Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến kinh nghiệm "Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp" nhằm khảo sát thực trạng về nề nếp, nội quy lớp học và cách tổ chức lớp học của học sinh lớp tôi chủ nhiệm. Từ đó đưa ra một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục về mọi mặt, không chỉ mang lại cho các em học sinh tri thức mà hình thành nhân cách, rèn luyện đạo đức cho các em ngay từ ban đầu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp

1 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BA VÌ TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐỒNG THÁI ----------------------------------------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài: “MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP ”. Môn : Công tác chủ nhiệm Cấp học : Tiểu học Tên tác giả : Nguyễn Thị Tuyến Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Đồng Thái Chức vụ : Giáo viên Năm học : 2022 – 2023
2 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng khoa học trường Tiểu học Đồng Thái. Ngày Nơi công Trình độ Chức Họ và tên tháng năm tác chuyên Tên sáng kiến danh sinh môn Trường Giáo Một số kinh nghiệm trong Nguyễn Thị Tuyến 16/09/1976 Tiểu học Đại học viên công tác chủ nhiệm lớp. Đồng Thái - Lĩnh vực: Áp dụng sáng kiến: Công tác chủ nhiệm. - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 15/09/2022. - Mô tả bản chất của sáng kiến: Giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu, nền móng đầu tiên cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản cho học sinh. Công việc của giáo viên chủ nhiệm lớp vô vàn khó khăn, nhưng để có những học sinh giỏi và phát triển toàn diện cả năng lực, phẩm chất. Thì người giáo viên luôn theo sát học sinh, dạy học sinh học, rèn chữ, rèn ý thức, dạy cách ăn, cách nói, phải ngoan ngoãn, biết yêu thương, lễ phép, biết vâng lời ông bà, cha mẹ. Giáo viên không chỉ dạy thông qua các môn học, mà phải xây dựng nề nếp lớp học có kỉ cương trật tự. Xây dựng nội quy lớp học. Và luôn luôn quan tâm tới các phong trào của lớp, đẩy mạnh phong trào mũi nhọn của nhà trường tổ chức. Giáo viên phải khen thưởng, động viên kịp thời cho học sinh. Ngoài việc dạy, rèn các con phải phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để phụ huynh đôn đốc, nhắc nhở các con nếp học tập tốt ở nhà cũng như ở trường. Sự quan tâm của giáo viên chủ nhiệm nhiều như vậy để giúp cô trò thân thiện, cởi mở hơn, hòa đồng với nhau thì mới có một môi trường giáo dục tràn đầy tình yêu thương, tràn đầy niềm tin yêu, tràn đầy tiếng cười của học sinh. Các phương pháp thực hiện - Phương pháp quan sát - Phương pháp điều tra thực tế. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
3 - Phương pháp thống kê, phân loại, so sánh – đối chứng - Phương pháp phân tích, tổng hợp - Phương pháp giáo dục cá nhân - phương pháp phỏng vấn. - Phương pháp thực nghiệm Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có): Nơi công Trình độ Số Ngày tháng tác (hoặc Chức Nội dung công việc Họ và tên chuyên TT năm sinh nơi thường danh hỗ trợ môn trú) Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Đồng Thái, ngày 30 tháng 3 năm 2023 NGƯỜI NỘP ĐƠN Nguyễn Thị Tuyến
4 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BA VÌ CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐỒNG THÁI Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BIÊN BẢN CHẤM VÀ XÉT DUYỆT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tác giả: Nguyễn Thị Tuyến Đơn vị: Trường Tiểu học Đồng Thái – Ba Vì- Hà Nội. Tên SKKN: Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp. Môn ( hoặc lĩnh vực ): Công tác chủ nhiệm Điểm Biểu được TT Nội dung Nhận xét điểm đánh giá I Điểm hình thức (2 điểm) Trình bày đúng quy định về thể thức văn bản (kiểu chữ, cỡ chữ, 1 dãn dòng, căn lề…) Kết cấu hợp lý: Gồm 3 phần chính (đặt vấn đề, giải quyết 1 vấn đề, kết luận và khuyến nghị) II Điểm nội dung (18 điểm) 1 Đặt vấn đề (2 điểm) Nêu lý do chọn vấn đề mang 1 tính cấp thiết Nói rõ thời gian, đối tượng, 1 phạm vi nghiên cứu 2 Giải quyết vấn đề (14 điểm) Tên SKKN, tên các giải pháp 1 phù hợp với nội hàm Nêu rõ cách làm cũ, phân tích nhược điểm. Có số liệu khảo 3 sát trước khi thực hiện giải pháp Nêu cách làm mới thể hiện tính 7 sáng tạo, hiệu quả. Có ví dụ và minh chứng tường minh cho hiệu quả của các giải pháp mới.
