Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp nâng cao văn hóa công sở ở trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:35

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của sáng kiến "Biện pháp nâng cao văn hóa công sở ở trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn" là phân tích thực trạng văn hóa công sở, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động xây dựng và phát triển văn hóa công sở tại Trường CĐSP Lạng Sơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp nâng cao văn hóa công sở ở trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG SƠN TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN BIỆN PHÁP NÂNG CAO VĂN HÓA CÔNG SỞ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM LẠNG SƠN Lĩnh vực sáng kiến: Quản lý giáo dục Tác giả: HOÀNG THU THỦY Trình độ chuyên môn: Thạc sĩ Lịch sử Chức vụ: Trƣởng phòng Tổ chức-CTHSSV Nơi công tác: Trƣờng CĐSP Lạng Sơn Điện thoại liên hệ: 0976.325.418 Địa chỉ thư điện tử: Hoangthuycdsp@gmail.com Lạng Sơn, ngày 19 tháng 4 năm 2022
2 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ---------------- ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP NGÀNH Tôi ghi tên dưới đây: Tỷ lệ (%) đóng góp Ngày Nơi công tác vào việc tạo ra sáng Họ và Trình độ TT tháng (hoặc nơi Chức danh kiến tên chuyên môn năm sinh thường trú) (ghi rõ đối với từng đồng tác giả, nếu có) Hoàng Trường Giảng viên Thạc sỹ 1 Thu 01/9/1976 CĐSP Lạng chính, Trưởng 100% Lịch sử Thủy Sơn phòng Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Biện pháp nâng cao văn hóa công sở ở trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Quản lý giáo dục - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Năm học 2021- 2022. - Mô tả bản chất của sáng kiến: Văn hóa công sở là tổng hòa những giá trị hữu hình và vô hình. Xây dựng VHCS là xây dựng lề lối, nề nếp làm việc khoa học, có trật tự kỷ cương, tuân theo những nội quy, quy định chung nhưng không mất đi tính dân chủ. Ở trong trường học, văn hóa là hệ thống niềm tin, giá trị, chuẩn mực, thói quen và truyền thống hình thành trong quá trình phát triển của nhà trường, được các thành viên trong nhà trường thừa nhận, làm theo và được thể hiện trong các hình thái vật chất và tinh thần, từ đó tạo nên bản sắc riêng cho mỗi tổ chức sư phạm. Muốn như thế CBGV, NV phải tôn trọng kỷ luật cơ quan, phải chú ý đến danh dự của cơ quan trong cư xử với mọi người, đoàn kết và hợp tác trên những nguyên tắc chung. Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn là một đơn vị sự nghiệp trực thuộc sự quản lí của Sở Giáo dục và Đào tạo Lạng Sơn. Công sở nhà trường là nơi đội ngũ CBGV, NV làm việc, tiếp xúc và giải quyết những công việc liên quan đến chuyên môn và khách bên ngoài. Trong những năm qua, Nhà trường đã chấp hành những quy định chung về VHCS của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm tạo ra một môi trường giáo dục khoa học, có kỉ cương góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo của tỉnh. Tuy nhiên, hiệu quả thực hiện quy chế VHCS còn chưa cao trong một số CBGV, NV. Vì vậy, để có được nét văn hóa riêng cho nhà trường, đòi hỏi phải có sự đồng thuận chung của mỗi CBGV, NV trong từng phòng chức năng, khoa chuyên môn nói riêng và trong toàn trường nói
3 chung. Cần phải đánh giá lại thực trạng, từ đó đưa ra những giải pháp thực hiện VHCS của Nhà trường. + Khả năng áp dụng: Sáng kiến đã được áp dụng ở Trường CĐSP Lạng Sơn từ năm 2021 và sẽ tiếp tục được áp dụng trong thời gian tới. Các giải pháp trên còn có khả năng nhân rộng áp dụng tại các trường cao đẳng địa phương và các trường phổ thông. - Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: + Có sự quan tâm, chỉ đạo của các UBND tỉnh, Bộ GDĐT, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về định hướng cho Trường CĐSP Lạng Sơn trong tình hình mới. + Hội đồng sư phạm đoàn kết, nhất trí; dự báo các hoạt động giáo dục của nhà trường đúng hướng. + Hoạt động xây dựng và phát triển VHCS được thực hiện