Si9(239)-2015<br />
<br />
NG6N NGC & Bin S6NG<br />
<br />
91<br />
<br />
rJGON NGO" VOI VAN CHLTmol<br />
<br />
NGON N G f TRAN THU>^T<br />
VA Y THU'C PHE BINH NAM QUYEN<br />
TRONG TRUY^IN NGAN "VU DIJU DIA NG^C"*<br />
THE DISCOURSE AND AWARENESS OF MALE C^HAUVMISM' CRITICISM<br />
IN THE V0DI$UDIA<br />
<br />
NGUC<br />
<br />
H O A N G DI DINH (HUANG YITING)<br />
(PGS.TS; 8 f i hpc Ngof1 ngfi- ngofi thvong Quing SSng, Trung Quic)<br />
Abstract: Vo TU Hao, a "rebelled" writer, has been contributing a lot to Vietnamese<br />
modem literature by creating short stories m her own style. The Dance in the Hell (Vi diiu dia<br />
ngyc) is such a case to potot Infliispaper. The Dance in the Hell will be analyzedfiomflie<br />
aspects of the narrative discourse. It aims to demonstrate the writer's means and purposes of<br />
story creation through analyzing some plots wiiere narrator types change.<br />
Key words: Vo TU Hao; Vi diiu dia ngyc; Narratorial discouise; Male Chauvimsm<br />
(Mticism.<br />
1. Vfi Thj Hio, mft trong nhftng cly biit cho ngudi dpc vi mft clu chuyfn mi "tfii" da<br />
nft nii fling trfn vfin din Vift Nam nhitng timg trii. Vi cQng chfnh cii sy quii din dd da<br />
nim 80, 90 etta thi kl XX, dii ddng gdp cho lim cho ngudi dpc tto tudng iing tmyfn mi<br />
nin vfin hpc Vift Nam Ufn dfi mpt si lupng "tfii" s8 ki li tmyfn cd thft<br />
ding ki nhftng trang tmyfn mang phong cich<br />
"Tfii" trong tmyfn li mft nam thanh mfn,<br />
rifng cda mlnh li "khfing ua sy If thufc", ki vi clu chuyfn vi quan hf gifta "tfii" vi<br />
"ning"<br />
trong "kU iy" - df bin nfim trudc,<br />
"khfing flifch lii mdn". Bdi flii, bi dupc<br />
ngudi ddi phong tfng mpt vuong mifn li nhi kU "tfii" mdi 19 tuoi:<br />
vin nft tiifch "tfo ra sy khic bift". Tmyfn<br />
1. Ndngratrudng trudc tdi bin nim. 7oi<br />
n ^ Vi diiu dia ngyc li mft tiong nhitng tic nhd ngiy sfip mfin khda, ndng td ra hoang<br />
phim *tfo ra svi khic bift" ciia bi. Bii viit mang, nhu linh cim mft tai hpa dang sfip fp<br />
niy tiip cfn tmyfn ngfin Vi diiu dia ngyc ttt tdi. Mfit ndng nhin nhu vfi hin, nUiu kU ^<br />
khfa cfnh ngdn ngit ngudi trdn thudt, phin tdi mi ning khfing hi bdng tiiiy 161 Tdi<br />
tich nhftng tlnh hufing cy thi vi vifc thay dii<br />
kiiu ngudi trin thuft, nhfim thi Ufn phuong<br />
Vfy mi trong Idng "tfii" vin lufin cd<br />
lupc vi myc dfch ciia tic gii tmyfn ngfin niy. "ning":<br />
2. Mfc dtt vfy, tdi khfing ngMt&a ai ngoii<br />
Tmyfn ngfin VS diiu dfa ngyc md min<br />
vdi mft clu bfc bfch gin nhu hoi hfn vi bj ndng. Vi khfing biit ty liic nio, tfii ett ddng<br />
im inh siu nfng cda ngudi trin fliuft ngfii dinh trong diu j/ nghi: cM cin binSic mft budc<br />
thtt nhit xung '|tfii": "Tdi dn Ignh todn thdn vi phfa ndng ndng sS d trpnfixingvdng tay<br />
Idii nghi din cdu vdng'. Ciu ving vin dpp tdt<br />
Ldi ki tren cua "tfii" cho thiy, hinh nhu<br />
