intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Nội san khoa học: Số 8 tháng 4/2010 - CĐYT Quảng Ninh

Chia sẻ: Nguyen Com | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Thêm vào BST
Báo xấu
80
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung Nội san khoa học - Số 8 tháng 4/2010 gồm các bài viết: nhận xét mối tương quan giữa hCG, siêu âm với kết quả điều trị dọa sảy thai 3 tháng đầu tại bệnh viện PSTƯ từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2009; Lao – HIV hồi chuông cảnh báo, chương trình tiêm chủng viêm phổi, omega - 3 giảm nguy cơ lạc nội mạc tử cung; trò chuyện giúp trẻ phát triển trí não; trị ung thư bằng nọc độc bò cạp xanh;...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nội san khoa học: Số 8 tháng 4/2010 - CĐYT Quảng Ninh

  1. Trường CĐYT Quảng Ninh Nội san khoa học – Số 8 2
  2. Trường CĐYT Quảng Ninh Chịu trách nhiệm phát hành: Trong số này: Nhận xét mối tương quan giữa ThS. Nguyễn Mạnh Tuấn hCG, siêu âm với kết quả điều trị Chịu trách nhiệm nội dung: doạ sảy thai 3 tháng đầu tại bệnh viện PSTƯ từ tháng 1 đến tháng 6 ThS. Nguyễn Mạnh Tuấn năm 2009 ................................................... 4 ThS. Phạm Hoài Thương Lao – HIV: Hồi chuông cảnh báo! ............ 5 Chương trình tiêm chủng viêm phổi ........... 6 Thư ký biên tập và trình bày: Vì sao hệ miễn dịch không phát ThS. Phạm Hoài Thương hiện được tế bào ung thư? .......................... 7 Omega -3 giảm nguy cơ lạc nội BS. Hoàng Quỳnh Hoa mạc tử cung ............................................... 8 CN. Nguyễn Thị Khánh Vân Telaprevir: hy vọng mới trong điều trị viêm gan C ............................................ 9 Địa chỉ liên lạc: Trò chuyện giúp trẻ phát triển trí Phòng NCKH – QHQT não ............................................................14 Điện thoại: 033.3832 802 Trị ung thư bằng nọc độc bò cạp xanh ..........................................................16 E-mail: Chữa rối loạn tiêu hoá kém ăn bằng PhongNCKH.cyq@moet.edu.vn củ khoai tây ..............................................16 Ăn sữa chua giảm 40% nguy cơ ung Website: thư bàng quang .........................................17 Món ăn - thuốc phòng sảy thai ..................18 CDYTquangninh.edu.vn Góc thư giãn .............................................19 Phát hành theo Quyết định số 119/QĐ-CĐYT, ngày 11/7/2007 của Hiệu trưởng trường Cao đẳng Y tế Quảng Ninh. Nội san khoa học – Số 8 3
  3. Trường CĐYT Quảng Ninh Nhận xét mối tương quan giữa theo dõi sự phát triển của thai, nó có Doạ sẩy thai với triệu chứng là ra máu độ nhạy và độ đặc hiệu cao [Error! sớm đầu thời kỳ thai nghén là biến Reference source not found.]. Thai chứng phổ biến nhất của thai kỳ. Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá bước đầu phát triển bình thường sau 48 giờ nồng mối liên quan giữa kết quả điều trị doạ độ βhCG tăng từ 1,4 đến 2 lần so với sẩy thai 3 tháng đầu với βhCG, siêu âm nồng độ lúc ban đầu nghĩa là ≥66% tại BVPSTƯ từ tháng 1-6/2009. Thiết [Error! Reference source not found.]. Nếu tăng quá cao hoặc quá thấp hoặc kế nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu mô không tăng là biểu hiện của một thai tả cắt ngang với n = 112. Kết quả: nghén không bình thường [Error! Nhóm thai phụ có kết quả điều trị thành công có mức tăng trung bình Reference source not found.]. βhCG huyết thanh trong 48giờ cao hơn Trong nghiên cứu của chúng tôi, ở nhóm có kết quả điều trị thất bại (1,48 nhóm có kết quả điều trị thành công có so với 1,22). Nhóm thai phụ chưa có mức tăng βhCG trong 48 giờ là 1,48 hoạt động của tim thai trên siêu âm lúc lần; nhóm có kết quả điều trị thất bại vào viện có nguy cơ điều trị thất bại có mức tăng βhCG trong 48 giờ là gấp trên 6 lần nhóm có hoạt động tim thai với 0R= 6,09; 95%CI 1,73- 23,44; 1,22 lần. Điều này phản ánh thực trạng p
  4. Trường CĐYT Quảng Ninh 92,6%, điều trị không thành công ra sau khi xuất hiện túi noãn hoàng thì 04/54 trường hợp chiếm 7,4%. Như tỷ lệ mất thai là 7,1%. Nhóm thai phụ vậy, nếu tim thai hoạt động quan sát chưa có hình ảnh túi noãn hoàng khi được bằng siêu âm thì có khoảng vào viện có nguy cơ điều trị thất bại 92,6% thai nghén còn tiếp tục phát gấp 5,25 lần nhóm có túi noãn hoàng triển. Nếu có dấu hiệu doạ sẩy xảy ra với OR =5,25, 95%CI 1,75 – 15,25 với sau khi tim thai hoạt động thì tỷ lệ mất p < 0,05. thai là 7,4%. Theo tác giả Alexandros Trong theo dõi và điều trị doạ sẩy thai Sotiriadis và cộng sự những thai phụ 3 tháng đầu trường hợp nào có mức có hoạt động của tim thai trên siêu âm tăng nồng độ βhCG < 1.22lần/48 giờ, doạ sẩy thì tỷ lệ điều trị thất bại là 3,4 không có hình ảnh hoạt động của tim - 5,5%. Nhóm thai phụ chưa có tim thai thai, không có hình ảnh túi noãn hoàng trên siêu âm có tiên lượng điều trị khi vào viện có nguy cơ điều trị thất bại thành công thấp. gấp 6,09 lần nhóm có tim thai với OR = PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh, 6,09, 95% CI 1,73 - 23,44 với p < 0,05. Túi noãn hoàng thấy được ở tuổi thai 5 - 6 tuần (siêu âm đầu dò âm đạo), là một vòng tròn đều trống âm, bờ mỏng, nằm ngoài buồng ối trong khoang ngoài thai. Kích thước túi noãn hoàng 2 - 8mm (không quá 10 mm). Túi noãn hoàng xuất hiện chứng tỏ thai sống [Error! Reference source not BS Nguyễn Thị Thu Hà found.],[Error! Reference source not found.]