Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở thị xã Từ Sơn – Bắc Ninh

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 1/2014<br /> <br /> KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU ÑAØO TAÏO SAU ÑAÏI HOÏC<br /> <br /> PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ<br /> Ở THỊ XÃ TỪ SƠN – BẮC NINH<br /> DEVELOPMENT OF SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES<br /> IN TU SON – BAC NINH<br /> Nguyễn Thị Hiền1, Phạm Xuân Thủy2<br /> Ngày nhận bài: 28/5/2013; Ngày phản biện thông qua: 18/7/2013; Ngày duyệt đăng: 10/3/2014<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Việt Nam có khoảng 500.000 doanh nghiệp (DN), trong đó loại hình DN vừa và nhỏ chiếm tới 97%. Các DN này giữ<br /> vị trí ngày càng quan trọng, tạo việc làm cho gần nửa số lao động trong các DN, đóng góp đáng kể vào sự tăng trưởng kinh<br /> tế của đất nước. Trong công cuộc đổi mới kinh tế các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam đã khẳng định vai trò tích cực của<br /> mình vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế.<br /> Thị xã Từ Sơn có trên 600 DN tư nhân và có 531 DN thuê đất trong các cụm công nghiệp để sản xuất, trong đó 482<br /> cơ sở đã đi vào hoạt động dưới dạng các công ty, xí nghiệp, hợp tác xã thủ công và tiểu thủ công nghiệp góp phần làm giá<br /> trị sản lượng công nghiệp ngày càng cao. Có thể nói trong thời gian qua, doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn thị xã Từ<br /> Sơn có sự gia tăng nhanh chóng về số lượng, sự mở rộng về qui mô hoạt động và đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng<br /> kinh tế của địa phương.<br /> Từ khóa: phát triển, doanh nghiệp vừa và nhỏ, phát triển kinh tế<br /> <br /> ABSTRACT<br /> Vietnam has about 500,000 businesses (enterprises), which kind of small and medium enterprises account for<br /> 97%. The DN is held increasingly important positions, creating jobs for nearly half of all workers in the enterprise,<br /> contributing significantly to the economic growth of the country. In the economic reform of small and medium enterprises<br /> Vietnam confirmed its positive role in the process of industrialization and modernization of the economy.<br /> Tu Son town has over 600 companies and 531 private companies lease land in the industrial complex to produce,<br /> which has 482 facilities in operation in the form of companies, enterprises, cooperatives and craft craft industry<br /> contributes to the value of industrial output increasing. It can be said in the past, small and medium enterprises in Tu Son<br /> town, the rapid increase in the number, scale expansion of activities and contribute to the economic growth of local.<br /> Keywords: development, small and medium enterprises, economic development<br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Từ Sơn có 11 cụm công nghiệp (CCN) làng nghề<br /> và đa nghề diện tích xấp xỉ 350 ha trong đó 7 CCN đã<br /> xây dựng xong hạ tầng, 7 dự án đang giải phóng mặt<br /> bằng và xây dựng hạ tầng; đã công bố qui hoạch 4<br /> khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ Từ Sơn và 2 CCN<br /> làng nghề, đô thị tại thị xã với tổng diện tích trên 600<br /> ha. