intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Thực hành quấn dây máy điện

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:123

760
lượt xem
313
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo sách 'thực hành quấn dây máy điện', kỹ thuật - công nghệ, điện - điện tử phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Thực hành quấn dây máy điện

  1. Thực hành quấn dây máy điện
  2. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN GIÔÙI THIEÄU MOÂN HOÏC THÖÏC HAØNH QUAÁN DAÂY MAÙY ÑIEÄN 1. Teân moân hoïc : Thöïc haønh quaán daây maùy ñieän 2. Maõ soá moân hoïc : TD14 3. Soá giôø : 120 4. Moân hoïc tieân quyeát : - Ñieän Kyõ Thuaät - Maùy ñieän 1 5. Taøi lieäu tham kh o - Tính toaùn söûa chöõa daây quaán maùy ñieän 1 & 2 – Nguyeãn Theá Kieät – Giaûng vieân tröôøng ÑH Baùch Khoa TPHCM - Söûa chöõa vaø quaán laïi ñoäng cô ñieän – Buøi Vaên Tieán – NXB GD - Lyù thuyeát vaø baøi taäp tính toaùn söûa chöõa maùy ñieän – Nguyeãn Troïng Thaéng – NXB Ñaïi Hoïc Quoác Gia. - Kyõ thuaät quaán daây maùy ñieän – Traàn Duy Phuïng – TT Daïy ngheà Leâ Thò Hoàng Gaám 6. M c tieâu cuûa moân hoïc - Trang b cho h c sinh ki n th c veà kyõ naêng tính toaùn vaø quaán laïi boä daây quaán caùc loaïi MBA, ñoäng cô KÑB 1 pha, 3 pha, thoâng thöôøng coù coâng suaát ñeán 7 KW, c n thi t cho vi c b o trì s a ch a, b o trì maùy ñi n trong caùc nhaø maùy, xí nghieäp, daân duïng v.v… - Sau khi hoïc xong, hoïc sinh phaûi laøm ñöôïc caùc coâng vieäc treân moät caùch thaønh thaïo vaø an toaøn. Trang 1
  3. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN MUÏC LUÏC Trang Baøi 1 : Xaây döïng sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 3 pha.................3 1.4. Qui taéc ñaùnh soá cho caùc nhoùm boái daây cuûa caû boä daây ba pha............................... 19 1.5. Daây quaán ñoäng cô 2 caáp toác ñoä ............................................................................. 20 Baøi 2 : Phöông phaùp tính daây quaán stator ñoäng cô khoâng ñoàng boä 3 pha .............. 27 2.1. Trình töï tính toaùn ................................................................................................... 27 2.2. Ví duï tính toaùn maãu ............................................................................................... 35 2.3 Thay ñoåi tham soá daây quaán..................................................................................... 40 Baøi 3 : Xaây döïng sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 1 pha............... 41 3.1. Ñaïi cöông ............................................................................................................... 41 3.2. Sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 1 pha kieåu thoâng thöôøng .......... 41 3.3. Sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 1 pha kieåu daây quaán sin........... 43 3.4. Phöông phaùp xaùc ñònh soá voøng daây quaán trong moãi boái daây trong nhoùm boái daây cuûa daây quaán sin ........................................................................................................... 