Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk

Chia sẻ: Hoababytrang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk" hướng tới làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực trạng của QLNN về công tác thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, để đưa ra phương hướng và giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả QLNN về thi đua, khen thưởng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới, nhờ đó góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đắk Lắk.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VI THỊ THUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG TRONG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG ĐẮK LẮK – NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VI THỊ THUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG TRONG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 83 40 403 Người hướng dẫn khoa học: TS. LÊ ANH XUÂN ĐẮK LẮK – NĂM 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn cao học Quản lý công “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk” là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu và thông tin được sử dụng trong Luận văn này có xuất xứ rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định. Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật và Lãnh đạo Học viện Hành chính Quốc gia về Luận văn Cao học này./. Tác giả luận văn Vi Thị Thuận i
LỜI CẢM ƠN Với tình cảm và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Ban Giám đốc, các giảng viên của Học viện Hành chính Quốc gia đã truyền đạt những kiến thức quý báu và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại trường. Đặc biệt xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến TS. Lê Anh Xuân - Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình hướng dẫn, định hướng, động viên và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu, hoàn thành Luận văn Cao học Quản lý công: Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Xin được gửi lời cảm ơn đến Lãnh đạo và công chức, viên chức các cơ cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình khảo sát, lấy số liệu phục vụ cho việc hoàn thành Luận văn này. Trong quá trình làm bài, khung thời gian, kiến thức và kinh nghiệm thực tế còn hạn chế nên luận văn không thể tránh khỏi những sai sót, rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý thầy cô để luận văn được hoàn chỉnh hơn. Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn! Học viên Vi Thị Thuận ii
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài luận văn ............................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn .......................................... 6 3.1. Mục đích ..................................................................................................... 6 3.2. Nhiệm vụ .................................................................................................... 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ........................................... 6 4.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................................. 6 4.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................... 7 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu ................................................... 7 6. Những đóng góp của luận văn ...................................................................... 8 6.1. Ý nghĩa lý luận ........................................................................................... 8 6.2. Ý nghĩa thực tiễn ........................................................................................ 8 7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 8 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN KHOA HỌC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG9 1.1. Khái quát về thi đua, khen thưởng ............................................................. 9 1.2. Nội dung quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ............................... 15 1.3. Vai trò của quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ............................ 35 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng .... 36 iii
