Một số đề ôn thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 8

MỘT SỐ ĐỀ ÔN THI HỌC SINH GIỎI MÔN NGỮ VĂN LỚP 8<br /> <br /> ĐỀ THI MÔN NGỮ VĂN LỚP 8<br /> Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian phát đề)<br /> A. VĂN – TIẾNG VIỆT (6 điểm):<br /> Câu 1: (2,0 điểm)<br /> Qua ba văn bản truyện ký Việt Nam: “Trong lòng mẹ”, “Tức nước vỡ bờ” và “Lão Hạc”,<br /> em thấy có những đặc điểm gì giống và khác nhau ? Hãy phân tích để làm sáng tỏ.<br /> Câu 2: (2,0 điểm)<br /> Cho đoạn văn:<br /> “Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy<br /> ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu<br /> khóc...”.<br /> (Trích Lão Hạc, Nam Cao)<br /> a. Tìm câu ghép trong đoạn văn trên. Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế trong câu đó.<br /> b. Chỉ rõ từ tượng hình, từ tượng thanh và phân tích giá trị biểu hiện (tác dụng) của các từ<br /> tượng hình, tượng thanh trong đoạn văn đó.<br /> Câu 3: (2,0 điểm)<br /> Tóm tắt phần trích Lão Hạc bằng một đoạn văn khoảng từ 8 đến 10 dòng.<br /> HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN LỚP 8<br /> A. VĂN – TIẾNG VIỆT (6 điểm):<br /> Câu 1: (2,0 điểm)<br /> a. Giống nhau: (1,0 điểm)<br /> - Thời gian sáng tác: Cùng giai đoạn 1930 – 1945. - Phương thức biểu đạt: tự sự.<br /> - Nội dung: Cả 3 văn bản đều phản ánh cuộc sống khổ cực của con người trong xã hội<br /> đương thời chứa chan tinh thần nhân đạo. - Nghệ thuật: Đều có lối viết chân thực, gần gũi, sinh<br /> động.<br /> b. Khác nhau: (1,0 điểm)<br /> - Thể loại: Mỗi văn bản viết theo một thể loại: Trong lòng mẹ (Hồi kí), Lão Hạc (Truyện<br /> ngắn), Tức nước vỡ bờ (Tiểu thuyết)<br /> - Đều biểu đạt phương thức tự sự nhưng mỗi văn bản yếu tố miêu tả, biểu cảm có sự đậm<br /> nhạt khác nhau. - Mỗi văn bản viết về những con người với số phận và những nỗi khổ riêng.<br /> <br /> Câu 2: (2,0 điểm)<br /> a/ - Câu ghép: Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.<br /> (0,5 điểm)<br /> - Quan hệ ý nghĩa giữa 2 vế câu: quan hệ bổ sung hoặc đồng thời. (0,5 điểm)<br /> b/ - Từ tượng hình: móm mém (0,25 điểm)<br /> - Từ tượng thanh: hu hu (0,25 điểm)<br /> - Giá trị biểu hiện (tác dụng): Gợi tả hình ảnh, âm thanh cụ thể, sinh động có giá trị biểu cảm<br /> cao. (0,5 điểm)<br /> Câu 3: (2,0 điểm)<br /> Đoạn văn tham khảo:<br /> Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó vàng. Con trai lão phải đi phu<br /> đồn điền cao su, lão chỉ còn lại con chó vàng làm bạn tâm tình. Vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con,<br /> lão đã gạt nước mắt bán cậu vàng. Tất cả số tiền dành dụm được lão gửi ông giáo và nhờ ông giáo<br /> trông coi mảnh vườn. Cuộc sống ngày một khó khăn, lão kiếm được gì ăn nấy và