5 Điểm Biểu được TT Nội dung Nhận xét điểm đánh giá Có tính mới, phù hợp với thực tiễn của đơn vị và đối tượng 1 nghiên cứu, áp dụng Có tính ứng dụng, có thể áp 1 dụng được ở nhiều đơn vị. Nội dung đảm bảo tính khoa 1 học, chính xác 3 Kết luận và khuyến nghị (2 điểm) Có bảng so sánh đối chiếu số liệu trước và sau khi thực hiện 1 các giải pháp Khẳng định được hiệu quả mà 0.5 SKKN mang lại. Khuyến nghị và đề xuất với các cấp quản lý về các vấn đề 0.5 có liên quan đến việc áp dụng và phổ biến SKKN TỔNG ĐIỂM Đánh giá chung (Ghi tóm tắt những đánh giá chính): ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Xếp loại :.................. Xếp loại A: Từ 17 đến 20 điểm Xếp loại B : Từ 14 đến
6 MỤC LỤC A.PHẦN THỨ NHẤT...........................................................................................1 ĐẶT VẤN ĐỀ......................................................................................................1 I.LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI........................................................................................1
7 II. MỤC ĐÍCH, ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP, PHẠM VI NGHIÊN CỨU: ....................................................................................................................2 1.Mục đích............................................................................................................2 2. Đối tượng nghiên cứu.......................................................................................2 3.Phương pháp nghiên cứu...................................................................................2 4.Phạm vi và thời gian nghiên cứu.......................................................................2 B.PHẦN THỨ HAI...............................................................................................2 I.CƠ SỞ LÍ LUẬN................................................................................................3 II.THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ.................................................................................3 1.Thuận lợi.............................................................................................................3 2. Khó khăn..........................................................................................................3 III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN....................................................................4 1. Biện pháp 1: Giáo dục đạo đức thông qua quá trình dạy học…………….4 2. Biện pháp 2: Xây dựng nề nếp lớp học:………………………………………5 a) Nắm thông tin về học sinh ghi vào Sổ theo dõi chất lượng giáo dục………5 b) Tổ chức bầu Ban Cán sự lớp:..........................................................................6 3.Biện pháp 3: Xây dựng nội quy lớp học...........................................................8 a)Trang trí lớp học sạch- đẹp...............................................................................9 b. Xây dựng nề nếp:.............................................................................................13 4. Biện pháp 4: Xây dựng mối quan hệ thầy - trò và bạn bè trong lớp.............15 5. Biện pháp 5: Đầu tư các phong trào mũi nhọn nhà trường tổ chức..............18 6. Biện pháp 6 : Nêu gương và khen thưởng....................................................19. 7. Biện pháp 7: Phối hợp với phụ huynh........................................................... 19 IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.............................................................................19 C- PHẦN KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.......................20 1.KẾT LUẬN....................................................................................................20 2.KHUYẾN NGHỊ............................................................................................20
8 A. PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Từ ngày ra trường cho đến nay đã hơn 20 năm công tác trong ngành, làm công việc giảng dạy và chủ nhiệm lớp, trong tôi luôn có quan điểm và đề cao “Công tác chủ nhiệm lớp” gắn liền với hoạt động dạy và học. Để rèn được nề nếp tốt đòi hỏi người giáo viên phải luôn tâm huyết, yêu nghề, mến trẻ. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình chúng tôi phải trải qua rất nhiều khó khăn và
9 vất vả, nhất là năm học 2020 - 2021 và năm học 2021- 2022 do bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh covid hai năm liền không được tới trường, không được thầy cô giáo uốn nắn, dạy và rèn vào nề nếp, nên ý thức của học sinh rất kém.Vì thế giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu, nền móng đầu tiên cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh tiếp tục học lên các lớp trên. Nên việc tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập của học sinh xuyên suốt 10 buổi/ tuần, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt, giờ ăn bán trú ở trường…và cả hoạt động học tập ở nhà của học sinh.Vì vậy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất nặng nề, rất vất vả và vô cùng phức tạp. Ở đầu mỗi năm học, ở cùng một trường học, cùng một khối lớp, chất lượng học tập của học sinh cũng tương đương nhau. Nhưng tại sao đến cuối năm, chất lượng học tập và hạnh kiểm của học sinh lớp này lại vượt trội hẳn so với các lớp khác.Tất cả những điểm khác biệt đó đều do giáo viên chủ nhiệm lớp tạo ra.Giáo viên chủ nhiệm nào có tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm với học sinh của mình thì chắc chắn sẽ tìm ra được các biện pháp để thu hút học sinh đến lớp, làm cho học sinh trở nên chăm ngoan, thích đi học và luôn cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”. Do vậy giáo viên phải làm tốt công tác chủ nhiệm, xây dựng tốt nề nếp lớp học, rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học và nhiều kĩ năng sống cơ bản khác. Giáo viên chủ nhiệm lớp không duy trì, không phát huy thì rồi nề nếp lớp học và chất lượng học tập của học sinh sẽ ra sao? Do vậy, công tác chủ nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ từ lớp Một đến lớp Năm. Nề nếp lớp học, phương pháp học tập, giáo dục đạo đức, nhân cách và các kĩ năng sống của học sinh phải được giáo viên chủ nhiệm chú ý xây dựng, rèn và phải được duy trì, phát huy xuyên suốt . Là một giáo viên chủ nhiệm, năm nay tôi được nhà trường phân công dạy lớp 2B, dạy 10 buổi/ tuần. