Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4

Chia sẻ: Tomjerry004 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

50
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm đưa ra một số điểm mới thể hiện ở các biện pháp: làm tốt công tác điều tra; phân loại học sinh; xây dựng Hội đồng tự quản; xây dựng nề nếp lớp học; trang trí, sắp xếp lớp học; đổi mới phương pháp dạy học; kết hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để giáo dục học sinh phát triển toàn diện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4

1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài Giáo viên chủ nhiệm (GVCN) là người quản lý và giúp lớp tổ chức học tập, rèn luyện đạt mục tiêu giáo dục, vừa đóng vai trò người thầy giáo đồng thời còn đóng vai trò người đại diện cho quyền lợi của tập thể lớp; chịu trách nhiệm trước nhà trường về nhiệm vụ cố vấn định hướng học tập và rèn luyện cho học sinh thuộc lớp học được phân công chủ nhiệm; theo dõi, đánh giá kết quả học tập cũng như rèn luyện, hình thành nhân cách cho học sinh theo từng tháng, từng học kỳ và trong năm học; nắm bắt các tình hình học tập, về đạo đức, về tâm sinh lý lứa tuổi của các em và có thể nắm luôn hoàn cảnh gia đình của từng em mà có hướng tác động phù hợp, có giải pháp phù hợp tạo điều kiện để học sinh học tập tốt và rèn luyện tốt; là cầu nối thực hiện triển khai công việc, chỉnh đốn kỷ cương học đường. Có thể nói, GVCN là người đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối nhà trường với học sinh; là người gần gũi, tiếp xúc thường xuyên với học sinh; là kênh truyền đạt những mong muốn, suy nghĩ của các em tới nhà trường, phụ huynh và ngược lại. Thực tế cho thấy, đại đa số đội ngũ GVCN là các giáo viên đang làm công tác giảng dạy tại trường, công việc giảng dạy chiếm rất nhiều thời gian, tâm sức, đặc biệt đối với các giáo viên ở cấp Tiểu học. Hơn nữa một số giáo viên làm công tác chủ nhiệm đang thiếu rất nhiều kỹ năng để có thể làm tốt vai trò GVCN. Trong giai đoạn hiện nay, chúng ta đang tích cực thực hiện đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, vận dụng mô hình trường học mới. Đây là một mô hình không nhưng cung câp cho hoc sinh nh ̃ ́ ̣ ưng kiên th ̃ ́ ưc, kí ̃ năng trong tưng môn hoc ma con hinh thanh va phat triên môt sô năng l ̀ ̣ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ́ ực và ̉ phâm chât nh́ ư: tự phuc vu, t ̣ ̣ ự quan; giao tiêp, h ̉ ́ ợp tac; t ́ ự hoc va giai quyêt vân ̣ ̀ ̉ ́ ́ ̀ ́ ực tham gia hoat đông giao duc; t đê; tich c ̣ ̣ ́ ̣ ự tin, tự trong, t ̣ ự chiu trach nhiêm, t ̣ ́ ̣ ự đanh gia; trung th ́ ́ ực, ki luât, đoan kêt; yêu gia đinh, ban be, yêu tr ̉ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ường lơp, yêu ́ quê hương, đât n ́ ươc... T ́ ập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục truyền thống, đạo đức, lối sống, năng lực và kĩ năng thực hành, vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn. Đây chính là những năng lực đòi hỏi mỗi một giáo viên chủ nhiệm cần có để hình thành cho học sinh. 1
Khác với các bậc học khác, người giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học là người trực tiếp vừa “dạy” vừa “dỗ” và đảm nhiệm hầu hết các môn học, là người quản lý toàn diện tập thể học sinh của một lớp và có nhiều thời gian gắn bó, gần gũi với học sinh. Hơn nữa về trình độ hiểu biết và vốn sống của học sinh tiểu học còn nhiều hạn chế nên các em rất cần có một người thường xuyên hướng dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo, dìu dắt. Do đó không thể phủ nhận vai trò của người giáo viên chủ nhiệm. Để thực hiện tốt vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp, trước tiên người giáo viên phải xác định đúng vị trí, nhiệm vụ, biết tổ chức giáo dục, phải là người thực hiện tốt những nhiệm vụ của một thầy cô giáo, phải nắm được đường lối quan điểm lí luận giáo dục đồng thời người giáo viên chủ nhiệm phải tham gia các hoạt động chính trị xã hội tốt hơn, phải rèn luyện ở mức cao hơn. Đó là trách nhiệm, nghĩa vụ và cũng là vinh dự vì học sinh. Vậy làm thế nào để các em xem lớp học là nhà, thầy cô, bè bạn là những người thân trong gia đình, để các em cẩm nhận được “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Trong thực tế những năm công tác tại trường, bản thân tôi đã được phân công giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm lớp. Tôi nhận thấy một số học sinh vẫn chưa tích cực tham gia các hoạt động, tập thể lớp chưa có tính đồng đội cao. Bản thân tôi băn khoăn và trăn trở làm thế nào để hoàn thành công tác chủ nhiệm lớp có được kết quả cao tạo được uy tín với lớp, với phụ huynh và nhà trường. Xuất phát từ lí do trên, tôi đã mạnh dạn viết sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4”. 1.2. Điểm mới của đề tài Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4 không phải là một vấn đề gì mới mẻ. Đặc biệt trong những năm gần đây, nó đã được rất nhiều người công tác trong lĩnh vực giáo dục nghiên cứu và quan tâm. Tuy nhiên, điểm mới và khác biệt đề tài ̃ ưa ra môt sô điêm m này là trong sang kiên nay, tôi đa đ ́ ́ ̀ ̣ ́ ̉ ơi thê hiên ́ ̉ ̣ ở cac biên ́ ̣ phap: làm t ́ ốt công tác điều tra; phân loại học sinh; xây dựng Hội đồng tự quản; xây dựng nề nếp lớp học; trang trí, sắp xếp lớp học; đổi mới phương pháp dạy học; kết hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để giáo dục học sinh phát triển toàn diện. Tât ca cac biên phap nay nh ́ ̉ ́ ̣ ́ ̀ ằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp theo mô hình trường học mới nhằm tạo cho học sinh có được một môi trường học tập thuận lợi và giúp các em phát triển một cách toàn diện nhất. 2