Tiểu kết chương 1............................................................................................ 40 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG CỦA CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK ............................................................. 41 2.1. Khái quát về các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk ................................................................................................................... 41 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk .................................................... 52 2.3. Đánh giá về thực trạng quản lý nhà nước đối với công tác thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bản tỉnh Đắk Lắk ................................................................................................................... 70 Tiểu kết Chương 2 ........................................................................................... 78 Chương 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG TRONG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK ........ 79 3.1. Cơ sở khoa học của các giải pháp ............................................................ 79 3.2. Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ..................................................................................................... 80 Tiểu kết chương 3........................................................................................... 93 KẾT LUẬN .................................................................................................... 95 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 97 iv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TT Chữ viết tắt Giải nghĩa 1 CT Chỉ thị 2 CP Chính phủ 3 BNV Bộ Nội vụ 4 NĐ Nghị định 5 TT Thông tư 6 TW Trung ương 7 UBND Ủy ban nhân dân 8 GDNN Giáo dục nghề nghiệp v
DANH MỤC CÁC BẢNG Số Stt Tên bảng Trang hiệu Bảng Số lượng viên chức tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp 1 46 2.1 trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk Bảng Biểu đồ số lượng viên chức tại các cơ sở giáo dục nghề 2 47 2.2 nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk . Bảng Cơ cấu giới tính viên chức tại các cơ sở giáo dục nghề 3 48 2.3 nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk Bảng Trình độ chuyên môn của viên chức tại các cơ sở giáo 4 50 2.4 dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk Trình độ ngoại ngữ, tin học viên chức tại các cơ sở giáo Bảng 5 dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 51 2.5 2020-2021 Bảng 6 Thống kê văn bản về chính sách thi đua, khen thưởng 51 2.6 Thống kê số lượng, chất lượng đội ngũ viên chức làm Bảng 7 công tác thi đua, khen thưởng tại các cơ sở giáo dục 64 2.7 nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk Thống kê hoạt động sơ kết, tổng kết thi đua, khen Bảng 8 thưởng các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập từ 65 2.8 năm 2017-2021 Thống kêt số lượng tặng thưởng các danh hiệu thi đua Bảng từ năm 2017-2021 tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp 9 66 2.9 công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk vi
Thống kê số lượng, hình thức khen thưởng từ năm Bảng 10 2017-2021 tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập 67 2.10 trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk Thống kê hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi Bảng phạm về thi đua, khen thưởng tại các cơ sở giáo dục 11 68 2.11 nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh từ năm 2017- 2021 vii
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Ngay từ khi Nhà nước ra đời Đảng nhà nước Bác Hồ đã rất quan tâm đến Thi đua, khen thưởng Người nói: “Thi đua là yêu nước, ai yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất, và công việc hàng ngày chính là nội dung thiết thực của thi đua. Phong trào thi đua yêu nước do Người khởi xướng và lãnh đạo từ những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp đã nhanh chóng phát triển thành phong trào sâu rộng và liên tục qua nhiều thập kỉ, trong từng giai đoạn lịch sử của đất nước. “Thi đua, khen thưởng là động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới, thi đua yêu nước phải được tiến hành thường xuyên, liên tục hàng ngày”. Công tác thi đua, khen thưởng của Nhà nước dưới sự lãnh đạo của Đảng và hệ thống chính trị các cấp từ trung ương tới cơ sở đã tạo sức mạnh thúc đẩy mọi người, mọi thành phần trong xã hội tích cực lao động, sản