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, tôi phải trải qua biết bao nhiêu khó khăn, bao nhiêu vất vả. Bản thân giáo viên luôn tâm huyết với nghề, yêu thương tận tụy với học sinh. Ngoài việc cung cấp kiến thức cho học sinh, tôi còn dạy về nề nếp lớp học, hướng dẫn học sinh cách xếp hàng ra vào lớp, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, cách trình bày trong vở, cách làm vệ sinh lớp học, đề ra các nội qui của lớp,…và phải thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn những sai sót của học sinh.Vì vậy, tôi khẳng định rằng công tác của giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là cực kì quan trọng, là nhân tố số một quyết định chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
10 Chính vì những lẽ đó mà tôi đã dành nhiều thời gian, tâm sức cho công tác chủ nhiệm lớp mình. Tôi mạnh dạn trình bày đề tài “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp” Rất mong sự góp ý chân thành của cấp trên cùng quý bạn đồng nghiệp để tôi ngày càng có thêm nhiều kinh nghiệm qúy báu trong công tác chủ nhiệm lớp, giúp tôi hoàn thành công tác tốt hơn và cũng là hoàn thiện bản thân mình hơn. II- MỤC ĐÍCH, ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP, PHẠM VI NGHIÊN CỨU. 1.Mục đích . Tôi viết sáng kiến này nhằm khảo sát thực trạng về nề nếp, nội quy lớp học và cách tổ chức lớp học của học sinh lớp tôi chủ nhiệm.Từ đó đưa ra một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục về mọi mặt, không chỉ mang lại cho các em học sinh tri thức mà hình thành nhân cách, rèn luyện đạo đức cho các em ngay từ ban đầu. 2. Đối tượng nghiên cứu. - Nghiên cứu mọi hoạt động liên quan đến công tác chủ nhiệm lớp. - Nghiên cứu tâm lí đối tượng học sinh lớp 2 để tìm ra biện pháp tốt nhất giáo dục học sinh trong công tác chủ nhiệm lớp. - Tập thể học sinh lớp 2B trường Tiểu học Đồng Thái. 3.Phương pháp nghiêm cứu. Về việc nghiên cứu thực hiện đề tài, tôi đã sử dụng một số phương pháp sau: - Phương pháp quan sát - Phương pháp điều tra thực tế. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp thống kê, phân loại, so sánh – đối chứng - Phương pháp phân tích, tổng hợp - Phương pháp giáo dục cá nhân - phương pháp phỏng vấn. - Phương pháp thực nghiệm 4. Phạm vi và thời gian thực hiện. - Phạm vị: Lớp 2B - Thời gian: Từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 5 năm 2023 B. PHẦN THỨ HAI I. CƠ SỞ LÝ LUẬN Giáo viên chủ nhiệm tiểu học đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường và gia đình luôn phải theo dõi, giám sát,
11 quán xuyến các em trong suốt buổi học cũng như các hoạt động ngoại khóa, vui chơi của học sinh. Giáo viên không những dạy các em về kiến thức mà còn dạy các em biết quan tâm yêu thương đến mọi người cũng như thiên nhiên và cuộc sống xung quanh học sinh. Trong giai đoạn hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp ngày càng đòi hỏi sự dày công của giáo viên bởi yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Chính vì vậy giáo viên chủ nhiệm là người thiết kế, tổ chức phối hợp với nhà trường, gia đình và xã hội để thực hiện mục tiêu giáo dục cho học sinh toàn diện về cả năng lực và phẩm chất. II- THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ: Đầu năm học 2022– 2023 tôi được Ban giám hiệu phân công chủ nhiệm lớp 2B, tổng số 34 học sinh, trong đó nữ 18, nam 16. - Nhận thức của các em: Có 3 em nói ngọng như: Ngọc, Hoàng, Thảo. - Tính cách: Có 4 em hay nghịch ngợm khó bảo, chưa lễ phép: Ngọc, Đăng, Trần Nam, Việt Anh, có 1 em quá nhút nhát: Hân. 1 em đến lớp cô hỏi gì cũng không trả lời, bảo đọc, viết bài cũng chẳng nói gì, mà chỉ lườm cô : Tiến. Còn lại các em đều ngoan và lễ phép. -Trình độ văn hóa của người dân chưa cao, nhưng được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, của Ban giám hiệu mà trường lớp được xây dựng khang trang, cơ sở vật chất đầy đủ. Nhưng bên cạnh đó tôi nhận thấy có một số thuận lợi và khó khăn như sau: 1. Thuận lợi: - Hầu hết các con đi học đúng độ tuổi quy định. - Trang thiết bị phục vụ giảng dạy đầy đủ: mỗi lớp được nhà trường trang bị 01 máy chiếu. - Giáo viên nhiệt tình, quan tâm đến lớp, có tinh thần trách nhiệm cao. - Được sự giúp đỡ của các cấp lãnh đạo, Ban giám Hiệu nhà trường, tổ công đoàn, tổ chuyên môn nhiệt tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên an tâm công tác. - Được sự quan tâm của Hội cha mẹ học sinh lớp, trường rất nhiệt tình gắn bó với các hoạt động của nhà trường về mọi mặt, góp phần động viên cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường hoàn thành nhiệm vụ được giao. - Mối quan hệ giữa nhà trường, giáo viên và gia đình học sinh rất chặt chẽ. 2. Khó khăn: - Có một số em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, thiếu sự quan tâm, nhắc nhở và sát sao của cha mẹ. bố mẹ đi làm ăn xa gửi con cho ông bà.
