Luận văn tốt nghiệp: Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong tình hình hiện nay

Chia sẻ: Nguyen Hai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

158
lượt xem 56
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thời kỳ nào cũng vậy, thanh niên luôn được xem là rường cột và tương lai của đất nước. Thanh niên luôn là lực lượng xung kích trong các cuộc đấu tranh sinh tồn, cũng như trong các cuộc đấu tranh cách mạng, có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của xã hội. Họ là nhóm nhân khẩu xã hội đặc thù tuổi từ 15 đến 35 (đối với Việt Nam), có trong mọi giai cấp, mọi tầng lớp, mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn tốt nghiệp: Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong tình hình hiện nay

LUẬN VĂN: Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong tình hình hiện nay
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Thời kỳ nào cũng vậy, thanh niên luôn được xem là rường cột và tương lai của đất nước. Thanh niên luôn là lực lượng xung kích trong các cuộc đấu tranh sinh tồn, cũng như trong các cuộc đấu tranh cách mạng, có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của xã hội. Họ là nhóm nhân khẩu xã hội đặc thù tuổi từ 15 đến 35 (đối với Việt Nam), có trong mọi giai cấp, mọi tầng lớp, mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội. Thanh niên là độ tuổi sung sức nhất về thể chất và phát triển trí tuệ, luôn năng động, sáng tạo, muốn tự khẳng định mình. Song, thanh niên cũng chứa đựng rất nhiều vấn đề phức tạp đòi hỏi phải được quan tâm, định hướng và chăm lo giải quyết. Do độ tuổi còn trẻ, thiếu kinh nghiệm nên thanh niên cần được sự giúp đỡ, chăm lo của các thế hệ đi trước và toàn xã hội. Họ là lớp đối tượng chưa từng trải nên dễ bị chán nản, dễ hoang mang dao động trước khó khăn, dễ bị kích động, nhẹ dạ cả tin, tiếp nhận thông tin ít chọn lọc, tạo nên yếu tố tiêu cực trong cuộc sống. Họ đang ở độ tuổi năng động, hăng hái, sôi nổi, nhiệt tình, vô tư, nhạy bén, ưa dân chủ, chuộng cái mới song cũng dễ sa vào trạng thái cực đoan, chạy theo sống thực dụng. Ngoài ra thanh niên cũng không phải là một khối thuần nhất, vì thế cần phải hiểu rõ từng đặc điểm riêng của thanh niên. Chẳng hạn thanh niên ở độ tuổi 15 đến 17, đây là độ tuổi vị thành niên nên thay đổi rất nhanh về thể chất, muốn thể hiện mình là người lớn, rất thích tham gia vui chơi tập thể và bắt đầu muốn chọn bạn khác giới; Từ 18 đến 26 là tuổi vẫn tiếp tục lớn, họ rất hăng hái, dũng cảm, khẳng định trách nhiệm công dân, định hướng nghề nghiệp rõ ràng, quan tâm tới gia đình; Từ 25 tuổi trở lên, họ đã có việc làm, lập nghiệp, có học vấn rộng và tư duy sáng tạo, có cuộc sống gia đình riêng, có bản lĩnh, nhân cách công dân và có nhu cầu văn hoá, nếp sống văn minh cao. Bên cạn đó chúng ta lại còn phải tiếp cận thanh niên theo những lát cắt như lãnh thổ (thanh niên nông thôn, thanh niên miền núi, thanh niên thành thị); theo ngành nghề (như thanh niên doanh nghiệp, thanh niên công nhân viên chức, thanh niên học sinh sinh viên, trí thức trẻ, thanh niên lực lượng vũ trang)v.v...
Trong quá trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta luôn đề cao vai trò, vị trí của thanh niên, xác định thanh niên là lực lượng xung kích cách mạng, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc. Đồng thời, Đảng đã đề ra nhiều chủ trương giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức thanh niên thành lực lượng hùng hậu, trung thành, kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Qua mỗi thời kỳ, dù bất cứ hoàn cảnh nào các thế hệ thanh niên đều hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử của mình. Trước yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự biến đổi nhanh chóng của tình hình thanh niên, đòi hỏi phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên nhằm chăm lo, bồi dưỡng và phát huy cao nhất vai trò, sức mạnh của thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Sau hơn 20 năm đổi mới và phát triển đất nước, tình hình thanh niên có những chuyển biến mạnh mẽ, tích cực. Công tác thanh niên đã góp phần xây dựng được thế hệ thanh niên thời kỳ mới có đạo đức, nhân cách, tri thức, sức khỏe, tư duy năng động và hành động sáng tạo; tiếp nối truyền thống hào hùng của Đảng và dân tộc, nêu cao lòng yêu nước, ý thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; không ngại khó khăn, gian khổ, tình nguyện vì cộng đồng; có trách nhiệm với gia đình, xã hội; có ý chí vươn lên trong học tập, lao động, lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng, quyết tâm đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu; mong muốn được tin tưởng, được cống hiến cho đất nước, có việc làm, thu nhập ổn định, đời sống văn hoá tinh thân lành mạnh, phong phú, môi trường sống an toàn. Dù còn nhiều tâm trạng khác nhau, song đa số thanh niên luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và phát triển của đất nước. Các cấp uỷ đảng đã lãnh đạo hệ thống chính trị, toàn xã hội thực hiện tốt hơn công tác thanh niên và chăm lo xây dựng Đoàn. Nhà nước đã ban hành Luật Thanh niên, Chiến lược phát triển thanh niên và nhiều chính sách về công tác thanh niên, tạo điều kiện, cơ hội cho thanh niên rèn luyện, cống hiến, trưởng thành. Công tác đoàn và phong trào thanh niên từng bước phát triển, mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên được mở rộng; số thanh niên trở thành đoàn viên, đảng viên ngày càng tăng. Vai trò của Mặt trận
