zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Báo xấu

29
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là tìm hiểu một số vấn đề lý luận đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở tiểu học. Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy học phần giải toán có lời văn lớp 2. Tìm hiểu thực trạng việc triển khai phần giải toán có lời văn lớp 2 ở Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN TRUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ KINH NGHIỆM DẠY HỌC GIẢI TOÁN CÓ LỜI VĂN LỚP 2 Lĩnh vực : Tiếng Việt Cấp học : Tiểu học Tên Tác giả : Nguyễn Tuyết Hạnh Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung Chức vụ : Giáo viên cơ bản NĂM HỌC 2019 -2020
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài: Để trở thành con người lao động có ích trong thời đại mới thì ngay từ đầu cấp các em học sinh đã phải học tập đều và đầy đủ các môn. Cũng như bất kì môn học nào, môn Toán trong nhà trường tiểu học đóng vai trò rất quan trọng, bởi các kiến thức, kĩ năng có nhiều ứng dụng trong đời sống. Nó góp phần quan trọng trong việc rèn luyện suy nghĩ, phương pháp suy luận, phương pháp giải quyết vấn đề và góp phần phát triển trí thông minh, cách suy nghĩ độc lập, linh hoạt, sáng tạo. Không những thế, môn Toán còn đóng góp vào việc hình thành các phẩm chất cần thiết và quan trọng cho học sinh tiểu học. Toán học rất đa dạng, phong phú, có nhiều loại bài toán ở nhiều dạng khác nhau. Trong đó loại toán có lời văn luôn giữ một vị trí quan trọng, bởi nó bộc lộ mối quan hệ qua lại với các môn học khác cũng như trong thực tiễn cuộc sống. Nó góp phần vào việc hình thành và phát triển nhân cách của học sinh tiểu học, giúp học sinh củng cố kiến thức, kĩ năng giải toán. Đồng thời giáo viên dễ dàng phát huy những ưu điểm, khắc phục những khuyết điểm cho học sinh. Các bài toán có lời văn chiếm giá trị đặc biệt quan trọng và xuất hiện ở các khâu của quá trình dạy học ở tiểu học, từ khâu hình thành khái niệm, quy tắc tính toán đến khâu hình thành trực tiếp các phép tính, vận dụng tổng hợp các tri thức và kỹ năng của số học, đại số, hình học…Vì vậy trong cấu trúc nội dung môn Toán có thể sắp xếp các bài toán có lời văn gắn với nội dung học khác nhau trong từng khâu của từng tiết học. Qua sự phân bố chương trình, ta thấy rõ phần giải toán có lời văn có một vị trí đặc biệt quan trọng trong chương trình môn Toán tiểu học nói chung và ở lớp 2 nói riêng. Là một giáo viên đã từng dạy lớp 2 lâu năm, từ thực tế giảng dạy ở lớp và tình hình học tập của học sinh, tôi thấy việc giải toán có lời văn còn nhiều hạn chế chưa giúp học sinh phát triển tốt năng lực tư duy, suy luận trong quá trình giải toán. Các em còn nhầm lẫn giữa các dạng toán, rập khuôn theo mẫu hoặc theo công thức mà không giải thích được cách làm. Đặc biệt không nhận thấy được mối liên hệ giữa các số liệu, dữ kiện cụ thể của bài toán dẫn đến hiểu sai nội dung bài toán nên lựa chọn phép tính không đúng. Số học sinh giải được bài toán theo nhiều cách chiếm số ít. Do vậy trước thực tế đó, để giúp học sinh giải toán tốt (phần giải toán có lời văn) là một việc làm cần thiết đối với giáo viên tiểu học, nhằm góp phần nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán. Bản thân tôi là một giáo viên Tiểu học, cũng đã từng trăn trở nhiều về vấn đề dạy học môn Toán nói chung và phần giải toán có lời văn nói riêng để đạt kết quả dạy học tốt 2/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 nhất. Với bài viết này tôi chỉ muốn đưa ra “Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2” phần nào đó sẽ giúp chúng ta tìm ra cách giảng dạy tốt nhất, đạt được yêu cầu của bộ môn nhằm góp phần vào việc đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục hiện nay. 2. Mục đích nghiên cứu: - Tìm hiểu một số vấn đề lý luận đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở tiểu học. - Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy học phần giải toán có lời văn lớp 2. - Tìm hiểu thực trạng việc triển khai phần giải toán có lời văn lớp 2 ở Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: Học sinh lớp 2 trường Tiểu học Thanh Xuân Trung năm học 2019 – 2020. 