Nucleoprotein
1. Nucleohiston và nucleoprotamin ARN và ADN thường thấy trong tự nhiên (ở động vật, thực vật cũng như virut) dưới dạng kết hợp với protein. - Protein đặc biệt quan trọng là histon: tính chất kiềm, trọng lượng phân tử nhỏ. Histon tự do có cấu trúc xoắn anpha và hình như cấu trúc này được duy trì trong nucleohiston.
Nucleoprotein
1. Nucleohiston và nucleoprotamin
ARN và ADN thường thấy trong tự nhiên (ở động vật, thực vật cũng như
virut) dưới dạng kết hợp với protein.
- Protein đặc biệt quan trọng là histon: tính chất kiềm, trọng lượng phân tử
nhỏ. Histon tự do có cấu trúc xoắn anpha và hình như cấu trúc này
được duy trì trong nucleohiston.
Gần đây một số tác giải đã chứng minh rằng nưcleohiston chiết suất từ mầm
đậu chứa ARN gắn với protein bằng liên kết đồng hoá trị - Phức hợp ARN -
histon chứa 8% ARN và 92% protein.
- Trong các tế bào sinh tinh đã trưởng thành của nhiều họ có ADN
được gắn không phải với hislon, mà với protamin, protamin là protein có
tính kiềm mạnh, cũng như histon, có tỷ lệ arginin cao. Tuy nhiên chúng có
kích thước không đồng đều và nhỏ hơn, hình như chúng có mang tính chất
đặc hiệu chủng loại.
2. Nucleoproteid của virus
Virut là một ví dụ điển hình về các loại nucleoproteid đồng nhất và tự trị.
Ba đặc điểm của virut là: trong tế bào dinh dưỡng của vật chủ chúng thể hiện
sự có mặt của chúng qua các hiện tượng sau :
- Tự sinh sản
- Gây hội chứng bệnh
- Khả năng biến dị
Nhờ tính chất thứ 3 mà virus trở thành nguyên liệu quí để nghiên
cứu về di truyền.
Như vậy kết hợp chặt chẽ với vật chủ mà virus biểu hiện tất cả mọi đặc tính
của sự sống. Rất nhiều virus đã được tách ra tinh khiết. viriot đơn giản nhất
về mặt hoá học là gồm có protein và acid nucleic. Protein có trong tất cả mọi
virus (từ 33 đến 99%) bao bọc xung quanh acid nucleic, làm nhiệm vụ che
chở cho acid nucleic.
2.1. Virut vi khuẩn (thực khuẩn bào)
Thường rất lớn, acid nucleic của chúng thường là ADN xoắn đôi đều, nằm
trong một cái "đấu' kết tinh nhiều mặt đối xứng, gồm nhiều đơn vị nhỏ
protein rất giống nhau, có trọng lượng phân tử 2.104. Thường chúng có một
cái 'muối" dễ uốn đùng làm cơ quan gắn và chích. Cái đuôi này có thể gồm
nhiều thành phần, chức phận và cấu trúc khác nhau nên số protein trong vửus
cũng rất lớn.
2.2. Virut động vật: Có thể chứa ARN hoặc ADN
- Virus ARN thấy ở bào tương, vừus ADN trong nhân tế bào chủ, các điển
hình như: + virut gây bại liệt và virus cocksackie là những nucleoproteit đơn
giản đa diện, giống như virus thực vật.
+ Virus gây viêm não và virus gây cúm chứa ARN cùng một phân tử lượng
nhỏ, nhưng phân tử của nó đa diện và khá lớn, vì ngoài nucleoprotein
còn có lipid và polysacant.
+ Đặc biệt nhóm đáng chú ý là reo virus có ARN vòng xoắn đôi bổ sung với
trọng lượng phân tử cao và gần giống ADN. virut chứa ADN: virus gây bệnh
mụn rộp (herpes), bệnh đậu gà, bệnh quai bị, sởi, thuỷ đậu psitlacosis, dại,
polima...