Nhiệm vụ trọng tâm công tác y tế năm 2011

T¹p chÝ<br /> <br /> <br /> ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 7/2011<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NHIÖM Vô TRäNG T¢M C¤NG T¸C Y TÕ N¡M 2011<br /> (TrÝch tõ B¸o c¸o sè 87/BC-BYT cña Bé Y tÕ “VÒ viÖc triÓn khai kÕ ho¹ch c«ng t¸c n¨m 2011”<br /> ngµy 11/02/2011).<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> P h¸t huy nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc, kh¾c<br /> phôc nh÷ng h¹n chÕ, tån t¹i, n¾m b¾t thêi<br /> c¬, Ngµnh Y tÕ quyÕt t©m thùc hiÖn th¾ng lîi<br /> NhiÖm vô cô thÓ:<br /> 1. VÒ ph¸t triÓn hÖ thèng y tÕ: TiÕp tôc æn<br /> ®Þnh, cñng cè vµ ph¸t triÓn hÖ thèng y tÕ, ®Æc<br /> NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø XI,<br /> biÖt lµ tuyÕn y tÕ c¬ së: Më réng m¹ng l­íi<br /> tËp trung vµo mét sè ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô<br /> kh¸m ch÷a bÖnh tíi tËn tuyÕn c¬ së, vïng s©u,<br /> träng t©m trong n¨m 2011 vµ giai ®o¹n 2011-<br /> vïng xa; Cñng cè m¹ng l­íi y tÕ dù phßng;<br /> 2015 nh­ sau:<br /> TriÓn khai thùc hiÖn ChuÈn quèc gia y tÕ dù<br /> Trong n¨m 2011, nhiÖm vô bao trïm cña phßng t¹i c¸c Trung t©m y tÕ dù phßng tØnh; X©y<br /> Ngµnh Y tÕ lµ thùc hiÖn KÕt luËn sè 42-KL/TW dùng vµ triÓn khai thùc hiÖn §Ò ¸n Ph¸t triÓn y tÕ<br /> ngµy 01/4/2009 vÒ §æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng, c¬ n«ng th«n.<br /> chÕ tµi chÝnh (trong ®ã cã tiÒn l­¬ng vµ gi¸ dÞch<br /> 2. VÒ kh¸m ch÷a bÖnh:<br /> vô y tÕ) ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp y tÕ c«ng<br /> lËp; KÕt luËn sè 43-KL/TW ngµy 01/4/2009 vÒ 3 - TiÕp tôc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ch­¬ng tr×nh<br /> n¨m thùc hiÖn NghÞ quyÕt sè 46-NQ/TW ngµy hµnh ®éng n©ng cao chÊt l­îng kh¸m, ch÷a<br /> 23/02/2005 cña Bé ChÝnh trÞ (kho¸ IX) vÒ “C«ng bÖnh nh»m môc tiªu ®¸p øng sù hµi lßng cña<br /> t¸c b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ n©ng cao søc khoÎ nh©n ng­êi bÖnh cã thÎ b¶o hiÓm y tÕ (BHYT); tuyªn<br /> d©n trong t×nh h×nh míi” vµ 5 n¨m thùc hiÖn ChØ truyÒn, vËn ®éng vµ thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch hç<br /> thÞ sè 06-CT/TW ngµy 22/01/2002 cña Ban BÝ trî ng­êi cËn nghÌo mua thÎ BHYT.<br /> th­ vÒ “Cñng cè vµ hoµn thiÖn m¹ng l­íi y tÕ c¬ - §Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn ChØ thÞ sè<br /> së”; KÕt luËn sè 44-NQ/TW ngµy 22/03/2005 06/2007/CT-BYT ngµy 07/12/2008 cña Bé<br /> cña Bé ChÝnh trÞ (kho¸ IX) vÒ “TiÕp tôc ®Èy tr­ëng Bé Y tÕ vÒ viÖc n©ng cao chÊt l­îng<br /> m¹nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n sè - kÕ ho¹ch ho¸ kh¸m, ch÷a bÖnh, trong ®ã ®Æc biÖt l­u ý kh«ng<br /> gia ®×nh”; §Èy m¹nh thùc hiÖn NghÞ quyÕt 18 vµ l¹m dông thuèc, xÐt nghiÖm cËn l©m sµng, dÞch<br /> 23/2008/QH12 cña Quèc héi (®Æc biÖt lµ tËp vô kü thuËt cao, thùc hiÖn tèt c«ng t¸c gi¸o dôc<br /> trung triÓn khai QuyÕt ®Þnh 930/Q§-TTg cña n©ng cao y ®øc. TËp trung vµo viÖc sö dông hiÖu<br /> Thñ t­íng ChÝnh phñ phª duyÖt ®Ò ¸n ®Çu t­ x©y qu¶ ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ c¸c nguån thu ®Ó<br /> dùng, n©ng cÊp, c¶i t¹o c¸c bÖnh viÖn chuyªn n©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô kh¸m ch÷a<br /> khoa lao, t©m thÇn, ung b­íu, chuyªn khoa nhi bÖnh, sö dông hiÖu qu¶ c¬ së h¹ tÇng, trang thiÕt<br /> vµ mét sè bÖnh viÖn ®a khoa tØnh thuéc vïng bÞ cña c¸c c¬ së y tÕ, ®Æc biÖt lµ c¸c bÖnh viÖn<br /> miÒn nói khã kh¨n sö dông vèn tr¸i phiÕu ChÝnh tuyÕn huyÖn, bÖnh viÖn khu vùc ®· vµ ®ang ®­îc<br /> phñ vµ c¸c nguån vèn hîp ph¸p kh¸c giai ®o¹n ®Çu t­ trong thêi gian võa qua ®Ó gi¶m bít vµ<br /> 2009-2013), NghÞ quyÕt 30/2008/HQ-CP cña gi¶i quyÕt vÒ c¬ b¶n t×nh tr¹ng qu¸ t¶i ë c¸c bÖnh<br /> ChÝnh phñ vÒ nh÷ng gi¶i ph¸p cÊp b¸ch nh»m viÖn tØnh, bÖnh viÖn trung ­¬ng vµ c¸c thµnh phè<br /> ng¨n chÆn suy gi¶m kinh tÕ, duy tr× t¨ng tr­ëng lín. TiÕp tôc thùc hiÖn chÝnh s¸ch quèc gia vÒ y<br /> kinh tÕ, b¶o ®¶m an sinh x· héi. d­îc häc cæ truyÒn, cñng cè, ®Çu t­, n©ng cÊp<br /> <br /> 3<br /> CHÝNh luËn<br /> <br /> <br /> <br /> c¸c bÖnh viÖn, c¬ së KCB vµ chÊt l­îng KCB y ®Ó ph¸t hiÖn sím c¸c nguy c¬ « nhiÔm vµ bÖnh<br /> häc cæ truyÒn. dÞch, dù phßng thuèc, ho¸ chÊt ®Ó chñ ®éng<br /> - §Èy m¹nh c«ng t¸c chØ ®¹o tuyÕn, x©y dùng phßng chèng dÞch bÖnh, kh«ng ®Ó c¸c dÞch bÖnh<br /> ph­¬ng ¸n thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh 1816/Q§-BYT lín x¶y ra sau thiªn tai, th¶m ho¹, khèng chÕ vµ<br /> ngµy 26/05/2008 cña Bé tr­ëng Bé Y tÕ vÒ viÖc ®Èy lïi c¸c bÖnh dÞch míi ph¸t sinh…, gi¶m tû<br /> phª duyÖt §Ò ¸n “ Cö c¸n bé chuyªn m«n lu©n lÖ m¾c vµ chÕt cña c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm g©y<br /> phiªn tõ bÖnh viÖn tuyÕn trªn vÒ hç trî c¸c bÖnh dÞch.<br /> viÖn tuyÕn d­íi nh»m n©ng cao chÊt l­îng - T¨ng c­êng ho¹t ®éng an toµn tiªm chñng,<br /> kh¸m, ch÷a bÖnh” t¹i ®Þa ph­¬ng. an toµn sinh häc trong phßng xÐt nghiÖm. TiÕp<br /> - §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña c¸c tôc triÓn khai thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ CTMTQG<br /> bÖnh viÖn c«ng, nghiªn cøu ®Ó ®Ò xuÊt c¬ chÕ phßng chèng mét sè bÖnh x· héi, bÖnh dÞch<br /> ph©n bæ ng©n s¸ch míi cho c¸c bÖnh viÖn. nguy hiÓm vµ HIV/AIDS.