Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng

Chia sẻ: Tuhai999 Tuhai999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:99

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn nhằm đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã nhằm xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh Cao Bằng và của đất nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ---/--- ---/--- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐỒNG THỊ KIỀU OANH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CAO BẰNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ---/--- ---/--- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐỒNG THỊ KIỀU OANH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CAO BẰNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. ĐẶNG KHẮC ÁNH HÀ NỘI - NĂM 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, đƣợc thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của PGS.TS. Đặng Khắc Ánh. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và không trùng lặp với các đề tài khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. Hà Nội, ngày 07 tháng 11 năm 2018 Tác giả Đồng Thị Kiều Oanh
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, tác giả luận văn xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Đặng Khắc Ánh - Học viện Hành chính Quốc gia, ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn trong quá trình thực hiện Luận văn. Đồng thời, tác giả luận văn xin trân trọng cảm ơn các nhà khoa học, các thầy giáo, cô giáo của Học viện Hành chính quốc gia đã rất tâm huyết giảng dạy, truyền đạt những kiến thức về quản lý nhà nƣớc lý nhà nƣớc và giúp tác giả thực hiện đề tài. Tác giả luận văn xin chân thành cảm ơn các đồng nghiệp cùng gia đình và bạn bè đã cung cấp tƣ liệu, góp ý và tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình học tập và hoàn thành Luận văn. Mặc dù tác giả đã nỗ lực nghiên cứu nhƣng với thời gian và điều kiện có hạn nên Luận văn không thể tránh khỏi những thiết sót. Tác giả luận văn mong tiếp tục nhận đƣợc sự đóng góp của các nhà khoa học, các thầy giáo, cô giáo của Học viện Hành chính quốc gia, bạn bè và đồng nghiệp để hoàn thiện Luận văn. Xin chân thành cảm ơn! Tác giả Đồng Thị Kiều Oanh
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ ................................................. 12 1.1. Một số quan niệm cơ bản ......................................................................... 12 1.1.1. Cán bộ, công chức cấp xã ..................................................................... 12 1.1.2. Bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã .................................................... 16 1.1.3. Quản lý nhà nƣớc .................................................................................. 18 1.1.4. Quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã .................. 20 1.2. Chủ thể, nội dung, yếu tố ảnh hƣởng của quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã ................................................................................ 22 1.2.1. Chủ thể quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã..... 1.2.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã ... 25 1.2.3. Một số yếu tố ảnh hƣởng đến QLNN về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã............................................................................................................... 29 1.3. Kinh nghiệm một số địa phƣơng trong QLNN về bồi dƣỡng công chức cấp xã và giá trị tham khảo cho tỉnh Cao Bằng. ............................................. 31 1.3.1. Kinh nghiệm của tỉnh Gia Lai ............................................................... 31 1.3.2. Kinh nghiệm của tỉnh Lâm Đồng .......................................................... 33 1.3.3. Những bài học kinh nghiệm cho tỉnh Cao Bằng ................................... 36 Tiểu kết chƣơng 1............................................................................................ 38 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CAO BẰNG ... 39 2.1. Tổng quan về tỉnh Cao Bằng và đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tỉnh Cao Bằng ......................................................................................................... 39
