Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I

Chia sẻ: Ganuongmuoilu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:157

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô ở trường Cao đẳng ANND I nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC TRỊNH THỊ NINH QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN KỸ THUẬT LÁI XE Ô TÔ CHO HỌC VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8.140114 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS BÙI MINH HIỀN HÀ NỘI - 2019
LỜI CẢM ƠN! Với tất cả tình cảm chân thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các thầy giáo, cô giáo khoa Quản lý giáo dục và các thầy cô giáo của trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu tại trường. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô PGS.TS Bùi Minh Hiền, người đã tận tình chỉ bảo, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Đồng thời, tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Ban Giám đốc trung tâm Dạy nghề và đào tạo lái xe trường Cao đẳng ANND I đặc biệt là đồng chí Thiếu tá, TS. Lê Xuân Phương phó Giám đốc phụ trách trung tâm đã động viên giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp tôi có được số liệu, tư liệu cũng như có những ý kiến đóng góp rất lớn trong quá trình nghiên cứu để tôi hoàn thành luận văn. Dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện nhưng do khả năng có hạn, luận văn không tránh khỏi còn nhiều thiếu sót. Kính mong sự chỉ dẫn và góp ý của các chuyên gia, các thầy cô giáo và các bạn bè đồng nghiệp. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, tháng 12 năm 2019 Tác giả Trịnh Thị Ninh i
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ANND I: An ninh nhân dân I CAND: Công an nhân dân GV: Giáo viên HV: Học viên QLGD: Quản lý giáo dục ii
MỤC LỤC Trang Lời cảm ơn………………………………………………………………….....i Danh mục từ viết tắt……………………………………………………..……ii Danh mục các bảng……………………………………………...………….viii Danh mục biểu đồ……………………………………………………………..x MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ................................................................. 4 4. Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... 4 5. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4 6. Nhiệm vụ nghiên cứu....................................................................................... 4 7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 4 8. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 5 9. Những đóng góp của đề tài .............................................................................. 6 10. Cấu trúc luận văn ........................................................................................... 6 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN KỸ THUẬT LÁI XE Ô TÔ CHO HỌC VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG .. 7 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ...................................................................................... 7 1.1.1. Nghiên cứu về quản lý dạy học trong các cơ sở giáo dục đại học ..................... 7 1.1.2. Nghiên cứu về quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô trong cơ sở giáo dục đại học .......................................................................................................... 9 1.2. Các khái niệm cơ bản ............................................................................... 11 1.2.1. Hoạt động dạy học ................................................................................... 11 1.2.2. Quản lý nhà trường .................................................................................. 12 1.2.3. Môn Kỹ thuật lái xe ô tô .......................................................................... 13 1.2.4. Quản lý hoạt động dạy học môn học ........................................................ 14 1.3. Hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ôtô ở trƣờng cao đẳng ............. 14 1.3.1. Mục tiêu môn học .................................................................................... 14 1.3.2. Nội dung chương trình môn học .............................................................. 15 iii
1.3.3. Phương pháp, hình thức tổ chức dạy học.................................................. 16 1.3.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập ........................................................... 17 1.3.5. Điều kiện cơ sở vật chất phục vụ dạy học ................................................ 18 1.4. Quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ôtô ............................... 18 1.4.1. Quản lý thực hiện mục tiêu môn học ........................................................ 18 1.4.2. Quản lý thực hiện nội dung chương trình môn học................................... 19 1.4.3. Quản lý thực hiện phương pháp, hình thức tổ chức dạy học ..................... 