45 Baøi 4 : Tính toaùn daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 1 pha ....................................... 55 4.1. Tính toaùn daây quaán ñoäng cô môû maùy baèng pha phuï ............................................. 55 4.2. Tính toaùn daây quaán ñoäng cô 1pha môû maùy baèng tuï .............................................. 65 4.3. Tính toaùn daây quaán ñoäng cô hai pha duøng tuï thöôøng tröïc ..................................... 79 Baøi 5 : Thi coâng daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 1 pha vaø 3 pha ......................... 82 Baøi 6 : Tính toaùn daây quaán maùy bieán aùp ................................................................... 89 6.1. Maùy bieán aùp caùch ly 1 pha..................................................................................... 89 6.2. Maùy bieán aùp caùch ly 3 pha................................................................................... 105 6.3. Maùy bieán aùp töï ngaãu ............................................................................................ 106 Baøi 7 : Thi coâng quaán daây maùy bieán aùp ................................................................... 113 PHUÏ LUÏC ................................................................................................................... 119 Trang 2
  4. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN BAØI 1 XAÂY DÖÏNG SÔ ÑOÀ DAØN TRAÛI DAÂY QUAÁN ÑOÄNG CÔ KHOÂNG ÑOÀNG BOÄ 3 PHA I. MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU : Baøi hoïc naøy giuùp hoïc sinh naém vöõng caùc vaán ñeà sau : - Hieåu ñöôïc caùc thoâng soá vaø coâng thöùc tính toaùn caùc thoâng soá cuûa boä daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 3 pha. - Hoïc sinh coù theå töï xaây döïng ñöôïc caùc daïng sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoäng cô khoâng ñoàng boä 3 pha tuøy theo yeâu caàu thöïc teá. II. NOÄI DUNG : 1.1. CAÙC ÑÒNH NGHÓA VAØ COÂNG THÖÙC CÔ BAÛN Ñeå thoáng nhaát caùc danh töø vaø kyù hieäu cho caùc ñaïi löôïng trong quaù trình tính toaùn, chuùng ta quy öôùc moät soá kyù hieäu nhö sau : • Z : toång soá raõnh cuûa statorr • m : soá pha • 2p : soá cöïc töø cuûa daây quaán • y : böôùc boái daây (böôùc quaán daây) • αhh : goùc leäch hình hoïc (goùc leäch khoâng gian) giöõa hai raõnh lieân tieáp. • αñ : goùc leäch ñieän (goùc leäch khoâng gian coù chuù yù ñeán soá löôïng cöï töø phaân boá trong maùy) giöõa 2 raõnh lieân tieáp. • q : soá raõnh phaân boá cho moãi pha döôùi moãi cöïc töø • p : soá ñoâi cöïc töø cuûa boä daây quaán • τ : böôùc cöïc töø • β: heä soá ruùt ngaén böôùc boái daây 1.1.1. Caùc coâng thöùc cô baûn 1/ Böôùc cöïc töø τ Böôùc cöïc töø laø beà roäng cuûa moät cöïc töø trong khoaûng khoâng gian cuûa statorr. Ñôn vò ño cuûa böôùc cöïc töø khi duøng trong pheùp quaán daây ñöôïc tính theo ñôn vò ño laø raõnh, ta coù : (1.1) Z τ = 2p Trang 3