thường xuyên, liên tục. - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả: nhận thức và ý thức chấp hành những quy định của CBGV, NV được nâng cao, ổn định tâm lý và các hoạt động đi vào nền nếp; - Các hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học của nhà trường có nhiều chuyển biến tích cực. - Hoạt động nghiên cứu khoa học có nhiều điểm khởi sắc như số lượng bài báo quốc tế, quốc gia, đề tài các cấp, giáo trình, tài liệu bồi dưỡng tăng. - Công tác thi đua của nhà trường duy trì thường xuyên, hiệu quả Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn và Bản mô tả sáng kiến (kèm theo đơn) là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật./. Lạng Sơn, ngày 19 tháng 4 năm 2022 Ngƣời nộp đơn Hoàng Thu Thủy
4 MỤC LỤC Trang TÓM TẮT SÁNG KIẾN 1 MỞ ĐẦU 2 1. Lý do chọn đề tài 2 2. Mục tiêu của sáng kiến 3 3. Phạm vi nghiên cứu 4 CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 4 1. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu 4 2. Cơ sở thực tiễn 10 NỘI DUNG SÁNG KIẾN 16 1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến 16 1.1. Về cơ chế, chính sách, ban hành văn bản 16 1.2. Tuyên truyền nâng cao nhận thức về văn hóa công sở cho đội ngũ cán 18 bộ, giảng viên, người lao động 1.3. Phát huy vai trò của các tổ chức nhà trường trong quản lý, xây dựng và 19 thực hiện văn hóa công sở 1.4. Cải thiện môi trường và điều kiện làm việc thuận lợi cho CBGV, NV 19 1.5. Thường xuyên giám sát,kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện quy định 21 về văn hóa công sở trong nhà trường 2. Đánh giá kết quả thu được 22 2.1. Tính mới, tính sáng tạo 22 2.2. Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến 23 KẾT LUẬN 26 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 28
5 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TT Viết tắt Viết đầy đủ tiếng Việt 1 CBGV, NV Cán bộ, giảng viên, nhân viên 2 CĐSP Cao đẳng Sư phạm 3 GD ĐT Giáo dục đào tạo 4 HS-SV Học sinh, sinh viên 5 VHCS Văn hóa công sở
6
7
8 TÓM TẮT SÁNG KIẾN: Văn hóa công sở (VHCS) được coi là một hệ thống các giá trị và các giá trị này được hình thành trong quá trình hoạt động của mỗi cơ quan, đơn vị. Từ đó, tạo nên niềm tin giá trị về thái độ, cách ứng xử hay đơn giản chỉ là những biểu hiện trong việc lựa chọn trang phục, ý thức giữ gìn vệ sinh nơi công sở của các nhân viên đang làm việc tại cơ quan, đơn vị. Bên cạnh đó, văn hóa công sở là giá trị mà cơ quan, đơn vị tạo được về vật chất cũng như tinh thần trong quá trình hoạt động. VHCS được thể hiện trên các phương diện như: giao tiếp, ứng xử; mối quan hệ giữa các cán bộ, viên chức, người lao động với nhau; giữa nhân viên với lãnh đạo; giữa nhân viên với người dân hay từ logo cho đến mục tiêu phát triển của cơ quan; trang phục và cách bài trí công sở… Bởi thế mà mỗi cơ quan, đơn vị đều có những tiêu chí, nét văn hóa công sở riêng. Từ những nét văn hóa công sở đó, sẽ tạo thành sợi dây kết nối, gắn kết các thành viên trong cơ quan lại với nhau, tạo sự đồng thuận giữa nhân viên với nhà quản lý. Nên văn hóa công sở có sức ảnh hưởng lớn đến hiệu quả, mục tiêu, công tác điều hành và sự phát triển bền vững của cơ quan, đơn vị đó. Trong những năm qua, Trường Cao đẳng Sư phạm (CĐSP) Lạng Sơn đã luôn quan tâm dựng VHCS theo đúng tinh thần Nghị quyết Trung ương 9, khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Nhà trường đã triển khai cụ thể hóa vào nội quy, quy chế và tổ chức thực hiện. Phần đông cán bộ, giảng viên, nhân viên (CBGV, NV) thực hiện tốt nếp sống VHCS, làm việc đúng giờ, khoa học, chuẩn mực trong giao tiếp, trang phục lịch sự, tận tụy với công việc,…Ngoài những mặt được, hiện nay vẫn có sự tồn tại, hạn chế trong thực hiện VHCS, như: tình trạng CBGV, NV đi làm muộn, đi họp muộn, nói chuyện riêng, lướt website trong giờ họp, tác phong làm việc thiếu chuyên nghiệp, chưa giữ vệ sinh chung, thiếu ý thức trách nhiệm trong công việc được giao đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả công việc. Vì vậy, công tác nâng cao văn hóa công sở cần có những giải pháp phù hợp đáp ứng với yêu cầu thực hiện các nhiệm vụ mới. Sáng kiến đề xuất và