xuất, học tập và sáng tạo. Những tư tưởng về đổi mới công tác thi đua, khen thưởng của Đảng thể hiện rõ trong các Chỉ thị số 35- CT/TW ngày 3/6/1998, Chỉ thị số 39- CT/TW ngày 21/5/2004 của Bộ Chính trị, Kết luận số 83- KL/TW của Ban Bí thư ngày 30/8/2010 và gần đây nhất là Chỉ thị số 34- CT/TW ngày 7/4/2014, trong đó, Đảng ta khẳng định tiếp tục thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh coi thi đua khen thưởng là động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới, thi đua yêu nước phải được tiến hành thường xuyên, liên tục hàng ngày. Tạo sự nhận thức trong các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tầng lớp nhân dân vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. 1
Hiện nay, đất nước ta đang trong giai đoạn thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa, công tác thi đua luôn là một nhiệm vụ quan trọng, nhằm phát huy nội lực về tinh thần để lôi cuốn, động viên, khuyến khích mọi cá nhân, tổ chức phát huy truyền thống yêu nước, năng động sáng tạo, vươn lên lập thành tích xuất sắc trên mọi lĩnh vực, góp phần thành công trong sự nghiệp đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để thực hiện được nhiệm vụ này, công tác thi đua, khen thưởng càng phải phát huy vai trò và thực hiện theo hướng cạnh tranh lành mạnh, vì vậy nhà nước cần phải quản lý công tác này. Trong những năm gần đây, quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã có bước chuyển biến rõ rệt, đồng bộ và nền nếp hơn. Tuy nhiên, phong trào thi đua yêu nước, công tác khen thưởng còn hạn chế, chưa trở thành động lực mạnh mẽ động viên cổ vũ mọi viên chức, lao động, khen thưởng chưa gắn chặt với công tác thi đua, chưa phát huy mạnh mẽ tác dụng khuyến khích động viên thi đua, nhất là trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay. Công tác tuyên truyền chưa thật sự được chú trọng. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến còn hạn chế. Công tác tổng kết, bình bầu chưa bán sát vào tiêu chuẩn, còn tình trạng nể nang. Tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng còn hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ. Để đánh giá đúng thực trạng công tác thi đua, khen thưởng từ đó đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, em chọn vấn đề “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk” làm đề tài luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Công tác thi đua, khen thưởng ngày càng có vị trí, vai trò quan trọng và 2
được mọi cấp, ngành quan tâm. Tìm hiểu tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk”. Tác giả nhận thấy trong những năm qua, một số cá nhân, tổ chức làm công tác thi đua, khen thưởng và các nhà quản lý, nghiên cứu khoa học đã có những đề tài nghiên cứu về các vấn đề liên quan đến lĩnh vực này với nhiều cách tiếp cận, nhiều góc độ với các lĩnh vực, địa bàn khác nhau, được công bố trên sách báo, tạp chế, các luận án, luận văn…Cụ thể: - Sách “Chủ tịch Hồ Chí Minh với phong trào thi đua yêu nước”, 2008, nhà xuất bản Thanh niên Hà Nội. Nội dung cuốn sách gồm 10 bài viết nêu lên tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác thi đua khen thưởng như Công việc hàng ngày là nền tảng của thi đua. Mọi việc đều thi đua; thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua, những người thi đua là những người yêu nước nhất; người người thi đua, ngành ngành thi đua, ngày ngày thi đua, thi đua phải có mục đích,... - Sách “Đảng, Bác Hồ với thi đua yêu nước và công tác thi đua khen thưởng”, 2008, nhà xuất bản Lý luận chính trị, Hà Nội. Cuốn sách phân tích kỹ những vấn đề lý luận, quan điểm của Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chính sách của Đảng và Nhà nước ta về thi đua yêu nước và công tác thi đua, khen thưởng. - Đề tài độc lập cấp Nhà nước của tác giả Trần Thị Hà, 2013, “Cơ sở lýluận và thực tiễn đổi mới thi đua, khen thưởng trong giai đoạn hiện nay”.Mục đích của đề tài chính là nghiên cứu, làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về thi đua, khen thưởng. Đánh giá thực trạng công tác thi đua, khen thưởng và các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng, tổ chức làm công tác thi đua, khen thưởng từ đó đề xuất các quan điểm, phương hướng và giải pháp nhằm đổi mới hoạt động thi đua, khen thưởng và quản lý Nhà nước về thi đua, khen thưởng, 3