3/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn : 1.1. Mục tiêu của môn Toán 2 : Môn Toán chương trình tiểu học được chia thành 2 giai đoạn chính: - Giai đoạn các lớp 1, 2, 3 được coi là giai đoạn cơ bản. - Giai đoạn các lớp 4, 5 là giai đoạn kế thừa và phát triển. Toán 2 là giai đoạn cơ bản nên mục tiêu dạy học được cụ thể hoá thành những yêu cầu cơ bản về kiến thức ,kĩ năng ở các nội dung: + Số học (số và phép tính): Các số trong phạm vi 1000; phép cộng và phép trừ các số trong phạm vi 1000; phép nhân và phép chia. + Đại lượng và đo đại lượng: Độ dài; Khối lượng; Dung tích; Thời gian; Tiền Việt Nam ( Riêng Tiền Việt Nam đã giảm tải để phù hợp với yêu cầu chung). + Các yếu tố hình học: Hình chữ nhật - Hình tứ giác; Đường thẳng; Đường gấp khúc; Tính độ dài đường gấp khúc; Tính chu vi hình tam giác, hình tứ giác. + Giải toán có lời văn: Các bài toán giải bằng một bước tính về cộng, trừ, nhân hoặc chia. + Một số yếu tố đại số được tích hợp ở nội dung số học. 1.2. Phương pháp dạy học Toán 2: Phương pháp dạy học Toán 2 ở Tiểu học là sự vận dụng các phương pháp dạy học toán (nói chung) cho phù hợp với mục tiêu, nội dung, các điều kiện dạy học cơ bản khi dạy học toán theo chương trình Tiểu học . Nội dung kiến thức, kĩ năng toán học của chương trình Toán 2 là kiến thức đã có đối với giáo viên, nhưng là kiến thức chưa có đối với học sinh, nó tồn tại bên ngoài tư duy học sinh. Giáo viên sử dụng phương pháp dạy học toán ở Tiểu học nói chung và phương pháp dạy học Toán 2 nói riêng để giúp học sinh lĩnh hội kiến thức, kỹ năng toán. Học sinh lĩnh hội kiến thức kỹ năng nhờ thính giác (nghe), tri giác (nhìn) và tư duy (suy nghĩ-nhớ). Tương ứng trong trường hợp này giáo viên sử dụng phương pháp dạy học kiểu áp đặt, thông báo kiến thức cho học sinh. Học sinh lĩnh hội kiến thức không chỉ nhờ thính giác (nghe); tri giác (nhìn) và tư duy (suy nghĩ – nhớ) mà còn có sự tham gia phối hợp của các hoạt động như cầm nắm, tách, gộp, phân tích, tổng hợp, viết, nói….Trong trường hợp này giáo viên phải biết sử dụng phối hợp các phương pháp dạy học để hướng dẫn học sinh tự tìm tòi, phát hiện tự chiếm lĩnh kiến thức cho chính mình. Các phương pháp dạy học toán thường vận dụng là: - Đặt vấn đề và giải quyết vấn đề. 4/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 - Phương pháp gợi mở vấn đáp. - Sử dụng đồ dùng,trang thiết bị dạy học (phương pháp trực quan). - Sử dụng trò chơi học tập. Tuy nhiên nội dung Toán 2 chủ yếu là những kiến thức cơ bản của giai đoạn đầu nên khi dạy học Toán 2 giáo viên cần : - Tổ chức hướng dẫn các hoạt động học tập của học sinh, không nói, viết, làm mẫu những gì học sinh có thể làm được (cá nhân hoặc nhóm học sinh). - Khi dạy học cần giúp học sinh tự nêu (phát triển) vấn đề, tự phát hiện các kiến thức, kỹ năng đã có, với sự trợ giúp (nếu cần thiết) của các hình vẽ, mô hình thật để giải quyết vấn đề (cá nhân hoặc nhóm học sinh) trao đổi ý kiến bình luận, thực hành vận dụng ngay trong tiết học. - Tận dụng thời gian học tập ngay trên lớp để hoàn thành về cơ bản nhiệm vụ học tập toán, nếu có thời gian thì giúp học sinh tự học ở mức sâu các nội dung SGK và vở bài tập. 1.3. Nội dung của mạch kiến thức giải toán có lời văn lớp 2 Nội dung dạy học giải toán có lời văn lớp 2 gồm: - Dạy cách giải và cách trình bày giải các bài toán đơn về cộng, trừ, trong