  5. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN 2/ Goùc leäch αhh vaø αñ - Goùc leäch αhh : goùc leäch hình hoïc giöõa 2 raõnh (hoaëc raêng) keá caän. αhh - Goùc leäch veà ñieän αñ : goùc leäch veà ñieän giöõa 2 raõnh (hoaëc raêng) keá caän. Theo lyù thuyeát ta coù : 360° (1.2) vaø (1.3) α ñ = p.α hh α hh= Z Suy ra : 180° (1.4) αñ = τ 3/ Soá raõnh moãi pha phaân phoái döôùi moãi böôùc cöïc q Khi stator cuûa ñoäng cô khoâng ñoàng boä 3 pha coù soá raõnh laø Z vaø soá cöïc laø 2p. Trong moãi vuøng böôùc cöïc τ, neáu ñoäng cô coù soá pha laø m thì cöïc töø taïo ra laø do m boä daây cuûa m pha. Do ñoù trong böôùc cöïc soá raõnh cuûa moãi pha seõ phaân phoái ñeàu trong moãi böôùc cöïc, soá raõnh cuûa moãi pha döôùi moãi böôùc cöïc töø ñöôïc kyù hieäu laø q. Z ( raõnh/1 pha/ 1 böôùc cöïc ) q=m ; (1.5) τ q= 2 p.m 1.1.2. Caùc ñònh nghóa cô baûn 1/ Boái daây (hay teùp daây) Boái daây hay teùp daây, thöïc söï laø moät cuoän daây quaán ñöôïc taïo neân bôûi nhieàu voøng daây quaán cuøng moät chieàu, noái tieáp nhau. Hình veõ kyù hieäu cuûa caùc boái daây ñöôïc bieåu dieãn nhö hình 1-1. Trong ñoù : - Caïnh taùc duïng : laø phaàn daây quaán cuûa boái daây ñöôïc ñaët trong raõnh stator. Moãi boái daây seõ coù 2 caïnh taùc duïng ñöôïc loàng vaøo 2 raõnh khaùc nhau. Ñoái vôùi daây quaán 2 lôùp : moãi raõnh stator seõ chöùa 2 caïnh taùc duïng cuûa 2 boái daây khaùc nhau, khi ñoù moãi boái daây khi ñöôïc loàng seõ coù 1 caïnh taùc duïng naèm ôû ñaùy raõnh ñöôïc goïi laø caïnh taùc duïng döôùi vaø ñöôïc veõ baèng neùt ñöùt; caïnh coøn laïi naèm ôû phaàn treân cuûa moät raõnh khaùc ñöôïc goïi laø caïnh taùc duïng treân vaø ñöôïc veõ baèng neùt lieàn. Trang 4
  6. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN Ñaàu noái y Caïnh taùc duïng Ñaàu noái Hình 1-1: Hình veõ kyù hieäu cho boái daây khi veõ treân sô ñoà daøn traûi - Ñaàu noái : laø phaàn daây quaán ñi beân ngoaøi hay laø phaàn noái lieàn hai caïnh taùc duïng cuûa moät boái daây. - Böôùc boái daây y : laø khoaûng caùch giöõa 2 raõnh chöùa 2 caïnh taùc duïng cuûa moät boái daây; ñôn vò cuûa y laø raõnh. Neáu y = τ : boái daây quaán böôùc ñuû. y Neáu y < τ : boái daây quaán böôùc ngaén, khi ñoù < 1. τ y Ñaët β = : heä soá ruùt ngaén böôùc boái daây. τ Coâng duïng cuûa daây quaán duøng loaïi böôùc ngaén : - Tieát kieäm daây ñoàng cho boä daây quaán. - Caûi thieän ñaët tính môû maùy cho ñoäng cô, laøm giaûm tieán oàn khi ñoäng cô vaän haønh. 2/ Nhoùm boái daây cuûa 1 pha döôùi 1 caëp cöïc Taïi moãi böôùc cöïc, soá raõnh phaân boá cho moãi pha laø q. Vaäy nhoùm boái daây cuûa moät pha bao goàm q boái daây cuøng pha quaán noái tieáp nhau. Tuøy theo kieåu boá trí daây quaán, ta coù 2 kieåu nhoùm boái daây : nhoùm boái daây ñoàng khuoân vaø nhoùm boái daây ñoàng taâm (Hình 1.2) Ñaàu Cuoái Ñaàu Cuoái a) b) Hình 1-2 : Minh hoïa nhoùm boái daây 3 boái daây (q=3) a) Nhoùm boái daây ñoàng khuoân; b) Nhoùm boái daây ñoàng taâm Trang 5