. Theo bảng 3, có 70/112 trường hợp có túi noãn hoàng. Trong đó, 65/70 trường hợp điều trị thành công chiếm 92,9%, 5/70 trường hợp điều trị thất bại Lao – HIV: Hồi chuông cảnh báo! chiếm 7,1%. Như vậy, nếu quan sát Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã phát được hình ảnh túi noãn hoàng thì có hành số liệu mới gây sốc về sự đe doạ khoảng 92,9% thai nghén còn tiếp tục của bệnh lao và gióng lên hồi chuông phát triển. Nếu có dấu hiệu doạ sẩy xảy Nội san khoa học – Số 8 5
  5. Trường CĐYT Quảng Ninh cảnh báo đối với những người nhiễm 5 chuyên gia hàng đầu thế giới về Lao HIV/AIDS. và HIV đã thảo luận về những số liệu Theo số liệu mới của WHO, số người mới của Tổ chức Y tế thế giới để phát nhiễm đồng thời TB-HIV cao gấp 2 hành vào ngày 24 tháng 3, Ngày thế lần những suy đoán trước đây. Năm giới phòng chống Lao. Bệnh Lao đôi 2007, có ít nhất 1,37 triệu ca HIV khi bị lãng quên nhưng ước tính 1/3 dân nhiễm lao – tương ứng với 15% tổng số thế giới nhiễm vi khuẩn gây bệnh số các ca. Con số này gấp đôi ước tính lao, và mỗi năm căn bệnh này cướp đi trước đó của Tổ chức Y tế thế giới . mạng sống của gần 1.7 triệu người. Ông Gerald Friedland, giáo sư Y Hiện nay chủng vi khuẩn kháng thuốc khoa, Dịch tễ và Sức khoẻ cộng đồng gây bệnh lao đang gia tăng trên toàn tại trường Đại học Y khoa Yale cảnh thế giới. Những bệnh nhân HIV dương báo “Một thảm hoạ y tế toàn cầu đang tính là đối tượng tấn công của loại vi hé mở.” khuẩn này do hệ miễn dịch suy yếu Ngoài ra, số liệu của WHO cho thấy của những đối tượng này và giờ đây lao kháng thuốc đang gia tăng. Năm bệnh lao là kẻ thù số 1 của những 2007 có trên 500.000 ca lao kháng người nhiễm HIV. thuốc (MDR-TB: multidrug - resistant Hai bệnh dịch này là hiểm hoạ toàn tuberculosis); và đến cuối năm 2008, cầu mới và vi khuẩn lao kháng thuốc, có 55 quốc gia và vùng lãnh thổ xác vô cùng khó khăn trong điều trị, đang nhận có ít nhất một trường hợp lao gia tăng thành đại dịch toàn cầu. kháng thuốc. Với những số liệu mới của Tổ chức Y tế thế giới và mối lo ngại về lao kháng thuốc, cá bá sĩ và các nhà khoa học hàng đầu đang kêu gọi chính phủ Mỹ tăng gấp ba tiền tài trợ cho Quỹ phòng chống AIDS, Lao và Sót rét toàn cầu. (Theo ScienceDaily). Hiện nay, gần 60 quốc gia đang tìm kiếm nguồn tài trợ mới cho chương trình phòng chống lao. Nhưng Quỹ này - Nguyễn Mạnh Tuấn (Biên dịch)- có lẽ không thể hỗ trợ tài chính cho bất cứ chương trình nào vì Quỹ đang thiếu 5 tỉ USD từ các nguồn tài trợ. Nội san khoa học – Số 8 6
  6. Trường CĐYT Quảng Ninh Chương trình tiêm chủng viêm phổi Ước tính nhiễm phế cầu khuẩn Streptococcus pnuemoniae là nguyên nhân của 700.000 đến 1.000.000 ca tử vong trẻ em trên toàn thế giới mỗi năm. Năm 2000 viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi là gánh nặng toàn cầu, khu vực và quốc gia. Năm 2000 có 14,5 triệu ca viêm phổi nặng ở trẻ dưới 5 tuổi trong đó có 826.000 ca tử vong (91.000 ca là trẻ có xét nghiệm HIV dương tính). Các nước châu Phi cận Sahara và châu Á Vì sao hệ miễn dịch không phát hiện được tế bào ung thư? những con số này còn lớn hơn nhiều. Hầu hết các ca tử vong do phế cầu Một nghiên cứu mới đây của Thuỵ khuẩn là viêm phổi (90%), 7% là do Điển giúp chúng ta biết được các tế viêm màng não và 3% không có triệu bào ung thư đã nguỵ trang giống các chứng viêm phổi và viêm màng não. hạch bạch huyết khiến cho hệ miễn 2/3 (66%) các ca viêm phổi nặng là ở dịch của cơ thể người không thể phát Châu Á và Châu Phi. hiện ra được. Tử vong do nhiễm phế cầu khuẩn ở trẻ Trưởng phòng Công nghệ Sinh học nhỏ tăng gấp 40 lần ở các nước không Bạch huyết và Ung thư, Melody có chương trình tiêm vaccin phế cầu Swart, tác giả của đề tài cho biết khối khuẩn. Liên minh toàn cầu về vaccin u lừa hệ miễn dịch nghĩ nó là mô lành. và tiêm chủng (GAVI) hỗ trợ tài chính cho tiêm chủng phế cầu khuẩn. Quốc Theo Swart và các đồng nghiệp của cô gia đầu tiên được hưởng hỗ trợ này là tại Ecole Polytechnique Federale de Rwuanda, vì đây là nơi mà chương Lausanne, kết quả nghiên cứu có thể trình tiêm chủng đã bắt đầu vào tháng mở ra một phương pháp điều trị mới 4 năm 2009. tốt hơn cho người mắc bệnh ung thư. - Nguyễn Mạnh Tuấn (Biên dịch)- Các nhà khoa học tập trung nghiên cứu một protein thường thấy trong các hạch bạch huyết và phát hiện ra rằng các tế bào khối u bí mật tạo bề ngoài giống hạch bạch huyết. Sự nguỵ trang Nội san khoa học – Số 8 7