Giúp GV chủ nhiệm lớp có điều kiện gần gũi với HS, hiểu HS hơn để từ đó giáo dục các em ngày càng tốt hơn. HS không còn tâm lí ngại gần gũi, ngại tiếp xúc với GV chủ nhiệm lớp, tạo điều kiện để HS phát huy tối đa những khả năng vốn có của mình trong học tập, cũng như trong mọi hoạt động của lớp, của trường. 1.3. Phạm vi áp dụng Đề tài này được áp dụng cho giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học nói chung và giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp 4 nói riêng. Nghiên cứu các vấn đề có liên quan và các giải pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4 ở trường Tiểu học. Đông th ̀ ơi gi ̀ ải pháp nay co thê lam tai liêu tham khao cho cac tr ̀ ́ ̉ ̀ ̀ ̣ ̉ ́ ương ̀ ̉ ̣ ̣ ́ ượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Tiêu hoc trong viêc nâng cao chât l 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1. Thực trạng trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4 tại trường đang công tác 2.1.1. Thuân l ̣ ợi Trong những năm gần đây, công tác chủ nhiệm lớp ở trường tôi đã được Ban Giám hiệu tổ chức, sắp xếp, phân công công tác giáo viên chủ nhiệm ngay từ đầu năm học, chú trọng đến những giáo viên nhiệt huyết, giáo viên có năng lực và giàu kinh nghiệm làm công tác chủ nhiệm lớp nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh. Ban giám hiệu nhà trường đã kết hợp tốt với các bộ phận khác trong nhà trường nhằm chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thường xuyên trong công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên, luôn tao moi điêu kiên cho giao viên va hoc sinh tham ̣ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ gia cac hoat đông đê t ́ ̉ ạo được sự thân thiện. Một số phụ huynh đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của giáo dục, đặc biệt là giáo dục ở bậc Tiểu học – bậc học nền tảng cho quá trình học của con em mình. Họ đã có ý thức tự giác, thái độ tích cực trong việc giáo dục con em mình và kết hợp với nhà trường để giáo dục học sinh, đồng thời tạo điều kiện về vật chất để xây dựng, trang trí lớp học cũng như tổ chức các hoạt động của lớp. Đây là điều rất cần thiết góp phần quyết định thành công của giáo viên chủ nhiệm, của người thầy và của nhà trường. Học sinh lớp 4 ma tôi chu nhiêm đa sô cac em đêu ngoan, có ý th ̀ ̉ ̣ ́ ́ ̀ ức học tập tốt, tự tin phát triển năng lực của mình, năng động trong học tập, trong sinh hoạt. 3
2.1.2. Kho khăn ́ Trong thực tế vẫn còn tình trạng nhận thức chưa đúng đắn, coi nhẹ công tác chủ nhiệm lớp, chưa tập trung rèn luyện, đổi mới phương pháp, kĩ năng trong công tác chủ nhiệm lớp. Không ít giáo viên hiện nay chỉ tập trung chủ yếu vào các tiết dạy văn hóa làm sao cho tốt, cho giỏi, còn việc giáo dục, rèn luyện học sinh thì chưa quan tâm nhiều. Một số học sinh còn rụt rè, thiếu mạnh dạn, không tự tin trươc tâp th ́ ̣ ể , chưa chủ động, sáng tạo trong học tập, còn thiếu khả năng cộng tác, tâm lý còn phụ thuộc vào bạn trong nhóm, chưa phát huy hết khả năng của mình. Một số phụ huynh cũng tham gia thường xuyên vào việc giáo dục các em ở nhà. Tuy nhiên, phần lớn họ là người không được đào tạo nghề dạy học nên không đủ phương pháp, kĩ năng hoặc không có phương pháp và kĩ năng phù hợp trong việc giáo dục trẻ nên việc giáo dục con cái gặp rất nhiều khó khăn. Mặt khác một số phụ huynh học sinh vì lí do điều kiện kinh tế còn khó khăn, đi làm ăn xa hoặc gia đình không hạnh phúc, … nên chưa quan tâm đến việc học của con em ở nhà cũng như ở trường, việc giáo dục con cái của họ là “Trăm sự nhờ thầy”. Từ đó ảnh hưởng rất lớn đến việc dạy học và giáo dục của thầy cô ở trường, làm cho việc dạy học và giáo dục ở trường khó khăn hơn, kém hiệu quả hơn. Cơ sở vật chất của nhà trường tuy khá đầy đủ nhưng vẫn chưa đáp ứng với yêu cầu giáo dục hiện nay. Phòng chức năng còn thiếu, các phương tiện hiện đại phục vụ cho dạy học chưa đủ, bàn ghế học sinh chưa phù hợp với yêu cầu mới nên phần nào còn hạn chế trong việc tổ chức các hoạt động nhằm nâng cao việc phát triển giáo dục toàn diện cho học sinh. Cụ thể: Kết quả qua khảo sát và điều tra đầu năm học 2018 2019 + Về kiến thức các môn học và hoạt động giáo dục: Hoàn thành Chưa hoàn Tổng số Hoàn thành Môn học, HĐGD tốt thành học sinh SL % SL % SL % Tiếng Việt 33 9 27.3 22 66.7 2 6.0 Toán 33 8 24.2 22 66.7 3 9.1 Đạo đức 33 10 30.3 23 69.7 0 0 Kĩ thuật 33 11 33.3 22 66.7 0 0 Năng lực Tổng Đạt tốt Đạt Cần cố số học gắng 4