biy sfic vi huyin hofc nay dfi bi!rfliinhmft<br />
ic mfing dii vdi "tfii", bdi vl nd lien quan dfa **tfii" vi *iiing" cd quan hf gl vila rit xa If Ifi<br />
si phfn cda hai ngudi din bi khin nfn. Sy vira rit gin giii. *Tfii" chii ^ nUiu dfa<br />
md diu "quii din" niy da giy in tupng mfnh "ning", cdn "ning" tU khfing miy chii y dfa<br />
<br />
92<br />
<br />
NG6N NGC & Ddi S6NG<br />
<br />
Si9(239)-2015<br />
<br />
"tfii". Chlnh diiu dd di lim cho "tfii" nhd dai t&itynhi: "Phdi thi tdt nghiip rdi mdi chit!"<br />
vi ning. C^g chinh vi dang "ki" Ifi, ndi Thi Id tdi dd ty thd tdi xdng ra khdi cdi chit<br />
dung hon li "nhd" Ifi nhfing clu chuyfn etta cia ndng.<br />
'^i", nen kU trifa khai tmyfn, "toi" am Uiu<br />
Nhfhig tim If phttc tfp nhu "hdn", "dau<br />
vi nhftng tim tu tlnh cim, nhfing tam li kl If khi", "muin chft", "ty flii" (ttt, clu in<br />
ciia "toi", nim bfit dupc nhftng thay doi nhd ngUfng d fi^) tttng budc mft kfo Ifn tim<br />
nhoi cua tam li "tfii". Di di vio tmyfn, ngudi min etta mft d u chuyfn bi Uim chfnh nhu<br />
fi^ fliuft da mieu ti rit ti ml tim If etta "tfii" tin tmyfn etta nd. Vi ngudi dpc cflng biit<br />
mli kU nhlntiiaycUic ciu ving. Vi nhftng mft sy thft li "ning" da chit Nhung tfi sao<br />
clu vin mifu ti tim li dd ^ cUim hai bf "tfii" cd nhfing tim If iy, "ning" chit nhu flii<br />
phfn (trong tit ci 8 bp phfn, cUa theo diu nio vi vl cii gl, ngudi dpc vin chua thi thn<br />
sao*) etta tmyfn.<br />
fliiy clutoiIdi.<br />
Trong phin md diu tmyfn, ngudi trin<br />
Vdi sy md min nhu thi, "tfii" da fliinh<br />
thuft vin chua di vio vifc mifu ti cy thi vi cfing din dfit ngudi dpc budc vio clu chuyfn<br />
sytinh,vi "ning", nhimg sy im inh mfnh cda "tfii" vi ciing trii ngUfm nhitng dudng<br />
me cua "tfii" dii vdi cUic ciu ving da dupc ddi, nhitng tinh cinh mi *'tfii" dfi tfmg trii.<br />
ngudi trin thuft ki Ifi nhu sau:<br />
Ti^ theo, ngudi fi^ thuft ki Ifi, ti Ifi hofc<br />
3. Tfii dn Ifnh toin fliln kU nght din ciu nhd Ifi nhitng ^ "tfii" da nUn fliiy, nghe<br />
ving. 6n Ifnh kU tudng thiy nhiingflaning thiy, phyc hii Ifi nhftng g) "tfii" dfi tttng lim<br />
ving khf lao qua min mua. Khi dd, nging dudi mft tim tifng cd chut hii hfn, ding flidi<br />
nhln thttdng dd thdy nhftng cUic ciu ving ciing cd chdt ciu may.<br />
biy miu cdng lung tifn trdi.<br />
Theo II fliuyit etta fi^ fliuft hpc, khi<br />
Trong clu tren, ttt "tudng' & phin inh rit ngudi trin thuft xuit Ufn ttong vfin bin vdi<br />
cy flii tim If cda "tfii" vi ciu ving: khfing tu cich li mpt ngudi dang ki vi nhftng sy<br />
phii nhto thiy thft sy mi cU tudng tupng tlnh ciia bin thin mlnh, tU Ittc dd, chfnh<br />
dfa thSi tU cung dl cd nhfing Ufa Ufn mfinh ngudi trin thuft dfi dupc nhln cich hda li<br />
lift vi smh li li "dn Ifnh", chua ki dfa kU di mft ci nhlnfixingtmyfn. Nhftng fi^ fliuft<br />