9 áp dụng một số giải pháp nâng cao văn hóa công sở ở trường CĐSP Lạng Sơn đáp ứng yêu cầu về phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, góp phần thực hiện công tác giáo dục, đào tạo và bồi dưỡng của nhà trường trước yêu cầu đổi mới của ngành và nhu cầu xã hội. I. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn sáng kiến Xuất phát từ vị trí, tầm quan trọng của VHCS, ngày 02 tháng 8 năm 2007, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 129/2007/QĐ-TTg về việc ban hành Quy chế Văn hoá công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước. Quy chế này quy định về trang phục, giao tiếp và ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức khi thi hành nhiệm vụ, bài trí công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước. Như vậy, văn hoá công sở cũng giống như bất cứ loại hình văn hoá khác, là một loạt hành vi và qui ước mà con người dựa vào đó để điều khiển các mối quan hệ tương tác của mình với những người khác trong môi trường làm việc tại các cơ quan nhà nước. Văn hóa công sở là tổng hòa những giá trị hữu hình và vô hình bao gồm: Trình độ nhận thức, phương pháp tổ chức, quản lý, môi trường cảnh quan, những phương tiện làm việc, đạo đức nghề nghiệp, phong cách giao tiếp ứng xử của cán bộ công chức, viên chức, lao động và sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các yếu tố đó để xây dựng một môi trường công sở văn minh, lịch sự, hoạt động đúng pháp luật, hiệu quả cao. Xây dựng VHCS là xây dựng lề lối, nề nếp làm việc khoa học, có trật tự kỷ cương, tuân theo những nội quy, quy định chung nhưng không mất đi tính dân chủ. Ở trong trường học, văn hóa là hệ thống niềm tin, giá trị, chuẩn mực, thói quen và truyền thống hình thành trong quá trình phát triển của nhà trường, được các thành viên trong nhà trường thừa nhận, làm theo và được thể hiện trong các hình thái vật chất và tinh thần, từ đó tạo nên bản sắc riêng cho mỗi tổ chức sư phạm. Nó đòi hỏi nhà lãnh đạo, quản lý cũng như các thành viên của Nhà trường phải quan tâm đến hoạt động chung của đơn vị mình. Muốn như thế CBGV, NV phải tôn trọng kỷ luật cơ quan, phải chú ý đến danh
10 dự của cơ quan trong cư xử với mọi người, đoàn kết và hợp tác trên những nguyên tắc chung. Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn là một đơn vị sự nghiệp trực thuộc sự quản lí của Sở Giáo dục và Đào tạo Lạng Sơn. Công sở nhà trường là nơi đội ngũ CBGV, NV làm việc, tiếp xúc và giải quyết những công việc liên quan đến chuyên môn và khách bên ngoài. Trong những năm qua, Nhà trường đã chấp hành những quy định chung về VHCS của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm tạo ra một môi trường giáo dục khoa học, có kỉ cương góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo của tỉnh. Tuy nhiên, hiệu quả thực hiện quy chế VHCS còn chưa cao trong một số CBGV, NV. Vì vậy, để có được nét văn hóa riêng cho nhà trường, đòi hỏi phải có sự đồng thuận chung của mỗi CBGV, NV trong từng phòng chức năng, khoa chuyên môn nói riêng và trong toàn trường nói chung. Cần phải đánh giá lại thực trạng, từ đó đưa ra những giải pháp thực hiện VHCS của Nhà trường. Vì vậy, tôi lựa chọn viết sáng kiến “Biện pháp nâng cao văn hóa công sở ở trường CĐSP Lạng Sơn” Sáng kiến góp phần khẳng định việc xây dựng văn hóa công sở trong CBGV, NV là một việc làm hết sức bổ ích không chỉ đối với các cơ quan công sở nói chung mà trong CBGV, NV trường CĐSP Lạng Sơn nói riêng, đồng thời khẳng định hơn nữa sự phấn đấu của tập thể nhà trường hướng đến xây dựng trường CĐSP Lạng Sơn không chỉ là nơi đào tạo có uy tín, chất lượng mà còn là môi trường văn hóa, thân thiện để phụ huynh HSSV tin tưởng lựa chọn gửi con em theo học. 2. Mục tiêu của sáng kiến Mục tiêu của sáng kiến là phân tích thực trạng VHCS, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động xây dựng và phát triển VHCS tại Trường CĐSP Lạng Sơn.