sinh SL % SL % SL % Tự phục vụ, tự quản 33 14 42.4 19 57.6 0 0 Hợp tác 33 13 39.4 20 60.6 0 0 Tự học và GQVĐ 33 11 33.3 22 66.7 0 0 Tổng Đạt tốt Đạt Cần cố Phẩm chất số học gắng sinh SL % SL % % SL Chăm học, chăm làm 33 20 60.6 13 39.4 0 0 Tự tin, trách nhiệm 33 16 48.5 17 51.5 0 0 Trung thực, kỉ luật 33 20 60.6 13 39.4 0 0 Đoàn kết, yêu thương 33 22 66.7 11 33.3 0 0 2. 2. Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4 Biện pháp 1. Làm tốt công tác xây dựng kế hoạch công tác chủ nhiệm lớp Để đạt kết quả cao trong công tác chủ nhiệm, một trong những điều kiện hết sức quan trọng là giáo viên chủ nhiệm phải làm việc theo kế hoạch có tính khoa học. Thực tiễn đã chứng tỏ rằng, kế hoạch chủ nhiệm là kết quả sáng tạo của mỗi giáo viên chủ nhiệm, nó phản ánh năng lực thiết kế, dự đoán của mỗi giáo viên khi làm công tác chủ nhiệm, không chỉ vậy, kế hoạch chủ nhiệm còn đóng vai trò như kim chỉ nam cho mọi hoạt động của một tập thể lớp. muốn có một bản kế hoạch đảm bảo tính khoa học, sát thực tiễn, khả năng thực thi cao, yêu cầu người lập kế hoạch cần tuân thủ theo các bước cần thiết sau đây. * Các bước thực hiện a. Tìm hiểu tình hình chung của lớp (hoàn cảnh gia đình, đặc điểm tâm lí, khả năng nhận thức) Có thể nói việc tìm hiểu đặc điểm tình hình chung của lớp là bước rất quan trọng và không thể thiếu của một bản kế hoạch chủ nhiệm, bởi lẽ qua đó giúp giáo viên chủ nhiệm có cơ sở thực tiễn, khoa học trước khi lập kế hoạch. Việc làm này có ý nghĩa quyết định tới kết quả học tập và rèn luyện của tập thể học sinh. b. Quán triệt sâu sắc kế hoạch năm học của nhà trường Trên cơ sở nắm bắt tình hình của lớp, khi lập kế hoạch, giáo viên chủ nhiệm cần thấm nhuần sâu sắc các nhiệm vụ, mục tiêu của nhà trường trong từng năm học. Việc xác định, quán triệt tốt mục tiêu nhiệm vụ năm học của nhà trường có tầm quan trọng hàng đầu đối với bản kế hoạch công tác chủ 5
nhiệm lớp. Nếu không, bản kế hoạch chủ nhiệm sẽ phi khoa học, không thực tiễn, vì theo chúng tôi: Lớp chịu sự chỉ đạo của nhà trường, thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ năm học do nhà trường đề ra. Thực chất kế hoạch chủ nhiệm lớp là biểu hiện sự chi tiết cụ thể hóa kế hoạch của nhà trường. c. Lập kế hoạch Căn cứ đặc điểm tình hình lớp, kế hoạch của nhà trường, giáo viên tiến hành lập kế hoạch. Yêu cầu kế hoạch cần cụ thể sát với thực tế của lớp, đảm bảo tính khoa học, đáp ứng yêu cầu, mục tiêu giáo dục của nhà trường xã hội. Kế hoạch cần bám sát chủ đề năm học, học kì, từng tháng, từng tuần. Trong quá trình thực hiện kế hoạch phải hết sức linh hoạt, mềm dẻo, không cứng nhắc, giáo điều. Bản kế hoạch chủ nhiệm cần đảm bảo các nội dung sau: Công tác giáo dục phâm chât va năng l ̉ ́ ̀ ực cho hoc sinh. ̣ Xây dựng nề nếp trong học tập và sinh hoạt. Xây dựng phong trào thi đua, tổng kết, khen thưởng. Hoạt động giáo dục ngoài lớp. Giáo dục cá biệt, giáo dục nếp sống tập thể bồi dưỡng nhân tố tích cực. Giáo dục lao động và hướng nghiệp cho học sinh. Có kế hoạch tuần, tháng, học kỳ … d. Công bố kế hoạch, hướng dẫn và chỉ đạo thực hiện Bước thứ nhất, công bố kế hoạch: Sau khi lập kế hoạch, giáo viên chủ nhiệm cần tổ chức họp hôi đông t ̣ ̀ ự quan l ̉ ơp, thông qua k ́ ế hoạch hoạt động của lớp trong năm học, đề ra các biện pháp thực hiện. Bước tiếp theo, tổ chức họp lớp, giáo viên chủ nhiệm thông qua kế hoạch, chỉ đạo các ban lập kế hoạch thực hiện, tổ chức hướng dẫn học sinh làm cam kết và đăng kí thi đua trong năm học. Giáo viên cần thông qua tập thể lớp đề ra những yêu cầu rèn luyện, học tập đối với học sinh, xây dựng dư luận lành mạnh, làm cho học sinh ý thức được nghĩa vụ học tập và rèn luyện của mình, xác định động cơ học tập đúng đắn, thái độ học tập trung thực, tìm tòi các phương pháp học tập tích cực để đạt kết quả cao nhất. e. Kiểm tra thực hiện kế hoạch Kiểm tra thực hiện kế hoạch là bước rất quan trọng trong kế hoạch chủ nhiệm lớp. Nó thể hiện tính thực tiễn của bản kế hoạch. Việc kiểm tra phải diễn ra thường xuyên theo đúng kế hoạch tuần, tháng, học kì. Kiểm tra thường xuyên giúp giáo viên chủ nhiệm phát hiện những bất cập trong quá trình thực hiện và kịp thời uốn nắn điều chỉnh, bổ sung cho bản kế hoạch đầy đủ hơn. 6
Có như vậy kế hoạch chủ nhiệm mới đảm bảo những mục tiêu giáo dục của nhà trường. f. Đánh giá Đây là bước quan trọng, không thể thiếu, là khâu cuối cùng trong bản kế hoạch, là thước đo giá trị khoa học và thực tiễn kế hoạch chủ nhiệm của tập thể lớp. Vì vậy trong quá trình đánh giá cần chi tiết, khách quan, thấy rõ những việc đã làm được và những việc chưa làm được, đồng thời tìm hiểu rõ nguyên nhân và hướng khắc phục. * Nhưng điêm cân l ̃ ̉ ̀ ưu y: ́ Thứ nhất, cần đánh giá đúng đắn vai trò và tầm quan trọng của việc lập kế hoạch chủ nhiệm. Kế hoạch phải cụ thể, sát với thực tế của từng lớp, đảm bảo tính khoa học, đáp ứng những yêu cầu mục tiêu giáo dục của nhà trường và xã hội. Thứ hai, kế hoạch cần bám sát chủ đề năm học, học kì, từng tháng, từng tuần, phải đảm bảo đầy đủ các nội dung: hoc tâp, năng l ̣ ̣ ực va phâm chât hoc ̀ ̉ ́ ̣ sinh. Thứ ba, để làm tốt công tác chủ nhiệm, người giáo viên cần có các yếu tố sau: Yêu nghề, mến trẻ gắn bó với sự nghiệp giáo dục học sinh. Có tinh thần trách nhiệm cao, tất cả vì học sinh thân yêu. Sống mẫu mực, trung thực, là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Làm việc tận tụy, khoa học, đánh giá học sinh phải chính xác, công bằng, tạo niềm tin tuyệt đối với học sinh, được học sinh tin yêu. Khích lệ những thành tích, kết quả của các em, chia sẻ buồn vui với các em trong cuộc sống. Dành nhiều thời gian cho công tác chủ nhiệm, coi các em như con em ruột thịt của mình. Biện pháp 2. Làm tốt công tác điều tra đối với học sinh của lớp đang chủ nhiệm Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, muốn đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết giáo viên phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh. Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, giáo viên cần thực hiện ngay công tác điều tra. PHIẾU ĐIỀU TRA 7
