Nghiên cứu đặc điểm hình thái đầu tinh trùng ở những người nam giới trong các cặp vợ chồng thiểu năng sinh sản

NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI ĐẦU TINH TRÙNG Ở NHỮNG<br /> NGƯỜI NAM GIỚI TRONG CÁC CẶP VỢ CHỒNG THIỂU NĂNG SINH<br /> SẢN<br /> TRẦN ĐỨC PHẤN, VŨ THỊ HỒNG LUYẾN,<br /> NGUYỄN ĐỨC NHỰ, VŨ THỊ HUYỀN<br /> TÓM TẮT<br /> Thiểu năng sinh sản (TNSS) là tình trạng bệnh lý<br /> thường gặp. Xét nghiệm tinh dịch là cần thiết để chẩn<br /> đoán và theo dõi điều trị. Trong xét nghiệm tinh dịch<br /> thì phân tích hình thái đầu tinh trùng có nhiều chỉ số.<br /> Câu hỏi đặt ra là chỉ số nào quan trọng, cần phải lưu<br /> ý. Qua nghiên cứu đặc điểm hình thái đầu tinh trùng<br /> (TT) ở 120 người nam giới đến xét nghiệm tại bộ môn<br /> Y sinh học - Di truyền, đại học Y Hà Nội từ tháng<br /> 11/2010 đến tháng 5/2011. Chúng tôi rút ra một số<br /> kết luận sau: Trong các bệnh nhân TNSS, độ tuổi từ<br /> 25-30 là cao nhất (48,1%) sau đó giảm dần ở các<br /> nhóm tuổi cao hơn. Những người đã từng có con đến<br /> xét nghiệm tinh dịch có độ tuổi từ 25-30 chiếm tỉ lệ<br /> thấp nhất: 18,2%, độ tuổi từ 41-48 chiếm tỉ lệ cao<br /> nhất: 34,1%. Bệnh nhân TNSS nguyên phát chiếm<br /> 78,9%, TNSS thứ phát 21,1%. Tỉ lệ đầu TT bình<br /> thường ở nhóm chứng là 58,0% cao hơn so với nhóm<br /> TNSS là 45,9%. Tỉ lệ đầu TT vô định hình ở nhóm<br /> chứng là 25,3% thấp hơn nhóm TNSS là 33,7%. Tỉ lệ<br /> đầu TT bình thường ở nhóm TNSS NP là 45,8% thấp<br /> hơn so với nhóm TNSS TP là 46,6%. Trong khi tỉ lệ<br /> đầu TT vô định hình ở nhóm TNSS NP là 34,3% cao<br /> hơn so với nhóm TNSS TP là 31,7%.<br /> Từ khóa: Thiểu năng sinh sản nam, tinh trùng,<br /> hình thái tinh trùng, thiểu năng sinh sản nguyên phát,<br /> thiểu năng sinh sản thứ phát.<br /> SUMMARY<br /> Chacteristics<br /> of<br /> sperm’s<br /> head<br /> morphology of males in infertile couples<br /> Infertility is common disease. Semen analysis is<br /> important test for diagnosis and assessing the result of<br /> treatment. There are some indicators of head of sperm<br /> morphologies. The question here is: which kind of head<br /> of sperm morphological indicators are important<br /> indicators. Carrying out the study in 120 males who<br /> were examed in Department of Medical Biology and<br /> genetics, Hanoi Medical University from November 2010<br /> to May 2011, we found that: In infertile couples: the rate<br /> of age level 25-30 is highest (48.7%), it’s lower in others<br /> group. In group of male who have children: the rate of<br /> age level 25-30 is lowest (18.2%), the rate of age level<br /> 41-48 is highest (34.1%). The rate of primary infertility is<br /> 78.9%, secondary infertility is 21.1%. The rate of sperm<br /> with normal head in control group is 58.0%, higer than in<br /> infertile group (45.9%). The rate of amorphous in control<br /> group is 25.3%, lower than in infertile group (33.7%).