khéo léo từ chối<br /> mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Một hôm, lão xin Binh Tư ít bã chó, nói là sẽ đánh bả một con chó và<br /> ngỏ ý rủ Binh Tư uống rượu. Ông giáo rất ngạc nhiên và rất buồn khi nghe Binh Tư kể lại. Nhưng<br /> khi tận mắt chứng kiến cái chết đau đớn, quằn quại của lão Hạc thì ông giáo mới hiểu. Cả làng đều<br /> bất ngờ trước cái chết đó. Chỉ có Binh Tư và ông giáo hiểu vì sao lão Hạc chết tức tưởi như vậy!<br /> <br /> ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 8<br /> Câu 1: (4 điểm)<br /> Nhà thơ Vũ Đình Liên đã viết:<br /> “… Nhưng mỗi năm mỗi vắng<br /> Người thuê viết nay đâu?<br /> Giấy đỏ buồn không thắm;<br /> Mực đọng trong nghiên sầu...”<br /> (Ông đồ)<br /> a. Phương thức biểu đạt của đoạn thơ ?<br /> b. Xác định các trường từ vựng có trong đoạn thơ ?<br /> c. Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật sử dụng trong đoạn thơ. Phân tích giá trị biểu đạt của<br /> chúng ?<br /> Câu 2: (4 điểm)<br /> Cảm nhận của em về sức mạnh của nghệ thuật hội họa trong “Chiếc lá cuối cùng” của nhà<br /> văn Ô hen ri.<br /> Câu 3: (12 điểm)<br /> Bằng những hiểu biết về các văn bản truyện đã học ở chương trình Ngữ văn lớp 8, em hãy<br /> chứng minh rằng văn học của dân tộc ta luôn ngợi ca tình yêu thương giữa con người với con<br /> người.<br /> HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 8<br /> Câu 1: (4 điểm)<br /> a. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm<br /> (0,25 điểm)<br /> b. Các trường từ vựng:<br /> - Vật dụng: giấy, mực, nghiên<br /> (0,25 điểm)<br /> - Tình cảm: buồn, sầu<br /> (0,25 điểm)<br /> - Màu sắc: đỏ, thắm<br /> (0,25 điểm)<br /> c. Các biện pháp nghệ thuật sử dụng trong đoạn thơ: Điệp ngữ (mỗi); câu hỏi tu từ (Người<br /> thuê viết nay đâu?); nhân hoá (giấy-buồn, mực-sầu).<br /> (1 điểm)<br /> Phân tích có các ý:<br /> (2,0 điểm)<br /> - Sự sửng sốt trước sự thay đổi quá bất ngờ mỗi năm mỗi vắng.<br /> - Hình ảnh ông đồ già tiều tụy, lặng lẽ bên góc phố, người trên phố vẫn đông nhưng chỗ ông<br /> ngồi thì vắng vẻ, thưa thớt người thuê viết.<br /> - Một câu hỏi nghi vấn có từ nghi vấn nhưng không một lời giải đáp, hồi âm tan loãng vào<br /> không gian hun hút - tâm trạng xót xa ngao ngán.<br /> - Cái buồn, cái sầu như ngấm vào cảnh vật (giấy, nghiên), những vật vô tri vô giác ấy cũng<br /> buồn cùng ông, như có linh hồn cảm thấy cô đơn lạc lõng…<br /> Câu 2: (4 điểm)<br /> <br /> - Giới thiệu khái quát đoạn trích “Chiếc lá cuối cùng”.<br /> (1 điểm)<br /> - Lòng yêu nghề đã gắn kết cuộc sống của ba họa sĩ nghèo: Cụ Bơ-men, Xiu và Giôn-xi.<br /> Tuy không cùng tuổi tác nhưng họ có trách nhiệm với nhau trong công việc cũng như trong cuộc<br /> sống hằng ngày (cụ Bơ- men tuy già yếu nhưng vẫn ngồi làm mẫu vẽ cho hai hoạ sĩ trẻ; Xiu lo<br /> lắng chăm sóc Giôn-xi khi cô đau ốm).