20 1.4.4. Quản lý thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả học tập ............................... 20 1.4.5. Quản lý xây dựng, khai thác sử dụng cơ sở vật chất phục vụ dạy học môn học .................................................................................................................... 21 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ôtô ở trƣờng Cao đẳng ................................................................................ 22 1.5.1. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 22 1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................... 25 Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 27 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN KỸ THUẬT LÁI XE Ô TÔ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I ............................................................................................................... 28 2.1. Khái quát đặc điểm trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I .................... 28 2.1.1. Khái quát chung về trường Cao đẳng An ninh nhân dân 1........................ 28 2.1.2. Chức năng nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Dạy nghề và đào tạo lái xe thuộc trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ........................................ 35 2.1.3. Trinh sát ngoại tuyến và môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên chuyên ngành Trinh sát ngoại tuyến trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ..................... 38 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng..................................................................... 39 2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 39 2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 39 2.2.3. Phương pháp khảo sát .............................................................................. 39 2.2.4. Đối tượng khảo sát ................................................................................... 39 2.2.5. Cách thức xử lý số liệu khảo sát .............................................................. 39 iv
2.3. Thực trạng hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I ......................................................................... 40 2.3.1. Thực trạng thực hiện mục tiêu môn học ................................................... 40 2.3.2. Thực trạng thực hiện nội dung chương trình môn Kỹ thuật lái xe ở trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................................................................ 43 2.3.3. Thực trạng thực hiện phương pháp, hình thức tổ chức dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................................. 47 2.3.4. Thực trạng thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ................................. 50 2.3.5. Thực trạng sử dụng cơ sở vật chất phục vụ dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ......................................................... 52 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I ..................................................... 54 2.4.1. Thực trạng quản lý thực hiện mục tiêu môn học ...................................... 54 2.4.2. Thực trạng quản lý thực hiện nội dung chương trình môn Kỹ thuật lái xe ô tô ở trường Cao đẳng An ninh nhân dân I .......................................................... 56 2.4.3. Thực trạng quản lý thực hiện phương pháp, hình thức tổ chức dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô ở trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................... 57 2.4.4. Thực trạng quản lý thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Kỹ thuật lái xe ô tô ở trường Cao đẳng An ninh nhân dân I........................................................ 59 2.4.5. Thực trạng quản lý thực hiện xây dựng, khai thác sử dụng cơ sở vật chất phục vụ dạy học................................................................................................. 60 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trƣờng Cao đẳng ANND I ......................... 62 2.5.1. Các yếu tố chủ quan ................................................................................. 62 2.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................... 67 2.6. Đánh giá chung ......................................................................................... 68 2.6.1. Nhận xét chung về thực trạng thực hiện hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................ 68 2.6.2. Nhận xét chung về thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ................................. 73 Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 77 v