<br /> The rate of sperm with normal head in primary infertility<br /> group is 45.8%, lower than in secondary infertility group<br /> (46.6%). But, the rate of amorphous sperm in primary<br /> infertility group is 34.3%, higer than in secondary<br /> <br /> Y häc thùc hµnh (902) - sè 1/2014<br /> <br /> infertility group (31.7%).<br /> Keywords: Male infertility, sperm, sperm<br /> morphology, secondary infertility, primary infertility.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Thiểu năng sinh sản (infertility) (TNSS) là một tình<br /> trạng bệnh lý thường gặp và đang có xu hướng ngày<br /> càng tăng. Trong các cặp vợ chồng TNSS thì nguyên<br /> nhân do nam giới chiếm tỉ lệ xấp xỉ 50% [1], [5].<br /> Để chẩn đoán TNSS ở nam giới, Tổ chức Y tế<br /> Thế giới liên tục phải điều chỉnh tiêu chuẩn phân tích<br /> tinh dịch. Tiêu chuẩn bình thường của một mẫu tinh<br /> dịch theo WHO [8], [9], [10] là:<br /> Chỉ số phân tích<br /> Thể tích tinh dịch<br /> pH<br /> Độ nhớt<br /> Mật độ TT<br /> Số TT /lần xuất<br /> tinh<br /> Tỷ lệ tinh trùng<br /> sống<br /> Tỷ lệ TT di động<br /> nhanh<br /> TT di động<br /> nhanh + chậm<br /> TT hình thái bình<br /> thường<br /> <br /> 1992<br /> > 2 ml<br /> 7,2 - 8<br /> > 20<br /> x106/ml<br /> > 40 x<br /> 106<br /> <br /> Giá trị bình thường<br /> 1995 1999 2000<br /> nb<br /> nb<br /> nb<br /> nb<br /> nb<br /> nb<br /> 1,5ml<br /> >7,2<br /> nb<br /> >15<br /> x106/ml<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> >39x106<br /> <br /> > 75%<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> ≥ 58%<br /> <br /> > 25%<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> ≥ 32%<br /> <br /> >50%<br /> <br /> nb<br /> <br /> nb<br /> <br /> ≥ 40%<br /> <br /> nb<br /> <br /> ><br /> 15%<br /> <br /> > 4%<br /> <br /> > 50%<br /> <br /> >30%<br /> <br /> nb: Giống như cột bên<br /> Trong các chỉ số phân tích tinh dịch thì tiêu chuẩn<br /> và cách đánh giá về hình thái TT được điều chỉnh<br /> nhiều nhất. Theo hướng dẫn năm 2010 thì hình thái<br /> đầu TT được phân tích thành vài chục chỉ số, đây là<br /> yếu tố cơ bản và quan trọng. Câu hỏi đặt ra ở đây là<br /> trong các chỉ số về đầu tinh trùng thì chỉ số nào quan<br /> trọng hơn. Ở Việt Nam, cho đến nay vẫn chưa có một<br /> nghiên cứu sâu nào đề cập tới đặc điểm vi thể hình<br /> thái đầu TT và mối liên quan với tuổi bệnh nhân, loại<br /> TNSS…<br /> Xuất phát từ những lí do trên, chúng tôi tiến hành<br /> nghiên cứu này nhằm các mục tiêu:<br /> Xác định đặc điểm hình thái đầu TT ở những<br /> người nam giới TNSS.<br /> Bước đầu tìm hiểu mối liên quan giữa đặc điểm<br /> hình thái đầu TT với tuổi và với loại TNSS.