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực:<br /> công nghiệp chiếm 74,5%, dịch vụ chiếm 21,7%,<br /> nông nghiệp chỉ còn 3,8%. Hoạt động công nghiệp<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> <br /> phát triển đã thu hút trên 11.000 lao động trong và<br /> ngoài thị xã tham gia. Chính bởi vậy đã góp phần làm<br /> cho đời sống của nhân dân được cải thiện, trình độ<br /> văn hóa, khoa học kỹ thuật được nâng cao.<br /> Song các doanh nghiệp này vẫn còn nhiều khó<br /> khăn trong hoạt động như hạn chế về năng lực sản<br /> xuất, kinh doanh thiếu ổn định, mang nặng tính tự<br /> phát, qui mô nhỏ, hiệu quả kinh doanh thấp, công<br /> nghệ lạc hậu, chất lượng nguồn nhân lực kém, ít có<br /> khả năng huy động vốn…<br /> <br /> Nguyễn Thị Hiền: Cao học Quản trị kinh doanh 2009 – Trường Đại học Nha Trang<br /> TS. Phạm Xuân Thủy: Khoa Kinh tế - Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 101<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 1/2014<br /> III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> <br /> Từ những khó khăn của DN vừa và nhỏ, vấn<br /> đề đặt ra là làm gì để các DN này tồn tại, phát triển<br /> và có những đóng góp tích cực vào sự phát triển<br /> KT-XH của địa phương? Xuất phát từ thực tiễn đó,<br /> đề tài “Phát triển DN vừa và nhỏ ở thị xã Từ Sơn<br /> (Bắc Ninh)” được học viên lựa chọn để nghiên cứu.<br /> <br /> 1. Thực trạng phát triển của DN vừa và nhỏ thị<br /> xã Từ Sơn, năm 1999-2011<br /> 1.1. Sự gia tăng về số lượng DN vừa và nhỏ<br /> 1.1.1. Số lượng DN vừa và nhỏ thị xã Từ Sơn theo<br /> loại hình DN<br /> Sau khi tái lập huyện, mặc dù có nhiều tiềm<br /> năng và thế mạnh về làng nghề nhưng trên địa<br /> bàn Từ Sơn chỉ có 40 doanh nghiệp, trong đó có<br /> 12 công ty TNHH và 28 HTX công nghiệp, tiểu<br /> thủ công nghiệp. Tính đến năm 2011 số lượng DN<br /> vừa và nhỏ của Từ Sơn đã lên tới 1.002, trong<br /> đó công ty TNHH là 691, công ty cổ phần là 93,<br /> DNTN là 165, HTX công nghiệp – tiểu thủ công<br /> nghiệp là 53. Số lượng DN vừa và nhỏ năm 2011<br /> tăng so với năm 1999 là 962, cho thấy sự phát<br /> triển nhanh chóng cả về số lượng và tỷ trọng DN<br /> vừa và nhỏ - khu vực năng động nhất ở Từ Sơn<br /> (Phòng Kinh tế).<br /> <br /> II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tượng, thời gian, địa điểm nghiên cứu<br /> - Đối tượng nghiên cứu: Các doanh nghiệp vừa<br /> và nhỏ ở thị xã Từ Sơn (Bắc Ninh).<br /> - Thời gian nghiên cứu: từ năm 1999-2011.<br /> - Địa điểm nghiên cứu tại thị xã Từ Sơn (Bắc Ninh).<br /> 2. Phương pháp nghiên cứu<br /> Sử dụng các phương pháp nghiên cứu kinh tế<br /> thông dụng như: phương pháp điều tra thống kê,<br /> khảo sát thực tế các doanh nghiệp, phân tích, tổng<br /> hợp, quy nạp, diễn dịch, so sánh, để đánh giá được<br /> hiệu quả KT-XH của các doanh nghiệp vừa và nhỏ<br /> ở thị xã Từ Sơn (Bắc Ninh).