đó có bài toán về “nhiều hơn”, "ít hơn”, tìm các thành phần chưa biết, một số bài toán về nhân, chia (trong phạm vi bảng nhân , chia với 5) và bước đầu làm quen với việc giải bài toán có nội dung hình học (tính độ dài, tính chu vi các hình), các bài toán liên quan đến phép tính với các đơn vị đo đã học (cm, m, km, kg…). - Rèn phương pháp giải toán và khả năng diễn đạt (phân tích đề bài, giải quyết vấn đề, trình bày vấn đề bằng nói và viết). - Toán 2 không dạy các bài toán mang tính đánh đố học sinh nhưng nội dung các bài toán phong phú, gần với thực tiễn xung quanh các em, bài toán thường đặt ra dưới dạng giải quyết một tình huống có trong thực tiễn. Dạy trình bày bài giải của bài toán có lời văn gồm câu lời giải kèm theo phép tính và đáp số. 1.4. Phương pháp dạy học giải bài toán có lời văn lớp 2 Giải toán là một hoạt động trí tuệ khó khăn phức tạp, hình thành kỹ năng giải toán khó hơn nhiều so với kỹ xảo tính. Vì các bài toán là sự kết hợp đa dạng nhiều khái niệm, nhiều quan hệ toán học. Nắm chắc các ý nghĩa phép tính đòi hỏi khả năng độc lập suy luận của học sinh, đòi hỏi biết cách tính thông thạo, đặc biệt là biết nhận dạng bài toán và lựa chọn thích hợp. 5/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 Để giúp học sinh thực hiện được các hoạt động trên có hiệu quả, giáo viên không làm thay hoặc áp đặt cách giải, mà hướng dẫn để học sinh từng bước tìm ra cách giải bài toán (tập trung vào 3 bước): - Tóm tắt bài toán để biết bài toán cho biết gì ? hỏi gì ? dạng toán gì? - Tìm cách giải, thiết lập mối quan hệ giữa các dữ kiện của đề bài với phép tính tương ứng. - Trình bày bài giải, viết câu lời giải, phép tính và đáp số. 2. Thực trạng dạy học giải toán có lời văn lớp 2: 2.1. Về phía giáo viên: a/ Ưu điểm: Qua tìm tòi nghiên cứu, cải tiến thực tế giảng dạy ở nhà trường hiện nay. Đối với bài học truyền thụ kiến thức mới thì dạy học theo từng phần (chủ đề dạy học kiến thức) và quy trình dạy học như sau: - Giáo viên đặt vấn đề dẫn dắt học sinh dần dần đi vào kiến thức cần truyền đạt. - Dùng hệ thống câu hỏi, phương pháp gợi mở qua đàm thoại để uốn nắn sai lầm, thiếu sót của học sinh, củng cố kiến thức bằng hệ thống bài tập ở lớp. Đối với bài luyện tập vận dụng kiến thức, công việc của giáo viên, học sinh thường là: - Học sinh được giao chuẩn bị bài tập. - Một vài học sinh lên bảng trình bày bài giải của mình. - Giáo viên hướng dẫn học sinh trong lớp nhận xét bài giải của bạn, kiểm tra kết quả trung gian và đáp số cuối cùng. - Giáo viên tổng kết ưu điểm và khuyết điểm về lời giải học sinh đưa ra và đưa ra lời giải mẫu (nếu cần) củng cố lý thuyết. Dạy học sinh như vậy có ưu điểm là học sinh động não, tiếp thu kiến thức đỡ thụ động. b/ Nhược điểm: Giáo viên chỉ dừng lại ở mức độ giải các bài toán trong chương trình chưa chú trọng đến kỹ năng giải toán, nhận dạng các bài toán và cách giải từng dạng toán, chưa phát huy hết tính tích cực độc lập của từng học sinh. 2.2. Về phía học sinh: a/ Ưu điểm: Qua việc tìm hiểu điều tra cho thấy trong khi làm các bài tập cũng như qua các bài kiểm tra, học sinh làm toán về phần giải toán có lời văn khá tốt. Phần lớn các em học sinh không làm sai hoàn toàn. b/ Nhược điểm: 6/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 Tuy vậy vẫn còn một số học sinh còn gặp khó khăn, lúng túng và rất máy móc trong việc nhận dạng bài toán, đặc biệt là phép tính. NhiÒu häc sinh do ¶nh hëng cña gia ®×nh nªn khi ®äc bµi to¸n cã tõ “thªm” th× lµm lu«n phÐp tÝnh céng, hay cã tõ “bít” th× lµm phÐp tÝnh trõ hay cø cã tõ “nhiÒu h¬n” th× lµm tÝnh céng vµ cã tõ “chia” th× lµm phÐp tÝnh chia…nhng kh«ng ph¶i ®iÒu ®ã lu«n lu«n ®óng. NhiÒu häc sinh khi ®ang häc c¸c b¶ng nh©n trong ph¹m vi 5, th«ng thêng th× c¸c bµi to¸n cã lêi