<br /> ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> 1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu của chúng tôi là 120 nam<br /> giới:<br /> + Tuổi từ 25-48, tình trạng khỏe mạnh.<br /> <br /> 59<br /> <br /> + Thời gian kiêng xuất tinh > 3 ngày.<br /> + Mật độ TT > 20 triệu TT/ml.<br /> Được chia làm 2 nhóm<br /> Nhóm TNSS: là các nam giới trong các cặp TNSS<br /> Nhóng chứng: Nam giới trong các cặp sinh sản<br /> bình thường (đã có con).<br /> 2. Phương pháp nghiên cứu<br /> Phương pháp được sử dụng trong nghiên cứu là<br /> phương pháp nghiên cứu mô tả có so sánh bệnh chứng.<br /> Phân tích hình thái vi thể đầu TT.<br /> Phân tích 100 đầu TT/1 mẫu ở độ phóng đại 1000<br /> lần. Các chỉ số nghiên cứu gồm:<br /> Đầu bình thường; Đầu vô định hình; Đầu to; Đầu<br /> nhỏ; Đầu hình kim; Không đầu; Hai, ba đầu; Đầu có<br /> hình thái nhân bất thường.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN<br /> 1. Tuổi và loại thiểu năng sinh sản của đối<br /> tượng nghiên cứu<br /> Bảng 1. Phân bố độ tuổi ở nhóm chứng và nhóm<br /> TNSS<br /> Tuổi<br /> 25-30<br /> 31-35<br /> 36-40<br /> 41-48<br /> TỔNG<br /> <br /> Chứng<br /> Số lượng<br /> Tỷ lệ %<br /> 8<br /> 18,2%<br /> 9<br /> 20,5%<br /> 12<br /> 27,3%<br /> 15<br /> 34,1%<br /> 44<br /> 100%<br /> <br /> TNSS<br /> Số lượng<br /> Tỷ lệ %<br /> 37<br /> 48,7%<br /> 25<br /> 32,9%<br /> 12<br /> 15,8%<br /> 2<br /> 2,6%<br /> 76<br /> 100%<br /> <br /> Kết quả được trình bày ở bảng 1 cho thấy:<br /> Tỉ lệ nhóm bệnh nhân TNSS trong độ tuổi từ 25 30 chiếm tỉ lệ cao nhất là 48,7% sau đó giảm dần<br /> theo các nhóm tuổi.<br /> Trong khi đó nhóm chứng trong độ tuổi từ 25 - 30<br /> chiếm tỉ lệ thấp nhất (18,2%), độ tuổi từ 41-48 chiếm<br /> tỉ lệ cao nhất (34,1%).<br /> Bảng 2. Phân loại thiểu năng sinh sản trong nhóm<br /> TNSS<br /> Số lượng<br /> 60<br /> 16<br /> 76<br /> <br /> Phân lại TNSS<br /> Nguyên phát<br /> Thứ phát<br /> Tổng<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 78,9%<br /> 21,1%<br /> 100%<br /> <br /> Về loại TNSS đến xét nghiệm, kết quả ở bảng 2<br /> cho thấy:<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, nhóm TNSS<br /> nguyên phát chiếm 78,9% cao hơn hẳn so với nhóm<br /> TNSS thứ phát 21,1%.<br /> 2. Đặc điểm hình thái vi thể đầu TT<br /> Bảng 3. Đặc điểm đầu TT trong tinh dịch của các<br /> đối tượng nghiên cứu<br /> Hình thái đầu<br /> TT<br /> Bình thường<br /> Vô định hình<br /> Đầu to<br /> Đầu nhỏ<br /> 2, 3 đầu<br /> Đầu hình kim<br /> Không đầu<br /> Hình thái nhân<br /> bất thường<br /> <br /> 60<br /> <br /> Nhóm chứng<br /> n<br /> %<br /> 2552 58,0%<br /> 1112 25,3%<br /> 56<br /> 1,3%<br /> 227<br /> 5,2%<br /> 26<br /> 0,6%<br /> 34<br /> 0,8%<br /> 6<br /> 0,1%<br /> 387<br /> <br /> 8,8%<br /> <br /> Nhóm TNSS<br /> n<br /> %<br /> 3485 45,9%<br /> 2558 33,7%<br /> 81<br /> 1,1%<br /> 548<br /> 7,2%<br /> 39<br /> 0,5%<br /> 80<br /> 1,1%<br /> 17<br /> 0,2%<br /> 792<br /> <br /> 10,4%<br /> <br /> P<br /> 0,05<br /> >0,05<br /> >0,05<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 4400<br /> <br /> 100%<br /> <br /> 7600<br /> <br /> 100%<br /> <br /> Phân tích đặc điểm đầu TT, kết quả ở bảng 4 cho<br /> thấy:<br /> Nhóm chứng có tỷ lệ hình thái đầu TT bình<br /> thường là 58,0% cao hơn so với nhóm TNSS<br /> (45,9%), sự sai khác giữa 2 nhóm là có ý nghĩa thống<br /> kê với p < 0,001.<br /> Ngược lại tỉ lệ đầu TT vô định, nhân bất thường ở<br /> nhóm TNSS là 33,7% cao hơn hẳn ở nhóm chứng<br /> chỉ là 25,3%, sự sai khác giữa 2 nhóm này là có ý<br /> nghĩa thống kê với p < 0,001.<br /> Tỉ lệ đầu TT nhỏ ở nhóm TNSS là 7,2% cao hơn<br /> ở nhóm chứng chỉ là 5,2%, sự sai khác giữa 2 nhóm<br /> này là có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.<br /> Các đặc điểm khác về hình thái đầu TT như: tỉ lệ<br /> đầu TT to, TT có hình thái nhân bất thường, 2, 3 đầu,<br /> đầu hình kim, không đầu chiếm tỉ lệ khá thấp và chưa<br /> thấy có sự khác biệt giữa nhóm chứng và nhóm<br /> TNSS (p>0,05).<br /> Bảng 4. Đặc điểm đầu TT trong các nhóm TNSS<br /> Hình thái<br /> đầu TT<br /> Bình<br /> thường<br /> Vô định<br /> hình<br /> Đầu to<br /> Đầu nhỏ<br /> 2, 3 đầu<br /> Đầu hình<br /> kim<br /> Không<br /> đầu<br /> Nhân bất<br /> thường<br /> Tổng<br /> <br /> Nhóm nguyên phát<br /> n<br /> %<br /> <br /> Nhóm thứ phát<br /> n<br /> %<br /> <br /> P<br /> <br /> 2740<br /> <br /> 45,8%<br /> <br /> 745<br /> <br /> 46,6%<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> 2051<br /> <br /> 34,3%<br /> <br /> 507<br /> <br /> 31,7%<br /> <br /> 0,05<br /> >0,05<br /> >0,05<br /> <br /> 67<br /> <br /> 1,1%<br /> <br /> 13<br /> <br /> 0,8%<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> 13<br /> <br /> 0,2%<br /> <br /> 4<br /> <br /> 0,3%<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> 620<br /> <br /> 10,4%<br /> <br /> 161<br /> <br /> 10,1%<br /> <br /> >0,05<br /> <br /> 5989<br /> <br /> 100%<br /> <br /> 1600<br /> <br /> 100%<br /> <br /> Phân tích đặc điểm đầu TT ở các nhóm TNSS,<br /> kết quả ở bảng 4 cho thấy:<br /> Tỉ lệ đầu TT bình thường ở nhóm TNSS nguyên<br /> phát (45,8%) thấp hơn so với nhóm TNSS thứ phát<br /> (46,6%), tuy nhiên sự khác biệt này chưa có ý nghĩa<br /> thống kê với p>0,05.<br /> Tỉ lệ đầu vô định ở nhóm TNSS nguyên phát<br /> (34,3%) cao hơn nhóm thứ phát (31,7%). Sự sai khác<br /> này là có ý nghĩa thống kê với p 0,05).