11 3. Phạm vi của sáng kiến 3.1. Đối tượng nghiên cứu:Biện pháp nâng cao văn hóa công sở ở trường CĐSP Lạng Sơn. 3.2. Khách thể nghiên cứu: + Hoạt động xây dựng và phát triển VHCS của nhà trường. + CBGV, NV trường CĐSP Lạng Sơn 3.3. h i gi n: Sáng kiến nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động xây dựng và phát triển VHCS, năm học 2021-2022. II. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận 1.1. Cơ sở pháp lý của vấn đề nghiên cứu. Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc; xác định phát triển văn hóa đồng bộ, hài hòa với tăng trưởng kinh tế và tiến bộ, công bằng xã hội là một định hướng căn bản của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Nền văn hóa mà chúng ta xây dựng là nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, một nền văn hoá thống nhất trong đa dạng, dựa trên các giá trị tiến bộ, nhân văn Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9/6/2014 Hội nghị Trung ương 9 (Khóa XI) về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Với mục tiêu chăm lo và xây dựng con người Việt Nam được phát triển toàn diện, bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo đức, lối sống và nhân cách. Bên cạnh đó, hướng các hoạt động văn hóa, giáo dục, khoa học, hướng tới chân - thiện - mỹ, gắn với xây dựng, rèn luyện đạo đức với thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. Quyết định số 129/2007/QĐ-TTg ngày 02/8/2007 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế văn hóa công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước. Nhằm đảm bảo tính trang nghiêm và hoạt động có hiệu quả của các cơ quan hành chính
12 nhà nước, đồng thời xây dựng phong cách ứng xử có chuẩn mực của CBGV, NV trong hoạt động công vụ, hướng tới mục tiêu xây dựng đội ngũ CBGV, NV có phẩm chất đạo đức tốt đẹp và hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Luật cán bộ, công chức, năm 2008 đã quy định tại Điều 16 về Văn hóa giao tiếp nơi công sở và Điều 17. Văn hóa giao tiếp với nhân dân . Từ những Nghị quyết, chỉ thị và các văn bản nêu trên đã thể hiện rõ định hướng của Nhà nước ta đang hướng tới xây dựng một nền hành chính minh bạch, theo đúng tinh thần xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân. Trường CĐSP Lạng Sơn cũng đã ban hành Quyết định số 39/QĐ-CĐSP ngày 21/3/2017 về việc ban hành quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường, quyết định số 699/QĐ-CĐSP ngày 26/11/2021 Quy định về chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đối với công chức, viên chức và người lao động Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn. Để thực hiện được điều đó, thì bản thân mỗi người CBGV, NV phải chuẩn mực trong hành vi giao tiếp ứng xử, không gây phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực trong thực hiện nhiệm vụ. Nhằm tăng cường trách nhiệm và xây dựng các quy tắc văn hóa ứng xử, giao tiếp của CBGV, NV khi thực hiện nhiệm vụ và phấn đấu xây dựng một môi trường làm việc theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả và vì nhân dân, góp phần tạo bước tiến mới trong thực hiện công tác cải cách hành chính… Như vậy, có thể khẳng định tất cả các văn bản, chỉ thị, quyết định nêu trên đều liên quan đến việc xây dựng một nền hành chính văn minh, hiện đại và minh bạch. Trong quá trình hoạt động để hoàn thiện quy trình xây dựng văn hóa công sở tại Trường CĐSP Lạng Sơn ngoài những quy chế, quy tắc đặc thù của nghề nghiệp thì những tiêu chí của các quyết định, chỉ thị và các văn bản nêu trên, cũng được lãnh đạo Trường căn cứ vào đó để thực hiện và áp dụng cho cơ quan, đơn vị. 1.2. Cơ sở khoa học 1.2.1. Một số khái niệm công cụ Văn hoá tổ chức được quan niệm là hệ thống những giá trị, niềm tin, sự mong
13 đợi của các thành viên trong tổ chức, tác động qua lại với các cơ cấu chính thức và tạo nên những chuẩn mực hành động như những giả thiết không bị chất vấn về truyền thống và cách thức làm việc của tổ chức và mọi người trong đó tuân theo khi làm việc. Gọi là “văn hóa” vì nó hướng tổ chức tới nhưng giá trị về tinh thần và ảnh hưởng đến nếp suy nghĩ, làm việc của các thành viên khi gia nhập vào tổ chức, chấp nhận nó như một truyền thống [1]. Công sở là một tổ chức đặt dưới sự quản lí trực tiếp của nhà nước để tiến hành một công việc chuyên ngành; thực hiện cơ chế điều hành, kiểm soát công việc hành chính, là nơi soạn thảo văn bản để thực hiện công vụ, đảm bảo thông tin cho hoạt động của bộ máy quản lí nhà nước - nơi phối hợp hoạt động thực hiện một nhiệm vụ được nhà nước giao. Công sở cũng là nơi tiếp nhận yêu cầu, đề nghị, khiếu nại của công dân, là một bộ phận hợp thành tất yếu của thiết chế bộ máy quản lí nhà nước [1]. Văn hóa công sở là một hệ thống giá trị được hình thành trong quá trình hoạt động của công sở, tạo nên niềm tin, giá trị về thái độ của các nhân viên làm việc trong công sở, ảnh hưởng đến cách làm việc và hiệu quả hoạt động của công sở trên thực tế. Trong quá trình xây dựng một nhà nước pháp quyền, nhất là trong bối cảnh chính phủ đang thực hiện chủ trương xây dựng một chính phủ hiện đại, minh bạch, kiến tạo và cải cách hành chính, thì việc xây dựng văn hóa công sở đang là việc làm cấp thiết. Do sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, các hoạt động của mỗi cơ quan công quyền ngày càng đòi hỏi sự chuyên nghiệp thì áp lực công việc của các cơ quan công sở chính quyền ngày càng lớn. Từ đây sẽ tọa nên áp lực không nhỏ đến đội ngũ cán bộ của những cơ quan đó. Vì thế những cách ứng xử, những mỗi quan hệ giữa các công chức, viên chức với nhau giữa họ với người dân và những cơ quan liên quan, với cấp trên, cấp dưới… cần phải có chuẩn nhất định, làm được điều này, trước tiên chúng ta phải hiểu thế nào là văn hóa, thế nào là công sở… để từ đó mới có hướng đi đúng và xây dựng được những tiêu chí rõ ràng phù hợp với từng cơ quan đơn vị mình.