Tổ quốc, các đoàn thể, gia đình, nhà trường và xã hội đối với thanh niên, công tác thanh niên đã có chuyển biến tích cực. Tuy vậy, tình hình thanh niên cũng đang diễn biến hết sức phức tạp, một bộ phận thanh niên sống thiếu lý tưởng, giảm sút niềm tin, ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc. Học vấn của một bộ phận thanh niên, nhất là thanh niên nông thôn, thanh niên dân tộc thiểu số còn thấp; nhiều thanh niên thiếu kiến thức và kỹ năng trong hội nhập quốc tế. Tính độc lập, chủ động, sáng tạo, năng lực thực hành sau đào tạo của thanh niên còn yếu, chưa đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Tình trạng tội phạm và tệ nạn xã hội trong thanh niên đang gia tăng và diễn biến ngày càng phức tạp. Một số cấp ủy đảng chưa quan tâm đúng mức lãnh đạo công tác thanh niên; việc đôn đốc, kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác thanh niên không thường xuyên, kịp thời; công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ trẻ chưa thực sự được coi trọng; chưa làm tốt công tác phát triển đảng trong thanh niên. Nhà nước chậm thể chế hoá và triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác thanh niên; thiếu những chính sách nhất quán, đồng bộ, lâu dài đối với thanh niên; chưa có chính sách cụ thể để bồi dưỡng, đào tạo, sử dụng tài năng trẻ; việc thực hiện Chiến lược phát triển thanh niên còn hạn chế. Nhiều bộ, ngành, địa phương chưa làm tốt trách nhiệm chăm lo, bồi dưỡng, phát huy thanh niên thuộc lĩnh vực được phân công. Việc đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chưa theo kịp sự phát triển của tình hình thanh niên; khả năng chi phối và ảnh hưởng của Đoàn, Hội trong thanh niên chưa sâu rộng, tỉ lệ tập hợp thanh niên thấp; tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ đoàn, hội và đoàn viên, hội viên chưa cao. Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhiều địa phương chưa phối hợp chặt chẽ, chưa tạo được sức mạnh tổng hợp trong công tác thanh thanh niên; sự kết hợp giữa gia đình - nhà trường - xã hội trong giáo dục thanh niên còn hạn chế. Như vậy, đường lối đổi mới của Đảng với những thành tựu đã đạt được đang tạo ra môi trường mới để thanh niên phát triển tài năng, cống hiến cho xã hội, từng bước cải
thiện đời sống. Nhưng bước vào giai đoạn mới của cách mạng, công tác vận động thanh niên chưa đổi mới kịp thời. Khuyết điểm lớn là thiếu nhận thức sâu sắc vai trò của thanh niên và nội dung công tác thanh niên trong thời kỳ mới. Xử lý các vấn đề thanh niên không sát đúng với tâm lý và những nhu cầu mới của thanh niên. Một số cán bộ, đảng viên lớn tuổi còn thiếu tôn trọng, thiếu niềm tin vào thanh niên. Tình trạng thái hoá, biến chất cùng với sự hạn chế về năng lực của nhiều đảng viên đã làm cho niềm tin của tuổi trẻ đối với Đảng bị giảm sút. Công tác thanh niên chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới và phát triển Đảng. Lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ đảng còn chung chung. Nhà nước còn chậm trễ trong thể chế hoá nghị quyết của Đảng, thiếu đầu tư thích đáng và chưa có tổ chức chuyên trách về công tác thanh niên. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có cố gắng, song bước vào thời kỳ mới đã bộc lộ nhiều nhược điểm, thiếu sót. Vai trò và ảnh hưởng giáo dục thiếu niên, nhi đồng còn hạn chế. Các đoàn thể nhân dân, các tổ chức xã hội và nhiều gia đình chưa ban tâm đầy đủ đến việc chăm sóch, giáo dục thanh, thiếu niên. Thực tế đó cho thấy, việc nghiên cứu đề tài Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong tình hình hiện nay có tính cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài a. Báo, tạp chí chuyên ngành: 1. Trương Tấn Sang, Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, Tạp chí Cộng sản Số 15 (159) năm 2008. Sau khi nêu lên vị trí, tầm quan trọng của thanh niên và công tác thanh niên trong hơn 20 năm đổi mới, tác giả, cho rằng thực tế vẫn còn một bộ phận thanh niên sống thiếu lý tưởng, giảm sút niềm tin và ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, dễ bị kích động, lôi kéo tham gia các hoạt động trái pháp luật; sống thực dụng, quá coi trọng vật chất, thiếu kính trọng người lớn tuổi, ít quan tâm tới gia đình. Một bộ phận thanh niên, nhất là thanh niên nông thôn, thanh niên dân tộc thiểu số có trình độ học vấn còn thấp; nhiều thanh niên thiếu kiến thức, kỹ năng trong lao động và hội nhập quốc tế. Tính độc lập, chủ động, sáng tạo, năng lực thực hành sau đào tạo của thanh niên còn
yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội trong thanh niên, đặc biệt là tệ nạn ma túy, mại dâm có chiều hướng gia tăng. Những yếu kém trên có những nguyên nhân khách quan và chủ quan như: - Các vấn đề toàn cầu, những rủi ro, áp lực của kinh tế thị trường với những khó khăn mới nảy sinh trong quá trình phát triển đất nước; sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, - Nhận thức của không ít cán bộ, đảng viên, cấp ủy đảng về thanh niên và công tác thanh niên chưa đầy đủ, thiếu toàn diện, nhiều mặt còn khoán trắng cho Đoàn; đánh giá thanh niên còn theo kinh nghiệm, cảm tính, gia trưởng, thiếu tin tưởng vào thanh niên; một bộ phận cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất về đạo đức, lối sống, không là tấm gương để thanh niên học tập và noi theo; một bộ phận gia đình bỏ mặc con cái, thiếu giáo dục và nêu gương. Hoạt động quản lý nhà nước về công tác thanh niên còn nhiều bất cập, tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về công tác thanh niên và cơ chế phối hợp liên ngành thực hiện công tác thanh niên chưa đủ rõ. Công tác giáo dục - đào tạo, dạy nghề, giải quyết việc làm, phòng chống tệ nạn xã hội, hoạt động văn hóa, thể thao, báo chí, xuất bản có nhiều thiếu sót, chậm được khắc phục. Nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các tổ chức thanh niên chậm thích ứng trước sự biến động nhanh của tình hình thanh niên; thiếu tầm chiến lược trong tham mưu cho Đảng, chính quyền về công tác thanh niên. Bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, phấn đấu đưa nước ta sớm ra khỏi tình trạng kém phát triển, cần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa cần phải thể hiện được 5 quan điểm chỉ đạo xuyên suốt sau đây: - Chăm lo, phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước. - Chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục thanh niên thành lớp người "vừa hồng, vừa chuyên" theo tư tưởng Hồ Chí Minh là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, vai trò quan trọng của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, gia đình, nhà trường và xã hội.