trực tiếp góp phần kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật thi đua, khen thưởng để thi đua, khen thưởng thực sự là động lực góp phần thúc đẩy pháttriển kinh tế, xã hội trong thời kỳ mới. Từ thực tiễn nâng lên thành lý luận. Tuyên truyền toàn dân về vị trí, vai trò của thi đua, khen thưởng sâu rộng và lan tỏa hơn. - Đề tài khoa học cấp Bộ của Thạc sỹ Nguyễn Thị Phương Lan, 2016, “Cơ sở khoa học xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng ở nước ta trong giai đoạn hiện nay”. Đề tài đã khái quát một cách tương đối có hệ thống, chi tiết một số vấn đề lý luận liên quan đến quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Bên cạnh đó, đề tài đã phân tích, làm rõ được thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng ở nước ta trong giai đoạn hiện nay, qua những số liệu điều tra khảo sát cụ thể, từ đó đưa ra được những đánh giá chung, những ưu điểm cũng như những hạn chế, bất cập và nguyên nhân, trên cơ sở đó đưa ra được những đề xuất, kiến nghị có giá trị tham khảo về định hướng, giải pháp để xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng ở nước ta phù hợp với nhu cầu và đặc điểm phát triển trong giai đoạn mới. - Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị của tác giả Nguyễn Khắc Hà, 2014, “Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý chuyên trách công tác thi đua, khen thưởng ở nước ta giai đoạn hiện nay”. Luận án đã hệ thống hoá, nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp lý, giải pháp về đội ngũ cán bộ quản lý công tác thi đua, khen thưởng trong giai đoạn hiện nay. - Luận án tiến sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính của tác giả Phùng Ngọc Tấn, 2016, “Pháp luật về thi đua, khen thưởng ở Việt Nam hiện nay”, Học viện Khoa học xã hội. Luận án đã hệ thống chuyên sâu cơ sở lý luận của pháp luật về thi đua khen thưởng, qua đánh giá thực trạng pháp luật về thi đua khen thưởng từ đó góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về thi đua khen thưởng ở nước ta. 4
- Luận văn Thạc sĩ của tác giả Lê Xuân Khánh, 2010, “Tăng cường quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng giai đoạn 2011 - 2020”. Luận văn đã đưa ra một số giải pháp chung để tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng, trong đó chú ý là giải pháp tăng cường hợp tác quốc tế về thi đua, khen thưởng. - Luận văn Thạc sĩ Hành chính công của tác giả Lưu Thị Kim Liên, 2014, “Quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng tại Thành phố Hồ Chí Minh”, luận văn đã nêu lên được mối quan hệ giữa thi đua và khen thưởng; phân tích một số thực trạng quản lý Nhà nước về thi đua, khen thưởng tại thành phố Hồ Chí Minh theo đúng tinh thần của Chỉ thị 34-CT/TW của Bộ Chính trị. Tuy nhiên, các giải pháp mà tác giả đưa ra ở chương 3 chưa phân thành các nhóm giải pháp gắn với nội dung quản lý nhà nước đã phân tích ở chương 1, người đọc sẽ khó tiếp cận và vận dụng các giải pháp của tác giả đã nêu vào thực tiễn công tác. - Luận văn Thạc sĩ Quản lý công của tác giả Nguyễn Thị Kim Hằng, 2018, “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh”, luận văn đã hệ thống đầy đủ cơ quan làm công tác thi đua khen thưởng, tập trung làm rõ các nội dung về xây dựng chính sách, ban hành văn bản pháp luật, tuyên truyền, thanh tra, kiểm tra qua đó đưa ra các giải pháp phù hợp để làm tăng hiệu quả công tác quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng. Bên cạnh đó, còn có rất nhiều các bài báo, bài viết khoa học đăng trên các tạp chí cũng nghiên cứu về quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng, giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thi đua khen thưởng. Nhìn chung các công trình nêu trên đã tập trung làm rõ nhiều khía cạnh khác nhau về thi đua, khen thưởng như: Tổ chức bộ máy, thực trạng đội ngũ, cơ sở lý luận và thực tiễn về thi đua, khen thưởng, công tác sơ kết, tổng kết, đánh giá kết quả thi đua, khen thưởng... Có thể khẳng định rằng, các công trình 5
