Phương pháp sư phạm tương tác và hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ
lượt xem 5
download
Theo hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ, vai trò của người học được phát huy tích cực tối đa dựa trên sự trợ giúp của người giáo viên và ảnh hưởng của môi trường xung quanh chi phối. Mối quan hệ: Người học – Giáo viên – Môi trường là nhân tố tác động sâu sắc tới quá trình chủ động sáng tạo và học tập của sinh viên. Phương pháp sư phạm tương tác cơ bản cũng dựa trên mối quan hệ tương hỗ giữa ba tác nhân (Người học – Giáo viên – Môi trường).
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Phương pháp sư phạm tương tác và hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ
- PHƯƠNG PHÁP SƯ PHẠM TƯƠNG TÁC VÀ HÌNH THỨC ĐÀO TẠO THEO HỌC CHẾ TÍN CHỈ. ThS. Cao Xuân Liễu Khoa Sư phạm – Trường đại học Đà Lạt Theo lộ trình đổi mới, cải cách giáo dục đại học Việt Nam thì tới năm 2010 các trường đại học trong cả nước sẽ áp dụng hình thức đào tạo theo tín chỉ thay vì hình thức đào tạo theo niên chế như hiện nay (theo đề án đổi mới giáo dục đại học Việt Nam). Đây là vấn đề mà nhiều nhà nghiên cứu giáo dục, các trường đại học quan tâm, lo lắng vì nó liên quan đến sự tồn tại của cơ sở giáo dục đào tạo trong bối cảnh có sự canh tranh gay gắt về giáo dục đại học trên thế giới và Việt Nam. Cùng với sự thay đổi hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ, các lĩnh vực, khía cạnh khác của giáo dục đại học cũng buộc phải thay đổi, chuyển mình để vận hành cho phù hợp với hình thức này. Trong đó, đặc biệt phải kể đến các yếu tố quan hệ mật thiết, chặt chẽ với nhau trong phương pháp dạy - học ở trường đại học. Vì thế, ở bài viết này, chúng tôi muốn đề cập tới vấn đề khai thác phương pháp sư phạm tương tác trong hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ nhằm phát huy ưu điểm của loại hình thức này đồng thời có tính đến vai trò của các yếu tố trong cấu trúc của phương pháp sư phạm tương tác. Trước hết, tín chỉ là đại lượng dùng để đo khối lượng tri thức, kỹ năng của một môn học mà người học cần phải tích lũy trong một khoảng thời gian nhất định thông qua các hình thức: (1) học tập trên lớp, (2) học tập trong phòng thí nghiệm, thực tập hoặc làm các phần việc khác (có sự hướng dẫn của giáo viên), (3) tự học ở lớp như đọc sách, nghiên cứu, giải quyết vấn đề hoặc chuẩn bị bài. Tín chỉ còn được hiểu là khối lượng lao động của người học trong một thời gian nhất định trong những điều kiện học tập tiêu chuẩn. Hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ là hình thức đào tạo cho các sinh viên đạt được văn bằng đại học qua việc tích lũy các loại kiến thức giáo dục khác nhau được đo bằng một đơn vị xác định căn cứ trên khối lượng lao động học tập trung bình của một sinh viên. Theo hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ, vai trò của người học được phát huy tích cực tối đa dựa trên sự trợ giúp của người giáo viên và ảnh hưởng của môi trường xung quanh chi phối. Mối quan hệ: Người học – Giáo viên – Môi trường là nhân tố tác động sâu sắc tới quá trình chủ động sáng tạo và học tập của sinh viên. Phương pháp sư phạm tương tác cơ bản cũng dựa trên mối quan hệ tương hỗ giữa ba tác nhân (Người học – Giáo viên – Môi trường). Ba tác nhân này luôn quan hệ với nhau sao cho mỗi một tác nhân hoạt động và phản ứng dưới ảnh hưởng của hai tác nhân kia. Theo bản chất, ưu điểm của đào tạo theo học chế tín chỉ và bản chất của phương pháp sư phạm tương tác, người dạy đóng vai trò cố vấn cho quá trình học tập, người tham gia vào quá trình học tập và nhà nghiên cứu. Với tư cách là cố vấn cho quá trình học tập, người dạy giúp cho người học thể hiện rõ hơn những ý định của họ để qua đó có thể phát huy được vai trò chủ động, sáng tạo và nguồn lực của chính họ để học tốt môn học; giúp cho chính người dạy hiểu được những gì người học cần trong quá 5