- Đảng lãnh đạo công tác thanh niên và trực tiếp lãnh đạo Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh là bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, là xây dựng Đảng trước một bước. Đảng đề ra đường lối, chủ trương định hướng cho thanh niên hành động; xác định các chuẩn mực cho thanh niên phấn đấu; xây dựng các tấm gương điển hình tiêu biểu cho thanh niên học tập và noi theo. - Nhà nước quản lý thanh niên và công tác thanh niên; thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên thành pháp luật, chính sách, chiến lược, chương trình, hành động và cụ thể hóa trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh hằng năm của các cấp, các ngành. - Sự nỗ lực học tập, rèn luyện và phấn đấu không ngừng của thanh niên theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là yếu tố quan trọng để xây dựng thế hệ thanh niên thời kỳ mới. Không ngừng mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên là nội dung quan trọng của công tác Đoàn để giáo dục, bồi dưỡng, động viên, phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trên cơ sở đó tác giả nêu lên chín nhóm nhiệm vụ và giải pháp nhằm phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên: Tăng cường công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa, ý thức công dân để hình thành thế hệ thanh niên có những phẩm chất tốt đẹp, có khí phách và quyết tâm hành động thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, tạo cơ hội cho thanh niên được học tập, không ngừng nâng cao trình độ, có tri thức và kỹ năng ngang tầm với thanh niên các nước tiên tiến trên thế giới. Nâng cao chất lượng nguồn lao động, giải quyết việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho thanh niên. Xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, tạo điều kiện cho thanh niên nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần, phát triển toàn diện. Coi trọng hơn nữa việc trọng dụng nhân tài trẻ, tạo bước chuyển có tính đột phá trong bố trí và sử dụng cán bộ trẻ trên tất cả các lĩnh vực. Xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh, thực sự là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, là đội dự bị tin cậy của Đảng. Tăng cường vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, tổ chức kinh tế - xã hội và gia đình, phối hợp giáo dục, bồi dưỡng, phát huy tiềm lực của thanh niên. Phát huy sự nỗ lực phấn đấu của mỗi thanh niên trong học tập, lao động và cuộc sống; không ngừng rèn luyện đạo đức, lối
sống, hoàn thiện nhân cách, trở thành công dân hữu ích, thành viên tốt trong gia đình, tích cực đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên. 2. Nguyễn Đức Tiến, Một số vấn đề đặt ra trong việc phát triển lý tưởng xã hội chủ nghĩa cho thanh niên hiện nay, Tạp chí Cộng sản số 14 (158) năm 2008. Giáo dục, phát triển lý tưởng xã hội chủ nghĩa cho thanh niên là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng của toàn Đảng, toàn dân và cả hệ thống chính trị. Đó là một quá trình lâu dài, kiên trì, bền bỉ, liên tục và cũng hết sức khó khăn. Từ thực tiễn giáo dục, phát triển lý tưởng xã hội chủ nghĩa cho thanh niên nước ta thời gian qua, có thể thấy nổi lên một số vấn đề cần nghiên cứu và có giải pháp khắc phục phù hợp. - Bản chất của chủ nghĩa xã hội là một lý tưởng, một ước mơ cao đẹp của con người hướng tới một chế độ xã hội bình đẳng, tự do, ấm no, hạnh phúc. Chủ nghĩa xã hội với bản chất vốn có của nó và xã hội xã hội chủ nghĩa hiện hữu trong quá trình xây dựng từ những bước ban đầu có khoảng cách không nhỏ. Khoảng cách đó là tất yếu và cần phải có thời gian để thu hẹp. Trong thời gian qua, chúng ta chưa làm rõ và chưa chỉ ra được vấn đề này, vì thế đã làm cho một bộ phận thanh niên, thế hệ trẻ nước ta nhầm lẫn giữa lý tưởng và hiện thực. Từ đó, dẫn đến sự hiểu lầm, hoài nghi, thậm chí phủ nhận cả một lý tưởng cao đẹp của chủ nghĩa xã hội. - Cách mạng xã hội chủ nghĩa là cuộc cách mạng sâu sắc, triệt để toàn diện nhất trong lịch sử nhân loại, nhưng cũng là cuộc cách mạng khó khăn, phức tạp nhất. Chủ nhân tương lai để hiện thực hóa lý tưởng xã hội chủ nghĩa không ai khác ngoài thế hệ trẻ. Cuộc cách mạng này đòi hỏi những người chủ đó phải có nhận thức, tư tưởng, tình cảm, thái độ và hành động cách mạng rất cao. Tuy nhiên, hiện nay, giữa yêu cầu rất cao này của lý tưởng xã hội chủ nghĩa với trình độ giác ngộ, tinh thần trách nhiệm, thái độ tình cảm cách mạng, lý tưởng hoài bão, ý chí vươn lên của không ít thanh niên, có một khoảng cách không nhỏ. - Đất nước ta đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Sự nghiệp này tạo ra muôn vàn cơ hội cho thanh niên phát triển toàn diện. Yêu cầu mới của sự nghiệp cách mạng đòi hỏi thanh niên phải không ngừng nâng cao, hoàn thiện trình độ trên mọi lĩnh vực.
- Trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, các mặt đối lập, các mảng, các yếu tố xã hội khác nhau đang tồn tại đan xen, cọ sát và đấu tranh quyết liệt với nhau trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, trong mọi giai tầng và mỗi con người. Chiều tích cực và thuận lợi là, thông qua cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận và những hành động thực tiễn, thanh niên sẽ giác ngộ, trưởng thành và lớn mạnh về mọi mặt, niềm tin vào công cuộc đổi mới có cơ sở vững chắc, lòng kiên định vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội thêm vững vàng, lý tưởng xã hội chủ nghĩa được khẳng định. 3. Việt Dũng, Đoàn thanh niên trong việc đào tạo nghề cho nông dân chuyển đổi đất nông nghiệp, Tạp chí Cộng sản số 8 (152) năm 2008. Hiện nay, tốc độ đô thị hóa tại các quận, huyện ngoại thành Hà Nội diễn ra chóng mặt. Đất nông nghiệp bị thu hẹp nhường chỗ cho những khu công nghiệp, khu đô thị mới. Đào tạo nghề cho nông dân vùng chuyển đổi đất nông nghiệp là bước đi quan trọng trong việc giải quyết tình trạng nông dân thất nghiệp sau khi bị thu hồi đất. Tuy địa phương nào cũng cố gắng thực hiện tốt chính sách, nhưng thực tế, công tác đào tạo, chuyển đổi nghề cho nhà nông lại vô cùng khó khăn... Tác giả phản ánh tình trạng đất mất, nghề không... nhiều thanh niên của một số quận, huyện của thành phố Hà Nội vẫn không có nhu cầu học. Bài viết nêu lên một số nguyên nhân của tình trạng trên và một số kiến nghị nhằm giúp thanh niên ở những vùng có tốc độ đô thị hoá cao được đào tạo và tìm được việc làm thích hợp vừa giúp ích gia đình, vừa đóng góp xây dựng, phát triển quê hương. 4. Trương Giang Long, Chủ động đổi mới, hội nhập trong xu thế toàn cầu hoá và trọng trách của thanh niên, Tạp chí Cộng sản số 7 (151) năm 2008. Trong bài viết của mình, tác giả nêu lên thời cơ và khó khăn thách thức đối với thanh niên trong quá trình hội nhập nền kinh tế khu vực và thế giới của đất nước. Tác giả đặt vấn đề: Bằng cách nào để tuổi trẻ đáp ứng được yêu cầu của lịch sử? Tác giả nhấn mạnh kỳ vọng và tin yêu lớp trẻ là "sợi chỉ đỏ" xuyên suốt các chặng đường cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng. Trước hết các ngành các cấp cần xác định rõ trách nhiệm của mình đối với tuổi trẻ trước vận mệnh của đất nước. Trên cơ sở trọng trách lớn cần đặc biệt quan tâm đào tạo một thế hệ thanh niên mới hội tụ đủ các phẩm chất ưu tú nhất của dân tộc và tinh hoa của thời đại. Một lớp thanh niên đại diện cho
những giá trị văn hóa tiên tiến, sống cao thượng, trong sáng, giàu lòng thủy chung, nhân hậu. Biết yêu thương quý trọng dân tộc mình và tất cả các dân tộc khác với tinh thần Việt Nam mong muốn là bạn của tất cả các nước không phân biệt sự khác nhau về chế độ chính trị. Một lớp thanh niên có trái tim quả cảm, trọng hòa hiếu nhân nghĩa, biết bạn, biết thù nhưng dám đương đầu với mọi thách thức, dám làm, dám chịu trách nhiệm không ngại khó, không ngại khổ, không run sợ và không chịu khuất phục tr ước sức mạnh cường quyền, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc. Làm việc bằng lòng tự trọng và ý chí tiến thủ, biết lấy hiệu quả công việc của chính mình làm niềm vui, làm thước đo giá trị hành động. Sống có trách nhiệm với bản thân với gia đình, cộng đồng và xã hội. Lớp thanh niên thực sự là tấm gương sáng, là mẫu người hội tụ đủ những chuẩn giá trị đáp ứng yêu cầu của thời đại, xứng đáng là một thế hệ mẫu mực, sống làm gương, làm hình mẫu cho các thế hệ tương lai. 5. Nguyễn Thị Kim Dung, Đồng chí Lê Duẩn với việc giáo dục, rèn luyện, tu dưỡng đạọ đức cách mạng cho thanh niên, Tạp chí Cộng sản số 6 (126) năm 2007. Tác giả khái quát một số nội dung dung giáo dục, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên của đồng chí Lê Duẩn: - Thanh niên phải xác định cho mình lý tưởng cách mạng đúng đắn. - Thanh niên phải có lòng yêu nước sâu sắc, lòng tự hào dân tộc và yêu thương nhân dân lao động. - Thanh niên phải chiến thắng chủ nghĩa cá nhân; phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện bản thân. 6. Đảng lãnh đạo công tác thanh niên và đoàn thanh niên, Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày 17/7/2008. Bài báo đã khái quát lịch sử Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm lãnh đạo, hướng dẫn thanh niên thông qua các nghị quyết ddaaij hội Đảng từ Đại hội I đến Đại hội X, các nghị quyết, chỉ thị, các quan điểm cụ thể để khẳng định, bất kể giai đoạn nào Đảng đều quan tâm lãnh đạo thanh niên, lãnh đạo Đoàn Thanh niên. Tư duy của Đảng ta liên tục đổi mới để phù hợp với đối tượng tuổi trẻ qua từng thời kỳ. Từ quan tâm lãnh đạo tổ chức thanh niên để tập hợp lực lượng tuổi trẻ cho các phong trào Đoàn thành lực lượng xung kích, nòng cốt thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng. Từ quan tâm, xây dựng đội
