intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Phẫu thuật cố định cột sống thắt lưng - cùng bằng vít chân cung có bổ sung xi măng cho bệnh nhân loãng xương

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

5
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày đánh giá kết quả phẫu thuật cố định cột sống vùng thắt lưng cùng bằng vít chân cung có bổ sung xi măng cho bệnh nhân loãng xương Phương pháp: Tiến cứu mô tả 60 bệnh nhân bị loãng xương được điều trị phẫu thuật cố định cột sống vùng thắt lưng – cùng, sử dụng vít chân cung có bổ sung xi măng từ tháng 1/2020 đến tháng 12/2021.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Phẫu thuật cố định cột sống thắt lưng - cùng bằng vít chân cung có bổ sung xi măng cho bệnh nhân loãng xương

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 PHẪU THUẬT CỐ ĐỊNH CỘT SỐNG THẮT LƯNG - CÙNG BẰNG VÍT CHÂN CUNG CÓ BỔ SUNG XI MĂNG CHO BỆNH NHÂN LOÃNG XƯƠNG Lê Trọng Vũ1, Đặng Ngọc Trí1, Ngô Văn Cư1 TÓM TẮT 57 Kết luận: Việc sử dụng vít chân cung có bổ Mục tiêu: Đánh giá kết quả phẫu thuật cố sung xi măng để cố định cốt sống cho đến hiện định cột sống vùng thắt lưng cùng bằng vít chân tại là một giải pháp hiệu quả cho những trường cung có bổ sung xi măng cho bệnh nhân loãng hợp loãng xương cần phải phẫu thuật. Điều trị xương loãng xương sau phẫu thuật góp phần vào kết quả Phương pháp: Tiến cứu mô tả 60 bệnh đạt được sau phẫu thuật. nhân bị loãng xương được điều trị phẫu thuật cố định cột sống vùng thắt lưng – cùng, sử dụng vít SUMMARY chân cung có bổ sung xi măng từ tháng 1/2020 LUMBARSACRAL CEMENT đến tháng 12/2021. AUGMENTATION PEDICLE SCREWS Kết quả: Tuổi trung bình: 67,85 tuổi, cao FOR OSTEOPOROSIS PATIENTS nhất là 80, thấp nhất là 54 tuổi. Giới: 43 nữ Objective: To evaluate the surgical results of chiếm 71,7%, nam 17 chiếm 28,3%. Nữ/nam = lumbarsacaral spine fixation by cement 2,5/1. Có 13 bệnh nhân (21,7%) được chỉ định aguementation pedicle screws for osteoporosis mổ do trượt đốt sống, 27 bệnh nhân (45%) do patients. hẹp ống sống mất vững, 15 bệnh nhân (25%) do Method: A prospective descriptive study of hẹp ống sống, 3 bệnh nhân (5%) do chấn thương 60 osteoporosis patients who underwent the cột sống, 2 bệnh nhân (3,3%) do u di căn thân lumbosacral spine fixation using cement đốt sống. Có 6 bệnh nhân (10%) mổ 1 tầng, 17 augmentation pedicle screws from January 2020 bệnh nhân (28,3%) mổ 2 tầng, 24 bệnh nhân to December 2021. (40%) mổ 3 tầng, 13 bệnh nhân (21,7%) mổ 4 Results: Mean age: 67.85 years old, the tầng. Có 448 vít được đặt vào 224 đốt sống. Có 3 highes is 80 years old, the lowest is 54 years old. trường hợp (5%) xi măng tràn ra vào ống sống. Gender: 43 females accounted for 71.7%, 17 Kết quả sau 6 tháng có 43 trường hợp (71,6%) males accounted for 28.3%. Female/male = 2.5/1. tốt, 15 trường hợp (25%) khá, 2 trường hợp There were 13 patients (21.7%) indicated for (3,4%) trung bình surgery due to spondylolisthesis, 27 patients (45%) due to unstable spinal stenosis, 15 patients (25%) due to spinal stenosis, 3 patients (5 %) due 1 Khoa Ngoại thần kinh - Cột sống Bệnh viện Đa to spinal injury, 2 patients (3.3%) due to khoa tỉnh Bình Định vertebral metastasis. There were 6 patients (10%) Chịu trách nhiệm chính: Đặng Ngọc Trí had 1-level surgery, 17 patients (28.3%) had 2- ĐT: 0989954246 levels surgery, 24 patients (40%) had 3-levels Email: bsdntri@gmail.com surgery, and 13 patients (21.7%) had 4-levels Ngày nhận bài: 15/8/2023 surgery. There were 448 screws placed into 224 Ngày phản biện khoa học: 15/9/2023 vertebrae. There were 3 cases (5%) of cement Ngày duyệt bài: 22/9/2023 407