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN KỸ THUẬT LÁI XE Ô TÔ CHO HỌC VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I ................................................................................................... 78 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................. 78 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học .......................................................... 78 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ........................................................... 78 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ........................................................... 79 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .............................................................. 79 3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe cho học viên trƣờng Cao đẳng an ninh nhân dân I ..................................................... 80 3.2.1. Chỉ đạo đảm bảo thực hiện nghiêm túc chương trình dạy học môn học và đổi mới phương pháp dạy theo hướng tăng cường thực hành ............................................... 80 3.2.2. Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên cơ hữu dạy môn Kỹ thuật lái xe ô tô ............................................................................................................... 84 3.2.3. Tăng cường điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô .................................................................................................................... 87 3.2.4. Chỉ đạo đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Kỹ thuật lái xe ô tô .................................................................................................. 88 3.2.5. Tạo động lực cho hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học viên. .................................................................................................................. 90 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 91 3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp .............. 93 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm............................................................................. 93 3.4.2. Nội dung khảo nghiệm ............................................................................. 93 3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm ........................................................................... 93 3.4.4. Hình thức, phương pháp khảo nghiệm ..................................................... 93 3.4.5. Xử lý số liệu ............................................................................................ 94 3.4.6. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................... 94 Tiểu kết chương 3 .............................................................................................. 99 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 100 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 104 PHỤ LỤC vi
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Mức độ thực hiện các mục tiêu dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô theo đánh giá của cán bộ QLGD, GV (n = 30) .............................. 40 Bảng 2.2. Mức độ thực hiện các mục tiêu dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô theo đánh giá của HV (n = 150) .................................................... 41 Bảng 2.3. Mức độ thực hiện nội dung chương trình môn Kỹ thuật lái xe ô tô theo đánh giá của cán bộ QLGD và GV (n = 30) .......................... 44 Bảng 2.4. Mức độ thực hiện nội dung chương trình môn Kỹ thuật lái xe ô tô theo đánh giá của HV (n = 150) .................................................... 45 Bảng 2.5. Mức độ thực hiện các phương pháp dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô .................................................................................................. 47 Bảng 2.6. Mức độ thực hiện các hình thức tổ chức dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô........................................................................................... 48 Bảng 2.7. Thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Kỹ thuật lái xe ô tô ở trường Cao đẳng An ninh nhân dân I ..................................... 50 Bảng 2.8. Mức độ sử dụng cơ sở vật chất phục vụ dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô........................................................................................... 52 Bảng 2.9. Mức độ quản lý thực hiện mục tiêu môn Kỹ thuật lái xe ô tô........ 54 Bảng 2.10. Mức độ quản lý nội dung chương trình môn Kỹ thuật lái xe ô tô ...... 56 Bảng 2.11.Thực trạng quản lý thực hiện phương pháp, hình thức tổ chức dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô ......................................................... 57 Bảng 2.12. Thực trạng quản lý thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Kỹ thuật lái xe ô tô ............................................................... 59 Bảng 2.13. Thực trạng quản lý thực hiện xây dựng, khai thác sử dụng cơ sở vật chất phục vụ dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô ........................ 61 Bảng 2.14. Năng lực, trình độ của cán bộ quản lý ảnh hưởng đến hoạt động quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe cho học viên trường Cao đẳng ANND I ........................................................................................ 63 vii