v¨n sÏ lµm b»ng phÐp tÝnh nh©n, gi¸o viªn cho thªm mét vµi bµi to¸n gi¶i b»ng phÐp tÝnh céng, c¸c em vÉn lµm tÝnh nh©n. T×nh tr¹ng nµy còng l¹i x¶y ra khi lµm c¸c bµi vÒ chia, häc sinh thêng kh«ng ch¾c ch¾n khi chän phÐp tÝnh cho c¸c bµi to¸n, kÓ c¶ c¸c em cã søc häc kh¸ nhiÒu khi cßn nhÇm. Sau đây là một số ví dụ mà học sinh thường lúng túng và làm sai ...... Bµi 1: Trong vên cã 9 c©y t¸o, mÑ trång thªm 6 c©y t¸o n÷a. Hái trong vên cã tÊt c¶ bao nhiªu c©y t¸o? Bµi 2: Sau khi mÑ trång thªm 6 c©y t¸o n÷a th× trong vên cã 9 c©y t¸o. Hái lóc ®Çu trong vên cã mÊy c©y t¸o? * Víi bµi tËp 2, ph¶i cã ®Õn 21.5% häc sinh kh«ng ®äc kÜ ®Çu bµi, c¸c em cø nghÜ bµi 1 vµ bµi 2 gièng nhau nªn ®· lµm bµi nh sau: Bµi 2: Bµi gi¶i: Lóc ®Çu trong vên cã sè c©y t¸o lµ: 6 + 9 = 15 ( c©y ) §¸p sè: 15 c©y t¸o & Bµi 1: Tõ m¶nh v¶i dµi 9 dm, ngêi ta c¾t ra 5 dm ®Ó may tói. Hái m¶nh v¶i cßn l¹i dµi mÊy ®Ò- xi-mÐt? Bµi 2: Sau khi c¾t ra 5 dm ®Ó may tói th× m¶nh v¶i cßn l¹i dµi lµ 9 dm. Hái lóc ®Çu m¶nh v¶i dµi bao nhiªu ®Ò - xi- mÐt? * Cã ®Õn 26% häc sinh lµm bµi 2 sai, nh sau: Bµi gi¶i: Lóc ®Çu m¶nh v¶i dµi lµ: 9 - 5 = 4 ( dm ) §¸p sè: 4 dm & 7/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 Bµi 1: Líp 2A cã 25 häc sinh nữ vµ 10 häc sinh nam. Hái líp 2A cã tÊt c¶ bao nhiªu häc sinh? Bµi 2: Líp 2A cã 25 häc sinh, trong ®ã cã 10 häc sinh nam. Hái líp 2A cã bao nhiªu häc sinh nữ? * Cã 15% häc sinh lµm bµi 2 sai, nh sau: Bµi gi¶i: Líp 2A cã sè häc sinh nữ là: 25 + 10 = 35 ( häc sinh) §¸p sè: 35 häc sinh & Bµi 1: Nam cã 10 viªn bi. B¶o cã nhiÒu h¬n Nam 3 viªn bi. Hái B¶o cã bao nhiªu viªn bi? Bµi 2: Nam cã 10 viªn bi. Nam nhiÒu h¬n B¶o lµ 3 viªn bi. Hái B¶o cã bao nhiªu viªn bi? Bµi 3: Líp 2A cã 15 häc sinh g¸i, sè häc sinh trai cña líp Ýt h¬n sè häc sinh g¸i 3 häc sinh.Hái líp 2A cã bao nhiªu häc sinh trai? Bµi 4: Líp 2A cã 15 häc sinh g¸i, sè häc sinh g¸i cña líp Ýt h¬n sè häc sinh trai lµ 3 häc sinh. Hái líp 2A cã bao nhiªu học sinh trai? * C¸c bµi to¸n d¹ng bµi 2 vµ bµi 4 thêng Ýt gÆp trong s¸ch gi¸o khoa, nhng ®Ó tr¸nh cho häc sinh cã nh÷ng suy nghÜ m¸y mãc khi lµm c¸c bµi to¸n d¹ng " nhiÒu h¬n" hay " Ýt h¬n", nªn t«i vÉn m¹nh d¹n ®a c¸c bµi to¸n d¹ng nµy vµo c¸c tiÕt híng dÉn häc...... Cã ®Õn 32,5% häc sinh ®· lµm sai trong ®ã nhiÒu häc sinh tãm t¾t ®óng nhng phÐp tÝnh vÉn sai. Bµi 2: Tãm t¾t: 10 viªn bi Nam : 3v B¶o: ? viªn bi Bµi gi¶i: B¶o cã sè viªn bi lµ : 8/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 10 + 3 = 13 ( viªn bi ) §¸p sè: 13 viªn bi Bµi 4: Tãm t¾t: 15 hs Hs g¸i: 3 hs Hs trai: ? häc sinh Bµi gi¶i: Líp 2A cã sè häc sinh trai lµ: 15 - 3 = 12 ( häc sinh ) §¸p sè: 12 häc sinh & Bµi 1: Mçi b¹n Lan, Hµ, V©n cho Mai 3 quyÓn vë. Hái Mai cã tÊt c¶ mÊy quyÓn vë? Bµi 2: C¸c b¹n Lan, Hµ, V©n cho Mai 3 quyÓn vë th× Mai cã 9 quyÓn vë. Hái lóc ®Çu Mai cã mÊy quyÓn vë? Bµi 3: Mai cã 9 quyÓn vë. C¸c b¹n Lan, Hµ, V©n cho Mai 3 quyÓn vë n÷a. Hái Mai cã tÊt c¶ bao nhiªu quyÓn vë? * Víi tiÕt hướng dẫn tự học cña tuÇn 20, t«i ®· cho häc sinh lµm bµi tËp 2 vµ nhËn thÊy cã ®Õn 24% häc sinh ®· lµm bµi sai v× c¸c em cho r»ng bµi tËp 1 vµ bµi tËp 2 gièng nhau. Bµi 2: Bµi gi¶i: Lóc ®Çu Mai cã sè quyÓn vë lµ: 3 x 9 = 27 ( quyÓn vë) §¸p sè: 27 quyÓn vë * Víi tiÕt hướng dẫn học cña tuÇn 21, t«i ®· cho häc sinh lµm bµi tËp 3 vµ nhËn thÊy cã ®Õn 30% häc sinh ®· lµm bµi sai. 9/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 Bµi 3: Bµi gi¶i: Mai cã tÊt c¶ sè quyÓn vë lµ: 3 x 9 = 27 ( quyÓn vë) §¸p sè: 27 quyÓn vë HoÆc Bµi gi¶i: Mai cã tÊt c¶ sè quyÓn vë lµ: 9 - 3 = 6 ( quyÓn vë) §¸p sè: 6 quyÓn vë & Bµi 1: Mai cã 18 quyÓn vë. Mai chia ®Òu cho c¸c b¹n Lan, Hµ, V©n. Hái mçi b¹n cã mÊy quyÓn vë? Bµi 2 : Mai cã 18 quyÓn vë. Mai cho c¸c b¹n Lan, Hµ, V©n lµ 3 quyÓn vë. Hái Mai cßn