2.1.1. Tổng quan về tỉnh Cao Bằng................................................................. 39 2.1.2. Khái quát về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng................................................................................................................. 40 2.2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc đối với hoạt động bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng ................................................................................ 48 2.2.1. Xây dựng, ban hành các văn bản về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng ............................................................................................... 48 2.2.2. Xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng ....................................................................... 50 2.2.3. Quản lý nội dung chƣơng trình, giáo trình, tài liệu bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng ....................................................................... 55 2.2.4. Quản lý xây dựng, phát triển đội ngũ giảng viên tại Cao Bằng ........ 56 2.2.5. Quản lý đầu tƣ các nguồn lực cho bồi dƣỡng CBCC cấp xã tại Cao Bằng................................................................................................................. 57 2.2.6. Kiểm tra, đánh giá công tác bồi dƣỡng cán bộ công chức cấp xã tại Cao Bằng................................................................................................................. 58 2.3. Kết quả hoạt động bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng ... 59 2.4. Một số đánh giá về hoạt động quản lý nhà nƣớc đối với bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng ........................................... 61 2.4.1. Ƣu điểm ................................................................................................. 61 2.4.2. Hạn chế.................................................................................................. 62 2.4.3 Nguyên nhân của những hạn chế ........................................................... 65 Tiểu kết chƣơng 2............................................................................................ 68 CHƢƠNG 3. MỤC TIÊU, PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CAO BẰNG ............................................. 69 3.1. Quan điểm, mục tiêu hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại tỉnh Cao Bằng ................................................................ 69
3.1.1. Quan điểm hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng ................................................................................ 69 3.1.2. Mục tiêu hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng......................................................................................... 70 3.1.3. Nhu cầu đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ công chức cấp xã tại Cao Bằng71 3.2. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nƣớc đối với hoạt động đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng .................................. 73 3.2.1. Đổi mới tƣ duy, nhận thức và phƣơng pháp quản lý nhà nƣớc về đào tạo bồi dƣỡng cán bộ, công chức nói chung và cán bộ, công chức cấp xã nói riêng ................................................................................................................. 73 3.2.2. Tăng cƣờng xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản, quy định, chính sách đối với hoạt động quản lý nhà nƣớc về đào tạo bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã ...................................................................................................... 