ngũ đoàn viên, tổ chức đoàn thể thực hiện “huy động, sử dụng'' đến quan tâm xây dựng, phát triển toàn diện cho chính bản thân thế hệ trẻ thật sự ''bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau”. Không chỉ quan tâm định hướng tư tưởng nhân cách, giáo dục thanh niên, Bác Hồ và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta còn trực tiếp chỉ đạo, gần gũi, ân cần với thế hệ trẻ qua các Đại hội Đoàn, qua tiếp xúc với tuổi trẻ cả nước. 7. Hoàng Đình Cúc, Xây dựng, củng cố thế giới quan khoa học cho thanh niên, sinh viên nước ta hiện nay, Tạp chí Lý luận chính trị, số 3/2007. Theo tác giả, con đường hình thành thế giới quan khoa học cho thanh niên, sinh viên Việt Nam hiện nay bao gồm: quá trình học tập; hoạt động lao động sản xuất; hoạt động thẩm mỹ; thông qua môi trường xã hội, qua các phương tiện thông tin đại chúng... b. Một số sách chuyên khảo 1. TS Trần Quy Nhơn, Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò thanh niên trong cách mạng Việt Nam, NXB Thanh niên, Hà Nội, 2003. 2. Tổng quan tình hình thanh niên, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi (2002-2007), NXB Thanh niên, Hà Nội, 2007. 3.. Đảng Cộng sản Việt Nam, Tham luận tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, Hà Nội, 2006 giới thiệu bài tham luận của đồng chí Đào Ngọc Dung….. 4. TS Đỗ Quang Tuấn (Chủ biên), TS Nguyễn Văn Hùng, PGS.TS Trần Hậu, Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân trong thời kỳ mới, Nxb CTQG, Hà Nội, 2006. 5. TS Nguyễn Đức Tiến, Phát tiển lý tưởng xã hội chủ nghĩa cho thanh niên Việt Nam hiện nay, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2005. Đề cập tới quá trình hình thành lý tưởng xã hội chủ nghĩa của thanh niên, thực trạng và một số giải pháp cơ bản về phát triển lý tưởng xã hội chủ nghĩa cho thanh niên hiện nay. 6. Th.S. Đoàn văn Thái, Nhiệm vụ cơ bản của thanh niên Việt Nam, Nhà xuất bản Thanh Niên, Hà Nội, 2004. c. Đề tài, hội thảo 1. Đề tài: Thực trạng thanh niên - những giải pháp và chính sách cần thiết đối với thanh niên trước yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, do Phạm Văn Uýnh làm chủ nhiệm.
2. Đoàn thanh niênCS trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn (20/5/2006), Phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp đất nước, Hội thảo khoa học. Hội thảo thu hút sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, sinh viên, học sinh, Buổi hội thảo là cơ hội để các bạn phát biểu, chia sẻ suy nghĩ, khẳng định vai trò của mình, nói về mình một cách xác thực nhất. Theo đồng chí Nguyễn Đức Lộc - Chủ tịch Hội Sinh viên của Trường Đại học Khoa học xã hộivà nhân văn: đã đến lúc chúng ta phải giáo dục cho giới trẻ trách nhiệm xây dựng đất nước ngay ở "thì hiện tại". Phải nhìn nhận rằng ngày nay chúng ta đang có những lớp trẻ dám nghĩ, biết hành động để làm cho đất nước ngày càng tốt đẹp hơn. Nhưng số này chưa nhiều. Thực tế, không ít các bạn trẻ đang thờ ơ với vận mệnh của đất nước. Số người này sẽ làm gì khi trọng trách quốc gia dân tộc đặt lên vai họ. Đất nước đang đặt niềm tin vào thế hệ trẻ, thanh niên hãy khẳng định vai trò của mình, phát huy hết tiềm năng sẵn có, để xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh và phát triển bền vững. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài Trên cơ sở những phân tích lý thuyết và thực tiễn về các khía cạnh liên quan đến nội dung nghiên cứu, đề tài góp phần cung cấp các luận cứ khoa học tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong thời kỳ mới để xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hoá, vì cộng đồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức, kỹ năng và tác phong công nghiệp trong lao động tập thể, trở thành những công dân tốt của đất nước. Thứ nhất, làm rõ cơ sở lý luận của vấn đề Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên giai đoạn đoạn hiện nay với các nhiệm vụ cụ thể: - Làm rõ đặc điểm, vai trò của thanh niên và công tác thanh niên của Đảng. - Làm rõ tầm quan trọng về mối quan hệ giữa Đảng và thanh niên, công tác xây dựng Đảng và công tác thanh niên; tính bức thiết của việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên hiện nay.