<br /> KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t­ - Phßng chèng vµ qu¶n lý ®­îc c¸c bÖnh<br /> ph¸t triÓn c¸c dÞch vô y tÕ. C¸c tØnh, thµnh phè kh«ng l©y nhiÔm nh­ bÖnh tim m¹ch, ung th­,<br /> cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ ph¸t triÓn ph¶i cã c¸c gi¶i tiÓu ®­êng; bÖnh nghÒ nghiÖp, phßng chèng tai<br /> ph¸p cô thÓ ®Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c bÖnh n¹n vµ th­¬ng tÝch. TiÕp tôc vËn ®éng nh©n d©n<br /> viÖn ngoµi c«ng lËp. triÓn khai x©y dùng phong trµo lµng v¨n ho¸ søc<br /> khoÎ, phong trµo vÖ sinh n«ng th«n víi 3 c«ng<br /> - Ph¸t triÓn y häc cæ truyÒn c¶ trong hÖ thèng<br /> tr×nh: n­íc s¹ch, nhµ t¾m, nhµ tiªu hîp vÖ sinh<br /> c«ng lËp vµ ngoµi c«ng lËp trªn c¬ së thùc hiÖn<br /> ®Ó h¹n chÕ, tiÕn tíi xãa bá nh÷ng t¸c h¹i ®èi víi<br /> tèt QuyÕt ®Þnh sè 222/Q§-TTg cña Thñ t­íng<br /> søc khoÎ nh©n d©n do tËp qu¸n, lèi sèng kh«ng<br /> ChÝnh phñ vµ ChØ thÞ sè 24 cña Ban BÝ th­ Trung<br /> lµnh m¹nh, kh«ng hîp vÖ sinh, hoÆc do m«i<br /> ­¬ng. tr­êng bÞ « nhiÔm.<br /> - TiÕp tôc triÓn khai më réng lu©n phiªn c¸n §Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸p luËt<br /> bé (§Ò ¸n 1816) tõ tuyÕn trªn vÒ tuyÕn d­íi vÒ qu¶n lý chÊt l­îng, vÖ sinh ATTP theo NghÞ<br /> nh»m bæ sung c¸n bé cã n¨ng lùc, chuyÓn giao quyÕt sè 34/2009/NQ-QH12 ngµy 19/06/2009 cña<br /> kü thuËt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng ®iÒu trÞ cho Quèc héi.<br /> tuyÕn d­íi, gãp phÇn gi¶m qu¸ t¶i cho c¸c bÖnh<br /> 4. T¨ng c­êng huy ®éng nguån lùc ®Çu t­<br /> viÖn tuyÕn trªn; ®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn tù chñ<br /> cho y tÕ:<br /> toµn diÖn theo NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP cña<br /> ChÝnh phñ. - TiÕp tôc thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 79/2008/N§-CP<br /> cña ChÝnh phñ vµ QuyÕt ®Þnh sè 154/2006/Q§-<br /> - Tõng b­íc x©y dùng c¸c bÖnh viÖn xanh -<br /> TTg ngµy 30/6/2006 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ<br /> s¹ch - ®Ñp, ­u tiªn kinh phÝ ®Ó xö lý chÊt th¶i<br /> phª duyÖt ®Ò ¸n “Qu¶n lý nhµ n­íc vÒ d­îc phÈm,<br /> bÖnh viÖn nh»m ®¶m b¶o vÖ sinh m«i tr­êng.<br /> an toµn vÖ sinh thùc phÈm, mü phÈm giai ®o¹n<br /> 3. VÒ Y tÕ dù phßng: 2006-2015”: x©y dùng c¸c trung t©m xÐt nghiÖm,<br /> - §Èy m¹nh c«ng t¸c truyÒn th«ng, gi¸o dôc phßng thÝ nghiÖm, trung t©m kiÓm tra chÊt l­îng<br /> ®Ó ng­êi d©n hiÓu vµ chñ ®éng thùc hiÖn tèt c¸c vÖ sinh an toµn thùc phÈm ®ñ n¨ng lùc vµ ®iÒu<br /> biÖn ph¸p tù phßng chèng bÖnh dÞch. kiÖn ho¹t ®éng.<br /> - N©ng cÊp vµ cñng cè hÖ thèng gi¸m s¸t dÞch - T¨ng c­êng ®Çu t­, n©ng cÊp, cñng cè hoµn<br /> bÖnh; x©y dùng vµ ph¸t triÓn hÖ thèng c¶nh b¸o thiÖn hÖ thèng y tÕ dù phßng tuyÕn tØnh, c¸c trung<br /> sím, ®¸p øng nhanh; chñ ®éng gi¸m s¸t dÞch tÔ t©m y tÕ dù phßng huyÖn; ®Çu t­, n©ng cÊp, cñng<br /> <br /> <br /> 4<br />  T¹p chÝ<br /> <br /> <br /> ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 7/2011<br /> <br /> <br /> <br /> cè hoµn thiÖn hÖ thèng phßng chèng HIV/AIDS nguån vèn vay JICA giai ®o¹n 2. TiÕp tôc huy<br /> tuyÕn tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng ®èi ®éng vµ tranh thñ nguån viÖn trî cña c¸c tæ chøc<br /> víi c¸c trung t©m phßng chèng HIV/AIDS theo ChÝnh phñ, Phi ChÝnh phñ kh¸c cho ph¸t triÓn hÖ<br /> QuyÕt ®Þnh sè 1107/Q§-TTg ngµy 28/07/2009 thèng y tÕ ®Þa ph­¬ng.<br /> vÒ viÖc phª duyÖt §Ò ¸n T¨ng c­êng n¨ng lùc hÖ - Huy ®éng c¸c nguån vèn hîp ph¸p kh¸c ®Ó<br /> thèng phßng, chèng HIV/AIDS tuyÕn tØnh, thµnh ®Çu t­ cho y tÕ, tËn dông c¬ së vËt chÊt hiÖn cã<br /> phè trùc thuéc trung ­¬ng giai ®o¹n 2010-2015... ®Ó t¨ng sè gi­êng bÖnh; x©y dùng thªm c¸c<br /> - TriÓn khai thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc ®Çu t­, bÖnh viÖn míi.<br /> n©ng cÊp c¸c bÖnh viÖn huyÖn theo QuyÕt ®Þnh 5. Ph¸t triÓn m¹nh hÖ thèng y tÕ ngoµi c«ng<br /> sè 47/2008/Q§-TTg; mét sè bÖnh viÖn ®a khoa<br /> lËp:<br /> tØnh thuéc vïng miÒn nói, khã kh¨n, c¸c bÖnh<br /> viÖn lao, t©m thÇn, ung b­íu, nhi theo QuyÕt T¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch x©y dùng vµ<br /> ®Þnh sè 930 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ; c¸c trung ph¸t triÓn c¸c bÖnh viÖn t­ nh©n.<br /> t©m y tÕ huyÖn theo QuyÕt ®Þnh 1402/2008/Q§- 6. §æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng, c¬ chÕ tµi<br /> TTg; c¸c trung t©m phßng chèng HIV/AIDS chÝnh:<br /> theo QuyÕt ®Þnh 1107 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ.<br /> - TriÓn khai NghÞ ®Þnh ®æi míi c¬ chÕ ho¹t<br /> X©y dùng, n©ng cÊp BV chuyªn khoa Lao, T©m<br /> ®éng, c¬ chÕ tµi chÝnh khi ®­îc ChÝnh phñ ban<br /> thÇn, Nhi, Ung B­íu vµ mét sè bÖnh viÖn ®a<br /> hµnh; T¨ng c­êng tù chñ toµn diÖn cho gi¸m<br /> khoa vïng khã kh¨n tuyÕn tØnh (theo QuyÕt<br /> ®èc c¸c ®¬n vÞ; §æi míi ph­¬ng thøc ph©n bæ<br /> ®Þnh sè 930/2009/Q§-TTg).<br /> ng©n s¸ch; TriÓn khai khung gi¸ dÞch vô y tÕ míi<br /> - TiÕp tôc ­u tiªn c¸c nguån vèn ®Ó ®Çu t­, trªn c¬ së tÝnh ®óng tÝnh ®ñ, phÇn nµo nhµ n­íc<br /> n©ng cÊp c¸c tr¹m y tÕ x· theo QuyÕt ®Þnh chi th× kh«ng thu.