<br /> <br /> Bảng 1. Các loại hình DN vừa và nhỏ thị xã Từ Sơn năm 1999-2011<br /> <br /> Năm<br /> <br /> Các loại hình DN<br /> <br /> Tổng<br /> số DN<br /> <br /> Công ty TNHH<br /> Số<br /> lượng<br /> <br /> Công ty cổ phần<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> <br /> Số<br /> lượng<br /> <br /> DNTN<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> <br /> Số<br /> lượng<br /> <br /> HTX CN, TTCN<br /> Tỷ lệ (%)<br /> <br /> Số<br /> lượng<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> <br /> 1999<br /> <br /> 40<br /> <br /> 12<br /> <br /> 0,3<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 28<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 2000<br /> <br /> 77<br /> <br /> 17<br /> <br /> 22,1<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6,5<br /> <br /> 55<br /> <br /> 71,4<br /> <br /> 2005<br /> <br /> 212<br /> <br /> 105<br /> <br /> 49,5<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1,9<br /> <br /> 54<br /> <br /> 25,5<br /> <br /> 49<br /> <br /> 23,1<br /> <br /> 2010<br /> <br /> 970<br /> <br /> 640<br /> <br /> 66<br /> <br /> 95<br /> <br /> 9,8<br /> <br /> 164<br /> <br /> 16,9<br /> <br /> 71<br /> <br /> 7,3<br /> <br /> 2011<br /> <br /> 1.002<br /> <br /> 691<br /> <br /> 68,9<br /> <br /> 93<br /> <br /> 9,3<br /> <br /> 165<br /> <br /> 16,5<br /> <br /> 53<br /> <br /> 5,3<br /> <br /> 1.1.2. Số lượng các DN vừa và nhỏ Từ Sơn theo<br /> ngành kinh tế<br /> Năm 2011, ngành công nghiệp có 611 DN, chiếm<br /> tỷ trọng lớn nhất (61%) trong tổng số DN, tăng bình<br /> quân 20,49%/năm, ngành thương mại dịch vụ có 250<br /> DN, chiếm 25% tổng số DN trong toàn thị xã, tốc độ<br /> tăng bình quân 27,78%/năm, ngành xây dựng cơ bản<br /> có 141 DN mặc dù chiếm tỷ trọng 14% trong tổng<br /> số các DN vừa và nhỏ nhưng lại có tốc độ tăng khá<br /> nhanh, bình quân trong 6 năm gần đây là 32%/năm.<br /> Bảng 2. Cơ cấu các DN vừa và nhỏ phân theo<br /> ngành kinh tế năm 2011<br /> Ngành kinh tế<br /> Chỉ tiêu<br /> <br /> Tổng số<br /> <br /> Công<br /> nghiệp<br /> <br /> Thương<br /> mại dịch<br /> vụ<br /> <br /> Xây<br /> dựng<br /> <br /> 1. Số lượng DN<br /> <br /> 1.002<br /> <br /> 611<br /> <br /> 250<br /> <br /> 141<br /> <br /> 100<br /> <br /> 61<br /> <br /> 25<br /> <br /> 14<br /> <br /> 2. Tỷ lệ (%)<br /> <br /> 102 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> 1.2. Sự gia tăng về quy mô hoạt động<br /> 1.2.1. Quy mô vốn của DN vừa và nhỏ Từ Sơn<br /> Theo qui mô vốn thì các DN vừa và nhỏ Từ Sơn<br /> năm 2010 có vốn kinh doanh dưới 1 tỷ là 137 DN<br /> (chiếm 14%), DN có vốn kinh doanh từ 1-10 tỷ đồng<br /> là 813 DN (chiếm 84%) và 20 DN có vốn kinh doanh<br /> trên 10 tỷ đồng chỉ chiếm 2%. Như vậy, vốn kinh<br /> doanh của các DN vừa và nhỏ của Từ Sơn tương<br /> đối thấp.