<br /> <br /> Y häc thùc hµnh (902) - sè 1/2014<br /> <br /> Bảng 5. Mối liên quan giữa tuổi và hình thái đầu TT ở các đối tượng TNSS<br /> Hình thái đầu TT<br /> Bình thường<br /> Vô định hình<br /> Đầu to<br /> Đầu nhỏ<br /> 2, 3 đầu<br /> Đầu hình kim<br /> Không đầu<br /> Nhân bất thường<br /> <br /> 25 - 30 (1)<br /> N<br /> %<br /> 2090<br /> 47,5%<br /> 1459<br /> 33,2%<br /> 47<br /> 1,1%<br /> 300<br /> 6,8%<br /> 16<br /> 0,4%<br /> 45<br /> 1,0%<br /> 9<br /> 0,2%<br /> 434<br /> 10%<br /> <br /> 30 - 35 (2)<br /> n<br /> %<br /> 1708<br /> 48,8%<br /> 1046<br /> 29,9%<br /> 41<br /> 1,2%<br /> 257<br /> 7,3%<br /> 25<br /> 0,7%<br /> 35<br /> 1,0%<br /> 10<br /> 0,3%<br /> 378<br /> 10,8%<br /> <br /> Phân tích mối liên quan giữa tuổi và hình thái đầu<br /> TT trong đối tượng, kết quả ở bảng 5 cho thấy:<br /> Tỉ lệ đầu bình thường trong nhóm tuổi từ 41 - 48<br /> chiếm tỉ lệ cao nhất (58,5%) trong khi đó ở nhóm tuổi<br /> từ 25 - 30 chiếm tỉ lệ thấp nhất (47,5%). Sự sai khác<br /> giữa 2 nhóm này có ý nghĩa thống kê với p 0,05.<br /> Ngược lại với loại bất thường đầu vô định hình,<br /> nhóm tuổi từ 25 - 30 có tỷ lệ bất thường cao nhất<br /> (33,2%), sau đó đến độ tuổi 36 - 40, nhóm tuổi từ 41 48 có tỷ lệ đầu vô định hình thấp nhất (26,1%). Sự<br /> khác biệt giữa nhóm tuổi lớn nhất và trẻ nhất là có ý<br /> nghĩa thống kê với p0,05).<br /> BÀN LUẬN<br /> 1. Về độ tuổi của đối tượng nghiên cứu<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi có 120 bệnh<br /> nhân trong đó có: 44 bệnh nhân thuộc nhóm chứng<br /> và 76 bệnh nhân thuộc nhóm TNSS.<br /> Kết quả nghiên cứu cho thấy, tuổi của nhóm bệnh<br /> nhân TNSS thấp hơn ở nhóm chứng. Lí do những<br /> người này đi khám bệnh hầu như là mong muốn sinh<br /> thêm con trai, trước đó họ đã có con, thậm chí có 2, 3<br /> con nên tuổi thường cao.<br /> Về loại TNSS đến xét nghiệm, kết quả ở bảng 2<br /> cho thấy:<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, nhóm TNSS<br /> nguyên phát nhiều (78,9%), TNSS thứ phát ít hơn<br /> (21,1%).<br /> Tỷ lệ bệnh nhân TNSS nguyên phát nhiều hơn<br /> nhiều so với TNSS thứ phát ở các nơi xét nghiệm và<br /> điều trị TNSS cũng được nhiều tác giả đề cập [3], [4]<br /> trong khi thống kê ở cộng đồng thì tỷ lệ TNSS thứ<br /> phát cao hơn nhiều so với TNSS nguyên phát chứng<br /> tỏ nhu cầu được điều trị của các cặp TNSS nguyên<br /> phát là cấp thiết hơn nhiều so với TNSS thứ phát.<br /> 2. Về đặc điểm hình thái vi thể đầu TT<br /> Phân tích đặc điểm đầu TT, kết quả ở bảng 4 cho<br /> thấy:<br /> Nhóm chứng có tỷ lệ hình thái đầu TT bình<br /> thường là 58,0% cao hơn so với nhóm TNSS<br /> (45,9%). Ngược lại tỉ lệ đầu TT vô định, nhân bất<br /> thường ở nhóm TNSS là 33,7% cao hơn hẳn ở nhóm<br /> <br /> Y häc thùc hµnh (902) - sè 1/2014<br /> <br /> 36 - 40 (3)<br /> n<br /> %<br /> 1244<br /> 51,8%<br /> 722<br /> 30,1%<br /> 35<br /> 1,5%<br /> 147<br /> 6,1%<br /> 17<br /> 0,7%<br /> 21<br /> 0,9%<br /> 3<br /> 0,1%<br /> 211<br /> 8,8%<br /> <br /> 41 - 48 (4)<br /> n<br /> %<br /> 995<br /> 58,5%<br /> 443<br /> 26,1%<br /> 14<br /> 0,8%<br /> 71<br /> 4,2%<br /> 7<br /> 0,4%<br /> 13<br /> 0,8%<br /> 1<br /> 0,1%<br /> 156<br /> 9,2%<br /> <br /> P<br /> 1-4<br /> 0,05<br /> >0,05<br /> >0,05<br /> >0,05<br /> >0,05<br /> <br /> chứng chỉ là 25,3%.