<br /> 950/Q§-TTg, QuyÕt ®Þnh 800/Q§-TTg cña Thñ<br /> - §Èy m¹nh viÖc vay vèn tÝn dông ­u ®·i<br /> t­íng ChÝnh phñ, ®Æc biÖt ­u tiªn c¸c x· ch­a cã<br /> Ng©n hµng Ph¸t triÓn ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn. TiÕp<br /> tr¹m y tÕ hoÆc cã nh­ng lµ nhµ t¹m; c¸c x· míi<br /> tôc ®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn tù chñ, tù chÞu tr¸ch<br /> chia t¸ch; phÊn ®Êu hÕt n¨m 2010, sè x· cã tr¹m<br /> nhiÖm theo NghÞ ®Þnh 43 cña ChÝnh phñ,<br /> y tÕ ®¹t 100% vµ kho¶ng 40% sè x· ®¹t chuÈn<br /> chuyÓn c¸c bÖnh viÖn tõ lo¹i h×nh tù ®¶m b¶o<br /> quèc gia theo chuÈn míi.<br /> mét phÇn kinh phÝ th­êng xuyªn ®Ó ph¸t huy<br /> - Më réng hîp t¸c quèc tÕ song ph­¬ng, ®a quyÒn chñ ®éng, s¸ng t¹o trong viÖc sö dông c¸c<br /> ph­¬ng, c¸c tæ chøc chÝnh phñ, phi chÝnh phñ, nguån tµi chÝnh; s¾p xÕp, bè trÝ nh©n lùc ®Ó hoµn<br /> c¸c tæ chøc Ng©n hµng, tµi chÝnh nh»m t¨ng thµnh nhiÖm vô ®­îc giao, huy ®éng c¸c nguån<br /> c­êng thu hót nguån lùc ®Çu t­, tiÕp cËn c«ng vèn ngoµi ng©n s¸ch ®Ó tæ chøc c¸c ho¹t ®éng<br /> nghÖ míi, tiªn tiÕn cña thÕ giíi, gãp phÇn ®Èy dÞch vô, ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña c¸c tÇng<br /> nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp trong lÜnh vùc y d­îc.<br /> líp nh©n d©n, t¨ng thu nhËp hîp ph¸p cho ng­êi<br /> - TriÓn khai cã hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ODA, dù lao ®éng.<br /> ¸n NGO. §Èy nhanh tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c Dù ¸n<br /> - TËp trung triÓn khai kÕ ho¹ch 5 n¨m 2011-<br /> hç trî Y tÕ §ång b»ng S«ng Cöu Long, Dù ¸n hç<br /> 2015, tiÕp tôc hoµn chØnh quy ho¹ch ph¸t triÓn<br /> trî Y tÕ c¸c tØnh Nam Trung Bé… Sím hoµn<br /> c¸c chuyªn khoa, c¸c ®¬n vÞ.<br /> thµnh viÖc chuÈn bÞ ®Ó triÓn khai c¸c dù ¸n Hç<br /> trî y tÕ c¸c tØnh B¾c Trung Bé (vay WB ); Dù ¸n 7. §µo t¹o, nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t<br /> hç trî ®µo t¹o, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc y tÕ triÓn nguån nh©n lùc:<br /> (ADB ); Dù ¸n ph¸t triÓn bÖnh viÖn tØnh, vïng tõ - TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng c¸c c¬ së y tÕ tõ<br /> <br /> 5<br /> CHÝNh luËn<br /> <br /> <br /> <br /> trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng theo h­íng dÉn t¹i thuèc an toµn, hîp lý, tõng b­íc gi¶m viÖc l¹m<br /> NghÞ ®Þnh 13; 14/2008/N§-CP vÒ tæ chøc c¸c dông thuèc trong ®iÒu trÞ ë c¸c c¬ së y tÕ Nhµ<br /> c¬ quan chuyªn m«n ë ®Þa ph­¬ng; NghÞ ®Þnh n­íc vµ t­ nh©n. X©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn<br /> 79/2008/N§-CP vÒ hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý, s¶n xuÊt vµ l­u th«ng ph©n phèi thuèc, ph¸t<br /> thanh tra vµ kiÓm nghiÖm vÖ sinh an toµn thùc triÓn d­îc liÖu vµ thuèc §«ng y. ChØ ®¹o ®¬n vÞ<br /> phÈm, c«ng t¸c qu¶n lý v¾c-xin, sinh phÈm y tÕ, thùc hiÖn tèt viÖc ®Êu thÇu mua thuèc theo quy<br /> phßng chèng tai n¹n th­¬ng tÝch. TiÕp tôc thùc ®Þnh gãp phÇn b×nh æn gi¸ thuèc trªn thÞ tr­êng.<br /> hiÖn §Ò ¸n 1816 cña Bé Y tÕ vÒ viÖc lu©n phiªn Trong n¨m 2010, tiÕp tôc gi÷ v÷ng thÞ tr­êng<br /> c¸n bé y tÕ cho tuyÕn d­íi ®Ó h­íng dÉn vµ n©ng d­îc phÈm ®­îc æn ®Þnh vµ phï hîp víi sù ph¸t<br /> cao tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, trªn c¬ së ®¶m b¶o<br /> tuyÕn d­íi. tû lÖ t¨ng gi¸ thuèc lu«n thÊp h¬n tû lÖ t¨ng gi¸<br /> - Hoµn thiÖn hÖ thèng ®µo t¹o liªn tôc c¸n bé CPI nãi chung.<br /> y tÕ tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng, x©y dùng hÖ 9. C«ng t¸c d©n sè - kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh:<br /> thèng ®¸nh gi¸, kiÓm ®Þnh c¸c c¬ së ®µo t¹o liªn - T¨ng c­êng c«ng t¸c truyÒn th«ng, gi¸o dôc<br /> tôc c¸n bé y tÕ. Bæ sung ®µo t¹o c«ng nghÖ th«ng vµ thùc hiÖn ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p ®Ó kiÓm so¸t<br /> tin theo ChØ thÞ sè 02/CT-BYT ngµy 25/02/2009. tèc ®é t¨ng d©n sè, n©ng cao chÊt l­îng viÖc thö<br /> - T¨ng c­êng ®Çu t­ n©ng cÊp nh»m cñng cè nghiÖm, nh©n réng c¸c m« h×nh, gi¶i ph¸p can<br /> vµ ph¸t triÓn c¸c c¬ së ®µo t¹o nh©n lùc y tÕ c«ng thiÖp vÒ kü thuËt, kinh tÕ x· héi ®Ó phÊn ®Êu ®¹t<br /> lËp; ®Èy m¹nh ®µo t¹o cö tuyÓn, ®µo t¹o theo ®Þa chØ tiªu vÒ gi¶m tû lÖ sinh, gi¶m tû sè giíi tÝnh<br /> chØ, më réng c¸c h×nh thøc ®µo t¹o nh»m b¶o khi sinh vµ n©ng cao chÊt l­îng d©n sè.<br /> ®¶m nh©n lùc, sè l­îng, c¬ cÊu lao ®éng cho c¸c - PhÊn ®Êu ®¹t chØ tiªu gi¶m tû lÖ sinh ®·<br /> c¬ së y tÕ trong thêi gian tíi; më thªm nhiÒu m· ®­îc Quèc héi giao.<br /> ngµnh míi, t¨ng chØ tiªu tuyÓn sinh; khuyÕn<br /> khÝch c¸c c¬ së ®µo t¹o ngoµi c«ng lËp tham gia - TiÕp tôc kiÖn toµn vµ n©ng cao chÊt l­îng<br /> ®µo t¹o theo nhu cÇu cña ng­êi häc, theo ®Þa chØ m¹ng l­íi ch¨m sãc søc khoÎ sinh s¶n tõ trung<br /> cho c¸c tØnh, vïng khã kh¨n, quan t©m ®Õn ®µo ­¬ng tíi c¬ së.