  7. Trường CĐYT Quảng Ninh này cho phép các khối u thao túng các được chẩn đoán mắc bệnh lạc nội mạc tế bào miễn dịch T, giống như các tử cung. Kết quả nghiên cứu của họ hạch bạch huyết vẫn làm. cho thấy chế độ ăn uống có thể là một Theo các nhà khoa học, phát hiện này nhân tố quan trọng trong sự phát triển có ý nghĩa quan trọng cho liệu pháp của căn bệnh này. miễn dịch trong điều trị khối u. Nghiên cứu này được công bố ngày 24 -Bùi Đức Thành (Biên dịch)- tháng 3 trên tạp chí Human Reproduction. Tiến sĩ Stacey Mismer, chủ nhiệm đề tài, phó giáo sư khoa sản, phụ khoa và sinh học sinh sản bệnh viện Brigham và trường Đại học Y Harvard tại Boston đã phát biểu trong bản tin đã phát hành rằng hàng triệu phụ nữ trên khắp thế giới đang Omega -3 giảm nguy cơ lạc nội mạc tử cung Những phụ nữ tiêu thụ chất béo không phải chống chọi với bệnh lạc nội mạc no (trans fat) ở mức độ cao có 48% tử cung. Rất nhiều người đã tìm kiếm nguy cơ lạc nội mạc tử cung, trong khi một điều gì đó mà họ thực sự có thể đó những phụ nữ có chế độ ăn giàu làm cho chính bản thân hoặc con gái omega-3 khả năng mắc ít hơn 22%. họ, cũng như để giảm nguy cơ mắc Lạc nội mạc tử cung là những lớp lót phải căn bệnh này và kết quả của tử cung (nội mạc tử cung) được tìm nghiên cứu này cho thấy những thay thấy bên ngoài tử cung. Một số người đổi trong chế độ ăn uống có lẽ là điều không có triệu chứng gì nhưng một số họ có thể làm được. Kết quả nghiên người cảm thấy rất đau. Căn bệnh này cứu này cần được xác nhận bởi nghiên dẫn đến vô sinh, ảnh hưởng đến 10% cứu sâu hơn, nhưng nghiên cứu này chị em phụ nữ. Việc điều trị bao gồm cho chúng ta một dấu hiệu rằng chúng thuốc giảm đau, thuốc nội tiết hoặc ta đang đi đúng hướng trong việc xác phẫu thuật. định thực phẩm giàu omega-3 là loại loại thực phẩm bảo vệ và chất béo Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên không no có hại cho cơ thể. cứu đã phân tích chế độ ăn uống và các dữ liệu khác của gần 71.000 học Acid béo omega-3 chủ yếu tìm thấy viên nữ nhập học tại trường U.S ở dầu gan cá có khả năng giảm nguy Nurses Health Study . Trong hơn 12 cơ mắc bệnh tim mạch. Chất béo năm theo dõi, 1.199 người tham gia không no, làm tăng nguy cơ của các bệnh tim mạch được sử dụng trong Nội san khoa học – Số 8 8
  8. Trường CĐYT Quảng Ninh hàng ngàn loại thực phẩm chế biến đề sức khoẻ nhức nhối của cộng đồng. sẵn. (Theo HealthDay News) Mặc dù những ca mắc mới đang có xu -Phạm Hoài Thương (biên dịch)- hướng giảm nhưng vẫn còn rất nhiều người bị viêm gan mãn tính. Phác đồ điều trị hiện nay chỉ “chữa trị” được cho một nửa số người nhiễm virus gây viêm gan C, vì vậy chúng ta rất cần một phương pháp điều trị mới cho một nửa số người đã điều trị thất bại với phác đồ điều trị hiện nay. Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học thấy rằng khi phối hợp telaprevir với peginterferon và ribavirin tỷ lệ điều trị thành công và tiêu diệt virus gây viêm gan C lên đến 40% ở những Telaprevir: hy vọng mới trong điều bệnh nhân đã thất bại trong lần điều trị trị viêm gan C trước. Một nghiên cứu đồng tác giả của nhà Theo ước tính của các chuyên gia, trên nghiên cứu trường Đại học Saint Louis toàn thế giới có gần 180 triệu người cho thấy khi kết hợp telaprevir, một nhiễm virus viêm gan C. Có khoảng 4 chất ức chế enzyme tiêu protein, với triệu người Mỹ nhiễm virus viêm gan phác đồ điều trị viêm gan C tỷ lệ bệnh C và ước tính mỗi năm ở quốc gia này nhân điều trị khỏi bệnh cao hơn đáng có từ 10.000 đến 12.000 sẽ chết vì kể so với tỷ lệ những bệnh nhân chỉ những biến chứng của căn bệnh này. điều trị bằng phác đồ viêm gan C hiện Viêm gan C là do virus gây nên, lây nay. Kết quả nghiên cứu này được truyền qua đường máu và ban đầu có công bố trên số báo phát hành tháng 4 thể không có triệu chứng. của tạp chí New Đối với những bệnh England Journal of nhân mắc bệnh viêm Medicine. gan C mãn tính, sự Theo giáo sư viêm nhiễm phát Adrian Di triển và có thể Bisceglie trường dẫn tới xơ gan Đại học Saint và cũng như các Louis Viêm gan C biến chứng khác vẫn còn là một vấn như ung thư gan. Với Nội san khoa học – Số 8 9