thft sy nUn thiy cUic ciu ving. Song, ciing etta mft ci nhln lufin mang dfm sic thii tu ttt<br />
flift thin kl, moi kU hi cd cii cim giic dn trong vifc trin thuft NUeu khi, mft ngudi<br />
Ifnh tU biufiMIfi xuit Ufn ngay cUfa ciu fifa thuft - nhln vftfliudnghay "myfn bi"<br />
ving flift!<br />
ring nhftng gl dfng dupc ki li sy thft fi'im<br />
Vdi nhftng clu mieu ti tifn, qua nhfing phin trim. Nhitng sy tinh dang dupc bin<br />
hoft dfng tim 11 mfnh mS nhu vfy, ngudi thuft cd diing vdi sy thft, cd phii li hu ciu<br />
dpc khfing thi khfing tto ring diy li mft clu hay khfing, chung ta cd thi nim bit qua ngi<br />
nghta etta nhttng ttt ngft dugic dttngtoongqui<br />
chuyfn thft vi nd da xiyratrong ddi "tfii".<br />
Tiep theo, vin nhfhig dofn vfin mifu ti trinh trin thuft etta ngudi trin fliuft<br />
tim If cda "tfii". Ngudi t ^ fliuft dfi mfnh tay<br />
Trong cic vf dy 1 - 3 d trfn vi 8 - 9dudi<br />
bfc bfch vi mi xd tim If etta mlnh:<br />
diy, ngudi dpc bit gj^ nhfingtitngfi bifa flij<br />
4. KU iy, tdi, mdt ke hin, sS ldi vio nhi ^ nhfn thttc, nhfn djnh, ^ nght ciia ngudi nhu<br />
"nhd", "ngU", "mudng tupmg", "tiifu dft".<br />
nhu mft con chuft chui vi diragiudng.<br />
5. (jid diy, tdi pU bing sy hpc. Tdi dau Nghta li, ngudi fi^ thuft "tfii" dang phffc<br />
Hid vi dd chdt Id m$t ke "cd hgc "- nhu ngudihSi Ifi nhftng gj "tfii" ditiinglim trong mft<br />
tim trfng vCra thudngflittcvtta ngfim n ^<br />
ta thudng ndi.<br />
6. ... Dit sich, iy li tfii mudn chit flieo hon li hoi hfn. Hifa nUfn, ngudi dpc dl cim<br />
ning... Nhung vin li kf hfn, tfii hofin chit. nhfn dupc sy tin tfi cda ngudi bin fliuft<br />
<br />
Si9(239)-20IS<br />
<br />
NG6N NGC & Bdi S6NG<br />
<br />
93<br />
<br />
ngfiitiittnhit xung "tfii". Bdi vi trong fliiyfn, chfnh mlnh bj xuc phfm" kU nghe thiy hing<br />
"tfii" khfing bd qua nhfing co hfi bfc bfch di phi xl xio vi nine. Qua nhitng y nght viin<br />
chttng td clu chuyfn niy li cd thvic, di giinh vdng cua '*tfii" doi vdi "ning", ngudi dpc<br />
liy sy dong cim etta ngudi dpc. Nhftng clu vf nhfn biit dupc "tfii" li mpt ching trai nhu thi<br />
dy ben da chfing td dilu iy. Vin di niy lifn nio (nhu cic vf dy 2, 6, 9,10). Mft mft, cho<br />
quan dfa vai trd ciia ngudi trin thuft KU dtt "tfii" mdi cU cd 19 tuii, cho dtt "tfii" nhut<br />
trlnh biy din khii nifm vi ldi ndi cua ngudi nhit, "tfii" kd hdn, chua cd titng bii gJ vi<br />
trdn thtidt (narratorial discouise), Jacboson da cufc ddi, nhung "tfii" vin yfu "ning". Mft<br />
khfing djnh ring, mftfixingnhftng vai trd ciia khic, "tfii" li mpt ngudi cd vj tri xi hfi cao<br />
nd li thuyit phyc, ttte nhfing ldi ndi etta hon "ning" ("tfii" dpp trai, "toi" con nhi<br />
ngudi tirin fliuft phii lim sao thuyit phyc giiu, *t6i" kd cd hpc... "ning" con nhi<br />
dupc ngudi tiip nhfn trin thuft tto tudng 6 nghfo...), "tfii" cho rfing "ning" li etta "tfii",<br />