12 - Học sinh lớp 2 còn nhỏ, các con vừa chuyển từ lớp 1 nên, mà năm học trước lại bị ảnh hưởng của dịch bệnh covid nên ý thức tự giác và ý thức kỉ luật của các con chưa cao. - Do một số em còn rụt rè, thiếu tự tin khi đến lớp. - Một số học sinh không chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập khi đến lớp. III.CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN. Công việc của giáo viên chủ nhiệm lớp là vô vàn khó khăn, làm được thì rất nhiều nhưng không sao thống kê hết được. Trong sáng kiến kinh nghiệm này, tôi chỉ đi sâu vào 7 nội dung chính sau đây: 1. Giáo dục đạo đức thông qua quá trình dạy học. 2. Xây dựng nề nếp lớp học. 3. Xây dựng nội quy lớp học 4. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà. 5. Đầu tư các phong trào mũi nhọn nhà trường tổ chức 6. Nêu gương và khen thưởng. 7. Phối hợp với phụ huynh 1. Biện pháp 1: Giáo dục đạo đức thông qua quá trình dạy học. Trong quá trình dạy học và nhiệm vụ dạy học là nhằm góp phần giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh. Tính chất giáo dục của việc dạy học đòi hỏi giáo viên phải khai thác đúng đắn, sâu sắc nội dung các môn học, thông qua việc dạy học mà thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục nhằm phát triển các phẩm chất đạo đức, hoàn thiện nhân cách học sinh. Trước hết phải nói tới quá trình dạy học môn Đạo đức ở trường. Thông qua môn học này mà học sinh có được một hệ thống khái niệm, tri thức đạo đức. Nhờ đó học sinh có thể hiểu được mục đích hành động, biết được cần phải làm gì, phân biệt được “cái tốt và cái xấu”. Trên cơ sở đó, các em định hướng đúng trong các hiện tượng phong phú và phức tạp ở quanh mình và có được tính tự giác trong quá trình học tập. Từ đó giúp các em tập luyện trong đời sống thực tế, hình thành các hành vi, tập quán hành vi lành mạnh, góp phần tạo nên lối sống phù hợp với các chuẩn mực đạo đức văn hóa. Nếu thực hiện tốt các nhiệm vụ trên chúng ta đã và sẽ đạt được những viên gạch hồng đầu tiên trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng hình thành cơ sở ban đầu của tư cách đạo đức người công dân tương lai của đất nước. Các em cũng hiểu bổn phận, nghĩa vụ, trách nhiệm của mình trong các mối quan hệ xã hội, đòi hỏi trong giao tiếp ứng xử phải tuân theo các chuẩn mực đạo đức. * Cụ thể là: - Các hành vi ứng xử về thái độ biết kính trọng, lễ phép với ông bà, cha mẹ, thầy giáo, cô giáo, anh chị em, bạn bè, người thân của mình....