  9. Trường CĐYT Quảng Ninh phác đồ điều trị viêm gan C hiện nay, trị viêm gan C hiện nay. Hơn nữa, điều khoảng một nửa số bệnh nhân hồi trị có hiệu quả khi kết hợp với phục hoàn toàn sau đợt điều trị ban telaprevir chỉ trong 12 tuần, điều trị đầu bằng peginterferon và ribavirin kéo dài hơn nữa là không cần thiết. kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm. Nghiên cứu cũng cho thấy sự có mặt Những bệnh nhân còn lại có cải thiện của ribavirin rất cần thiết trong điều trị sau đợt điều trị đầu tiên nhưng không kết hợp này vì chỉ kết hợp telaprevir tiêu diệt hết virus. Đối với nhóm này, với peginterferon hiệu quả điều trị rất lựa chọn hiện tại là điều trị lại bằng thấp. cùng một loại thuốc, điều này làm tăng Nếu thử nghiệm telaprevir thành công, các tác dụng phụ của thuốc. Ngoài ra, Cục Quản lý Dược và thực phẩm Hoa điều trị thành công còn phụ thuộc và Kỳ sẽ sớm phê chuẩn đưa vào sử dụng chủng virus hoặc cấu trúc di truyền trong năm 2011.(Theo Health & Medicine) của virus gây viêm gan C mà bệnh - Nguyễn Lương Bằng (biên dịch)- nhân nhiễm phải. Các nhà nghiên cứu đánh giá việc kết hợp telaprevir với peginterferon và NÂNG CAO TINH THẦN TRÁCH NHIỆM, ribavirin trên nhóm bệnh nhân đã thất HẾT LÒNG, HẾT SỨC PHỤC VỤ BỆNH NHÂN bại trong lần điều trị bằng phác đồ Khi nói ý thức trách nhiệm của người viêm gan C truyền thống. Thử nghiệm thầy thuốc, chúng ta hãy cùng nhau kiểm tra tính an toàn và hiệu quả điều nhắc lại đặc điểm của nghề thầy thuốc. trị của telaprevir được thực hiện trên Đây là một nghề đặc biệt bởi nhiểu lý 453 bệnh nhân. Bệnh nhân được chia do. Trước hết, đây là một nghề mà ra thành 4 nhóm. Ba nhóm dùng kết hành vi hành nghề ảnh hưởng đến tính hợp telaprevir với peginterferon và mạng người bệnh. Ngoài ra, nghề thầy ribavirin. Nhóm còn lại dùng theo thuốc còn có những đặc điểm sau: phác đồ điều trị chỉ gồm peginterferon - Tác động đến mọi người (kể từ khi và ribavirin. Nghiên cứu cho thấy kết còn nằm trong bào thai và cho đến lúc quả điều trị tốt hơn ở những bệnh nhân đã chôn xuống đất) được uống telaprevir, tỷ lệ điều trị thành công từ 24 – 53%, so với 14% ở - Có nhiều quyền lực, dễ lạm dụng và nhóm chỉ dùng peginterferon và dễ có thời cơ lạm dụng. ribavirin. - Biết nhiều bí mật về cuộc sống người bệnh. Từ những dữ liệu trên, các tác giả đã - Cũng dễ gây ra bệnh cho người khác. kết luận rằng telaprevir thật sự mang - Kỹ năng hành nghề không dễ kiểm soát. lại lợi ích khi kết hợp với phác đồ điều Nội san khoa học – Số 8 10
  10. Trường CĐYT Quảng Ninh - Không có mẫu hình tốt duy nhất của y bệnh bắt đầu ngay từ việc nhỏ, đó là đức, đôi lúc khó diễn tả và dễ ngụy biện. quan tâm đến người bệnh. - Chỉ có lương tâm và người cùng Người bệnh trong lúc lâm nguy họ hành nghề mới có thể kiểm soát được không cần biết chức danh, vị trí công đạo đức nghề nghiệp. tác và trình độ (Bộ trưởng, Viện Chính xuất phát từ mối quan hệ của trưởng, Giáo sư, Tiến sỹ, Bác sỹ hay người thầy thuốc với xung quanh và Điều dưỡng,..) của từng người thầy đặc điểm của nghề thầy thuốc mà thuốc cụ thể, hễ họ trông thấy hoặc người ta lại càng phải nhấn mạnh và biết ai đó là cán bộ y tế là họ sẵn sàng luôn luôn nhấn mạnh đến ý thức trách cầu cứu. Trước sự cầu cứu đó, bất kỳ nhiệm của thầy thuốc, trong đó đặc người thầy thuốc nào cũng không có biệt nói tới ý thức trách nhiệm trước quyền từ chối. Dù chỉ là một câu hỏi người bệnh. han, chỉ là một sự nâng đỡ thân thể người bệnh hay chỉ là một sự chỉ dẫn Vậy ý thức trách nhiệm với người trong sơ hay cấp cứu, nhưng đó đều là bệnh của người thầy thuốc bao hàm biểu hiện của sự sẵn lòng cứu giúp những nội dung gì? người bệnh, nó trái ngược với thái độ Trước hết, đã là người thầy thuốc thì thờ ơ và bàng quan trước cơn đau của phải có tấm lòng sẵn sàng cứu giúp người bệnh. Sẵn lòng cứu giúp người người bệnh. Sự sẵn lòng cứu giúp bệnh là nét khởi đầu, thậm chí mang người bệnh phải được tu luyện và trở tính đơn sơ trong hành động của người thành một bản năng thực thụ của thầy thuốc, nhưng đó lại là một điều người làm nghề thầy thuốc. Người kiện tiên quyết trong thực hành đạo thầy thuốc cần nhớ rằng, người bệnh đức nghề nghiệp y tế. Bởi vì không có là người đang bị khủng hoảng không sẵn lòng cứu giúp người bệnh thì chắc những về thể chất, mà còn khủng cũng không có những đức tính khác để hoảng cả tinh thần do đang đứng giữa biểu hiện ý thức trách nhiệm của cái sống và cái chết (thậm chí còn người thầy thuốc. Nói sẵn lòng cứu khủng hoảng cả về kinh tế), người giúp người bệnh thì dễ, nhưng rèn bệnh là người không am hiểu về luyện nó để trở thành bản năng thực những kỹ thuật y học mang tính thụ của người làm nghề thầy thuốc lại chuyên sâu về khoa học( người thầy là một điều không dễ dàng, nó đòi hỏi thuốc bảo gì, chỉ định thế nào, họ đều nhận thức đã đành, nhưng nó cần sự tu nghe và tuân theo một cách nghiêm luyện hàng ngày, cũng giống như các ngặt, nhiều khi họ tin một cách mù Phật tử tu luyện để trở nên đắc đạo. quáng). Sự sẵn lòng cứu giúp người Nội san khoa học – Số 8 11