mlnh. Di dft dupc myc dfch niy, ngudi tiin "tfii" yfu "ning" li fliii In huf dii vdi<br />
thuft s6 dfuig mpi hlnh thttc, hofc suy lufn vi *'ning". Vdi nhftng quan nifm nhu vfy, kU<br />
Ifigic, hofc kfu gpi bfing ttoh cim tUit tha, "tfii" ki Ifi chuyfn cda "tfii" vi cua "ning",<br />
hofc mifu ti mft cich hpp tlnh hpp If vi gipng tiin fliuft cua "tfii" da mang miu sfic<br />
hoin cinh, nhln vft vi tim If nhln vft, v.v.<br />
cda tu tudng nam quyfa phong kifa Cic clu<br />
TrongfiiiyfnVi diiu dfa ngyc, nhftag clu bfc bfch cua "tfii" nhu "yfu ning, dd dfi li<br />
vin, dofn vfin mifu ti vi tim If ciia "tfii" nght mft vifc lim gin nhutitfliifn"hay "Dtt nhttt<br />
vi "ning" vi chfnh mlnh (nhu cic vf dy 1-6 d nhit, tfii vin nght ning sinhraIi di cho tfii",<br />
bfn vi 8-9 dudi diy), trong clu chuyfn gifia "ning sg d tppn trong vdng tay tfii"... thi Ufn<br />
"tfii" vi "ning", trong tlnh cinh hii tudng vi i3 difu dd.<br />
"ning" da cMim bifn df rit Idn cda tiuyfn.<br />
Nhftng phin tich trfn cung cho tiiiy mft<br />
Xm dpcflipnhftng vi dy dudi diy:<br />
"sy thft" Uin nUfn, cii gpi li "chuyfn ttoh"<br />
7. Ngiy ngiy tfii kiidng trdng thdy ding gifta "tfii" vi "ning" cU li chuyfn tlnh don<br />
ngUfng ngUfng mim mfi nhu li tdc flfn phuong do "tfii" tudng tupng ra mi thfii.<br />
tifn cUec xe dfp miu xim xto nfia.<br />
CUnh "tfii" eitog datinhngp vi tttng flii If<br />
8. Nhu thi, nghla Id ning dang ngii nhi. difa dd qua ldi bfc bfch. Sau kU "tfii" da<br />
Ning ngU chd vifc sau kU ra tiudng. Tfii budc mft budc vi pUa "ning", td Idng vdi<br />
mudng tugng, sau vii thing ngU ngoi, da "ning" vi bjtitchii: "Tfii sitng sit nhto flieo<br />
ning s5 cing trfing muit vi mim cudi vu vo. ning, roi ng/irlfi:fihay! Toi dfi ngd vdi ning<br />
Nhfing suy tudng vi ning ciia '*tfii" mang ldi nio diu mi cd quyfa ghen Ida chtt!"<br />
dfm miu sic chtt quan cda mft ching trai 19<br />
Vi hlnh nhu bj chfa thuong mfnh sau con<br />
tuii vfta nhut nhit Ifi vita tio tpn:<br />
bj cy tuyft, "tfii" ft mifu ti vi nhftng hoft<br />
9. Tfii... thiu dit rit nUfa vifa inh. Dtt dfng tim If "nhd, ngbl^ mudng tupng..." ciia<br />
nhut nhit, tdi vdn nght ndng sinh ra Id di cho rifng "tfii" nfta, mi chuyfa sang (bfit diu tit<br />
161. Gia dtoh tfii khi gii, khfing ua tfii liy vp phin thtt biy) mieu ti nhftng cinh vft, nhitng<br />
Ufa Ufn etta ngudi chung quanh "tfii" - mifu<br />
nghio.<br />
10. VI ning nghfo mi. £>pp tiai nhu tfii, ti nhftaig ^ "tfii" nhtoflmyhon li nhttng gl<br />
con nhi giiu. Yiu ndng dd dd Id mdt viic •tfii" nght ra. Ve sy chuyfa Ufa dd, "tfii" di<br />
vifn cd vi tnit bd hit mpi trich nUfm sang<br />
lim gdn nhu ti thlin<br />
Dudng nhu ngudi dpc da dupc thuyit bfn "ning": "Mfttiiin,rii ba tuin qua di. VI<br />
phyc ling "tfii" yfu "ning" dfa miii; bd mfc hdn gi4n, toi chua sang gfp ning".<br />
tit ci. NUiu lin, "tfii" da "dinh ghen" nhu<br />