Bảng 2.15. Năng lực, trình độ của giáo viên ảnh hưởng đến hoạt động quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ở trường Cao đẳng ANND I ............ 65 Bảng 2.16. Năng lực, trình độ của học viên ảnh hưởng đến hoạt động quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ở trường Cao đẳng ANND I ............ 66 Bảng 2.17. Ảnh hưởng của yếu tố môi trường đến hoạt động quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ở trường Cao đẳng ANND I .......................... 68 Bảng 2.18. Thống kê mức độ ảnh hưởng của các nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô ............ 71 Bảng 3.1. Kết quả khảo sát về mức độ cấp thiết của các biện pháp đề xuất (n = 24) ................................................................................ 94 Bảng 3.2. Kết quả khảo sát về tính khả thi của các biện pháp đề xuất (n = 24) ... 96 viii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Thực trạng quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng ANND I ............................................... 58 Biểu đồ 2.2. Mức độ ảnh hưởng của các nguyên nhân dẫn đến hạn chế về chất lượng dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô ở trường Cao đẳng ANND I .................................................................................. 72 Biểu đồ 3.1. Biểu thị tính cấp thiết của các biện pháp được đề xuất ............. 95 Biểu đồ 3.2. Biểu thị tính khả thi của các biện pháp được đề xuất ................ 97 ix
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong suốt quá trình lịch sử giáo dục hiện đại Đảng nhà nước ta luôn xác định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” [1, tr.114.]. Để giáo dục đáp ứng được vai trò “quốc sách hàng đầu” đòi hỏi phải tăng cường hoạt động QLGD, trong đó có quản lý môn học, đây là đòi hỏi tất yếu, khách quan của thực tiễn góp phần định hướng cho hoạt động giáo dục đúng hướng, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. Đối với lực lượng CAND, Nghị quyết 04 của Đảng Ủy Công an Trung ương về phát triển giáo dục - đào tạo và khoa học công nghệ của lực lượng CAND trong thời kỳ Công nghiệp hóa - hiện đại hóa đã xác định: “Tập trung phát triển nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo để đầu tư phát triển người Công an cách mạng có đủ phẩm chất, trí tuệ, năng lực thích ứng với thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa... Phải gắn đào tạo với sử dụng; gắn yêu cầu giáo dục - đào tạo với yêu cầu phát triển khoa học công nghệ...” [24]. Để thực hiện mục tiêu đó đòi hỏi phải thực hiện đồng bộ các giải pháp đổi mới căn bản toàn diện giáo dục, đào tạo trong CAND theo tinh thần của Nghị quyết số 17-NQ/ĐUCA của Đảng ủy Công an Trung ương và Chỉ thị số 13/CT-BCA ngày 28/10/2014 của Bộ trưởng Bộ Công an về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong CAND. Trong đó, chú trọng đến đổi mới hoạt động QLGD trong các trường CAND, tạo bước đột phá về đổi mới giáo dục. Môn học Kỹ thuật lái xe ô tô trang bị cho HV những kiến thức cơ bản về Luật giao thông đường bộ, văn hóa giao thông và trách nhiệm của công dân trong chấp hành luật lệ giao thông đảm bảo an toàn giao thông; trang bị và rèn luyện cho HV những kiến thức, kỹ năng về cấu tạo và sửa chữa thông thường đối với phương tiện ô tô; kỹ năng điều khiển phương tiện ô tô khi tham gia giao thông. Những kiến thức kỹ năng này rất cần thiết đối với người điều khiển phương tiện xe ô tô tham gia giao thông nói chung và lực lượng 1
Công an trong đảm bảo trật tự an toàn giao thông quốc gia nói riêng. Nắm vững và thực hiện tốt các kiến thức, kỹ năng này sẽ giúp người tham gia giao thông bằng phương tiện ô tô điều khiển phương tiện tham gia giao thông an toàn, ứng xử có văn hóa khi tham gia giao thông. Đối với cán bộ Công an làm nhiệm vụ đảm bảo trật tự an toàn giao thông đấu tranh chống tội phạm nắm được những kiến thức, kỹ năng này không chỉ giúp họ đảm bảo việc điều khiển phương tiện giao thông an toàn, đảm bảo trật tự an toàn giao thông quốc gia đảm bảo an toàn cho sự thông suốt của các “mạch máu của nền kinh tế” mà còn sử dụng tốt phương tiện ô tô vào hoạt động đấu tranh trấn áp tội phạm và những hành vi vi phạm pháp luật trên lĩnh vực an ninh trật tự. Nhận thức được vai trò vị trí quan trọng của việc đào tạo lái xe trong đảm bảo an toàn giao thông quốc gia, đảm bảo tài sản tính mạng của công dân và vận hành phát triển kinh tế xã hội đất nước, thời gian qua Đảng, Nhà nước và các ban ngành liên quan luôn quan tâm lãnh đạo chỉ đạo công tác đảm bảo an toàn giao thông quốc gia nói chung trong đó có đào tạo lái xe ô tô; các trường có môn học đào tạo lái xe, các trung tâm dạy nghề và