  7. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN 3/ Nguyeân taéc ñaáu noái tieáp caùc nhoùm boái daây cuøng pha • Khi toång soá nhoùm boái daây cuûa moät pha baèng vôùi soá ñoâi cöïc p : ñaáu cöïc giaû. • Khi toång soá nhoùm boái daây cuûa moät pha baèng vôùi soá cöïc 2p : ñaáu cöïc thaät. Ñaàu Cuoái Cuoái Ñaàu Ñaàu Ñaàu Cuoái Cuoái Hình 1-3a : Pheùp ñaáu cöïc giaû Hình 1-3b : Pheùp ñaáu cöïc thaät 1.2. PHAÂN LOAÏI CHUNG CHO DAÂY QUAÁN STATOR Ñeå phaân loaïi daây quaán, ta coù theå caên cöù theo moät trong caùc yeáu toá sau : 1/ Phaân loaïi theo soá caïnh taùc duïng trong moät raõnh : coù 2 loaïi - Daây quaán moät lôùp : trong moãi raõnh stator chæ chöùa 1 caïnh taùc duïng. - Daây quaán hai lôùp : trong moãi raõnh stator coù chöùa 2 caïnh taùc duïng. 2/ Phaân loaïi theo giaù trò cuûa q : coù 2 loaïi - Daây quaán coù q soá nguyeân - Daây quaán coù q phaân soá 3/ Phaân loaïi theo böôùc boái daây : coù 2 loaïi - Daây quaán böôùc ñuû : y = τ hay β = 1 - Daây quaán böôùc ngaén : y < τ hay β < 1 4/ Phaân loaïi theo hình daïng vaø caùch saép xeáp cuûa caùc boái daây : Ñaây laø caùch phaân loaïi cuõng nhö teân goïi phoå bieán cho caùc daïng daây quaán. Chia thaønh caùc loaïi nhö sau : - Daây quaán ñoàng taâm : • Ñoàng taâm taäp trung • Ñoàng taâm phaân taùn Trang 6
  8. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN - Daây quaán ñoàng khuoân • Ñoàng khuoân taäp trung • Ñoàng khuoân phaân taùn : o Ñoàng khuoân phaân taùn ñôn giaûn o Ñoàng khuoân phaân taùn phöùc taïp (moùc xích) - Daây quaán xeáp Duøng cho loaïi daây quaán 2 lôùp - Daây quaán soùng Moãi loaïi daây quaán coù ñaëc ñieåm, söï tieän duïng khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo coâng ngheä quaán hay ñaëc tính ñieän taïo neân töø boä daây cuûa ñoäng cô, vaø moãi loaïi cuõng coù öu vaø khuyeát ñieåm cuûa noù. a) Daây quaán ñoàng taâm phaân taùn : Ñöôïc hình thaønh bôûi caùc nhoùm boái daây ñoàng taâm, vì coù soá nhoùm boái daây moät pha baèng 2p neân luoân ñöôïc ñaáu cöïc thaät. Khi trình baøy daïng daây quaán naøy, phaûi theå hieän caùc ñaàu noái cuûa caùc cuoän daây moãi pha; naèm treân 3 lôùp phaân caùch khaùc nhau töôïng tröng cho 3 maët phaúng traûi daây thöïc teá. Vì vaäy daây quaán naøy coøn goïi laø “Daây quaán ñoàng taâm phaân taùn 3 maët phaúng” • Öu ñieåm : - Voâ haún lieân tuïc caû pha, traùnh ñöôïc caùc moái noái giöõa caùc nhoùm trong cuøng 1 pha. - Thôøi gian gia coâng laép ñaët nhanh. - Bôùt khoái löôïng daây ñoàng so vôùi daïng ñoàng taâm taäp trung. • Khuyeát ñieåm : - Caùc ñaàu boái daây naèm ôû 3 lôùp phaân caùch neân choaùn choã nhieàu. - Vieäc loùt caùch ñieän giöõa caùc pha caàn phaûi caån thaän. - Toán thôøi gian laøm boä khuoân quaán daây. - Coøn toàn taïi soùng baäc 3 aûnh höôûng ñeán tính naêng cuûa ñoäng cô. b) Daây quaán ñoàng taâm taäp trung : Ñöôïc hình thaønh bôûi caùc nhoùm boái daây ñoàng taâm, vì coù soá nhoùm boái daây moät pha baèng p neân luoân ñöôïc ñaáu cöïc giaû. Thöôøng aùp duïng cho loaïi ñoäng cô coù 2p = 2 vaø τ chaün. Trang 7