<br /> (1,5 điểm)<br /> - Cụ Bơ men: Nhà hội hoạ không thành đạt trong nghề nghiệp, tuổi già vẫn kiên trì làm<br /> người mẫu. Vì tình cảm cũng như trách nhiệm cứu đồng nghiệp cụ đã vẽ “Chiếc lá cuối cùng”<br /> giữa mưa gió, rét buốt.<br /> (1 điểm)<br /> - “Chiếc lá cuối cùng” trở thành kiệt tác vì nó như liều thần dược đã cứu được Giôn xi.<br /> (0,5 điểm)<br /> Câu 3: (12 điểm)<br /> * Yêu cầu chung:<br /> a. Thể loại: Sử dụng thao tác lập luận chứng minh. HS cần thực hiện tốt các kĩ năng làm<br /> văn nghị luận đã được học ở lớp 7 và lớp 8: dựng đoạn, nêu và phân tích dẫn chứng, vận dụng kết<br /> hợp đưa các yếu tố miêu tả, tự sự và biểu cảm vào bài văn nghị luận.<br /> b. Nội dung: Văn học của dân tộc ta luôn đề cao tình yêu thương giữa người với người.<br /> - HS cần nắm vững nội dung ý nghĩa và tìm dẫn chứng phù hợp với nội dung vấn đề cần<br /> giải quyết.<br /> - Hệ thống các dẫn chứng tìm được sắp xếp theo từng phạm vi nội dung, tránh lan man,<br /> trùng lặp.<br /> - Dẫn chứng lấy trong các văn bản truyện đã học ở chương trình Ngữ văn 8, chủ yếu là<br /> phần văn học hiện thực.<br /> c. Về hình thức: Bài viết có bố cục chặt chẽ, đủ ba phần; dẫn chứng chính xác; văn viết<br /> trong sáng, có cảm xúc; không mắc lỗi chính tả và lỗi diễn đạt; trình bày sạch sẽ, chữ viết rõ ràng.<br /> * Yêu cầu cụ thể:<br /> a) Mở bài:<br /> (1,5 điểm)<br /> - Có thể nêu mục đích của văn chương (văn chương hướng người đọc đến với sự hiểu biết<br /> và tình yêu thương).<br /> - Giới thiệu vấn đề cần giải quyết.<br /> b) Thân bài:<br /> (8 điểm)<br /> Tình yêu thương giữa người với người thể hiện qua nhiều mối quan hệ xã hội.<br /> - Tình cảm xóm giềng:<br /> + Bà lão láng giềng với vợ chồng chị Dậu (Tức nước vỡ bờ - Ngô Tất Tố).<br /> + Ông giáo với lão Hạc (Lão Hạc - Nam Cao).<br /> - Tình cảm gia đình:<br /> <br /> + Tình cảm vợ chồng: Chị Dậu ân cần chăm sóc chồng chu đáo, quên mình bảo vệ chồng<br /> (Tức nước vỡ bờ - Ngô Tất Tố).<br /> + Tình cảm cha mẹ và con cái:<br /> • Người mẹ âu yếm đưa con đến trường (Tôi đi học - Thanh Tịnh); Lão Hạc thương con (Lão<br /> Hạc - Nam Cao).<br /> • Con trai lão Hạc thương cha (Lão Hạc - Nam Cao); bé Hồng thông cảm, bênh vực, bảo vệ<br /> mẹ (Trong lòng mẹ - Nguyên Hồng).<br /> c) Kết bài:<br /> (1,5 điểm)<br /> Nêu tác dụng của văn chương (khơi dậy tình cảm nhân ái cho con người để con người sống<br /> tốt đẹp hơn).<br /> * Hình thức: (1 điểm) Có đủ bố cục 3 phần, kết cấu chặt chẽ, liên hệ hợp lí, dẫn chứng<br /> chính xác; văn viết trong sáng, có cảm xúc, không mắc lỗi diễn đạt, lỗi chính tả, chữ viết đẹp.<br /> <br />