- Làm rõ khái niệm và nội dung Đảng lãnh đạo công tác thanh niên mà chủ đạo là : Chiến lược xây dựng và phát triển thanh niên; lãnh đạo Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Thanh niên Việt Nam thực hiện nhiệm vụ tập hợp, giáo dục và phát triển thanh niên; - Về phương thức Đảng lãnh đạo công tác thanh niên, đề tài làm rõ phương pháp, cơ chế Đảng lãnh đạo, cụ thể hóa các phương pháp, cách thức lãnh đạo. - Về vai trò, trách nhiệm các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể đối với các mặt của công tác thanh niên. Thứ hai, nghiên cứu tình hình thanh niên, đánh giá đúng thực trạng Đảng lãnh đạo công tác thanh niên, chỉ ra những ưu, khuyết điểm, rút ra nguyên nhân và bài học kinh nghiệm. - Khảo sát tình hình hình của thanh niên, chỉ ra những điểm mạnh và hạn chế cùng với những bức xúc của thanh niên trong giai đoạn hiện nay. - Khảo sát, đánh giá đúng thực trạng Đảng lãnh đạo công tác thanh niên, phân tích t íc h các nguyên nhân, rút ra những kinh nghiệm. Thứ ba, đề xuất phương hướng và những giải pháp chủ yếu để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên giai đoạn hiện nay hiện nay. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài: Đề tài khảo sát, nghiên cứu sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên từ năm 1986 đến nay. 5.Phương pháp nghiên cứu Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, đề tài sử dụng tổng hợp các phương pháp sau: + Phương pháp phân tích, tổng hợp, lịch sử - lôgic: Phương pháp này cho phép đi sâu phân tích sự biến đổi, phát triển của thanh niên trong những năm vừa qua, đánh giá, nhận xét được ưu, khuyết điểm của giai cấp nông dân hiện nay. + Phương pháp so sánh: So sánh với tính chất, quy mô, cơ cấu, bản chất về thanh niện và công tác thanh niên của các nước, các khu vực… Từ đó rút ra những đặc điểm chung, phổ biến và đặc thù, tìm kiếm những giá trị tham khảo cho nghiên cứu tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với công tác thanh niên.
+ Phương pháp điều tra xã hội học: Điều tra các mặt tình hình thanh niên và công tác thnah niên. Kết quả điều tra là căn cứ cho việc đề xuất các giải pháp thực tiễn. + Ngoài ra là một số phương pháp bổ trợ khác như: Lấy ý kiến chuyên gia, toạ đàm, thảo luận nhóm…. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn + Đề tài góp phần làm rõ vai trò, vị trí và đặc điểm thế hệ thanh niên hiện nay. Đặc biệt, đề tài nghiên cứu chuyên sâu làm rõ về các khía cạnh lý thuyết Đảng lãnh đạo công tác thanh niên. + Trên cơ sở vận dụng khung lý thuyết vào khảo sát, đánh giá thực trạng Đảng lãnh đạo công tác thanh niên, đề tài sẽ bổ sung một hệ tiêu chí nhận dạng, đánh giá việc Đảng lãnh đạo công tác thanh niên giai đoạn hiện nay + Đề tài cũng sẽ đưa ra quan điểm, hệ giải pháp có tính hệ thống cho lĩnh vực còn ít được nghiên cứu này. + Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ góp phần cung cấp thêm cơ sở khoa học để bổ sung, phát triển cho các chủ trương, chính sách liên quan đến phát triển thanh niên. Đồng thời kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là tài liệu góp phần nâng cao nhận thức, kỹ năng lãnh đạo công tác thanh niên của cán bộ, đảng viên, cấp uỷ và tổ chức đảng các cấp. + Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là tài liệu tham khảo quan trọng cho Khoa học dân vận và một số chuyên nghành liên quan như: xã hội học, tâm lý học…. trong hệ thống Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh và trường chính trị các địa phương. 7. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài gồm 3 chương 7 tiết.
Môc lôc Trang 1 Më ®Çu Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ ĐẢNG LÃNH 17 ĐẠO CÔNG TÁC THANH NIÊN 1.1. Lý luận Mácxít về vấn đề thanh niên và công tác thanh niên 17 1.2. Quan niệm, nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên 30 Chương 2: THANH NIÊN VÀ ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC THANH NIÊN – THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN, 46 KINH NGHIỆM 2.1. Tình hình chung về thanh niên 46 2.2. Quá trình lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên từ 1986 đến nay 51 2.3. Nguyên nhân và những bài học kinh nghiệm 69 Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH 76 ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI CÔNG TÁC THANH NIÊN 3.1. Dự báo xu hướng biến đổi trong thanh niên ảnh hưởng đến công tác thanh niên trong thời gian tới 76 3.2. Giải pháp 85 111 KẾT LUẬN 114 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC THANH NIÊN 1.1. LÝ LUẬN MÁCXÍT VỀ VẤN ĐỀ THANH NIÊN VÀ CÔNG TÁC THANH NIÊN 1.1.1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về thanh niên và công tác thanh niên Lịch sử phát triển của các dân tộc đã chứng minh thanh niên bao giờ cũng giữ vị trí và vai trò quan trọng trong việc dựng nước và giữ nước. Thanh niên là một lực lượng xã hội rộng lớn ở từng địa phương, khu vực hay trong một quốc gia, dân tộc. Nhưng thanh niên chưa lúc nào có một tổ chức của mình, do mình và vì mình. Chỉ đến khi học thuyết Mác - Lênin ra đời thì vị trí, vai trò của thanh niên mới được đánh giá đúng đắn và những luận điểm quan trọng về việc cần thiết phải ra đời một tổ chức của thanh niên do Đảng Cộng sản sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện mới được đề cập. Luận điểm "cách mạng là sự nghiệp của quần chúng" là một trong những luận điểm cơ bản của học thuyết Mác - Lênin về vai trò của quần chúng trong lịch sử. Điều đáng lưu ý là, sức mạnh của quần chúng với tư cách là người sáng tạo chân chính ra lịch sử, không thể là sức mạnh tự phát, mù quáng, thiếu định hướng, mà là sức mạnh tự giác và có tổ chức. Chính vì thế V.I.Lênin đã nêu rất sớm khẩu hiệu: "Hãy tổ chức lại". Người cho rằng khẩu hiệu đó "phải được thực hiện ngay lập tức". Quần chúng thanh niên cũng phải được tổ chức lại trong tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản. Vào giữa thế kỷ XIX, chính Ph.