bao nhiªu quyÓn vë? * Víi tiÕt hướng dẫn học tuần 23, t«i cho häc sinh lµm bµi tËp 2 vµ nhËn thÊy r»ng v× tuÇn ®ã c¸c em ®ang häc b¶ng chia 3 nªn cã ®Õn 32,5% häc sinh ®· lµm sai bµi tËp 2, nh sau: Bµi 2: Bµi gi¶i: Mai cßn sè quyÓn vë lµ: 18 : 3 = 6 ( quyÓn vë ) §¸p sè : 6 quyÓn vë & Bµi 1: An cã mét sè viªn bi. An chia ®Òu cho 3 b¹n mçi b¹n 6 viªn bi. Hái lóc ®Çu An cã bao nhiªu viªn bi? Bµi 2: An cã mét sè viªn bi. An cho em 3 viªn bi th× cßn l¹i 6 viªn bi. Hái lóc ®Çu An cã mÊy viªn bi? * Víi bµi tËp 1, cã ®Õn 19,5% häc sinh lµm sai nh sau: Bµi 1: Bµi gi¶i: An cã sè viªn bi lµ: 6 : 3 = 2 ( viªn bi ) §¸p sè : 2 viªn bi. 10/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 * Víi bµi tËp 2, sè häc sinh lµm sai lµ 13%, hÇu hÕt r¬i vµo sè häc sinh trung b×nh, c¸c em lµm sai nh sau: Bµi 2: Bµi gi¶i: An cã sè viªn bi lµ: 6 : 3 = 2 ( viªn bi ) §¸p sè : 2 viªn bi. HoÆc Bµi gi¶i: An cã sè viªn bi lµ: 6 - 3 = 3 ( viªn bi ) §¸p sè : 3 viªn bi Bµi 1: Mét ngµy Mai ®äc ®îc 2 trang s¸ch. Hái víi 10 ngµy Mai ®äc ®îc bao nhiªu trang s¸ch? Bµi 2: Mét ngµy Mai ®äc ®îc 2 trang s¸ch. Hái víi 10 trang s¸ch Mai ®äc trong mÊy ngµy? Bµi 3: Hai ngµy Mai ®äc 10 trang s¸ch. Hái mét ngµy Mai ®äc ®îc mÊy trang s¸ch? * RÊt nhiÒu häc sinh kh«ng phËn biÖt ®îc sù kh¸c nhau gi÷a 3 bµi to¸n nµy dÉn ®Õn khi gÆp c¸c bµi to¸n nµy rÊt lóng tóng, cã ®Õn 32,5 % häc sinh khi gÆp bµi to¸n nµy ®· lµm sai : - Bµi 1 sè häc sinh sai kh«ng nhiÒu. - Bµi 2 häc sinh thêng lµm sai nh sau: Bµi 2: Bµi gi¶i: Mai ®äc trong sè ngµy lµ: 2 x 10 = 20 ( ngµy ) §¸p sè : 20 ngµy. HoÆc lµm ®óng nhng tªn ®¬n vÞ l¹i sai. Bµi gi¶i: Mai ®äc trong sè ngµy lµ: 10 : 2 = 5 ( trang ) 11/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 §¸p sè : 5 trang - Bµi 3 häc sinh thêng lµm sai nh sau: Bµi 3: Bµi gi¶i: Mét ngµy Mai ®äc ®îc sè trang s¸ch lµ: 2 x 10 = 20 ( trang ) §¸p sè : 20 trang Bµi 1: Cã mét sè lÝt dÇu chia ®Òu vµo trong 6 can, mçi can 3l. Hái cã tÊt c¶ bao nhiªu lÝt dÇu? Bµi 2: Cã 6l dÇu chia ®Òu vµo c¸c can, mçi can 3l. Hái cÇn cã mÊy can? * Khi giao bµi tËp 1, t«i kh«ng nghÜ cã ®Õn 17% häc sinh l¹i cã phÐp tÝnh sai, c¸c em lµm nh sau: Bµi 1: Bµi gi¶i: Cã tÊt c¶ sè lÝt dÇu lµ: 6:3=2(l) §¸p sè : 2l dÇu * Sau tiÕt ch÷a bµi tËp 1, t«i cho häc sinh lµm bµi tËp 2 vµ nhËn thÊy r»ng cã ®Õn 26% häc sinh lµm bµi nh sau: Bµi 2: Bµi gi¶i: CÇn cã sè can lµ: 6 x 3 = 18 ( can ) §¸p sè : 18 can Trªn ®©y lµ mét vµi vÝ dô cho thÊy vÊn ®Ò n¶y sinh khi häc sinh líp 2 gÆp nh÷ng bµi to¸n cã lêi v¨n. Qua viÖc kh¶o s¸t 53 häc sinh trªn líp đầu năm (9/10/2019) , t«i cã kÕt qu¶ nh sau: Khả năng Khả năng Khả năng Khả năng Khả năng phân tích đề thiết lập các nêu lời giải trình bày dữ kiện để đúng, phép bài toán Xếp xây dựng qui tính chính đúng và đẹp Loại trình xác SL % SL % SL % SL % HTT 39 73,6 34 64,2 40 74,5 33 62,3 12/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 HT 14 26,4 18 36,8 13 25,5 20 37,7 Từ thực trạng trên tôi đã tiến hành tìm hiểu nguyên nhân những điểm mạnh điểm yếu của học sinh để tìm cách khắc phục. * Nguyên nhân : Tuy học sinh đã có khả năng phân tích đề, song khả năng thiết lập các dữ kiện để xây dựng quy trình, khả năng nêu lời giải đúng, chính xác cho mỗi phép tính và khả năng trình bày bài toán đúng và đẹp còn rất hạn chế dẫn đến kết quả làm bài còn thấp. * Hướng khắc phục : Với những trăn trở trên bản thân tôi đã tìm hiểu và nắm vững chương trình để khai thác các kiến thức vận dụng vào bài. Mặt khác tôi học hỏi đồng nghiệp, tìm một số giải pháp tối ưu nhất góp phần nâng cao hiệu quả dạy giải toán có lời văn ở lớp 2. Được sự hướng dẫn tận tình của Ban giám hiệu nhà trường, tôi đã tiến hành giảng dạy và hướng dẫn học sinh giải toán và đã rút ra được một số kinh nghiệm cụ thể : 3. Một số kinh nghiệm