74 3.2.3. Kiện toàn bộ máy, tăng cƣờng nhân lực quản lý nhà nƣớc về đào tạo bồi dƣỡng cán bộ, công chức .......................................................................... 74 3.2.4. Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức phù hợp với điều kiện đơn vị ............................................................................................... 75 3.2.5. Tăng cƣờng quản lý nhà nƣớc về nội dung, chƣơng trình và phƣơng pháp đào tạo bồi dƣỡng cán bộ công chức ...................................................... 77 3.2.6. Tăng cƣờng công tác đánh giá, kiểm tra, thanh tra hoạt động đào tạo, bồi dƣỡng......................................................................................................... 79 3.2.7. Tăng cƣờng chế độ, chính sách hỗ trợ và đầu tƣ kinh phí, cơ sở vật chất đối với đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ công chức ................................................. 81 3.2.8. Nâng cao chất lƣợng của đội ngũ giảng viên ........................................ 82 Tiểu kết Chƣơng 3 ........................................................................................... 84 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 85 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 87
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Tổng số lƣợng cán bộ, công chức cấp xã tỉnh Cao Bằng ............... 41 Bảng 2.2.: Cơ cấu CBCC cấp xã tỉnh Cao Bằng theo dân tộc ........................ 42 Bảng 2.3: Cơ cấu CBCC cấp xã tỉnh Cao Bằng theo giới tính ....................... 43 Bảng 2.4. Cơ cấu CBCC cấp xã tỉnh Cao Bằng theo trình độ học vấn .......... 44 Bảng 2.5. Cơ cấu CBCC cấp xã tỉnh Cao Bằng theo trình độ chuyên môn ... 45 Bảng 2.6. Cơ cấu CBCC cấp xã tỉnh Cao Bằng theo trình độ tin học ............ 46 Bảng 2.7. Cơ cấu CBCC cấp xã tỉnh Cao Bằng theo trình độ ngoại ngữ ....... 47 Bảng 2.8. Cơ cấu CBCC cấp xã tỉnh Cao Bằng theo trình độ ........................ 48 Bảng 2.9. Kết quả bồi dƣỡng CBCC cấp xã của tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2010-2017........................................................................................................ 59 Bảng 3.1. Nhu cầu đào tạo bồi dƣỡng cán bộ công chức cấp xã tại Cao Bằng giai đoạn 2016-2020 ........................................................................................ 72
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Ở Việt Nam, xã, phƣờng, thị trấn (sau đây gọi là cấp xã) có vị trí hết sức quan trọng trong hệ thống chính trị - hành chính, là cầu nối trực tiếp giữa nhà nƣớc với nhân dân, thực hiện hoạt động quản lý xã hội trên mọi lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phƣơng theo thẩm quyền đƣợc phân cấp, đảm bảo cho các chủ trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc đƣợc triển khai thực hiện trong cuộc sống. Đội ngũ cán bộ, công chức nói chung, nhất là cán bộ, công chức cấp cơ sở nói riêng là cầu nối giữa Đảng, Nhà nƣớc với nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Cấp xã là gần gũi nhân dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm đƣợc việc thì mọi công việc đều xong xuôi”. Điều này khẳng định tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Để thực hiện đƣợc chức năng, nhiệm vụ theo quy định đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đủ phẩm chất chính trị, trình độ chuyên môn, kỹ năng giải quyết công việc và thái độ phục vụ nhân dân nhằm tiếp thu, cụ thể hóa và đƣa chủ trƣơng, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc đi vào đời sống. Nhận thức đƣợc tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, thời gian qua Đảng và Nhà nƣớc ta đã ban hành nhiều chủ trƣơng, chính sách nhằm xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Nghị quyết TW 5 (khóa IX) về đổi mới và nâng cao chất lƣợng hệ thống chính trị cơ sở ở xã, phƣờng, thị trấn đã đặt ra nhiệm vụ phải “chăm lo công tác đào tạo, bồi dƣỡng, giải quyết hợp lý và đồng bộ chính sách đối với cán bộ cơ sở”. Hiến pháp năm 2013, Luật Cán bộ, công chức năm 2008 và Luật Tổ chức chính quyền địa phƣơng năm 2015 cùng với các văn bản hƣớng dẫn đã tạo cơ sở pháp lý để từng bƣớc xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. 1