  11. Trường CĐYT Quảng Ninh Ý thức trách nhiệm của người thầy những nét biểu hiện đầy tận tụy trong thuốc trước người bệnh còn được biểu lương tâm nghề thầy thuốc (có lẽ đây hiện ở sự tận tụy, hết lòng vì công việc cũng là nét độc đáo trong đạo đức cứu chữa người bệnh. Sự tận tụy của nghề nghiệp của người thầy thuốc mà người thầy thuốc được biểu hiện bằng ít nghề nào có dịp biểu lộ, tuy không rất nhiều khía cạnh trong công viêc. ai mong muốn luôn xảy ra). Ví dụ, khi theo dõi người bệnh, chúng Không thể kể hết các biểu hiện về sự ta ai cũng biết cơ thể con người là bộ tận tụy và hết lòng vì người bệnh và máy hết sức tinh vi, diễn biến của sự tận tụy trong nghề thầy thuốc rất đa bệnh tật thường là rất phức tạp và dạng. Vì vậy người ta mới nói rằng: nhanh chóng không lường trước được, Nghề chữa bệnh cũng là một nghề nên chỉ một sơ suất trong theo dõi, chỉ không có mẫu hình tốt duy nhất của y một sai lệch trong xử trí, tính mạng đức, đôi lúc khó diễn tả và cũng dễ người bệnh có thể lâm nguy thêm, trái ngụy biện rằng; chỉ có lương tâm và lại cũng vì một phát hiện kịp thời mà người cùng hành nghề mới có thể có thể cứu sống một sinh mạng. kiểm soát được đạo đức nghề nghiệp. Hay do lao động với cường độ cao và Ý thức trách nhiệm của người thầy liên tục, người ta phải tổ chức các kíp thuốc còn và phải được thể hiện ở chỗ thầy thuốc trực. Đó là sự phân định có năng lực cứu chữa người bệnh đến thời gian làm việc theo hành chính, mức tinh thông nghề nghiệp. Điều này nhưng nếu xét trên góc độ tận tụy thì không phải diễn tả nhiều. Mỗi người sự phân định hành chính đó không thầy thuốc phải luôn luôn ghi nhớ lời phải là một lý do mà luôn luôn được dạy của Cố Thủ tướng Phạm Văn viện cớ để người thầy thuốc khước từ Đồng: “Ít có nghề nghiệp nào mà xã hay lảng tránh trước việc cấp cứu hội đòi hỏi về phẩm chất và tài năng người bệnh. cao như đối với người làm công tác y tế. Đó là một nghề đặc biệt, đòi hỏi sự Nếu xét dưới góc độ xã hội và tâm hiểu biết sâu rộng, tấm lòng nhân ái, linh thì sự tận tụy của người thầy từng trải và kinh nghiệm nghề nghiệp thuốc còn biểu hiện ngay cả khi việc mà mọi công việc dù nhỏ đến đâu đều cứu chữa thất bại và người bệnh qua liên quan đến tính mạng con người và đời: Một động tác vuốt mắt, một vài hạnh phúc của mỗi gia đình”. Một giây (chứ chưa nói đến một phút) nguyên lý trong y học là người ta đứng lặng bên người đã quá cố, một không chữa bệnh mà chữa con bệnh lời an ủi với người nhà của họ, một sự (người bệnh). Điều này muốn nói rằng chu đáo trong làm thủ tục chứng mỗi cơ thể con người có những đặc tử,…tuy là hành động nhỏ nhưng lại là Nội san khoa học – Số 8 12
  12. Trường CĐYT Quảng Ninh điểm khác nhau, phản ứng với bệnh tật quanh. Trước hết, người thầy thuốc một cách khác nhau( ngay cả với cùng phải là tấm gương cho người bệnh noi một bệnh). Bởi vậy, người thầy thuốc theo. Dưới con mắt của người bệnh, ngoài hiểu biết sâu rộng còn cần phải người thầy thuốc được kính trọng là người từng trải và có kinh nghiệm không chỉ đơn thuần do thầy thuốc là nghề nghiệp. Kiến thức y học là mênh người cứu mạng sống của họ mà còn mông và tiến bộ rất nhanh chóng, được họ xem là người có học thức, lao muốn tinh thông nghề nghiệp người động sang tạo, có đạo đức trong đời thầy thuốc lại phải luôn luôn học tập sống hàng ngày (hay nói đúng hơn là vươn lên. Sự khổ học diễn ra hàng một trí thức thực thụ). Bởi vậy, từ ngày và trên từng ca bệnh. Hơn thế, y cách ăn mặc, đi đứng, lời ăn tiếng nói học ngoài tính chất là một khoa học đều in đậm vào trí nhớ của họ. Những (cả tự nhiên và xã hội), còn là một hành vi của người thầy thuốc được nghệ thuật. Một thầy thuốc giỏi không người bệnh luôn để ý lại là những liệu chỉ có lý thuyết giỏi mà còn có bàn tay pháp tâm lý ít nhiều đối với họ. Có khi khéo léo trong thủ thuật. Trong y học, những hành vi ấy làm tăng thêm hiệu có những thủ thuật không phải ai cũng quả điều trị một cách vô hình, mà cứ học rồi cũng làm được thành công, cũng có khi những hành vi ấy làm cho nó còn phụ thuộc vào năng khiếu, việc điều trị kém hiệu quả do không cũng như sự rèn luyện về thực hành tin tưởng vào người thầy thuốc. Vì của người đó. Sẵn lòng cứu giúp người vậy, sự gương mẫu trước người bệnh bệnh và tận tụy với người bệnh tất là một biểu hiện về ý thức trách nhiệm nhiên là thuộc phạm trù đạo đức. của người thầy thuốc. Cũng như vậy, Nhưng tinh thông nghề nghiệp và tài cộng đồng xung quanh từ người hàng năng không đơn thuần là phạm trù xóm đến họ hàng không chỉ coi người chuyên môn, mà cũng là thể hiện đạo thầy thuốc là chỗ dựa cho sức khỏe đức, bởi vì nó đòi hỏi sự khổ luyện mà của họ mà đều có niềm tin ở người có và có tinh