đào tạo lái xe trong cả nước đã có những đầu tư có sở vật chất, đội ngũ GV, cán bộ quản lý và thực hiện nhiều giải pháp tổ chức đào tạo quản lý để nâng cao hiệu quả đào tạo môn học Kỹ thuật lái xe ô tô và đã thu được những kết quả đáng ghi nhận, các HV được đào tạo, thi sát hạch và được cấp giấy phép lái xe đã được trang bị những kiến thức kỹ năng cần thiết để tham gia giao thông bằng xe ô tô. Song vẫn còn tình trạng một số HV ở một số cơ sở đào tạo sau khi được đào tạo môn học này vẫn chưa nắm vững được luật giao thông, văn hóa ứng xử và trách nhiệm của công dân khi tham gia giao thông, cá biệt còn có nhiều trường hợp chưa thành thạo kỹ năng điều khiển phương tiện giao thông dẫn đến điều khiển phương thiện tham gia giao thông gây tai nạn giao thông… Còn tình trạng trên một mặt do quá trình giảng dạy môn Kỹ thuật lái xe ôtô đòi hỏi cao về năng lực thực hành của GV và HV, sự tận tâm và những 2
kinh nghiệm xử lý các tình huống của GV, sự đầu tư thời gian công sức vào tập luyện rèn luyện kỹ năng của HV. Tuy nhiên, việc dạy học của môn này lại chủ yếu ngoài đường và ngoài giờ, số GV dạy thực hành chủ yếu là hợp đồng thời vụ (trừ GV được biên chế trong các khoa của các trường Công an, Quân đội, trường Đại học giao thông vận tải) do đó việc quản lý hoạt động dạy học môn học này của các trường, các Trung tâm gặp rất nhiều khó khăn, chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn đặt ra. Đối với trường Cao đẳng ANND I môn học Kỹ thuật lái xe ô tô là môn học bắt buộc thuộc khối kiến thức nghiệp vụ chuyên ngành trong chương trình đào tạo ngành Trinh sát ngoại tuyến, những năm qua được sự quan tâm của Đảng ủy, Ban Giám hiệu việc quản lý hoạt động dạy học Môn Kỹ thuật lái xe ô tô đã đi vào nề nếp và đạt những kết quả tốt, cơ bản đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của hoạt động đào tạo đặt ra nhưng cũng còn những tồn tại, hạn chế cần nghiên cứu khắc phục nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Về mặt lý luận cho đến nay QLGD nói chung quản lý nhà trường và quản lý môn học nói riêng cơ bản đã được nhiều nhà khoa học QLGD nghiên cứu làm rõ. Tuy nhiên, việc nghiên cứu vận dụng vào quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV thì chưa có công trình nào nghiên cứu làm rõ. Xuất phát từ các lý do trên, để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn học, tôi đã chọn nghiên cứu vấn đề “Quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường Cao đẳng An ninh nhân dân I” làm đề tài luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô ở trường Cao đẳng ANND I nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn học. 3
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng ANND I 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô hạng B2 cho HV trường Cao đẳng ANND I 4. Câu hỏi nghiên cứu Phải làm gì để quản lý tốt được hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe cho HV trường Cao đẳng ANND I? Cần xây dựng các giải pháp như thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng ANND I? 5. Giả thuyết khoa học Công tác quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng ANND I trong những năm qua đã được chú trọng và đạt được những kết quả thành tích đáng kể. Tuy nhiên, nhìn từ góc độ khoa học quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô của nhà trường còn nhiều vấn đề cần được nghiên cứu, khảo sát. Nếu đề xuất được những biện pháp quản lý phù hợp sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng ANND I. 6. Nhiệm vụ nghiên cứu 6.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường cao đẳng. 6.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng ANND I. 6.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng ANND I. 7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 7.1. Nội dung nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho học viên trường cao đẳng An ninh nhân dân I 4
7.2. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu Đề tài nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô hạng B2 cho HV chuyên ngành Trinh sát ngoại tuyến của Trường Cao đẳng ANND I 7.3. Giới hạn về địa bàn, thời gian nghiên cứu Địa bàn nghiên cứu: Trường Cao đẳng ANND I, huyện Sóc Sơn, Thành phố Hà Nội. Thời gian nghiên cứu: Từ năm 2014 đến tháng 11/2019 (từ khi nghị quyết số 17 – NQ/ĐUCA về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo trong CAND có hiệu lực đến nay) 7.4. Giới hạn về khách thể điều tra Ban Giám hiệu trường Cao đẳng ANND I, Ban Giám đốc, cán bộ QLGD, GV dạy lái xe thuộc Trung tâm dạy nghề và đào tạo lái xe Trường Cao đẳng ANND I, HV chuyên ngành Trinh sát ngoại tuyến của trường Cao đẳng ANND I tham gia học Kỹ thuật lái xe ô tô hạng B2. 7.5. Chủ thể quản lý Ban Giám hiệu trường Cao đẳng ANND I, Ban Giám đốc, cán bộ QLGD của trung tâm Dạy nghề và đào tạo lái xe thuộc trường Cao đẳng ANND I. 8. Phƣơng pháp nghiên cứu - Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: bao gồm các phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu, phân loại tài liệu, các văn bản của Đảng và nhà nước có liên quan, các công trình nghiên cứu: luận văn, luận án có liên quan...nhằm xây dựng cơ sở lý luận của quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô. - Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra thực tế, tổng kết kinh nghiệm, lấy ý kiến chuyên gia, phỏng vấn, nhằm khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động dạy học môn kỹ thuật lái xe ôtô, quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ôtô cho HV Trường Cao đẳng ANND I. - Phương pháp thống kê toán học: tổng hợp, xử lý số liệu kết quả khảo sát, điều tra. 5