<br /> Bảng 3. Cơ cấu các DN vừa và nhỏ phân theo<br /> quy mô vốn năm 2010<br /> Quy mô vốn kinh doanh<br /> Chỉ tiêu<br /> <br /> Tổng<br /> số<br /> <br /> 1. Số lượng DN<br /> 2. Tỷ lệ (%)<br /> <br /> Dưới<br /> 1 tỷ<br /> đồng<br /> <br /> Từ<br /> 1-10 tỷ<br /> đồng<br /> <br /> Trên<br /> 10 tỷ<br /> đồng<br /> <br /> 970<br /> <br /> 137<br /> <br /> 813<br /> <br /> 20<br /> <br /> 100<br /> <br /> 14<br /> <br /> 84<br /> <br /> 2<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 1/2014<br /> <br /> 1.2.2. Quy mô lao động của các DN vừa và nhỏ Từ Sơn<br /> Năm 2011, các DN vừa và nhỏ có quy mô từ 10-49 lao động có 475 DN (chiếm 47,4%). Nhìn chung qua<br /> các năm, số lượng DN vừa và nhỏ có qui mô từ 10-49 lao động luôn chiếm tỷ trọng cao nhất và có xu hướng<br /> tăng lên. Tỷ trọng thấp nhất là các DN có qui mô từ 200 lao động trở lên, năm 2011 chỉ có 2 DN, chiếm 0,3%.<br /> Bảng 4. Cơ cấu các DN vừa và nhỏ theo quy mô lao động năm 1999 - 2011<br /> Năm<br /> <br /> Tổng số DN<br /> <br /> 1999<br /> 2000<br /> 2005<br /> 2010<br /> 2011<br /> <br /> 40<br /> 77<br /> 212<br /> 970<br /> 1002<br /> <br /> Chia theo qui mô lao động<br /> Dưới 5 người<br /> <br /> Từ 5-9 người<br /> <br /> Từ 10-49 người<br /> <br /> 3<br /> 7<br /> 37<br /> 11<br /> 30<br /> <br /> 14<br /> 25<br /> 74<br /> 392<br /> 460<br /> <br /> 20<br /> 35<br /> 83<br /> 525<br /> 475<br /> <br /> Từ 50-199<br /> người<br /> <br /> 3<br /> 10<br /> 17<br /> 40<br /> 35<br /> <br /> Trên 200<br /> người<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> <br /> 1.3. Giá trị sản xuất, doanh thu, lợi nhuận<br /> 1.3.1. Giá trị sản xuất<br /> Bảng 5. Bảng giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp (theo giá cố định 1994)<br /> <br /> Đơn vị tính: Triệu đồng<br /> <br /> Năm<br /> <br /> Tổng giá trị<br /> CN, TTCN<br /> <br /> Nhà nước<br /> <br /> HTX<br /> <br /> Giá trị sản xuất CN, TTCN của các DN<br /> Kinh tế cá<br /> DNTN<br /> Công ty TNHH<br /> thể<br /> <br /> Vốn đầu tư<br /> nước ngoài<br /> <br /> 1999<br /> 320.545<br /> 29.181<br /> 11.295<br /> 280.069<br /> 2000<br /> 441.656<br /> 41.023<br /> 7.593<br /> 17.869<br /> 375.171<br /> 2005<br /> 1.640.434<br /> 45.760<br /> 36.923<br /> 59.658<br /> 373.439<br /> 1.106.052<br /> 18.602<br /> 2010<br /> 4.851.737<br /> 90.188<br /> 60.610<br /> 214.576<br /> 1.348.282<br /> 2.979.559<br /> 158.522<br /> 2011<br /> 5.590.169<br /> 90.569<br /> 25.100<br /> 128.500<br /> 1.558.900<br /> 3.532.100<br /> 255.000<br /> Nhìn chung, qua các năm, giá trị sản xuất CN, TTCN của loại hình kinh tế cá thể đang có xu hướng tăng<br /> nhẹ, tương đối ổn định và vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất. DN có vốn đầu tư nước ngoài đang có xu hướng tăng lên<br /> khá nhanh, đặc biệt năm 2011 đã tăng mạnh và cao hơn so với DNTN, đây là 1 dấu hiệu tích cực trong hoạt<br /> động kinh doanh của loại hình này<br /> 1.3.2. Doanh thu<br /> Bảng 6. Doanh thu của các DN vừa và nhỏ, năm 1999 - 2011 (theo giá cố định năm 1994)<br /> <br /> Đơn vị tính: Tỷ đồng<br /> <br /> Năm<br /> <br /> Số DN<br /> <br /> Doanh thu<br /> <br /> Tỷ lệ tăng trưởng<br /> doanh thu (%)<br /> <br /> Doanh thu bình quân/<br /> DN<br /> <br /> Tỷ lệ tăng trưởng<br /> bình quân (%)<br /> <br /> 1999<br /> 40<br /> 260<br /> 116,78<br /> 6,5<br /> 16,07<br /> 77<br /> 493<br /> 89,53<br /> 6,4<br /> -1,54<br /> 2000<br /> 212<br /> 1.569<br /> 44,34<br /> 7,4<br /> 23,33<br /> 2005<br /> 970<br /> 11.504<br /> 10,86<br /> 11,8<br /> -19,18<br /> 2010<br /> 1002<br /> 18.362<br /> 59,61<br /> 18,3<br /> 55,08<br /> 2011<br /> 1.3.3. Lợi nhuận<br /> Để đánh giá tình hình hoạt động của các DN vừa và nhỏ ở Từ Sơn một cách rõ nét, có thể phân tích việc<br /> tạo ra lợi nhuận từ các DN vừa và nhỏ và DN qua bảng 7.<br /> Bảng 7. Lợi nhuận của các DN vừa và nhỏ, năm 2010<br /> Các chỉ tiêu sinh lời<br /> <br /> 1. Lợi nhuận trước thuế<br /> 2. Tỷ trọng Lợi nhuận trước thuế<br /> 3. Tổng vốn SXKD<br /> 4. Tổng vốn chủ sở hữu<br /> 5. Tổng doanh thu thuần<br /> 6. Tỷ trọng doanh thu thuần<br /> 7. Tỷ suất lợi nhuận/vốn SXKD<br /> 8. Tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu<br /> 9. Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu<br /> <br /> Tổng số<br /> <br /> 780,0<br /> 100,00%<br /> 24.300<br /> 12.138<br /> 22.905,8<br /> 100%<br /> 3,21%<br /> 6,43%<br /> 3,41%<br /> <br /> Các loại hình DN<br /> DNNN<br /> <br /> DNTN<br /> <br /> 112,2<br /> 14,38%<br /> 1.996,4<br /> 1497,3<br /> 2.200,5<br /> 9,61%<br /> 5,62%<br /> 7,49%<br /> 5,09%<br /> <br /> 169,1<br /> 21,68%<br /> 8.014,2<br /> 3003,6<br /> 8.760,0<br /> 38,24%<br /> 2,11%<br /> 5,63%<br /> 1,93%<br /> <br /> Đơn vị tính: Tỷ đồng<br /> DN có vốn đầu tư<br /> nước ngoài<br /> <br /> 498,7<br /> 63,94%<br /> 14.289,4<br /> 7637,1<br /> 11.945,3<br /> 52,15%<br /> 3,49%<br /> 6,53%<br /> 4,17%<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 103<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 1/2014<br /> được chi phí, quản lý chi phí chưa tốt.<br /> Giá trị sản xuất CN, TTCN của DNNN năm 2010<br /> thấp chiếm 19,47%, doanh thu thuần chiếm 9,61%<br /> do số lượng DNNN giảm khoảng một nửa so với<br /> cách đây 10 năm do chủ trương sắp xếp lại khối này<br /> bằng các hình thức cổ phần hóa, bán, khoán, cho<br /> thuê các DN.<br /> 1.4. Thu nhập của người lao động<br /> Qua số liệu ở bảng 8 cho thấy, thu nhập của<br /> người lao động trong các DN tăng dần qua các<br /> năm. Đối với các DN vừa và nhỏ, mức thu nhập<br /> tăng đáng kể. Đây chính là hệ quả tất yếu của chính<br /> sách phát triển kinh tế nhiều thành phần, khuyến<br /> khích các thành phần kinh tế của Nhà nước.<br /> <br /> Nhận thấy năm 2010, doanh thu thuần của DN<br /> có vốn đầu tư nước ngoài cao nhất (chiếm 52,15%)<br /> cao hơn 13,91% so với DNTN, trong khi đó giá trị<br /> CN, TTCN của DN có vốn đầu tư nước ngoài là<br /> 158.522 (chiếm 34,21%) thấp hơn so với DNTN là<br /> 56.054 tương ứng tỉ lệ là 12,11%. Điều này có thể là<br /> do DNTN có các khoản giảm trừ doanh thu cao như:<br /> chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng<br /> bán bị trả lại, thuế giá trị gia tăng