Ăngghen đã đề xuất ý kiến về việc tham gia của thế hệ trẻ vào cuộc đấu tranh chống lại chính sách phản động của chế độ quân chủ Phổ vì tương lai của nước Đức. Ngay lúc đó, ông đã khẳng định rằng, thanh niên không thể đứng ngoài chính trị, chính thực tiễn của cuộc đấu tranh giai cấp đã cuốn hút tuổi trẻ vào đời sống chính trị. C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin đều coi thanh niên là một lực lượng cách mạng hùng hậu, có vai trò quan trọng trong cách mạng và xem xét vấn đề thanh niên
luôn gắn bó với giai cấp công nhân và Đảng tiên phong của nó. C.Mác đã khẳng định: "Do những quy luật phát triển khách quan của xã hội, thanh niên bao giờ cũng giữ vai trò quan trọng trong việc kế thừa và phát triển những thành tựu của người đi trước"1. Thanh niên được xem xét như một tầng lớp xã hội đặc thù theo lứa tuổi, có số lượng đông và giữ vị trí quan trọng trong xã hội. Nếu chia các tầng lớp, các giai cấp, dân tộc… theo lát cắt dọc, thì thanh niên là lát cắt ngang, có mặt trong mọi giai tầng của xã hội. Chính thanh niên của các dân tộc là người sẽ kế thừa, sẽ phát triển mọi thành quả do cha anh để lại. Năm 1844, C.Mác và Ph.Ăngghen đã nghiên cứu thế hệ trẻ của giai cấp vô sản và rút ra kết luận quan trọng: "Tương lai của giai cấp công nhân tuỳ thuộc vào tình trạng thế hệ thanh niên của nó"2 và C.Mác đã chỉ rõ: "Những người công nhân tiên tiến nhất, ý thức đầy đủ rằng, tương lai của giai cấp họ, và kế đó là tương lai của nhân loại hoàn toàn tuỳ thuộc vào sự giáo dục các thế hệ công nhân đang lớn"3. C.Mác và Ph.Ăngghen đã thấy rõ vai trò quan trọng của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng, đã nhìn nhận lớp thanh niên là những người xung kích, cổ vũ những ưu điểm, tích cực phê phán những nhược điểm, yếu kém của lớp người đang lớn. Từ cách nhìn biện chứng đó, hai ông thấy rằng cần tổ chức thanh niên vào một tổ chức chính trị. Ph.Ăngghen đã nêu ra quan điểm thanh niên là: "Đội quân xung kích quyết định của đạo quân vô sản quốc tế", "Đội hậu bị của Đảng". Trong thư gửi Bít-xmắc, Ph.Ăngghen đã khẳng định rõ: "Chính thế hệ trẻ là nguồn bổ sung dồi dào nhất cho Đảng"4. Những tư tưởng, quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen đã đặt nền móng cho việc hình thành tổ chức Đoàn Thanh niên cộng sản - người trợ thủ đắc lực, đội hậu bị của các Đảng Cộng sản sau này. Phát triển sáng tạo những luận điểm của C.Mác và Ph. Ăngghen trong điều kiện lịch sử mới, trong các tác phẩm của mình hơn 200 lần V.I.Lênin bàn đến vấn đề thanh niên và tổ chức thanh niên cộng sản. Tiêu biểu là các tác phẩm: "Dự thảo nghị quyết về thái độ đối với thanh niên học sinh" (1903), "Những nhiệm vụ của thanh niên cách 1 C.Mác - Ph.Ăngghen, Tuyển tập, tập 36, tr.23. 2 Sđd, tập 1, tr.438. 3 Sđd, tập 16, tr.198. 4 Sđd, tập 3, tr.509.
mạng" (1903), "Vấn đề tính Đảng trong sinh viên dân chủ" (1912), "Thanh niên quốc tế" (1916) và diễn văn quan trọng của Người đọc tại Đại hội III của Đoàn TNCS Nga: "Nhiệm vụ của Đoàn Thanh niên" (1920). Chính trong những tác phẩm này, V.I.Lênin đã tin tưởng vào lực lượng thanh niên và đặt cơ sở cho việc xây dựng tổ chức Đoàn Thanh niên cộng sản. V.I.Lênin đã coi thanh niên là "Nguồn sinh lực chiến đấu của cách mạng". Người đã luận giải những nguyên nhân làm xuất hiện phong trào thanh niên và sự cần thiết phải tổ chức thanh niên vào các nhóm cách mạng. V.I.Lênin đã nhấn mạnh: "Hãy lấy thanh niên mà xây dựng hàng trăm nhóm xung phong và động viên họ nỗ lực hoạt động… cần phải khẩn trương một cách táo bạo tập hợp và đưa tất cả những người có sáng kiến cách mạng vào hoạt động. Đừng sợ là họ chưa được đào tạo đầy đủ, đừng run trước việc họ chưa có kinh nghiệm và chưa phát triển hoàn thiện"5. Đánh giá cao tiềm năng to lớn và hoài bão khát khao vươn tới tương lai của tuổi trẻ, V.I.Lênin đặt niềm tin vào lớp trẻ: "Người ta quan sát thấy thanh niên công nhân một khát vọng nồng cháy không gì kìm hãm được tới lý tưởng của dân chủ và chủ nghĩa xã hội"6. V.I.Lênin một mặt đánh giá đúng vai trò của thanh niên, tin tưởng vào thanh niên và mặt khác cũng thấy rõ cần thiết phải ra đời một tổ chức để tập hợp và đưa thanh niên vào phong trào cách mạng - Đó chính là Đoàn thanh niên cộng sản. Luận điểm của V.I.Lênin về Đoàn Thanh niên Cộng sản được người đề cập trong nhiều tác phẩm ở nhiều góc độ khác nhau, có thể tóm tắt trên những quan điểm cơ bản sau: Một là, V.I.Lênin đã chứng minh sự cần thiết phải xây dựng Đoàn thanh niên và đặt nó dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng. Người nêu lên quan điểm về mối quan hệ hữu cơ giữa Đảng - Đoàn và thanh niên. Lênin chỉ rõ: "Chúng ta là Đảng của tương lai, mà tương lai lại thuộc về thanh niên. Chúng ta là Đảng của những người cách tân, mà thanh niên lại hào hứng đi theo những người cách tân. Chúng ta là Đảng của sự chiến đấu quên mình với những gì đã mục nát, 5 V.I.Lênin, toàn tập, tập 9, tr.247. 6 Sđd, tập 4, tr.195.