13 - Có thái độ tốt với các mối quan hệ nhà trường bạn bè, cộng đồng, làng xóm, đoàn thể, xã hội, với công việc hàng ngày. - Thái độ và giữ gìn tài sản công cộng, với môi trường, với các di sản văn hóa, với thiên nhiên.... - Ý thức về nghĩa vụ đối với Tổ quốc, đối với dân tộc. - Ý thức đối với trách nhiệm bổn phận, lợi ích chính đáng của bản thân ...Ngoài môn Đạo đức, tất cả các môn học khác ở Tiểu học, đặc biệt là môn Tiếng Việt, Tự nhiên và Xã hội, môn Toán, Hoạt động trải nghiệm nếu được khai thác tốt, đúng hướng, giáo dục đạo đức. Chẳng hạn ở môn Tiếng Việt qua các câu chuyện kể, các bài văn, bài thơ có nội dung phong phú, sinh động ca ngợi vẻ đẹp của đất nước, ca ngợi văn hóa, các tập quán truyền thống tốt đẹp của đất nước, của dân tộc nếu được khai thác, tiến hành đúng đắn sẽ mở rộng được kiến thức về đạo đức, về truyền thống văn hóa, về kinh nghiệm, lối sống mang tính dân gian, Tất cả sẽ giáo dục, bồi dưỡng cho học sinh tình yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc và kể cả các chuẩn mực sơ giản trong giao tiếp, ứng xử về đạo đức. - Làm cho học sinh nhận thấy rằng cần làm cho hành vi ứng xử của mình phù hợp với lợi ích của xã hội. Giúp cho các em lĩnh hội các lý tưởng đạo đức, các nguyên tắc đạo đức, các chuẩn mực đạo đức để đảm bảo sự phù hợp đó. - Bồi dưỡng tình cảm đạo đức tích cực và bền vững các phẩm chất thật thà, dũng cảm, kỷ luật, kiên trì, để đảm bảo cho hành vi đạo đức luôn luôn nhất quán với yêu cầu đạo đức. - Rèn luyện thói quen hành vi đạo đức, làm cho chúng trở thành bản tính tự nhiên của cá nhân và duy trì lâu bền các thói quen đó, để ứng xử đúng đắn trong mọi hoàn cảnh. Chính vì vậy, việc xác định vai trò của giáo viên, nhà trường trong giáo dục đạo đức cho học sinh là cực kỳ quan trọng. 2. Biện pháp 2: Xây dựng nề nếp lớp học: a) Nắm thông tin về học sinh ghi vào Sổ theo dõi chất lượng giáo dục. Để làm tốt công tác xây dựng nề nếp lớp, người giáo viên chủ nhiệm cần nắm được các thông tin học sinh ngay từ đầu năm là rất cần thiết. Có được thông tin học sinh giúp cho giáo viên chủ nhiệm nắm bắt được hoàn cảnh của từng em, và phục vụ cho việc ghi chép hồ sơ học sinh được chính xác. Vì thế ngay từ đầu năm, tôi đã làm phiếu ghi thông tin học sinh, Phát cho từng em và yêu cầu mang về cho bố mẹ ghi đầy đủ rồi hôm sau mang nộp lại cho cô. Mẫu phiếu như sau: ĐIỀU TRA THÔNG TIN CÁ NHÂN HỌC SINH
14 1. Họ và tên:……………………Nam ( Nữ)……..Dân tộc: ………………. 2. Sinh ngày...tháng….năm….Nơi sinh………………………………….... 3. Chỗ ở hiện nay:......................................................................................... 4. Hộ khẩu thường trú:.................................................................................. 5. Tình trạng sức khỏe:................................................................................. 6. Có năng khiếu:.......................................................................................... 7. Họ tên cha:................................................................................................ 8. Nghề nghiệp:............................................................................................. 9. Họ và tên mẹ:............................................................................................ 10. Nghề nghiệp:........................................................................................... 10. Số điện thoại liên hệ:............................................................................... 11. Gia đình có mấy con:......... Là con thứ mấy:.......................................... 12. Gia đình có hoàn cảnh đặc biệt:.............................................................. 13. Môn học yêu thích:.................................................................................. 14. Môn học cảm thấy khó:........................................................................... 15. Góc học tập ở nhà: (có ,không)............................................................... 16. Những người bạn thân trong lớp:............................................................ Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh để ghi vào Sổ theo dõi chất lượng giáo dục học sinh. Và quan trọng hơn cả là