<br /> t¹o chuyªn s©u, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn kü 10. C¸c c«ng t¸c kh¸c:<br /> thuËt cao, chuyÓn giao c«ng nghÖ, tiÕp cËn víi - Tæ chøc triÓn khai LuËt BHYT vµ NghÞ ®Þnh<br /> c¸c kü thuËt y tÕ míi, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý. cña ChÝnh phñ h­íng dÉn thùc hiÖn LuËt BHYT,<br /> - §Èy m¹nh nghiªn cøu vµ øng dông c¸c kÕt t¨ng c­êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng vµ<br /> qu¶ nghiªn cøu vµo c«ng t¸c kh¸m ch÷a bÖnh, hç trî ng­êi cËn nghÌo mua thÎ BHYT ®Ó ®¶m<br /> c«ng t¸c y tÕ dù phßng, s¶n xuÊt thuèc, v¾c xin, b¶o an sinh x· héi. TiÕp tôc thùc hiÖn cã hiÖu<br /> sinh phÈm, ®µo t¹o, qu¶n lý nhµ n­íc, ho¹ch qu¶ ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng n©ng cao chÊt<br /> ®Þnh chÝnh s¸ch... l­îng kh¸m, ch÷a bÖnh nh»m môc tiªu ®¸p øng<br /> 8. C«ng t¸c D­îc: sù hµi lßng cña ng­êi bÖnh cã thÎ BHYT.<br /> <br /> - §¶m b¶o ®ñ thuèc thiÕt yÕu phôc vô c«ng - TËp trung vµo viÖc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh<br /> t¸c ®iÒu trÞ, triÓn khai c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó chÝnh, ph¸t huy d©n chñ c¬ së, øng dông c«ng<br /> b×nh æn gi¸ thuèc. Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ®Þa nghÖ th«ng tin trong qu¶n lý c¸c ®¬n vÞ sù<br /> ph­¬ng, c¸c Bé, ngµnh liªn quan t¨ng c­êng nghiÖp. T¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra y tÕ,<br /> kiÓm tra, gi¸m s¸t ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng thuèc. n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý nhµ<br /> §Èy m¹nh triÓn khai c¸c gi¶i ph¸p ®Ó sö dông n­íc.<br /> <br /> <br /> 6<br />  T¹p chÝ<br /> <br /> <br /> ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 7/2011<br /> <br /> <br /> <br /> - T¨ng c­êng c«ng t¸c truyÒn th«ng gi¸o dôc ®Èy nhanh tiÕn ®é phª duyÖt c¸c ®Ò ¸n cña<br /> søc khoÎ, coi ®©y lµ nhiÖm vô quan träng, gãp ngµnh y tÕ ®Ó ngµnh kÞp thêi triÓn khai thùc hiÖn<br /> phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c nhiÖm vô kh¸c. ®¸p øng yªu cÇu thùc tÕ nh­ ®Ò ¸n vÒ quy ®Þnh<br /> - TriÓn khai c¸c nhiÖm vô liªn quan tíi y tÕ chÕ ®é phô cÊp ­u ®·i ®èi víi c¸n bé c«ng chøc<br /> tr­êng häc, qu¶n lý m«i tr­êng y tÕ, søc khoÎ viªn chøc t¹i c¸c c¬ së y tÕ nhµ n­íc; ®æi míi c¬<br /> nghÒ nghiÖp, phßng chèng tai n¹n th­¬ng tÝch, chÕ ho¹t ®éng vµ c¬ chÕ tµi chÝnh...<br /> søc khoÎ m«i tr­êng. KiÖn toµn tæ chøc liªn 2. §Ò nghÞ ChÝnh phñ t¨ng tû lÖ chi ng©n s¸ch<br /> quan tíi qu¶n lý m«i tr­êng y tÕ, phßng chèng hµng n¨m cho sù nghiÖp y tÕ, b¶o ®¶m tèc ®é<br /> c¸c bÖnh kh«ng l©y nhiÔm. t¨ng chi cho y tÕ cao h¬n tèc ®é t¨ng chi b×nh<br /> §Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu nhiÖm vô qu©n cña ng©n s¸ch nhµ n­íc; dµnh Ýt nhÊt 30%<br /> c«ng t¸c y tÕ n¨m 2011, Ngµnh Y tÕ tiÕn hµnh ng©n s¸ch y tÕ chi cho y tÕ dù phßng, ch­¬ng<br /> ®ång thêi nhiÒu gi¶i ph¸p, trong ®ã cã c¸c gi¶i tr×nh môc tiªu y tÕ quèc gia (bao gåm c¶ kinh<br /> ph¸p vÒ cñng cè hÖ thèng tæ chøc vµ ph¸t triÓn phÝ ®Çu t­ ph¸t triÓn cho hÖ thèng phßng chèng<br /> nguån nh©n lùc, tiÕp tôc chuyÓn ®æi c¬ chÕ HIV/AIDS vµ an toµn thùc phÈm); t¨ng kinh phÝ<br /> thèng nhÊt qu¶n lý vÒ chuyªn m«n, nh©n lùc vµ bæ sung cã môc tiªu cho c¸c ®Þa ph­¬ng cã khã<br /> tµi chÝnh y tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng; §æi míi c¬ chÕ kh¨n (­u tiªn cho trung t©m y tÕ dù phßng vµ y tÕ<br /> ho¹t ®éng vµ c¬ chÕ tµi chÝnh; §æi míi vÒ ®Çu t­ c¸c huyÖn ).<br /> vµ c¬ cÊu ph©n bæ ng©n s¸ch theo h­íng ®Çu t­ §Ò nghÞ Thñ t­íng ChÝnh phñ cho tiÕp tôc<br /> Ng©n s¸ch nhµ n­íc cho y tÕ c¬ së, y tÕ dù thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kü thuËt<br /> phßng, ch­¬ng tr×nh môc tiªu y tÕ quèc gia. chuyªn s©u y tÕ; ­u tiªn ®Çu t­ cho dù ¸n ph¸t<br /> T¨ng c­êng x· héi ho¸ trong lÜnh vùc kh¸m triÓn trung t©m y tÕ kü thËt cao b»ng nguån ng©n<br /> ch÷a bÖnh; n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ®iÒu hµnh s¸ch nhµ n­íc vµ c¸c nguån vèn hîp ph¸p kh¸c;<br /> cña Bé, ngµnh vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp trong tiÕp tôc cho phÐp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ<br /> c«ng t¸c y tÕ; n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt nghiÖp ®Ó ®Çu t­ n©ng cÊp hÖ thèng bÖnh viÖn ®a khoa,<br /> vô; ®Èy m¹nh th«ng tin truyÒn th«ng gi¸o dôc mét sè bÖnh viÖn chuyªn khoa; t¨ng sè gi­êng<br /> søc khoÎ; më réng hîp t¸c quèc tÕ, ®Èy m¹nh x· bÖnh, ®Æc biÖt lµ gi­êng bÖnh cña mét sè<br /> héi ho¸ huy ®éng sù ®ãng gãp cña toµn x· héi chuyªn khoa ®ang qu¸ t¶i ë bÖnh viÖn tuyÕn trªn<br /> ®èi víi c«ng t¸c y tÕ,... nh­ ung b­íu, tim m¹ch, nhi khoa.<br /> KiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt víi ChÝnh phñ: 3. §Ò nghÞ ChÝnh phñ chØ ®¹o c¸c Bé ngµnh rµ<br /> 1. C¨n cø vµo môc tiªu, yªu cÇu cña ch­¬ng so¸t, söa ®æi bæ sung, ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p<br /> tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh, ®Ó n©ng cao hiÖu lùc, luËt ®Ó ®Èy nhanh viÖc thùc hiÖn x· héi ho¸ c«ng<br /> hiÖu qu¶ chØ ®¹o ®iÒu hµnh cña ChÝnh phñ, ®Ò t¸c ch¨m sãc søc khoÎ nh©n d©n; chØ ®¹o Bé Tµi<br /> nghÞ thùc hiÖn mét c¸ch m¹nh mÏ h¬n viÖc c¶i chÝnh vµ Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ bè trÝ ®ñ ng©n<br /> tiÕn lÒ lèi lµm viÖc: ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ s¸ch cho viÖc triÓn khai §Ò ¸n §æi míi c¬ chÕ<br /> thÈm quyÒn cña tËp thÓ ChÝnh phñ, Thñ t­íng ho¹t ®éng, c¬ chÕ tµi chÝnh trong ®ã cã tiÒn l­¬ng<br /> ChÝnh phñ vµ mçi thµnh viªn ChÝnh phñ, ®Ò cao vµ gi¸ dÞch vô