Những cảm nhận của em về bài "Thương tiếc nhà văn Nguyên Hồng" của Nguyễn Đăng Mạnh

Đề bài: Những cảm nhận của em về bài "Thương tiếc nhà văn Nguyên Hồng" của <br /> Nguyễn Đăng Mạnh<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Ngay sau khi tác giả  "Những ngày thơ   ấu", “Bỉ  vỏ”… qua đời, Nguyễn Đăng Mạnh đã  <br /> viết bài "Thương tiếc nhà văn Nguyên Hồng” đăng trên báo Nhân dân số  10189, ra ngày <br /> 16­5­1982.<br /> <br /> Có người cho rằng bài viết của Nguyễn Đăng Mạnh là một điếu văn thương tiếc một nhà <br /> văn lớn của nền văn học Việt Nam vừa quá cố.<br /> <br /> Tác giả  không nói về tiểu sử mà chỉ  nói về  văn chương, con người và vị  trí của Nguyên <br /> Hồng trong lịch sử văn học dân tộc.<br /> <br /> Phần đầu, Nguyễn Đăng Mạnh nói về  giá trị  hiện thực và tinh thần nhân đạo trong tác  <br /> phẩm Nguyên Hồng. Lời đánh giá vừa sâu sắc vừa chí tình: "Văn Nguyên Hồng bao giờ <br /> cũng lấp lánh sự sống. Những dòng chữ đầu chi tiết cứ cựa quậy, phập phồng. Một nhà <br /> văn bám riết lấy cuộc đời, quấn quýt lấy con người”. Cái tâm của Nguyên Hồng rất nồng  <br /> hậu, ông luôn luôn đặt cái “tâm” nóng hổi của mình trên trang sách. Tác giả  nhắc lại cái <br /> chết đau đớn của người đàn bà nông dân theo đạo Thiên Chúa được nói đến trong truyện <br /> ngắn Linh hồn, tác phẩm đầu tay của Nguyên Hồng đăng trên Tiểu thuyết thứ  bảy năm <br /> 1936 để chỉ rõ: Nguyên Hồng bước vào nghề văn là “để nói lên nỗi khổ đau oan ức không <br /> cùng của dân nghèo thấp cổ bé họng trong xã hội cũ, đặc biệt là người phụ nữ lao động”. <br /> Từ Bỉ vỏ đến Những ngày thơ ấu, từ Quán Nải đến của Cửa biển..., hình ảnh người đàn  <br /> bà oan khổ, đau khổ theo đuổi, ám ảnh ngòi bút của ông.<br /> <br /> Chủ nghĩa nhân đạo thấm đẫm trên trang văn Nguyên Hồng là “chủ nghĩa nhân đạo thống  <br /> thiết", có lẽ vì thế mà ông "cứ đổ dồn dập lên đầu nhân vật của mình đủ  thứ  tai hoa trên  <br /> đời". Là nhà văn cùng khổ, ông đã dành tất cả tình yêu thương, niềm tin mãnh liệt đối với  <br /> "thiện căn" bền vững của nhân dân lao động. Nguyễn Đăng Mạnh đã thấu hiểu Nguyên <br /> Hồng, đã dành cho nhà văn Ngõ Cấm ngày xưa và những đứa con tinh thần của "cậu giáo  <br /> "những lời tốt đẹp nhất: “từ  vực thẳm tối tăm ngày trước, từ  đống bùn rác ngập ngụa <br /> trong xã hội cũ, những Tám Bính, những mẹ  La của tiểu thuyết Nguyên Hồng vẫn giữ <br /> chắc bản chất hiền hậu, trong sáng của mình mà vươn lên, như  những mầm cây căng  <br /> nhựa, xuyên thủng lớp lớp bùn đất dày đặc để nhô lên đón lấy ánh sáng mặt trời".<br /> <br /> Thật thú vị khi ta được nghe tác giả so sánh giữa Go­rơ­ki với Nguyên Hồng. Hai nhà văn  <br /> của hai dân tộc Nga, Việt tuy "khác nhau về tầm cỡ” nhưng có những nét tương đồng. Cả <br /> hai "từng lăn lộn" với những con người "dưới đáy” xã hội cũ, cùng viết với một trái tim  <br /> tha thiết yêu tin con người, cùng sớm giác ngộ  lí tưởng cộng sản chủ nghĩa. Cả  hai đều <br /> viết đủ thể loại, viết rất hay, rất cảm động về  tầng lớp lưu manh, xây dựng hình tượng <br /> bà mẹ rất đẹp. Họ đều có tài viết về đám phu phen thợ thuyền... Đặc biệt "họ đều thuộc  <br /> số  những nhà văn dẫn đầu trong   việc ca ngợi lao động, phát hiện  ở  lao động một đối <br /> tượng thẩm mỹ  thật sự”. Phải có “con mắt tinh đời", và phải có một tấm lòng "tri âm"  <br /> ,tác giả mới viết và so sánh tinh tế như vậy.<br /> <br /> Văn Nguyên Hồng dào dạt chất lãng mạn, "đầy cảm xúc, đầy chất thơ”.. Không phải là  <br /> chất thơ  từ  mây, gió, trăng, hoa, mà là chất thơ  được “chế  tạo”, được “luyện bằng than <br /> bụi nhà máy, những bến tàu, bằng sỏi đá những đồi khô cỏ  cháy, hoà với chất mồ  hôi <br /> mặn chát và nóng bóng của những người lao động".