  2. HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN HỘI PHẪU THUẬT THẦN KINH VIỆT NAM – LẦN THỨ XXII leaks into the spinal canal. Results after 6 cho bệnh nhân loãng xương” với mục tiêu: months: 43 cases (71.6%) have exellent outcome, Đánh giá kết quả phẫu thuật cố định cột 15 good outcome cases (25%), 2 cases (3.4%) sống vùng thắt lưng cùng bằng vít chân cung have average outcome. bổ sung xi măng sinh học cho bệnh nhân Conclusion: Cement augmentation pedicle loãng xương screws lumbarsacral spine fixation has been an effective solution for osteoporosis patients. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Treatment of osteoporosis after surgery 2.1. Đối tượng nghiên cứu: Tất cả bệnh contributes to the outcome achieved after nhân bị loãng xương được điều trị phẫu thuật surgery. Keywords: pedicle screw; cement cố định cột sống vùng thắt lưng – cùng, sử augmentation dụng vít chân cung có bổ sung xi măng tại Khoa Ngoại Thần Kinh – Cột Sống từ tháng I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1/2020 đến tháng 12/2021. Ngày nay, do điều kiện kinh tế ngày càng - Tiêu chuẩn chọn bệnh: phát triển, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe + Các bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật con người ngày càng tiến bộ, tuổi thọ trung điều trị nẹp vít cố định cột sống vùng thắt bình ngày càng tăng dần theo thời gian. Tỷ lệ lưng cùng do các bệnh lí liên quan. người lớn tuổi bị loãng xương cũng ngày + Bị loãng xương (Tscore < -2,5) qua càng cao[1][2][4]. Trong đó có một tỷ lệ đánh giá bằng máy đo độ loãng xương trước không nhỏ cần phải phẫu thuật cố định cột mổ . sống do các bệnh liên quan như bệnh lí hẹp - Tiêu chuẩn loại trừ: ống sống, mất vững cột sống, trượt đốt + Chống chỉ định khi bệnh nhân có tiền sống… sử dị ứng với xi măng sinh học hoặc có bệnh Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật lí liên quan không đảm bảo cho cuộc mổ. đặc biệt là những tiến bộ trong lĩnh vực y 2.2. Phương pháp nghiên cứu học. Các loại vít sử dụng cho bệnh nhân 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu: Tiến cứu mô loãng xương đã ra đời để ngăn ngừa sự lỏng tả, không đối chứng. vít, tụt ra của vít cũng như ngăn ngừa hiện 2.2.2. Cỡ mẫu: 60 trường hợp. tượng cắt xương khi xương lún xuống. Đó là - Chúng tôi nghiên cứu các biến số như vít nở (expanded pedicle screw) hoặc vít tuổi, giới, triệu chứng lâm sàng trước mổ, rỗng nòng có các lỗ ngang dùng để bơm xi bệnh chính để chỉ định mổ, các thông tin liên măng vào thân đốt sống, như vậy vít sẽ được quan trong quá trình phẫu thuật và kết quả cố định trong một khối xi măng, tránh được phẫu thuật, theo dõi bệnh nhân sau phẫu hiện tượng tụt vít cũng như hiện tượng vít cắt thuật trên 6 tháng. đứt xương. - Đo loãng xương cho tất cả bệnh nhân Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài trước mổ “Phẫu thuật cố định cột sống vùng thắt lưng - Về kỹ thuật mổ, chúng tôi sử dụng vít cùng bằng vít chân cung kèm bơm xi măng chân cung rỗng ruột kèm các lỗ ngang để khi 408
