THEO DOÕI CHÖÙC NAÊNG HOÂ HAÁP ÔÛ COÂNG NHAÂN SAÛN XUAÁT<br />
PIN-AÙC-QUY (AcCu) COÙ HUÙT THUOÁC LAÙ SAU 2 NAÊM<br />
Leâ Thò Tuyeát Lan*,Nguyeãn Nhö Vinh*<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Qua 3 laàn khaùm trong 2 naêm lieân tieáp cho 78 coâng nhaân vieân laøm vieäc taïi moät nhaø maùy saûn xuaát pin<br />
aùc-quy ôû thaønh phoá Hoà Chí Minh chuùng toâi nhaän thaáy raèng möùc ñoä huùt thuoác laù trong laàn khaùm ñaàu tieân<br />
laø 11,1 goùi-naêm. Keát quaû ño hoâ haáp kyù phaùt hieän hoäi chöùng taéc ngheõn laø 21,8%, 21,8% vaø 24,4% qua 3 laàn<br />
khaùm. Möùc ñoä suït giaûm FEV1 trung bình laø 70 ml trong naêm ñaàu tieân vaø 30 ml trong naêm thöù hai. Coù<br />
54% tröôøng hôïp coù möùc giaûm FEV1 trung bình hôn 50 ml/naêm trong 2 naêm. Neáu xem taéc ngheõn ñöôøng<br />
hoâ haáp trong hoâ haáp kyù vaø/hoaëc giaûm FEV1 hôn 50 ml/naêm laø daáu hieäu chaån ñoaùn sôùm beänh phoåi taéc<br />
ngheõn maõn tính thì coù ñeán 57,7 beänh nhaân hoäi ñuû tieâu chuaån naøy.<br />
<br />
SUMMARY<br />
SPIROMETRY OF SMOKING WORKERS OF A BATTERY MANUFACTURING FACTORY<br />
IN HOCHIMINH CITY AFTER TWO YEARS FOLLOW-UP<br />
Le Thi Tuyet Lan, Nguyen Nhu Vinh<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 20 – 23<br />
<br />
By following spirometry of 78 smoking workers with mean pack-year 11.1 from a battery<br />
manufacturing factory in Hochiminh City 3 times in 2 continuous years in our research, we found that<br />
airway obstruction was happened in 21.8%; 21.8% and 24.4% of cases at first, second and third time<br />
examination. The average FEV1 decline were 70 ml in first year and 30 ml in second year. There is 54%<br />
of cases has annually FEV1 decline over 50 ml, this decline is valuable in early diagnosis of COPD. There<br />
is up to 57.7 % of cases have warning signal about lung function: airway obstruction and / or annually<br />
FEV1 decline over 50 ml (24.4% had airway obstruction and 33.3% had annually FEV1 decline over 50 ml<br />
without obstruction).<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Beänh phoåi taéc ngheõn maïn tính (BPTNMT) laø moät<br />
trong nhöõng beänh lyù gaây töû vong haøng ñaàu treân theá<br />
giôùi trong ñoù thuoác laù chòu traùch nhieäm 80-90% soá<br />
tröôøng hôïp. Vì tình traïng taéc ngheõn ñöôøng daãn khí<br />
trong BPTNMT khoâng phuïc hoài hoaøn toaøn neân vieäc<br />
ñieàu trò beänh lyù naøy seõ gaëp raát nhieàu khoù khaên. Do vaäy<br />
vieäc nhaän bieát beänh sôùm vaø cai thuoác laù laø bieän phaùp<br />
haøng ñaàu nhaèm laøm giaûm tyû leä beänh tieán trieån ñeán<br />