14 Theo Quy chế văn hóa công sở của cơ quan hành chính nhà nước được ban hành kèm theo Quyết định số 129/2007/QĐ-TTg ngày 2/8/2007 của Thủ tướng Chính phủ quy định thực hiện những nội dung của văn hóa công sở như: Trang phục, giao tiếp và ứng xử xã hội của cán bộ công chức, viên chức khi thi hành nhiệm vụ, cách bài trí công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước. Đây là những nội dung quan trọng của văn hóa công sở và cũng là phạm vi điều chỉnh của quy chế [2]. Văn hóa công sở cũng được coi là tổng hòa của chuỗi giá trị hữu hình và vô hình, trong đó bao gồm: phương pháp tổ chức quản lý, trình độ nhận thức, đạo đức nghề nghiệp, môi trường cảnh quan, phương tiện làm việc, giao tiếp ứng xử của cán bộ, nhân viên nhằm xây dựng một công sở văn minh, lịch sự, hoạt động đúng pháp luật và đạt hiệu quả cao. Văn hóa công sở còn được cho là đồng nghĩa với văn hóa giao tiếp ứng xử trong công sở: “Văn hóa công sở được hiểu là những quy tắc, các chuẩn mực ứng xử của cán bộ công chức nhà nước với nhau và với đối tượng giao tiếp là các công dân, nhằm phát huy tối đa năng lực của những người tham gia giao tiếp để đạt được hiệu quả cao nhất trong công việc công sở” [3]. Bảo đảm tính trang nghiêm và hiệu quả hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước; Xây dựng phong cách ứng xử chuẩn mực của cán bộ, công chức, viên chức trong hoạt động công vụ, hướng tới mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức tốt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Trong giao tiếp và ứng xử, cán bộ, công chức, viên chức phải có thái độ lịch sự, tôn trọng. Ngôn ngữ giao tiếp phải rõ ràng, mạch lạc; không nói tục, nói tiếng lóng, quát nạt [3]. Trong Từ điển nghiên cứu về quản lý nhà nước và quản lý địa phương của Học viện Công vụ Liên bang Nga, văn hóa công sở được tiếp cận từ góc độ rộng hơn, đó là “tập hợp các định hướng và giá trị, chuẩn mực do truyền thống hay do thói quen tạo nên, đặc trưng riêng của hoạt động công vụ tại các cơ quan
15 nhà nước thực hiện ở mục tiêu của tổ chức, quan điểm, thái độ của con người đối với công việc, cách xử lý xung đột”. Nói đến văn hóa công sở tức là nói đến văn hóa của tổ chức đặc thù, có giới hạn không gian là các cơ quan nhà nước và đối tượng thực hành văn, hóa công sở là cán bộ công chức. Văn hóa công sở được hiểu là hệ thống, các giá trị, các quy tắc giao tiếp ứng xử, chuẩn mực đạo đức của cán bộ công chức, các phương thức, cách thức quản lý gắn với việc tìm kiếm các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động công sở, những đặc trưng riêng trong hoạt động công vụ của cơ quan nhà nước nói chung và tại mỗi công sở, nói riêng. Văn hóa công sở chịu ảnh hưởng bởi những nét chung của văn hóa dân tộc đặc điểm văn hóa riêng của từng địa bàn lãnh thổ, đồng thời vừa phải tiếp thu những tinh hoa của văn hóa nhân loại. Trong mỗi công sở cũng có những nét riêng của công sở đó và mỗi thành viên lại có những phương thức làm việc riêng, tạo nét văn hóa riêng của mỗi cá nhân trong công sở. Xây dựng VHCS chính là xây dựng lề lối và nền nếp làm việc một cách khoa học, tuân thủ theo những nội quy và quy định chung của chính cơ quan, đơn vị đó. Trong quá trình làm việc, luôn đảm bảo được tính trật tự kỷ cương nhưng không mất đi tính dân chủ. Trong quá trình hoạt động, VHCS sẽ dần được hình thành theo đặc thù của từng cơ quan, đơn vị và mang những sắc thái riêng. Tuy nhiên, yếu tố mấu chốt để đánh giá cơ quan đó có đạt tiêu chuẩn là cơ quan VHCS hay không thì vẫn phải dựa vào các tiêu chí như: hiệu quả công việc, môi trường làm việc thân thiện, xây dựng nếp sống văn minh nơi công sở và văn hóa ứng xử của CBVC và người lao động với mọi người xung quanh hay với môi trường tự nhiên, nhất là không còn tình trạng quan liêu, cửa quyền, dân chủ và công bằng... Như vậy, xây dựng văn hóa công sở là xây dựng một môi trường làm việc thân thiện, hiệu quả, chuyên nghiệp và hiện đại. Khi thực hiện đầy đủ các yếu tố để xây dựng VHCS thì sẽ tạo được hứng khởi và bầu không khí cởi mở cho CBVC hăng say công hiến, làm việc đạt kết quả cao nhất.