phải nộp, thuế tiêu<br /> thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu. Và có thể nhận định<br /> các DNTN đang có xu hướng mở rộng quy mô hoạt<br /> động. Hơn nữa, lợi nhuận của DNTN không cao,<br /> thấp hơn 42,26% so với DN có vốn đầu tư nước<br /> ngoài. Điều này chứng tỏ DNTN chưa tối thiểu hóa<br /> <br /> Bảng 8. Thu nhập bình quân của người lao động trong các DN vừa và nhỏ năm 2004 - 2008<br /> <br /> Đơn vị tính: Nghìn đồng/người/tháng<br /> <br /> Năm<br /> <br /> Doanh nghiệp<br /> <br /> 2004<br /> <br /> Tổng số<br /> <br /> 2005<br /> <br /> 2006<br /> <br /> 2007<br /> <br /> 2008<br /> <br /> 783<br /> <br /> 862<br /> <br /> 883<br /> <br /> 1082<br /> <br /> 1169<br /> <br /> 896<br /> 614<br /> 2151<br /> <br /> 986<br /> 740<br /> 1017<br /> <br /> 1015<br /> 801<br /> 925<br /> <br /> 1289<br /> 1029<br /> 1020<br /> <br /> 1291<br /> 1031<br /> 1028<br /> <br /> 1. Chia theo khu vực sở hữu<br /> - Khu vực DNNN<br /> - Khu vực DNTN<br /> - Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài<br /> 2. Chia theo ngành kinh tế<br /> 679<br /> 351<br /> 850<br /> 750<br /> 544<br /> 490<br /> 639<br /> 542<br /> <br /> - Nông, lâm<br /> - Thủy sản<br /> - Công nghiệp<br /> - Xây dựng<br /> - Thương mại<br /> - Khách sạn, nhà hàng<br /> - Vận tải, bưu chính viễn thông<br /> - Các ngành dịch vụ khác<br /> Thực tế, các DN vừa và nhỏ Từ Sơn ngoài<br /> việc đã tham gia giải quyết việc làm ngày càng tích<br /> cực, thu nhập của lao động trong các DN lại không<br /> ngừng tăng lên, đã góp phần ổn định xã hội và tăng<br /> trưởng kinh tế.<br /> 1.5. Nộp ngân sách<br /> Bảng 9. Kết quả nộp ngân sách của DN vừa và nhỏ<br /> thị xã Từ Sơn năm 1999-2011<br /> Đơn vị tính: Triệu đồng<br /> Năm<br /> <br /> Tổng nộp ngân<br /> sách toàn thị xã<br /> <br /> 1999<br /> 2000<br /> 2005<br /> 2010<br /> 2011<br /> <br /> 8.890<br /> 11.760<br /> 146.510<br /> 422.067<br /> 250.000<br /> <br /> Tổng nộp ngân sách<br /> của DN vừa và nhỏ<br /> Giá trị<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> <br /> 2.867<br /> 3.608<br /> 7.761<br /> 35.400<br /> 42.100<br /> <br /> 32,25<br /> 30,68<br /> 5,30<br /> 8,39<br /> 16,84<br /> <br /> 104 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> 816<br /> (*)<br /> 861<br /> 988<br /> 632<br /> 546<br /> 792<br /> 433<br /> <br /> 843<br /> (*)<br /> 915<br /> 838<br /> 765<br /> 555<br /> 824<br /> 560<br /> <br /> 1362<br /> 600<br /> 1013<br /> 1387<br /> 851<br /> 639<br /> 1210<br /> 356<br /> <br /> 1359<br /> 603<br /> 1017<br /> 1396<br /> 900<br /> 672<br /> 1231<br /> 374<br /> <br /> 2. Đánh giá hiệu quả KT-XH của các DN vừa và<br /> nhỏ ở thị xã Từ Sơn<br /> 2.1. Đánh giá hiệu quả kinh tế của các DN vừa và<br /> nhỏ ở thị xã Từ Sơn<br /> Trong những năm qua, các DN vừa và nhỏ trên<br /> địa bàn Từ Sơn đã góp phần rất lớn, có tính quyết<br /> định trong phát triển kinh tế, giải quyết việc làm và<br /> chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực của<br /> thị xã.