<br /> Tỉ lệ đầu TT nhỏ ở nhóm TNSS là 7,2% cao hơn<br /> ở nhóm chứng chỉ là 5,2%.<br /> Các đặc điểm khác về hình thái đầu TT như: tỉ lệ<br /> đầu TT to, TT có hình thái nhân bất thường, 2, 3 đầu,<br /> đầu hình kim, không đầu chiếm tỉ lệ khá thấp và chưa<br /> thấy có sự khác biệt giữa nhóm chứng và nhóm<br /> TNSS.<br /> Các kết quả trên có thể cho phép ta nghĩ đến bất<br /> thường hình thái đầu TT góp phần gây TNSS, và chỉ<br /> số bất thường hình thái đầu TT phải là một chỉ số<br /> quan trọng trong xét nghiệm tinh dịch.<br /> Trong các bất thường phần đầu, tỉ lệ đầu TT vô<br /> định hình ở nhóm TNSS là 33,7% cao hơn hẳn ở<br /> nhóm chứng chỉ là 25,3%, sự sai khác giữa 2 nhóm<br /> này là có ý nghĩa thống kê với p < 0,001. Đầu vô định<br /> hình là hình ảnh đầu TT bị méo mó, không có hình<br /> dạng cố định. Đầu TT bình thường có hình elip, một<br /> số dạng bất thường phần đầu có hình dạng cố định<br /> như: đầu hình cầu, đầu hình kim, đầu nhỏ, đầu to, 2,<br /> 3 đầu, đầu có túi không bào lớn, đầu có bào tương bị<br /> chảy sệ… Với loại vô định hình, đầu TT méo mó<br /> thường kèm theo sự bất thường của nhân. Bất<br /> thường vô định hình là bất thường phần đầu nhưng<br /> là bất thường khá nặng nên người ta xếp thành một<br /> chỉ số riêng. Do vẫn là bất thường ở phần đầu nên<br /> một số tác giả để chung vào bất thường phần đầu.<br /> Trong nghiên cứu, chúng tôi thấy bất thường phần<br /> đầu loại vô định hình và loại đầu nhỏ có liên quan<br /> đến TNSS rõ, các bất thường khác chưa thấy có mối<br /> liên quan. Với kết quả nghiên cứu này chúng tôi thấy<br /> khi phân tích hình thái TT, có lẽ nên tách các chỉ số<br /> đầu vô định hình và đầu nhỏ của TT ra khỏi các bất<br /> thường khác của đầu TT.<br /> Theo một số tác giả [2], [5], [7], [10] khi phân tích<br /> vai trò của thể đầu cho thấy, ngay cả các TT có hình<br /> thái bất thường về hình thái vẫn có giá trị cung cấp<br /> enzyme hyaluronidase từ thể cực đầu của mình để<br /> góp phần làm mỏng màng zona của trứng giúp cho<br /> quá trình thụ tinh. Tuy nhiên, loại TT không có đầu<br /> (nhiều khi vẫn có khả năng di chuyển), loại TT đầu<br /> hình kim không có thể đầu, không góp được enzyme<br /> cho quá trình thụ tinh. Với đầu vô định hình là hình<br /> thức bất thường khá nhiều của đầu các tác giả cũng<br /> cho là thường có kèm theo bất thường túi cực đầu<br /> (acrosom), các TT vô định hình vẫn có những TT còn<br /> túi cực đầu nhưng do đây là dạng bất thường tương<br /> đối nặng, thường kèm bất thường của nhân, khả năng<br /> <br /> 61<br /> <br /> di động cũng sẽ kém nên trên thực tế hầu như không<br /> có vai trò trong thụ tinh vì vậy nên tách riêng chỉ số vô<br /> định hình ra khỏi các bất thường khác của đầu TT.