thông nghề nghiệp thì thầy thuốc, đều kính trọng người thầy các đức tính tốt của người thầy thuốc thuốc về vốn học thức và kinh nghiệm mới được biểu lộ một cách trọn vẹn và ứng xử. Bởi vậy, người thầy thuốc đạt được mục đích cao nhất của nghề phải luôn phấn đấu tu dưỡng để giữ nghiệp là cứu sống mạng người trước thanh danh và để cho không một bệnh tật. người nào lại chê trách mình rằng thế Cuối cùng, ý thức trách nhiệm của mà “ông/bà ấy” cũng là người có học! người thầy thuốc còn phải được biểu Những điều trên đây trong sử sách đã hiện bằng sự gương mẫu trước cộng có nhiều người nói tới. Hãy đọc lại đồng và quan tâm đến cộng đồng xung những lời thề Hypocrat hay Y huấn Nội san khoa học – Số 8 13
  13. Trường CĐYT Quảng Ninh cách ngôn của Hải Thượng Lãn Ông, ngụy biện. Vì vậy, việc ôn luyện và chúng ta mới thấm thía sâu sắc những nhắc nhở nhau về y đức phải là một lời dạy của các bậc tiền bối về nghề việc làm thường xuyên. Nhất là khi nghiệp cao quý này. Hải Thượng Lãn sống và hành nghề trong cơ chế thị Ông đã dạy: “Đạo làm thuốc là một trường, chúng ta đừng quên việc học nhân thuật chuyên bảo vệ sinh mạng tập y đức ngay từ những việc nhỏ nhất con người. Phải lo cái lo của người, và tu luyện để những tinh thần ấy trở vui cái vui của người, chỉ lấy việc cứu thành bản chất thực thụ của mỗi người sống mạng người làm nhiệm vụ của thầy thuốc. Nhân dịp chúng ta đang mình, không nên cầu lợi kể công”. Hải thực hiện cuộc vận động “Học tập và Thượng Lãn Ông đã lên án những làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí hành vi sai trái của một số thầy thuốc: Minh”, dựa theo những tư tưởng của “Thường thấy kẻ làm thuốc, hoặc nhân Người về trách nhiệm trước Tổ quốc bệnh cha mẹ người ta ngặt nghèo, và Nhân dân, chúng ta lại càng nguyện hoặc bắt bí người ta lúc đêm tối, trời phấn đấu để làm trọn và giữ vững mưa, có bệnh nguy cấp; bệnh dễ chữa thanh danh của người Thầy thuốc Việt bảo khó chữa, bệnh khó chữa bảo là Nam. không chữa được, giở lối quỷ quyệt ấy (Trích trong bài viết “ Học tập đạo đức nhằm thỏa mãn yêu cầu, rắp tâm như Hồ Chí Minh: Nâng cao tinh thần thế là bất lương. Chữa cho nhà giàu trách nhiệm, hết lòng, hết sức phục vụ sang thì tỏ tính sốt sắng, mong được bệnh nhân” của G.S.TSKH. Pham lợi nhiều, chữa cho nhà nghèo hèn thì mạnh Hùng – Tạp chí Thông tin y ra ý lạnh nhạt, sống chết mặc bay. dược). Than ôi, đem nhân thuật ra làm chước -Nguyễn Kim Thoa (Sưu tầm)- dối lừa, đem lòng nhân đổi ra lòng buôn bán. Như thế thì người sống trách móc, người chết oán hờn không thể tha thứ được”. Để răn những thế hệ thầy thuốc đời sau, Cụ đã quy những biểu hiện thiếu ý thức trách nhiệm mà người thầy thuốc dễ mắc phải thành 8 tội: Tội lười, tội bủn xỉn, tội tham lam, tội lừa dối, tội bất nhân, tội hẹp hòi, tội thất đức, tội dốt nát. Như trên đã trình bày, không có mẫu hình tốt duy nhất của y đức, đôi lúc khó diễn tả cụ thể về y đức và cũng dễ Nội san khoa học – Số 8 14
  14. Trường CĐYT Quảng Ninh Trò chuyện giúp trẻ phát triển trí lời nói “con cá” – trong khi xem tranh. não Các bé trong nhóm còn lại xem tranh và nghe hành loạt những tiếng bíp bíp Lời nói có ý nghĩa đặc biệt đối với trẻ hợp với giai điệu và độ dài của từ. từ rất sớm trước cả khi chúng biết nói. Sau đó họ lại kiểm tra kỹ năng nhận biết của cả hai nhóm bằng cách cho Một nghiên cứu mới đây cho thấy trò các bé xem một bức tranh con cá khác chuyện với trẻ 3 tháng tuổi có tác và đặt bên cạnh bức tranh đó một bức động rất lớn tới sự phát triển nhận tranh của con khủng long, cùng lúc đó thức và giúp não hình thành nên cách nhà nghiên cứu đo khoảng thời những phạm trù. gian các bé nhìn vào mỗi bức tranh. Các nhà nghiên cứu thấy rằng những Nếu trẻ đã hình thành một khái niệm trẻ sơ sinh mà học liên kết lời nói với quen thuộc về con cá trong não ở hình ảnh của đồ vật tốt hơn là âm những lần trước thì trẻ sẽ nhìn vào bức thanh với hình ảnh của đồ vật. tranh con cá lâu hơn bức tranh kia. Nhà nghiên cứu Susan Hespos, phó Các kết quả nghiên cứu đã cho thấy giáo sư tâm lý học trường Đại học những trẻ nghe lời nói đã hình thành Northwestern cho biết trong một bản khái niệm về “con cá” và nhóm nghe tin “Những phát hiện cung cấp bằng âm thanh thì không. chứng cho sự kết nối giữa lời nói và Các nhà khoa học cho rằng lời nói của kh ái niệm về đồ vật.“ con người, có ý nghĩa đặc biệt đối với Các nhà nghiên cứu cho rằng kết quả định hướng khả năng nói cho trẻ, này cung cấp thêm bằng chứng rằng mang lại cho trẻ phần nào sự chú ý nói chuyện với trẻ từ những năm đầu đến các đồ vật xung quanh mà thúc đời kích thích sự phát triển của trẻ và đẩy sự hình thành các khái niệm“. Họ phát triển nhận thức. đã cho rằng qua thời gian, sự chú ý Trong nghiên cứu này các nhà nghiên chung chung này trở nên tinh tế, khi cứu đã so sánh hiệu quả của lời nói với đó trẻ bắt đẩu chọn lọc từng lời nói âm thanh đối với kỹ năng nhận thức ở riêng lẻ từ một ngôn ngữ được diễn một nhóm gồm 46 trẻ sơ sinh từ 3 đến đạt trôi chảy và chính xác để phân biệt 4 tháng tuổi. giữa các từ ngữ riêng lẻ và từ loại, và để sắp xếp các từ đó với nghĩa của Tất cả các bé đều được xem một loạt chúng. (Theo Health Day News) các bức tranh, ví dụ như con cá, và lời nói “con cá” hoặc những tiếng bíp bíp. -Nguyễn Thị Khánh Vân (Biên dịch)- Các em bé trong nhóm lời nói đều được nghe những lời “Nhìn này bé!” và Nội san khoa học – Số 8 15