15 để nắm bắt thông tin cụ thể của từng em để có hướng giúp đỡ. - Xếp chỗ ngồi học sinh: Tôi dựa vào năng lực, phẩm chất của các em, để xếp chỗ ngồi cho hợp lý như nam ngồi xen kẽ nữ, học sinh ngoan ngồi với học sinh chưa ngoan, kết hợp phân công đôi bạn cùng tiến để các em giúp đỡ lẫn nhau. b) Tổ chức bầu Ban Cán sự lớp: Việc bầu chọn và xây dựng đội ngũ Ban Cán sự lớp là một công việc rất quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi nhận lớp mới. Nên trước tiên tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử, vì tôi muốn tạo dựng và rèn luyện cho các em thể hiện tinh thần dân chủ và ý thức trách nhiệm đối với tập thể, nên tôi tổ chức cho các em tự ứng cử mình. Tiến trình bầu chọn Ban Cán sự lớp được diễn ra như sau: - Trước hết, tôi phân tích để các em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của người lớp trưởng, lớp phó. - Tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau đó chọn 3 học sinh tiêu biểu, nhanh nhẹn làm lớp trưởng, lớp phó học tập, và lớp phó lao động. Trong quá trình học tập, tôi thường xuyên theo dõi xem em nào có đủ tố chất, đủ yêu cầu có thể làm ban cán sự lớp tôi sẽ lựa chọn em đó. Các em có tinh thần xung phong ứng cử mình làm ban cán sự lớp sẽ có tinh thần trách nhiệm hơn, luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ mà cô giao. c) Phân công nhiệm vụ cụ thể cho Ban Cán sự lớp: Sau khi đã bầu chọn được Ban Cán sự của lớp, tôi giao nhiệm vụ cụ thể cho từng em như sau: - Chủ tịch hội đồng tự quản - lớp trưởng chịu trách nhiệm chung bao quát lớp, quản lớp khi cô có việc ra ngoài. - Phó chủ tịch hội đồng tự quản 1 - lớp phó chịu trách nhiệm phụ trách ban học tập và ban thư viện. - Phó chủ tịch hội đồng tự quản 2 - lớp phó chịu trách nhiệm phụ trách về vệ sinh lớp học, giám sát, nhắc nhở 4 tổ trưởng kiểm tra việc học của tổ mình. * Nhiệm vụ của lớp trưởng: - Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp. - Điểm danh và ghi sĩ số của lớp ngay sau khi xếp hàng vào lớp. - Hướng dẫn các bạn truy bài. - Điều khiển các bạn xếp hàng vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp hàng tập thể dục.
16 - Giữ trật tự lớp khi giáo viên chấm bài, khi giáo viên có việc phải ra khỏi lớp và khi lớp dự lễ chào cờ đầu tuần. - Nhắc nhở các tổ trưởng kiểm tra bài tập về nhà, đồ dùng học tập, vệ sinh cá nhân của các thành viên trong tổ hàng ngày. * Nhiệm vụ của lớp phó học tập, lớp phó lao động: - Cùng lớp trưởng tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; giúp đỡ các bạn học yếu học bài, làm bài. - Làm mọi việc của lớp trưởng khi lớp trưởng vắng mặt hoặc nghỉ học. - Phân công, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu trách nhiệm tắt đèn, quạt, đóng của sổ khi ra về. - Phối hợp với lớp trưởng, lớp phó học tập giữ trật tự lớp. - Nhắc nhở các bạn giữ gìn vệ sinh. Mỗi em sẽ làm đúng các nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, lớp trưởng và 2 lớp phó phải đoàn kết và hợp tác chặt chẽ với nhau trong công việc chung thì mới đẩy mạnh mọi hoạt động, mọi phong trào của lớp, của trường đề ra.. Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp chiều ngày thứ sáu, lớp trưởng, lớp phó báo cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được khả năng quản lí lớp của từng em. ( Ảnh: Ban cán sự lớp ) 3. Biện pháp 3: Xây dựng nội quy lớp học Công tác chủ nhiệm lớp là một trong hai công tác vô cùng quan trọng của người giáo viên. Mỗi lớp học để đảm bảo nề nếp cần có nội quy riêng mà giáo viên chủ nhiệm đề ra và yêu cầu học sinh thực hiện. Bên cạnh đưa ra nội quy lớp