y tÕ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp y<br /> tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n; thùc hiÖn mçi viÖc chØ giao tÕ c«ng lËp, §Ò ¸n 47, §Ò ¸n 930, ®Çu t­ x©y dùng<br /> mét c¬ quan chñ tr×, chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh; hÖ thèng kiÓm nghiÖm ®ñ n¨ng lùc vµ ®iÒu kiÖn<br /> gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ phèi hîp liªn ngµnh, ho¹t ®éng theo NghÞ ®Þnh 79/2008/N§-CP cña<br /> t¨ng c­êng kû c­¬ng, kû luËt hµnh chÝnh, b¶o ChÝnh phñ vµ QuyÕt ®Þnh 154/2006/Q§-TTg vÒ<br /> ®¶m cho toµn bé hÖ thèng hµnh chÝnh vËn hµnh viÖc phª duyÖt ®Ò ¸n “Qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ d­îc<br /> th«ng suèt, hiÖu qu¶ h¬n. §Ò nghÞ ChÝnh phñ phÈm, vÖ sinh an toµn thùc phÈm, mü phÈm giai<br /> <br /> <br /> 7<br /> CHÝNh luËn<br /> <br /> <br /> <br /> ®o¹n 2006 - 2015”; t¨ng c­êng ®Çu t­, n©ng cÊp, gi¶i ph¸p nh»m b¶o ®¶m c©n ®èi quü b¶o hiÓm y<br /> cñng cè hoµn thiÖn hÖ thèng y tÕ dù phßng tuyÕn tÕ, nh­ng viÖc thùc hiÖn cã nhiÒu khã kh¨n:<br /> tØnh, c¸c trung t©m y tÕ dù phßng huyÖn. - Bé Y tÕ ®­îc giao qu¶n lý nhµ n­íc vÒ b¶o<br /> 4. §Ò nghÞ ChÝnh phñ chØ ®¹o c¸c cÊp tiÕp tôc hiÓm y tÕ, nh­ng kh«ng chØ ®¹o, qu¶n lý trùc<br /> n©ng møc ®Çu t­ ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng cho y tÕ; tiÕp hÖ thèng tæ chøc thùc hiÖn, kh«ng qu¶n lý<br /> ®ång thêi huy ®éng c¸c nguån lùc cña x· héi ®Ó kinh phÝ, kh«ng tham gia duyÖt quyÕt to¸n,<br /> ph¸t triÓn hÖ thèng y tÕ. T¨ng c­êng sù l·nh ®¹o, kh«ng cã ®ñ th«ng tin, sè liÖu ®Ó tæng hîp, ph©n<br /> chØ ®¹o, x©y dùng lé tr×nh phï hîp ®Ó thùc hiÖn tÝch, ®¸nh gi¸ vµ ra c¸c quyÕt ®Þnh, chÝnh s¸ch.<br /> môc tiªu b¶o hiÓm y tÕ toµn d©n. Thùc hiÖn tèt - Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh lµ Chñ tÞch Héi<br /> chÝnh s¸ch ch¨m sãc søc khoÎ cho c¸c ®èi t­îng ®ång qu¶n lý b¶o hiÓm x· héi ViÖt Nam, trong<br /> chÝnh s¸ch, ng­êi nghÌo vµ trÎ em, ng­êi cao ®ã cã chøc n¨ng chØ ®¹o vµ gi¸m s¸t thu-chi,<br /> tuæi. qu¶n lý, sö dông quü b¶o hiÓm y tÕ cña B¶o hiÓm<br /> 5. T¹o m«i tr­êng thuËn lîi vÒ c¬ së h¹ tÇng, x· héi.<br /> ®Êt, thuÕ ®Ó më réng vµ ph¸t triÓn c¸c bÖnh viÖn - C¸c v­íng m¾c t¹i ®Þa ph­¬ng kh«ng ®­îc<br /> vµ x· héi ho¸ y tÕ, ph¸t triÓn hÖ thèng bÖnh viÖn gi¶i quyÕt kÞp thêi do Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh<br /> ngoµi c«ng lËp. thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc vÒ b¶o<br /> 6. §æi míi qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi sù hiÓm y tÕ ë ®Þa ph­¬ng nh­ng kh«ng ®iÒu hµnh<br /> nghiÖp y tÕ, tËp trung vµo viÖc hoµn thiÖn c¸c ®­îc c¬ quan b¶o hiÓm x· héi tØnh trong viÖc thu<br /> chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vµ t¨ng c­êng kiÓm tra, phÝ, ph¸t hµnh thÎ, thanh to¸n chi phÝ kh¸m,<br /> gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸. Ph¸t huy vai trß cña c¸c ch÷a bÖnh, tuyªn truyÒn vÒ b¶o hiÓm y tÕ, nh÷ng<br /> héi nghÒ nghiÖp trong qu¶n lý chÊt l­îng dÞch ho¹t ®éng nµy do c¬ quan b¶o hiÓm x· héi tØnh<br /> vô y tÕ. §æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng, c¬ chÕ tµi chØ ®¹o theo ngµnh däc.<br /> chÝnh cña c¸c c¬ së y tÕ c«ng lËp theo h­íng 8. Thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p<br /> cung øng dÞch vô tù chñ, hiÖu qu¶, c«ng khai, nh»m n©ng cao chÊt l­îng d©n sè vµ kÕ ho¹ch<br /> minh b¹ch. hãa gia ®×nh, duy tr× møc sinh hîp lý, quy m«<br /> 7. Thay ®æi m« h×nh tæ chøc qu¶n lý b¶o gia ®×nh Ýt con; gi¶m thiÓu t×nh tr¹ng mÊt c©n<br /> hiÓm y tÕ, tËp trung ®Çu mèi qu¶n lý nhµ n­íc vÒ b»ng giíi tÝnh khi sinh.<br /> b¶o hiÓm y tÕ, bao gåm c¶ quü b¶o hiÓm y tÕ, 9. Trong khi Ngµnh Y tÕ thiÕu nh©n lùc trÇm<br /> thµnh lËp Héi ®ång qu¶n lý B¶o hiÓm y tÕ, giao träng th× viÖc ®Ó c¸n bé y tÕ nghØ h­u ë ®é tuæi<br /> Bé tr­ëng Bé Y tÕ lµm Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n 55 ®èi víi n÷ vµ 60 ®èi víi nam lµ mét sù l·ng<br /> lý B¶o hiÓm y tÕ ®Ó ®¶m b¶o sù chØ ®¹o, ®iÒu phÝ lín. N¨m 1960, tuæi thä b×nh qu©n cña ng­êi<br /> hµnh tËp trung, toµn diÖn vÒ chÊt l­îng dÞch vô y d©n ViÖt Nam lµ 45,4 tuæi; ®Õn nay tuæi thä b×nh<br /> tÕ vµ qu¶n lý quü B¶o hiÓm y tÕ, t¨ng quyÒn h¹n qu©n cña ViÖt Nam ®· t¨ng lªn 73 tuæi (trong<br /> vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi ®øng ®Çu. khi ®ã Th¸i Lan lµ 69,3; Philippines 72,3 vµ tuæi<br /> M« h×nh tæ chøc hÖ thèng b¶o hiÓm y tÕ nh­ thä b×nh qu©n ë khu vùc §«ng ¸ - Th¸i B×nh<br /> hiÖn nay lµ nguyªn nh©n cña nh÷ng v­íng m¾c D­¬ng lµ 72,8, Nga lµ 57 tuæi). ChÝnh v× vËy, ®Ò<br /> vµ h¹n chÕ trong tæ chøc thùc hiÖn chøc n¨ng nghÞ ChÝnh phñ cho phÐp t¨ng tuæi lµm viÖc cña<br /> qu¶n lý nhµ n­íc vÒ b¶o hiÓm y tÕ trong thêi c¸n bé n÷ lªn 60 tuæi vµ nam 65 tuæi ®Ó tËn dông<br /> gian qua. Theo LuËt B¶o hiÓm y tÕ, Bé Y tÕ cã ®éi ngò c¸n bé giµu kinh nghiÖm nµy.