<br /> 2.1.1. Góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế<br /> của địa phương<br /> Qua số liệu thống kê đến năm 2011 cho thấy<br /> các DN vừa và nhỏ thị xã Từ Sơn đã đóng góp<br /> 47,3% trong tổng GDP (giá thực tế) toàn thị xã và<br /> qui mô GDP gấp 15,6 lần năm 1999; đóng góp<br /> 44,7% trong tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội.<br /> Bình quân mỗi năm từ 1999-2011 tốc độ GDP (giá<br /> so sánh năm 1994) của các DN vừa và nhỏ tăng<br /> 24,6%.<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> 2.1.2. Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế địa<br /> phương theo hướng CNH, HĐH<br /> Cơ cấu ngành kinh tế nói chung (Nông, lâm<br /> nghiệp và thủy sản; Công nghiệp – xây dựng và dịch<br /> vụ) đang có những chuyển biến tích cực theo đúng<br /> định hướng phát triển KT-XH mà Đại hội Đảng bộ<br /> huyện Từ Sơn lần thứ XV đề ra.<br /> Bảng 10. Tỷ trọng tổng sản phẩm phân theo ngành<br /> kinh tế, năm 2000 - 2010 (theo giá hiện hành)<br /> Đơn vị tính: %<br /> Năm<br /> <br /> 2000<br /> 2005<br /> 2010<br /> <br /> Các ngành sản xuất và dịch vụ<br /> Nông, lâm<br /> Công nghiệp nghiệp, thủy sản<br /> Xây dựng<br /> <br /> 20<br /> 8,16<br /> 3,83<br /> <br /> 58<br /> 70,31<br /> 74,46<br /> <br /> Dịch vụ<br /> <br /> 22<br /> 21,53<br /> 21,71<br /> <br /> Các khu vực kinh tế đều có mức tăng trưởng<br /> khá cao. Trong đó, tốc độ tăng bình quân của khu<br /> vực công nghiệp – xây dựng trong tổng GDP luôn<br /> đạt cao nhất. Nhờ vậy, ngay từ những năm đầu thực<br /> hiện nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã lần thứ XVI<br /> và những năm tiếp theo tỷ trọng trong GDP của khu<br /> vực công nghiệp – xây dựng luôn cao hơn khu vực<br /> nông, lâm, thủy hải sản và dịch vụ.<br /> 2.1.3. DN vừa và nhỏ góp phần làm tăng giá trị hàng<br /> xuất khẩu của địa phương<br /> Hoạt động ngoại thương của thị xã trong những<br /> năm qua chủ yếu do các DN vừa và nhỏ tham gia.<br /> Tổng kim ngạch xuất khẩu năm sau cao hơn năm<br /> trước, năm 2010 đạt 77,26 triệu USD, tăng 6,4 lần<br /> so với năm 2005; giá trị nhập khẩu đạt 120,7 triệu<br /> USD, tăng 10,7 lần so với năm 2005.<br /> Bảng 11. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu<br /> của thị xã Từ Sơn năm 2000 - 2011<br /> <br /> Đơn vị tính: Triệu USD<br /> <br /> Năm<br /> <br /> Tổng kim ngạch<br /> xuất khẩu<br /> <br /> Tổng kim ngạch<br /> nhập khẩu<br /> <br /> 2000<br /> 2005<br /> 2010<br /> <br /> 9,36<br /> 12,162<br /> 77,260<br /> <br /> 2,02<br /> 11,327<br /> 120,775<br /> <br /> 2.1.4. Tác động tích cực đến ứng dụng khoa học kỹ<br /> thuật, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đô thị hóa<br /> Các DN vừa và nhỏ muốn tồn tại và phát triển<br /> phải không ngừng nâng cao sức cạnh tranh. Đây<br /> vừa là thách thức, vừa là cơ hội, vừa là động lực để<br /> các DN vừa và nhỏ có thể vươn lên trong quá trình<br /> Hội nhập kinh tế quốc tế. Chính điều này đã thúc<br /> đẩy các DN vừa và nhỏ luôn đi đầu trong việc triển<br /> khai đầu tư máy móc, công nghệ hiện đại và ứng<br /> dụng khoa học kỹ thuật vào quá trình SXK. Các nhà<br /> máy nhìn chung đã được đầu tư mở rộng sản xuất<br /> cả chiều rộng và chiều sâu. Các DN mới phần lớn<br /> <br /> Số 1/2014<br /> được xây dựng ở KCN tập trung. Trình độ của các<br /> doanh nhân không ngừng được nâng lên về chuyên<br /> môn, kiến thức quản lý, thị trường và pháp luật.