giai ñoaïn naëng. Chuùng toâi ñöa ra ñeà taøi naøy nhaèm<br />
muïc ñích theo doõi söï thay ñoåi chöùc naêng hoâ haáp cuûa<br />
moät nhoùm ñoái töôïng huùt thuoác laù ñeå tìm hieåu taùc haïi<br />
cuûa thuoác laù leân chöùc naêng hoâ haáp cuûa nhöõng ñoái<br />
töôïng naøy.<br />
* Boä moân Sinh Lyù, Ñaïi hoïc Y Döôïc TP. HCM<br />
<br />
20<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Taát caû caùc coâng nhaân vieân nam coù huùt thuoác laù<br />
taïi moät nhaø maùy saûn xuaát pin aùc-quy ôû thaønh phoá Hoà<br />
Chí Minh.<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Phöông phaùp phaân tích caét ngang<br />
Ño chöùc naêng hoâ haáp baèng maùy hoâ haáp keá 3 laàn<br />
trong 2 naêm lieân tieáp taïi phoøng thaêm doø chöùc naêng<br />
hoá haáp beänh vieän Ñaïi Hoïc Y Döôïc<br />
Xöû lyù soá lieäu baèng phaàn meàm SPSS 10.0 for<br />
Windows<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Tieâu chuaån choïn löïa<br />
<br />
Tình hình huùt thuoác laù<br />
<br />
Coâng nhaân vieân nam coøn ñang lao ñoäng coù huùt<br />
thuoác laù ñeán khaùm ñuû 3 laàn trong 2 naêm<br />
<br />
Tuoåi baét ñaàu huùt thuoác laù<br />
<br />
Tieâu chuaån loaïi tröø<br />
Coâng nhaân coù choáng chæ ñònh ño chöùc naêng hoâ<br />
haáp hoaëc ñeán khaùm khoâng ñuû 3 laàn<br />
Tieâu chuaån phaân loaïi<br />
Phaân loaïi roái loaïn chöùc naêng hoâ haáp theo Hieäp<br />
hoäi loàng ngöïc Anh (BTS) naêm 1997<br />
<br />
KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN<br />
Toång soá tröôøng hôïp ñöa vaøo nghieân cöùu laø 78 ca<br />
Ñaëc ñieåm dòch teã (caùc soá lieäu ñöôïc ghi<br />
nhaän trong laàn thaêm khaùm ñaàu tieân)<br />
Tuoåi<br />
<br />
Trung bình laø 40 tuoåi vaø dao ñoäng töø 20 ñeán 57<br />
tuoåi. Löùa tuoåi thöôøng gaëp nhaát laø töø 40 ñeán 49 tuoåi<br />
chieám tyû leä 39%<br />
Theå traïng<br />
<br />
Chieàu cao trung bình laø 163 cm vaø caân naëng<br />
trung bình laø 56.7 Kg.<br />
Ngheà nghieäp<br />
<br />
74,4% laø coâng nhaân, 15,1% laø nhaân vieân vaên<br />
phoøng vaø 10,3% laø taøi xeá. Trong ñoù nhaân vieân vaên<br />
phoøng goàm giaùm ñoác, kyõ sö, quaûn ñoác vaø caùc nhaân<br />
vieân haønh chaùnh khaùc.<br />
Trình traïng kinh teá<br />
<br />
81% coù möùc kinh teá trung bình, 7,7% coù kinh teá<br />
khaù, 3,8% giaøu (nhaø kieân coá, xe hôi, maùy laïnh) vaø<br />
7,5% coù möùc soáng thieáu thoán.<br />
Hoïc vaán<br />
<br />
Ña soá coâng nhaân coù trình ñoä caáp III (51,3%) trong<br />
ñoù chuû yeáu laø lôùp 12 (29 tröôøng hôïp chieám 37,2%),<br />
24,4% trình ñoä caáp II; 9,0% trình ñoä caáp I vaø 15,4%<br />