Do vậy, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đã từng bƣớc phát triển cả về số lƣợng và chất lƣợng. Một trong những giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đƣợc quan tâm nhiều nhất là bồi dƣỡng cán bộ, công chức. Để tăng cƣờng chất lƣợng bồi dƣỡng cán bộ, công chức, cần quan tâm tới nhiều yếu tố, trong đó có hoạt động quản lý nhà nƣớc đối với bồi dƣỡng. Đây là một vấn đề đã và đang nhận đƣợc sự quan tâm của các nhà nghiên cứu khoa học, các nhà quản lý hành chính và cả hệ thống chính trị nƣớc ta, trong đó có tỉnh Cao Bằng. Cao Bằng là một tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam, một địa bàn còn khó khăn trong cả nƣớc. Trong những năm gần đây, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tỉnh Cao Bằng từng bƣớc đƣợc "chuẩn hóa" theo quy định. Việc tuyển chọn cán bộ, công chức từ sinh viên tốt nghiệp các trƣờng đại học, cao đẳng, trung cấp về công tác tại cơ sở đã góp phần trẻ hóa và nâng cao trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Hệ thống chính trị cơ sở đã có nhiều chuyển biến tích cực góp phần vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, cải thiện nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Đạt đƣợc những kết quả đó có sự góp phần công tác bồi dƣỡng đối với cán bộ, công chức cấp xã định kỳ hằng năm nhằm trang bị thêm về kiến thức chuyên môn, trình độ lý luận chính trị, kiến thức quản lý nhà nƣớc, tin học, ngoại ngữ, kỹ năng giải quyết công việc... Tuy nhiên, trong thời gian qua công tác quản lý nhà nƣớc về đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức của tỉnh Cao Bằng còn tồn tại những hạn chế, chƣa đáp ứng kịp thời với yêu cầu đổi mới của hệ thống chính trị, cụ thể: Cơ quan QLNN về bồi dƣỡng CBCC cấp xã chƣa đƣợc tổ chức, phân cấp hợp lý; CBCC quản lý về bồi dƣỡng còn thiếu kinh nghiệm chỉ đạo, điều hành, chƣa đƣợc đào tạo bài bản về công tác quản lý giáo dục; hệ thống các văn bản pháp quy làm cơ sở pháp lý để tổ chức, quản lý bồi dƣỡng CBCC cấp xã còn chƣa 2
đồng bộ, kịp thời; công tác lập kế hoạch bồi dƣỡng chƣa sát với nhu cầu thực tiễn của CBCC cấp xã và của đơn vị sử dụng CBCC; công tác kiểm tra bồi dƣỡng CBCC cấp xã còn mang tính hình thức. Do đó, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nƣớc cũng nhƣ chất lƣợng cán bộ, công chức sau khi đã đƣợc đào tạo, bồi dƣỡng không cao. Để khắc phục đƣợc những tồn tại nêu trên và giúp hoạt động QLNN về bồi dƣỡng CBCC cấp xã tại Cao Bằng có sự đổi mới cơ bản, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lƣợng bồi dƣỡng CBCC đã đặt ra nhiều vấn đề lý luận, pháp lý cần giải đáp thấu đáo, có căn cứ khoa học và thực tiễn. Vì vậy, việc chọn và nghiên cứu đề tài “Quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng” là yêu cầu tất yếu khách quan, cấp thiết về lý luận và thực tiễn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Đào tạo, bồi dƣỡng CBCC nói chung và CBCC cấp xã nói riêng cũng nhƣ QLNN về ĐTBD CBCC là một lĩnh vực đƣợc nhiều nhà nghiên cứu lý luận và thực tiễn quan tâm. Đây không phải là một lĩnh vực nghiên cứu mới nhƣng vẫn còn nhiều điểm cần tiếp tục triển khai nghiên cứu. Một số công trình nghiên cứu chủ yếu đáng chú ý bao gồm: Nhóm các công trình nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng CBCC và ĐTBD CBCC cấp xã: Nghiên cứu của tác giả Ngô Thành Can “Đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực trong khu vực công” (Nxb Lao động, Hà Nội, 2014) gồm 8 chƣơng đã đề cập đến những vấn đề cơ bản về đào tạo, bồi dƣỡng phát triển nguồn nhân lực nói chung và phân tích quy trình cũng nhƣ những thuận lợi và khó khăn hiện nay khi triển khai ĐTBD trong khu vực công. Nghiên cứu đã tập trung vào xác định vị trí, vai trò, đặc điểm của công tác đào tạo bồi dƣỡng cán bộ, công chức, viên chức; quan niệm, mục tiêu, nguyên tắc, đối tƣợng, nội dung, hình thức đào tạo, bồi dƣỡng; Quản lý nhà nƣớc về đào tạo bồi dƣỡng; 3