  9. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN Khi trình baøy daïng daây quaán naøy neân veõ caùc ñaàu noái boái daây cuûa caùc pha naèm treân 2 baäc phaân caùch töôïng tröng cho 2 maët phaúng traûi daây thöïc teá. Vì vaäy daây quaán naøy coøn goïi laø “Daây quaán ñoàng taâm taäp trung 2 maët phaúng” • Öu ñieåm : - Vieäc laép ñaët daây quaán stator deã daøng, khi laép ñaët töøng nhoùm boái daây ñöôïc laép keá tieáp, xong hoaøn taát 3 pha môùi ñaáu noái daây laïi. - Thôøi gian laép ñaët nhanh, ít toán giaáy loùt caùch pha giöõa caùc nhoùm. - Caùc ñaàu cuoän daây vì ñöôïc boá trí treân 2 lôùp phaân caùch neân thu goïn, bôùt choaùn choã hôn. • Khuyeát ñieåm : - Toán khoái löôïng daây ñoàng hôn daïng nhoùm ñoàng khuoân. - Toán thôøi gian laøm boä khuoân quaán daây. - Noùi chung daïng daây quaán ñoàng taâm 2 & 3 maët phaúng ñeàu coù ñaàu cuoän daây choaùn choã nhieàu so vôùi daïng ñoàng khuoân. - Coøn toàn taïi soùng baäc 3, neân aûnh höôûng phaàn naøo ñeán tính naêng vaän haønh cuûa ñoäng cô. c) Daây quaán ñoàng khuoân 1 lôùp (xeáp ñôn) Daïng daây quaán naøy ñöôïc hình thaønh bôûi caùc nhoùm boái daây ñoàng khuoân, laép ñaët xeáp choàng leân nhau kieåu lôïp ngoùi. Ñoàng khuoân taäp trung thì ñaáu cöïc thaät, coøn ñoàng khuoân phaân taùn thì ñaáu cöïc giaû. • Öu ñieåm : - Caùc ñaàu boái daây do xeáp lôùp neân ñöôïc thu goïn. - Tieát kieäm ñöôïc khoái löôïng daây ñoàng. - Vôùi daây quaán phaân taùn coù böôùc ngaén neân trieät ñöôïc soùng baäc 3, naâng cao tính naêng vaän haønh cuûa ñoäng cô. - Ñôõ toán thôøi gian laøm khuoân quaán daây. • Khuyeát ñieåm : - Thôøi gian gia coâng laâu. - Vieäc ñaáu daây coù theå deã bò nhaàm laãn. - Hao toán nhieàu vaät lieäu caùch ñieän giöõa caùc pha. * Daây quaán 1 lôùp thöôøng ñöôïc duøng cho ñoäng cô coù coâng suaát nhoû (töø 1KW ñeán 6KW) d) Daây quaán ñoàng khuoân 2 lôùp (xeáp keùp) Cuõng nhö daïng ñoàng khuoân 1 lôùp, nhöng moãi raõnh chöùa 2 caïnh boái daây vaø caùc boái daây cuõng ñöôïc xeáp choàng goái leân nhau, ñöôïc ñaáu cöïc thaät. Trang 8
  10. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN • Öu ñieåm : - Caùc ñaàu boái daây do chæ coù soá voøng baèng ½ soá voøng so vôùi daïng ñoàng khuoân 1 lôùp neân ñöôïc thu goïn hôn. - Thöôøng ñöôïc thöïc hieän böôùc ngaén neân tieát kieäm ñöôïc khoái löôïng daây ñoàng so vôùi caùc daïng khaùc vaø deã laøm khuoân quaán daây. - Trieät ñöôïc soùng baäc 3 neân naâng cao tính naêng vaän haønh cuûa ñoäng cô. • Khuyeát ñieåm : - Thôøi gian gia coâng laâu. - Vieäc ñaáu daây coù theå deã bò nhaàm laãn. - Hao toán nhieàu vaät lieäu caùch ñieän giöõa caùc pha. * Daây quaán 2 lôùp thöôøng ñöôïc duøng cho ñoäng cô coù coâng suaát lôùn (töø 10KW trôû leân) 1.3. PHÖÔNG PHAÙP XAÂY DÖÏNG SÔ ÑOÀ DAØN TRAÛI DAÂY QUAÁN STATOR COÙ Q LAØ SOÁ NGUYEÂN 1.3.1 Daây quaán 1 lôùp Trình töï thöïc hieän : Böôùc 1 : Xaùc ñònh caùc soá lieäu ban ñaàu caàn thieát cho boä daây quaán : - Soá raõnh Z. - Soá cöïc töø 2p. - Loaïi daây quaán moät lôùp yeâu caàu thöïc hieän. Böôùc 2 : Xaùc ñònh caùc ñaïi löôïng sau ñaây : - Böôùc cöïc töø τ. - Goùc leäch veà ñieän αñ. - Soá raõnh moät pha döôùi moãi cöï töø q. Böôùc 3 : Xaùc ñònh vò trí caùc raõnh duøng cho caùc pha döôùi moãi böôùc cöïc : - Döïng caùc ñoaïn thaúng song song, baèng nhau vaø caùch ñeàu nhau, moãi ñoaïn thaúng töôïng tröng cho moät raõnh (ñaây cuõng laø caïnh taùc duïng cuûa caùc boái daây). Ñaùnh soá thöù töï cho töøng raõnh töø 1 ñeán Z. - Döïa vaøo giaù trò τ ñeå chia thaønh caùc vuøng cöïc töø coù τ raõnh. - Veõ chieàu doøng ñieän cho caùc raõnh theo nguyeân taéc : + Trong moãi vuøng cöïc, caùc raõnh coù cuøng chieàu doøng ñieän + Hai vuøng cöïc keá caän seõ coù chieàu doøng ñieän ngöôïc nhau. Trang 9