17 học riêng, tôi sẽ khuyến khích, tạo môi trường cho các con học tập tốt nhất, đặc biệt tôi không tạo những áp lực cho các em.Thay vào đó tôi sẽ xây dựng phong trào “Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ giáo dục và Đào tạo phát động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học sinh. Qua nhiều năm thực hiện, phong trào đã có sức lan tỏa mạnh mẽ và mang lại hiệu quả. Muốn phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở mỗi trường đạt hiệu quả thì mỗi giáo viên chủ nhiệm phải tích cực “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Có nhiều “lớp học thân thiện, học sinh tích cực” thì mới có “trường học thân thiện, học sinh tích cực”. “Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”. Để xây dựng được “lớp học thân thiện” thì sẽ có “học sinh tích cực”. Tôi đã xây dựng được nội quy lớp học mang tính lớp học thân thiện, học sinh tích cực, sẽ nâng cao được chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Công việc xây dựng nội quy lớp học được tôi tiến hành từng bước như sau: a)Trang trí lớp học sạch- đẹp Lớp học thân thiện phải luôn sạch sẽ, ngăn nắp và được trang trí đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Do vậy, tôi hướng dẫn và cùng với học sinh thực hiện các công việc : Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Phần trang trí lớp, tôi giao trực tiếp cho học sinh, mỗi bạn sẽ vẽ hay cắt dán, đính hạt theo chủ đề tự chọn. Bức tranh nào đẹp sẽ được tuyên dương và trung bày sản phẩm ngay tại lớp hoc. (Ảnh :sản phẩm học sinh trang trí lớp)
18 b. Xây dựng nề nếp: Đầu năm tôi đưa ra nội quy lớp học cho cả lớp cùng đọc: NỘI QUY LỚP HỌC 2B A. Kỉ luật, nề nếp: 1. Đi học đúng giờ, nghe hiệu lệnh trống xếp hàng tập thể dục. Nghỉ học phải gọi điện hoặc nhắn tin xin phép . 2. Duy trì nếp chào hỏi, lễ phép với cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường. 3. Không ăn quà, không mang tiền, đồ chơi, trang sức đến trường. 4. Lớp học phải sạch sẽ trong suốt buổi học, bàn ghế phải ngay ngắn, không có học sinh xả rác bừa bãi. 5. Không đùa nghịch, chạy nhảy đá bóng trong lớp, trên hành lang và trên cầu thang. 6. Mặc đồng phục theo đúng quy định của nhà trường. 7. Không tự tiện sử dụng đồ của người khác. 8. Thường xuyên cắt tóc, cắt móng tay. B. Học tập: 1. Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, sách vở trước khi đến lớp. 2. Có ý thức tự giác, trung thực trong học tập 3. Giữ trật tự trong giờ học, sinh hoạt tập thể. 4. Làm bài đầy đủ theo đúng yêu cầu thầy cô giáo. C. Lao động, vệ sinh: 1. Giữ vệ sinh chung, vứt rác đúng nơi quy định. 2. Rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh 3. Đi vệ sinh nhớ xả nước sạch sẽ. 4. Xếp gọn ngăn bàn, nhặt rác, đóng cửa sổ trước khi ra về. Hằng ngày, tôi nhắc nhở các em thực hiện đúng nội quy của lớp. Nhưng bên cạnh đó tôi theo dõi quá trình thực hiện nội quy của các em như thế nào. Nhờ vậy, các em mới tự giác thực hiện, số lượng học sinh vi phạm nội qui của nhà trường, của lớp ngày càng giảm dần. - Do sĩ số học sinh của lớp đông tôi chia thành 4 tổ, mỗi tổ có một tổ trưởng. Lớp phó lao động phân công theo dõi các tổ làm trực nhật hàng ngày. Tổ trưởng chịu trách nhiệm phân công, điều khiển các bạn trong tổ làm trực nhật. Nhưng một tuần đầu, tôi phải hướng dẫn các con cách giặt khăn, gấp khăn gọn gàng, lau bảng đầu giờ, cuối giờ và các giờ ra chơi giặt giẻ lau. Tổ nào không làm tốt, lớp phó lao động có quyền phạt tổ đó làm trực nhật thêm một ngày.
19 - Trong mỗi tiết học, học sinh phải thể hiện tinh thần “tự quản” - tự theo dõi lẫn nhau, nhắc nhở nhau giữ sạch lớp trong suốt buổi học và không nói chuyện riêng trong lớp. Cuối giờ tôi đi kiểm tra tổ nào sạch nhất sẽ được cộng điểm thi đua cho tổ mình. - Vào giờ truy bài 15 phút, các bạn tổ trưởng, lớp trưởng, lớp phó kiểm tra bài tập về nhà, đi học đúng giờ, đồ dùng học tập, móng tay của các thành viên trong tổ, trong lớp. Bên cạnh đó, giáo viên thường xuyên kiểm tra đột xuất nề nếp của học sinh để có sự tuyên dương, khen thưởng kịp thời. - Giáo viên chủ nhiệm đưa ra phương hướng phấn đấu cho các em, tổ nào ngoan, có ý thức, không vi phạm lỗi nào sẽ được cộng điểm thi đua cho tổ mình. Cuối tuần giáo viên dựa vào kết quả thi đua đó để khen thưởng bằng một cái bút chì, một cái bút viết, một cục tẩy hay một cái thước kẻ, tôi phải luôn động viên, nhắc nhở kịp thời. * Nề nếp xếp hàng ra vào lớp: - Được tiến hành thường xuyên đầu buổi học và cuối buổi học hay các tiết mĩ thuật, âm nhạc,tiết đọc sách thư viện....