  15. Trường CĐYT Quảng Ninh điều trị cho hơn 70.000 bệnh nhân bị ung thư trong và ngoài nước. Khoảng 97% bệnh nhân bị ung thư điều trị bằng thuốc này có chuyển biến tốt. Ecoazul là thuốc uống và trong quá trình thử nghiệm lâm sàng chưa có bất kỳ chống chỉ định nào. Báo Cuba Granma cho biết, Cơ quan kiểm soát thuốc của Cuba đã cấp giấy Trị ung thư bằng nọc độc bò cạp phép lưu hành thuốc “Ecoazul”. Hiện xanh Labiofam đang làm các thủ tục đăng Chủ tịch Công ty dược phẩm ký bản quyền để xuất khẩu dược phẩm Labiofam của Cuba, ông José Antonio này. (Theo SGGP) Fraga cho biết các nhà khoa học của -Phạm Hoài Thương (Sưu tầm)- công ty đã bào chế thành công thuốc Ecoazul điều trị ung thư từ nọc độc bọ cạp xanh. Quá trình thử nghiệm tiềm lâm sàng Chữa rối loạn tiêu hoá kém ăn bằng của sản phẩm này tại Cuba, củ khoai tây Venezuela, Italia, Tây Ban Nha và Pháp đã đem lại kết quả rất khả quan. Khoai tây được sử dụng làm thực phẩm Escozul được chiết hàng ngày, có rất xuất từ nọc độc của nhiều cách chế biến từ bò cạp xanh (tên khoai tây như: khoai khoa học là tây hầm, rán, luộc, Rhopalurus junceus) xào... Theo quan niệm pha loãng, có tác của y học cổ truyền, củ dụng điều trị một số khoai tây vị ngọt, tính bệnh ung thư, sưng bình, có tác dụng hòa khung chậu, bệnh Parkinson và một số vị (điều hòa chức năng bệnh khác. dạ dày), kiện tỳ (tăng cường chức năng tiêu hóa), ích khí; có thể chữa chán ăn, Từ vài năm nay, các chuyên gia Cuba tiêu hóa kém, bí đại tiện... Sau đây là đã sử dụng nọc độc của bò cạp xanh (có một số ứng dụng cụ thể: tính kháng tế bào ung thư và kháng viêm cao) để điều chế thuốc Escozul Nội san khoa học – Số 8 16
  16. Trường CĐYT Quảng Ninh Chữa viêm loét dạ dày, hành tá tràng: Chữa bỏng thể nhẹ: Khoai tây rửa Khoai tây tươi (không bỏ vỏ) rửa sạch, sạch, mài lấy nước, bôi vào chỗ bị thái nhỏ, giã nát, vắt lấy nước cốt, bỏng. thêm chút mật ong vào uống, mỗi lần Chữa táo bón: Khoai tây rửa sạch, giã 1-2 thìa cà phê. nát, vắt lấy nước, ngày uống 3 lần Hoặc: Khoai tây tươi để nguyên vỏ, trước các bữa ăn, mỗi lần 1 bát con. rửa sạch, thái nhỏ, giã nát, vắt lấy Chú ý: Để chống những côn trùng và nước cốt, đặt lên bếp đun sôi, sau đó nấm, khoai tây tự tạo ra chất diệt trùng giữ nhỏ lửa đến khi nước sánh lại, cho và chống nấm thiên nhiên là chất mật ong vào (một phần nước cốt 2 solanine và chất chaconine, rất độc, phần mật ong), đun cho đến khi đặc lại các chất độc này tích tụ nhiều ở da, như cao, cho vào lọ dùng dần. Ngày mầm và hoa. Vì vậy, tuyệt đối không uống 2 lần, mỗi lần 1-2 thìa cà phê. dùng khoai tây đã mọc mầm. Khi gọt Mỗi liệu trình dài 20 ngày. Trong thời khoai, cần khoét bỏ mắt và những chỗ gian điều trị, cần kiêng ăn ớt, hành, đã chuyển sang màu xanh hoặc tím. giấm, rượu và các chất kích thích (Theo suckhoedoisong.vn) khác. Sau khi hết đau vẫn nên uống - Hoàng Thanh Quỳnh (sưu tầm) thêm một thời gian nữa. Chữa rối loạn tiêu hoá kém ăn: Khoai tây 100g, gừng tươi 10g, quýt 1 quả Ăn sữa chua giảm 40% nguy cơ ung (bỏ vỏ và hạt). Tất cả giã nát, trộn đều, thư bàng quang vắt lấy nước, trước mỗi bữa ăn uống Một công trình nghiên cứu mới đây một thìa canh. cho thấy, ăn sữa chua hàng ngày sẽ Điều hòa chức năng tiêu hóa: Khoai giúp giảm tới 40% nguy cơ ung thư tây 1-2 củ, dùng than bàng quang so với củi nướng chín, bóc những người ít ăn hay vỏ, ăn lúc còn nóng. không bao giờ ăn sữa Chữa ung nhọt: chua. Khoai tây rửa sạch, Qua cuộc khảo sát thái nhỏ, giã nhuyễn, khoảng 800.000 bệnh đắp lên chỗ da bị nhân, kéo dài tới 9 bệnh và lấy gạc băng năm của Viện nghiên lại. Ngày thay thuốc 2 cứu Karolinska lần. (Stockholm, Thụy Điển). Các nhà khoa Nội san khoa học – Số 8 17