<br /> tr¸ch nhiÖm x©y dùng vµ tr×nh ChÝnh phñ c¸c<br /> <br /> <br /> <br /> 8<br />  T¹p chÝ<br /> <br /> <br /> ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 7/2011<br /> <br /> <br /> <br /> Lêi tßa so¹n: B¸o c¸o chung tæng quan ngµnh y tÕ (JAHR) cña Bé Y tÕ vµ nhãm ®èi t¸c y tÕ n¨m 2010 lµ<br /> b¸o c¸o thø t­ do Bé Y tÕ cïng víi c¸c ®èi t¸c ph¸t triÓn y tÕ phèi hîp thùc hiÖn h»ng n¨m. B¸o c¸o n¨m 2010<br /> ph©n tÝch tæng thÓ thùc tr¹ng ngµnh y tÕ, x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò ­u tiªn vµ c¸c gi¶i ph¸p trong thêi gian tíi, gãp<br /> phÇn x©y dùng ChiÕn l­îc b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ n©ng cao søc kháe nh©n d©n giai ®o¹n 2011-2020, KÕ ho¹ch 5<br /> n¨m ngµnh Y tÕ giai ®o¹n 2011-2015. Trong sè nµy, T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ trÝch ®¨ng néi dung vÒ C¸c yÕu tè<br /> ¶nh h­ëng ®Õn søc kháe (tõ ch­¬ng I T×nh tr¹ng søc kháe vµ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng) cña B¸o c¸o ®Ó tr©n<br /> träng giíi thiÖu víi quý ®éc gi¶ (sè thø tù c¸c tiÓu môc ®­îc biªn tËp l¹i cho phï hîp víi phÇn ®­îc trÝch<br /> ®¨ng).<br /> <br /> <br /> C¸C YÕU Tæ ¶NH H¦ëNG §ÕN SøC KHáE (PhÇn 1)<br /> (TrÝch tõ Ch­¬ng I - T×nh tr¹ng søc kháe vµ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng,<br /> B¸o c¸o chung tæng quan ngµnh y tÕ n¨m 2010).<br /> <br /> 1. C¸c yÕu tè d©n sè sè cña nhãm d­íi 15 tuæi gi¶m tõ 33% n¨m<br /> KÕt qu¶ s¬ bé tæng ®iÒu tra d©n sè vµ nhµ ë 1999 xuèng cßn 25%. Ng­îc l¹i tû träng d©n<br /> ngµy 1/4/2009 cho thÊy d©n sè ViÖt Nam lµ sè cña nhãm 15-59 tuæi (lµ nhãm chñ lùc cña<br /> 85.789.573 ng­êi; tèc ®é t¨ng d©n sè ®· gi¶m lùc l­îng lao ®éng) l¹i t¨ng tõ 58% n¨m<br /> m¹nh. Tû lÖ ph¸t triÓn d©n sè b×nh qu©n h»ng 1999 lªn 66% vµ nhãm d©n sè tõ 60 tuæi trë<br /> n¨m giai ®o¹n 1999-2009 cßn 1,2%. B¸o c¸o lªn t¨ng tõ 8% n¨m 1999 lªn 9% n¨m 2009.<br /> chung Tæng quan ngµnh y tÕ (JAHR) 2010 lµ Theo m« h×nh d©n sè cña Liªn hîp quèc, d©n<br /> b¸o c¸o thø t­ do Bé Y tÕ cïng víi c¸c ®èi t¸c sè n­íc ta ®ang thuéc “c¬ cÊu d©n sè vµng”<br /> ph¸t triÓn y tÕ phèi hîp thùc hiÖn h»ng n¨m. B¸o hay c¬ cÊu d©n sè tèi ­u v× tû träng ng­êi<br /> c¸o n¨m 2010 ph©n tÝch tæng thÓ thùc tr¹ng trong tuæi lao ®éng chiÕm tû lÖ rÊt lín so víi<br /> ngµnh y tÕ, x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò ­u tiªn vµ c¸c tû träng ng­êi trong tuæi phô thuéc. Tuy<br /> gi¶i ph¸p trong thêi gian tíi, gãp phÇn x©y dùng nhiªn, nhãm phô n÷ b­íc vµo tuæi sinh ®Î<br /> ChiÕn l­îc b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ n©ng cao søc còng rÊt lín, sÏ ¶nh h­ëng nhiÒu tíi nhu cÇu<br /> kháe nh©n d©n giai ®o¹n 2011-2020, KÕ ho¹ch 5 sö dông dÞch vô søc kháe sinh s¶n, vµ nhi<br /> n¨m ngµnh Y tÕ giai ®o¹n 2011-2015, 50 n¨m khoa trong nh÷ng n¨m tíi.<br /> qua. Mét sè yÕu tè vÒ d©n sè cã ¶nh h­ëng tíi §<br /> Tuy nhiªn, do tû lÖ ng­êi cao tuæi t¨ng lªn<br /> søc kháe cña ng­êi d©n ®­îc nªu d­íi ®©y. trong khi tû lÖ trÎ em d­íi 15 tuæi gi¶m m¹nh<br /> §<br /> Quy m« d©n sè lín vµ tiÕp tôc t¨ng nªn mËt ®é trong 10 n¨m qua 1999-2009, “chØ sè giµ<br /> hãa” ®· t¨ng 11 ®iÓm phÇn tr¨m sau 10 n¨m<br /> d©n sè ViÖt Nam t¨ng tõ 231 ng­êi/km2 n¨m<br /> 2 (tõ 24,5% n¨m 1999 lªn 35,9%). ChØ sè giµ<br /> 1999 lªn 259 ng­êi/km n¨m 2009. MËt ®é<br /> hãa cña n­íc ta hiÖn nay cao h¬n møc trung<br /> d©n sè ViÖt Nam cao, ®øng thø ba ë khu vùc<br /> b×nh cña khu vùc §«ng Nam ¸ (30%), t­¬ng<br /> §«ng Nam ¸ (Sau Singapore vµ Philippines).<br /> ®­¬ng víi møc giµ hãa cña Indonesia vµ<br /> §ång b»ng s«ng Hång cã mËt ®é d©n sè cao<br /> Philippines, nh­ng thÊp h¬n møc cña<br /> nhÊt 930 ng­êi/km2, sau ®Õn §«ng Nam Bé Singapore (85%) vµ Th¸i Lan (52%). KÌm<br /> (594 ng­êi/km2), thÊp nhÊt lµ T©y Nguyªn theo giµ hãa d©n sè th­êng cã c¸c bÖnh<br /> 2<br /> (93 ng­êi/km ). MËt ®é d©n sè cao lµ yÕu tè kh«ng l©y nhiÔm, cã tiÒm n¨ng t¨ng ®¸ng kÓ<br /> nguy c¬ ®èi víi nhiÒu vÊn ®Ò søc kháe, trong trong thêi gian tíi.<br /> ®ã cã c¸c bÖnh l©y nhiÔm vµ t×nh h×nh sö<br /> dông dÞch vô y tÕ cña ng­êi d©n. §<br /> T×nh tr¹ng mÊt c©n b»ng giíi tÝnh khi sinh<br /> ngµy cµng nghiªm träng. Tû sè giíi tÝnh khi<br /> §<br /> C¬ cÊu d©n sè biÕn ®éng m¹nh: Tû träng d©n sinh ®· t¨ng lªn trong 10 n¨m, râ nÐt nhÊt lµ<br /> <br /> 9<br /> Nghiªn cøu vÒ chÝnh s¸ch y tÕ<br /> <br /> <br /> <br /> trong vßng 5 n¨m qua. N¨m 1999, tû sè nµy xóc víi c¸c yÕu tè g©y bÖnh nghÒ nghiÖp. ¤<br /> lµ 108 bÐ trai/100 bÐ g¸i, ®Õn 2009 ®· t¨ng<br /> nhiÔm kh«ng khÝ, n­íc s¹ch do t¨ng nhanh c«ng<br /> lªn 111 bÐ trai/100 bÐ g¸i. §©y lµ chñ ®Ò x·<br /> suÊt sö dông c¬ së h¹ tÇng ®« thÞ còng ®ang ®e<br /> héi nãng báng ®· ®­îc d­ luËn n­íc ta ®Æc däa ®Õn søc kháe ng­êi d©n. Ngoµi ra, c¬ së h¹<br /> biÖt quan t©m. tÇng x· héi kh«ng theo kÞp víi tèc ®é t¨ng d©n<br /> MÆc dï tuæi thä trung b×nh t¨ng, nh­ng chÊt sè, ®Æc biÖt cung øng n­íc s¹ch, xö lý r¸c th¶i,<br /> §<br /> l­îng d©n sè cßn h¹n chÕ. ViÖt Nam vÉn n»m n­íc cèng, c¬ së y tÕ KCB, gi¸o dôc, nhµ ë, vv...<br /> trong nhãm c¸c n­íc cã chØ sè ph¸t triÓn con Nhu cÇu tËp thÓ dôc ®Ó n©ng cao søc kháe ngµy<br /> ng­êi (HDI) ë møc trung b×nh. Sè n¨m trung cµng lín trong khi c¸c c«ng viªn, kh«ng gian<br /> b×nh sèng kháe m¹nh chØ ®¹t 66 tuæi vµ xÕp xanh ngµy cµng ®«ng vµ thiÕu.<br /> thø 116/182 n­íc trªn thÕ giíi vµo n¨m 2009. 