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 bơm xi măng, xi măng thoát ra phía bên của chiếm 28,3%. Nữ/nam = 2,5/1. vít. Chúng tôi cố định vít vào chân cung 3.2. Chỉ định mổ giống như các trường hợp mổ bắt vít chân Có 13 bệnh nhân (21,7%) được chỉ định cung trong mổ hở hoặc bắt vít qua da. Dùng mổ do trượt đốt sống, 27 bệnh nhân (45%) C-arm trong mổ xác định chắc chắn vị trí do hẹp ống sống mất vững, 15 bệnh nhân chính xác và hướng của các vít, hạn chế việc (25%) do hẹp ống sống, 3 bệnh nhân (5%) do chỉnh sửa vít trong mổ. Sau khi bắt vít xong chấn thương cột sống, 2 bệnh nhân (3,3%) do chúng tôi tiến hành xử lý các tổn thương như u di căn thân đốt sống. giải phóng ống sống, rễ thần kinh, lỗ liên 3.3. Số tầng cố định hợp... Chúng tôi bơm 1,5 ml xi măng vào Có 6 bệnh nhân (10%) được mổ 1 tầng, mỗi vít cho đến khi thấy được xi măng lan ra 17 bệnh nhân (28,3%) được mổ 2 tầng, 24 xung quanh vít dưới sự theo dõi trực tiếp trên bệnh nhân (40%) được mổ 3 tầng, 13 bệnh màng hình C-arm. Kiểm tra không có xi nhân (21,7%) mổ 4 tầng. măng tràn vào ống sống, chờ cho xi măng Có 448 vít được đặt vào 224 đốt sống. đông cứng, chúng tôi đặt thanh dọc, cố định 3.4. Biến chứng trong và sau phẫu siết ốc khóa, hoàn thành quá trình cố định thuật nẹp vít và bơm xi măng sinh học. [1] [2][4]. Có 3 trường hợp (5%) xi măng tràn ra - Điều trị loãng xương sau mổ vào ống sống nhưng được phát hiện và lấy ra - Đánh giá kết quả điều trị, chúng tôi ngay trước khi xi măng nóng lên và đông chia thành 4 mức cứng. Có 2 trường hợp rách màng cứng + Tốt là các trường hợp hết đau và không (3,3%) phải vá lại trong mổ. 1 trường hợp còn các triệu chứng, đi lại và sinh hoạt bình (1,7%) nhiễm trùng nông vết mổ, dùng thường. kháng sinh ổn định. + Khá là các trường hợp giảm đau và các 3.5. Đánh giá kết quả lâm sàng khi ra triệu chứng trên 80% so với trước mổ, đi lại viện và sau 6 tháng và sinh hoạt bình thường. - Đánh giá kết quả khi ra viện có 37 bệnh + Trung bình là các trường hợp có cải nhân (61,7%) đạt kết quả tốt, 17 trường hợp thiện nhưng không nhiều, còn đau hoặc còn (28,3%) cho kết quả khá, 6 trường hợp hiện tượng cách hồi thần kinh. (10%) cho kết quả trung bình (có cải thiện + Kém là các trường hợp không cải thiện nhưng không nhiều). Không có trường hợp so với trước mổ hoặc có biểu hiện lâm sàng nào xấu. xấu hơn trước mổ. - Đánh giá kết quả sau 6 tháng có 43 bệnh nhân (71,6%) đạt kết quả tốt, 15 trường III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU hợp (25%) cho kết quả khá, 2 trường hợp 3.1. Tuổi, giới (3,4%) cho kết quả trung bình (có cải thiện - Tuổi trung bình: 67,85 tuổi, cao nhất là nhưng không nhiều). Sau 6 tháng theo dõi 80, thấp nhất là 54 tuổi không có trường hợp nào bị lệch vít hay tuột - Giới: 43 nữ chiếm 71,7%, nam 17 vít ra sau. 409
  4. HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN HỘI PHẪU THUẬT THẦN KINH VIỆT NAM – LẦN THỨ XXII IV. BÀN LUẬN đặt sai. Do đó quan sát kĩ trên màn hình C- - Nhóm bệnh nhân trong nghiên cứu arm, độ sánh của xi măng khi bơm, bơm bao phần lớn là phụ nữ (71,7%), lớn tuổi, loãng nhiêu ml và ngưng bơm xi măng đúng lúc xương. Có thể do phụ nữ giai đoạn mãn kinh, khi theo dõi trên C arm là vấn đề cần lưu ý. rối loạn về nội tiết tố, nên gây ra quá trình - Kết quả sau 6 tháng đạt 96,6% đạt kết loãng xương đến sớm và diễn biến nhanh quả khá tốt. Có thể do nhóm bệnh này đa hơn nam giới [6][7]. phần là nhóm bệnh nhân nữ, tuổi cao, các - Phần lớn bệnh nhân trong nhóm được thương tổn trước mổ khá nặng và kéo dài. Do chỉ định mổ do trượt đốt sống, hẹp ống sống đó việc cải thiện sau mổ thường rõ rệt. Bên mất vững, hẹp ống sống chiếm tổng cộng cạnh đó việc bơm xi măng vào thân đốt sống 91,7%. Số tầng mổ cũng tập trung từ 2 tầng và điều trị loãng xương sau mổ cũng có thể trở lên chiếm 90% tổng số trường hợp. Đây góp phần làm tăng thêm hiệu quả điều trị. cũng là những bệnh do thoái hóa gây ra trên - Điều trị loãng xương sau phẫu thuật là những người lớn tuổi.[2] một vấn đề không thể bỏ qua.