  17. Trường CĐYT Quảng Ninh học đã so sánh chế độ dinh dưỡng với Khí huyết hư nhược: Có thai ra huyết nhóm đối chứng không mắc bệnh ung từng giọt, lưng mỏi, bụng trướng hoặc thư bàng quang. Kết quả nghiên cứu đau, sắc mặt xanh, da khô, miệng nhạt, được công bố trên tạp chí Nutrition không muốn ăn, thai động. của Mỹ cho thấy, việc ăn 2 hộp sữa Tỳ hư: Thai động, sa xuống, lưng mỏi, chua mỗi ngày sẽ giúp giảm 45% nguy bụng trướng yếu sức, tinh thần mệt cơ mắc ung thư bàng quang ở phụ nữ mỏi, đại tiện lỏng, ra khí hư. và 36% ở đàn ông. Thận hư: Thai động không an, lưng mỏi, Trong sữa chua có chứa các vi khuẩn chân tay yếu, đầu váng, tai ù, đái són. lên men rất có lợi cho sức khỏe. Ngoài Can uất khí trệ: Thai động, bụng đau, ra, những người ăn sữa chua thường âm hộ ra huyết, ngực sườn trướng đau, xuyên cũng là những người có ý thức tinh thần uất ức. và biết chăm sóc sức khỏe bản thân tốt hơn những người không ăn sữa chua. Âm hư huyết nhiệt: Người gầy, sắc (Theo ABC new) khô, phiền nhiệt, hai gò má đỏ ương, lòng bàn tay chân nóng, bụng đau, thai -Nguyễn Lương Bằng (sưu tầm)- động. Ngoài ra còn có thể do té ngã làm động thai, sẩy thai. Để phòng động thai, sẩy thai ngay từ Món ăn - thuốc phòng sảy thai khi có thai nên ăn uống bồi bổ đúng cách như dưới đây: Phụ nữ có thai, thai động cảm thấy Cháo gạo nếp đẳng sâm, đỗ trọng: như thai sa xuống, hoặc hơi mỏi lưng, Cho 2 vị thuốc vào trong túi vải, cho đau bụng và trong cùng với gạo nếp âm hộ có chút ít vào nồi, cho nước huyết dịch chảy ra vào nấu thành gọi là thai động cháo là ăn được. không yên. Canh hạt sen, trần Động thai, tiểu sản bì, tô cảnh: Hạt sen hoặc đẻ non do 60g, tô cảnh 10g, nhiều nguyên nhân trần bì 6g, hạt sen khác nhau gây ra bóc vỏ bỏ tâm cho như: Nội san khoa học – Số 8 18
  18. Trường CĐYT Quảng Ninh vào nồi, cho nước đun chín được 4, 5 * phần thì cho tô cảnh, trần bì vào, đến khi Quay tròn hạt sen chín kỹ là được. Nước áo ngô: Sau khi có thai, mỗi Vợ gắt lên với chồng: ngày dùng áo ngô sắc uống, đến đúng - Cửa mở rồi sao anh không vào? Lại thời kỳ đã bị say thai lần trước thì tăng say rồi hả? lượng lên gấp đôi, uống đến khi đẻ - Say đâu mà say. Cái nhà nó cứ quay mới thôi. tròn thế này thì anh vào thế nào được? Canh trứng gà ngải cứu: Lá ngải 50g, * * trứng gà 2 quả, đường trắng một ít. Lá * ngải cho nước vừa đủ nấu canh, đập trứng vào đun chín, cho đường trắng vào khuấy tan. Hằng ngày uống trước Bớt nói chuyện khi đi ngủ. Một vị cán bộ nhà nước khoe với bạn: Canh gà mái, cá mực: Gà mái 1 con - Từ ngày đề án tin học hóa được áp (làm thịt, rửa sạch) cá mực 1 con cho dụng vào cơ quan tôi, tình trạng nói nước vào hầm nhừ, lấy nước canh đặc, chuyện riêng bớt hẳn. cho 90 - 150g gạo nếp vào nấu chín, - Có đúng vậy không? cho muối gia vị vào ăn. Thịt gà, cá mực khô ăn bất cứ lúc nào. - Đúng vậy, bây giờ mọi người tập trung thời gian vào chơi Game và chat - Nguyễn Thị Khánh Vân (sưu tầm)- với nhau qua mạng thôi! * * * Biến động thị trường Góc thư giãn Trong một bữa tiệc mừng nhà mới, vị chủ nhà thấy khách mời cứ chăm chú nhìn bức tranh sơn mài của mình, liền Còn đâu nói: Vợ gắt gỏng với chồng: - X, nó vừa tặng mình đấy, nó mua - Vì cần hạnh phúc mà tôi mới lấy mất gần “3 vé” đấy! anh. - Thật sao? Thị trường biến động - Thì bao nhiêu hạnh phúc của anh em nhanh thật đấy. Mới tuần trước em đều lấy hết cả rồi còn đâu. mua có 1 vé 4 bức, vậy mà bây giờ… * * - !!! Nội san khoa học – Số 8 19
  19. Trường CĐYT Quảng Ninh * * * Để hoàn thành sứ mạng của mình, Nội san khoa học rất mong nhận được sự hưởng ứng tích cực của các quý độc giả bằng cách: 1. Ứng dụng những thông tin thu được từ Nội san khoa học để nghiên cứu và có thể áp dụng vào công việc hàng ngày của mình. 2. Tích cực tham gia viết và gửi bài cho Nội san khoa học: Cùng bạn đọc! - Bài gửi đăng tải có thể là bài báo khoa học, bài tham khảo chuyên đề, Nội san khoa học của Trường Cao bài tham luận, bình luận hoặc phản đẳng Y tế Quảng Ninh là một hình biện khoa học, hoặc các thông tin thức chuyển tải những thông tin khoa định hướng cho sự phát triển kỹ học thiết yếu tới CBGV của nhà năng nghề nghiệp của các CBGV trường, được phát hành theo Quyết của nhà trường. định số 119/QĐ-CĐYT, ngày 11 tháng 7 năm 2007 của Hiệu trưởng trường - Bài gửi đăng tải có thể là bài do tác Cao đẳng Y tế Quảng Ninh. giả biên soạn, biên dịch hoặc sưu tầm. Nếu là bài biên dịch hoặc sưu Việc phát hành Nội san khoa học là tầm cần ghi rõ nguồn gốc thông tin. một cố gắng của Nhà trường; nhằm tạo ra một diễn đàn để chia sẻ và tiếp - Nên gửi bài dưới dạng file điện tử nhận những thông tin khoa học hữu được đánh máy bằng mã UNICODE, ích; góp phần phát triển các kỹ năng font chữ TIME NEW ROMAN, cỡ giảng dạy và nghiên cứu khoa học cho chữ 13. đội ngũ CBGV của trường, đặc biệt là 3. Phản hồi, góp ý để Nội san khoa kỹ năng viết các bài báo khoa học, học ngày càng hoàn thiện hơn về nội tham luận, bình luận và phản biện dung và hình thức. khoa học. Nội san khoa học – Số 8 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2062 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2