Điều này mang tính trật tự, kỉ luật cần được duy trì thường xuyên và liên tục trong suốt năm học. Để làm tốt công tác này tôi đã tiến hành từng bước như sau: - Các em đi theo một hàng, bạn lớp trưởng dẫn đầu, lớp phó đứng giữa hàng và cuối hàng theo dõi thành viên trong lớp. - Các em được xếp từ thấp đến cao, thời gian đầu giáo viên chủ nhiệm và cán bộ lớp sắp xếp các con đúng vị trí. Sau một vài lần xếp chỗ các con nhớ vị trí của mình và sắp xếp theo hàng. - Mỗi khi xếp hàng và đi theo hàng các bạn cán bộ lớp theo dõi và nhắc nhở các bạn đi trật tự, không ôm vai bá cổ, không chen lấn, xô đẩy, đùa giỡn gây ảnh hưởng tiết học của lớp khác và ảnh hưởng đến sự thi đua của lớp. 4. Biện pháp 4 : Xây dựng mối quan hệ thầy - trò và bạn bè trong lớp * Xây dựng mối quan hệ thầy- trò: Mỗi lời cô nói ra phải là một “lệnh”. Do vậy, mọi yêu cầu tôi đưa ra, học trò phải thi hành thật nghiêm. Ngay từ đầu, tôi yêu cầu học trò phải cố gắng làm cho đúng. Nếu chưa đúng thì phải làm lại cho đúng mới thôi. Đúng là đúng từ việc làm, nghiêm là nghiêm trong việc làm chứ không phải ở thái độ khắt khe, gay gắt. Quan hệ cơ bản nhất của tôi và học trò là quan hệ hợp tác làm việc: tôi giao việc- học trò làm; tôi hướng dẫn- học trò thực hiện. - Khi giao việc, tôi chỉ nói một lần, nhưng chỉ nói khi lớp trật tự. Với cách làm này, tự nhiên thầy sẽ trở nên nói ít, học trò sẽ làm nhiều. Làm việc như thế
20 nào thì đạo đức, ý thức sẽ kèm theo như thế ấy. Làm đến nơi đến chốn thì ý thức kỉ luật cũng đến nơi đến chốn. - Hành vi của giáo viên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lí cũng như sự hình thành tính cách của trẻ. Vì vậy, khi lên lớp, tôi luôn chú ý đến cả cách đi đứng, nói năng, cách ăn mặc, cách cầm sách, chữ viết, thái độ,...để học trò noi theo. Không vì bất cứ lí do gì mà tôi cho phép mình cẩu thả hoặc xuề xòa, qua loa trước mặt học sinh. - Khi học sinh nào làm bài chưa đúng, tôi yêu cầu học sinh đó phải đọc lại và làm lại bài. Tôi giúp đỡ, hướng dẫn cụ thể học sinh làm lại ngay tại lớp. Do đặc điểm tâm lí học sinh tiểu học thường thích khen nhiều hơn, phê bình ít hơn. Tôi khen ngợi những học sinh làm tốt để động viên tinh thần các cháu. Đối với học sinh làm chưa tốt, tôi thường xuyên gọi lên bảng kèm và hướng dẫn thêm. Nhờ thường xuyên lên bảng, sự giúp đỡ kịp thời của giáo viên mà các em trở thành những con người tự tin hơn, hăng hái phát biểu hơn, lớp học sôi nổi hơn. Đặc biệt các em sẽ trung thực, không gian dối. - Khi có học sinh mắc sai lầm, thiếu sót, tôi luôn cố gắng kiềm chế và tôn trọng học sinh, tìm hiểu cặn kẽ thấu đáo nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa chữa. Tôi phân tích chỉ ra cho các con thấy mặt nào đúng, mặt nào sai. Tuy nhiên các con mới là học sinh lớp 2 nên nhận thức chưa nhiều vì vậy đối với việc làm chưa đúng tôi phải nghiêm khắc nhắc nhở trước toàn lớp để những bạn khác không mắc phải. Tôi biết có những em học yếu hoặc có hôm không học bài, làm bài nhưng lỗi không phải hoàn toàn là do các em. Có em ham chơi nên quên học bài, có em do bị mất căn bản từ các lớp dưới. Nhưng cũng có em học yếu, hoặc không học bài làm bài là do những điều kiện khách quan. Vì vậy, đứng trước một học sinh quậy phá, hay lơ đãng không học bài, làm bài, tôi không phạt ngay mà bình tĩnh chờ đến hết buổi học gặp riêng các em để hỏi cho rõ nguyên nhân. Tôi nhẹ nhàng nhắc nhở, kèm thêm cho các em vào giờ Hướng dẫn học trên lớp. - Hàng ngày, tôi luôn khích lệ và biểu dương các em kịp thời, ca ngợi những ưu điểm của các em nhiều hơn là phê bình khuyết điểm. Tôi cố tìm ra những ưu điểm nhỏ nhất để khen ngợi động viên các em. Nhưng trong khi khen, tôi cũng không quên chỉ ra những thiếu sót để các em khắc phục và ngày càng hoàn thiện hơn. - Khi nói chuyện, khi giảng, cũng như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của học sinh, tôi luôn thể hiện cho các em thấy tình cảm yêu thương của một người thầy đối với học trò. Cô giáo phải có tấm lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha thì mới có sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh. Bên cạnh đó,