16 Đồng thời, xây dựng VHCS không chỉ đơn thuần là xây dựng những nội quy, quy định để mọi người thực hiện mà bên cạnh đó mỗi cá nhân trong một tập thể cũng cần xác định vị trí, vai trò của mình trong việc góp phần xây dựng VHCS chung tại cơ quan, đơn vị. Với những biểu hiện rất đơn giản như biết chào, biết cười và biết nói lời cảm ơn hay lời xin lỗi, hòa đồng thân thiện, giúp đỡ mọi người xung quanh. Như vậy, xây dựng VHCS chính là việc xây dựng các quy tắc, các chuẩn mực trong ứng xử của mỗi CBCCVC, người lao động với nhau và với những người xung quanh, với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội nhằm phát huy tối đa năng lực của những người tham gia giao tiếp để đạt kết quả cao trong công việc. Đồng thời, xây dựng những chuẩn mực trong lựa chọn trang phục đảm bảo lịch sự, kín đáo, công sở phải xanh, sạch, đẹp... Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng và hình thành VHCS của mỗi cơ quan, đơn vị bên cạnh việc tác động của đặc điểm văn hóa riêng của từng vùng, miền khác nhau nhưng vẫn phải đảm bảo những nét văn hóa truyền thống của dân tộc. 1.2.2. Một số biểu hiện thành phần văn hóa công sở Mức độ ban hành và áp dụng các quy chế trong điều hành, kiểm tra công việc. Tinh thần tự quản, tính tự giác của cán bộ, công chức, viên chức làm việc tại công sở cao hay thấp. Thái độ, trách nhiệm trước công việc và các cơ hội mà mọi người có thể vươn lên là biểu thị của môi trường văn hóa cao trong công sở và ngược lại. Thái độ chỉ huy dân chủ hay độc đoán. Cán bộ, công chức, viên chức của từng cơ quan và các đơn vị của cơ quan có tinh thần đoàn kết, tương trợ, tin cậy lẫn nhau như thế nào. Mức độ của bầu không khí cởi mở trong công sở. Các chuẩn mực được đề ra thích đáng và mức độ hoàn thành công việc theo chuẩn mực cao hay thấp. Một công sở làm việc không có chuẩn mực thống nhất là sự biểu hiện của VHCS kém.