- trình học tập và những gì người học có thể tự làm được để có thể chuyển giao những nhiệm vụ này cho họ thông qua hướng dẫn và giám sát. Đồng thời, người dạy hướng sự tham gia tích cực của người học vào những mục tiêu thực tế nhất của giáo dục hiện đại: học gắn với hành. Với tư cách là người tham gia vào quá trình dạy – học, người dạy hoạt động như một thành viên tham gia vào quá trình học tập ở trên lớp với các nhóm người học. Với tư cách vừa là cố vấn, vừa là người tham gia vào quá trình học tập, người dạy còn có thêm vai trò bổ sung là nguồn tham khảo có giá trị cho người học, giúp người học tháo gỡ những khó khăn trong quá trình học tập và nghiên cứu. Với tư cách là người học và người nghiên cứu, người dạy là một thành viên tham gia học tập ở trên lớp và ở một chừng mực nào đấy họ có điều kiện trở lại vị trí của người học, hiểu và chia sẻ những khó khăn, trách nhiệm học tập với họ. Có thực hiện được vai trò của người học thì người dạy mới có thể phát huy được vai trò tích cực của người học, lựa chọn được phương pháp và kỹ năng giảng dạy thích hợp. Mặt khác, với tư cách là nhà nghiên cứu, người dạy có khả năng đóng góp khả năng và kiến thức của mình vào việc tìm hiểu bản chất của quá trình dạy học, những yếu tố tâm lý xã hội ảnh hưởng đến quá trình dạy học, hiểu được đây là nhiệm vụ liên nhân: người dạy và người học đều có trách nhiệm tham gia trong đó người học có vai trò trung tâm, người dạy có vai trò hỗ trợ. Tương tác với người dạy trong quá trình dạy – học, trong phương thức đào tạo theo học chế tín chỉ, người học phải cố gắng và phải được tạo điều kiện để thực sự trở thành người đàm phán tích cực và có hiệu quả với chính mình trong quá trình học tập, với mục tiêu học tập, với thành viên trong lớp học và với chính người dạy. Vì dạy học theo trường lớp là một quá trình cộng sinh nên ngoài những vai trò đã kể trên, người học trong phương thức đào tạo theo tín chỉ còn phải đảm nhiệm thêm một vai trò quan trọng nữa là: người tham gia vào môi trường cộng tác dạy học. Họ đóng vai trò vừa là thành phần hợp pháp của quá trình dạy học vừa là cộng sự với người dạy trong việc lựa chọn nội dung, phương pháp vừa là người cung cấp thông tin phản hồi cho người dạy. Người học và người dạy không thể tách rời môi trường bao quanh. Đó là môi trường tự nhiên sinh vật, đặc biệt là sự ảnh hưởng, tác động của môi trường văn hóa, xã hội, chính trị, kinh tế. Tất cả các yếu tố này, bên trong cũng như bên ngoài tạo thành môi trường bao quanh người dạy và người học. Tác nhân này đóng một vai trò có ý nghĩa cao vì nó ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp tới quá trình dạy – học. Từ những phân tích trên ta thấy rằng: hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ phát huy tính tích cực của ba nhân tố trong phương pháp sư phạm tương tác, đặc biệt là người học ở vị trí trung tâm. Sơ đồ sau thể hiện tính tương tác và vai trò của người dạy – người học và môi trường: Người học Người dạy Môi trường 6