3. BiÕn ®æi khÝ hËu<br /> 2. Toµn cÇu hãa, c«ng nghiÖp hãa, ®« thÞ BiÕn ®æi khÝ hËu lµ mét trong nh÷ng th¸ch<br /> hãa, di c­ vµ thay ®æi lèi sèng thøc lín nhÊt trong thêi ®¹i cña chóng ta. BiÕn<br /> Di c­ ngµy cµng t¨ng g©y ¸p lùc cho vÊn ®Ò ®æi khÝ hËu gåm c¸c hiÖn t­îng nãng lªn toµn<br /> ch¨m sãc søc kháe cho nh©n d©n ë c¸c thµnh cÇu vµ mùc n­íc biÓn d©ng... g©y ra lò lôt, h¹n<br /> phè lín vµ tæ chøc hÖ thèng cung cÊp dÞch vô y h¸n vµ c¸c hiÖn t­îng thêi tiÕt cùc ®oan kh¸c<br /> tÕ. Di c­ tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ còng n¶y sinh trªn thÕ giíi còng nh­ ë ViÖt Nam. BiÕn ®æi khÝ<br /> nhiÒu vÊn ®Ò ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ. Sè ng­êi hËu kh«ng chØ ®e däa lµm thay ®æi lèi sèng mµ<br /> di c­ trong 5 n¨m qua lµ 3,3 triÖu ng­êi, t¨ng cßn cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi søc kháe con ng­êi,<br /> 163. 000 ng­êi. Sau 10 n¨m (1999-2009), tæng m«i tr­êng, ®a d¹ng sinh häc vµ tµi nguyªn<br /> sè ng­êi di c­ t¨ng lªn 1,4 triÖu ng­êi, ®Æc biÖt n­íc.<br /> lµ sè ng­êi di c­ t¨ng theo kho¶ng c¸ch di c­. ViÖt Nam lµ mét trong sè c¸c quèc gia ®ang<br /> Vïng §«ng Nam Bé vµ T©y Nguyªn lu«n lµ ®Þa bÞ ¶nh h­ëng nÆng nÒ nhÊt do biÕn ®æi khÝ hËu<br /> ®iÓm thu hót c¸c luång di c­. §«ng Nam Bé lµ vµ mùc n­íc biÓn d©ng. Thùc tr¹ng biÕn ®æi khÝ<br /> vïng nhËp c­ cao nhÊt. C¸c khu c«ng nghiÖp tËp hËu ë ViÖt Nam:<br /> trung vµ c¸c thµnh phè lín lu«n cã søc hót m¹nh VÒ nhiÖt ®é: Tõ n¨m 1951 ®Õn n¨m 2000<br /> mÏ nhiÒu ng­êi chuyÓn ®Õn lµm ¨n sinh sèng: tû 0<br /> nhiÖt ®é trung b×nh n¨m ®· t¨ng 0,7 C, hËu qu¶<br /> suÊt di c­ thuÇn tóy cña B×nh D­¬ng lµ 341,70/00, lµm thay ®æi c¸c hÖ sinh th¸i; gia t¨ng søc Ðp<br /> Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ 1160/00, vµ §µ N½ng nhiÖt ®é lªn c¬ thÓ vµ t¨ng c¸c bÖnh nhiÖt ®íi,<br /> lµ 77,90/00. truyÒn nhiÔm.<br /> §Õn nay ®· cã 29,6% d©n sè sèng ë khu vùc VÒ l­îng m­a: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y,<br /> thµnh thÞ so víi 23,7% vµo n¨m 1999. §«ng l­îng m­a gi¶m ®i trong th¸ng 7, 8 vµ t¨ng cao ë<br /> Nam Bé lµ vïng cã møc ®« thÞ hãa cao nhÊt, d©n th¸ng 9, 10, 11. M­a phïn ë Hµ Néi gi¶m dÇn tõ<br /> sè thµnh thÞ chiÕm 57,1% (n¨m 1999 lµ 55,1%). thËp kû 1981-1990 vµ chØ cßn mét nöa (15<br /> §ång b»ng s«ng Hång cã møc ®« thÞ hãa còng ngµy/n¨m) trong 10 n¨m gÇn ®©y. Tõ n¨m 1958-<br /> t­¬ng ®èi cao víi 29,2% d©n sè thµnh thÞ (n¨m 2007, l­îng m­a h»ng n¨m gi¶m 2%. HËu qu¶<br /> 1999 lµ 21,1%). lµ t¸c ®éng râ rÖt ®Õn sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn<br /> §« thÞ hãa cïng víi qu¸ tr×nh ®Èy m¹nh c«ng cña mét sè vËt mang mÇm bÖnh.<br /> nghiÖp hãa cßn t¹o ra nh÷ng th¸ch thøc lín ®èi VÒ n­íc biÓn d©ng: Theo Tæng côc KhÝ t­îng<br /> víi c«ng t¸c ch¨m sãc søc kháe. Sù gia t¨ng Thñy v¨n: mùc n­íc biÓn mçi n¨m d©ng lªn<br /> nhÞp ®é cña cuéc sèng lµ yÕu tè nguy c¬ cho c¸c kho¶ng 3 mm. N¨m 1990 t¨ng 5 cm so víi<br /> bÖnh t©m thÇn, tim m¹ch, vµ bÖnh kh«ng l©y nh÷ng n¨m 1960. HËu qu¶ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn<br /> nhiÔm kh¸c. C«ng nghiÖp hãa t¨ng nguy c¬ tiÕp lîi cho sù ph¸t triÓn cña vËt mang mÇm bÖnh.<br /> <br /> 10<br />  T¹p chÝ<br /> <br /> <br /> ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 7/2011<br /> <br /> <br /> <br /> Do biÕn ®æi khÝ hËu, gia t¨ng c¸c bÖnh truyÒn 54% hé sö dông hè xÝ hîp vÖ sinh. Trung du vµ<br /> nhiÔm nguy hiÓm, c¸c bÖnh do vËt mang mÇm miÒn nói phÝa B¾c cã tû lÖ sö dông n­íc hîp vÖ<br /> bÖnh, ®e däa tíi søc kháe con ng­êi ®Æc biÖt sinh thÊp nhÊt (61,5%). Tû lÖ hé cã nhµ tiªu hîp<br /> nh÷ng ng­êi nghÌo vµ cËn nghÌo. C¸c bÖnh nh¹y vÖ sinh d­íi 50% ë c¸c vïng Trung du miÒn nói<br /> c¶m víi khÝ hËu n»m trong sè nh÷ng bÖnh g©y tö phÝa B¾c (26,1%), B¾c Trung Bé vµ Duyªn h¶i<br /> vong lín nhÊt toµn cÇu. Tiªu ch¶y, sèt rÐt vµ suy miÒn Trung (47,3%), T©y Nguyªn (46,5%) vµ<br /> dinh d­ìng lµm tö vong h¬n 3 triÖu ng­êi trªn §ång b»ng s«ng Cöu Long (42,4%).<br /> toµn thÕ giíi. Thêi tiÕt Êm h¬n ®ång nghÜa víi Cïng víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ ®« thÞ<br /> viÖc më réng ph¹m vi ®Þa lý ph¸t triÓn cña muçi, hãa, vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr­êng ®« thÞ, « nhiÔm<br /> ng¾n l¹i chu kú sinh s¶n cña muçi, hoÆc thay ®æi kh«ng khÝ vµ nguån n­íc khu d©n c­ ngµy cµng<br /> m« h×nh di c­ cña chim vµ c¸c loµi vËt kh¸c. Sù nghiªm träng, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn søc kháe<br /> xuÊt hiÖn cña bÖnh SARS, Cóm A(H5N1), vµ nguêi d©n. ¤ nhiÔm kh«ng khÝ ®« thÞ chñ yÕu do<br /> mét sè l­îng lín hiÖn t­îng bÊt th­êng liªn quan giao th«ng (70%), do qu¸ t¶i « t«, xe m¸y vµ do<br /> ®Õn sèt xuÊt huyÕt hiÖn ®ang x¶y ra t¹i Ch©u ¸ vµ c¸c thµnh phè ®ang x©y dùng, ®« thÞ ho¸ mét<br /> dÞch sèt xuÊt huyÕt quay trë l¹i ë ViÖt Nam trong c¸ch m¹nh mÏ. Cã hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò cã liªn<br /> mÊy n¨m gÇn ®©y cã thÓ cho chóng ta thÊy râ sù quan ®Õn søc khoÎ cÊp tÝnh vµ m·n tÝnh n¶y sinh<br /> ¶nh h­ëng cña biÕn ®æi khÝ hËu. do ph¬i nhiÔm ng¾n h¹n vµ dµi h¹n víi c¸c chÊt<br /> Ngoµi ra, c¸c lo¹i thiªn tai cã ¶nh h­ëng rÊt g©y « nhiÔm kh«ng khÝ. ¤ nhiÔm kh«ng khÝ<br /> lín tíi søc kháe ng­êi d©n do hËu qu¶ lµ mÊt nguy hiÓm nhÊt ®èi víi nh÷ng ng­êi m¾c bÖnh<br /> nguån n­íc s¹ch, thiÕu ¨n, tai n¹n, chÊn th­¬ng, h« hÊp, tim m¹ch, nh÷ng ng­êi cao tuæi...