<br /> Phân tích đặc điểm đầu TT ở các nhóm TNSS,<br /> kết quả ở bảng 4 cho thấy:<br /> Tỷ lệ đầu vô định hình ở nhóm TNSS nguyên phát<br /> cao hơn nhóm TNSS thứ phát trong khi các chỉ số<br /> khác kể cả tỷ lệ hình thái bình thường ở 2 nhóm<br /> TNSS không khác nhau gợi ý cho ta rất có thể tỷ lệ<br /> vô định hình cao liên quan đến khả năng thụ thai của<br /> một mẫu tinh dịch. Điều này cũng tương tự như khi ta<br /> so sánh giữa nhóm chứng với nhóm TNSS. Như vậy<br /> ở loại mẫu tinh dịch nào có tỷ lệ vô định hình cao thì<br /> tỷ lệ thụ thai sẽ thấp.<br /> Phân tích mối liên quan giữa tuổi và hình thái đầu<br /> TT trong đối tượng, kết quả ở bảng 5 cho thấy:<br /> Tỷ lệ hình thái đầu TT bình thường ở nhóm tuổi<br /> trẻ thấp hơn ở tuổi lớn hơn, tỷ lệ đầu vô định hình ở<br /> nhóm tuổi trẻ cao hơn nhóm lớn tuổi có lẽ do ở tuổi<br /> càng trẻ tỷ lệ TNSS nguyên phát càng cao, TNSS thứ<br /> phát thường là những bệnh nhân lớn tuổi vì vậy tuổi<br /> càng cao đồng nghĩa với bệnh nhân TNSS thứ phát<br /> càng cao. Kết quả này một lần nữa khẳng định TNSS<br /> có tỷ lệ bất thường vô định hình cao, tỷ lệ hình thái<br /> đầu TT bình thường thấp.<br /> Nếu chia các độ tuổi ở nhóm TNSS nguyên phát<br /> và TNSS thứ phát thì mỗi nhóm quá nhỏ nên chúng<br /> tôi chưa không kết luận được với từng nhóm thì khi<br /> tuổi cao lên, chất lượng hình thái TT thay đổi như thế<br /> nào. Ở đây có lẽ tỷ lệ hình thái TT tăng lên theo độ<br /> tuổi là do tuổi cao thì TNSS thứ phát tăng, nguyên<br /> phát giảm chưa không phải là khi tuổi càng cao thì<br /> chất lượng hình thái đầu TT tốt lên.<br /> KẾT LUẬN<br /> Trong các bệnh nhân TNSS, tỉ lệ độ tuổi từ 25-30<br /> là cao nhất (48,1%) sau đó giảm dần ở các nhóm tuổi<br /> cao hơn.<br /> Những người đã từng có con đến xét nghiệm tinh<br /> dịch có độ tuổi từ 25-30 chiếm tỉ lệ thấp nhất: 18,2%,<br /> độ tuổi từ 41-48 chiếm tỉ lệ cao nhất: 34,1%.<br /> Bệnh nhân TNSS nguyên phát chiếm 78,9%,<br /> TNSS thứ phát 21,1%.<br /> <br /> Tỉ lệ đầu TT bình thường ở nhóm chứng là 58,0%<br /> cao hơn so với nhóm TNSS là 45,9%.<br /> Tỉ lệ đầu TT vô định hình ở nhóm chứng là 25,3%<br /> thấp hơn nhóm TNSS là 33,7%.<br /> Tỉ lệ đầu TT bình thường ở nhóm TNSS NP là<br /> 45,8% thấp hơn so với nhóm TNSS TP là 46,6%.<br /> Trong khi tỉ lệ đầu TT vô định hình ở nhóm TNSS NP<br /> là 34,3% cao hơn so với nhóm TNSS TP là 31,7%.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. Trần Quán Anh (2009), “Tinh trùng”, Bệnh học giới<br /> tính nam. NXB Y học, tr. 72-122.