9. Những đóng góp của đề tài - Về mặt lý luận Luận văn đã phân tích làm rõ được những vấn đề cơ bản của lý luận dạy học và quản lý hoạt động dạy học từ đó hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV Trường Cao đẳng, xây dựng và đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn học này cho HV trường Cao đẳng ANND I. - Về mặt thực tiễn Góp phần đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy môn Kỹ thuật lái xe ô tô và rút ra bài học kinh nghiệm để hoàn thiện các biện pháp quản lý. Luận văn được hoàn thành sẽ là tài liệu tham khảo trong trường Cao đẳng ANND I và các Học viện, trường đại học, cao đẳng trong việc quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV. 10. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn gồm có 3 chương: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường cao đẳng. Chƣơng 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng An ninh nhân dân I. Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng An ninh nhân dân I. 6
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN KỸ THUẬT LÁI XE Ô TÔ CHO HỌC VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG 1. 1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu 1.1.1. Nghiên cứu về quản lý dạy học trong các cơ sở giáo dục đại học Quản lý dạy học là một trong bốn khâu cơ bản góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, để xây dựng cơ sở pháp lý, cơ sở khoa học, cho hoạt động quản lý dạy học ở nước ta các cơ quan quản lý và các nhà khoa học giáo dục nghiên cứu và cho ra đời nhiều công trình nghiên cứu về lĩnh vực quản lý dạy học trong các cơ sở giáo dục đại học. Trong đó, có các công trình tiêu biểu như: Sách chuyên khảo “Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lý giáo dục”, tác giả Trần Kiểm, do Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Hà Nội xuất bản năm 2018 [31]. Công trình khoa học này đã làm rõ được những vấn đề lý luận cơ bản về khoa học QLGD như Khái niệm, nội dung, khách thể, chủ thể và đối tượng quản lý. Những vấn đề này là cơ sở lý luận khoa học có giá trị tham khảo tốt để nghiên cứu xây dựng khung lý luận trong luận văn của mình. Sách chuyên khảo “Quản lý giáo dục - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, do tác giả Nguyễn Thị Mỹ Lộc chủ biên, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội xuất bản năm 2014 [32]. Trong công trình khoa học này tập thể tác giả đã kế thừa được các kết quả nghiên cứu của nhiều nhà khoa học Giáo dục trong và ngoài nước để tổng hợp lý luận QLGD ở Việt Nam. Đồng thời, vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh và các nhà lý luận khác về giáo dục, về phát triển con người tạo nền tảng phương pháp luận cho việc nhận thức vấn đề giáo dục và QLGD của đất nước hiện nay. Đây là công trình khoa học có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn giúp tác giả nhận thức về lý luận QLGD hiện nay và xây dựng nội dung lý luận trong luận văn của mình. 7
Giáo trình “Phương pháp luận nghiên cứu khoa học giáo dục”, của tác giả Trần Khánh Đức (2011), nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội [25]. Giáo trình này đề cập đến các phương pháp luận trong nghiên cứu khoa học giáo dục cũng như các nhóm phương pháp nghiên cứu cụ thể như: Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận; nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn; nhóm phương pháp xử lý số liệu. Nội dung giáo trình là định hướng lý luận về phương pháp nghiên cứu giúp tác giả sử dụng các phương pháp trong nghiên cứu hoàn thiện luận văn. Giáo trình QLGD “Khoa học quản lý đại cương”, do tác giả Trần Quốc Thành chủ biên (2002), Đại học Sư phạm Hà Nội [39]. Trong giáo trình tập thể tác giả đã đề cập đến những vấn đề cơ bản về khoa học quản lý đại cương, trong đó có nội dung về QLGD. Cùng với các tài liệu khác công trình khoa học này cung cấp những kiến thức cơ bản về khoa học quản lý vận dụng vào nghiên cứu lý luận quản lý dạy học môn học trong các cơ sở giáo dục đại học hiện nay. Trong bài giảng cho học viên Cao học quản lý giáo dục, Đại học Sư phạm Hà Nội “Những vấn đề về lãnh đạo - quản lý và sự vận dụng vào điều hành nhà trường” của tác giả Đặng Quốc Bảo (2010) đã đề cập đến những vấn đề cơ bản trong tổ chức lãnh đạo quản lý của các nhà lãnh đạo và vận dụng lý luận lãnh đạo quản lý trong đó chủ yếu là quản lý hoạt động dạy học vào quản lý nhà trường. Đây là tài liệu có giá trị tham khảo cao nghiên cứu về các hoạt động quản lý của chủ thể quản lý trong quản lý môn học ở các cơ sở giáo dục đại học hiện nay. Ngoài những công trình trên còn có nhiều công trình của nhiều tác giả nghiên cứu về QLGD trong đó có quản lý dạy học như: Đặng Quốc Bảo (1995), “Quản lý giáo dục - một số khái niệm và luận đề”, Trường cán bộ quản lý và Đào tạo, Hà Nội; Phạm Khắc Chương (2004), “Lý luận quản lý giáo dục đại cương”, Đại học sư phạm Hà Nội; Trần Kiểm (1997), “QLGD 8