Họ và tên học sinh: Gia đình có ......... con. Con thứ: ................... Họ tên bố: Nghề nghiệp: SĐT Họ tên mẹ: Nghề nghiệp: SĐT. Sở thích: Môn học yêu thích: Địa chỉ gia đình: Đội ..... Thôn...........xã....................................................... Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh để phân loại đối tượng học sinh để có biện pháp bồi dưỡng. Biện pháp 3. Tìm hiểu, phân loại học sinh lớp chủ nhiệm Để giáo dục học sinh có hiệu quả thì giáo viên chủ nhiệm phải hiểu sâu sắc về các em, từ đó mới có thể đặt ra được những tác động sư phạm thích hợp. Đúng như K.Đ.Usinxki đã nói: “Muốn giáo dục con người thì phải hiểu con người về mọi mặt”. a. Tìm hiểu những đặc điểm về thể chất, tâm sinh lí của từng học sinh. * Thể lực (chiều cao, cân nặng...), sức khỏe (khỏe mạnh hay bệnh tật gì, vóc dáng bình thường hay có khuyết tật: gù, thọt, kém mắt hay kém tai...), nắm vững những đặc điểm này, giáo viên chủ nhiệm sẽ hướng sự quan tâm của cả lớp tới việc giúp các em khỏe phát huy mặt mạnh (đảm nhận những công việc nặng nhọc, giúp đỡ bạn yếu đau, bệnh tật). Đồng thời hướng sự quan tâm, sự thông cảm, giúp đỡ của cả lớp đối với những bạn có thể trạng không bình thường: ưu tiên bạn kém mắt, kém tai ngồi ở vị trí thuận lợi nhất để học có kết quả; thông cảm, gần gũi, giúp các bạn hòa nhập nhằm hạn chế xóa bỏ mặc cảm về khuyết tật của mình, cùng nhau phấn đấu vươn tới mục tiêu chung trong tình cảm của tập thể lớp đoàn kết thân ái. * Khả năng nhận thức, tư duy ở mỗi em (thông minh, nhanh nhẹn hay bình thường hoặc chậm) trong học tập, lao động, vui chơi, giao tiếp; Tác phong hoạt bát hay chậm chạp, hứng thú hoạt động, sở thích, nhu cầu giao tiếp và tình cảm của mỗi em (thích giao tiếp, cởi mở hay lầm lì, ưu tư...); tính cẩn thận, chín chắn trong học tập, sinh hoạt hay cẩu thả, bồng bột, tính hiền dịu hay nóng nảy... Việc nắm vững đặc điểm tâm lí của mỗi học sinh giúp giáo viên chủ nhiệm lựa chọn, sử dụng phương pháp giáo dục cá biệt có kết quả tốt. b. Tìm hiểu hoàn cảnh sống của từng học sinh Mỗi học sinh được sinh ra và lớn lên trong một hoàn cảnh gia đình khác nhau về tuổi tác, trình độ văn hóa, nghề nghiệp, ... của bố mẹ; sự quan tâm, chăm sóc lẫn nhau giữa các thành viên trong gia đình, điều kiện sinh hoạt vật 8
chất... Bởi vậy việc tìm hiểu, nắm vững gia phong, gia cảnh, hoàn cảnh sống nói chung của từng học sinh là hết sức quan trọng. Nó giúp giáo viên chủ nhiệm biết được nguyên nhân, những yếu tố tích cực, những thuận lợi hay khó khăn đang tác động đến học sinh. Đồng thời biết được phương pháp giáo dục của gia đình (tốt hay chưa tốt) để có thể tham mưu, tư vấn và phối hợp với gia đình, lựa chọn phương pháp tác động phù hợp. Biện pháp 4. Xây dựng Hội đồng tự quản học sinh có hiệu quả Hội đồng tự quản được thành lập vì học sinh và bởi học sinh, là cánh tay đắc lực của GVCN trong việc tham gia quản lý và tổ chức các hoạt động giáo dục nhằm phát huy một cách dân chủ và tích cực, toàn diện vào các hoạt động của nhà trường và phát triển lòng khoan dung, sự tôn trọng bình đẳng, tinh thần hợp tác và đoàn kết giữa học sinh với học sinh, thúc đẩy sự phát triển về đạo đức, tình cảm và xã hội của học sinh thông qua những kinh nghiệm hoạt động thực tế của các em trong nhà trường và mối quan hệ với những người xung quanh. Vì vây, ngay sau khi nhận lớp, GVCN cần phải nhanh chóng tiến hành việc xây dựng Hội đồng tự quản học sinh của lớp mình chủ nhiệm. Cụ thể * Thơi gian: ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̣ Tiên hanh vao tiêt sinh hoat tuân đâu thang 9. ̀ ̀ ́ * Thành phần: Hôi đông t ̣ ̀ ự quan cua l ̉ ̉ ơp gôm: 01 Chu tich HĐTQ, 02 Pho ́ ̀ ̉ ̣ ́ ̉ ̣ Chu tich HĐTQ. * Yêu cầu: Là những em học khá, giỏi, có năng lực chỉ huy, có năng lực hoạt động tập thể, có uy tín, nhiệt tình và gương mẫu. Hôi đông t ̣ ̀ ự quan phaỉ ̉ do cac em t ́ ự bâu ra. ̀ * Cach th́ ưc: ́ Tô ch ̉ ưc cho hoc sinh ́ ̣ ưng c ́ ử, đê c ̀ ử va tranh c ̀ ử. Để co môt hôi đông t ́ ̣ ̣ ̀ ự quan đây đu năng l ̉ ̀ ̉ ực va phâm chât tr ̀ ̉ ́ ước hêt giao ́ ́ ̉ viên phai cho cac em năm ro vai tro, trach nhiêm cua hôi đông t ́ ́ ̃ ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ̀ ự quan. Giao viên ̉ ́ đưa ra nhưng yêu câu cân co cua hôi đông t ̃ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ̀ ự quan giup cac em đinh h ̉ ́ ́ ̣ ướng để ứng cử va bâu c ̀ ̀ ử đung. ́ Ưng c ́ ử: Giao viên kêu goi cac em co năng l ́ ̣ ́ ́ ực ưng c ́ ử vao hôi đông t ̀ ̣ ̀ ự ̉ quan. Vi ệc ứng cử giúp các em thấy được trách nhiệm của mình trong quá trình chỉ đạo lớp. Kêt qua: Em Nguy ́ ̉ ễn Hồng A và em Mai Thị Quỳnh H rât t ́ ự tin giơ tay ưng c ́ ử. Đê c ̀ ử: Cac em t ́ ự do bâu, sô l ̀ ́ ượng không ân đinh. Kêt qua: Co 4 em đ ́ ̣ ́ ̉ ́ ược ̀ ử: Nguyễn Mai N, Đinh Yến Nh, Nguyên Thi An Th, Nguy đê c ̃ ̣ ễn Phú H Tranh cử: Vi sô l ̀ ́ ượng chi co 3 em nên phai tiên hanh tranh c ̉ ́ ̉ ́ ̀ ử. Giao viên ́ cho cac em t ́ ự chuân bi đê tranh c ̉ ̣ ̉ ử trươc l ́ ơp, l ́ ơi tranh c ̀ ử chi yêu câu ngăn gon, ̉ ̀ ́ ̣ 9