[7][8] Trong - Có 448 vít được đặt vào 224 đốt sống. nghiên cứu này, tất cả người bệnh đều được Biến chứng tràn xi măng có 3 trường hợp hướng dẫn và điều trị loãng xương kéo dài chiếm 5% xi măng tràn vào ống sống theo sau phẫu thuật. Hướng dẫn bệnh tuân thủ đường chân vít nhưng được phát hiện và lấy điều trị kéo dài từ 3 đến 5 năm. Chúng tôi ra ngay trước khi xi măng nóng lên và đông hướng dẫn và cho bệnh nhân dùng nhóm cứng. Biphosphonates kết hợp với can xi và - Biến chứng nghiêm trọng nhất và cần vitamin D dạng uống. được quan tâm nhất là xi măng tràn vào mạch máu gây tắc mạch phổi, mạch vành, V. KẾT LUẬN mạch não…để lại hậu quả nặng nề. Còn nếu - Việc sử dụng vít rỗng nòng có các lỗ xi măng tràn ra ống sống thì ta có thể quan ngang dùng để bắt vào cuống cung và bơm xi sát và lấy ra được, nếu xi măng tràn ra mô măng vào thân đốt sống để cố định cốt sống xung quanh thì thường không để lại hậu quả cho đến hiện tại là một giải pháp hiệu quả gì đáng ngại. Còn lại thì những biến chứng cho những trường hợp loãng nặng cần phải khác cũng giống như các trường hợp mổ cố phẫu thuật cố định cột sống. định nẹp vít thông thường [1][4][6]. - Với kết quả mang lại khá tốt, tỉ lệ biến - Về kĩ thuật, phương pháp này chỉ khác chứng thấp, phương pháp này mang lại hi các phương pháp dùng vít chân cung khác ở vọng cho người bệnh bị loãng xương cần chỗ bổ sung xi măng, dùng máy chụp C-arm phải phẫu thuật cố định nẹp vít cột sống. theo dõi khi bơm xi măng, còn các thao tác Điều trị loãng xương sau phẫu thuật góp khác như giải ép, hàn xương, ghép xương… phần vào kết quả đạt được sau phẫu thuật. cũng giống nhau. Biến chứng tràn xi măng có thể xảy ra khi bơm xi măng quá loãng hay TÀI LIỆU THAM KHẢO quá nhiều, Vít được điều chỉnh lại vị trí do 1. Võ Xuân Sơn, Ngô Đức Trường, Nguyễn Thị Thiên Hà, “Sử dụng vít chân cung bổ 410
  5. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 sung xi măng trong điều trị phẫu thuật cột 5. Pakzaban P: Modified mini-open sống vùng ngực và thắt lưng cho người bệnh transforaminal lumbar interbody fusion: loãng xương” , Chuyên đề phẫu thuật thần Description of surgical technique and kinh, Hội nghị phẫu thuật thần kinh thường assessment of free-hand pedicle screw niên lần thứ XIV. 2013. insertion. Spine (Phila Pa 1976) 41: E1124- 2. Fischer CR, Hanson G, Eller M and E1130, 2016. 670 WENG et al: Lehman RA: A systematic review of EXPANSIVE PEDICLE SCREW ON treatment strategies for degenerative lumbar OSTEOPOROSIS PATIENTS spine fusion surgery in patients with 6. Chen YL, Chen WC, Chou CW, Chen JW, osteoporosis. Geriatr Orthop Surg Rehabil 7: Chang CM, Lai YS, Cheng CK and Wang 188-196, 2016. ST: Biomechanical study of expandable 3. Gazzeri R, Roperto R and Fiore C: pedicle screw fixation in severe osteoporotic Surgical treatment of degenerative and bone comparing with conventional and traumatic spinal diseases with expandable cement-augmented pedicle screws. Med Eng screws in patients with osteoporosis: 2-year Phys 36: 1416-1420, 2014. follow-up clinical study. J Neurosurg Spine 7. Lehman RA Jr, Kang DG and Wagner 25: 610-619, 2016. SC: Management of osteoporosis in spine 4. Mueller JU, Baldauf J, Marx S, Kirsch M, surgery. J Am Acad Orthop Surg 23: 253- Schroeder HW and Pillich DT: Cement 263, 2015. leakage in pedicle screw augmentation: A 8. Galbusera F, Volkheimer D, Reitmaier S, prospective analysis of 98 patients and 474 Berger-Roscher N, Kienle A and Wilke augmented pedicle screws. J Neurosurg HJ: Pedicle screw loosening: A clinically Spine 25: 103-109, 2016. relevant complication? Eur Spine J 24: 1005- 1016, 2015. 411
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2