cũ kỹ, mà thanh niên bao giờ cũng đi tiên phong trong cuộc đấu tranh quên mình ấy". Và Lênin đã đi đến kết luận: "Chúng ta mãi mãi là Đảng của thanh niên, của giai cấp tiên phong"7. Theo sáng kiến của Lênin, tháng 10 năm 1918 Đảng Cộng sản Nga đã quyết định thành lập Đoàn Thanh niên cộng sản Nga. Hai là, V.I.Lênin xem xét Đoàn thanh niên cộng sản là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên; Đoàn có chức năng và nhiệm vụ: Thứ nhất, tập hợp thanh niên vào cuộc đấu tranh vì sự nghiệp tiến bộ của xã hội xã hội chủ nghĩa. Thứ hai, bảo đảm mối liên hệ hữu cơ vững chắc của Đảng với quần chúng thanh niên, tạo điều kiện tốt cho sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào thanh niên. Thứ ba, lôi cuốn đông đảo lực lượng thanh niên tham gia giải quyết những nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội. Thứ tư, bảo đảm việc giáo dục cộng sản chủ nghĩa cho lớp người kế tục, đáp ứng những nhu cầu và lợi ích của thanh niên. Nhiệm vụ này chính là chức năng cơ bản của Đoàn TNCS là giáo dục chủ nghĩa cộng sản - là trường học XHCN của thanh niên. V.I.Lênin đã chỉ rõ "Mục tiêu chính của Đoàn Công-Sô-Môn là giúp Đảng xây dựng chủ nghĩa cộng sản, giúp thế hệ trẻ thiết lập XHCN. Như vậy mọi hoạt động của Đoàn thanh niên Công-Sô-Môn xoay quanh việc giáo dục chủ nghĩa cộng sản cho thanh niên"8. Thứ năm, là đội dự bị chiến lược tin cậy của Đảng. Như vậy, V.I.Lênin và Đảng Cộng sản đã xác định xây dựng Đoàn TNCS là một tất yếu khách quan nhằm tập hợp, giáo dục CSCN cho thanh niên, để họ xứng đáng là người kế tục trung thành sự nghiệp cách mạng của Đảng và là đội dự bị tin cậy của Đảng. Ba là, V.I.Lênin đã luận giải quan điểm, Đảng cần tôn trọng tính độc lập về mặt tổ chức của thanh niên. Tổ chức độc lập của thanh niên đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo, xung kích của Đoàn thanh niên. Người nói: "Chúng ta cần phải ủng hộ tính độc lập về tổ chức của Đoàn thanh niên một cách vô điều kiện và không phải chỉ 7 Lênin, toàn tập, tập 1, tr.163. 8 V.I.Lênin, toàn tập, tập 41, tr.
vì bọn theo chủ nghĩa cơ hội sợ sự độc lập đó, mà là vì tính chất của công việc. Bởi vì không có sự độc lập hoàn toàn, thanh niên sẽ không rèn luyện mình thành những chuyên gia tốt, và góp phần thúc đẩy CNXH tiến lên"9. Luận điểm này thể hiện sự ủng hộ của Đảng đối với tính chủ động, tự quản của thanh niên. Đoàn thanh niên là một bộ phận của hệ thống chính trị - xã hội đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Đoàn có điều lệ, có hệ thống tổ chức và cán bộ từ Trung ương đến cơ sở, được nhà nước cấp ngân sách hoạt động, có các cơ quan truyền thông đại chúng, mọi công tác của Đoàn được thực hiện bằng chính hệ thống tổ chức của nó, bằng đội ngũ cán bộ và của đoàn viên. Bốn là, V.I.Lênin rất quan tâm đến chất lượng hoạt động của Đoàn TNCS, mà chất lượng đó trước tiên là ở từng thành viên của Đoàn. Người cho rằng, người đoàn viên thanh niên cộng sản là những người tiên tiến trong thanh niên. V.I.Lênin đã chỉ rõ: "là đoàn viên thanh niên, nghĩa là phải phấn đấu cống hiến mọi hoạt động, mọi sức lực của mình cho sự nghiệp chung. Đó chính là nội dung giáo dục CSCN. Chỉ có trong hoạt động đó người thanh niên, nam hoặc nữ mới có thể trở thành người cộng sản chân chính"10. V.I.Lênin đặc biệt quan tâm đến tính tích cực lao động, chính trị, xã hội của người đoàn viên: "Chỉ khi nào cùng lao động với công nhân và nông dân người ta mới trở nên người cộng sản chân chính và phải làm cho mọi người thấy rằng bắt cứ một đoàn viên nào của Đoàn thanh niên đều có học và đồng thời cũng biết lao động"11. Luận điểm nổi tiếng của V.I.Lênin coi trọng chất lượng của tổ chức: "Thà ít mà tốt" vẫn là kim chỉ nam cho hoạt động thực tế của Đoàn TNCS trong điều kiện hiện nay. 1.1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và công tác thanh niên Kế thừa những di sản tư tưởng quý báu của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát triển một cách sáng tạo các luận điểm mác-xít về vai trò thanh niên, phong trào thanh niên và xây dựng Đoàn TNCS ở Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và công tác thanh niên được thể hiện trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác, thể hiện trong nhiều tác phẩm, bài viết, thư gửi và trong các buổi gặp gỡ nói chuyện với thanh - thiếu nhi. Đó là di sản quý báu mà 9 V.I.Lênin, toàn tập, tập 30, tr.226. 10 V.I.Lênin, toàn tập, tập 41, tr.316. 11 V.I.Lênin, toàn tập, tập 41, tr.817.