́ ́ ̣ cac em noi viêc minh se lam đ ̀ ̃ ̀ ược khi được trung ć ử vao HĐTQ sao cho thuyêt ̀ ́ ̣ ược cac ban đê cac ban bâu minh. phuc đ ́ ̣ ̉ ́ ̣ ̀ ̀ ̀ ử: Căn cứ vao năng l Bâu c ̀ ực, phâm chât cua t ̉ ́ ̉ ưng ban, l ̀ ̣ ơi tranh c ̀ ử thuyêt́ ̣ ươc l phuc tr ́ ơp, cac em tiên hanh gi ́ ́ ́ ̀ ơ tay bâu c ̀ ử chon 3 trong 6 ban vao HĐTQ ̣ ̣ ̀ ̉ ơp. Cac em chon ng cua l ́ ́ ̣ ươi co phiêu cao nhât lam chu tich con 2 pho chu tich ̀ ́ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̀ ́ ̉ ̣ cac em t ́ ự phân công nhau theo năng lực, sở trương. ̀ * Kêt qua: ́ ̉ Ba em đa trung c ̃ ́ ử vao HĐTQ theo đung y nguyên cua giao viên. ̀ ́ ́ ̣ ̉ ́ 1. Nguyễn Hồng A Chu tich HĐTQ, phu trach chung. ̉ ̣ ̣ ́ 2. Đinh Yến Nh Pho Chu tich HĐTQ, phu trach hoc tâp. ́ ̉ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ 3. Mai Thị Quỳnh H Pho Chu tich HĐTQ, phu trach văn thê. ́ ̉ ̣ ̣ ́ ̉ ̉ ̉ ́ ơp tôt h Đê quan li l ́ ́ ơn tôi tiên hanh cho cac em thanh lâp cac ban nh ́ ̀ ́ ̀ ̣ ́ ư: Ban Học tập; Ban Văn nghệ; Ban đối ngoại; Ban Thư viện; Ban Lao động; Ban quyền lợi học sinh ... bằng cách cho cac em t ́ ự viêt tên minh vao môt phiêu rôi ́ ̀ ̀ ̣ ́ ̀ lên găn vao ban ma minh thich. N ́ ̀ ̀ ̀ ́ ếu số lượng học sinh ở các ban không đồng đều thì giáo viên gợi y đê cac em ch ́ ̉ ́ ọn lại ban cho mình. Giáo viên cần giup hoc sinh hiêu sâu h ́ ̣ ̉ ơn vê vai tro trách nhi ̀ ̀ ệm cua t ̉ ưng ̀ ̣ ban trong Hôi đông t̀ ự quan l ̉ ơp hoc đ ́ ̣ ể các em biết được mình phải làm gì và làm như thế nào? Ví dụ: Khi có khách đến thăm lớp thì Chủ tịch hoặc Ban Đối ngoại phải có trách nhiệm hỏi thăm khách là ai để giới thiệu cho các bạn biết và từng nhóm trong lớp cũng giới thiệu về mình cho khách biết. Đầu giờ vào tiết học, Chủ tịch Hội đồng tự quản hoặc Ban Văn nghệ lên điều hành các bạn sinh hoạt múa hát, chơi trò chơi để khởi động cho tiết học, ... Để khuyến khích, động viên Hội đồng tự quản hoạt động tốt, giáo viên luôn đánh giá tuyên dương kịp thời khi các em hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đối với những em còn rụt rè, e ngại giáo viên tạo điều kiện cho các em hoạt động nhiều hơn. Tuyêt đôi không chê trach, phê binh hay gây ap l ̣ ́ ́ ̀ ́ ực cho cac em vi ́ ̀ như vây cac em se chan nan. ̣ ́ ̃ ́ ̉ Biện pháp 5. Xây dựng tốt nề nếp học tập ở lớp mình chủ nhiệm Giáo viên phải biết năng lực học tập của mỗi học sinh để từ đó phân hóa đối tượng trong hoạt động học tập. Để phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong mỗi tiết học và hoạt động giáo dục thì giáo viên phải nhiệt tình tổ chức học theo nhóm, nhóm trưởng điều hành hoạt động. Mỗi nhóm trưởng 10
là một giáo viên nhỏ hướng dẫn giúp đỡ các bạn trong nhóm hoạt động, giúp học sinh có cách học tốt: tự học, tự trải nghiệm và đạt mục tiêu đề ra. Giáo viên hướng dẫn, theo dõi, nhận xét đúng thực chất năng lực của từng em để có biện pháp hỗ trợ trong các tháng tiếp theo. Nếu giáo viên không quan tâm và không đánh giá đúng thực chất thì sẽ không đạt được hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh. Hướng dẫn Phó Chủ tịch HĐTQ phụ trách học tập xây dựng kế hoạch cho Ban học tập, Trưởng ban điều khiển lớp. Khi xây dựng nền nếp học tập, mỗi ban đã thể hiện được vai trò của mình và điều khiển các nhóm hoạt động. Nếu nền nếp học tập không tốt thì hiệu quả của các ban cũng không hoàn thành. Vì vậy người giáo viên cần hướng dẫn và hỗ trợ kịp thời những học sinh yếu và xây dựng nền nếp học tập có hiệu quả. Khác với giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm phải tổ chức, quản lý giáo dục học sinh trong các tiết sinh hoạt lớp. Việc giáo viên chủ nhiệm chăm lo xây dựng bầu không khí đoàn kết có ý nghĩa vô cùng to lớn trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh. Giáo viên hướng dẫn các ban xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện hàng ngày, chú ý phải tạo công bằng trong học sinh. Giáo viên phải thường xuyên kiểm tra sổ của các em vào cuối tuần, nêu một số việc chưa làm được, những việc làm tốt và tổ chức khen thưởng để tạo động lực cho các em vào những tuần tiếp theo. Trong học tập cần xây dựng nhóm học tập như: “Đôi bạn cùng tiến”, “Em yêu Toán học”....để các em chia sẽ. Đối với những em yếu, giáo viên chủ nhiệm phải biết rõ nguyên nhân và giúp đỡ để học sinh tiến bộ; Tổ chức kế hoạch học tập cho học sinh là một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên chủ nhiệm. Vì vậy giáo viên chủ nhiệm cần nghiên cứu tìm hiểu cụ thể để có biện pháp thích hợp giáo dục các em toàn diện. Biện pháp 6. Thay đổi không gian lớp học đáp ứng giáo dục toàn diện cho học sinh Không gian lớp học “xanh, sạch, đẹp, thân thiện” là yếu tố quan trọng góp phần thu hút trẻ đến trường, đến lớp, góp thêm cho lớp học một luồng không khí thân thiện, thoải mái, sinh động. Ngay từ đầu năm học, giáo viên cùng phụ huynh và tất cả học sinh trong lớp bắt tay vào trang trí lớp học. Mỗi em đều được góp công sức và nêu lên những ý tưởng sáng tạo của mình để trang trí cho lớp học. Sau đó giáo viên hệ thống lại ý kiến của các em và điều chỉnh, bổ sung để trang trí sao cho phù hợp với tình hình, điều kiện của lớp học và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh. 11
Để mang lại động cơ, hứng thú khi các em được quan sát chính những sản phẩm, thành quả do mình làm ra thì tôi cùng học sinh xây dựng “Góc học tập”. Góc học tập là nơi để các đồ dùng của giáo viên và học sinh tự làm để chuẩn bị cho tiết học. Đồng thời cũng là nơi để trưng bày các sản phẩm đẹp mà sau tiết học các em hoàn thiện như sản phẩm môn Kĩ thuật, Mĩ thuật, những bài văn hay, bài viết đẹp... Việc làm này cũng nhằm khuyến khích động viên các em sẽ cố gắng nhiều hơn để có sản phẩm đẹp được trưng bày. Giáo viên sưu tầm thêm những nội dung, kiến thức mới như những câu ca dao tục ngữ, những bài toán hay, lịch sử địa phương ... nhằm khuyến khích sự tò mò, khám phá của học sinh. Qua đó, giáo viên có thể dễ dàng cung cấp thêm hiểu biết cho học sinh mà không cần phải nhồi nhét, gò ép gây áp lực cho các em. Biện pháp 7. Tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm tạo hứng thú học tập cho học sinh Đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng tích cực chính là phát huy được tính tích cực trong nhận thức của học sinh. Trong dạy học tích cực, học sinh là chủ thể của mọi hoạt động, giáo viên chỉ đóng vai trò là người tổ chức, hướng dẫn. Các hoạt động học tập được thiết kế với nhiều hình thức tổ chức khác nhau nhằm tạo sự mới lạ, đem lại hưng phấn cho các em trong tiết học. Chẳng hạn, đối với môn Toán, thông thường khi đến hoạt động thực hành thì học sinh chủ yếu làm việc cá nhân hoặc trao đổi, thảo luận để làm bài, khi gặp bài khó thì cần sự giúp đỡ của thầy cô. Nhưng nếu cứ thực hiện như vậy thì học sinh sẽ nhàm chán. Thay vì các em phải làm bài, giáo viên thay đổi một vài bài tập dưới hình thức trò chơi học tập. Qua phần trò chơi, vừa rèn luyện tính nhanh nhẹn khi tính toán và phát huy tinh thần đồng đội của các nhóm. Đối với các môn học khác cũng vậy, giáo viên yêu cầu hội đồng tự quản tổ chức hoạt động học dưới nhiều hình thức. ̣ ̣ ̉ ̀ ươi h Trong qua trinh cac em hoat đông, tôi chi la ng ́ ̀ ́ ̀ ương dân, giup đ ́ ̃ ́ ỡ cać ́ ự cưu tr em khi co s ́ ợ hoăc giup thêm cho nh ̣ ́ ưng nhom lung tung, nhom co nhiêu ̃ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ́ ạn chế việc giảng chung cho cả lớp, chỉ trừ khi tất cả các nhóm hoc sinh yêu, h không làm được. Biện pháp 8. Vận dụng linh hoạt các biện pháp, hình thức giao duc hoc ́ ̣ ̣ sinh ca biêt ́ ̣ *Không phải tự nhiên trẻ trở thành cá biệt: 12
Đa số chúng ta khi thấy hành động khác thường, không ngoan của học sinh thì cho là cá biệt và xử lý trên hành động do học sinh gây ra mà quên là cần phải tìm cho ra nguyên nhân. Đôi khi sự cá biệt ấy lại do từ chính những người làm cha mẹ, cuộc sống vợ chồng không hoà thuận. Không phải tự nhiên mà trẻ trở thành cá biệt, đó là hậu quả của các vết thương tâm lý mà vô tình người lớn gieo vào đầu óc non nớt của trẻ lúc sống trong môi trường gia đình cũng như ở trường học. Bên cạnh đó, cũng có thể do gia đình khó khăn, một số học sinh bị bệnh. Và điều đáng lưu tâm là một số học sinh ham chơi, học kém, chán học, bỏ học... *Giáo viên chủ nhiệm như người chỉ huy luôn bám sát trận địa: Giải pháp đối với những học sinh cá biệt, giáo viên chủ nhiệm phải như người chỉ huy luôn bám sát trận địa của mình. Hơn nữa ngoài trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm, các thầy các cô cần gắn bó với các em bằng tình cảm, bằng tình thương yêu. Do đó, về giải pháp, trước hết vẫn phải là tình cảm yêu thương học sinh thực sự, cố gắng giúp các em vượt qua những biến cố, vấn đề xảy trong quá trình sống, trở thành vết thương tâm lý. Thuyết phục học sinh bằng lời lẽ có lý, có tình, bằng tình cảm và phép tắc, khen, chê đúng lúc; tìm cách tác động lên nhận thức và tình cảm của học sinh thông qua trò chuyện, nêu gương tốt, thưởng việc tốt. Giáo viên chủ nhiệm cũng cần có nề nếp kỷ cương để học sinh tự nhận thức, tự khép mình trong những nội quy, quy chế chặt chẽ nhưng luôn được dân chủ bàn bạc, trao đổi, thỏa sức đóng góp. Bên cạnh đó, tuân theo tập thể và cống hiến cho tập thể; luôn gắn lợi ích cá nhân và lợi ích tập thể, chính là một trong những chuẩn mực, điều kiện để giáo dục học sinh. Giáo viên cần tạo không khí thực sự dân chủ, thầy và trò cùng thảo luận, điều gì chưa thông suốt thì hỏi, bàn cho thông suốt. Dân chủ, nhưng trò phải kính thầy, thầy phải quý trò. Một giải pháp cũng rất hiệu quả là đưa những học sinh đó tham gia các hoạt động tập thể, vui chơi, thăm quan du lịch… qua đó hiểu thêm học sinh, gắn bó các em với tập thể. Đặc biệt, giáo viên chủ nhiệm không nên chỉ mời cha mẹ học sinh khi thấy cần thiết hay xảy ra sự cố trong trường học, lớp học mà nên xem việc gặp gỡ, trao đổi này là chuyện bình thường. Từ sợi dây gắn kết đó, giáo viên 13