  11. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN + Choïn vuøng cöïc ñaàu tieân töø traùi sang coù chieàu doøng ñieän töø döôùi leân. - Trong moãi vuøng cöïc töø, caên cöù vaøo giaù trò q ñeå xaùc ñònh soá raõnh cuûa moãi pha döôùi moãi böôùc cöïc, töø ñoù ñaùnh daáu pha cho raõnh theo trình töï A, C, B. Böôùc 4 : Caên cöù vaøo loaïi daây quaán cuõng nhö giaù trò q chaün hay leû vaø daây quaán laø loaïi taäp trung hay phaân taùn, töø ñoù : veõ phaàn ñaàu noái cho töøng boái daây vaø nhoùm boái daây theo thöù töï töøng pha, choïn ñaàu vaøo töøng pha vaø keát noái caùc nhoùm boái daây cuøng pha ñeå hoaøn chænh sô ñoà daây quaán. Trong böôùc naøy, ñeå thuaän tieän, ngöôøi ta thöôøng veõ hoaøn chænh pha A tröôùc nhö sau : - Veõ phaàn ñaàu noái töø caùc caïnh trong böôùc cöïc ñaàu tieân ñeán caùc caïnh trong böôùc cöïc keá tieáp beân phaûi, daãn ñeán hình thaønh nhoùm boái daây ñaàu tieân cuûa pha A. Ñaàu ñaàu cuûa nhoùm naøy cuõng chính laø ñaàu vaøo pha A. - Tieáp tuïc laëp laïi töông töï cho caùc caïnh cuûa pha A ôû cöïc töø keá tieáp ñeå hình thaønh caùc nhoùm tieáp theo cuûa pha A (neáu coøn). - Ñaáu noái tieáp caùc nhoùm boái daây cuûa pha A theo nguyeân taéc ñaáu noái tieáp caùc nhoùm boái daây ( Töø ñoù, aùp duïng caùc böôùc ñaõ thöïc hieän pha ôû pha A cho laàn löôït 2 pha tieáp theo vôùi yeâu caàu : 120° ( hoaëc 240°) Khoaûng caùch ñaàu vaøo giöõa 2 pha lieân tieáp = (raõnh) αñ Ñeå naém vöõng caùc trình töï neâu treân, ta khaûo saùt nhieàu ví duï maãu sau ñaây veà caùc loaïi sô ñoà daøn traûi daây quaán 1 lôùp. VÍ DUÏ 1 : Daây quaán ñoàng khuoân taäp trung (xeáp ñôn hay reá ñôn) Cho ñoäng cô coù soá raõnh laø 24; soá cöïc töø 2p = 4; döïng sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoàng khuoân taäp trung. GIAÛI Böôùc 1 : Xaùc ñònh Z = 24; 2p = 4. Loaïi daây quaán laø loaïi ñoàng khuoân moät lôùp, boái daây böôùc ñuû. Böôùc 2 : 24 Z Böôùc cöïc töø τ = = 6 raõnh = 2p 4 τ 6 Soá raõnh cuûa moät pha döôùi moät böôùc cöïc q = = 2 raõnh / pha / böôùc cöïc = 3 m Trang 10
  12. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN 180° 180° Goùc leäch ñieän α ñ = = 30° ñieän = τ 6 Böôùc 3 : Xem hình 1-4 Hình 1-4 Böôùc 4 : Veõ hoaøn chænh pha A tröôùc : ta coù soá nhoùm boái daây = 2 = p, do ñoù ñaáu cöïc giaû (ñaàu – cuoái) : xem hình 1-5 Hình 1-5 : Sô ñoà khai trieån cho pha A tieâu bieåu (AX) 120° 120° Choïn khoaûng caùch ñaàu vaøo cuûa 2 pha lieân tieáp = = 4 raõnh. Vaäy ñaàu = αñ 30° vaøo pha keá tieáp laø pha B baét ñaàu töø raõnh soá 5. Trang 11
  13. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN Hình 1- 6 : Sô ñoà khai tri n cho daây quaán pha A vaø B Hình 1- 7 : Sô ñoà khai trieån 3 pha hoaøn chænh VÍ DUÏ 2 : Daây quaán ñoàng khuoân phaân taùn ñôn giaûn . Ñeå thöïc hieän daây quaán phaân taùn ñôn giaûn, ta chia nhoùm boái daây cuûa moät pha döôùi moãi böôùc cöïc thaønh 2 nhoùm boái daây nhoû thaønh phaàn thay vì duøng 1 nhoùm taäp trung; • Neáu q laø soá nguyeân chaün : moãi nhoùm thaønh phaàn coù (p/2) boái daây • Neáu q laø soá nguyeân leû : moät nhoùm thaønh phaàn chöùa  q − 1  boái daây vaø nhoùm  2 coøn laïi chöùa  q + 1  boái daây.  2 Trang 12