cũng nhƣ đã trình bày chi tiết về 4 nội dung cơ bản trong quá trình đào tạo, gồm các bƣớc: Xác định nhu cầu đào tạo, lập kế hoạch đào tạo, tổ chức thực hiện và đánh giá đào tạo. Bài viết Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của tác giả Nguyễn Xuân Sơn (Tạp chí Xây dựng Đảng số 9/2004) đã có sự tổng kết khá sâu sắc về tình hình công tác đào tạo bồi dƣỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý, chỉ ra đƣợc những mặt làm đƣợc, những hạn chế, yếu kém trong công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý, đó là: “chất lƣợng đào tạo chƣa cao; đào tạo chƣa gắn bới quy hoạch, bố trí, sử dụng; Phƣơng pháp giảng dạy chậm đổi mới; chƣa kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn, giữa nâng cao tri thức và rèn luyện đạo đức, giữa tiếp thu kiến thức và vận dụng kiến thức vào hoạt động thực tiễn, nhất là đào tạo kỹ năng nghiệp vụ...”. Từ đó, tác giả đề xuất 4 quan điểm để nâng cao chất lƣợng đào tạo bồi dƣỡng cán bộ lãnh đạo, trong đó có 2 quan điểm đáng chú ý nhƣ công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ lãnh đạo phải đƣợc tiến hành đồng thời, đồng bộ trên cơ sở quy hoạch cán bộ; Lấy kết quả học tập, khả năng vận dụng kiến thức làm tiêu chuẩn xem xét, đánh giá, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ. Tác giả Lƣu Kiếm Thanh và Nguyễn Đồng Minh với bài viết “Đào tạo và bồi dưỡng các giá trị nhân văn công vụ cho cán bộ, công chức” (Tạp chí Quản lý nhà nƣớc số 5/2014). Các tác giả cho rằng: con đƣờng giáo dục nhân văn là tiền đề cho tƣơng lai, nhƣ là một dự án hành động cho tƣơng lai của chính sách đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức quốc gia, góp phần khai mở và vun đắp một thế hệ công chức mới cho Việt Nam với những giá trị nhân văn dân tộc và nhân loại. Vì vậy, cần phải có những giải pháp tốt cho việc tăng cƣờng giáo dục các giá trị đạo đức nhân văn cho thế hệ cán bộ, công chức mới. Các tác giả cũng nhấn mạnh: đặt trong bối cảnh ngày nay sự giao lƣu văn hóa đang diễn ra nhƣ một tất yếu trong một thế giới hội nhập mạnh mẽ thì công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức nhƣ là một bộ phận của 4
hoạt động văn hóa - xã hội và kiến tạo tinh thần đang đứng trƣớc những yêu cầu mới trong tiến trình phát triển. Do đó, nhiệm vụ cơ bản của xã hội, của nhà nƣớc là làm sao để có đƣợc đội ngũ cán bộ, công chức có những tri thức cơ bản, thấm nhuần các giá trị nhân văn và sẵn sàng tham gia hoạt động chính trị - xã hội. Đối với các cơ sở đào tạo cần hƣớng tới bồi bổ tâm hồn, giáo dục lòng nhân ái, các chuẩn mực đạo đức, chuẩn mực pháp luật, bài học làm ngƣời cho ngƣời học. Có thể thấy hƣớng tiếp cận của các tác giả là một gợi ý hay để nhóm nghiên cứu đề xuất định hƣớng, đƣa ra giải pháp nhằm đổi mới, nâng cao chất lƣợng đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức trong bối cảnh hội nhập. Tác giả Hoàng Thị Hoài Hƣơng với bài Giải pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn chức danh (Tạp chí Quản lý nhà nƣớc số 11/2013) đã khái quát thực trạng công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã theo yêu cầu tiêu chuẩn chức danh với một số kết quả nhất định nhƣ nội dung chƣơng trình từng bƣớc đƣợc đổi mới, phƣơng pháp, hình thức tổ chức đào tạo, bồi dƣỡng đƣợc cải tiến… tuy nhiên còn không ít những hạn chế nhƣ: Nội dung một số chƣơng trình chƣa phù hợp để đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn 7 chức danh công chức chuyên môn nghiệp vụ ở cấp xã; Chƣơng trình còn nặng về lý thuyết, chƣa bám sát vào tiêu chuẩn của từng chức danh; Nhận thức về vai trò của đào tạo, bồi dƣỡng đối với cán bộ, công chức cấp xã theo tiêu chuẩn chức danh còn hạn chế… Trên cơ sở thực trạng, tác giả đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lƣợng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã theo yêu cầu tiêu chuẩn chức danh. Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ (2008) của tác giả Nguyễn Ngọc Vân (Bộ Nội vụ) “Cơ sở khoa học của đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức hành chính theo nhu cầu công việc” đã phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ công chức hành chính đáp ứng nhu cầu công việc, dựa trên các yêu cầu khách quan của hoạt động thực thi công vụ 5
thực tế tại Việt Nam, đảm bảo tính khoa học và đồng bộ trong việc nhận thức về vai trò của hoạt động đào tạo, xác định nhu cầu đào tạo, thực hiện đổi mới nội dung chƣơng trình đào tạo; từ đó phát huy tối đa vai trò của công chức trong thực hiện đào tạo theo nhu cầu công việc. Tác giả Đặng Khắc Ánh với bài Đào tạo, bồi dưỡng theo vị trí việc làm - Những khó khăn và kiến nghị (Tạp chí Quản lý nhà nƣớc số 02/2012) đã khẳng định rằng chất lƣợng của đội ngũ cán bộ, công chức là vấn đề cơ bản của cải cách hành chính và nhận định rằng chất lƣợng của đội ngũ cán bộ, công chức vẫn chƣa đáp ứng đƣợc những đòi hỏi của quá trình đổi mới và cải cách hành chính, tác giả cho rằng trong giai đoạn hiện nay, hoạt động nâng cao chất lƣợng của đội ngũ cán bộ, công chức vẫn cần phải đặt lên hàng đầu. Tác giả đã phân tích sự cần thiết phải đào tạo, bồi dƣỡng theo vị trí việc làm, nhấn mạnh rằng những hạn chế trong đào tạo bồi dƣỡng cán bộ, công chức ở nƣớc ta thời gian qua có nguyên nhân chủ yếu là do hoạt động đào tạo, bồi dƣỡng vẫn chỉ chú trọng vào đào tạo, bồi dƣỡng theo ngạch, hƣớng tới cung cấp những kiến thức và kỹ năng chung, chƣa bảo đảm cung cấp các kiến thức và kỹ năng cần thiết phù hợp với từng vị trí công việc. Do đó, cần thiết phải triển khai đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức theo vị trí việc làm. Bài viết Phát triển đội ngũ giảng viên các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính của tác giả Đào Xuân Thái (Tạp chí Quản lý nhà nƣớc số 4/2014) đã đánh giá thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên trong các cơ sở đào tạo, bồi dƣỡng thời gian qua, bên cạnh những ƣu điểm vẫn còn những hạn chế nhƣ: 45% giảng viên chƣa đƣợc chuẩn hóa đúng với chuyên môn, nghiệp vụ theo tiêu chuẩn quy định, 20% thiếu kỹ năng phƣơng pháp giảng dạy tích cực, đa số chƣa đƣợc bồi dƣỡng phƣơng pháp giảng dạy chuyên ngành, thiếu kinh nghiệm thực tiễn, trình độ ngoại ngữ chuyên ngành hạn chế, thiếu giảng viên các chuyên ngành chuyên sâu… Từ đó, tác giả đƣa ra một số giải pháp: Về xây dựng chế độ chính sách; Nâng cao 6
chất lƣợng đội ngũ giảng viên; Có chiến lƣợc đầu tƣ phát triển đối với giảng viên; Tăng cƣờng hợp tác giữa các trƣờng trong nƣớc và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đào tạo, bồi dƣỡng giảng viên; Hoàn thiện hệ thống quản lý, đánh giá và kiểm định chất lƣợng giảng viên các cơ sở đào tạo, bồi dƣỡng. Nhóm các công trình nghiên cứu về QLNN về ĐTBD CBCC cấp xã: Bài viết“Hoàn thiện quy phạm pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức” (Tạp chí Tổ chức nhà nƣớc số 10/2014) của tác giả Nguyễn Minh Phƣơng và Trần Thị Hạnh đã đƣa ra giải pháp hoàn thiện các quy định pháp luật về đào tạo bồi dƣỡng cán bộ công chức. Theo các tác giả, sau khi Luật cán bộ, công chức và Luật Viên chức đƣợc ban hành, các văn bản liên quan đến tổ chức thực hiện công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) đƣợc soạn thảo và ban hành khá đầy đủ, kịp thời. Nội dung của các văn bản đã thể hiện rõ tinh thần đổi mới toàn diện trên các mặt: chế độ bồi dƣỡng công chức, viên chức; tăng cƣờng phân cấp cho các bộ, ngành, địa phƣơng trong tổ chức và quản lý