sẽ thuận lợi hơn trong việc tổ chức vận động gia đình, sau đó là các đoàn thể xã hội cùng phối hợp, thống nhất nội dung, mục đích, biện pháp giáo dục học sinh... Tận dụng hiệu quả các tiết sinh hoạt chủ nhiệm: Giáo viên chủ nhiệm phải thật sự gắn bó, quan tâm tới lớp. Qua tiêt sinh ́ ̣ ơp luôn cho hôi đông t hoat l ́ ̣ ̀ ự quan va tr ̉ ̀ ưởng ban lên điêu hanh, đanh gia. Sau ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ́ ́ ̉ ̀ ́ ́ ̣ ́ ̃ ̉ ̀ đo cho cac ban nêu y kiên cua minh, đanh gia nhân xet lân nhau đê cung giup ́ ̣ nhau tiên bô. Luôn đoan kêt, yêu th ́ ̀ ́ ương nhau va cung nhau xây d ̀ ̀ ựng môt tâp ̣ ̣ ̉ ơp v thê l ́ ưng manh vê moi măt nh ̃ ̣ ̀ ̣ ̣ ư kê hoach đa đê ra. ́ ̣ ̃ ̀ ̉ ̣ Giao viên chu nhiêm luôn d ́ ạy các em cách học làm người, cách sống, cách ứng xử với mọi người xung quanh. Có những hôm không nói gì cả mà chỉ kể cho các em nghe một câu chuyện trong sách, báo, internet mình sưu tầm được để các em tự rút ra bài học cho mình. Biện pháp 9. Kết hợp hiệu quả với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để giáo dục học sinh phát triển toàn diện Phối hợp chặt chẽ với Tổng phụ trách Đội: hoạt động Đội giúp các em am hiểu nhiều kiến thức xã hội được các em háo hức tham gia như: Học sinh được hát, được múa, được nêu ý kiến, được thể hiện mình. Nội dung giờ hoạt động tập thể cũng rất đa dạng theo các chủ điểm giáo dục như: Tìm hiểu ATGT, bảo vệ môi trường, kính yêu cha mẹ thầy cô giáo, kính yêu Bác Hồ, hòa bình và hữu nghị quốc tế... từ những hành vi đạo đức, kĩ năng sống cơ bản góp phần không nhỏ vào việc rèn luyện tính tổ chức kỉ luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm, lòng nhân ái, tình yêu bạn bè, tinh thần tập thể, khả năng tập thể... giúp các em phát triển một cách toàn diện. Giáo viên chủ nhiệm kết hợp với Tổng phụ trách xây dựng các chủ điểm theo các ngày lễ lớn như: 20/10; 20/11; 22/12; ... Hướng dẫn Ban văn nghệ xây dựng kế hoạch hoạt động ngay từ đầu năm. Tham gia các hội thi do Đội tổ chức. Lựa chọn nhân tố tham gia bằng cách bồi dưỡng hàng ngày. Hướng dẫn nhóm trưởng điều khiển các hoạt động ca múa, thể dục, tìm hiểu lịch sử văn hóa của địa phương... Tổ chức thi đua giữa các Ban, các nhóm về thực hiện 15 phút đầu giờ, ca múa tập thể, tập hát, để bồi dưỡng thêm những em còn rụt rè, chưa tự tin. Phối hợp với phụ huynh: Đối với mô hình trường học mới, yêu cầu có sự tham gia tích cực của gia đình, cộng đồng trong việc phối hợp giảng dạy cho học sinh. Vì vậy, ngay từ cuộc họp phụ huynh đầu năm, tôi đã tuyên truyền sâu 14
rộng về mục đích ý nghĩa của việc “Xây dựng lớp học thân thiện theo mô hình trường học mới” là cần thiết giúp các em phát triển một cách toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Giáo viên cần tạo điều kiện để phụ huynh gặp gỡ và cùng trao đổi việc học của các em, từ đó kết hợp để giáo dục một cách tốt nhất. Huy động phụ huynh cùng vào cuộc với giáo viên để cùng trang trí lớp học như xây dựng góc thư viện, xây dựng sơ đồ cộng đồng ... Kết quả: Từ những biện pháp trên, công tác chủ nhiệm của tôi đã có kết quả khả quan, năm học 2016– 2017; năm học 20172018 được công nhận Giáo viên Chủ nhiệm giỏi cấp trường. Được phụ huynh, nhà trường và đồng nghiệp tín nhiệm. Đặc biệt là tôi được học sinh yêu quý, gần gũi hơn và tình cảm giữa cô và trò. * Kết quả Cuối học kì 1 năm học 2018 2019: + Về số lượng: Duy trì sĩ số: 100%, tỉ lệ chuyên cần đạt 99.9%; 100% học sinh của lớp tham gia tốt hoạt động nhân đạo, từ thiện; 100% học sinh mua thẻ bảo hiểm y tế, bảo hiểm thân thể; + Về kiến thức các môn học và hoạt động giáo dục: Hoàn thành Chưa hoàn Tổng số Hoàn thành Môn học, HĐGD tốt thành học sinh SL % SL % SL % Tiếng Việt 33 17 51.5 16 48.5 0 0 Toán 33 15 45.4 18 54.6 0 0 Đạo đức 33 16 48.5 17 51.5 0 0 Kĩ thuật 33 16 48.5 17 51.5 0 0 Tổng Đạt tốt Đạt Cần cố Năng lực số học gắng sinh SL % SL % SL % Tự phục vụ, tự quản 33 19 57.6 14 42.4 0 0 Hợp tác 33 19 57.6 14 42.4 0 0 Tự học và GQVĐ 33 19 57.6 14 42.4 0 0 Phẩm chất Tổng Đạt tốt Đạt Cần cố 15
số học gắng sinh SL % SL % % SL Chăm học, chăm làm 33 23 69.7 10 30.3 0 0 Tự tin, trách nhiệm 33 23 69.7 10 30.3 0 0 Trung thực, kỉ luật 33 23 69.7 10 30.3 0 0 Đoàn kết, yêu thương 33 23 69.7 10 30.3 0 0 + Kết quả tham gia các phong trào thi đua: Cấp trường: Đạt giải Nhất văn nghệ chào mừng ngày 20/11 Giải Nhât thi k ́ ể chuyện về Bác Hồ. Giải Nhì nghi thức đội chào mừng ngày 26/3. ̉ Giai Nhì trò chơi dân gian. Giải A về chăm sóc công trình măng non. Giải A trang trí lớp học thân thiện. * Số học sinh đạt giải cấp trường: + Kết quả Ngày hội học sinh Tiểu học: Phần thi Trạng nguyên, phần thi Viết chữ đẹp, phần thi Văn nghệ đều đạt giải Nhất; 1 giải Trạng nguyên, 1 giải Bảng nhãn, 1 giải Thám hoa; 3 giải Viết chữ đẹp. ̉ + Giai Nh ất môn chạy 60m, 01 giải Nhất cờ vua nam và 01 giải Nhì cờ vua nữ. 3. PHẦN KẾT LUẬN 3.1. Ý nghĩa của đề tài Nội dung của sáng kiến đã đánh giá được một số mặt về công tác chủ nhiệm tác động đến việc nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4 tại trường; đề xuất được cách tiếp cận mới trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục phát triển toàn diện cho học sinh và sử dụng các biện pháp, hình thức tổ chức … để giáo dục toàn diện cho học sinh, giúp các em vận dụng tốt trong học tập và cuộc sống. Qua việc ứng dụng sáng kiến tại đơn vị với từng giải pháp cụ thể, trong đó có những giải pháp đặc thù đã đem lại kết quả khả quan: trang bị cho học sinh những kiến thức, giá trị, thái độ, kỹ năng phù hợp; hình thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực, giúp các em có khả năng ứng phó phù hợp và linh hoạt trong các tình huống của cuộc sống hàng ngày căn cứ trên thực trạng khi học sinh học tập và sinh hoạt tại nhà trường. Tạo cơ hội thuận lợi để HS thực hiện tốt quyền, bổn 16
phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức góp phần tạo một nền tảng vững chắc, một nền tảng tốt cho các em trong cuộc sống về sau này. Sự phát triển của khoa học kĩ thuật, chính trị xã hội cùng với sự phát triển của đất nước hiện nay thì giáo dục thực sự phải đổi mới. Từ đổi mới của giáo dục đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh. Người làm công tác chủ nhiệm lớp như người mẹ cần mẫn chăm sóc từng đứa con thơ. Muốn làm tốt công tác chủ nhiệm người giáo viên phải không ngừng học tập chuyên môn bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm nhằm đổi mới công tác giáo dục, dạy học cũng như cách tổ chức các hoạt động, đánh giá… theo mô hình trường học mới để đảm bảo mục tiêu vừa dạy chữ, vừa dạy người và có tâm với học sinh lớp chủ nhiệm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở nhà trường phổ thông. Để đạt được điều đó, giáo viên cần chú ý thực hiện kiên trì, quyết tâm thực hiện từng bước và liên tục trong suốt quá trình giảng dạy. Cụ thể: Ngay từ khi nhận lớp, GVCN cần làm tốt công tác xây dựng kế hoạch công tác chủ nhiệm lớp và công tác điều tra đối với học sinh lớp mình chủ nhiệm Tìm hiểu, phân loại học sinh lớp chủ nhiệm Xây dựng Hội đồng tự quản học sinh có hiệu quả Xây dựng tốt nề nếp học tập Thay đổi không gian lớp học nhằm đáp ứng giáo dục toàn diện cho học sinh Tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm tạo hứng thú học tập cho học sinh Vận dụng linh hoạt các biện pháp, hình thức giao duc hoc sinh ca biêt ́ ̣ ̣ ́ ̣ Kết hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, các ban ngành đoàn thể để giúp đỡ, tư vấn, tạo điều kiện để giáo dục học sinh phát triển toàn diện Từ những việc làm tưởng chừng như nhỏ bé nhưng nó góp phần rất lớn trong việc đổi mới cách làm công tác chủ nhiệm. Giúp học sinh tự trải nghiệm thông qua các biện pháp, tự rèn luyện, kĩ năng giao tiếp được tốt hơn, học sinh được tập làm lãnh đạo và biết trình bày, xử lí các tình huống trong học tập cũng như trong cuộc sống. Phụ huynh biết quan tâm chăm lo đến học sinh thông qua các hoạt động. Các ban ngành trong xã hội biết chăm lo cho các thế hệ học sinh. 17
Giáo viên có kĩ năng điều khiển lớp tốt hơn, biết điều chỉnh các hoạt động phù hợp với tâm lí của học sinh, biết nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của học sinh để điều chỉnh phù hợp với công tác chủ nhiệm, góp phần nâng cao việc giáo dục toàn diện cho học sinh trong thời đại mới. 3.2. Kiến nghị, đề xuất Là một người giáo viên, hiểu rõ tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm trong việc giáo dục toàn diện cho học sinh. Vì thế, bản thân tôi luôn cố gắng trau dồi sách vở, học hỏi từ đồng nghiệp cũng như đúc kết kinh nghiệm giảng dạy của bản thân, nâng cao đạo đức và chuyên môn. Hưởng ứng cuộc vận động về chủ đề năm học, bản thân đã cố gắng áp dụng những kinh nghiệm, sáng tạo thêm những biện pháp và hình thức tổ chức giáo dục mới nhằm hình thành và phát triển toàn diện cho học sinh từ môi trường giáo dục ở nhà trường; giáo dục và xây dựng cho các em có năng lực tốt, lối sống lành mạnh để các em có thể tự lập, tự tin hơn trong cuộc sống. Đồng thời, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4 tại đơn vị. Trong công tác chủ nhiệm, tôi mạnh dạn đề xuất: 3.2.1. Về phía nhà trường Thường xuyên phát động phong trào Học để biết, học để chung sống, học để tự khẳng định mình” dưới nhiều hình thức. Nhà trường cần có phòng học chức năng với đầy đủ cơ sở vật chất nhằm đáp ứng đầy đủ điều kiện môi trường giáo dục toàn diện cho học sinh. Tổ chức một số chuyên đề về định hướng phát triển giáo dục toàn diện cho giáo viên và học sinh thông qua các hoạt động thiết thực. 3.2.2. Về phía giáo viên Cần nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao giáo dục toàn diện cho học sinh của lớp mình trong công tác chủ nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm lớp phải thật sự yêu nghề, tâm huyết với nghề, luôn hết lòng vì học sinh, là người có năng lực tổ chức, quản lí lớp, có kĩ năng sư phạm vững vàng. Phải tạo lập được mối quan hệ tốt với học sinh, với phụ huynh, các lực lượng đoàn thể trong và ngoài nhà trường. 3.2.3. Về phía phụ huynh Đối với các phụ huynh phải cần quan tâm hơn nữa con em mình, phải quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. Các bậc cha mẹ cần có hành vi chuẩn mực, nêu gương tốt khi giao tiếp, ứng xử, và cung cấp cho con em mình một số kĩ năng cần thiết , phải thật sự là tấm gương mẫu mực cho con em mình. 18
Phối kết hợp với nhà trường trong việc giáo dục và rèn luyện của con em mình, theo dõi mọi biểu hiện của trẻ để có sự giáo dục cho phù hợp. ̀ ưng suy nghi cua b Trên đây la nh ̃ ̃ ̉ ản thân vê viêc nghiên c ̀ ̣ ứu “Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4” tại đơn vị đang công tác. Tuy vậy do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nên chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Rât́ mong được nhân s ̣ ự giup đ ́ ỡ, gop y bô sung cua cac câp quan ly giao duc va đông ́ ́ ̉ ̉ ́ ́ ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ̉ ̉ ́ ̉ ản thân co đ nghiêp đê ban sang kiên cua b ́ ́ ược nhưng kinh nghiêm bô ich co thê ̃ ̣ ̉ ́ ́ ̉ ́ ̣ ̣ ap dung cho cac năm hoc sau. ́ Xin chân thành cảm ơn! 19