  14. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN Cho ñoäng cô coù Z = 18 raõnh; 2p = 2. Xaây döïng sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoàng khuoân phaân ñôn giaûn. GIAÛI τ 180° 180° 18 Z 9 Ta coù : τ = = 9 raõnh; ; αñ = = 20° ñieän. = q= = =3 = τ 2p 2 3 9 m Soá nhoùm boái daây = 2 = 2p, suy ra choïn pheùp ñaáu cöïc thaät Hình 1- 8 : Sô ñoà khai trieån pha A tieâu bieåu (AX) 120° 120° Choïn khoaûng caùch ñaàu vaøo cuûa 2 pha lieân tieáp = = 6 raõnh = αñ 20° Hình 1-9 : Sô ñoà khai trieån 3 pha daây quaán . Trang 13
  15. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN VÍ DUÏ 3 : Daây quaán ñoàng khuoân phaân taùn moùc xích (phöùc taïp) Muoán deã veõ sô ñoà khai trieån phaân taùn moùc xích ta veõ lieân tieáp moät caïnh taùc duïng daøi roài keá tieáp moät caïnh taùc duïng ngaén vaø cöù xen keõ daøi ngaén keá tieáp nhau cho ñeán heát soá raõnh cuûa stator. Moät boái daây ñöôïc hình thaønh bôûi moät caïnh taùc duïng daøi vaø 1 caïnh taùc duïng ngaén cuøng pha ôû 2 cöïc keá caän. Nhö vaäy böôùc boái daây y seõ coù qui luaät sau : • Khi τ coù giaù trò chaün : y = τ - 1 • Khi τ coù giaù trò leû : y = τ Cho ñoäng cô coù : Z = 24; 2p = 4. Döïng sô ñoà daøn traûi daây quaán phaân taùn moùc xích. GIAÛI τ 180° 180° 24 6 Z Ta coù : τ = = 6 raõnh; ; αñ = = 30° ñieän. = q= = =2 = τ 2p 4 3 6 m Hình 1-10 Hình 1-11 : Sô ñoà khai trieån daây quaán tieâu bieåu pha AX Trang 14
  16. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN Hình 1-12 : Sô ñoà khai trieån cho toaøn boä pha 3 pha Choïn goùc leäch pha cho 2 pha lieân tieáp laø 120° VÍ DUÏ 4 : Daây quaán ñoàng taâm taäp trung Cho ñoäng cô coù : Z = 24; 2p = 4. Döïng sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoàng taâm taäp trung. GIAÛI τ 180° 180° 24 6 Z Ta coù : τ = = 6 raõnh; ; αñ = = 30° ñieän. = q= = =2 = τ 2p 4 3 6 m Choïn ñaàu vaøo giöõa 2 pha lieân tieáp caùch nhau 240° ñieän = 8 raõnh Hình 1.13 : Sô ñoà khai trieån 3 pha daây quaán ñoàng taâm taäp trung Trang 15
  17. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN VÍ DUÏ 5 : Daây quaán ñoàng taâm phaân taùn Cho ñoäng cô coù : Z = 18; 2p = 2. Döïng sô ñoà daøn traûi daây quaán ñoàng taâm phaân taùn 3 maët phaúng. GIAÛI Töông töï nhö daây quaán ñoàng khuoân phaân taùn ñôn giaûn, nhöng caùc boái daây hình thaønh nhoùm ñoàng taâm vaø ñöôïc boá trí treân 3 maët phaúng. τ 180° 180° 9 Z 18 Ta coù : τ = = 9 raõnh; ; αñ = = 20° ñieän. = q= = =3 = τ 2p 2 3 9 m Hình 1-14 : Sô ñoà khai trieån daây quaán tieâu bieåu pha AX Hình 1-15 : Sô ñoà daøn traûi 3 pha daây quaán ñoàng taâm phaân taùn Trang 16