Sau dd, "tfii", ngudi trtn thuft - nhln vft<br />
ngudi dang yfu vi "nm Ifn gifn dit, nhu chinh trong tmyfn dfi ty hoin thinh sy<br />
<br />
94<br />
<br />
NG6N NGC & Ddi S6NG<br />
<br />
Si9(239)-2015<br />
<br />
chuyfa bifa vi vai ngudi trin thuft: ttt Ngitdi ttt dupc to ngUfng fixing nhftog dofn trich<br />
trdn thugt ding bin trong Irwin ddng vat fiin da tii Ufn mft cich chin thycflnhcinh<br />
nhdn vdt chlnh dfa Ngttdi trdn thudt ding liic "ning " ty bdy. Cimg vdi sy biin dii vi<br />
bin trong truyen dong vai ngudi quan sdt. vai, ttt nhln vft chinh etta tmyfn sang ngudi<br />
Hiy xem cic dOfn bich sau diy:<br />
quan sit ditng bfn li etta tmyfa, gipng ki cda<br />
11. Hfim iy, mua roi, tfii bSng thdy bfn ngudi trin fliuft "tfii" Ittc niy cfing da fliay<br />
nhi ning xdn xao. Ngudi chfy ra chfy vio doi hfin. Ngudi trin thuft khfing cdn mieu ti<br />
hdt hdi.<br />
ti ml vi hoft dfng tim If cda "tfii" vdi gipng<br />
12. Toi hdi hd nhio sang. Dung rii. Mp ki trim Ifing nhu miy phin trudc, ngudi dpc<br />
ning bj ngit. Bi nfim Ifng phfictafngiudng. khfing cdn dpc thiy gipng vita cd phfa kilu<br />
Miy bi may cfi kd dang xoa ngyc, ngudi rdi ngfo vi gia thi cung nhu uu thi etta "tfii",<br />
vtta cd phfa thuong tifa, iy niy vi cii chit<br />
rit hii gpi hon hi.<br />
13. Nhung d trong nhi, phfa bi nude, cdn etta "ning" d ngudi trfa thuft, cU thiy gipng<br />
dfing ngudi hon. Tfii thdy mft fing bic st to ki ciia ngudi tran thuft ngoii sy ngfc nUfn<br />
bdo, mft tdi xanh ttt trong nhi budc ra, khoit vin cU ngfc nUfn mi thfii. Thinh thoing,<br />
gipng ki ciia ngudi trfa fliuft cdn rit myc<br />
tay vd tuyit vgng.<br />
14. Tfii thdn trgng budc vio phdng tfim btohfliihvl da chd ^ din nhfingfliaydii rit<br />
kiiu ci - vft cdn Ifi duy nhit gpi nhd ring cU tiit tiong mft hoin cinh rii lofn mi mpi<br />
chtt nhan nd ngiy xua von li ddng qu^ phii. ngudi dang bj bit ngd vi kinh khung: "Vi<br />
d id dang dfng ngudi. Ngudi ta dang chdm qua ciinh cia gtd ddy al dd md rdng, tfii nhin<br />
chdm nhto cii ^ dd. Vi thft If, hoin toin im thdy ta()t cfa ving nggo nghi di biy miu<br />
Idng, dfa ci mft flfag flid mfnh cung khfing trfntidi".<br />
nghe thiy.<br />
Diim xuyit trong nhftog mifu i& vi hoin<br />
15. KU dd, ngoii trdi mua tfnh. Mft trdi cinh, vi ngudi chimg quanh dd, ngudi trin<br />
rdt Ifi phun ra nhitng luing ving dd cUiu thuft cdn mieu ti Ifi tim trfng etta mlnh kU ^<br />
ngUfng. Vi qua cinh eita gid diy ai da md flittc ling cd chuyfn g) da xiyra:"Mft luing<br />
rfng, 161 nhin thdy mdt cdu vdng nggo nghi<br />
difn bing diu nhu dfp mfnh vio tri giic tfii,<br />
dd bdy mdu Irin trdi. Anh dd lyc etta cUic kUfa tfii cim thiy rpn ngudi". Dfa tfn gily<br />
ciu vong hat xuing bin tfim nhu mft dii vdi phut chfa dpng iy, 'tfii" vin khfing bd qua co<br />
oan nghiit kfo ddng miu ttt trong bin tfim hfi fiich mdc ning. So vdi nhftog hoft dfng<br />
v(i