<br /> <br /> Con người Nguyên Hồng, nhà văn Nguyên Hồng là “một tấm gương rất đẹp về  sự  gắn  <br /> bó chặt chẽ  giữa nghệ  thuật và lao động", “sinh ra từ  môi trường lao động, tự  rèn đúc  <br /> thành chất người lao động, vì nhân dân lao động mà cặm cụi viết không ngừng, không  <br /> nghỉ, cho đến hơi thở cuối cùng". Lời bình luận vừa sâu sắc vừa chí tình.<br /> <br /> Nguyễn Đăng Mạnh nhắc lại lời khen của Nguyễn Tuân về  cái tài tả  nắng của Nguyên  <br /> Hồng, rồi ông chấm phá: "một thứ  nắng vùng cửa biển có sức sống, có linh hồn,... như <br /> reo lên, hát lên hoà với nhịp sống tưng bừng, náo nhiệt của thành phố  Hải Phòng rực rỡ <br /> màu phượng vĩ”. Tâm hồn của Nguyên Hồng “đấy ánh sáng, đầy ánh nắng"; “mọi cảnh  <br /> vật ông miêu tả  đều tươi tốt, nở  nang, màu mỡ, tràn đầy sức sống"... Tác giả  nhắc lại  <br /> khoảnh khắc “hơi thở tàn” của ông già nghèo khổ nơi nhà thương làm phúc, rồi trích câu  <br /> văn của Nguyên Hồng: "Ánh nắng lại đón chào ông. Ánh nắng vàng ngời như lửa đốt của <br /> sáng mùa hè lúc đó gió còn mát dịu, thổi chờn vờn những lá cây, lá cỏ  lấp lánh sương”. <br /> Đủng là thứ  “ánh nắng có sức xua tan cả  âm khí, tử  khí trên những xác chết". Thứ  ánh  <br /> nắng ấy đã tạo nên chủ nghĩa lạc quan trong văn nghiệp Nguyên Hồng.<br /> <br /> Nguyễn Đăng Mạnh đã chỉ  ra những nguyên nhân và nguồn gốc sâu xa tạo nên một chủ <br /> nghĩa lạc quan vững khoẻ của Nguyên Hồng: "Đó là lý tưởng cách mạng mà nhà văn đã  <br /> tiếp thu được ngay từ  thời kỳ Mặt trận Dân chủ  Đông Dương. ..Đó là bản tính yêu đời, <br /> yêu sống của nhân dân lao động đã thấm vào máu thịt, tâm hồn ông. Đó là sức mạnh tinh  <br /> thần của một con người bao giờ cũng sống hết mình vì cuộc sống, với mọi người, mọi  <br /> việc xung quanh".<br /> <br /> Phần tiếp theo, Nguyễn Đăng Mạnh đánh giá sự  nghiệp văn chương của Nguyên Hồng. <br /> Nguyên Hồng đã sống 64 năm trên cõi đời (1918­1982) đã có 46 năm bền bỉ liên tục sáng <br /> tác (1936­1982), cho đến lúc trút hơi thở cuối cùng “chưa hề có dấu hiệu gì vơi cạn; tập  <br /> hai tiểu thuyết lịch sử "Núi rừng Yên Thế” còn chưa “ráo mực".<br /> <br /> Nguyên Hồng "không có những kiệt tác hoàn chỉnh nhưng có những trang viết gọi là kiệt <br /> tác". Tác giả nhắc đến cảnh mẹ La vượt ngục, cảnh Huệ Chi bước dần tới cái chết với  <br /> những kỉ niệm đầy chất thơ của tình mẫu tử, tình quê hương...; nhắc đến những quỷ  sứ <br /> như Tây Cậu, Nguyễn Kim Tú để khẳng định: “Nguyên Hồng thường tạo nên sự đối lập <br /> giữa ánh sáng và bóng tối, giữa thiên đường và địa ngục".<br /> <br /> Xuân Diệu đã có lần nói, Nguyên Hồng có năng khiếu của một nhà văn lớn. Nguyễn Đăng  <br /> Mạnh ca ngợi: "Đối với lịch sử  văn học nước ta năm mươi năm qua. Nguyên Hồng có <br /> một vị trí chắc chắn lắm, bền vững lắm”. Quá trình sáng tác của Nguyên Hồng "không có <br /> lúc nào xuống tay hẳn”.<br /> <br /> Phần cuối bài văn, tác giả  nói về  chuyện Nguyên Hồng “rất dễ xúc động, rất dễ  khóc". <br /> Nhiều nhà văn đã nói về chuyện này. Hai câu hỏi thật sự gợi cho người đọc bao suy nghĩ <br /> và cảm xúc:<br /> “Nguyên Hồng đã sống hơn sáu mươi năm, đã viết hơn bốn mươi năm, ai biết được ông  <br /> đã đổ ra bao nhiêu nước mắt cho đời và cho nghệ thuật?. Bây giờ nằm dưới ba thước đất,  <br /> nguồn nước mắt ấy, liệu có bao giờ khô cạn được không?”<br /> <br /> Ở nước ta, đã có nhiều người viết chân dung văn học. Nhưng phần lớn những bài viết đó  <br /> đều nhạt và mờ, thậm chí có bài rất vô duyên. Bài “Thương tiếc nhà văn Nguyên Hồng"  <br /> của Nguyễn Đăng Mạnh là một áng văn mang vẻ  đẹp hoàn hảo. Sự  đánh giá, bình luận  <br /> sắc sảo, chí lí, chí tình. Một cách viết đằm thắm, chặt chẽ. Ngôn từ  trang trọng. Trang  <br /> trải trên trang văn là cả  một tấm lòng “thương tiếc" mà tác giả  đã gửi gắm  ở  đầu nhan  <br /> đề. Nén tâm hương Nguyễn Đăng Mạnh thắp lên chắc sẽ  làm cho hương hồn Nguyên  <br /> Hồng rơi lệ!<br />