- Phương pháp sư phạm tương tác đặc biệt làm tăng giá trị các mối quan hệ tác động qua lại tồn tại giữa người dạy, người học và môi trường. Hình vẽ trên, tam giác mũi tên tượng trưng cho tất cả sự liên hệ năng động giữa ba tác nhân. Các đường thẳng chỉ ra mối quan hệ giữa các tác nhân, trong khi hai đầu của các đường thẳng dưới hình thức các mũi tên minh họa sự trao đổi qua lại giữa chúng. Điều này cũng thể hiện ưu điểm nổi trội của hình thức đào tạo theo hình thức tín chỉ, đặc biệt là phát huy vai trò tích cực, chủ động sáng tạo của người học. Đào tạo theo hình thức học chế tín chỉ ở các trường đại học Việt Nam là phù hợp với xu thế hội nhập, giao lưu với đại học thế giới trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, để phát huy được tối đa các ưu điểm của loại hình đào tạo này thì chúng ta cần thiết phải hiểu được bản chất của chúng và mối quan hệ mật thiết giữa ba nhân tố không thể thiếu được trong quá trình dạy học là Người học - Người dạy – Môi trường như đã phân tích ở trên./. Tài liệu tham khảo: 1. Hoàng Văn Vân – Phương thức đào tạo theo tín chỉ: lịch sử, bản chất và những hàm ý cho phương pháp giảng dạy bậc đại học – www.Vnexpress.vn 2. Hoàng Văn Vân - Về việc áp dụng học chế tín chỉ trên thế giới và ở VN – www.Vnexpress.vn 3. Jean – Marc Denomme và Madeleine Roy – Tiến tới một phương pháp sư phạm tương tác – NXb Thanh niên 2003. 7
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Kiến thức thời đại - Các phương pháp sư phạm: Phần 1
51 p | 134 | 40
-
Kỷ yếu: Hội thảo khoa học về đào tạo tín chỉ
214 p | 144 | 26
-
Phương pháp nghiên cứu trừu tượng hóa và sự vận dụng phương pháp này của C. Mác trong bộ Tư bản luận
6 p | 469 | 11
-
Phân tích tương giao
19 p | 133 | 10
-
Một tiếp cận khoa học thần kinh về học và dạy trong sư phạm tương tác: Phần 1
191 p | 87 | 10
-
Tài liệu tập huấn về kỹ năng, phương pháp lấy ý kiến, phản biện xã hội trong xây dựng chính sách, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật thúc đẩy sự tham gia của các nhóm yếu thế
40 p | 9 | 5
-
Giáo trình Kỹ năng mềm - Tiếp cận theo hướng sư phạm tương tác: Phần 2
81 p | 17 | 5
-
Đổi mới phương pháp dạy học ở các trường sĩ quan quân đội theo quan điểm sư phạm tương tác
7 p | 37 | 5
-
Đổi mới dạy học nói và nghe trong trường trung học - Nhìn từ yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông môn Ngữ văn 2018
8 p | 11 | 4
-
Phương pháp dạy học tác phẩm văn chương theo định hướng phát triển năng lực học sinh
10 p | 9 | 4
-
Nghiên cứu tổng quan về dạy học theo quan điểm sư phạm tương tác
12 p | 40 | 4
-
Biện pháp vận dụng quan điểm sư phạm tương tác trong dạy học môn Giáo dục học tại trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng
5 p | 19 | 3
-
Tiếp cận sư phạm tương tác - một hướng giải pháp nâng cao chất lượng dạy học
6 p | 39 | 3
-
Áp dụng phương pháp tương tác sư phạm thúc đẩy sự học tập chủ động trong các môn học “Phát triển nông thôn” và “Quản trị chuỗi cung ứng” của học viên cao học Quản lý kinh tế và Quản trị kinh doanh tại Đại học Thành Đông
10 p | 18 | 2
-
Một số biện pháp nâng cao năng lực vận dụng phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực cho sinh viên ngành Sư phạm trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên
6 p | 99 | 2
-
Phương pháp và ứng dụng công nghệ dạy học trong môi trường sư phạm tương tác (In lần thứ hai): Phần 1
110 p | 7 | 2
-
Phương pháp và ứng dụng công nghệ dạy học trong môi trường sư phạm tương tác (In lần thứ hai): Phần 2
221 p | 8 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn