tiến hành cải cách hành chính và đã thu được nhiều kết quả đáng khích lệ. Cải cách hành chính ở Việt Nam được triển khai trên nhiều nội dung: cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy hành chính, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công và hiện đại hóa nền hành chính, trong đó cải cách thủ tục hành chính là một khâu quan trọng và được đặt ra ngay từ giai đoạn đầu của tiến trình cải cách. Việc cải cách theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính gắn với việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông được triển khai mạnh trong quá trình thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020. Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 của Chính phủ về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính, các địa phương trong cả nước đã tích cực triển khai và đã đạt được nhiều kết quả khả quan, được nhân dân đồng tình ủng hộ, coi đó là một trong những chủ trương quan trọng, đúng đắn về cải cách hành chính, đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính của Chính phủ. Vì vậy hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại các chính quyền cơ sở trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang nói chung và trên địa bàn thành phố Tuyên Quang nói riêng luôn được các cấp Đảng ủy, chính quyền quan tâm. 5
Thành phố Tuyên Quang là trung tâm văn hóa - kinh tế - chính trị của tỉnh Tuyên Quang, cùng với vị thế của mình thì việc cải cách thủ tục hành chính cũng góp phần không nhỏ đến sự phát triển của thành phố. Đặc biệt hiện đại hóa Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại ủy ban nhân dân (UBND) các xã phường là tiền đề vững chắc để xây dựng chính quyền điện tử, tạo bước đột phá trong quản lý và hướng tới sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp. Trong thời gian vừa qua, hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại các xã phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang đã phát huy được vị trí của mình, người dân, tổ chức ngày càng hài lòng với việc giao dịch và nhận kết quả của mình vì họ không cần phải di chuyển đến nhiều vị trí như trước, các thủ tục đều được công khai, minh bạch, người dân, tổ chức đến giao dịch được lấy ý kiến đánh giá về mức độ hài lòng của mình đối với người thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, trên thực tế hoạt động của bộ phận này vẫn còn nhiều hạn chế. Việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả cho tổ chức, công dân vẫn theo lề lối làm việc như trước đây mà không được triển khai theo đúng nội quy, quy định của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. Một số nơi còn chưa niêm yết và công khai về nội quy, thủ tục hành chính, các loại phí, thời gian giải quyết công việc theo từng lĩnh vực để người dân tiện theo dõi. Điều này đã dẫn đến tình trạng người dân không nắm bắt được các quy định chung, nên thường hay lúng túng mỗi khi đến cơ quan Nhà nước để giải quyết công việc. Nhiều trường hợp người dân khi giải quyết thủ tục hành chính thường đến không đúng nơi, gặp không đúng người. Bên cạnh đó, nhận thức của đội ngũ cán bộ làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cũng còn nhiều hạn chế. Trong quá trình giải quyết công việc, nhiều cán bộ vẫn còn có thái độ quan liêu, hách dịch, gây nhũng nhiễu đối với nhân dân. Trong khi đó, cấp ủy, chính quyền hoặc thủ trưởng cơ quan, đơn vị vẫn không kịp thời chấn chỉnh, không tiến hành kiểm tra, giám sát và đưa ra ý kiến chỉ đạo, khắc phục. Ngoài những hạn chế chủ quan thì hiện nay, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả 6
tại UBND các xã phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang cũng gặp nhiều khó khăn khách quan. Cụ thể là những khó khăn về cơ sở vật chất, sự non kém về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ chuyên trách. Hiện nay, vẫn còn một số UBND xã, phường chưa bố trí được phòng làm việc cho bộ phận tiếp nhận và trả kết quả mà phải tận dụng những không gian chật hẹp để hoạt động, nên đã gây ảnh hưởng đến quá trình giải quyết thủ tục hành chính cho người dân cũng như hiệu quả công việc của công chức. Phần lớn, các Ủy ban nhân dân các xã phường hiện đang quản lý hành chính và điều hành hoạt động theo cách thủ công, nên hiệu quả giải quyết công việc, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân chưa cao, nên hiệu quả hoạt động còn chưa được như mong muốn của người dân cũng như của Đảng ủy, chính quyền cấp trên. Xuất phát từ những lý do trên, tôi đã chọn đề tài nghiên cứu: “ Hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại Uỷ ban nhân dân xã, phường thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang” làm luận văn tốt nghiệp cao học Quản lý công của mình. Hy vọng đề tài này sẽ góp sức vào một vấn đề mang tính lý luận và thực tiễn cấp bách không chỉ trước mắt mà còn lâu dài đối với việc phát huy được hiệu quả hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại UBND các xã phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang đối với sự phát triển của thành phố nói riêng và của tỉnh Tuyên Quang nói chung. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông và các nội dung có liên quan đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, nhà lý luận, có thể kể đến một số công trình tiêu biểu như: Nguyễn Ngọc Hiến (2001), Các giải pháp thúc đẩy cải cách hành chính ở Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Trên cơ sở phân tích tiến trình cải cách hành chính của nước ta tác giả đã nêu lên những hạn chế, thiếu sót, những nguyên nhân cản trở tiến trình này và đưa ra kiến nghị một số giải pháp cơ bản nhằm thúc đẩy cải cách hành chính của nước ta. 7
Đoàn Trọng Truyến (2006), Cải cách hành chính và công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nxb Tư pháp. Tác giả nhấn mạnh rằng trong giai đoạn cách mạng mới, cải cách hành chính được coi là trọng tâm của công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước và hành chính là khâu quyết định yếu tố thực tiễn; Tác giả chỉ ra rằng, cải cách nền hành chính phải xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và triển khai các nhiệm vụ về cải cách thể chế hành chính, cải cách bộ máy hành chính, tinh giảm biên chế, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức trong sạch, vững mạnh. Đào Trí Úc (2007), Đánh giá kết quả của cải cách hành chính và các giải pháp tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính ở nước ta, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội; Đây là báo cáo chuyên đề được tác giả nghiên cứu đánh giá chặng đường cải cách hành chính ở nước ta qua đó thấy được các mặt tích cực cũng như tiêu cực của cuộc cải cách và rút ra các kết luận, tìm kiếm các giải pháp phù hợp là hết sức cần thiết nhằm thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quá trình cải cách hành chính. Nguyễn Thị Thu Hà, Một số giải pháp thực hiện cơ chế một cửa tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, Tạp chí quản lý nhà nước số 252(1/2017). Tác giả đã nêu lên những ưu điểm trong việc áp dụng cơ chế một cửa tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, đồng thời cũng chỉ ra những hạn chế còn tồn tại, từ đó đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện cơ chế một cửa tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. Ngoài ra còn có nhiều đề tài luận văn thạc sĩ quản lý công và những bài báo khoa học đã nghiên cứu đề tài này: Đề tài luận văn Thạc sĩ: “ Xây dựng và thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố Hà Nội” (2013) của tác giả Nguyễn Tiến Việt, Học viện Hành chính Quốc gia. Tác giả đã trình bày những lý luận chung về cơ chế một cửa, một cửa liên thông qua đó làm cơ sở để phân tích việc xây dựng và thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố Hà Nội, qua đó đưa ra những kết quả đã đạt được 8
và những hạn chế của quá trình xây dựng và thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông, đồng thời đã chỉ ra những nguyên nhân của hạn chế và đề xuất những giải pháp nhằm thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông một cách có hiệu quả. Đề tài luận văn Thạc sĩ: “ Mô hình một cửa trong thực hiện thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân cấp huyện tỉnh Hưng Yên” (2013) của tác giả Đỗ Mạnh Cường, Học viện Hành chính Quốc gia. Qua việc trình bày những lý luận về thủ tục hành chính và mô hình một cửa làm cơ sở khoa học, tác giả đã phân tích thực trạng việc thực hiện thủ tục hành chính theo mô hình một cửa tại các Ủy ban nhân dân cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hưng Yên và đưa ra những kết quả, những hạn chế của quá trình thực hiện mô hình này trong thực hiện thủ tục hành chính, đồng thời cũng đưa ra những nguyên nhân và đề xuất giải pháp hướng tới hoàn thiện mô hình một cửa trong thực hiện thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. Đề tài luận văn Thạc sĩ: “Thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng” (2014) của tác giả Trần Ngọc Quả, Học viện Hành chính Quốc gia. Tác giả đã nêu ra những cơ sở khoa học về thủ tục hành chính, cơ chế một cửa liên thông qua đó phân tích thực trạng thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng và đưa ra những hạn chế trong thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông cùng với những nguyên nhân của hạn chế, cuối cùng đưa ra những giải pháp để nâng cao hiệu quả việc thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Ngô Quyền. Đề tài luận văn Thạc sĩ: “ Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa ở cấp xã trên địa bàn thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ” (2017) của tác giả Nguyễn Thị Thu Thảo, Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn đã nêu lên cơ sở lý luận về cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, sau 9