trên là những tài liệu quý để hiểu sâu và có hệ thống hơn về thi đua, khen thưởng, góp phần đổi mới nhận thức, khẳng định quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với thi đua, khen thưởng. Tuy nhiên, chưa có bất kỳ đề tài nghiên cứu nào đề cập đến quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Vì vậy, em chọn đề tài “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các có sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk” làm đề tài luận văn tốt nghiệp chuyên ngành quản lý công. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn 3.1. Mục đích Luận văn hướng tới làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực trạng của QLNN về công tác thi đua, khen thưởng trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, để đưa ra phương hướng và giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả QLNN về thi đua, khen thưởng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới, nhờ đó góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đắk Lắk. 3.2. Nhiệm vụ Thứ nhất, nghiên cứu, phân tích làm rõ những cơ sở lý luận của quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng thông qua việc làm rõ khái niệm, nguyên tắc, nội dung của QLNN về công tác thi đua, khen thưởng. Thứ hai, đánh giá thực trạng, phân tích nguyên nhân hạn chế hiệu quả của QLNN về thi đua, khen thưởng ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk từ năm 2017 đến 2021. Thứ ba, xác định các phương hướng và đề xuất hệ thống giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả QLNN về thi đua, khen của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu 6
Nghiên cứu Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: Luận văn tập trung nghiên cứu thi đua, khen thưởng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Về thời gian: giới hạn trong giai đoạn từ năm 2017 đến 2021. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu - Cơ sở lý luận: Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối và các quan điểm của Đảng và Nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng - Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu chủ yếu của luận văn là phương pháp thu thập và xử lý thông tin, phương pháp phân tích tổng hợp, phương pháp thống kê, so sánh. + Phương pháp thu thập, xử lý thông tin, phân tích tổng hợp được dùng ở Chương 1 để làm rõ những vấn đề lý luận về thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng. + Phương pháp thống kế, so sánh sử dụng ở Chương 2 để minh họa về thực tiễn thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tình Đắk Lắk, từ những phân tích về thuận lợi và khó khăn tác giả chỉ ra nguyên nhân bất cập của mỗi vấn đề trong từng nội dung của công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Để từ đó làm cơ sở khoa học đưa ra những giải pháp khả thi giải quyết vấn đề một cách cụ thể. 7
6. Những đóng góp của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần bổ sung hoàn thiện những vấn đề lý luận về công tác thi đua, khen thưởng ở Việt Nam nói chung và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk nói riêng. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh hay một số địa phương khác có đặc điểm tương tự như các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh để có thể từng bước nâng cao, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Luận văn có thể làm tài liệu để giúp cơ quan ở địa phương để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng tham khảo. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận khoa học về thi đua, khen thưởng và quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Chương 2. Thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Chương 3. Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. 8
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN KHOA HỌC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG 1.1. Khái quát về thi đua, khen thưởng 1.1.1. Khái niệm thi đua Theo từ điển Tiếng Việt, thi đua là cùng nhau đem hết tài năng, sức lực ra nhằm thúc đẩy lẫn nhau đạt thành tích tốt nhất trong một lĩnh vực, hoạt động nào đó. Theo từ điển tiếng Anh (Oxford English Dictionary) “thi đua” là sự nỗ lực để đối chọi hoặc vượt qua một người hay một thành tích nào đó. Theo sự giải thích này, thi đua được ví như niềm khao khát được ngang bằng hoặc vượt trội hơn so với cái khác, người khác và thành công của người khác cũng có thể truyền cảm hứng thi đua đến họ. Nghiên cứu quá trình hợp tác giữa con người với con người trong lao động sản xuất, C.Mác - Ph.Ănghen đã chỉ ra rằng thi đua nảy nở trong quá trình hợp tác lao động, trong hoạt động chung và kế hoạch của con người. Sự tương tác xã hội tạo nên thi đua và nâng cao năng suất lao động. Thi đua là một hiện tượng tất yếu, khách quan, phù hợp với quy luật phát triển xã hội góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội. V.I.Lênin cho rằng thi đua trong chủ nghĩa xã hội chính là một công cụ, một biện pháp để tăng cường kỷ luật lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất, phát triển tính chủ động sáng tạo của nhân dân lao động và của chế độ dân chủ trong xã hội mới dựa trên quan hệ tương trợ và hợp tác, đoàn kết theo tinh thần tự nguyện, góp sức giải quyết khó khăn. Thi đua là một sáng kiến vĩ đại mà chính quyền cách mạng cần chăm lo, tổng kết, phổ biến sáng kiến kinh nghiệm. 9