bồi dƣỡng công chức, viên chức, đồng thời bảo đảm quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cơ quan quản lý, đơn vị sử dụng CBCCVC trong hoạt động bồi dƣỡng; đổi mới hình thức và nội dung các chƣơng trình bồi dƣỡng nhằm nâng cao kỹ năng hành chính cho công chức, năng lực chuyên môn nghiệp vụ cho viên chức; tạo lập cơ sở pháp lý để kiểm soát chất lƣợng bồi dƣỡng CBCCVC. Tuy nhiên, để nâng cao chất lƣợng, hiệu quả của công tác bồi dƣỡng, cần tiến hành rà soát, đánh giá đúng hạn chế, vƣớng mắc của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về bồi dƣỡng CBCCVC, từ đó đề xuất các nội dung cần sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện. Luận án tiến sĩ “Quản lý nhà nước về đào tạo bồi dưỡng công chức hành chính trong giai đoạn hiện nay” của tác giả Lại Đức Vƣợng đã phân tích, hệ thống hóa cơ sở lý luận về QLNN về bồi dƣỡng công chức hành chính trong giai đoạn hiện nay; đánh giá, đƣa ra kết luận về thực trạng bồi dƣỡng công chức hành chính trong giai đoạn hiện nay; từ đó xác định mục tiêu, phƣơng 7
hƣớng và giải pháp hoàn thiện quản lý nƣớc về bồi dƣỡng công chức hành chính Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Tóm lại, một cách khái quát, có thể thấy những công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài “Quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng” rất phong phú. Những công trình này đã góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận, thực trạng, giải pháp về hoạt động bồi dƣỡng CBCC và QLNN về bồi dƣỡng CBCC. Tuy nhiên, có thể thấy chƣa có công trình nào nghiên cứu về QLNN về bồi dƣỡng CBCC cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng. Do đó, việc nghiên cứu đề tài này với cấp độ luận văn thạc sỹ quản lý công là cần thiết, không trùng lặp với các công trình nghiên cứu đi trƣớc. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao chất lƣợng công tác quản lý nhà nƣớc về lĩnh vực bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã nhằm xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh Cao Bằng và của đất nƣớc. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt đƣợc mục đích nghiên cứu trên đây, Luận văn đặt ra các nhiệm vụ nghiên cứu chủ yếu sau: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý nhà nƣớc đối với hoạt động bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã; - Đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; - Đề xuất phƣơng hƣớng và một số giải pháp nhằm tăng cƣờng quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng. 8
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là hoạt động quản lý nhà nƣớc về công tác bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Nội dung nghiên cứu: Quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng CBCC là một vấn đề lớn. Trong phạm vi luận văn, tác giả chỉ tập trung nghiên cứu các nội dung QLNN về bồi dƣỡng CBCC cấp xã gồm các hoạt động: Xây dựng, ban hành văn bản về bồi dƣỡng cán bộ công chức cấp xã; Lập quy hoạch, kế hoạch bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã; Quản lý nội dung chƣơng trình, giáo trình, tài liệu bồi dƣỡng; Xây dựng, phát triển đội ngũ giảng viên; Quản lý nguồn tài chính cho bồi dƣỡng CBCC cấp xã; Kiểm tra, đánh giá công tác bồi dƣỡng cán bộ công chức cấp xã. - Không gian nghiên cứu: địa bàn tỉnh Cao Bằng. - Thời gian nghiên cứu: Từ năm 2010 đến năm 2017. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Luận văn thực hiện trên cơ sở phƣơng pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Phƣơng pháp phân tích tài liệu thứ cấp: Để thực hiện luận văn, tác giả thu thập các tài liệu có liên quan đến nội dung luận văn, nhƣ các công trình khoa học viết về quản lý nhà nƣớc, bồi dƣỡng cán bộ công chức, quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ công chức cấp xã; các văn bản của Đảng, nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ công chức nói riêng và cán bộ công chức cấp xã nói riêng; các kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã của một số địa phƣơng; các thông tin, số liệu từ báo cáo kết quả thực hiện quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ công chức cấp xã 9