và quản lý trường học”, Viện khoa học giáo dục, Hà Nội; Bùi Minh Hiền, Nguyễn Vũ Bích Hiền (2018), “Quản lý và lãnh đạo nhà trường”, tái bản Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội; Bùi Minh Hiền, Đặng Quốc Bảo, Vũ Ngọc Hải (2017), “Quản lý giáo dục”, tái bản Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội… ngoài ra còn có nhiều luận văn luận án, bài báo khoa học nghiên cứu đề cập đến vấn đề này từ các góc độ khác nhau. Nhìn chung tất cả những công trình này có đề cập đến những vấn đề chung của quản lý dạy học trong các cơ sở giáo dục: giải thích khái niệm, đặc điểm của hoạt động dạy học, ý nghĩa của quản lý dạy học, phương pháp… Những nội dung này đều giúp ích cho tác giả trong việc định hướng nghiên cứu và hệ thống hóa mặt lý luận cho đề tài. 1.1.2. Nghiên cứu về quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe ô tô trong cơ sở giáo dục đại học Kỹ thuật lái xe ô tô là một môn học đặc thù được nghiên cứu và giảng dạy ở nhiều cơ sở giáo dục đại học như Đại học Giao thông vận tải, Đại học Bách khoa, Đại học Cảnh sát nhân dân, Đại học Phòng Cháy chữa cháy, Đại học Kỹ thuật hậu cần CAND, Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân I, Trường Cao đẳng ANND I... cho đến nay đã có một số công trình nghiên cứu có liên quan đến quản lý dạy học môn Kỹ thuật lái xe trong các cơ sở đào tạo nói chung và các cơ sở đào tạo trong CAND nói riêng như: Luận văn Thạc sĩ QLGD “Quản lý hoạt động dạy học nghề đào tạo lái xe tại trường Cao đẳng nghề công nghệ và nông lâm Đông Bắc” của HV Thân Văn Hoạt, Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, năm 2013 [29]. Luận văn đã bước đầu làm rõ được một số vấn đề lý luận QLGD và thực trạng việc quản lý hoạt động dạy nghề đào tạo lái xe tại trường Cao đẳng nghề và bước đầu đề xuất được những biện pháp có tính khả thi để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động day nghề đào tạo lái xe ở cơ sở đào tạo này, những giải pháp mà tác giả luận văn nêu lên cũng có giá trị tham khảo nhất định cho tác giả nghiên cứu luận văn thạc sỹ của mình. 9
Luận văn Thạc sỹ QLGD “Quản lý hoạt động dạy thực hành nghề lái xe ô tô ở trường cao đẳng nghề Công nghệ và nông lâm Phú Thọ theo tiếp cận năng lực thực hiện” của tác giả Phạm Minh Quang, trường Đại học sư phạm Thái Nguyên năm 2015 [35]. Tác giả luận văn đã bàn đến quản lý hoạt động dạy nghề lái xe ô tô dưới cách tiếp cận năng lực thực hiện, trong đó nghiên cứu làm rõ được một phần các khái niệm cơ bản của khoa học quản lý và quản lý dạy nghề lái xe như khái niệm “Quản lý hoạt động dạy thực hành”, khái niệm “dạy học nghề lái xe”, khái niệm “Quản lý hoạt động dạy thực hành lái xe theo tiếp cận năng lực thực hiện”.... Đây là những thông tin khoa học bổ ích để giúp tác giả tham khảo làm rõ những nhận thức cơ bản về lý luận trong chương 1 của luận văn. Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Nâng cao chất lượng đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe góp phần giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giao thông” Ủy Ban an toàn giao thông quốc gia và Học viện Cảnh sát nhân dân biên soạn năm 2014 [43]. Kỷ yếu đã tập hợp được 28 bài viết của các nhà khoa học, nhà quản lý đầu ngành bàn về các vấn đề nâng cao hiệu quả đào tạo lái xe ô tô, xây dựng văn hóa giao thông góp phần giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giao thông. Trong các bài viết này nhiều nhà khoa học đã đưa ra các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo đặc biệt là các giải pháp tăng cường công tác quản lý hoạt động dạy học trong đào tạo lái xe ô tô tại các trường, các trung tâm đào tạo hiện nay. Đây là tài liệu tham khảo có giá trị để tác giả nghiên cứu tham khảo xây dựng các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy môn Kỹ thuật lái xe ô tô cho HV trường Cao đẳng ANND I. Ngoài những công trình khoa học trên còn có nhiều bài báo khoa học, tài liệu dạy học khác nghiên cứu đề cập đến những vấn đề liên quan đến quản lý môn học Kỹ thuật dạy lái xe ô tô như: Giáo trình Kỹ thuật lái xe ô tô, trường Đại học Giao thông vận tải năm 2015; Giáo trình Cấu tạo và sửa chữa thông thường xe ô tô, mô tô (dùng cho đào tạo lái xe trong CAND), do Trung tâm kỹ thuật nghiệp vụ - Bộ Công an xuất bản năm 2015; Giáo trình Văn hóa 10