  18. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN 1.3.2 Daây quaán 2 lôùp Trình töï thöïc hieän : Böôùc 1 : Xaùc ñònh caùc soá lieäu ban ñaàu caàn thieát cho boä daây quaán : - Soá raõnh Z. - Soá cöïc töø 2p. - Loaïi daây quaán moät lôùp yeâu caàu thöïc hieän. Böôùc 2 : Xaùc ñònh caùc ñaïi löôïng sau ñaây : - Böôùc cöïc töø τ. - Goùc leäch veà ñieän αñ. - Soá raõnh moät pha döôùi moãi cöï töø q. - Choïn böôùc boái daây y naèm trong khoaûng cho pheùp : ymin ≤ y ≤ ymax 2 Vôùi : y min = τ vaø y max = τ − 1 3 Böôùc 3 : Xaùc ñònh vò trí caùc raõnh duøng cho caùc pha döôùi moãi böôùc cöïc : - Döïng caùc ñoâi ñoaïn thaúng song song goàm 1 ñoaïn neùt lieàn vaø 1 ñoaïn neùt ñöùt ñöùng caïnh nhau, baèng nhau vaø caùch ñeàu nhau, töôïng tröng cho 2 caïnh taùc duïng trong moät raõnh. Ñaùnh soá thöù töï cho töøng raõnh töø 1 ñeán Z. - Döïa vaøo giaù trò τ ñeå chia thaønh caùc vuøng cöïc töø coù τ raõnh. - Trong moãi vuøng cöïc töø, caên cöù vaøo giaù trò q ñeå xaùc ñònh soá raõnh cuûa moãi pha döôùi moãi böôùc cöïc, töø ñoù ñaùnh daáu pha cho raõnh theo trình töï A, C, B. * Löu yù : kyù töï A, C, B laø ñaùnh daáu pha cho caùc ñoaïn veõ baèng neùt lieàn. Böôùc 4 : Veõ hoaøn chænh laàn löôïc töøng pha A, B, C theo trình töï sau : - Döôùi moãi cöïc töø, ta noái q caïnh treân cuûa pha naøy vôùi q caïnh döôùi cuûa phía beân phaûi caùch caïnh treân y raõnh ñeå hình thaønh 2p nhoùm boái daây moãi pha. - Noái noái tieáp caùc nhoùm cuøng pha theo pheùp ñaáu cöïc thaät. - Choïn ñaàu vaøo 2 pha lieân tieáp caùch nhau 120° ñieän hoaëc 240° ñieän. VÍ DUÏ 6 : Cho ñoäng cô coù Z = 36; 2p = 4. Veõ sô ñoà daøn traûi daây quaán 2 lôùp. τ 180° 180° 9 Z 18 Ta coù : τ = = 9 raõnh; ; αñ = = 20° ñieän. = q= = =3 = τ 2p 2 3 9 m 2 Choïn ymin ≤ y ≤ ymax hay 6 ≤ y ≤ 8 , choïn y = 7. τ ≤ y ≤ τ −1 ⇔ 3 Trang 17
  19. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN Hình 1-16 : Sô ñoà khai trieån cho pha A tieâu bieåu Hình 1-16 : Sô ñoà daøn traûi daây quaán 2 lôùp coù Z=36; 2p =4 Trang 18
  20. Thöïc Haønh Quaán Daây Maùy Ñieän Ñaïi Hoïc Toân Ñöùc Thaéng – Phoøng TCCN&DN 1.4. QUI TAÉC ÑAÙNH SOÁ CHO CAÙC NHOÙM BOÁI DAÂY CUÛA CAÛ BOÄ DAÂY BA PHA Ñeå thuaän tieän cho vieäc ñaáu daây giöõa caùc nhoùm boái daây vaø ra ñaàu daây caùc pha sau khi loàng daây vaøo raõnh stator, ngöôøi ta thöôøng ñaùnh soá thöù töï cuûa caùc nhoùm boái daây theo nguyeân taéc sau : - Choïn moät pha môû ñaàu, laáy nhoùm boái chöùa ñaàu vaøo pha naøy laøm khôûi ñieåm, ta goïi nhoùm naøy mang soá thöù töï 1 (nhoùm 1) - Töø nhoùm 1 ñi theo chieàu boá trí daây quaán gaëp nhoùm naøo ñaùnh soá thöù töï keá tieáp cho nhoùm ñoù, thöïc hieän nhö vaäy cho ñeán heát caùc nhoùm. Ta coù nhaän xeùt nhö sau : • Soá thöù töï caùc nhoùm boái daây trong 1 pha cheânh leäch nhau 3 ñôn vò. • Soá thöù töï cuûa hai nhoùm töông öùng trong 2 pha lieân tieáp leäch nhau 2 ñôn vò VÍ DUÏ 7 : Duøng sô ñoà daøn traûi daây quaán 2 lôùp : Z = 36; 2p = 4 ôû ví duï 6, nhöng chöa noái caùc nhoùm boái daây cuøng pha laïi, moãi nhoùm ñöa ra ñaàu ñaàu (beân traùi, caïnh treân) vaø ñaàu cuoái (beân phaûi, caïnh döôùi). Choïn nhoùm 1 laøm nhoùm ñaàu pha A, ta ñöôïc sô ñoà noái daây giöõa caùc nhoùm trong cuøng pha cuûa caû 3 pha nhö sau : 2 ñôn vò 2 ñôn vò Trang 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2