đó phân tích thực trạng việc triển khai hoạt động cải cách hành chính theo cơ chế một cửa tại các xã, phường trên địa bàn thành phố Việt Trì và chỉ ra những mặt đạt được, mặt hạn chế, xác định nguyên nhân của từng hạn chế qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại cấp xã trên địa bàn thành phố Việt trì, tỉnh Phú Thọ. “Việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương – Thực trạng và một số đề xuất, kiến nghị” của tác giả Nguyễn Thị Bích Ngân, Cổng thông tin điện tử thutuchanhchinh.vn, ngày 18/12/2014. Từ việc đưa ra những số liệu thực tế trong việc triển khai thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông ở một số địa phương, tác giả đã nêu ra những mặt đạt được và hạn chế, đồng thời đề xuất những giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại hạn chế trong quá trình thực hiện cơ chế một cửa, một cừa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. “Hoàn thiện quy định về cơ chế một cửa, một cửa liên thông” của tác giả Nguyễn Tuyết Minh Cổng thông tin điện tử thutuchanhchinh.vn, ngày 25/9/2017. Bài viết tập trung vào việc nêu lên những bấp cập, hạn chế trong thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại các cơ quan nhà nước từ đó đề xuất những giải pháp để hoàn thiện quy định về cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong cơ quan nhà nước. “Thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo mô hình một cửa, một cửa liên thông trên địa bàn Hà Nội” của tác giả Nguyễn Đông, Tạp chí cộng sản online www.tapchicongsan.org.vn ngày 25/12/2018. Tác giả đã tập trung phân tích việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo mô hình một cửa, một cửa liên thông theo các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, cụ thể là theo Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg ngày 22-6-2007 của Thủ tường Chính phủ ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, Nghị định 61/2018/NĐ-CP ngày 23-4-2018 về việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính trên địa bàn thành 10
phố Hà Nội, nêu lên những mặt đã đạt được và những khó khăn thành phố Hà Nội gặp phải khi thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông và đưa ra những đề xuất giải pháp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Các công trình nêu trên nhìn chung đã đề cập đi vào nghiên cứu đến vấn đề một cửa, một cửa liên thông ở các khía cạnh nhất định trong phạm vi nghiên cứu của quốc gia, đơn vị, địa phương. Điều đó đã đem lại nguồn tài liệu lý luận quý báu về cơ sở lý luận, kinh nghiệm liên quan đến các hoạt động thực hiện theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Tuy nhiên mỗi địa phương với những đặc điểm về vị trí địa lý, kinh tế xã hội khác nhau sẽ có những định hướng, yêu cầu phát triển khác nhau đối với hoạt động này theo từng giai đoạn phát triển. Hơn nữa cho tới thời điểm hiện tại, chưa có một công trình hay luận văn nào nghiên cứu về hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại UBND cấp xã nói chung và tại thành phố Tuyên Quang nói riêng. Mặc dù trong các báo cáo tổng kết hàng năm đều có các tổng kết đánh giá liên quan đến cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, nhưng những báo cáo này chỉ mang tính chất chung chung, chưa thực sự đi sâu vào nghiên cứu toàn diện về vấn đề này. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Mục đích của luận văn là đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại UBND xã phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang nói riêng và tỉnh Tuyên Quang nói chung trong tình hình mới. - Nhiệm vụ: + Những vấn đề chung về cải cách thủ tục hành chính và cơ chế một cửa, một cửa liên thông, Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân cấp xã. + Phân tích và đánh giá quá trình hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại UBND các xã, phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. 11
+ Đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại UBND các xã, phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu: Tổ chức và hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả của UBND các xã, phường trong việc giải quyết yêu cầu, công việc của người dân và doanh nghiệp tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang - Phạm vi nghiên cứu: Trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. - Thời gian nghiên cứu: Từ năm 2014 đến năm 2018. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Luận văn được thực hiện dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lê nin và Tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, chủ trương đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam; Chính sách, pháp luật của Nhà nươc Việt Nam về cơ chế một cửa, một cửa liên thông và một số phương pháp nghiên cứu khoa học cụ thể. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp phân tích, tổng hợp: Luận văn kế thừa, tổng kết lại những kết quả của các nghiên cứu về cải cách hành chính nói chung, cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương nói riêng. Phương pháp so sánh: Thông qua một số dẫn chứng về triển khai công tác cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Thông qua hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả của cấp xã trên địa bàn thành phố Tuyên Quang với cấp xã trên địa bàn các huyện khác thuộc tỉnh Tuyên Quang và cấp xã tại các tỉnh thành khác trong cả nước. 12
Phương pháp lịch sử: Xem xét pháp luật về cải cách hành chính nói chung và trong cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông nói riêng và hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại cấp xã theo từng giai đoạn. Phương pháp thống kê xã hội học: Từ những kết quả thống kê, đánh giá về thực trạng hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại Ủy ban nhân dân các xã phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Chỉ ra những ưu điểm, thành tựu cũng như bất cập, hạn chế trong quá trình hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả tại các UBND xã, phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Đề xuất những giải pháp có tính khả thi trong vận dụng vào việc hoàn thiện hoạt động của bộ phận này, góp phần thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn thành phố Tuyên Quang nói riêng, và tỉnh Tuyên Quang nói chung. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của khóa luận gồm có 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận về cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Chương 2: Thực trạng hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại UBND các xã, phường trên địa bàn thành phố Tuyên Quang. Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả trên địa bàn thành phố Tuyên Quang. 13
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA, MỘT CỬA LIÊN THÔNG 1.1. Một số vấn đề lý luận về thủ tục hành chính 1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính Trong hoạt động quản lý nói chung và trong hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước nói riêng, để giải quyết được bất cứ công việc nào cũng đều cần có những thủ tục phù hợp, theo từ điển Tiếng việt thì thủ tục theo nghĩa tổng quát “là những việc cụ thể phải làm theo một trật tự quy định, để tiến hành một công việc có tính chất chính thức”1. Theo giáo trình Thủ tục hành chính của học viện Hành chính quốc gia thì “thủ tục là phương thức, cách thức giải quyết công việc theo một trình tự nhất định, một thể lệ thống nhất, gồm một loạt nhiệm vụ liên quan chặt chẽ với nhau nhằm đạt được kết quả mong muốn”.2 Hoạt động quản lý Nhà nước cần phải tuân theo những quy tắc pháp lý, quy định và trình tự, cách thức khi sử dụng thẩm quyền của từng cơ quan để giải quyết công việc. Thủ tục hành chính là một loại thủ tục gắn với hoạt động của cơ quan hành chính Nhà nước. Nghị định 63/2010/NĐ-CP ngày 08/6/2010 của Chính phủ có nêu rõ “Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan Nhà nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến tổ chức, cá nhân”.3 Có nhiều cách hiểu khác nhau về thủ tục hành chính nhưng tựu chung lại có thể hiểu một cách chung nhất theo Giáo trình Thủ tục hành chính của Học viện hành chính quốc gia: “thủ tục hành chính là trình tự, cách thức giái quyết công 1 Từ điển Tiếng việt, Nhà xuất bản Đà Nẵng – 2003, tr. 960 2 Giáo trình thủ tục hành chính, học viện hành chính quốc gia – NXB khoa học và kỹ thuật – 2012, tr.5-6 3 Khoản 1, điều 3, Nghị định 63/2010/NĐ-CP ngày 08/6/2010 của Chính phủ Về kiểm soát thủ tục hành chính 14