17 Các xung đột nội bộ được giải quyết thỏa đáng hay không [1]. 2. Cơ sở thực tiễn Ban Giám hiệu Trường CĐSP Lạng Sơn đã quan tâm xây dựng VHCS theo đúng tinh thần Nghị quyết Trung ương 9, khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; Luật Cán bộ, công chức năm 2008; Luật Viên chức năm 2010, Quyết định số 129/2007/QĐ-TTg ngày 02/8/2007 của Thủ tướng Chính phủ ban hành quy chế VHCS tại các cơ quan hành chính nhà nước... Nhà trường đã triển khai thực hiện những quy định về VHCS trên trong những nội dung cơ bản sau: 2.1. Ban hành các quy chế làm việc và việc thực hiện quy chế Trường CĐSP Lạng Sơn đã ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động theo Quyết định số 591/QĐ-CĐSP ngày 15/10/2021. Quy chế được ban hành dựa trên sự đóng góp ý kiến của toàn thể đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động của nhà trường. Nội dung quy chế gồm 6 chương và 25 điều quy định mục tiêu và sứ mệnh, tầm nhìn, nhiệm vụ, quyền hạn, quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của Nhà trường; cơ cấu tổ chức và nhân sự cũng như nhiệm vụ, quyền hạn của từng tổ chức, của người đứng đầu các tổ chức trong Nhà trường; tổ chức hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và hợp tác quốc tế; … tạo cơ sở pháp lí cho sự tồn tại và phát triển của nhà trường. Nhà trường cũng ban hành Quyết định số 403/QĐ-CĐSP ngày 24/8/2021 về Quy định chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ của nhà giáo giảng dạy giáo dục nghề nghiệp của trường, Quyết định số 268/QĐ-CĐSP ngày 25/9/2018 về việc ban hành Quy định về hồ sơ chuyên môn của tập thể, cá nhân, quy đinh công tác chuyên môn đối với GV, đánh giá xếp loại GV áp dụng đối với toàn thể GV thuộc Trường CĐSP Lạng Sơn với những quy định về đạo đức nhà giáo, nhiệm vụ, hồ sơ của GV trong quá trình giảng dạy với hệ thống mẫu hóa các văn bản, giấy tờ cần thiết… Bên cạnh đó, nhà trường có quy định về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi của người lao động trong Quyết định số 656/QĐ-CĐSP ngày 03/11/2021 về việc
18 ban hành Quy định chế độ làm việc của giáo viên, giảng viên trường CĐSP Lạng Sơn có những điều khoản về thời giờ làm việc; Quyết định số 592/QĐ-CĐSP ngày 15/10/2021 về việc ban hành Quy chế làm việc của Trường CĐSP Lạng Sơn với những quy định về trách nhiệm, quyền hạn, phạm vị giải quyết công việc của lãnh đạo, phạm vi trách nhiệm và chế độ làm việc của các đơn vị trực thuộc và cá nhân CBVC. NLĐ, thời gian nghỉ ngơi, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương, nghỉ ốm, nghỉ thai sản của người lao động như công chức, viên chức và lao động hợp đồng đóng bảo hiểm xã hội, trong đó quy định rõ về thời giờ làm việc đối với cán bộ viên chức khối làm việc hành chính: sáng từ 7h00’ -11h30’, chiều từ 13h30’- 17h30’ (trừ thứ 7 và chủ nhật); đối với GV lên lớp, lịch học thực hiện theo mùa, cụ thể: mùa đông: sáng từ 7h15’-11h45’, chiều từ 13h00’-17h15’; mùa hè: sáng từ 7h00’-11h30’, chiều từ 13h15’-17h30’. Với những quy chế đã ban hành, đa số đội ngũ cán bộ, GV trong Trường CĐSP Lạng Sơn đều chấp hành nghiêm chỉnh những quy định trong các quy chế, tạo nên những thói quen về nề nếp làm việc có tính chuẩn mực mà mọi người đều tự giác thực hiện, biểu hiện rõ trong việc GV đều hiểu rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của đơn vị mình đang công tác; Quyết định số 699/QĐ-CĐSP ngày 26/11/2021 Quy định về chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đối với công chức, viên chức và người lao động Trường CĐSP Lạng Sơn; xây dựng kế hoạch hàng năm, thiết lập hồ sơ giảng dạy, thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn được giao; tuân thủ những quy định về thời giờ làm việc, nghỉ ngơi cũng như các quy định về bảo vệ công sản…Tinh thần tự quản, tính tự giác, thái độ trách nhiệm trước công việc và ý thức chấp hành những quy chế mà nhà trường ban hành đã góp phần xây dựng môi trường làm việc thuận lợi hơn, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học. Bên cạnh đó, tính tự quản, tự giác trong bảo vệ của công, ý thức chấp hành pháp luật, nội quy của cơ quan của một số cán bộ, GV còn chưa cao; một số GV còn đi làm muộn, đi họp muộn, nói chuyện riêng, sử dụng máy tính, điện thoại làm việc riêng trong giờ họp; tác phong làm việc thiếu chuyên nghiệp, chưa giữ vệ sinh chung, ý thức trách nhiệm chưa cao trong công việc được giao, tính ỷ lại, đùn đẩy trách nhiệm trong công tác, thiếu nhiệt tình, nhiệt huyết trong công việc…