<br /> khã tiÕp cËn víi dÞch vô y tÕ. M« h×nh cung øng M«i tr­êng vµ ®iÒu kiÖn lao ®éng tuy ®· ®­îc<br /> dÞch vô y tÕ æn ®Þnh, b¶o ®¶m y tÕ c«ng céng khi c¶i thiÖn ®¸ng kÓ nhÊt lµ tõ khi c¸c nhµ ®Çu t­, c¬<br /> thiªn tai x¶y ra cÇn ®­îc x©y dùng vµ b¶o ®¶m. së s¶n xuÊt nhËp ®ång bé d©y chuyÒn c«ng<br /> NÕu nh­ ViÖt Nam kh«ng cã c¸c gi¶i ph¸p, nghÖ. Tuy nhiªn, mét sè c¬ së s¶n xuÊt vÉn sö<br /> kÕ ho¹ch ngay tõ b©y giê th× biÕn ®æi khÝ hËu sÏ dông d©y chuyÒn cò, l¹c hËu, g©y « nhiÔm m«i<br /> ®e däa lµm ®¶o ng­îc nh÷ng tiÕn bé mµ ViÖt tr­êng. Mét sè c¬ së s¶n xuÊt xö lý chÊt th¶i<br /> Nam ®· ®¹t ®­îc trong c«ng cuéc ®Êu tranh kh«ng ®¶m b¶o theo c¸c yªu cÇu ®Ò ra, dÉn ®Õn<br /> phßng chèng bÖnh tËt vµ nghÌo ®ãi nh÷ng n¨m g©y « nhiÔm m«i tr­êng trÇm träng ë mét sè ®Þa<br /> gÇn ®©y. BiÕn ®æi khÝ hËu còng lµm t¨ng thªm ph­¬ng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhá, doanh<br /> kho¶ng c¸ch vÒ c¸c ®iÒu kiÖn y tÕ, t×nh tr¹ng søc nghiÖp t­ nh©n, c¬ së lµng nghÒ, ®iÒu kiÖn lao<br /> kháe gi÷a nh÷ng ng­êi giµu nhÊt vµ nh÷ng ®éng ch­a ®­îc gi¸m s¸t hoÆc gi¸m s¸t ë møc<br /> ng­êi nghÌo nhÊt. rÊt thÊp. Lùc l­îng lín di c­ tù do tõ n«ng th«n<br /> 4. Søc kháe m«i tr­êng vµo thµnh thÞ lµm viÖc kiÕm sèng víi nhiÒu c«ng<br /> Søc kháe m«i tr­êng lµ mét trong nh÷ng vÊn viÖc phøc t¹p, ®iÒu kiÖn lao ®éng cña nh÷ng<br /> ®Ò thu hót sù quan t©m cña toµn x· héi vµ ®Æt cho ng­êi nµy kh«ng ®­îc ®¶m b¶o, cã nhiÒu yÕu tè<br /> ngµnh y tÕ träng tr¸ch trong viÖc tuyªn truyÒn nguy c¬ ®èi víi t×nh tr¹ng søc kháe vµ bÖnh tËt<br /> gi¸o dôc nhËn thøc vÒ vÖ sinh m«i tr­êng còng trong khi kh«ng cã hç trî ®Çy ®ñ tõ y tÕ lao<br /> nh­ ®èi phã víi c¸c bÖnh liªn quan nhÊt lµ c¸c ®éng.<br /> vïng n«ng th«n khã kh¨n, miÒn nói, vïng s©u, 5. An toµn vÖ sinh thùc phÈm<br /> vïng xa.<br /> Thøc ¨n kh«ng an toµn cã thÓ g©y ngé ®éc<br /> Theo sè liÖu b¸o c¸o s¬ bé Tæng ®iÒu tra d©n thùc phÈm, nhiÒu bÖnh cÊp tÝnh vµ m¹n tÝnh liªn<br /> sè vµ nhµ ë ngµy 01/4/2009, ®Õn nay ®· cã 87% quan ®Õn vi khuÈn, hãa chÊt vµ c¸c c«ng nghÖ<br /> hé gia ®×nh sö dông nguån n­íc hîp vÖ sinh, míi ch­a ®­îc kiÓm nghiÖm.<br /> <br /> 11<br /> Nghiªn cøu vÒ chÝnh s¸ch y tÕ<br /> <br /> <br /> <br /> T¹i nhiÒu quèc gia, trong vµi thËp niªn qua, Tû lÖ ngé ®éc thùc phÈm ë ViÖt Nam hiÖn<br /> cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ vÒ tû lÖ m¾c bÖnh liªn cßn ë møc cao. Theo sè liÖu tõ Ch­¬ng tr×nh<br /> quan vi khuÈn l©y truyÒn qua thøc ¨n nh­ môc tiªu vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm, h»ng<br /> Salmonella hoÆc E.Coli. Mét sè nguy c¬ míi n¨m cã kho¶ng 150-250 vô ngé ®éc thùc phÈm<br /> ®ang næi lªn tõ bÖnh ®éng vËt sang ng­êi còng ®­îc b¸o c¸o víi tõ 3.500 ®Õn 6.500 ng­êi m¾c,<br /> t¹o ra th¸ch thøc míi cho an toµn thùc phÈm. tö vong tõ 37 ®Õn 71 ng­êi mét n¨m. Tuy nhiªn<br /> trong thùc tÕ con sè nµy cã thÓ cao h¬n nhiÒu.<br /> Nguy c¬ nhiÔm hãa chÊt trong thùc phÈm<br /> Ngµy nay, cã nhiÒu vô ngé ®éc thùc phÈm t¹i<br /> vÉn cßn lµ mét nguyªn nh©n quan träng cña<br /> c¸c bÕp ¨n tËp thÓ cña c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp<br /> bÖnh tËt liªn quan ®Õn thùc phÈm. Hãa chÊt g©y liªn doanh, khu c«ng nghiÖp hoÆc t¹i c¸c ®¸m<br /> nhiÔm thùc phÈm gåm c¸c chÊt ®éc tù nhiªn nh­ c­íi, ®¸m tang… Ngé ®éc thùc phÈm do hãa<br /> lo¹i nÊm ®éc, h¶i s¶n ®éc, c¸c chÊt « nhiÔm m«i chÊt, ®Æc biÖt lµ hãa chÊt sö dông trong n«ng<br /> tr­êng nh­ thñy ng©n vµ ch×, c¸c chÊt tù nhiªn nghiÖp nh­ hãa chÊt b¶o vÖ thùc vËt, mét sè hãa<br /> trong thùc vËt. C¸c vi chÊt, hãa chÊt ®­a vµo chÊt b¶o qu¶n thùc phÈm, chiÕm kho¶ng 25%<br /> thùc phÈm khi chÕ biÕn, hãa chÊt n«ng nghiÖp tæng sè c¸c vô ngé ®éc thùc phÈm.<br /> vµ thuèc thó y ®­îc chñ ®éng sö dông trong<br /> T×nh h×nh ngé ®éc thùc phÈm tuy cã gi¶m<br /> chuçi s¶n xuÊt thùc phÈm, nh­ng cã thÓ cã t¸c<br /> gÇn ®©y, nh­ng diÔn biÕn vÉn cßn kh¸ phøc t¹p.<br /> ®éng tiªu cùc tíi søc kháe. Víi sù ph¸t triÓn vµ c«ng nghiÖp hãa m¹nh mÏ,<br /> C¸c c«ng nghÖ míi, vÝ dô nh­ kü thuËt di nguy c¬ ngé ®éc thùc phÈm cã thÓ t¨ng v× nh÷ng<br /> truyÒn, chiÕu x¹ thùc phÈm vµ nh÷ng c«ng nghÖ bÕp tËp thÓ phôc vô hµng tr¨m ng­êi vµ nh÷ng l«<br /> bao gãi thùc phÈm, ®Òu cã thÓ c¶i tiÕn ®­îc viÖc hµng thùc phÈm chÕ biÕn theo ph­¬ng ph¸p<br /> chÕ biÕn thùc phÈm vµ an toµn thùc phÈm, tuy c«ng nghiÖp ®­îc b¸n cho sè ng­êi rÊt ®«ng.<br /> nhiªn còng cã nh÷ng rñi ro. Ngé ®éc thùc phÈm x¶y ra do nhiÒu nguyªn<br /> nh©n, trong ®ã do vi sinh vËt lµ 7,8%, do hãa<br /> ¶nh h­ëng cña viÖc thiÕu an toµn thùc phÈm chÊt lµ 0,5%, do ®éc tè tù nhiªn lµ 25,4%, vµ do<br /> ®èi víi søc kháe bao gåm viÖc g©y ra c¸c bÖnh c¸c nguyªn nh©n kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc lµ 66,3%.<br /> tiªu ch¶y vµ c¸c lo¹i ung th­. Tæ chøc Y tÕ ThÕ Sè ng­êi m¾c tËp trung ë c¸c vô ngé ®éc bÕp ¨n<br /> giíi ­íc tÝnh c¸c bÖnh tiªu ch¶y liªn quan ®Õn tËp thÓ, thøc ¨n ®­êng phè, ®¸m c­íi/®¸m giç,<br /> thùc phÈm vµ n­íc uèng giÕt chÕt 2,2 triÖu sè ng­êi chÕt tËp trung ë c¸c vô ngé ®éc thùc<br /> ng­êi mçi n¨m, trong ®ã cã 1,9 triÖu trÎ em. phÈm bÕp ¨n gia ®×nh.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 12<br />