hoïc cao ñaúng hay ñaïi hoïc.<br />
Caùc bieåu hieän laâm saøng<br />
Chuû yeáu laø töùc ngöïc (20,5%), khaïc ñaøm (19,2%)ø,<br />
khoù thôû (14,1%) vaø ho (10,3%).<br />
<br />
Trung bình tuoåi baét ñaàu huùt thuoác laø 21 ± 5 tuoåi,<br />
sôùm nhaát laø 10 tuoåi vaø treã nhaát laø 45 tuoåi.<br />
Taïi Myõ tuoåi baét ñaàu huùt thuoác sôùm hôn thöôøng laø<br />
12-13 tuoåi(8) ôû caû nam vaø nöõ, ñoù laø do ñaëc ñieåm vaên<br />
hoùa cuûa nhöõng nöôùc phöông taây.<br />
Möùc ñoä huùt thuoác laù<br />
<br />
Khaûo saùt trong laàn khaùm ñaàu tieân, möùc ñoä huùt<br />
thuoác laù chuû yeáu 30 goùi-naêm laø 5,1%. Trung bình laø 11,1 ±<br />
8,6 goùi – naêm vaø 11,5 ñieáu/ngaøy. Soá ñieáu thuoác trung<br />
bình moãi ngaøy sau 1 naêm vaø 2 naêm laàn löôït laø 10,3 vaø<br />
9,5 ñieáu/ngaøy. Sau 2 naêm theo doõi, chuùng toâi nhaän<br />
thaáy raèng ña soá beänh nhaân coù giaûm bôùt soá ñieáu thuoác<br />
trong ngaøy chöù ít coù theâm nhöõng ngöôøi cai thuoác<br />
môùi. Nhöõng ngöôøi ñaõ cai thaønh coâng hay ñang cai<br />
chöa quaù 6 tuaàn ngay ôû laàn khaùm ñaàu tieân ñeán laàn<br />
khaùm thöù ba vaãn tieáp tuïc khoâng huùt thuoác laù, coù leõ hoï<br />
bò taùc ñoäng moät phaàn bôûi lôøi khuyeân cuûa nhaân vieân y<br />
teá vaø nhöõng daáu hieäu caûnh baùo qua dieãn tieán cuûa hoâ<br />
haáp kyù neân tyû leä taùi nghieän thaáp. Tuy nhieân soá ngöôøi<br />
baét ñaàu cai sau ngaøy khaùm ñaàu tieân khoâng ñaùng keå,<br />
coù leõ do ñaëc thuø coâng vieäc cuûa hoï(5)<br />
Ñaùnh giaù chöùc naêng hoâ haáp<br />
Huùt thuoác laù laø nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây ra<br />
beänh phoåi taéc ngheõn maïn tính (80-90%)(3). Caùc daáu<br />
hieäu giuùp phaùt hieän sôùm goàm caùc trieäu chöùng hoâ haáp<br />
nhö ho khaïc, khoù thôû, vaø baát thöôøng chöùc naêng hoâ<br />
haáp. Ño chöùc naêng hoâ haáp ñeå xaùc ñònh hoäi chöùng taéc<br />
ngheõn giuùp xaùc ñònh sôùm beänh naøy ôû nhöõng ngöôøi coù<br />
nguy cô cao (nhö ngöôøi coù huùt thuoác laù) nhöng<br />
khoâng coù trieäu chöùng ñaõ ñöôïc ñeà caäp trong raát nhieàu<br />
taøi lieäu(4). Söï suït giaûm tyû leä FEV1/VC hay FEV1 nhoû<br />
hôn giaù trò döï ñoaùn raát coù giaù trò chaån ñoaùn(4). Ngoaøi<br />
caùch xem xeùt 2 trò soá naøy coøn coù moät phöông phaùp<br />
ñaùnh giaù khaùc coù giaù trò cao laø theo doõi söï suït giaûm trò<br />
soá FEV1 haøng naêm ngay caû khi noù coøn trong giôùi haïn<br />
bình thöôøng so vôùi giaù trò döï ñoaùn. Ôû ngöôøi bình<br />
thöôøng toác ñoä giaûm haøng naêm cuûa FEV1 haøng naêm laø<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