Phêđôxêép nhà khoa học Viện Hàn lâm khoa học Liên Xô trước đây cho rằng "Thi đua là sự đọ sức trong lao động và sáng tạo, mang đặc tính của con người trong xã hội, được sinh ra bởi sự hợp tác lao động và bởi mối quan hệ xã hội của con người trong quá trình sản xuất...". Theo quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh:...thi đua không chỉ là hoạt động tích cực và sáng tạo trong công việc hàng ngày, trong lao động sản xuất vật chất, mà còn là hoạt động tư tưởng và tinh thần, là biểu hiện của lòng yêu nước, của tình cảm đối với Tổ quốc, quê hương, đất nước. Nói một cách khác, thi đua không chỉ là lao động tạo nên sự gia tǎng về số lượng và chất lượng trong việc làm của con người để thêm nhiều của cải vật chất làm giàu cho đất nước, mà còn là tấm lòng, là trái tim và khối óc đối với đất nước, phấn đấu cho đất nước được tự do, độc lập, thống nhất, phát triển, tǎng tiến cả về kinh tế và vǎn hoá xã hội, mạnh về quốc phòng, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. Như vậy, có thể thấy khó có thể đưa ra một định nghĩa đúng duy nhất về thi đua. Cụm từ “thi đua” khi gắn với vai trò, chức năng quản lý nhà nước tại khu vực công sẽ tạo nên sự thay đổi cơ bản về nghĩa, do sự khác biệt bởi chủ thể thực hiện và mục đích của hành động. Theo Khoản 1, Điều 3 Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2013 quy định: “Thi đua là hoạt động có tổ chức với sự tham gia tự nguyện của cá nhân, tập thể nhằm phấn đấu đạt được thành tích tốt nhất trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.”. Định nghĩa này đã chỉ ra các dấu hiệu nhận biết về thi đua. Đó là: Thi đua là hoạt động có tổ chức, kế hoạch cụ thể, rõ ràng nhằm hướng đến mục tiêu, lý tưởng đề ra từ trước, thi đua không xuất hiện một cách tự phát mà phải có sự tập hợp, liên kết giữa nhiều các nhân trong cùng hoạt động và thực hiện theo những nguyên tắc nhất định nhằm đảm bảo về cơ sở pháp lý, hướng đến mục tiêu và có biện pháp tổ chức hoạt động cụ thể. 10
Thi đua là hoạt động được cá nhân, tập thể tự nguyện tham gia, không có sự lừa dối, cản trở hay cưỡng ép nào. Chủ thể tham gia thi đua phải nhận thức được vai trò, ý nghĩa của hoạt động này, tự nguyện đăng ký tham gia trên tinh thần hăng hái, phấn khởi, chủ động, tự giác, không có bất kỳ áp lực từ bên ngoài tác động vào. Thi đua nhằm hướng sự nỗ lực, sáng tạo trong lao động vào công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, không phải nhằm thỏa mãn nhu cầu cá nhân nào. Như vậy, trong khuôn khổ luận văn tác giả sử dụng khái niệm thi đua được quy định tại Điều 3 Khoản 1 Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2013 làm cơ sở lý luận về thi đua, khen thưởng. 1.1.2. Khái niệm về khen thưởng Ở Việt Nam, khen thưởng có từ các triều đại phong kiến từ xa xưa khi các bậc vua chúa sử dụng nó như một trong những công cụ trong quản lý và cai trị đất nước có hiệu quả. “Khen” là nhận xét, đánh giá tốt về một con người nào đó, một tổ chức nào đó, về cái gì, việc gì đó với ý hài lòng; còn “Thưởng” là tặng tiền hoặc hiện vật để tỏ ý khen ngợi và khuyến khích cá nhân hay tổ chức đã có công hay việc làm xuất sắc, tích cực, tiến bộ. Cách đây hơn 600 năm Nguyễn Trãi đã viết: Nhà nước thưởng nhiều hơn phạt là nhà nước phồn vinh; nhà nước thưởng, phạt nghiêm minh là nhà nước vững mạnh; nhà nước phạt nhiều hơn thưởng là nhà nước đang suy tàn. Theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Trong một nước thưởng, phạt phải nghiêm minh thì nhân dân mới yên ổn, kháng chiến mới thắng lợi, kiến quốc mới thành công”. Khen thưởng đúng người, đúng việc, kịp thời có tác dụng động viên, giáo dục, nêu gương. Theo Từ điển Tiếng Việt: Khen là sự nhận xét đánh giá tốt về một con người nào đó, tổ chức nào đó, về cái gì, việc gì đó với ý nghĩa hài lòng. Còn thưởng là tặng, cho bằng hiện vật hoặc tiền. Như vậy, khen thưởng là hình thức 11