<br /> 2.2. Đánh giá hiệu quả xã hội của các DN vừa và<br /> nhỏ ở thị xã Từ Sơn<br /> 2.2.1. Giải quyết việc làm và cải thiện đời sống của<br /> các tầng lớp dân cư<br /> Những năm qua, sự phát triển DN vừa và nhỏ<br /> đã tạo nhiều cơ hội về việc làm cho lao động địa<br /> phương, góp phần tạo sự ổn định đời sống KT-XH<br /> trong dân cư. Thực tế cho thấy, DN vừa và nhỏ đã<br /> thu hút một số lượng lớn lao động của địa phương,<br /> làm giảm áp lực về việc làm cho người lao động<br /> khi khu vực kinh tế Nhà nước khả năng thu hút lao<br /> động có hạn.<br /> Bảng 12. Lao động trong các DN vừa và nhỏ<br /> thị xã Từ Sơn năm 1999 - 2011<br /> Đơn vị tính: Người<br /> Năm<br /> <br /> Tổng lao động<br /> xã hội (người)<br /> <br /> Số lao động trong<br /> DN<br /> vừa và nhỏ (người)<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> <br /> 1999<br /> <br /> 62.577<br /> <br /> 1.613<br /> <br /> 2,58<br /> <br /> 2000<br /> <br /> 63.412<br /> <br /> 3.653<br /> <br /> 5,76<br /> <br /> 2005<br /> <br /> 72.050<br /> <br /> 6.481<br /> <br /> 8,99<br /> <br /> 2010<br /> <br /> 82.545<br /> <br /> 9.905<br /> <br /> 12,0<br /> <br /> 2011<br /> <br /> 83.752<br /> <br /> 15.000<br /> <br /> 17,91<br /> <br /> Tại thời điểm năm 1999, các DN vừa và nhỏ<br /> chỉ thu hút 1.613 lao động (chiếm 2,58% tổng lao<br /> động xã hội), đến 2004 đã thu hút 5.536 lao động<br /> và đến năm 2011 đã có 15.000 lao động trong các<br /> DN vừa và nhỏ ở Từ Sơn (chiếm 17,91% tổng lao<br /> động xã hội). Bình quân mỗi năm tăng khoảng1.000<br /> lao động. Đây là con số đáng kể trong việc góp<br /> phần làm giảm tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị<br /> đồng thời tăng tỷ lệ thời gian sử dụng trong khu vực<br /> nông thôn.<br /> 2.2.2. Góp phần giải quyết tốt hơn các vấn đề xã hội<br /> Những năm gần đây, khối DN tạo ra lượng sản<br /> phẩm hàng hóa dịch vụ ngày càng phong phú, đa<br /> dạng về chủng loại hàng hóa, chất lượng hàng hóa,<br /> dịch vụ được nâng lên. Do đó đã giải quyết cơ bản<br /> nhu cầu tiêu dùng của toàn xã hội, góp phần nâng<br /> cao đời sống vật chất tinh thần cho người dân và<br /> tăng nhanh lượng hàng xuất khẩu. Nhiều sản phẩm<br /> trước đây thường phải nhập khẩu cho tiêu dùng<br /> thì nay đã được các DN trong thị xã sản xuất thay<br /> thế, được người tiêu dùng tín nhiệm. Mặt khác, do<br /> có đóng góp cho ngân sách thị xã rất cao nên đã<br /> tạo điều kiện để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng,<br /> phát triển các hoạt động xã hội như y tế, giáo dục,<br /> văn hóa…<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 105<br /> <br />