19 2.2. Về cách bài trí công sở và nơi làm việc Trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn có 2 cơ sở làm việc (Cơ sở 1 là trụ sở chính tại số 9, đường Đèo Giang, phương Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn và cơ sở 2 tại số 148. Đường Nguyễn Du, phường Đông Kinh, thành phố Lạng Sơn) cả 2 cơ sở đều có khu nhà hiệu bộ, giảng đường và khu KTX. Nhà trường có biển tên đặt ngoài cổng chính; trang bị những bảng hiệu chỉ dẫn lối đi, sơ đồ đến từng khu vực trong khuôn viên trường tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ cán bộ, GV, học sinh, sinh viên và khách đến giao dịch, công tác. Các phòng làm việc đều được gắn biển tên đơn vị, có biển chức danh của lãnh đạo trong mỗi phòng làm việc. Trước và trên nhà Hiệu bộ treo trang trọng Quốc kì; trong các phòng họp, hội trường đều treo ảnh quốc kì, quốc huy, cờ đảng, tượng Bác Hồ góp phần đảm bảo tính trang nghiêm, trang trọng của một môi trường giáo dục và đào tạo. Đội ngũ giảng viên ở mỗi khoa, phòng chức năng đều được bố trí chỗ ngồi làm việc hợp lí, đủ ánh sáng với trang thiết bị phù hợp tạo thành khung cảnh, môi trường công sở hài hòa, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường. Có thể thấy rằng, Cơ sở vật chất, trang thiết bị, thư viện cơ bản đảm bảo cho CBGV làm việc, HSSV học tập và các hoạt động của Nhà trường. 2.3. Về trang phục, lễ phục Tùy từng môi trường làm việc mà mỗi cán bộ, công nhân viên chức lựa chọn trang phục cho phù hợp. Tuy nhiên, những trang phục lịch sự, kín đáo luôn là sự lựa chọn hàng đầu đối với các cơ quan hành chính nhà nước. Mặc đẹp, lịch sự chính là thể hiện sự tôn trọng đối với người đối diện…Theo Quyết định 129/2007/QĐ-TTg ngày 02/8/2007 của Thủ tương Chính phủ: Khi thực hiện nhiệm vụ, cán bộ, công chức, viên chức phải ăn mặc gọn gàng, lịch sự. Cán bộ, công chức, viên chức có trang phục riêng thì thực hiện theo quy định của pháp luật. Đối với lễ phục của cán bộ, công chức, viên chức là trang phục chính thức được sử dụng trong những buổi lễ, cuộc họp trọng thể, các cuộc tiếp khách nước ngoài. Lễ phục của nam cán bộ, công chức, viên chức: bộ comple, áo sơ mi, cravat. Lễ phục của nữ cán bộ, công chức, viên chức: áo dài truyền thống,
20 bộ comple nữ. Đối với cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc thiểu số, trang phục ngày hội dân tộc cũng coi là lễ phục. Tại Trường CĐSP Lạng Sơn, trong quá trình làm việc, đội ngũ cán bộ, GV, nhân viên đều có trang phục gọn gàng, lịch sự phù hợp với môi trường giáo dục và phải đeo thẻ trong thời gian làm việc. Lễ phục của cán bộ công chức, lao động hợp đồng, người học là trang phục chính thức được sử dụng trong những buổi lễ, cuộc họp trọng thể. Đối với các cuộc tiếp đoàn khách ngoài trường, lễ phục của nam là comple, cavat (theo đồng phục của trường), áo sơ mi sáng màu; lễ phục của nữ là áo dài truyền thống (theo đồng phục của trường). 2.4.Về giao tiếp, ứng xử, quan hệ và tác phong trong công sở Văn hóa giao tiếp, điều quan trọng nhất và gây ấn tượng đầu tiên với người đối diện chính là những biểu cảm của khuôn mặt. Cử chỉ nhã nhặn, thêm nét mặt tươi vui, nụ cười thân thiện đảm bảo sẽ chiếm được thiện cảm của mọi người xung quanh. Biết lắng nghe và tôn trọng người đối diện, nói lời chúc mừng khi người xung quanh mình gặp chuyện vui, bày tỏ sự cảm thông cũng như sự chia sẻ nếu họ gặp khó khăn hay điều không may… Đối với đồng nghiệp luôn giúp đỡ và tạo môi trường làm việc thoải mái, đoàn kết, lắng nghe quan điểm của mọi người một cách cẩn thận, không nói xấu đồng nghiệp mà hãy góp ý thẳng thắn với tinh thần xây dựng. Trong mọi tình huống giao tiếp, ứng xử luôn có vai trò quyết định mối quan hệ giữa ta với mọi người xung quanh được tốt đẹp và thân thiết hay không. Đặc biệt, trong mỗi cơ quan đơn vị, việc ứng xử với cấp trên cũng cần phải thận trọng, đầu tiên phải lễ phép, giữ thái độ bình tĩnh và tự tin khi trình bày quan điểm của mình. Có thái độ nhiệt tình khi lãnh đạo giao việc, thực hiện công việc trên tinh thần hợp tác và phát triển. Đối với đồng nghiệp luôn tôn trọng, khiêm tốn, nghiêm túc và cùng chia sẻ thực hiện công việc hướng tới một mục đích và hiệu quả chung…