dạy giải toán có lời văn lớp 2: Để giúp học sinh thực hiện được các hoạt động giải toán có hiệu quả, giáo viên có thể sử dụng các bước sau : 3.1. Hướng dẫn học sinh phân tích bài toán : + Đọc kĩ đề bài : Đây là bước nghiên cứu đầu tiên giúp học sinh có suy nghĩ ban đầu về ý nghĩa bài toán. Nắm được nội dung bài toán và đặc biệt cần chú ý đến câu hỏi của bài. Do đó, tôi đã yêu cầu học sinh cầm bút chì và thước gạch chân dưới những dữ kiện quan trọng của bài toán: “Hãy gạch dưới một gạch những dữ kiện đã cho” ; “Hãy gạch hai gạch dưới câu hỏi của đề toán”. Như vậy tất cả học sinh cùng làm việc, em nào không chịu làm việc giáo viên đã biết và nhắc nhở. + Xây dựng, thiết lập mối liên hệ giữa hai dữ kiện đã cho của bài toán . Tìm cách diễn đạt nội dung của bài bằng ngôn ngữ kí hiệu toán học. Tóm tắt đề bài toán hoặc minh họa với sơ đồ hình vẽ bằng cách ghi dữ kiện điều kiện và câu hỏi của bài toán dưới dạng cô đọng, ngắn gọn nhất. Ví dụ : Bài 3 (trang 5 SGK Toán 2 ) “Một cửa hàng buổi sáng bán 12 xe đạp, buổi chiều bán được 20 xe đạp. Hỏi cả hai buổi cửa hàng bán được tất cả bao nhiêu xe đạp?” - Phân tích nội dung + Học sinh đọc đề toán 13/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc : + Hãy gạch một gạch dưới dữ kiện đã biết. + Hãy gạch hai gạch dướí câu hỏi của bài toán. Sau khi học sinh đã thực hiện theo hiệu lệnh làm việc, giáo viên yêu cầu một số học sinh trình bày phân tích nội dung để hiểu rõ nội dung đề toán. Buổi sáng bán: 12 xe đạp Buổi chiều bán: 20 xe đạp Cả hai buổi bán: …xe đạp ? - Lập kế hoạch giải: Suy nghĩ để tìm ra cách trả lời các câu hỏi của bài toán cần biết gì ? Dùng phép tính gì ? Suy luận từ các số, điều kiện đã có, có thể biết gì ? Có thể sử dụng phép tính gì ? Trên cơ sở đó lập kế hoạch để giải bài toán. + Thực hiện cách phép tính theo kế hoạch để tìm ra kết quả đúng của bài toán. Mỗi bước của phép tính đều phải được kiểm tra lại cho đúng, thử lại đáp số vừa tìm được, xem cách giải, lời giải, đáp số có đúng câu hỏi của bài hay đã phù hợp với điều kiện bài toán hay chưa? Trình bày bài giải : Bài giải Cả hai buổi cửa hàng bán được tất cả số xe đạp là: 12 + 20 = 32 (xe đạp) Đáp số : 32 xe đạp Từ cách hướng dẫn học sinh giải theo cách trên, học sinh đã nắm chắc được các bước giải và trình tự giải bài toán để học sinh tiến hành đến việc học và giải bài toán tiếp theo phức tạp hơn một cách dễ dàng . 3.2. Hướng dẫn học sinh phân tích và giải những bài toán ngược dựa trên những bài toán gốc trong các tiết hướng dẫn tự học. Trong c¸c tiÕt hướng dẫn tự học t«i ®· ®a ra c¸c bµi to¸n vµ cïng häc sinh ph©n tÝch, ®Ó c¸c em nhËn thÊy nh÷ng c¸i sai mµ c¸c em thêng m¾c. TiÕt HDH tuÇn 3 Bµi 1: Trong vên cã 9 c©y t¸o, Bµi 2: Sau khi mÑ trång thªm mÑ trång thªm 6 c©y t¸o n÷a. 6 c©y Hái trong vên cã tÊt c¶ bao t¸o n÷a th× trong vên cã 9 nhiªu c©y t¸o? c©y t¸o. Hái lóc ®Çu trong vên cã mÊy c©y t¸o? * Gi¸o viªn ®a ra hai bµi to¸n trªn vµ cïng häc sinh lµm bµi. * Gäi häc sinh ®äc ®Ò to¸n: + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 1 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 2 14/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 + 1 häc sinh ®äc c¶ hai bµi to¸n * Ph©n tÝch 2 ®Ò to¸n: + Kh¸c nhau : - c©u hái kh¸c nhau + Bµi1: Cã 9 thªm 6 + Bµi 2: Thªm 6 cã 9 * G¹ch ch©n díi c¸c tõ cÇn lu ý: Bµi 1: Trong vên cã 9 c©y t¸o, Bµi 2: Sau khi mÑ trång thªm mÑ trång thªm 6 c©y t¸o n÷a. 6 c©y t¸o n÷a th× trong vên Hái trong vên cã tÊt c¶ bao cã 9 c©y t¸o. Hái lóc ®Çu nhiªu c©y t¸o? trong vên cã mÊy c©y t¸o? * Tãm t¾t ®Ò to¸n: 9 c©y 6 c©y ? 