<br /> 2. Trần Đức Phấn, Phan Thị Hoan, Nguyễn Xuân<br /> Tùng (2010), Sử dụng máy CASA trong xét nghiệm tinh<br /> dịch và những điểm cần lưu ý khi trả lời kết quả xét<br /> nghiệm tinh dịch. Y học thực hành. 727 (7), tr. 56 - 61.<br /> 3. Trần Đức Phần, Trịnh Văn Bảo, Hoàng Thu Lan<br /> (2002), “Đặc điểm tinh dịch của những người nam giới<br /> trong các cặp vợ chồng thiểu năng sinh sản”, Y học thực<br /> hành, 407(1), tr. 38-41.<br /> 4. Mai Đắc Việt, Trần Huy Ngọc, Mai Đức Thuận<br /> (2000), “Nghiên cứu số lượng, chất lượng tinh trùng của<br /> 100 thanh niên khỏe mạnh”, Công trình nghiên cứu y<br /> học quân sự, Học viên quân Y (2) tr. 6-11.<br /> 5. Gunalp S., Onculoglu C., Gurgan T., Kruger T. F.,<br /> Lombard C. J. (2001), “A study of semen parameters<br /> with emphasis on sperm morphology in a fertile<br /> population: an attempt to develop clinical thresholds”<br /> Hum. Reprod., 16(1), pp. 110-114.<br /> 6. Kidd S. A., Eskenazi B., Wyrobek A.J. (2001),<br /> “Effects of age on semen quality anh fertility: a review of<br /> the literature”, Fertil-Steril, 75(2), pp 237-248.<br /> 7. Kurpisz M., Szczygiel M. (2000), “Molekularne<br /> podstawy<br /> teratozoospermia”,<br /> Ginekol-Pol,71(9),pp.<br /> 1036-1041.<br /> 8. WHO (1992), WHO laboratory manual for the<br /> examination of human semen anh sperm-cervical mucus<br /> interaction, third edition, United Kingdom.<br /> 9. WHO (1999), WHO laboratory manual for the<br /> examination of human semen anh sperm-cervical mucus<br /> interaction, fourth edition, United Kongdom.<br /> 10. WHO (2010), WHO laboratory manual for the<br /> Examination and processing of human semen. Fifth<br /> edition.<br /> <br /> §¸NH GI¸ KÕT QU¶ §IÒU TRÞ UNG TH¦ THùC QU¶N 1/3 GI÷A - D¦íI<br /> B»NG PHÉU THUËT NéI SOI<br /> TriÖu TriÒu D­¬ng, TrÇn H÷u Vinh<br /> TÓM TẮT<br /> UTTQ là bệnh lý ít gặp trong các bệnh ung thư<br /> đường tiêu hoá, tỷ lệ Nam/ Nữ là 5,5/1 tần suất mắc<br /> bệnh có liên quan đến thói quen ăn uống và sử dụng<br /> thuốc lá... Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang<br /> không đối chứng thực hiện trên 69 BN bị UTTQ 1/3<br /> giữa dưới được PTNS thì ngực cắt bỏ đoạn thực<br /> quản tổn thương và thay thế bằng ống cuốn dạ dầy<br /> tự thân theo Akyama. Kết quả đánh giá sau phẫu<br /> <br /> 62<br /> <br /> thuật cho thấy phương pháp an toàn và hiệu quả tốt:<br /> không tử vong, thời gian phẫu thuật ngắn (116,8 ±<br /> 52,9 phút), tai biến trong mổ 5,8%, tỷ lệ biến chứng<br /> sau mổ thấp (18,85%). Chất lượng sống sau mổ phụ<br /> thuộc vào giai đoạn bệnh, 100% bệnh nhân UTTQ<br /> giai đoạn T2 sau phẫu thuật có chất lượng cuộc sống<br /> tốt (đánh giá theo chỉ số Karnofsky). Thời gian sống<br /> sau 5 năm là 11,76%.<br /> Từ khóa: Ung thư thực quản, Phẫu thuật nội soi.<br /> <br /> Y häc thùc hµnh (902) - sè 1/2014<br /> <br />