qua các năm của tỉnh Cao Bằng… Phƣơng pháp này giúp tác giả luận văn xây dựng cơ sở lý luận, phânn tích thực trạng cũng nhƣ đề xuất các giải pháp. Phƣơng pháp này đƣợc thực hiện xuyên suốt trong toàn luận văn. - Phƣơng pháp thống kê, so sánh: tác giả sử dụng phƣơng pháp thống kê, so sánh các số liệu về số lƣợng, chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã và kết quả đào tạo, bồi dƣỡng CBCC qua các năm trong thời gian nghiên cứu để đƣa ra các nhận định cơ bản về thực trạng đội ngũ CBCC và kết quả bồi dƣỡng đội ngũ CBCC trên địa bàn tỉnh Cao Bằng. - Phƣơng pháp phỏng vấn sâu: tác giả luận văn sử dụng bảng hỏi có cấu trúc để tìm hiểu sâu các thông tin có liên quan nhằm phân tích thực trạng hoạt động quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ công chức cũng nhƣ có căn cứ đƣa ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng. Đối tƣợng phỏng vấn sâu gồm 2 nhóm: + Nhóm 1 là các cán bộ, công chức thực hiện chức năng quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã. Số lƣợng phỏng vấn: 10 ngƣời. + Nhóm 2 là các cán bộ, công chức cấp xã đã, đang và sẽ theo học các khóa bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại Cao Bằng. Số lƣợng phỏng vấn: 10 ngƣời. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Kết quả nghiên cứu của đề tài luận văn sẽ là những bổ sung quan trọng cho hoạt động QLNN đối với bồi dƣỡng CBCC cấp xã tại tỉnh Cao Bằng. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Kết quả nghiên cứu của đề tài luận văn trực tiếp góp phần nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của CBCC cấp xã; vị trí, vai trò của hoạt động bồi dƣỡng CBCC cấp xã; sự cần thiết phải hoàn thiện QLNN đối với hoạt động bồi dƣỡng CBCC cấp xã. Luận văn có thể đƣợc dùng làm tài liệu tham khảo trong 10
hoạch định chính sách về đổi mới và hoàn thiện chính sách, thể chế quản lý CBCC tại Cao Bằng; trong công tác nghiên cứu, giảng dạy ở các cơ sở bồi dƣỡng CBCC… 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và các phụ lục, nội dung của đề tài luận văn đƣợc kết cấu thành 3 chƣơng: Chƣơng 1: Cơ sở khoa học của quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã. Chƣơng 2: Thực trạng quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Cao Bằng. Chƣơng 3: Định hƣớng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng cán bộ, công chức cấp xã tại tỉnh Cao Bằng. 11
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Một số quan niệm cơ bản 1.1.1. Cán bộ, công chức cấp xã 1.1.1.1. Quan niệm và phạm vi cán bộ, công chức cấp xã Thuật ngữ “cán bộ” đƣợc sử dụng ở Việt Nam rất đa dạng và với những nội hàm tƣơng đối khác nhau ở các thời điểm khác nhau, đôi khi đƣợc sử dụng chung để chỉ cả cán bộ, công chức và viên chức (chẳng hạn khi nói tới quy hoạch cán bộ, đạo đức của ngƣời cán bộ,…). Từ giác độ hành chính, theo quy định của Luật cán bộ, công chức năm 2008 và Luật Viên chức năm 2010, giữa các thuật ngữ “cán bộ”, “công chức” và “viên chức” có sự khác biệt. Cán bộ, công chức ở Việt Nam không chỉ là những ngƣời làm trong bộ máy nhà nƣớc mà trong cả hệ thống chính trị, trải ra trên tất cả các cấp hành chính. Trong đó, cán bộ, công chức cấp xã là những cán bộ, công chức làm việc ở cấp xã. Theo Luật Cán bộ, công chức (Khoản 3 Điều 4) thì: Cán bộ xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) là công dân Việt Nam, được bầu cử giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội. Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Để cụ thể hóa quy định của Luật Cán bộ, công chức, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22 tháng 10 năm 2009 quy định về chức danh, số lƣợng, một số chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở 12