6 c©y c©y ? c©y 9 c©y * NhËn xÐt tãm t¾t ®Ó cã phÐp tÝnh ®óng + Bµi 1: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy: 9 + 6 + Bµi 2: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy : 9 - 6 * Dùa vµo phÇn nhËn xÐt ta cã bµi gi¶i: Trong vên cã tÊt c¶ sè Lóc ®Çu trong vên cã sè c©y lµ: c©y lµ: 9 + 6 = 15 ( c©y ) 9 – 6 = 3 ( c©y ) §¸p sè : 15 §¸p sè: 3 c©y c©y  KÕt luËn: Kh«ng ph¶i khi gÆp bµi to¸n cã tõ “thªm” th× lµm ngay phÐp tÝnh céng. Ngoµi ra ta cã thÓ nh×n vµo phÇn tãm t¾t sau ®Ó lµm bµi: Bµi 1: Bµi 2: + 6 c©y + 9 6 c©y ? ? 9 c©y c©y c©y c©y TiÕt HDH tuÇn 4 Bµi 1: Tõ m¶nh v¶i dµi 9 dm, Bµi 2: Sau khi c¾t ra 5 dm ®Ó ngêi ta c¾t ra 5 dm ®Ó may may tói th× m¶nh v¶i cßn l¹i tói. Hái m¶nh v¶i cßn l¹i dµi dµi lµ 9 dm. Hái lóc ®Çu m¶nh 15/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 mÊy ®Ò - xi - mÐt? v¶i dµi bao nhiªu ®Ò - xi- mÐt? * Gi¸o viªn ®a ra hai bµi to¸n trªn vµ cïng häc sinh lµm bµi * Gäi häc sinh ®äc ®Ò to¸n: + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 1 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 2 + 1 häc sinh ®äc c¶ hai bµi to¸n * Ph©n tÝch 2 ®Ò to¸n: + Kh¸c nhau : - c©u hái kh¸c nhau + Bµi1: Tõ 9 dm c¾t ®i 5 dm + Bµi 2: C¾t ®i 5 dm cßn 9 dm * G¹ch ch©n díi c¸c tõ cÇn lu ý: Bµi 1: Tõ m¶nh v¶i dµi 9 dm, Bµi 2: Sau khi c¾t ra 5 dm ®Ó ngêi ta c¾t ra 5 dm ®Ó may may tói th× m¶nh v¶i cßn l¹i tói. Hái m¶nh v¶i cßn l¹i dµi dµi lµ 9 dm. Hái lóc ®Çu m¶nh mÊy ®Ò - xi- mÐt? v¶i dµi bao nhiªu ®Ò - xi - mÐt? * Tãm t¾t ®Ò to¸n: 9 dm 5 dm 9 dm 5dm ? ? dm dm * NhËn xÐt tãm t¾t ®Ó cã phÐp tÝnh ®óng + Bµi 1: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy: 9 - 5 + Bµi 2: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy : 9 + 5 * Dùa vµo phÇn nhËn xÐt ta cã lêi gi¶i: M¶nh v¶i cßn l¹i dµi lµ: Lóc ®Çu m¶nh v¶i dµi lµ: 9 – 5 = 4 ( dm ) 5 + 9 = 14 ( dm ) §¸p sè: 4 dm §¸p sè: 14 dm  KÕt luËn: Kh«ng ph¶i khi gÆp bµi to¸n cã tõ “ bít” hay “ cho” hay “c¾t” th× lµm ngay phÐp tÝnh trõ. Ngoµi ra ta cã thÓ nh×n vµo phÇn tãm t¾t sau ®Ó lµm bµi: Bµi 1: Bµi 2: - 5 dm -5 dm9 dm ? dm ? dm 9 dm TiÕt HDH tuÇn 5 Bµi 1: Líp 2A cã 25 häc sinh nữ Bµi 2: Líp 2A cã 25 häc sinh, vµ 10 häc sinh nam. Hái líp 2A trong ®ã cã 10 häc sinh nam. cã tÊt c¶ bao nhiªu häc sinh? Hái líp 2A cã bao nhiªu häc 16/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 sinh nữ? * Gäi häc sinh ®äc ®Ò to¸n: + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 1 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 2 + 1 häc sinh ®äc c¶ hai bµi to¸n * Ph©n tÝch 2 ®Ò to¸n: + Gièng nhau : - cã c¸c sè gièng nhau + Kh¸c nhau : - c©u hái kh¸c nhau + Bµi1: cã 25 häc sinh nữ vµ 10 häc sinh nam + Bµi 2: cã 25 häc sinh trong ®ã cã 10 häc sinh nam * Tãm t¾t ®Ò to¸n: 25 hs 25 hs 10 hs 10 hs ? häc ? häc sinh sinh * NhËn xÐt tãm t¾t ®Ó cã phÐp tÝnh ®óng + Bµi 1: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy: 25 + 10 + Bµi 2: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy: 25 - 10 * Dùa vµo phÇn nhËn xÐt ta cã lêi gi¶i: Líp 2A cã sè häc sinh lµ: Líp 2A cã sè häc sinh nữ lµ: 25 + 10 = 35 ( häc 25 - 10 = 15 ( häc sinh ) sinh ) §¸p sè: 15 häc §¸p sè: 35 häc sinh sinh  Ngoµi c¸ch lµm trªn ta cã thÓ nh×n vµo phÇn tãm t¾t sau ®Ó lµm bµi: Bµi 1: Bµi 2: 25 hs 10 hs ? hs 25 hs 10 hs ? hs TiÕt HDH tuÇn 8 Bµi 1: Nam cã 10 viªn bi. B¶o Bµi 2: Nam cã 10 viªn bi. Nam 17/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 cã nhiÒu h¬n Nam 5 viªn bi. nhiÒu h¬n B¶o lµ 5 viªn bi. Hái Hái B¶o cã bao nhiªu bi? B¶o cã bao nhiªu viªn bi? * Gäi häc sinh ®äc ®Ò to¸n: + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 1 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 2 + 1 häc sinh ®äc c¶ hai bµi to¸n * Ph©n tÝch 2 ®Ò to¸n: + Gièng nhau : - cã c¸c sè gièng nhau - c©u hái + Kh¸c nhau : - Bµi 1: B¶o nhiÒu h¬n Nam - Bµi 2: Nam nhiÒu h¬n B¶o * G¹ch ch©n díi c¸c tõ cÇn lu ý: Bµi 1: Nam cã 10 viªn bi. B¶o Bµi 2: Nam cã 10 viªn bi. Nam cã nhiÒu h¬n Nam 3 viªn bi. nhiÒu h¬n B¶o lµ 3 viªn bi. Hái Hái B¶o cã bao nhiªu bi? B¶o cã bao nhiªu viªn bi? * Tãm t¾t ®Ò to¸n: 10 bi 10 bi Nam : Nam : 3b 3b B¶o: B¶o: ? bi ? bi * NhËn xÐt tãm t¾t ®Ó cã phÐp tÝnh ®óng + Bµi 1: §Ó t×m ®o¹n ? ( ®o¹n dµi) ta lÊy: 10 + 5 + Bµi 2: §Ó t×m ®o¹n ? ( ®o¹n ng¾n ) ta lÊy : 10 - 5 * Dùa vµo phÇn nhËn xÐt ta cã lêi gi¶i: B¶o cã sè viªn bi lµ : B¶o cã sè viªn bi lµ: 10 + 3 = 13 ( viªn bi ) 10 - 3 = 7 ( viªn bi ) §¸p sè: 13 §¸p sè: 7 viªn bi viªn bi Bµi 3: Líp 2A cã 15 häc sinh Bµi 4: Líp 2A cã 15 häc sinh g¸i, sè häc sinh trai cña líp Ýt g¸i, sè häc sinh g¸i cña líp Ýt h¬n sè häc sinh g¸i 3 häc sinh. h¬n sè häc sinh trai lµ 3 häc Hái líp 2A cã bao nhiªu häc sinh. Hái líp 2A cã bao nhiªu sinh trai? học sinh trai? * Gäi häc sinh ®äc ®Ò to¸n: 18/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 3 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 4 + 1 häc sinh ®äc c¶ hai bµi to¸n * Ph©n tÝch 2 ®Ò to¸n: + Gièng nhau : - cã c¸c sè gièng nhau - c©u hái + Kh¸c nhau : - Bµi 3: häc sinh trai Ýt h¬n häc sinh g¸i Bµi 4: häc sinh g¸i Ýt h¬n häc sinh trai * G¹ch ch©n díi c¸c tõ cÇn lu ý: Bµi 3: Líp 2A cã 15 häc sinh Bµi 4: Líp 2A cã 15 häc sinh g¸i, sè häc sinh trai cña líp Ýt g¸i, sè häc sinh g¸i cña líp Ýt h¬n sè häc sinh g¸i 3 häc h¬n sè häc sinh trai lµ 3 häc sinh.Hái líp 2A cã bao nhiªu sinh. Hái líp 2A cã bao nhiªu häc sinh trai? trai? * Tãm t¾t ®Ò to¸n: 15 hs 15 hs Hs g¸i : Hs g¸i : 3hs 3 3hs 3 hs hs Hs trai: Hs trai: ? bi ? bi * NhËn xÐt tãm t¾t ®Ó cã phÐp tÝnh ®óng + Bµi 3: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy: 15 - 3 + Bµi 4: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy: 15 + 3 * Dùa vµo phÇn nhËn xÐt ta cã lêi gi¶i: Líp 2A cã sè häc sinh trai Líp 2A cã sè häc sinh trai lµ: lµ: 15 + 3 = 18 ( häc sinh ) 15 - 3 = 12 ( häc sinh §¸p sè: 18 häc ) sinh §¸p sè: 12 häc sinh * KÕt luËn: §Ó lµm tèt c¸c bµi to¸n d¹ng nµy, häc sinh b¾t buéc ph¶i tãm t¾t b»ng s¬ ®å vµ dùa vµo s¬ ®å ®Ó t×m ra phÐp tÝnh. TiÕt HDH tuÇn 21 Bµi 1: C¸c b¹n Lan, Bµi 2: Mçi b¹n Lan, Bµi 3: Mai cã 9 19/26
Một số kinh nghiệm dạy học giải toán có lời văn lớp 2 Hµ, V©n cho Mai 3 Hµ, V©n cho Mai 3 quyÓn vë. C¸c b¹n quyÓn vë th× Mai quyÓn vë. Hái Mai Lan, Hµ, V©n cho cã 9 quyÓn vë. Hái cã tÊt c¶ mÊy Mai 3 quyÓn vë lóc ®Çu Mai cã mÊy quyÓn vë? n÷a. Hái Mai cã tÊt quyÓn vë? c¶ bao nhiªu quyÓn vë? * Gäi häc sinh ®äc ®Ò to¸n: + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 1 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 2 + 1 häc sinh ®äc bµi to¸n 3 + 1 häc sinh ®äc c¶ ba bµi to¸n * Ph©n tÝch 3 ®Ò to¸n vµ g¹ch ch©n díi c¸c tõ cÇn lu ý Bµi 1: C¸c b¹n Lan, Bµi 2: Mçi b¹n Lan, Bµi 3: Mai cã 9 Hµ, V©n cho Mai 3 Hµ, V©n cho Mai 3 quyÓn vë. C¸c b¹n quyÓn vë th× Mai quyÓn vë. Hái Mai Lan, Hµ, V©n cho cã 9 quyÓn vë. Hái cã tÊt c¶ mÊy Mai 3 quyÓn vë lóc ®Çu Mai cã mÊy quyÓn vë? n÷a. Hái Mai cã tÊt quyÓn vë? c¶ bao nhiªu quyÓn vë? * Tãm t¾t ®Ò to¸n: ? vë 3vë 3 vë 9 vë 3 vë 3 vë 3 vë 9 vë ? vë ? vë * NhËn xÐt tãm t¾t ®Ó cã phÐp tÝnh ®óng + Bµi 1: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy: 9 - 3 + Bµi 2: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy : 3 + 3 + 3 hoÆc 3 x 3 + Bµi 3: §Ó t×m ®o¹n ? ta lÊy : 9 + 3 * Dùa vµo phÇn nhËn xÐt ta cã lêi gi¶i: Lóc ®Çu Mai cã Mai cã tÊt c¶ sè Mai cã tÊt c¶ sè sè quyÓn vë lµ: quyÓn vë lµ: quyÓn vë lµ: 3 x 3 = 9 ( quyÓn 9 + 3 = 12 ( quyÓn 9 - 3 = 6 ( quyÓn vë ) vë ) vë) §¸p sè: 9 ( quyÓn §¸p sè: 12 ( quyÓn §¸p sè: 6 ( quyÓn vë) vë) vë) TiÕt HDH tuÇn 23 Bµi 1: Mai cã 18 quyÓn vë. Bµi 2: Mai cã 18 quyÓn vë. 20/26

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.05: Bộ 300+ Đề Thi Thử THPT Quốc Gia 2022

304 tài liệu

922 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.